V C V C
W N U M E R Z E
S P i S T R E Â C i
WCo si´ zdfarzy"o
Bez kompetentnego kosztorysanta, a właściwie
SAMORZ
D ZAWODOWY
V
specjalisty od kosztów, udzielanie zamówień
2 VWiedza naszym atutem
publicznych na roboty budowlane, prace
projektowe oraz niektórych innych zamówień
3 VKto może decydować o ograniczeniu prawa
zwiÄ…zanych z procesem inwestycyjnym
własności
 praktycznie rzecz biorÄ…c nie jest obecnie
6 VDziałania ustawowe PIIB - podnoszenie
możliwe. Jego rola jest równie istotna
kwalifikacji zawodowych członków Izby
w fazie programowania - tu określone zostają
planowane koszty robót budowlanych oraz koszty
UBEZPIECZENIE OC
prac projektowych, jak i w fazie planowania
V
gdzie miejsce ma  montaż
ðnansowy caÅ‚ego
8 VUbezpieczenie majÄ…tku firmy
przedsięwzięcia. Na tym etapie określona
powinna być kwota, jaką zamawiający zamierza
INŻYNIER W UNII
V
przeznaczyć na s
ðnansowanie zamówienia
11 VInżynier Kontraktu (4) Podzlecanie robót
publicznego. O wzrastajÄ…cej roli
i odpowiedzialności kosztorysanta, pozostającego
12 VPojęcia i skróty w języku angielskim
dotÄ…d w cieniu projektanta i wykonawcy pisze
Andrzej Borowicz w materiale na s. 17-24.
PRAWO
V
Zwracamy uwagę Państwa na dyskusję
14 VKalendarium
dotyczącą ważkiego tematu obowiązku
stosowania przepisów techniczno-budowlanych,
mimo iż są one, zdaniem Autora, z
ródłem
TEMAT MIESI
CA
V
biurokracji i utrudniajÄ… proces inwestowania.
W kontekście artykułu opublikowanego
17 VRola i odpowiedzialność kosztorysanta
w IB nr 6/04 nt wadliwych przepisów
w procesie inwestycyjnym realizowanym
rozporzÄ…dzenia o warunkach technicznych
z uwzględnieniem Prawa zamówień
budynków, Autor pyta, dlaczego  indywidualny
publicznych
interes inwestora jest tak często przyczyną
odwołań od decyzji administracyjnych
RYNEK
V
o ustaleniu warunków zabudowy (s. 3).
25 VIX konferencja w Częstochowie
Po raz pierwszy w Polsce ukazała się publikacja
26 VO nowej roli inżyniera
zawierajÄ…ca wzorcowÄ…, rekomendowanÄ… przez
27 VBUDMA 2005
Urząd Zamówień Publicznych, dokumentację
28 VHolandia  wywiad z ambasadorem
przetargową dla robót budowlanych (s. 25).
Opracowanie składa się z następujących części:
31 VPrasa branżowa
" wzorcowe dokumenty przetargowe dla robót
budowlanych
" wzory umów o roboty budowlane
" specy
ðkacje techniczne wykonania i odbioru
robót budowlanych oraz zasady obliczania cen
na roboty budowlane
Wydawca: Wydawnictwo PIIB sp. z o.o.
" przewodnik dotyczÄ…cy opracowania
00-050 Warszawa, ul. Świętokrzyska 14a
i stosowania wzorcowych dokumentów
tel.: [phone], www.piib.org.pl
przetargowych i wzorów umów na roboty
e-mail: [e-mail]
budowlane
Prezes ZarzÄ…du: Tadeusz Nawracaj
Redaktor naczelna: Barbara Mikulicz-Traczyk
Sekretarz redakcji: Aleksandra Lemańska
Korekta: Małgorzata Kozłowska
Druk: Drukarnia Prasowa S.A., al. J. Piłsudskiego 82
Nakład: 92 600 egz.
92-202 A
ódz
, tel.: [phone]
Skład: Fabryka Promocji, tel.: [phone]
Biuro Reklamy: SERWIS RED, tel/faks: (0-22) 833 44 99,
e-mail: [e-mail]
Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów i zmiany
tytułów. Przedruki i wykorzystanie opublikowanych materiałów
Okładka: Rzez
ba Alojzego Gryta  Pod jabłonią
może odbywać się za zgodą redakcji. Redakcja nie ponosi
zdobi wrocławskie osiedle  Cztery Pory Roku
odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam.
Fot.: Marek Grotowski
SamorzÄ…d zawodowy
Polska Izba Inżynierów Budownictwa ma
stwarzać warunki dla podnoszenia kwa-
Wiedza naszym atutem
lifikacji zawodowych swoich członków.
Przyjęte przez Krajową Radę PIIB zasady udzielania członkom informacji o aktach
korzystania z pomocy w zakresie podno- prawnych (ustawach i rozporządzeniach)  Stwarzanie warunków to nie wprowa-
szenia kwalifikacji zawodowych w PIIB są oraz normach związanych z budownictwem. dzenie systemu nakazów, okresowych ocen,
dokumentem, który precyzuje obowiązki Izby okręgowe zapewnić muszą także udzie- wystawiania cenzurek. To zapewnienie
Izby wobec członków w obszarze dosko- lanie informacji o dokumentach dotyczących dostępu do informacji prawnej i technicz-
nalenia zawodowego. Udziela kolejnej wewnętrznych regulacji w Izbie. Inną formą nej, bieżące informowanie o zmianach
odpowiedzi na pytanie o wymierne korzyści pomocy członkom mają stać się bibliote- prawnych, o interpretacjach trudnych prze-
z przynależności do samorządu inżynierów ki czasopism, książek i norm oraz aktów pisów, zapoznawanie z kierunkami rozwoju
budownictwa. Jako inicjator opisanych prawnych z komentarzami - zwiÄ…zanych techniki w budownictwie. W warunkach
działań mam nadzieję, że wdrożenie w życie z budownictwem. Oczywistą staje się uwaga, gospodarki rynkowej o przydatności pracow-
uchwalonych zasad przybliży inżynierom że odblokowanie powszechnego dostępu do nika decyduje poziom jego wiedzy poparty
budownictwa naszą izbę samorządową i sta- Polskich Norm nie może odbyć się bez działań efektami pracy. Nie listy referencyjne, nie
nie się realną, wymierną korzyścią płynącą reprezentantów PIIB szczebla centralnego. cenzurki wystawiane przez organy samo-
z przynależności do niej. Samorząd zawodo- Wskazane staje się więc utworzenie elektro- rządowe lub stowarzyszenia naukowo-tech-
wy inżynierów budownictwa jest instytucją nicznej, centralnej biblioteki norm i aktów niczne. To rynek weryfikuje kwalifikacje
mocno kontrowersyjną. Nakaz przynależno- prawnych dostępnej dla izb okręgowych. inżyniera budownictwa. A tenże inżynier
ści do organizacji samorządowej nałożony Brak dostępu do aktów z
ródłowych stanowi ma obowiązek stałego podnoszenia swo-
przez ustawodawcę na osoby pełniące samo- bardzo często przyczynę nieprawidłowości ich kwalifikacji. Jeśli nie będzie posiadał
dzielne funkcje techniczne w budownictwie, w pracy inżyniera budownictwa. Jest wido- odpowiedniej wiedzy - może popełnić błąd,
daleki od doskonałości kształt ustawy oraz mym dowodem, że nieznajomość prawa za który poniesie odpowiedzialność karną,
niezwykle trudny okres tworzenia zrębów szkodzi. Inną formą pomocy w podnoszeniu cywilną i zawodową. Czy potrzeba lepszej
olbrzymiej organizacji przejmującej zadania kwalifikacji zawodowych członków jest two- motywacji do stałego dokształcania się?
państwa wobec znacznej grupy jego obywa- rzenie możliwości udziału w systematycznych Poziomu samokształcenia nie sposób ocenić
teli, to elementy wywołujące zdecydowaną szkoleniach w formie kursów, seminariów, obiektywnie, zastąpić suchymi ocenami
niechęć środowiska wobec działań Izby. sympozjów czy konferencji. Szkolenia takie liczby godzin spędzonych na czytaniu prasy
prowadzone są praktycznie we wszystkich fachowej czy śledzeniu Internetu. Nie spo-
Jak zwykle w takich sytuacjach najczę- izbach okręgowych. Ważne jest jednakże, aby sób ocenić korzyści wyniesionych z udziału
ściej zadawanym w organizacji staje się informacja o tematyce, zakresie i formie szko- w konferencji, szkoleniu, prezentacji. Ważne
pytanie o konkretne korzyści płynące lenia docierała do maksymalnie dużej liczby jest, aby inżynier budownictwa pełnił
z przynależności do Izby. członków z odpowiednim wyprzedzeniem. samodzielne funkcje techniczne zgodnie
Tematyka szkoleń powinna być odpowiednio z wiedzą techniczną i prawną aktualizowaną
Nadszedł czas, że można przystąpić do reali- dobierana, aby ich waga dla uczestników na bieżąco. Nie łudz
my się, że każdy z nas
zacji kolejnego już kroku mającego na celu była wciąż znacząca. Zdecydowanie należy wykorzysta w pełni system dokształcania
wsparcie członków PIIB w ich codziennej poprzeć organizowanie szkoleń branżowych wprowadzony przez Izbę. Skorzystają z niego
pracy zawodowej. Otóż jednym z praw (dla konstruktorów, drogowców, mostow- najbardziej wartościowi inżynierowie, którzy
ustawowych członka samorządu zawodo- ców, instalatorów sanitarnych, elektryków mają świadomość konieczności zachowania
wego inżynierów budownictwa jest prawo i innych) w oparciu o struktury stowarzy- wysokiego poziomu polskiego inżyniera, na
do korzystania z pomocy Izby w zakresie szeń, z którymi PIIB podpisała stosowne których barkach spocznie wyrwanie tej dzie-
podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz porozumienia. To w tych stowarzyszeniach dziny gospodarki z głębokiego kryzysu jako
zapewnienia właściwych warunków wyko- skoncentrowany jest potencjał wiedzy, a także kadry kierowniczej, projektantów, inspekto-
nywania samodzielnych funkcji technicz- możliwości organizacyjne umożliwiające rów nadzoru na budowach w Polsce i poza
nych w budownictwie. Wychodząc naprzeciw wsparcie PIIB w specjalnościach przewidzia- naszymi granicami.
temu zadaniu, Krajowa Rada PIIB uchwaliła nych prawem budowlanym. Do organizacji
zasady korzystania z pomocy w zakresie pod- szkoleń należy wykorzystać także uczelnie VMGR INŻ.
noszenia kwalifikacji zawodowych w PIIB. i instytuty badawcze. To stamtąd płyną PIOTR KORCZAK
Pomoc, o której mowa, dotyczy kwalifika- informacje o kierunkach prac badawczych z-ca sekretarza KR PIIB
cji zawodowych związanych bezpośrednio nad nowymi technologiami stosowanymi
z wykonywaniem przez członka Izby samo- w budownictwie.
dzielnej funkcji technicznej w budownictwie. Informacje o planach szkoleniowych powin-
Główne zadania związane z realizacją zadań ny docierać do wszystkich członków PIIB za
ustawowych spoczywać będą na izbach pośrednictwem  Inżyniera Budownictwa ,
okręgowych. Te, na podstawie tworzonych izbowych pism lokalnych, Internetu i lokal-
obecnie regulaminów zobowiązane są do nych środków masowego przekazu.
2 C Inżynier budownictwa
GÅ‚os w dyskusji
X
Kto może decydować
Dlaczego
o ograniczeniu prawa własności
indywidualny interes
Przepisy techniczno-budowlane są niezbędne dla zachowania bezpieczeństwa życia
i mienia, warunków sanitarnych i ochrony zdrowia, należy natomiast wyjaśnić, dlaczego
inwestora jest tak
sÄ… z
ródłem biurokracji i utrudniają proces inwestowania.
często przyczyną
Dlaczego, jak pisze Pan architekt mgr inż. zapewnia prawo do roszczeń z tytułu utraty
Władysław Korzeniewski w swoich profe- wartości sąsiednich nieruchomości. odwołań
sjonalnie udokumentowanych artykułach1 Art. 36 ust 1 stanowi  Jeżeli, w związku
 Przepisy paragrafu 12 stają się często z uchwaleniem planu miejscowego albo jego od decyzji
powodem sprzeczności interesów o różnym zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej
charakterze, ale najczęściej mających cha- części w dotychczasowy sposób lub zgodny o warunkach
rakter indywidualnego interesu inwestora2 z dotychczasowym przeznaczeniem stało
z ograniczeniami, wynikającymi z obowią- się niemożliwe bądz
istotnie ograniczone, zabudowy?
zujących przepisów techniczno-budowlanych właściciel albo użytkownik wieczysty nieru-
i prawa miejscowego, oraz interesami wła- chomości może, z zastrzeżeniem ust. 2, żądać
ścicieli i użytkowników sąsiednich działek. od gminy:
Regulacje dotyczące usytuowania budynków 1) odszkodowania za poniesioną rzeczywistą
przy granicy działki budowlanej są stale tema- szkodę albo
tem najżywszego zainteresowania właścicieli 2) wykupienia nieruchomości lub jej części.
i użytkowników nieruchomości, planistów 2. Realizacja roszczeń, o których mowa w ust. 1,
przestrzennych, inwestorów, projektantów może nastąpić również w drodze zaofe-
i administracji architektoniczno-budowlanej, rowania przez gminę właścicielowi albo
a wskutek tego również przedmiotem zainte- użytkownikowi wieczystemu nieruchomości
resowania prawodawców . zamiennej. Z dniem zawarcia umowy zamia-
Autor podaje, że  ponad 90 proc. jednostek ny roszczenia wygasają.
