PROCESY INTEGRACYJNE W EUROPIE




Procesy integracyjne w Europie

Integracja w Europie
Zachodniej zapoczątkowana została w roku 1951.Jest to data
utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Cel był
jasny: integracja tych części przemysłu państw
członkowskich. 6 lat później w Rzymie podpisane zostały
traktaty o powołaniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i
Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Powstałe trzy
wspólnoty w roku 1965 połączyły swe organy
instytucjonalne tworząc Wspólnotę Europejską której
głównym zadaniem było wykształcenie wspólnego rynku i
zbliżenie gospodarcze i społeczne państw członkowskich. 7
lutego 1992 roku w Maastricht(Holandia) podjęto rozmowy
prowadzące do wyższej formy integracji jaką jest unia
polityczna i ekonomiczna . Powstał wówczas traktat o Unii
Europejskiej. Postanowienia konferencji wprowadzono w życie 1
listopada 1993 roku.Utworzenie UE uznawane jest za najważniejszy
fakt w dziejach integracji Europy.Rzeczywistymi
faktami powstania UE
są spustoszenie Europy po II Wojnie Światowej oraz odpowiedź
państw zachodu na zagrożenia ze strony bloku radzieckiego.

 



Unia Europejska

Powstała 1. XI . 1993
r. w momencie wejścia w życie postanowień Traktatu z
Maastricht, tzw. Traktatu o Unii Europejskiej. Unia założona
została na bazie Wspólnot Europejskich (Europejskiej
Wspólnocie Węgla i Stali (EWWiS), Europejskiej Wspólnocie
Energii Atomowej (EUROATOM) oraz Wspólnocie Europejskiej (WE),
dawnej Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej (EWG).Pozostałe
dwa filary na których wsparta jest struktura Unii to
Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa oraz Sprawy
Wewnętrzne i Wymiar Sprawiedliwości. W chwili obecnej w skład
Unii Europejskiej wchodzi 15 państw: Austria, Belgia, Dania,
Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia,
Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Szwecja, Wielka Brytania oraz
Włochy. Dodatkowo istnieje grupa państw stowarzyszonych ze
Wspólnotami Europejskimi do których należą przede wszystkim kraje
Europy Åšrodkowej i Wschodniej , Afryki ,
Karaibów i Strefy Pacyfiku. Zadaniem i celem Unii jest organizacja i
utrzymywanie stosunków pomiędzy państwami członkowskimi ,
stworzenie obszaru pozbawionego wewnętrznych granic
bezpieczeństwo ,postęp gospodarczy i społeczny oraz ochrona praw i interesów obywateli, jednakże Unia zobowiązana jest
respektować prawa wewnętrzne, historię oraz kulturę
wszystkich państw członkowskich bądź stowarzyszonych.W
zwiÄ…zku z postanowieniami Traktatu z Maastricht wszyscy
obywatele państw członkowskich stają się obywatelami Unii
Europejskiej. Obywatele Unii majÄ… prawo do kandydowania i
głosowania w wyborach lokalnych oraz do Parlamentu Unia
Europejska ma też swoją jednostkę monetarną. Jest nią ECU
(European Currency Unit).Do 1999 r. planuje
siÄ™ wprowadzenie
wspólnej waluty monetarnej, oraz utworzenie nowej instytucji
Europejskiego Banku Centralnego, który w połączeniu z
centralnymi bankami państw członkowskich utworzy Europejski
System Banków Centralnych. Docelowo do 1 lipca 2002r. EURO
stanie się jedynym środkiem płatniczym obowiązującym na
terenie państw członkowskich Unii Gospodarczej i Walutowej

W chwili obecnej 1ECU=ok.4 PLN.

