J.R.R. Tolkien
Legenda o Przebudzeniu Quendich
(Cuivienyarna)
Tłum. Marek Gołębiowski
mailto:[e-mail]
Poniższy tekst podlega swobodnemu rozpowszechnianiu, spełniając kryteria wymienione w art. 29 ż 1 ustawy o
prawie autorskim i własności intelektualnej z 4 II 1994. Publikacja nie narusza niczyich praw autorskich. W
trakcie dokonywania tłumaczenia nie zostały skrzywdzone żadne elfy ;)
- 1 -
W czasie, kiedy ich ciała powstawały z prochów Ardy, Quendi1 spali w łonie ziemi, pod
murawą, a zbudzili się dopiero, gdy byli w pełni rozwinięci. Ale Pierwsze Elfy (zwane
również Niezrodzonymi i Poczętymi z Eru) nie obudziły się wszystkie razem. Eru
rozporządził tak, by każdy z nich leżał obok przeznaczonego sobie współmałżonka. Lecz trzy
Elfy zbudziły się pierwsze ze wszystkich i były One mężczyznami, gdyż są oni silniejsi, oraz
mniej boją się odwiedzać dziwne miejsca, i są ich bardziej ciekawi. Tych trzech ojców Elfów
nazywa się w starożytnych opowieściach Imin, Tata i Enel. Przebudzili się oni w tej
kolejności, w małych odstępach czasu i od nich, jak powiadają Eldarowie, pochodzą słowa
oznaczające jeden, dwa, i trzy - najstarsze ze wszystkich cyfr.2
Imin, Tata i Enel przebudzili się przed swoimi małżonkami i pierwszą rzeczą jaką zobaczyli
były gwiazdy, albowiem obudzili się oni w półmroku przed brzaskiem. A następną rzeczą,
jaką ujrzeli, były ich żony śpiące na trawie u ich boków. Wtedy tak zachwycili się ich
pięknem, że obudziło się w nich pragnienie mówienia, i zaczęli wymyślać słowa, których
mogliby używać w mowie, i śpiewie. I byli tak niecierpliwi, że nie mogąc czekać dłużej
obudzili swe małżonki. W ten sposób, mówią Eldarowie, pierwszą rzeczą, jaką zobaczyła
każda z kobiet, był jej małżonek, i jej miłość do niego była jej pierwszą miłością, a miłość
i podziw dla cudów Ardy przyszły póz
niej.
Kiedy już spędzili ze sobą trochę czasu i stworzyli wiele słów, Imin i Iminye, Tata i Tatie
oraz Enel i Enelye wędrowali razem, i opuścili zieloną dolinę w której obudzili się do życia,
i wkrótce dotarli do większej doliny, gdzie znalez
li sześć par śpiących Quendich, i znowu
gwiazdy jasno świeciły przed brzaskiem, a mężczyzni właśnie się budzili.
Wtedy Imin rzekł, że ze względu na to, iż jest najstarszy z nich, ma prawo pierwszeństwa
wyboru. I powiedział: "Wybieram tych dwanaścioro na mych towarzyszy". Wtedy mężczyz
ni
obudzili swe małżonki. Kiedy grupa osiemnaściorga Elfów spędziła ze sobą trochę czasu
inauczyli się Oni wielu słów, i stworzyli jeszcze więcej, razem podążyli dalej, i niebawem
znalez
li dziewięć par Quendich w jeszcze głębszej i szerszej kotlinie, gdzie mężczyz
ni
właśnie obudzili się w świetle gwiazd.
Wtedy Tata rzekł, że ma prawo wybierania jako drugi, i powiedział: "Wybieram tych
osiemnaścioro na mych towarzyszy." I znowu mężczyz
ni obudzili swe żony, i żyli Oni,
i rozmawiali razem, i stworzyli dużo nowych dz
więków i dłuższych słów. Wtedy cała
trzydziestka szóstka ponownie ruszyła w nieznane, i wędrowała, dopóki nie doszła do
brzozowego gaju rosnącego nad brzegiem strumyka. Tam znalez
li oni dwanaście par
Quendich. Mężczyz
ni właśnie wstawali i patrzyli na gwiazdy poprzez korony brzóz.
Wtedy Enel rzekł, iż będzie wybierał jako trzeci i powiedział: "Wybieram tych dwadzieścia
czworo na mych towarzyszy". I znów mężczyz
ni obudzili swe żony, i przez wiele dni
sześćdziesięcioro Elfów mieszkało nad strumieniem, a wkrótce zaczęło układać wiersze
i piosenki do melodii wody.