osadniczych w Polsce nie ma w ogóle żadnego 3. Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu
obowiązującego planu miejscowego, a po dru- miejscowego albo jego zmianą, wartość nie-
gie  ustawa nie nakłada w ogóle obowiązku ruchomości uległa obniżeniu, a właściciel
(i nie zakłada praktycznej możliwości) opraco- albo użytkownik zbywa tę nieruchomość i nie
wania planów miejscowych dla całego obszaru skorzystał z praw, o których mowa w ust. 1 i 2,
jednostek osadniczych. może żądać od gminy odszkodowania równe-
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu go obniżeniu wartości nieruchomości.
przestrzennym w przypadku braku obowią- Natomiast art. 37 ust. 1 ustala zasadę, że
zującego planu miejscowego mającego rangę  Wysokość odszkodowania z tytułu obniże-
prawa miejscowego dopuszcza wydawanie nia wartości nieruchomości, o którym mowa
dwóch rodzajów decyzji administracyjnych w art. 36 ust. 3, oraz wysokość opłaty z tytułu
o lokalizacji inwestycji: wzrostu wartości nieruchomości, o której
Vdecyzje o lokalizacji inwestycji celu publicz- mowa w art. 36 ust. 4, ustala się na dzień
nego, jej sprzedaży. Obniżenie oraz wzrost wartości
Vdecyzje o warunkach zabudowy innych nieruchomości stanowią różnicę między war-
inwestycji. tością nieruchomości określoną przy uwzględ-
Decyzje administracyjne o ustaleniu warun- nieniu przeznaczenia terenu obowiÄ…zujÄ…cego
ków zabudowy podlegają zaskarżeniu. Jak po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego
podaje W. Korzeniewski, analiza odwołań a jej wartością, określoną przy uwzględnieniu
wskazuje, że główną przyczyną merytoryczną przeznaczenia terenu, obowiązującego przed
jest wspomniany już  indywidualny interes zmianą tego planu, lub faktycznego sposobu
inwestora zatem skoncentrujmy naszą uwagę wykorzystywania nieruchomości przed jego
na znalezieniu odpowiedzi, dlaczego jest on uchwaleniem.
przyczyną odwołań, skoro ustawa o plano- Reguła rekompensaty za utraconą wartość
waniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nieruchomości obowiązuje również przy usta-
Inżynier budownictwa V 3
GÅ‚os w dyskusji
laniu lokalizacji inwestycji celu publicznego Przepis art. 64 ust. 2 ustawy o planowaniu
X
i innych inwestycji, co zostało zapisane w art. i zagospodarowaniu przestrzennym nie tylko
59 ust. 2 i art. 64 ust. 2 następująco: narusza zasadę równości obywateli wobec
prawa, ale jest sprzeczny z Prawem budow-
Jeżeli w związku  Jeżeli decyzja o ustaleniu lokalizacji inwesty- lanym, bowiem w myśl art. 32 ust. 4 pkt 2
cji celu publicznego wywołuje skutki, o któ- warunkiem uzyskania decyzji o pozwoleniu na
z nowym planem rych mowa w art. 36, przepisy art. 36 oraz art. budowę jest, ażeby inwestor:  złożył oświad-
37 stosuje się odpowiednio. czenie, pod rygorem odpowiedzialności kar-
zagospodarowania nej, o posiadanym prawie do dysponowania
 Jeżeli decyzja o warunkach zabudowy wywo- nieruchomością na cele budowlane. i art. 3
przestrzennego łuje skutki, o których mowa w art. 36, przepisy pkt 11, z którego wynika, że  przez prawo
art. 36 oraz art. 37 stosuje się odpowiednio. do dysponowania nieruchomością na cele
korzystanie Koszty realizacji roszczeń, o których mowa budowlane  należy rozumieć tytuł prawny
w art. 36 ust. 1 i 3, ponosi inwestor, po uzy- wynikający z prawa własności, użytkowania
z nieruchomości skaniu ostatecznej decyzji o pozwoleniu na wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa
budowÄ™. rzeczowego albo stosunku zobowiÄ…zaniowe-
stało się niemożliwe go . Kluczem zrozumienia tego przepisu jest
Tak więc mamy dwa z
ródła rekompensat: definicja służebności i stosunku zobowiąza-
lub ograniczone, 1) budżet gminy dla skutków wywołanych niowego zawarta w Kodeksie cywilnym.
uchwaleniem planu oraz decyzjami o loka- Art. 285 ż 1 kc mówi że  Nieruchomość można
właścicielowi lizacji inwestycji celu publicznego w drodze obciążyć na rzecz właściciela innej nierucho-
prawa do roszczeń odszkodowawczych, mości (nieruchomości władnącej) prawem,
przysługuje 2) inwestora prywatnego dla skutków wywo- którego treść polega bądz
na tym, że właści-
łanych przez decyzję o warunkach zabudowy ciel nieruchomości władnącej może korzystać
roszczenie i zagospodarowania innych inwestycji w dro- w oznaczonym zakresie z nieruchomości obcią-
dze prawa do roszczeń odszkodowawczych. żonej, bądz
na tym, że właściciel nieruchomo-
Postawmy się zatem w sytuacji poszkodowa- ści obciążonej zostaje ograniczony w możności
nego właściciela nieruchomości, ma on do dokonywania w stosunku do niej określonych
wyboru procedurę odwołań w trybie Kodeksu działań, bądz
też na tym, że właścicielowi nie-
postępowania administracyjnego i roszczeń ruchomości obciążonej nie wolno wykonywać
odszkodowawczych w trybie postępowania określonych uprawnień, które mu względem
cywilnego. Obie drogi postępowania są kosz- nieruchomości władnącej przysługują na pod-
towne i zakłócają stosunki między obywatela- stawie przepisów o treści i wykonywaniu wła-
mi i urzędami podejmującymi przecież koniecz- sności (służebność gruntowa).
ne dla bezpieczeństwa życia i mienia decyzje, ż 2. Służebność gruntowa może mieć jedynie
a i tak roszczenie odszkodowawcze, może być na celu zwiększenie użyteczności nieruchomo-
przyznane tyko w trybie pozwu złożonego do ści władnącej lub jej oznaczonej części.
Sądu Okręgowego (art. 17 kpc). Służebność gruntowa może tym samym
Poszkodowany właściciel sąsiedniej działki polegać na zakupie ograniczonego prawa
korzysta w tym wypadku z faktu, że w Kodek- rzeczowego od właściciela działki sąsiedniej
sie cywilnym przywrócona została  Zasada upoważniającego do:
równości wszystkich podmiotów cywilno- Vprzejścia sieciami podziemnymi infrastruk-
prawnych oraz dalej  uchylony został art. 2 tury technicznej przez działki sąsiednie,
kc zezwalający na ingerencję czynników Vzawieszenia sieci energetycznych i innych
administracyjnych w sferę stosunków cywil- nad działkami sąsiednimi,
noprawnych . Vograniczenia zabudowy sąsiednich działek
Przeszkodą zatem w wykonywaniu przepisów do określonej wysokości,
techniczno-budowlanych chroniących życie Vograniczenia prawa do zabudowy określo-
i mienie obywateli jest błąd doktrynalny usta- nego pasa widokowego,
wy o planowaniu i zagospodarowaniu prze- Vograniczenia prawa do instalacji reklam na
strzennym, która nakłada decyzjami admi- elewacji sąsiada,
nistracyjnymi ograniczenia prawa własności Vdrogi dojazdowej przez nieruchomość
na właścicieli sąsiednich działek, a dopiero sąsiednią,
po wydaniu inwestorowi decyzji o pozwoleniu Vograniczenia prawa do zabudowy terenu
na budowę daje prawo do roszczeń odszkodo- przy granicy po stronie sąsiada,
wawczych. Vi innych praw.
4 C Inżynier budownictwa
GÅ‚os w dyskusji
Natomiast przez stosunek zobowiązaniowy w procesie negocjacji wstępnych, prowa-
X
w myśl kc należy rozumieć umowy cywil- dzonych z inicjatywy inwestora. Ponieważ
noprawne dotyczące: najmu, dzierżawy inwestor podejmując inwestycję dla zysku
i użyczenia, a mające na celu umożliwienie ocenia koszty zakupu prawa do dysponowania
inwestorowi: terenem dla kilku możliwych lokalizacji, pełna Warunkiem
Vwejście na teren sąsiedniej nieruchomości ocena kosztów każdej z nich jest warunkiem
na czas budowy, prawidłowego wyboru. W załączniku nr 1 sprawnej realizacji
Vprowizoryczne przejście sieciami energe- zawarto przepisy regulujące warunki zabudo-
tycznymi i wodnokanalizacyjnymi przez teren wy i zagospodarowania. inwestycji jest
sąsiada, VZawarcie umów notarialnych o przyrze-
Vzajęcie części chodnika i jezdni, czenie sprzedaży służebności z właścicielami określenie procedur
Vograniczenie dostępu i widoku na witryny działek sąsiednich tej lokalizacji, która została
sklepów sąsiada, uznana za najbardziej dochodową. dochodzenia
Vi temu podobne. VPrzygotowanie projektu architektoniczno-
Przed określeniem procedury, jaką powinien -budowlanego. roszczeń
zastosować inwestor dla uniknięcia protestu VUzyskanie decyzji o pozwoleniu na budo-
sąsiadów w procedurze uzyskiwania pozwo- wę.
lenia na budowę, warto przytoczyć na podsta- Zastosowanie wymienionych procedur sprawi,
wie dokumentów organizacji powołanej przez pod warunkiem, że projekt architektoniczno-
ONZ3, kryteria jakie musi spełnić inwestor -budowlany nie będzie odbiegał od warunków
kraju ubiegającego się o środki na inwestycje zabudowy i zagospodarowania, że wszelkie
rozwojowe, otóż dla uzyskania kredytu inwe- protesty i skargi sąsiadów pozbawione będą
stor musi udowodnić, że jest właścicielem nie- podstaw prawnych, co umożliwi szybką reali-
ruchomości i nabył służebności gruntowe od zację przedsięwzięcia.
sąsiadów niezbędne w świetle lokalnego pra- V INŻ. JERZY KUBISZEWSKI
wodawstwa i przepisów techniczno-budow-
lanych dla podjęcia budowy i prowadzenia
działalności gospodarczej lub usługowej.
VOcena skutków finansowych decyzji
o warunkach zabudowy i zagospodarowa-
nia powinna być podstawową czynnością Przypisy:
1
dla wyceny kosztów nabycia prawa do dys- Inżynier Budownictwa wrzesień 2004 r., Przegląd Budowlany
ponowania terenem w fazie  prefeasibility czerwiec 2004 r.
2
study . Przez skutki finansowe należy rozu- Interes ten to najczęściej roszczenia majątkowe z tytułu
mieć zarówno koszt zakupu służebności oraz utraty wartości działki budowlanej lub bezpłatnego świadczenia
umów o wykorzystanie terenów sąsiednich służebności na rzecz sąsiada. /przypis JK/
3
dla potrzeb budowy od właścicieli sąsiednich Wydawnictwo UNIDO ds. Współpracy Przemysłowej
działek. Wielkość roszczeń należy ustalić i Inwestycyjnej 1989 r.
SamorzÄ…d zawodowy
Działania ustawowe PIIB
podnoszenie kwalifikacji zawodowych członków Izby
Artykuł został oparty na bazie działania Sugeruje to, jak stwierdził Andrzej Dotychczasowa tematyka szkoleń już
Warmińsko-Mazurskiej Okręgowej Izby Zabolewicz, zapotrzebowanie na szko- zawierała wiele z tych pomysłów.
Inżynierów Budownictwa jako jednej lenie o przepisach i nowych technolo- 10. Jaka powinna być forma szko-
z reprezentujących PIIB. Uznaliśmy, że giach. leń?
niniejsza publikacja wyników ankiet 3. Praca Całodzienne seminarium preferuje aż
może być dla pozostałych członków Etat: 49% 46% badanych osób jako najdogodniej-
PIIB istotnym z
ródłem nadzwyczaj Własna działalność: 51% szą formę szkolenia.
istotnych informacji. Trzeba przyznać, ponad połowa z badanych prowadzi 11. Gdzie powinny odbywać się
że w momencie kiedy ankieta była własną działalność. szkolenia?
publikowana członkowie mieli jeszcze 4. Wiek Wytypowane odpowiedzi wskazują
wówczas dosyć niskie poczucie samo- Ponad trzy czwarte ankietowanych jest w 44% na miasta wojewódzkie. Komisja
rządności, a jak jest obecnie. w wieku od 40. do 60. lat. Zastanawia zgodnie potwierdziła dobry kierunek
Mija rok od powołania Warmińsko- niewielka liczba (5%) osób uczestniczą- organizowania szkoleń w Olsztynie,
-Mazurskiej Okręgowej Komisji ds. cych w ankiecie, a będących w wieku Elblągu i Ełku.
doskonalenia zawodowego i szkoleń. pełnej aktywności zawodowej, pomię- 12. Jaka częstotliwość szkoleń jest
Wytyczone szlaki przetarto i wyglÄ…da dzy 30 a 40 lat. najbardziej odpowiednia?
na to, że można pokusić się o chwilę 5. Jakie są Twoje formy samo- 55% określiło jako optymalną częstotli-
refleksji. kształcenia? wość szkoleń raz na kwartał.