Hymnem Unii Europejskiej
jest “Oda do radoÅ›ci" fragment IX symfonii L.van Beethovena
natomiast niebieska flaga ze stałą liczbą 12 gwiazdek od 1986
roku jest flagą Wspólnot Europejskich i
Unii Europejskiej.Główne
instytucje Unii Europejskiej to :


1. Komisja Europejska
2. Rada Unii Europejskiej
3. Parlament Europejski
4. Trybunał
Sprawiedliwości
5. Rada Europejska


Komisja - główny organ
wykonawczy Unii. W skład wchodzi 20 członków-komisarzy (po
dwóch przedstawicieli z pięciu dużych państw oraz po jednym z
pozostałych dziesięciu), tak zwanych komisarzy którzy
wybierani są na okres pięciu lat. Obecnie funkcję
przewodniczÄ…cego sprawuje Jacques Santer. RolÄ™
wiceprzewodniczących pełnią Manuel Martin oraz Sir Leon
Brittan. Siedziba komisji znajduje siÄ™ w Brukseli. Zadaniem
komisji jest wysuwanie propozycji nowych ustaw oraz kontrola
wprowadzania ich w życie. Rada Unii Europejskiej (dawniej Rada
Ministrów) - jest to najwyższy organ decyzyjny oraz polityczny
Unii. W skład wchodzą przedstawiciele rządów państw
członkowskich (po jednym z każdego kraju członkowskiego).
Funkcja przewodniczącego sprawowana jest przez sześć
miesięcy, po kolei przez każde państwo członkowskie. W roku
1996 przewodnictwo przejęły Włochy i Irlandia. Zadaniem Rady
jest wypracowanie i kontrola ogólnej polityki gospodarczej
państw członkowskich.

Występują dwa rodzaje
tej rady: Rada do Spraw Ogólnych (ministrowie spraw
zagranicznych) oraz Rada Specjalna zwana tez
branżową(ministrowie poszczególnych działów gospodarki)

Parlament Europejski -
wybierany jest przez społeczeństwo Unii w wyborach
bezpośrednich, co pięć lat. Obecnie liczba deputowanych wynosi
626. SiedzibÄ… Parlamentu Europejskiego jest Strasburg, gdzie raz
w miesiÄ…cu odbywajÄ… siÄ™ sesje plenarne. Sekretariat Parlamentu
Europejskiego ma siedzibÄ™ w Luksemburgu. Obecnie
przewodniczÄ…cym Parlamentu Europejskiego jest Klaus Hansch.
PrzewodniczÄ…cy wybierany jest na okres 2,5 lat. Zadaniem
Parlamentu jest: kontrola prac Komisji Europejskiej, podejmowanie
inicjatyw ustawodawczych a także zatwierdzanie budżetu Unii. Trybunał
Sprawiedliwości - jest to najwyższy organ sądowy Unii.
Trybunał składa się z 15 sędziów (z każdego państwa po
jednym). Są oni wspierani przez 9 Rzeczników Generalnych,
mianowanych na okres 6 lat. Siedzibą Trybunału jest Luksemburg.
Zadaniem Trybunału jest rozstrzyganie sporów pomiędzy
państwami członkowskimi a także pomiędzy instytucjami Unii a osobami fizycznymi i prawnymi. Rada Europejska - to najwyższy
organ tworzący politykę Unii. Została powołana do życia w
1974 r. Jej status został określony w Traktacie z Maastricht. W
skład jej wchodzą przywódcy państw oraz rządów a także
PrzewodniczÄ…cy Komisji Europejskiej. Rada zbiera siÄ™ na
wspólnych posiedzeniach dwa lub trzy razy w roku. Zadaniem Rady
Europejskiej jest wyznaczanie ogólnych kierunków politycznych
dla działalności Unii. Proces decyzyjny w
UE obejmuje 3 etapy: inicjatywa ,opinia i decyzja. W procesie biorą udział Komisja
Europejska(organ inicjujÄ…cy) , Parlament Europejski Oraz Rada
Unii Europejskiej podejmujÄ…ca decyzje ostateczne jako organ
prawodawczy.


Główne cele
gospodarki UE :



wzrost gospodarczy
podniesienie
standardu życia obywateli
spójność
ekonomiczna i społeczna


czemu mają pomóc
najważniejsze zasady obowiązujące członków Unii : wolna
konkurencja , zniesienie ceł , eliminacja utrudnień w
przepływie (towarów, usług ,osób i kapitału) oraz
solidarność gospodarcza państw członkowskich.
Polityka ta wspomagana jest przez zasady ochrony konkurencji.