W końcu znów wyruszyli razem. A Imin spostrzegł, ze za każdym razem znajdowali więcej
Quendich niż poprzednio i pomyślał: "Mam tylko dwanaścioro towarzyszy (chociaż jestem
najstarszy). Następnym razem ponownie dokonam wyboru." I wkrótce dotarli oni do
pachnącego lasu sosnowego, rosnącego na zboczu wzgórza, i znalez
li tam osiemnaście par,
śpiących jeszcze, Quendich. Była noc, a niebo przysłonięte było chmurami. Ale przed świtem
zadął wiatr i obudził mężczyzn. A kiedy wstali i ujrzeli gwiazdy, zdumieli się, bo wiatr
- 2 -
przewiał chmury, i gwiazdy błyszczały na niebie od Wschodu do Zachodu. I przez długi czas
osiemnastu napotkanych Quendich nie zwracało uwagi na przybyszów, ale patrzyło na światła
Menelu. A kiedy wreszcie zwrócili Oni swe oczy z powrotem ku ziemi, spostrzegli swe żony.
Wtedy zbudzili je, by spojrzały na gwiazdy, krzycząc do nich elen, elen! I tak gwiazdy
dostały swe imię.
Wtedy Imin rzekł: "Tym razem nie będę jeszcze wybierał" i Tata wybrał owych trzydziestu
sześciu na swych towarzyszy. I byli oni wysocy i ciemnowłosi, i tak silni jak sosny. Od nich
pochodziła póz
niej większość Noldorów.
Dziewięćdziesięciu sześciu Quendich rozmawiało teraz razem, a ci którzy się ostatni obudzili,
wynalez
li wiele nowych i pięknych słów, i wiele przemyślnych form mowy. I weselili się,
i tańczyli na wzgórzu, aż zapragnęli znalez
ć więcej towarzyszy. Wtedy wszyscy Oni
ponownie wyruszyli, wędrując do chwili, w której dotarli w półmroku do ciemnego o tej
porze jeziora. Na jego wschodnim brzegu stała wielka skała, z której spływał wodospad. Na
jego pianie połyskiwały gwiazdy. Pod wodospadem kąpali się mężczyz
ni, obudziwszy już
swe wybranki. Było ich dwadzieścia cztery pary, lecz nie utworzyli jeszcze mowy, lecz
śpiewali pięknie, a Ich glosy odbijały się od skał mieszając z hukiem wody.
Imin znów wstrzymał się, myśląc: "Następnym razem znajdziemy większą grupę". A Enel
rzekł: "Wybieram tych czterdziestu ośmiu na mych towarzyszy". I sto czterdziestu czterech
Quendich żyło razem nad jeziorem, aż upodobnili się do siebie w myśli i słowie, i byli
zadowoleni z tego.
Po jakimś czasie Imin powiedział: "Czas już byśmy wyruszyli w poszukiwaniu nowych
towarzyszy." Ale większość Elfów była już zadowolona. Tak wiec Imin i Iminye, wraz z
dwanaściorgiem towarzyszy wyruszyli na długą wędrówkę, idąc za dnia i w mroku przez
krainę otaczającą jezioro, w której przebudzili się wszyscy Quendi, z którego to powodu
nazywa się ono Cuivienen. Ale nigdy nie znalez
li Oni więcej towarzyszy, gdyż opowieść
o Pierwszych Elfach dobiegła już do swego końca.
I tak Quendi zawsze liczyli dwunastkami, a 144 długo było ich największą liczbą, tak, że w
żadnym z Ich póz
niejszych języków nie było słowa oznaczającego większą liczbę. I tak też
stało się, że "Towarzysze Imina", albo Najstarsza Kompania (od których wywodzą się
Vanyarowie) liczyła w sumie tylko czternastu?, będąc najmniejsza grupą. A "Towarzysze
Taty" (z których wywodzą się Noldorowie) liczyli w sumie pięćdziesięciu sześciu. Natomiast
"Towarzysze Enela", mimo iż byli Najmłodszą Kompanią, liczyli najwięcej. Od nich
wywodzą się Teleri (lub Lindarowie), a na początku było Ich w sumie siedemdziesięciu
czterech.
Quendi kochali wszystkie części Ardy, które ujrzeli, a zielone rośliny oraz letnie słońce
napawały Ich radością. Jednak zawsze najbardziej wzruszały Ich Gwiazdy, a kiedy panował
mrok, a pogoda była ładna, wtedy cieszyli się najbardziej. Albowiem o tej porze, wiosną,
obudzili się Oni do życia na Ardzie. Ale Lindarowie, najbardziej z wszystkich Quendich, od
początku kochali wodę i śpiewali zanim nauczyli się mówić.
1
Do Quendich odnoszę się w formie męskiej, albowiem Quendi oznacza w Quenyi mówiący.
- przyp. tłum.
- 3 -
2
Eldarińskie słowa o których mowa to Min, Atta (czy Tata), Nel. W rzeczywistości było
zapewne na odwrót. Tych troje nie miało imion dopóki nie rozwinęli języka i nadano im je
(bądz
sami je przyjęli) po wynalezieniu cyfr (lub przynajmniej pierwszych dwunastu). -
przyp. autora.
- 4 -