Tę refleksję niewątpliwie warto zacząć od Większa część badanych osób preferuje 13. Jaką wysokość odpłatności
bardzo ważnej dla prac Komisji ankiety, lekturę i wymianę informacji z kolega- zaakceptujesz?
nazwanej  doskonalenie zawodowe . mi, jako dominującą formę doskonale- Orientacyjna, akceptowalna przez więk-
Ważnej dlatego, że jej celem było uzy- nia zawodowego, co potwierdza celo- szość wysokość odpłatności za szkolenie
skanie możliwie bezstronnej informacji wość istnienia czasopism branżowych. wyniosłaby około 55 zł.
o potrzebach szkoleniowych i charakte- Być może przyjęłaby się forma panelu 14. Czy zaakceptowałbyś szkolenia
rze oczekiwań w tym zakresie inżynie- dyskusyjnego jako formy doskonalenia. sponsorowane kosztem meryto-
rów zrzeszonych w Izbie. Ankietę opu- 6. Czy uważasz za celowe zorgani- rycznej i obiektywnej zawartości?
blikowano jako dodatek do rozsyłanego zowane formy kształcenia? Większa część badanych akceptuje
w grudniu 2003 r. do wszystkich człon- Tak: 98% Nie: 2% szkolenia sponsorowane. Wydaje się,
ków W-MOIIB magazynu  Inżynier Zdecydowana większość popiera celo- że uzupełnienie pytania o stwierdzenie
Budownictwa oraz  zawieszono ją wości zorganizowanych form kształ-  ... kosztem merytorycznej i obiektyw-
w Internecie. W odpowiedzi na bli- cenia. nej zawartości? spowodowało roz-
sko 4000 rozesłanych anonimowych 7. Czy formy, które istnieją, są mycie obrazu poglądów na ten temat.
ankiet Izba otrzymała 82 odpowiedzi, wystarczające? Ponieważ jest pewne, że producenci
co stanowi 2,05%. Analizę wyników Zdecydowanie jest dużo do zrobienia. szkolenia organizują i będą organizo-
ankiety przedstawiamy poniżej wraz 8. Jak oceniasz pomysł tego typu wać, więc również jest pewne, że bez
z krótkim omówieniem. działalności organizowanych przez odpowiedniej koordynacji terminy tych
1. Podział branżowy Izby? szkoleń będą się nakładać. Komisja
Określa on nie tylko liczbę osób danej Trzy czwarte popiera inicjatywę Izb widzi celowość działań W-MOIIB jako
specjalności, ale również aktywność w organizacji szkoleń, jednocześnie koordynatora terminów i dodatkowo
poszczególnych branż. Z tego względu cztery piąte stwierdza niedostatek form węzłowego punktu informacyjnego.
Jan Chojecki zaproponował wskaz
ni- szkoleń, co stwierdzono w punkcie Być może co drugie szkolenie sponsoro-
kowy podział tematyki i intensywności wyżej. wane byłoby rozwiązaniem.
szkoleń i ich modelowanie. 9. Jakiej tematyki szkoleń ocze- 15. Jaki jest najważniejszy motyw
2. Charakter pracy kujesz, czego brakuje, a co jest przyciÄ…gajÄ…cy na szkolenie?
Większa część odpowiadających na korzystne? Respondenci wskazywali przede
ankietę zatrudniona jest w nadzorze Tematy najczęściej wymieniane przez wszystkim na wiedzę prowadzących,
i projektowaniu, co koresponduje z respondentów to: Unia Europejska, możliwość dyskusji oraz prestiż osoby
dużą obecnie ilością zmian w prawie nowe przepisy, interpretacje przepi- prowadzącej.
budowlanym, normach i innych prze- sów z przykładami, nowe technologie, 16. Co jest największą przeszkodą?
pisach. kosztorysy, etyka w budownictwie. Wskazano przede wszystkim na brak
6 C Inżynier budownictwa
SamorzÄ…d zawodowy
czasu oraz koszty, a także na koniecz- wania. Synteza tematyki i oczekiwań zowanych szkoleń. Jest ich kilka.
ność kosztownej promocji szkoleń. prowadzona jeszcze w 2003 roku przede Okazało się na przykład, że na rynku
17. Jak oceniasz atrakcyjność szko- wszystkim przez Krzysztofa Prymasa pracy certyfikaty ze szkoleń są swego
leń organizowanych przez uczelnie i częściowo przez Leszka Gryczko rodzaju towarem, kartą atutową osób
wyższe i podobne jednostki? pozwoliły na opracowanie wstępnej podnoszących swoje kwalifikacje
80% odpowiadających oceniło średnio mapy szkoleń i rozpoczęcie pierwszych i starających się o nową pracę lub
i słabo atrakcyjność szkoleń organizo- seminariów oraz kontynuację już wedle podwyżkę. Faktem jest również, że na
wanych przez wyższe uczelnie. programu Komisji. kolejne seminaria zgłasza się większa
18. Jakie publikacje lepiej otrzy- Według zestawienia szkoleń przepro- liczba osób niż przewidywana (kłopot
mać podczas szkoleń? wadzonych w latach 2003  2004 przez z salami wykładowymi), sprawiając
Jako najlepszą formę publikacji otrzy- Warmińsko-Mazurską Okręgową Izbę równocześnie, że organizowane przez
mywanych w trakcie szkoleń, więk- Inżynierów Budownictwa wynika, że Komisję szkolenia są  towarem wysoko
szość wybrała opracowania drukowa- na przełomie dwóch lat przeszkolono pożądanym .
ne. Nośnik tradycyjny, jak zauważył ok. 1500 członków Izby. Ten  towar daje wiedzę i jest widoczny
Jan Chojecki, mimo że droższy od Po każdym seminarium prosimy jako bastion działalności Izby. Co ważne,
elektronicznego jest charakterystyczny uczestników o wystawienie oceny. z tego, że popularność omawianych dzia-
ze względu na słabe wejście inżynierów Jan Chojecki przygotował opracowa- łań rośnie można wnosić, że i stopień
odpowiadających na ankietę w techno- nie wyników otrzymanych arkuszy zainteresowania inżynierów współdzia-
logie informacyjne. Ten punkt należy oceniających przebieg i organizację łaniem z własnym samorządem również
zestawić dodatkowo z wiekiem respon- już przeprowadzonych seminariów. wzrasta. Chcemy więc wierzyć, że wciąż
dentów. Wynika z nich, że seminaria były ocze- budujący się samorząd będzie żywą,
19. Jak oceniasz możliwość i sens kiwane przez członków Izby, ich tema- sprawną, zwinną organizacją na miarę
skorzystania z czasopism w biu- tyka trafiona, zaś prowadzący dobrani współczesnych wyzwań. Określanych
rach Izb? właściwie. Stwierdzono natomiast również jako Europa.
Możliwość korzystania z czasopism konieczność sprawdzenia wartości
w biurach Izb jednoznacznie pozytyw- merytorycznej niektórych dostarcza- VMGR INŻ. LESZEK GRYCZKO
nie ocenia jedynie 14% odpowiadają- nych materiałów. Przewodniczący Komisji ds. doskonalenia
cych. Większość odnosi się obojętnie. Na koniec najciekawsze i najbardziej zawodowego i szkoleń W-MOIIB,
20. Jaka jest częstotliwość Twoich cieszące, to konsekwencje organi- Wiceprzewodniczący W-MOIIB
wizyt w Centrum Informacji Bizne-
sowej (lub podobnej bibliotece)?
Warmińsko-Mazurska
Badani rzadko korzystają z działalno-
ści Centrum Informacji Biznesowej.
Okręgowa Izba Inżynierów
Z innych przekazów zdaje się wynikać
Budownictwa
fakt niedoinformowania o istnieniu tej
placówki (lub jej małej roli). Być może
Z życzeniami wszystkiego dobrego:
wymaga bardziej agresywnej reklamy,
Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia
w czym może pomóc Izba. Stąd też
WARMIC
SKO-MAZURSKA OKR
GOWA IZBA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA
Jan Chojecki zasugerował konieczność
składa wszystkim Członkom Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa
udrożnienia przepływu informacji po-
najszczersze życzenia:
przez komunikacjÄ™ internetowÄ….
" Spełnienia wszystkich marzeń,
Zainteresowania członków Izby wska- " Ugruntowanej i niezachwianej pozycji na rynku pracy,
" Pogody ducha na co dzień,
zują na konieczność zastanowienia
" Zadowolenia z życia osobistego i zawodowego,
się nad opracowaniem kompendiów
" Wytrwałości w dążeniach do realizacji zamierzonych celów,
wiedzy (i  zawieszenia ich w Inter-
" Dużo, dużo zdrowia,
necie) obejmujÄ…cych przepisy, normy
" Oraz wszystkiego tego o czym powyżej nie wspomnieliśmy a może się przy-
i informacje o działaniach poza krajem.
czynić do zwiększenia zadowolenia Państwa na gruncie prywatny i służbowym
Wspólnie Komisja doszła do przeko-
oraz w ogóle w życiu, które wszakże nie zawsze nas rozpieszcza więc starajmy
nania, że dla uatrakcyjnienia szkoleń
się je pozytywnie kreować swoją postawą.
może służyć ogłaszanie konkursów
PRZEWODNICZ
CY RADY W-MOIIB
z nagrodami fundowanymi przez IzbÄ™,
SEKRETARZ RADY W-MOIIB
w formie np. rocznej prenumeraty cza-
CZA
ONKOWIE RADY W-MOIIB
sopism technicznych.
CZA
ONKOWIE PREZYDIUM RADY W-MOIIB
CZA
ONKOWIE KOMISJI W-MOIIB
Na podstawie wyników ankiety Komisja
DYREKTOR BIURA W-MOIIB
przygotowała program szkoleń. Jak się
PRACOWNICY BIURA W-MOIIB
okazało ankieta potwierdziła przewidy-
Inżynier budownictwa V 7
V C
U B E Z P I E C Z E N I A O C
P Y T A N I A I O D P O W I E D Z I
Ubezpieczenie majÄ…tku firmy
W poprzednich numerach  Inżyniera omawiane były kwestie związane z ubezpieczeniem kontraktów
 w ramach: ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu ich realizacji oraz kompleksowego ubez-
pieczenia wszystkich ryzyk związanych z budową lub montażem. Oprócz ubezpieczenia samej działalności
istotne jest również ubezpieczenie środków trwałych, za pomocą których owa działalność jest realizowana.
Mowa tu o ubezpieczeniu majątku firmy, w tym budynków i biur, urządzeń i wyposażenia biurowego, sprzętu
elektronicznego, maszyn i sprzętu budowlanego oraz innego mienia.
Celem niniejszej publikacji jest ułatwienie odszkodowania za zniszczone wykładziny, środki transportu, co wymaga odrębnego
przedsiębiorcom dokonania odpowiedniego sufity podwieszane itp. omówienia.
wyboru rodzaju i zakresu ubezpieczenia, Polisą ubezpieczenia majątku firmy objąć
tak by należycie chroniło ono ich interesy można także mienie stanowiące własność Krok drugi:
przed szkodami materialnymi, jakich może pracowników, znajdujące się zwyczajowo Na jaką wartość ubezpieczyć
doznać majątek firmy. w miejscu pracy (np. odzież, teczki, torby). mienie?
Przy ubezpieczeniu gotówki należy pamię- Prawidłowe określenie wartości mienia do
Krok pierwszy: tać, że może ona podlegać ubezpieczeniu ubezpieczenia jest kluczowym elementem
Jakie mienie ubezpieczyć? w lokalu oraz poza lokalem (w transporcie, decydującym o skuteczności ubezpiecze-
W celu ubezpieczenia mienia firmy przede np. w trakcie przenoszenia do banku). nia. Stanowi ono podstawÄ™ do wyliczenia
wszystkim należy wyodrębnić to mienie na Przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją sum ubezpieczenia figurujących na polisie
określone grupy. Ma to znaczenie dla usta- lub handlem powinny ubezpieczyć środki i decydujących o wysokości ewentualne-
lenia odpowiednich sum ubezpieczenia, obrotowe, w definicji których miesz- go odszkodowania. Sumy ubezpieczenia
zakresu ubezpieczenia oraz odpowiedniej czą się wszelkie towary, ale również: deklaruje klient, nie zakład ubezpieczeń
kalkulacji składki ubezpieczeniowej. surowce, półprodukty, wyroby gotowe lub i to on ponosi ewentualne póz
niejsze nega-
Ubezpieczeniem należy objąć nieruchomo- w toku produkcji, materiały pomocnicze, tywne konsekwencje nieprawidłowości
ści i ruchomości oraz wartości pieniężne. opakowania, części zapasowe maszyn w ich oszacowaniu.