Zakazane sÄ…
jakiekolwiek działania ograniczające wolną konkurencje na
terytorium Unii np.: monopolizację przemysłu czy pomoc firmom
naruszajÄ…cym zasady konkurencji.Unia
Europejska posiada
swój własny budżet. Główną część przychodu stanowią
wpływy z podatku od wartości dodanej (VAT) oraz opłaty i cła
nałożone na produkty importowane ; co roku do Kasy UE każde
państwo wpłaca 1,21% swego PKB które to pieniądze są do
dyspozycji Komisji Europejskiej zajmujÄ…cej siÄ™ realizacjÄ…
budżetu.

Suma ta oscyluje. Przychody te służą do pokrycia
wszelkich zobowiązań traktatowych i prawnych (tak zwane wydatki
obligatoryjne) oraz do pokrycia badań lub kosztów
strukturalnych czyli wydatki
nieobligatoryjne. Rolnictwo
jako jedna z głównych gałęzi przemysłu większości krajów
zajmuje także wiodącą rolę w obszarze aktywności
gospodarczej Unii Europejskiej. Cel Wspólnej Polityki rolnej to
przede wszystkim zapewnienie dostatniego poziomu życia ludności
wiejskiej. W handlu towarami rolnymi obowiÄ…zujÄ…
trzy zasady:


jedność rynkowa
(jednolite ceny )
preferencje dla produktów unijnych
solidarność
finansowa (wspólna odpowiedzialność państw Unii za
wszelkie koszta)


Rozwój WPR doprowadził
do wypracowania systemu pomocy dla rolnictwa (zakupy nadwyżek ,
dotacje dla exportu oraz środki ochronne przeciw nadmiernemu
importowaniu). Jak ważną gałęzią działalności UE
jest rolnictwo świadczy chociażby fakt ,iż sprawy dotyczące
tej działalności gospodarczej pochłaniają ca.50% budżetu.

Unia Europejska a Polska

Droga Polski do UE jest
bardzo długa i bardzo ciężka. Nasz kraj rozpoczął negocjacje
w sprawie przystąpienia do Unii w przededniu ważnego wydarzenia

wprowadzenia jednolitej jednostki walutowej
euro. Przede
wszystkim należy zadać sobie pytania czy przystąpienie do Unii
jest opłacalne dla Polski , czy jest opłacalne dla samego
zainteresowanego czyli UE i jakie zobowiązania oraz korzyści
wiążą się z ewentualnym wstąpieniem Polski w szeregi państw
członkowskich. Jako że główną dewizą UE jest
jednoczenie nie tyle państw co obywateli to właśnie oni
powinni najbardziej odczuć przystąpienie Polski do tej
organizacji. Korzyści możemy podzielić na trzy
grupy:

polityczne

zacieśnienie związków Polski z Europą . Udział w Unii
zwiększa bezpieczeństwo obywateli i państwa. Poza tym
obywatele Unii mają prawo poruszać się swobodnie po całym
terytorium unijnym , ma nawet prawo głosowania i kandydowania w
wyborach samorządowych państwa którego nie jest stałym
obywatelem oraz w wyborach do Parlamentu
Europejskiego.

gospodarcze
udział
w wewnętrznym rynku Unii

społeczne

podwyższenie standardu życia oraz zbliżenie Polski do
standardów

Europy w dziedzinach
zdrowia , bezpieczeństwa czy też edukacji.

