I Liceu lnokształcące w
um Ogól w Rzeszowie
im sława Konarskiego
m. ks. Stanis
Kwasam owymi nazyw odne węglow wierające w c rupę
mi karboksylo wamy pocho wodorów zaw cząsteczce gr
karboksy H.
ylowÄ…  COOH
N wo
Nazewnictw
Nazwy sy ne kwasów karboksylowy ię od nazwy węglowodor
ystematyczn ych tworzy si ru, który ma w
cząsteczce tą samą li dając końców wasy karbok rzą
iczbę atomów węgla dod wkę  owy. Kw ksylowe twor
szereg homologiczny
y.
W nazew asów karbok rzyjmuje się n zajowe, wyw
wnictwie kwa ksylowych pr nazwy zwycz wodzÄ…ce siÄ™
najczęśc y miejsca ich występowania.
ciej od nazwy
Wzór kw Nazwa sys a Nazwa zwy
wasu stematyczna yczajowa
HCOOH kwas meta kwas mrówk
anowy kowy
CH3COOH kwas etan kwas octow
nowy wy
C2H5COO kwas prop kwas propio
OH panowy onowy
C3H7COO kwas buta kwas masłow
OH anowy wy
C4H9COO kwas prop kwas walerianowy
OH penowy
C15H31CO kwas heks kwas palmit
OOH sadekanowy tynowy
C17H35CO kwas oktadekanowy kwas steary
OOH ynowy
C17H33CO kwas cis 9 owy kwas oleino
OOH 9 oktadeceno owy
kwas feny owy kwas benzoensowy
ylokarboksylo
W i:
Właściwości
·ð Rozpuszczaln ależniona od zawartoÅ›ci a zÄ…steczce (kw e 1 4
ność jest uza atomów w cz wasy mające
a gla w cząstec ą się z wodą bez ograniczeń);
atomów węg czce mieszają
·ð S nia jest uzale awartoÅ›ci ato asy majÄ…ce 1
Stan skupien eżniony od za omów w cząsteczce (kwa 1 8
a gla w cząstec czą, powyżej 9 ciało stałe  jeśli jest t ycony)
atomów węg czce jest ciec e to kwas nasy
·ð A
alizujÄ…
A
atwo krysta
·ð S ne
Są mało lotn
·ð Dyfrakcja pro genowskich w aÅ„cucha kwasu
omieni rentg wskazuje na zygzakowatÄ… budowÄ™ Å‚a
karboksylow
wego.
·ð Niższe kwasy try, nieprzyje h
y karboksylowe majÄ… ost emny zapach
O ie:
Otrzymywani
Kwasy ka e otrzymuje s odpowiednich erwszorzędo
arboksylowe siÄ™ w reakcji utleniania o h alkoholi pie owych
lub aldeh
hydów:
Materiały w wszystkie prawa za a
wewnątrzszkolne  w astrzeżone || autorzy: Aleksandra Kopacz i Agnieszka Ciąpała || Strona 1 z 4
I Liceu lnokształcące w
um Ogól w Rzeszowie
im sława Konarskiego
m. ks. Stanis
R ć:
Reaktywność
·ð Niższe kwasy reakcji dysoc
y karboksylowe ulegajÄ… r cjacji
CH3COOH CH3COO + H+
C H
·ð Kwasy karbo agujÄ… z zasadami, tlenkam orzÄ…c sole.
oksylowe rea mi metali i metalami two
CH3COOH + Na H H
H aOH CH3COONa + H2O
2 HCOOH + C OO)2Cu + H2O
CuO   > (HCO O
CH3COOH + M COO)2Mg + H2
C Mg   > (CH3C H
Wyższe k tłuszc akcji z zasada sodowe.
kwasy czowe, w rea ami, tworzą sole nazywane mydłami,, np. mydło s
Jest to tz hydrolizy zasadowej.
zw. reakcja h
·ð E rem jest kwa (VI), ogólnie j cja kwasu z
Estryfikacja  katalizator as siarkowy ( jest to reakc
a powstaje wte woda
alkoholem, p edy ester i w
·ð T wego
Tworzenie amidu kwasow
Materiały w wszystkie prawa za a
wewnątrzszkolne  w astrzeżone || autorzy: Aleksandra Kopacz i Agnieszka Ciąpała || Strona 2 z 4
I Liceu lnokształcące w
um Ogól w Rzeszowie
im sława Konarskiego
m. ks. Stanis
·ð Redukcja wo rzez aldehyd do alkoholu
odorem popr u
arboksylacji (jeden ze spo zymywania m
·ð Reakcja deka osobów otrz metanu)
Estry
y
·ð Z iÄ…zanie estro
ZawierajÄ… wi owe
·ð Produkty kondensacji kw wno organicz ych) i alkoholi
wasów (zarów znych jak i nieorganiczny
·ð Kwasy i estry j iloÅ›ci atomó ym samym st cenia sÄ… wzglÄ™dem
y o tej samej ów węgla i ty topniu nasyc
s erami;
siebie izome
·ð S Å‚e, majÄ…ce do ny zapach;
Są to ciecze lub ciała stał ość przyjemn
·ð Estry wyższy karboksylow
ych kwasów k wych i gliceryny to tłuszcze;
·ð O woru wodne ny
Odczyn roztw ego  obojętn
Materiały w wszystkie prawa za a
wewnątrzszkolne  w astrzeżone || autorzy: Aleksandra Kopacz i Agnieszka Ciąpała || Strona 3 z 4
I Liceu lnokształcące w
um Ogól w Rzeszowie
im sława Konarskiego
m. ks. Stanis
·ð UlegajÄ… reak wrotna do re
kcji hydrolizy (reakcja odw eakcji estryfikacji):
·ð UlegajÄ… reak (zmydlania):
kcji hydrolizy zasadowej (
Materiały w wszystkie prawa za a
wewnątrzszkolne  w astrzeżone || autorzy: Aleksandra Kopacz i Agnieszka Ciąpała || Strona 4 z 4