Ubezpieczeniu podlegać może zarówno i urządzeń. Warunki ubezpieczenia stosowane przez
mienie stanowiące własność ubezpie- Na potrzeby ubezpieczenia wyodrębnić zakłady ubezpieczeń szczegółowo precy-
czonego, jak i mienie, które użytkuje on należy zatem następujące przedmioty zują, w jaki sposób należy zadeklarować
na podstawie umowy najmu, dzierżawy, ubezpieczenia: do ubezpieczenia danego rodzaju mienie.
użyczenia czy innej pokrewnej. Może być Vbudynki i budowle (w tym mury, stałe Istnieje kilka systemów (wariantów) okre-
to mienie, które przekazano ubezpieczone- elementy, wszelkie instalacje) ślenia sum ubezpieczenia, w zależności od
mu w celu wykonania usługi (np. naprawy, Vnakłady inwestycyjne rodzaju mienia i rodzaju ubezpieczenia. Są
remontu, przeróbki), przechowywania bądz
Vurządzenia i wyposażenie biurowe one następujące:
sprzedaży. Vsprzęt komputerowy i elektroniczny Vsystem ubezpieczenia na sumy stałe
W odniesieniu do nieruchomości  w przy- Vmaszyny, urządzenia (np. sprzęt  stosowany standardowo w ubezpiecze-
padku prowadzenia działalności w wyna- budowlany) niach mienia od ognia i innych zdarzeń
jętym biurze  ubezpieczeniu podlegać Vśrodki obrotowe losowych w odniesieniu do wszelkich
powinny, o czym często się zapomina, Vwartości pieniężne (gotówka, czeki, środków trwałych (nieruchomości i rucho-
nakłady inwestycyjne poniesione na ada- weksle) mości);
ptację pomieszczeń. W przypadku powsta- Vmienie pracownicze. Vsystem ubezpieczenia na sumy zmienne
nia szkody (np. pożarowej) najemca nie Oczywiście na odrębnych zasadach  stosowany w przypadku mienia, którego
otrzyma przecież z ubezpieczenia budynku i warunkach ubezpieczeniu podlegają wartość ulega znacznym wahaniom w okre-
8 C Inżynier budownictwa
V C
U B E Z P I E C Z E N I A O C
sie ubezpieczenia, np. środki obrotowe; zużycia mienia; na taką wartość ubezpie- być wszelkie środki trwałe, o których
Vsystem ubezpieczenia na pierwsze cza się mienie o wyższym stopniu zużycia wspomniano wyżej (budynki i budowle,
ryzyko  stosowany głównie w ubezpiecze- technicznego; wszelkie mienie ruchome, wartości pie-
niach od kradzieży z włamaniem i rabunku Vwartość księgową (ewidencyjną) niężne, mienie pracownicze). Zakresem
w odniesieniu do ruchomości, a także  stanowiącą księgową wartość początkową ubezpieczenia objęte są szkody powstałe
w ubezpieczeniu od ognia i innych zdarzeń z uwzględnieniem wynikających z prze- w wyniku wymienionych w polisie lub
losowych w odniesieniu do gotówki oraz pisów przeszacowań (wartość księgowa warunkach ubezpieczenia zdarzeń loso-
mienia pracowniczego; suma ubezpiecze- brutto) lub po potrąceniu odpisów amorty- wych. W zależności od wariantu ubez-
nia stanowi tu przewidywaną wysokość zacyjnych (wartość księgowa netto); pieczenia (podstawowego, rozszerzonego,
maksymalnej straty, jaka może zaistnieć Vwartość nominalną  w odniesieniu do pełnego) ubezpieczone są takie ryzyka,
w wyniku jednego zdarzenia. wartości pieniężnych. jak: pożar, uderzenie pioruna, wybuch,
Powyższe rozróżnienia mają istotne upadek statku powietrznego, uderzenie
znaczenie praktycznie. W ubezpieczeniu Przy deklarowaniu wysokości sum ubez- pojazdu mechanicznego, szkody będące
mienia od ryzyk kradzieżowych nie jest pieczenia należy unikać zarówno ich bezpośrednim następstwem prowadzenia
konieczne określenie sumy ubezpieczenia zaniżenia, jak i zawyżenia. W przypadku akcji ratowniczej, zalanie, huragan, deszcz
w pełnej wartości danego rodzaju mienia. zadeklarowania przy zawarciu umowy nawalny, grad, śnieg, pękanie mrozowe,
Korzystając z systemu ubezpieczenia zaniżonej sumy ubezpieczenia ubezpieczy- trzęsienie ziemi, osuwanie lub zapadanie
na pierwsze ryzyko, można przyjąć dużo ciel (i w konsekwencji zapłacenia zaniżonej się ziemi, lawina, dym, implozja, prze-
niższą sumę ubezpieczenia. Przykładowo: składki) za szkodę wyliczy odszkodowanie pięcie, huk ponaddz
więkowy, skażenie lub
biuro posiada sprzęt elektroniczny i kom- zmniejszone w takiej proporcji, w jakiej zanieczyszczenie ubezpieczonego mienia.
puterowy o wartości 100.000 PLN, do pozostaje zadeklarowana suma ubezpie-
ubezpieczenia deklaruje sumę w wysokości czenia do faktycznej, całkowitej wartości Ubezpieczenie mienia
20.000 PLN, ponieważ nie spodziewa się, danego mienia. Jest to tzw. niedoubez- od kradzieży z włamaniem
że w wyniku włamania skradziony zostanie pieczenie. Z drugiej strony, jeżeli zadekla- i rabunku
cały sprzęt, lecz jedynie np. komputery. rowana suma ubezpieczenia przewyższa Ubezpieczeniem kradzieżowym obejmuje
Składka ubezpieczeniowa jest zdecydo- faktyczną wartość mienia, zakład ubezpie- się wszelkie mienie ruchome, co do którego
wanie niższa, ponieważ stawka z taryfy czeń odpowiada i tak tylko do wysokości istnieje ryzyko jego zaboru. Polisa obejmuje
ubezpieczyciela podstawiana jest do dużo faktycznej szkody, a ubezpieczony traci na standardowo takie zdarzenia, jak kradzież
niższej sumy ubezpieczenia. zawyżonej wg własnej deklaracji składce. z włamaniem (dokonana lub usiłowana)
Warunki ubezpieczeń  oprócz kilku możli- oraz rabunek. Warto zwrócić uwagę, że
wych systemów ubezpieczenia  określa- Krok trzeci: z definicji kradzieży z włamaniem wpro-
ją, jakim wartościom powinny odpowiadać Jakie ubezpieczenia zawrzeć? wadzonej przez warunki ubezpieczenia
sumy ubezpieczenia. Przewidują one Kiedy wiemy już, co chcemy objąć ubez- wynika, że do zaboru mienia musi dojść
w szczególności: pieczeniem i na jaką sumę, pozostaje po sforsowaniu przez sprawców zabez-
Vwartość odtworzeniową (zwaną też zastanowić się od jakich ryzyk powinna pieczeń przy użyciu narzędzi lub siły. Nie
nową wartością odtworzeniową)  defi- chronić nas umowa ubezpieczenia. podlegają zatem ubezpieczeniu wszelkie
niowaną jako wartość pozwalającą w przy- Na rynku ubezpieczeniowym istnieje kradzieże i zaginięcia mienia, co do któ-
padku szkody całkowitej na odbudowę, wiele produktów służących ubezpiecze- rych nie można stwierdzić okoliczności
odtworzenie lub zastąpienie danego mienia niu mienia. Są to polisy jednostkowe jego zaboru (np. kradzieże pracownicze,
w celu przywrócenia go do stanu nowego  dotyczące odrębnie np. ubezpieczenia straty ujawnione podczas inwentaryzacji).
(nieulepszonego) z zachowaniem dotych- ryzyk ogniowych, odrębnie kradzieżowych Oprócz odszkodowania za skradzione
czasowych wymiarów, konstrukcji, rodzaju itd.  oraz pakietowe, łączące w sobie mienie, ubezpieczenie pokrywa np. koszty
stosowanych materiałów (w odniesieniu kompleksowo pełen zakres ochrony. Na naprawy uszkodzonych zabezpieczeń. Za
do budynków i budowli), czy tego samego potrzeby niniejszej publikacji bliżej omó- opłatą dodatkowej składki zakres pokrycia
rodzaju, typu oraz parametrów technicz- wione zostaną następujące rodzaje rozszerzyć można o ryzyko wandalizmu
nych (w odniesieniu do maszyn i urządzeń); ubezpieczeń: ubezpieczenie mienia od (dewastacji), tj. celowego uszkodzenia
taka wartość jest zalecana i akceptowana ognia i innych zdarzeń losowych, ubezpie- mienia.
do ubezpieczenia mienia, którego stopień czenie mienia od kradzieży z włamaniem Zawierając ubezpieczenie kradzieżowe,
technicznego zużycia jest niewielki; i rabunku, ubezpieczenie mienia od baczną uwagę należy zwrócić na wymaga-
Vwartość rzeczywistą  rozumianą jako wszystkich ryzyk, ubezpieczenie sprzętu nia ubezpieczyciela odnośnie wymaganych
wartość pozwalającą w przypadku szkody elektronicznego od wszystkich ryzyk, ubez- zabezpieczeń przeciwkradzieżowych, tj.
całkowitej na odbudowę, odtworzenie pieczenie maszyn i sprzętu budowlanego. rodzaju i liczby zamków, kłódek, zabezpie-
lub zastąpienie danego mienia w celu czenia okien na parterze itp. Niespełnienie
doprowadzenia go do stanu jak w dniu Ubezpieczenie mienia od ognia tych wymogów na etapie likwidacji szkody
poprzedzającym wydarzenie się szkody, i innych zdarzeń losowych może skutkować odmową wypłaty odszko-
tj. przy uwzględnieniu stopnia faktycznego Przedmiotem tego ubezpieczenia mogą dowania.
Inżynier budownictwa V 9
V C
U B E Z P I E C Z E N I A O C
Ubezpieczenie mienia zatem szkody wynikłe z działania człowie- w obsłudze maszyny. Posiadanie takiej
od wszystkich ryzyk ka (niewłaściwe użytkowanie, nieostroż- polisy zapewnia pokrycie kosztów naprawy
Większość ubezpieczeń majątku firm ność, błędna obsługa, celowe zniszcze- uszkodzonego sprzętu lub też pozwoli na
zawieranych jest w ramach tradycyjnych, nie), kradzieży z włamaniem i rabunku, wymianę uszkodzonego mienia na nowe
przedstawionych wyżej produktów. Są one ognia (w tym: dymu i sadzy, osmalenia, o tożsamych parametrach, z uwzględnie-
oparte na bazie ryzyk nazwanych, ściśle eksplozji, implozji), wody (zalania, awarii niem kosztów transportu, opłat celnych
wyliczonych w umowie ubezpieczenia. instalacji, powodzi, deszczu nawalne- i kosztów montażu  w przypadku usta-
Ubezpieczenie chroni zatem wyłącznie od go, wilgoci, pary wodnej, mrozu, gradu, lenia sumy ubezpieczenia wg wartości
skutków zdarzeń wymienionych w umowie śniegu), zbyt wysokiego lub zbyt niskiego odtworzeniowej.
ubezpieczenia (ogień, huragan, powódz
napięcia w sieci elektrycznej, pośredniego
itd.). Z biegiem czasu na popularności działania wyładowań atmosferycznych. Krok czwarty: Z jakim ubezpieczy-
na polskim rynku ubezpieczeń zyskuje W umowie można przewidzieć także, cielem zawrzeć umowę?
ubezpieczenie mienia od wszystkich ryzyk, że odszkodowanie obejmować będzie Po ustaleniu odpowiedniego zakresu
oparte na bazie ryzyk nienazwanych. Polisa dodatkowe koszty odtworzenia utraco- ubezpieczenia pozostaje dokonać wyboru
typu all risks opiera się na założeniu, że nych danych, nośników danych oraz inne oferty konkretnego zakładu ubezpieczeń.
ubezpieczeniem objęte są wszelkie szko- koszty poniesione w celu zapobieżenia Obecnie na rynku ubezpieczeniowym
dy polegające na bezpośredniej utracie, przerwom lub zakłóceniom w działalności. działa kilkadziesiąt zakładów ubezpieczeń.
zniszczeniu lub uszkodzeniu mienia na Będą to np. koszty wynajmu i użytkowania Oferowane przez nie ubezpieczenia są bar-
skutek zaistnienia nagłego, przypadkowego urządzeń zastępczych, zastosowania alter- dzo zróżnicowane pod względem warunków
i nieprzewidzianego zdarzenia  z wyłą- natywnych procesów technologicznych i ceny. Nie bez znaczenia jest także sama
czeniem jedynie tych ryzyk, które są ściśle i metod produkcji, skorzystania z usług marka zakładu ubezpieczeń oraz sytuacja
wymienione w warunkach umowy. Takie osób trzecich, zatrudnienia dodatkowego finansowa. Przed podpisaniem polisy na
zapisy powodują, że w przypadku powsta- personelu itp. pewno warto poznać oferty co najmniej
nia szkody na zakładzie ubezpieczeń ciąży Suma ubezpieczenia sprzętu elektronicz- kilku ubezpieczycieli. Dużą pomocą w tym
ciężar udowodnienia faktu, że zdarzenie nego powinna zostać określona wyłącznie zakresie może być obsługa brokerska.
powstało w wyniku ryzyka, które nie jest wg wartości odtworzeniowej.
objęte ubezpieczeniem. Taka forma ubez-
pieczenia niesie ze sobą wyższy wymiar Ubezpieczenie maszyn i sprzętu
Vopracowanie:
składki, jednakże zapewnia szerszy zakres budowlanego MARCIN MROZIC
SKI
ochrony. Ubezpieczenie specjalistycznego sprzętu Hanza Brokers
budowlanego w ramach tradycyjnych Sp. z o.o.