Koszty przystÄ…pienia do
Unii wynikają nie tyle z lepszego rozwoju państw
zachodnioeuropejskich co z zacofania Polski i innych państw
centralnej i wschodniej Europy. Koszty te poniesiemy niezależnie
od faktu przystąpienia bądź nieprzystąpienia do UE. Nie
możemy mówić tu jedynie o kosztach jako o
finansach ponieważ
zainwestowane pieniądze zwrócą się jako modernizacje , wzrost efektywności
a co za tym idzie płac i poziomu życia. Koszty to przede
wszystkim czasochłonne zmiany jakie musimy wprowadzić w naszej
gospodarce , finansach , ochronie środowiska , rolnictwie oraz
prawach konsumenta. Plany te zostały rozłożone na etapy do
roku 2002 kiedy to Polska spodziewa się zostać członkiem Unia
która jednak jak na razie nie chce określić żadnej daty
naszego przystąpienia. Powstaje jednak duży problem , w
zwiÄ…zku z ostatnimi wydarzeniami w Polsce i nastrojami
społeczeństwa coraz głośniej słyszymy o propozycjach
przywrócenia kary śmierci co zamyka nam definitywnie drzwi do
UE która nie bez problemów jednak rozstała się z karą
śmierci zastępując ją karą dożywotniego więzienia. Wobec czego
należy sobie definitywnie wyjaśnić ,iż kara śmierci pomimo pozytywnego
nastawienia społeczeństwa (65% ankietowanych) nie zostanie
przywrócona co spowoduje spadek zainteresowania w ewentualnym
partycypowaniu w Unii oraz zwiększy niezadowolenie , jednak mam
nadzieję że problem ten zostanie rozwiązany polubownie bowiem
byłoby rzeczą wysoce niewskazaną aby taki kraj jak Polska
dyktował światowym potentatom gospodarczym i zbrojeniowym
warunki na których możemy ewentualnie przystąpić do
Unii. Z drugiej strony ktoś może zapytać
“jakie korzyÅ›ci odniesie wielka organizacja miÄ™dzynarodowa
przyjmując w swe szeregi kraj o najniższym PKB (spośród
państw członkowskich bądź też kandydujących) ??"

No więc pierwszą
sprawą jest kapitał ludzki . W Polsce żyją ludzie dobrze
wykształceni gotowi aby sprostać wymaganiom współczesnego
rynku oraz rozwojowi techniki (to dlatego też bardziej gościnni
dla nowych członków są politycy niż ekonomiści) .

Po drugie Europie
zależy również na przeÅ‚amaniu “jaÅ‚taÅ„skiego" porzÄ…dku
w Europie co na pewno spowoduje przyjęcie m.in. Polski. Po trzecie
coraz silniejsza konkurencja ze strony państw Ameryki Płn. oraz
Azji (Japonia i “azjatyckie tygrysy") zmusza EuropÄ™ do
całkowitej integracji ponieważ tylko w ten sposób będzie ona
mogła jej sprostać. Kolejną sprawą jest że Polska jest
idealnym wręcz partnerem handlowym dla obszarów byłego ZSRR
(jednak ostatnio zostało to poważnie zachwiane poprzez
zamknięcie granic dla krajów WNP i ustalenie wysokich ceł na
towary przemysłu odzieżowego co powoduje aktualnie masowy
upadek małych firm i rynków zbytu gdzie kupującymi i
napędzającymi koniunkturę byli głównie obywatele państw
byłego bloku Radzieckiego) oraz dla samej Unii co ma
związek z dynamicznie rozwijającym się handlem , dostępem do
naszego obecnie bardzo chłonnego rynku oraz korzystnych inwestycji (ulgi
podatkowe dla inwestorów zagranicznych ) co z drugiej strony
może przyczynić się do upadku lub przynajmniej poważnego
zachwiania siÄ™ gospodarki Polskiej.
Przystosowanie
rolnictwa polskiego do norm unijnych wiąże się z
koniecznością natychmiastowej modernizacji polskiej wsi.

Tu muszą zostać
spełnione dwa warunki:


poprawa struktury
agrarnej , wzrost efektywności i konkurencyjności
odpływ ludności
rolniczej do zawodów pozarolniczych przy ciągłym
intensywnym rozwoju wsi (jednak niepokojÄ…ce jest
zjawisko odpływu ze wsi ludzi młodych , nie mających
na wsi żadnych perspektyw dostatniego życia na wsi do
miast gdzie widzÄ… swoje szanse)


Rolnictwo w Polsce jest o wiele bardziej znaczącym działem gospodarki
aniżeli w UE lecz zakres ochronny jest o wiele mniejszy co daje
nam szansÄ™ bycia lepiej przygotowanym do gospodarki rynkowej.
Polskie rolnictwo ma szanse być konkurencyjnym dla rolnictwa
Unii lecz niezbędna jest pomoc Unii ponieważ rolnictwo Polskie nie jest
wstanie finansować się z własnych środków wobec czego
sprawą pierwszoplanową jest możliwość otwarcia rynków UE
dla Polskich produktów rolnych.