Ubezpieczenie sprzętu polis ogniowych i kradzieżowych, o którym
elektronicznego od wszystkich wspomniano wyżej, nie zawsze jest wystar-
ryzyk czające. Nie obejmują one bowiem części
Wykorzystywany w działalności firmy drogi specyficznych ryzyk, na które właśnie tego
sprzęt elektroniczny warto objąć specjali- rodzaju mienie może być szczególnie nara-
stycznym ubezpieczeniem od wszystkich żone. Ryzyka te mogą zostać ubezpieczone
ryzyk. Jego przedmiotem może być sprzęt w ramach specjalistycznego ubezpieczenia
komputerowy, telekomunikacyjny, alarmo- maszyn i urządzeń od wszystkich szkód
wy, przemysłowy, pomiarowy, graficzny, polegające na ich bezpośredniej utracie,
medyczny, rtv, urządzenia zasilające i kli- zniszczeniu lub uszkodzeniu na skutek Przypominamy, że we wszelkich kwestiach
matyzacyjne i inna aparatura. Może to być zaistnienia nagłego, przypadkowego i nie- dotyczących obowiązkowego ubezpieczenia
zarówno sprzęt stacjonarny, jak i przeno- przewidzianego zdarzenia, z zastrzeżeniem OC, w tym w sprawach związanych ze zgła-
śny (np. laptopy, telefony komórkowe). jedynie ściśle określonych w warunkach szaniem i likwidacją szkód oraz zawarciem
Zakres ubezpieczenia obejmuje wszelkie umowy wyłączeń. Pokrywa ono  w odróż- ubezpieczeń dodatkowych, należy kontakto-
szkody i straty polegające na utracie, nieniu od typowych polis - szkody wynika- wać się z brokerem:
uszkodzeniu lub zniszczeniu mienia na jące z działania samej maszyny (przyczyny Hanza Brokers Sp. z o.o.
skutek zaistnienia nagłego i nieprzewi-  wewnętrzne ), szkody wynikające z dzia- tel. [phone], infolinia 0-801-384-666
dzianego zdarzenia, z wyjÄ…tkiem wyraz
nie łania prądu o niewłaściwych parametrach faks (0-58) 341-89-47
wyłączonych w umowie. Polisa obejmuje (przepięcia, zwarcia), czy też błędy ludzkie [e-mail]
UWAGA
W poprzedniej publikacji (IB8/2004, s. 10) w ostatnim akapicie podano, że cena ubezpieczenia budowlano-montażowego kształtuje się
średnio na poziomie od 1,5 proc. do 4 proc. wartości kontraktu, a powinno być od 1,5 - 4 0 (promila), za błąd w druku przepraszamy!
10 C Inżynier budownictwa
InŻynier w Unii
odsetek za opóz
nienia w płatnościach.
Działania Inżyniera na rzecz zatwierdzania
Inżynier Kontraktu (4)
dodatkowo zgłaszanych Podwykonawców powin-
ny być bardzo rozważne i ukierunkowane na
W niniejszej publikacji skupimy się na procedurze podzlecania robót
minimum, przy zasadzie preferowania tylko tych
przez WykonawcÄ™, firmom bÄ…dz
osobom fizycznym, pod kątem uregulowań
Podwykonawców, którzy dają gwarancję dobrego
w klauzulach FIDIC-2000 oraz uregulowań szczegółowych w formie
wykonania robót, w jakości niemożliwej do wyeg-
subklauzul w Warunkach Szczególnych Kontraktu.
zekwowania od Wykonawcy przy jego sprzęcie
Wbrew pozorom procedury te rodzą wiele konflik- zatwierdzaniem innych Podwykonawców zatru- i personelu zatrudnionego na budowie.
tów, które nasilają się przy powierzaniu kontraktów dnianych przez Wykonawcę na robotach zasad-
Oferentom, którzy nie są w pełni przygotowani do niczych, do wykonania których zobowiązany był Mianowani podwykonawcy
prowadzenia wszystkich asortymentów robót na Wykonawca, nawet gdyby były to miejscowe Zgodnie z Subklauzulą 5.1 FIDIC-2000 Mia-
budowie bÄ…dz
wygrywają przetargi dzięki swoim firmy bądz
osoby fizyczne, dające rękojmię pra- nowanym Podwykonawcą jest:
zagranicznym  matkom znakomicie wyposażo- widłowego wykonania robót. W tej kwestii Inżynier (a) który został wymieniony w Kontrakcie na eta-
nym w sprzęt i finanse, lecz niestety nie na terenie powinien sporządzić kalkulację robót podzlecanych pie oferty przetargowej Zwycięskiego Oferenta,
naszego kraju. na Kontrakcie i w oparciu o tę kalkulację wyrazić (b) którego Inżynier poleci Wykonawcy zatrudnić
aprobatę asortymentów robót nadających się do jako Podwykonawcę na mocy Klauzuli 13 (Zmiany
Podwykonawca podzlecenia, przy przestrzeganiu zasady nieprze- i korekty).
Zgodnie z Subklauzulą 4.4 FIDIC-2000, Wyko- kraczania limitu 30 proc. wartości Robót objętych Mianowany Podwykonawca korzysta z dobro-
nawca jest w pełni odpowiedzialny za działania Przedmiarem Robót wycenionym w ofercie prze- dziejstw Subklauzuli 5.4 FIDIC-2000, która
lub uchybienia każdego Podwykonawcy, z tym że: targowej Wykonawcy. postanawia iż Zamawiający może, według
Vnie wymaga się zgody na zatrudnienie Zatwierdzenie innych Podwykonawców przez własnego uznania, zapłacić mianowanemu
Podwykonawców, którzy zostali wymienieni Inżyniera ma konsekwencje prawne związane Podwykonawcy bezpośrednio całość lub część
w Kontrakcie na etapie składania oferty przetargo- z art. 6471 ż 5 ustawy Kodeks cywilny z 14 lutego kwot uprzednio potwierdzonych, jakie są należne
wej przez Zwycięskiego Oferenta, 2003 r. (Dz. U. nr 49, poz. 408), albowiem pomi- temu Podwykonawcy i dla których Wykonawca nie
Vwymagana natomiast jest zgoda Inżyniera mo faktu solidarnej odpowiedzialności Wykonawcy umotywował powodów odmowy zapłaty należnej
na zatrudnienie przez Wykonawcę innych i Zamawiającego za terminowe płatności tylko kwoty Podwykonawcy w ustalonym między nimi
Podwykonawców niewymienionych w dokumen- w odniesieniu do Mianowanego Podwykonawcy terminie. Wykonawca powinien w takim przypadku
tach jak wyżej. według Subklauzuli 5.4 FIDIC-2000, aktualnie zwrócić Zamawiającemu kwotę bezpośrednio
Zatrudnianie Podwykonawców ma swoje granice, bardzo często na kontraktach międzynarodowych z zapłaconą Mianowanemu Podwykonawcy przez
gdyż, jak to już nadmieniałem w poprzednich udziałem środków pomocowych Unii Europejskiej, Zamawiającego bądz
Inżynier podejmie działania
publikacjach, Wykonawca zobowiązany jest do dla poszanowania uregulowań prawodawstwa pol- dla ściągnięcia tej kwoty z płatności należnych
samodzielnego wykonawstwa minimum 70 proc. skiego, w zapisie Subklauzuli 4.4 FIDIC-2000 jak Wykonawcy w następnym okresie.
Robót objętych Kontraktem, co wiąże się z reali- na wstępie, dodaje się w Warunkach Szczególnych Przy mianowaniu Podwykonawcy przez Inżyniera
zacją robót zasadniczych na budowie. Prawidłowo dodatkowe uregulowania o treści: na mocy Subklauzuli 5.1 b) FIDIC-2000 lub
podwykonawstwo powinno obejmować branże (e) Wykonawca zapewni terminową wypłatę Subklauzuli 4.4 b), między Wykonawcą a Pod-
obce dla Wykonawcy, jak np. roboty telekomuni- Podwykonawcy, wykonawcą powinna zostać spisana umowa, co
kacyjne lub energetyczne, gdy on sam jest firmą (f) jeśli Wykonawca nie dokona płatności nie wynika z uregulowań FIDIC-2000, lecz z art.
drogową specjalizującą się w budowie dróg Podwykonawcy za prace, które zostały już 6471 ż 2 ustawy Kodeks cywilny polskiego prawa
i mostów. poświadczone przez Inżyniera do zapłaty w i umowa ta powinna podlegać aprobacie Inżyniera
Nie wymaga zgody Inżyniera zatrudnienie na Przejściowym Świadectwie Płatności, w terminie i być dostarczona Zamawiającemu.
budowie siły roboczej własnej Wykonawcy lub do ...... dni (określa się termin np. 90 dni), to
miejscowej, jak też personelu kierowniczego Podwykonawca może wystąpić do Zamawiającego VMGR INŻ. MAREK BRZEZIC
SKI
średniego szczebla. Wykonawca jako pracodaw- o mianowanie zgodnie z zapisami Klauzuli 5 Dyrektor Biura Inżyniera Kontraktu
ca zobowiązany jest na mocy Subklauzuli 6.1 (Mianowanie Podwykonawcy), Dolnośląski Zarząd Dróg Wojewódzkich we
i 6.2 FIDIC-2000 do zatrudnienia i opłacenia tej (g) w przypadku takiego mianowania Subklauzula Wrocławiu
kadry na warunkach płacowych i socjalnych nie 5.2 (Zastrzeżenie przeciw mianowaniu) jest unie-
gorszych od tych, które są ustalone dla zawodu ważniona.
lub przemysłu, gdzie taka praca jest wykonywana. Tak więc nieopatrzne zatwierdzenie przez Inżyniera
Wykonawca zobowiązany jest także do przestrze- innych Podwykonawców na mocy Subklauzuli
gania uregulowań Prawa pracy odnoszących 4.4 b) FIDIC-2000 przy uregulowaniach w Wa-
się do zatrudnienia, zdrowia, bezpieczeństwa, runkach Szczególnych jak wyżej, może rodzić
spraw socjalnych i przysługujących uprawnień wiele dodatkowych żądań wobec Zamawiającego
pracownikom. w kwestii płatności tak zatwierdzonym Pod-
W kontekście powyższych uregulowań przestrze- wykonawcom bądz
dochodzenia przez nich innych
gam kolegów Inżynierów przed zbyt pochopnym roszczeń finansowych, jak np. zapłaty naliczonych
Inżynier budownictwa V 11
V C
I N Ú Y N I E R W U N I I
P O J 
C I A  F I N A N S E
remeration wynagrodzenia insurance policy polisa ubezpieczeniowa
fundusz płac claiming wniesienie roszczenia
szeroko pojęty claim roszczenie, żądanie,
domaganie się, ale w języku
social security and other ubezpieczenia społeczne ubezpieczeniowym
benefits i inne świadczenia oznacza roszczenie
(na rzecz zatrudnionych) ubezpieczonego
business trips podróże służbowe groundless, false or fraudulent bezpodstawne, fałszywe lub
koszty poniesione claim oszukańcze roszczenie
w zwiÄ…zku z nimi insured ubezpieczony
w okresie objętym insurer ubezpieczyciel
bilansem period of insurance okres ubezpieczenia
costs of enterteinment and koszty reprezentacji okres ważności polisy
publicity i reklamy expiration of the policy wygaśnięcie polisy
other costs inne koszty cancellation of the policy anulowanie polisy
other income inne przychody assignment of the policy cesja polisy
financial income przychody finansowe limits of liability zakres odpowiedzialności
sÄ… to dane ubezpieczyciela
sumaryczne retention udział własny
financial costs koszty finansowe ubezpieczonego
ditto premium składka ubezpieczeniowa
gross financial result on wynik finansowy brutto insurance cover ochrona ubezpieczeniowa
overall activities na całokształcie działalności discovery period okres ujawnienia
ditto, dane wynikowe (zaistnienia szkody) szkoda
extraordinary profits and losses zyski i straty nadzwyczajne może być zgłoszona i uznana
total financial result wynik finansowy ogółem przez ubezpieczyciela nawet
shortage to be added to costs niedobory zwiększające po wygaśnięciu polisy,
of the following financial year koszty następnego roku o ile zgłoszenie
obrachunkowego nastąpi w określonym
surplus to be added to income nadwyżka zwiększająca w polisie okresie
of the following financial year przychody następnego roku ujawnienia
obrachunkowego damage (damages) szkoda (szkody), szkoda,
fixed assets środki trwałe uszkodzenie, awaria, ale
statutory capital kapitał statutowy, kapitał w języku ubezpieczeniowym
założycielski oznacza szkodę poniesioną
write-down in profit odpisy z zysku przez ubezpieczonego
przedsiębiorstwo monetary damages, property szkody materialne
może, a czasami damages
musi część zysku relief zadośćuczynienie
przeznaczyć na ulga, wsparcie,
jakieÅ› fundusze pomoc, zapomoga,
celowe  temu służą odsiecz, rzez
ba
odpisy terenu, ale tu
oznacza jw.
frazy i terminy związane z ubezpieczeniami non-pecuniary relief zadośćuczynienie
insurance services usługi ubezpieczeniowe niepieniężne
accidents insurance ubezpieczenie wypadkowe to hole the insured responsible obciążać ubezpieczonego
civil responsibility insurance ubezpieczenie od for& odpowiedzialnością za &
odpowiedzialności cywilnej to be legally liable to pay być prawnie zobowiązanym
tittle insurance ubezpieczenie tytułu do zapłacenia
własności
professional indemnity ubezpieczenie od
insurance odpowiedzialności
zawodowej
policy polisa (ubezpieczeniowa) Wyboru pojęć i skrótów dokonał Andrzej Kazimierz Magnuszewski
12 C Inżynier budownictwa
V C
I N Ú Y N I E R W U N I I
S K R Ó T Y
F.W. fresh water woda słodka, woda i/c in charge pełniący obowiązki,
bieżąca odpowiedzialny za ...
fwy freeway autostrada (niepłatna) ICSTI International Centre for Scientific Międzynarodowe Centrum
GC grade crossing przejazd kolejowy and Technical Information Informacji
GC general cargo Å‚adunek drobnicowy Naukowo-Technicznej
geom. geometry geometria imp. import import
geom. geometrical geometryczny imp. imported importowany
GFCI ground fault circuit interrupter przeciążeniowy wyłącznik in fig. in figure na rysunku, na rycinie
obwodu ind. industry przemysł
GI (US) galvanised iron stal ocynkowana ind. industrial przemysłowy
gl glass szkło, szyba ins insulation izolacja
GM general manager dyrektor naczelny ins insulated zaizolowany
GMP good manufacturing practice dobra praktyka ins/insce insurance ubezpieczenie (także
produkcyjna w instytucji
gnd ground uziemienie, uziemiony ubezpieczeniowej)
gtd. (US) guaranteed gwarantowany Insp. inspector inspektor
H (US) hot gorÄ…cy (m.in. oznakowanie instr. (US) instructions instrukcje (dotyczÄ…ce
na bojlerach montażu, obsługi itp.)
i podgrzewaczach) INT internal wewnętrzny
h. and c. hot and cold (water) gorąca i zimna int. interior wnętrze
(informacja dotycząca int. internal wewnętrzny
hoteli i budynków intercom intercommunicating system telefon wewnętrzny,
mieszkalnych) telefon do łączności
H.D. hard drawn (stal) ciągniona na zimno wewnętrznej
h.t. high tension wysokie napięcie ISO International Organisation for Międzynarodowa
h.v. high voltage wysokie napięcie Standardisation Organizacja
HD heavy duty oznacza urzÄ…dzenie lub Normalizacji
materiał przeznaczony do IT Information Technology informatyka
pracy w ciężkich ITV industrial television telewizja przemysłowa
warunkach jct. (US) junction węzeł (drogowy, kolejowy)
hi-tech high technology najnowsze osiągnięcie Junc. junction węzeł (drogowy, kolejowy)
techniki i / lub junct. (US) junction węzeł (drogowy, kolejowy)
technologii k carat karat
HNC Higher National Certificate dokument posiadania kt. (US) karat karat (zwraca uwagÄ™
wyższych uprawnień odmienna pisownia
zawodowych tego słowa w USA i WB)
HND Higher National Diploma dyplom zaświadczający KC King s Counsel Rada Królewska
o posiadaniu (królewska rada
wyższych uprawnień sądownicza)
zawodowych K.E. kinetic energy energia kinetyczna
ho. house dom kc (US) kilocycle kiloherc
hor. horizon widnokrÄ…g, horyzont Kcal (US) kilo-calorie, great calorie kilokaloria
hor. horizontal poziomy kilogram-calorie, large calorie
hosp. hospital szpital kcal kilo-calorie, great calorie kilokaloria
ht. height wysokość kilogram-calorie, large calorie
HV (US) high voltage wysokie napięcie kd knocked down zdemontowany
hwy. (US) highway autostrada, droga keV kilo electron volt kiloelektronowolt
szybkiego ruchu kg kilogram, kilogramme kilogram
kgf kilogram  force kilogram siła
I moment of inertia moment bezwładności kmph (US) kilometre per hour kilometr na godzinę
I (current) intensity natężenie prądu kn knot węzeł  jednostka
i.d. inside diameter średnica wewnętrzna prędkości nawodnej
I.E. (US) Industrial Engineer inżynier przemysłowy KO knock-out nokaut
(inżynier wykorzystujący kph kilometre per hour kilometr na godzinę
swojÄ… wiedzÄ™ w kt. kiloton kilotona
pracy w przemyśle) kt knot węzeł  jednostka
I.T.S. international temperature scale międzynar. skala temp, prędkości nawodnej
Inżynier budownictwa V 13
V C
P R A W O
K A L E N D A R I U M
zatwierdzono zharmonizowanej normy euro- aprobującą procedurze oceny przydatności
VNOWE PRZEPISY:
pejskiej lub nie istnieje, uznana przez KomisjÄ™ wyrobu budowlanego do zamierzonego zasto-
VRozporzÄ…dzenie ministra EuropejskÄ… za zgodnÄ… z wymaganiami pod- sowania.
infrastruktury z 20 paz
dziernika 2004 r. stawowymi, krajowa specyfikacja techniczna Europejska aprobata techniczna jest udzie-
w sprawie połączenia Instytutu państwa członkowskiego Unii Europejskiej lana, jeżeli wszystkie europejskie jednostki
Techniki Budowlanej i Centralnego lub państwa członkowskiego Europejskiego aprobujące właściwe w danej dziedzinie
Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Obszaru Gospodarczego. Zatem europejskiej wyrażą na to zgodę. Europejską aprobatę
Budownictwa Inżynieryjnego aprobaty technicznej udziela się wyłącznie na techniczną udziela się na 5 lat.
 Hydrobudowa wyroby budowlane: Do udzielania europejskich aprobat tech-
1) objęte wytycznymi do europejskich apro- nicznych upoważniony jest Instytut Techniki
(Dz. U. nr 231, poz. 2320).
Wydane na podstawie art. 7 ust. 4 ustawy bat technicznych (sÄ… one publikowane przez Budowlanej w Warszawie.
z 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo- Instytut Techniki Budowlanej); Odpłatność za udzielenie, zmianę i przedłu-
-rozwojowych (Dz. U. z 2001 r. nr 33, 2) różniące się od wyrobów budowlanych żenie terminu ważności europejskiej aproba-
poz. 388 z póz
n. zm.). objętych istniejącymi zharmonizowanymi ty technicznej ustala się na podstawie liczby
Na mocy rozporządzenia włączono Centralny normami europejskimi i wytycznymi do euro- godzin pracy i stawki godzinowej określonej
Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Budownictwa pejskich aprobat technicznych; w cenniku.
Inżynieryjnego  Hydrobudowa do Instytutu 3) na które Komisja Europejska wydała Weszło w życie 18 listopada 2004 r.
Techniki Budowlanej. Jednostka powstała odrębną zgodę na udzielenie europejskiej
w wyniku połączenia zachowuje nazwę aprobaty technicznej bez wytycznych do VWyrok Trybunału Konstytucyjnego
Instytut Techniki Budowlanej. Nadzór nad ww. europejskich aprobat technicznych. z 26 paz
dziernika 2004 r., sygn. akt
Instytutem sprawuje minister infrastruktury. Z wnioskiem o udzielenie europejskiej apro- SK 7/04 (Dz. U. nr 237, poz. 2383).
Weszło w życie 30 paz
dziernika 2004 r. baty technicznej (jego wzór określa załącznik Corocznie na podstawie art. 8 ustawy
nr 1 do rozporządzenia) może wystąpić o opłatach lokalnych oraz wydawanego każ-
VRozporządzenie ministra infrastruktury producent wyłącznie do jednej europejskiej dego roku rozporządzenia ministra finansów
z 14 paz
dziernika 2004 r. w sprawie jednostki aprobującej. określającego wysokość stawek podatku od
europejskich aprobat technicznych W terminie dwóch miesięcy od daty złożenia środków transportu rady gminne (miejskie)
oraz polskich jednostek organizacyj- wniosku jednostka aprobująca dokonuje for- podejmują uchwały w sprawie ustalania
nych upoważnionych do ich wydawa- malnej weryfikacji wniosku oraz, w przypad- podatków od środków transportowych.
nia (Dz. U. nr 237, poz. 2375). ku jego kompletności i zasadności, wydaje Zgodnie z art. 8 zakwestionowanej ustawy
Wydane na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 potwierdzenie przyjęcia wniosku (jego wzór podatkowi temu podlegają jedynie niektóre
ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach określa załącznik nr 2 do rozporządzenia). rodzaje środków transportowych, takie jak
budowlanych (Dz. U. nr 92, poz. 881). Opłata za dokonanie weryfikacji wniosku np.: samochody ciężarowe o dopuszczalnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o wyro- wynosi równowartość w złotych 500 euro. masie całkowitej powyżej 3,5 tony, ciągniki
bach budowlanych, wyrób budowlany nadaje W przypadku gdy nie istnieją wytyczne do siodłowe i balastowe o masie (wraz z nacze-
się do stosowania przy wykonywaniu robót europejskich aprobat technicznych na wyrób pą lub przyczepą) równej lub wyższej niż 12
budowlanych, jeżeli jest oznakowany CE, co budowlany objęty wnioskiem, jednostka apro- ton, czy autobusy.
oznacza, że dokonano oceny jego zgodności bująca za pośrednictwem EOTA występuje do Jak wskazuje skarżący Józef K., w przeszło-
z normą zharmonizowaną albo europejską Komisji Europejskiej o wyrażenie zgody na ści  podatkiem drogowym obciążeni byli
aprobatÄ… technicznÄ… bÄ…dz
krajową specyfi- udzielenie europejskiej aprobaty technicznej.  w różnej wysokości  wszyscy właściciele
kacją techniczną państwa członkowskiego Po uzyskaniu zgody jednostka aprobująca i posiadacze środków transportowych. Na
Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru opracowuje projekt Wspólnej wykładni proce- mocy zmian prawnych obowiązek ten został
Gospodarczego, uznaną przez Komisję dur oceny we współpracy z wnioskodawcą. zniesiony dla posiadaczy aut osobowych,
Europejską za zgodną z wymaganiami zaś równowartość podatku doliczona została
podstawowymi. Jak wynika z powołanego Wspólna wykładnia procedur oceny  uzgod- do ceny paliwa. Skarżący uważa, że utrzy-
przepisu, europejska aprobata techniczna niona przez europejskie jednostki aprobujące manie podatku od środków transportowych
może być jednym z dokumentów, z którym zasady oceny przydatności wyrobu budow- dla właścicieli pojazdów wymienionych
dokonuje się oceny zgodności wyrobu, w celu lanego do zamierzonego stosowania przy w art. 8 zakwestionowanej ustawy oznacza,
jego oznakowania CE. udzielaniu europejskiej aprobaty technicznej, iż zostali oni obciążeni podwójnie. Zdaniem
Przedmiotowe rozporządzenie określa polskie opracowywane przez europejską jednostkę Józefa K., zakwestionowane w skardze
jednostki organizacyjne upoważnione do aprobującą, do której wpłynął wniosek, przepisy ustawy o podatkach i opłatach
wydawania europejskich aprobat technicz- w przypadku gdy Komisja Europejska wydała lokalnych oraz wydane na jej podstawie
nych, zakres i formÄ™ europejskich aprobat zgodÄ™ na udzielenie europejskiej aprobaty przepisy wykonawcze naruszajÄ… konstytu-
technicznych, a także tryb udzielania, uchy- technicznej bez wytycznych do europejskich cyjną gwarancję sprawiedliwości społecznej
lania lub zmiany, tych aprobat. aprobat technicznych. (art. 2 Konstytucji) oraz zasadę równości
Europejskiej aprobaty technicznej udziela Wnioskodawca jest obowiązany współ- obywateli wobec prawa (art. 32 Konstytucji).
się na wyroby budowlane, na które nie pracować w prowadzonej przez jednostkę Trybunał Konstytucyjny  po rozpoznaniu
14 C Inżynier budownictwa
V C
P R A W O
skargi Józefa K.  orzekł, że art. 8 pkt 1 usta- postępowania, a jedynie wyrok  rozstrzyga- zaskarżonych przepisów. TK zastrzegł jednak
wy z 12 stycznia 1991 roku o podatkach jący sprawę, co do istoty. Oznacza to, że na możliwość odmiennej oceny sytuacji, gdyby
i opłatach lokalnych jest zgodny z art. 2, art. gruncie przepisów kodeksu postępowania okazało się, że praktyka sądowa w trwały
32 i art. 84 Konstytucji. Ponadto Trybunał cywilnego skarga o wznowienie postępo- sposób przyjmuje, że zaskarżony przepis
postanowił umorzyć postępowanie w zakresie wania zakończonego postanowieniem Sądu może być w niektórych sytuacjach przeszko-
dotyczącym badania zgodności z Konstytucją Najwyższego o odmowie przyjęcia kasacji dą w zakresie przywrócenia stanu zgodności
ż 1 rozporządzenia ministra finansów z 28 jest niedopuszczalna. Zatem niemożliwe z Konstytucją.
listopada 2000 roku w sprawie wykonania jest wznowienie postępowania kasacyjnego, Trybunał Konstytucyjny w rozpatrywanej
niektórych przepisów ustawy o podatkach w którym doszło do naruszenia Konstytucji sprawie zwrócił się do Pierwszego Prezesa
i opłatach lokalnych ze względu na niedo- i zastosowania niekonstytucyjnej normy. Sądu Najwyższego, aby ustalić, jakie jest
puszczalność wydania orzeczenia. Niedopuszczalność drogi sądowej, na której stanowisko w kwestii stabilnej, ukształtowa-
Trybunał uznał, że obciążenie podatkiem od mogłoby być wycofane z obrotu prawnego nej trwale praktyki i wykładni art. 4011 Kpc.