 

CEFTA (Central European Free Trade Agreement)

Powołanie
Środkowoeuropejskiej Strefy Wolnego Handlu zostało podpisane 21
XII 1992 roku przez Polskę , Czechy , Słowację , Węgry
,Słowenię i Rumunię. Jest to bardzo ważna dla Polski
forma współpracy regionalnej (można zaryzykować stwierdzenie
iż ma ona m.in. na celu przygotować nas do współpracy z
UniÄ…) W sferze gospodarki. Docelowo ma ona
doprowadzić do końca 1998 roku strefy wolnego handlu czyli
najprostszej formy ugrupowania integracyjnego. W ramach
tego programu mają zostać zniesione cła na produkty
przemysłowe. Znaczenie takiego programu jest wielkie o czym świadczy
choćby fakt ,że wolę przystąpienia do niego wyraziły :Litwa
,Ukraina ,Bułgaria oraz Chorwacja.

NATO (Pakt
Północnoatlantycki)

Jeśli mówimy o
procesach integracyjnych w Europie to obok spraw ekonomicznych
ważną rolę odgrywa problem bezpieczeństwa. Polska ze
względu na swe położenie i historię nie może być państwem
neutralnym wobec czego najlepszym sposobem na zapewnienie sobie
bezpieczeństwa będzie związanie się z NATO. Po
rozwiązaniu Układu Warszawskiego Polska podjęła intensywne
działania dyplomatyczne zmierzające do uzyskania statusu
członka NATO. Zadanie nie jest łatwe gdyż wymaga
łożenia na ten cel ogromnych pieniędzy prowadzących do
przezbrojenia i wyszkolenia armii polskiej , przejścia na
nowocześniejsze systemy komunikacji obowiązujące w strukturach
NATO. Głównym celem jest osiągnięcie poziomu
armii polskiej zbliżonego do poziomu armii członkowskich.
Warunkiem jest również podporządkowanie sił zbrojnych władzy
cywilnej. W ostatnim czasie Polska ogromnym
nakładem sił znacznie zbliżyła swoją kandydaturę do
członkowstwa. 2 lutego 1994 podpisała dokument
“Partnerstwa dla pokoju" który byÅ‚ formÄ… współpracy z
NATO . Część warunków została już spełniona . Przeprowadzono
reorganizację i zmiany w siłach zbrojnych pod kątem
współdziałania z NATO. Dzięki temu oraz zabiegom
dyplomatycznym Polska aktualnie spełnia wymogi przystąpienia do
sojuszu wobec czego w lipcu 1997 roku została zaproszona do
negocjacji po tym jak w maju została podpisana Karta Rosja-NATO
o wzajemnych stosunkach (wcześniejsze zdecydowane veto Borysa
Jelcyna). Aktualnie sprawa Polski ,Czech i Węgier
czeka jedynie na ratyfikację przez parlamenty 16 państw
należących do NATO co ma nastąpić w 50 rocznicę utworzenia
Sojuszu czyli w roki 1999. WstÄ…pienie do Unii Europejskiej
i NATO będzie oznaczało zdecydowany sukces polskich polityków
oraz jedne z najważniejszych wydarzeń w dziejach naszego kraju
z tego względu że Polska po raz pierwszy znajdzie się w
najsilniejszych na świecie sojuszach co może zapewnić jej nie
tylko bezpieczeństwo ale także możliwość stałego rozwijania
się , dojścia do poziomu największych i najmożniejszych tego
świata. Nam pozostaje cierpliwie czekać i mieć
nadzieję na powodzenie rozpoczętych już procesów
integracyjnych.

 

Bartłomiej
Olasik

[e-mail]

ICQ UIN 6337341