środków transportowych właścicieli i posia- orzeczenie naruszające prawo konstytucyj- Jeśli bowiem okazałoby się, że ukształtowana
daczy samochodów ciężarowych i podobnych ne jest sprzeczne zarówno z art. 45 ust. 1 i uznana przez Sąd Najwyższy praktyka uzna-
pojazdów oraz autobusów, z pominięciem Konstytucji, jak i art. 77 ust. 2 Konstytucji. je za przeszkodę w restytucji konstytucyjno-
posiadaczy i właścicieli pojazdów osobowych Zakwestionowane przepisy pozbawiają skar- ści (art. 190 ust. 4 Konstytucji) sam artykuł
nie narusza zasady równości obywateli wobec żącego środka ochrony jego praw, zapisanego 4011 Kpc, wówczas Trybunał Konstytucyjny
prawa. TK wskazał, że zasada jednakowego w art. 190 ust. 4 Konstytucji. Zdaniem skar- musiałby zrewidować pogląd spoczywający
traktowania podmiotów charakteryzujących żącego należy przyjąć, że ustrojodawca u założenia wyroku TK z 16 marca br. (sygn.
się tą samą cechą istotną nie oznacza posługując się w art. 190 ust. 4 Konstytucji SK 53/03). Powyższa sytuacja nastąpiła
identycznego traktowania adresatów norm zwrotem  prawomocne orzeczenie sądowe obecnie. W takim wypadku należałoby
prawnych, bez względu na sytuację, w jakiej zakresem tym objął możliwie najszerszy dokonać ponownej oceny sytuacji z punktu
się znajdują. W przypadku zaskarżonych zakres orzeczeń, bez względu na jego formę widzenia kontroli konstytucyjności art. 4011
przepisów cechą wyróżniającą był charakter procesową (postanowienie, wyrok, zarządze- Kpc. Orzecznictwo przesłane przez I Prezesa
pojazdu. Wykorzystywanie samochodów cię- nie). Z Konstytucji wynika zatem, że powinna SN wskazuje, że ustalona i stabilna praktyka
żarowych i podobnych oraz autobusów powo- istnieć możliwość usunięcia z obrotu praw- orzecznicza polega na odmowie wznowienia
duje większe uszkodzenie nawierzchni dróg nego każdego prawomocnego orzeczenia postępowania (art. 4011 Kpc) zakończonego
oraz wyższe zanieczyszczenie środowiska. sądowego, które zostało oparte na niekon- postanowieniem.
Zdaniem Trybunału obciążenie podatkiem stytucyjnym przepisie, naruszającym prawa Trybunał podkreśla, że art. 190 ust. 4
określonych kategorii posiadaczy i właścicieli lub wolności konstytucyjne. Józef Ż. zwraca Konstytucji tworzy gwarancje rzetelności
środków transportu mieści się w sferze swo- uwagę, iż orzeczenie Trybunału umożliwia mechanizmu ochronnego skargi konstytucyj-
body decyzyjnej ustawodawcy. wznowienie postępowania kasacyjnego jedy- nej (art. 79 Konstytucji). Przepis ten definiuje
TK stwierdził, że zarzut, co do niekonstytu- nie wówczas, gdy w sprawie skarżącego oby- konieczność osiągnięcia pewnego celu (sa-
cyjności ż 1 zaskarżonego rozporządzenia watela wydany został wyrok. Jednocześnie nacji konstytucyjnej). Niezasadne jest więc
nie został wystarczająco uzasadniony przez dyskryminowane są osoby, których sprawy rozumowanie, zgodnie z którym w pewnych
skarżącego. Niedopuszczalne jest zatem rozstrzygnięte zostały orzeczeniem o randze sytuacjach sanacja taka może nie nastąpić.
wydanie orzeczenia w tym zakresie. postanowienia. Nierówność ta narusza zasa- Art. 4011 kodeksu postępowania cywilnego
dę równości obywateli wobec prawa (art. 32  jako wyraz woli ustawodawcy zwykłego
VWyrok Trybunału Konstytucyjnego Konstytucji).  ogranicza osiągnięcie tego celu do przy-
z 27 paz
dziernika 2004 r. , sygn. akt Trybunał Konstytucyjny  po rozpoznaniu padku, gdy orzeczono niekonstytucyjność
SK 1/04 (Dz. U. nr 237, poz. 2384). skargi Józefa Ż.  orzekł, że art. 399 kodeksu przepisów będących prawną podstawą do
Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, postępowania cywilnego jest zgodny z art. 32 wydania wyroku.
stwierdzającym niezgodność z Konstytucją ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 190 Trybunał jest świadomy, że wyrok odraczający
przepisów Kodeksu postępowania cywilnego ust. 4 Konstytucji, natomiast art. 4011 Kpc oznacza stosowanie w praktyce przepisu, co
skarżący  Józef Ż. wniósł na podstawie art. jest niezgodny z art. 190 ust. 4 w związku do którego już wiadomo, że jest on niekon-
190 ust. 4 Konstytucji skargę o wznowienie z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2. stytucyjny. Musi to powodować niezadowo-
postępowania kasacyjnego, zakończonego Trybunał zdecydował o odroczeniu terminu lenie tych, którzy takim stosowaniem będą
postanowieniem odmawiającym przyjęcia utraty mocy przez art. 4011 Kpc o 12 mie- dotknięci. Natychmiastowy skutek orzeczenia
kasacji do rozpoznania. Art. 4011 ż 1 Kodeksu sięcy. niekonstytucyjności, otwierając drogę do
postępowania cywilnego umożliwia wznowie- Zaskarżone przepisy były już wcześniej wznowienia w trybie art. 190 ust. 3 niemoż-
nie postępowania w przypadku, gdy Trybunał przedmiotem rozważań Trybunału (rozprawa liwej do oszacowania liczby postępowań,
Konstytucyjny orzekł o niekonstytucyjności z 16 marca 2004 r.). W sprawie SK 53/03 w ocenie Trybunału grozi poważnymi per-
aktu normatywnego, na podstawie którego Trybunał wskazał na istnienie wątpliwości turbacjami wymiaru sprawiedliwości. Termin
został wydany wyrok w sprawie. Nie każde interpretacyjnych, co do sposobu rozumienia odroczenia utraty mocy przez art. 4011 Kpc
orzeczenie kończące postępowanie w spra- art. 4011 kodeksu postępowania cywilnego. powinien być wykorzystany na zmianę stanu
wie cywilnej może być podstawą wznowienia Orzeczono wówczas o konstytucyjności prawnego przez ustawodawcę. Ograniczenie
Inżynier budownictwa V 15
V C
P R A W O
wynikające z odroczenia skutków utraty zawierających azbest. Projektowana ustawa Administracyjnego z 28 kwietnia 2004 r.
mocy przez art. 4011 Kpc nie dotyczy jednak ma na celu dostosowanie ustawodawstwa sygn. akt OSK 108/2004).
sytuacji prawnej skarżącego, który poprzez polskiego do dyrektywy unijnej w sprawie Każdy ze współwłaścicieli budynku mieszkal-
wniesienie skargi konstytucyjnej zainicjował azbestu, która przewiduje generalny zakaz nego może go traktować jako własny w rozu-
kontrolę konstytucyjności przepisu uznanego obrotu oraz stosowania wszystkich postaci mieniu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy z 26
za niekonstytucyjny. Trybunał Konstytucyjny azbestu i wyrobów zawierających te włókna lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
może kształtować swym wyrokiem stan z wyjątkiem stosowania azbestu chryzoty- fizycznych i korzystać w pełni z ulgi podat-
prawny, z którego korzystanie przez sądy lowego do produkcji diafragm istniejących kowej, przewidzianej w tym przepisie, przy
powszechne oddane jest ich niezawisłości, instalacji elektrolitycznych. zachowaniu oczywiście innych, określonych
wiedzy i rozwadze, kształtowanym między prawem warunków, jak złożenie w terminie
innymi przez art. 8 Konstytucji. Realizacja stosownego oświadczenia i wydanie uzy-
także przez sądy gwarancji konstytucyjnych skanych przychodów ze sprzedaży nierucho-
VORZECZNICTWO:
 na gruncie istniejącego stanu normatyw- mości i wskazanych praw majątkowych na
nego, zakładającego przez określony czas Jeżeli z dokonanych przez organy nadzoru cele określone w powołanej normie prawnej
obowiązywanie niekonstytucyjnego przepisu budowlanego ustaleń wynika, iż istniejący nie póz
niej, niż w okresie dwóch lat od dnia
 stawia zarazem wyzwania i możliwości budynek został prawie w całości rozebra- sprzedaży (wyrok NSA z 26 września 2003 r.
wyboru takiego środka proceduralnego, ny i na istniejących fundamentach został sygn. akt I SA/Wr 1512/2001).
który pozwoli najlepiej na osiągnięcie efektu wybudowany nowy budynek o innych para-
najbliższego nakazowi wykładni i stosowania metrach, to nie można mówić o wykonywaniu VKONRAD A
ACIC
SKI
prawa w zgodzie z Konstytucją. robót budowlanych wykraczających poza Pracownik Departamentu Orzecznictwa
zakres robót określonych w zgłoszeniu, ale w Ministerstwie Infrastruktury
należy ocenić, że obiekt budowlany został
wybudowany bez wymaganego pozwolenia.
VTRWAJ
PRACE NAD:
W tej sytuacji uzasadnione jest nakazanie
Rządowym projektem ustawy o zmianie jego rozbiórki na podstawie art. 48 Prawa
ustawy o zakazie stosowania wyrobów budowlanego (wyrok Naczelnego Sądu
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
Rola i odpowiedzialność kosztorysanta (Cost Managera)
w procesie inwestycyjnym realizowanym z uwzględnieniem
Prawa zamówień publicznych
Ekwiwalentowanie od 2.03.2004 r. starej ustawy z 10.06.1994 r. o zamówieniach publicznych nową ustawą
z 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych (dalej: pzp, ustawa) ma daleko idące konsekwencje dla środowiska
zawodowego polskich kosztorysantów.
Wprowadzenie nową ustawą rozwią- poglądy na temat struktury procesów Pogląd tradycyjny, ukształtowany
zań i wymagań dotyczących obudowy inwestycyjno-budowlanych. Nazwiemy w latach siedemdziesiątych3, wyróż-
dokumentacyjnej procesu inwesty- je odpowiednio  poglÄ…dem tradycyj- nia w procesie inwestycyjno-budow-
cyjno-budowlanego, opracowań kal- nym oraz  poglądem nowoczesnym . lanym następujące fazy:
kulacyjnych, jakie sporządzić należy Vanalizy i oceny potrzeb inwestycyj-
w poszczególnych fazach tego procesu, 2. Pogląd nowoczesny nych (zasadności inwestowania) ,
jak również dowartościowanie kategorii Pogląd nowoczesny na strukturę Vprogramowania,
ekonomicznych majÄ…cych zastosowa- procesu inwestycyjno-budowlanego Vprojektowania,
nie w procesie udzielania zamówienia wynika z procedur UNIDO, których Vplanowania,
publicznego (cena, cena rażąco niska, upowszechnienie w Polsce rozpoczęto Vrealizacji przewidzianego doku-
kwota, jaką zamawiający może/zamierza na początku lat dziewięćdziesiątych1. mentacją projektową programu robót
przeznaczyć na sfinansowanie zamó- W myśl tego poglądu w strukturze budowlanych i ewentualnych dostaw
wienia), zwiększa wymagania stawiane procesu inwestycyjno-budowlanego inwestorskich,
kosztorysantom oraz ich rolę. Bez kom- wyróżnić należy następujące fazy: Vrozruchu i dochodzenia do pełnych
petentnego kosztorysanta, a właściwie Vfazę przedinwestycyjną, która zdolności produkcyjnych lub usługo-
specjalisty od kosztów (Cost Managera)  obejmuje głównie działania o cha- wych,
udzielanie zamówień publicznych na rakterze koncepcyjnym (analityczno- Vrozliczeń końcowych oraz ewen-
roboty budowlane, prace projektowe -przedprojektowe) 2. Jest to zatem tualnych roszczeń z tytułu gwarancji
oraz niektórych innych zamówień faza, w której ma miejsce ocena lub rękojmi.
związanych z procesem inwestycyjnym możliwości i celowości inwestowania, Pogląd tradycyjny na strukturę proce-
 praktycznie rzecz biorąc nie jest obecnie sprecyzowanie kluczowych parame- sów inwestycyjno-budowlanych rów-
możliwe. Zwiększona rola skutkuje jed- trów przedsięwzięcia inwestycyjno- nież obecnie ma istotne znaczenie4.
nak większym zakresem odpowiedzial- -budowlanego oraz poddanie tych
ności. Jest to odpowiedzialność wynika- parametrów analizie wariantowej 3.1. Faza analizy i oceny potrzeb
jąca z przepisów pzp, ustawy o finansach mającej na celu dokonanie wyboru inwestycyjnych
publicznych czy kodeksu karnego, odpo- rozwiązania najkorzystniejszego, Pytanie, na które należy odpowiedzieć
wiedzialność pracownicza za nienależyte Vfazę inwestycyjną (realizacyjną). w tej fazie, to:  czy inwestować?  .
wykonywanie obowiązków służbowych W fazie tej, po rozwiązaniu pro- Odpowiedz
oparta na ewentualnych
lub odpowiedzialność wynikająca blemów dotyczących finansowania badaniach rynku, analizie i studiach,
z zawartej przez kosztorysanta inwestycji i zawarciu stosownych zapobiegać powinna podejmowaniu
z in-westorem, wykonawcą lub pro- umów z gestorami zewnętrznych z
ró- inwestycji nietrafionych, nieefektyw-
jektantem umowy cywilnoprawnej, jak deł zasilania finansowego, następuje nych i zbędnych.
i współodpowiedzialność za możliwą do wyłonienie, z reguły w trybie przetar-
uzyskania wysoką efektywność podej- gowym, podmiotów mających zreali- 3.2. Zadania kosztorysanta (Cost
mowanej inwestycji. zować przedsięwzięcie inwestycyjne, Managera) w fazie programowania
a w tym zwłaszcza jednostek projek- Jeżeli odpowiedz
na pytanie  czy
1. Struktura procesu inwestycyjno- towych, przedsiębiorstw budowlanych inwestować będzie pozytywna, wów-
-budowlanego oraz dostawców maszyn i urządzeń, czas inwestor podejmie realizację fazy
Struktura procesów inwestycyjno- Vfazę operacyjną (produkcji). programowania. W tej fazie konieczne
-budowlanych, zarówno w Polsce, jaki Jest to faza eksploatacji zakończonego jest udzielenie odpowiedzi na kolej-
i w innych krajach o gospodarce rynko- przedsięwzięcia. ne pytania o kluczowym znaczeniu,
wej, ukształtowana ewolucyjnie, wynika a mianowicie:
z przesłanek o charakterze ekonomicz- 3. Pogląd tradycyjny V jak i za ile inwestować oraz
no-finansowym oraz technicznym. Pogląd ten przyjmujemy jako wiodący V gdzie inwestować .
W polskiej literaturze przedmiotu i prak- dla dalszej części niniejszego opraco- Odpowiedz
na pierwsze z tych pytań
tyce gospodarczej wyróżnić można dwa wania. (jak i za ile inwestować) zostaje udzie-
Inżynier budownictwa V 17
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
lona w efekcie zrealizowania studiów nia kalkulacyjne, powinny być rów- jący zamierza/może przeznaczyć
i analiz przedprojektowych, czyli pre- nież dobrą podstawą do opracowania na sfinansowanie zamówienia
feasibility study. Ich głównym celem budżetu inwestycji określanego publicznego na roboty budowlane
jest wskazanie - wraz z uzasadnieniem w polskim systemie prawnym mianem oraz pozostałych zamówień niezbęd-
- najkorzystniejszego wariantu zrealizo- wartości kosztorysowej inwestycji nych do zrealizowania danej inwestycji.
wania podejmowanego przedsięwzięcia. (WKI). Przypomnieć w tym miejscu Wspomniana kwota/kwoty zobiekty-
Wybrany wariant zostanie następnie należy, iż wynikająca z odpowiednie- wizowane budżetem inwestycji (WKI)
w okresie póz
niejszym poddany dalsze- go przepisu8 struktura WKI obejmuje powinny zostać uwzględnione w odpo-
mu uszczegółowieniu i konkretyzacji. następujące pozycje kalkulacyjne: wiednich zapisach planu finansowe-
Opracowaniem dokumentacyjnym, 1) pozyskanie działki budowlanej, go inwestora (zamawiającego) . Dzięki
które wybraną koncepcję konkrety- 2) przygotowanie terenu i przyłączenie temu nastąpi zadośćuczynienie, jak
zuje może/musi5 być, w obszarze pzp, obiektów do sieci, również stworzona zostanie właściwa
program funkcjonalno-użytkowy* 3) budowa obiektów podstawowych, podstawa umożliwiająca udowodnie-
zadania budowlanego lub przedsiÄ™- 4) instalacje, nie metodÄ…  dowodu z dokumentu
wzięcia inwestycyjnego6. Na podstawie 5) zagospodarowanie terenu i budowa  zgodności działania zamawiającego
programu funkcjonalno-użytkowego obiektów pomocniczych, z następującymi przepisami:
kosztorysant/Cost Manager sporządza 6) wyposażenie, Vart. 86 ust. 3 pzp  Bezpośrednio
dwa przewidziane pzp opracowania 7) prace przygotowawcze, projektowe, przed otwarciem ofert zamawiajÄ…cy
o charakterze kalkulacyjnym, a mia- obsługa inwestorska oraz ewentualne podaje kwotę, jaką zamierza przezna-
nowicie: szkolenia i rozruch. czyć na sfinansowanie zamówienia ,
Vplanowane koszty robót budow- Jak wynika z przytoczonego zesta- Vart. 93 ust. 1 pkt 4 pzp  Zama-
lanych oraz wienia, WKI w pozycjach 2-6 oraz wiający unieważnia postępowanie
Vplanowane koszty prac projek- częściowo 7, w pełni koresponduje o udzielenie zamówienia, jeżeli cena
towych. z omówionymi powyżej opracowaniami najkorzystniejszej oferty przewyższa
Metodykę sporządzania tych opraco- kalkulacyjnymi wprowadzonymi nową kwotę, którą zamawiający może prze-
wań narzuca jeden z aktów wykonaw- ustawą pzp, jakimi są  planowane znaczyć na sfinansowanie zamówie-
czych do pzp7. Ogólnie rzecz biorąc, jest koszty robót budowlanych oraz  pla- nia ,
to oparta na kalkulacji wskaz
nikowej nowane koszty prac projektowych . Vart. 28 ust. 1 u. fin  Wydatki
metodyka wyceny zadania budowlane- Budżet inwestycji (WKI) powinien publiczne mogą być ponoszone na cele
go lub przedsięwzięcia inwestycyjnego uświadomić inwestorowi wysokość i w wysokości ustalonych w ustawie
skonkretyzowanego w opracowaniu środków finansowych niezbędnych budżetowej, uchwale budżetowej
dokumentacyjnym pierwszego przybli- do zrealizowania inwestycji, jak rów- jednostki samorządu terytorialnego
żenia, jakim jest program funkcjonal- nież być podstawą do ewentualnego i w planie finansowym (podkre-
no-użytkowy. zarządzania realizacją inwestycji przez ślenie moje  AB) jednostki sektora
Planowane koszty robót budowlanych budżet. finansów publicznych .
mogą być, obok kosztorysu inwe- Przy opracowywaniu wszystkich Wykonując czynności oraz opraco-
storskiego dokumentem określają- omówionych powyżej dokumentów, wując dokumenty omówione w ni-
cym wartość zamówienia publicznego wiodącą rolę powinien odgrywać niejszym punkcie, zamawiający (in-
na wykonanie robót budowlanych kosztorysant/Cost Manager. Tylko on westor) powinien przynajmniej za-
w rozumieniu ustawy z 7.07.1994 r. bowiem dysponuje niezbędną wiedzą sięgnąć opinii kosztorysanta/Cost
Prawo budowlane (art. 33 ust. 1 na temat metod i technik kalkulacyj- Managera.
pkt 1 pzp). nych, jak również potrafi dotrzeć do
Planowane koszty prac projektowych z
ródeł informacji o aktualnych cenach 3.4. Zadania kosztorysanta/Cost
oraz planowane koszty robót budow- na rynku budowlanym oraz w sposób Managera w fazie projektowania
lanych są natomiast obligatoryjnym właściwy je zastosować. Celem tej fazy jest opracowanie,
dokumentem określającym wartość wymaganej przepisami prawa oraz fak-
zamówienia publicznego na zaprojekto- 3.3. Zadania kosztorysanta/Cost tycznymi potrzebami, dokumentacji
wanie i wykonanie robót budowlanych Managera w fazie planowania projektowej.
(art. 33 ust. 2 pzp). Dla potrzeb niniejszego opracowania, Na tym etapie, jeżeli przedmiotem zamó-
Program funkcjonalno-użytkowy sta- za literaturą przedmiotu9, przyjmuje wienia są roboty budowlane w rozumie-
nowić może dobrą podstawę do opraco- się, iż w fazie planowania następuje niu Prawa budowlanego, a inwestor
wania studium wykonalności, czyli swoisty  montaż finansowy przedsię- nie zdecydował się na opracowanie
biznes planu podejmowanego przed- wzięcia inwestycyjno-budowlanego. programu funkcjonalno-użytkowego
sięwzięcia inwestycyjnego. W tej fazie powinna również zostać i wynikającego z niego opracowania
Program funkcjonalno-użytkowy, a określona, wynikająca z budżetu  planowane koszty robót budowlanych ,
zwłaszcza zawarte w nim opracowa- inwestycji, kwota jaką zamawia- niezbędne jest sporządzenie kosztorysu
18 C Inżynier budownictwa
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
inwestorskiego. Przypomnieć należy, iż to może wykonać jedynie kosztorysant W fazie wykonawstwa wyróżnić należy
w obecnym stanie prawnym kosztorys /Cost Manager. dwa etapy, a mianowicie:
inwestorski jest, obok planowanych kosz- Jednym z najbardziej istotnych kry- Vetap wyboru wykonawców robót
tów robót budowlanych, obligatoryjnym teriów oceny ofert w postępowaniach budowlanych oraz
opracowaniem kalkulacyjnym, mającym o udzielenie zamówień publicznych Vetap realizacji zawartych umów.
dokumentować wartość zamówienia na na prace projektowe powinno być O ile inwestor zobowiązany jest do stoso-
roboty budowlane w rozumieniu ustawy kryterium kosztu wykonania robót wania pzp, wówczas czynności pierwsze-
Prawo budowlane. Jedynym specjalistą budowlanych, jakie wynikają z pro- go z wyodrębnionych etapów powinien
merytorycznie przygotowanym do spo- ponowanych rozwiązań projektowych. on wykonać w sposób wynikający z tej
rządzenia kosztorysu inwestorskiego jest W latach 2000-2003 rola tej zmiennej, ustawy. Tak więc zamawiający w oma-
kosztorysant/Cost Manager. Stwierdzenie jako kryterium oceny ofert w postępo- wianym etapie powinien zastosować
to nabiera na ostrości na gruncie obo- waniach o udzielenie zamówień publicz- jeden z trybów udzielenia zamówienia
wiązującej metodyki sporządzania kosz- nych na prace projektowe, była jednak dopuszczony ustawą oraz  realizując
torysów inwestorskich dla inwestorów niewielka. Tezę tę ilustruje tabela 1. scenariusz wybranego przez siebie trybu
publicznych, jaka wynika z rozdzia- Niedostateczna, jak to wynika z danych  w sposób właściwy przeprowadzić pro-
Å‚u 2 rozporzÄ…dzenia ministra infra- zamieszczonych w tabeli, ranga oma- cedurÄ™ selekcyjnÄ…, majÄ…cÄ… na celu doko-
struktury z 18.05.2004 r. Metodyka wianego kryterium oceny ofert (koszt nanie wyboru najkorzystniejszej oferty.
ta ma charakter bardzo ramowy, nie realizacji zamówienia) , powinna ulec Klasycznymi czynnościami zamawiają-
zawiera większości obowiązujących zmianie, mającej na celu zdecydowane cego, który realizuje procedurę selekcyjną
poprzednio rozwiązań o charakte- dowartościowanie tego kryterium. W tym wynikającą z pzp, są natomiast decyzje
rze instruktywnym (np. stopa zysku kierunku wydaje się również zmierzać wykluczania wykonawcy (katalog od-
i podstawa jej naliczania, widełkowe intencja polskiego ustawodawcy, który wykluczeń: art. 24 ust. 1 i 2 pzp) ,
narzuty kosztów pośrednich) oraz w aktualnym pzp zdecydowanie wyróż- odrzucenia oferty (katalog odrzuceń:
dopuszcza stosowanie rynkowych (do- nia omawianą zmienną wśród innych art. 89 ust. 1 pzp) oraz wyboru oferty
wolnych) podstaw sporządzania oma- możliwych do zastosowania kryteriów najkorzystniejszej lub unieważnienia
wianych kosztorysów. Jest rzeczą oczy- oceny prac zgłaszanych w konkursach postępowania (katalog unieważnień: art.
wistą, iż wspomniane zliberalizowanie na prace projektowe. Świadczy o tym 93 ust. 1 pzp) .
przepisów o kosztorysach inwestorskich fakt wyodrębnienia przez ustawodawcę Szczególnie trudny do praktyczne-
musi być ekwiwalentowane wyższym omawianej zmiennej spośród innych go zastosowania w obecnym stanie
poziomem profesjonalizmu osób, które kryteriów oceny prac konkursowych. Do prawnym jest katalog odrzuceń oferty.
te kosztorysy będą opracowywać. takiego wniosku prowadzi analiza treści W przypadku gdy przedmiotem zamó-
W omawianej fazie procesu inwestycyj- art. 105 ust. 2 pzp, w którym czytamy: wienia są roboty budowlane w rozumie-
nego sporządzana jest  jako część zamó-  Regulamin konkursu określa w szcze- niu Prawa budowlanego, bez ekspertyz
wienia skierowanego do jednostki projek- gólności: (. . . ) (4) maksymalny pla- kosztorysanta/Cost Managera zama-
towej lub w innym układzie organizacyj- nowany łączny koszt wykonania prac wiający praktycznie nie będzie w stanie
nym  specyfikacja istotnych warunków realizowanych na podstawie pracy powyższego katalogu zastosować.
zamówienia (SIWZ) . Jest to najtrud- konkursowej, (. . . ) (12) kryteria oceny
niejszy dokument wymagany ustawą prac konkursowych wraz z podaniem Przypomnijmy, iż zgodnie z art. 89 ust.
pzp od zamawiającego. Minimalna treść znaczenia tych kryteriów . 1 pzp, zamawiający zobowiązany jest
tego dokumentu wynika z art. 36 ust. 1 Ocena realności proponowanych przez odrzucić ofertę wówczas gdy:
i 3 ustawy. W punkcie 16 art. 36 ust. 1 zespoły projektowe kosztów wyko-  (1) jest niezgodna z ustawą;
pzp ustawodawca nakazuje zamawiają- nania robót budowlanych wynika- (2) jej treść nie odpowiada treści specyfi-
cemu zamieścić w SIWZ  opis sposobu jących z pracy konkursowej, wydaje kacji istotnych warunków zamówienia;
obliczenia ceny ofertowej. Przywołany się być kolejną oczywistą domeną (3) jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej
zapis SIWZ powinien opracować, lub kosztorysanta/Cost Managera. Z dru- konkurencji w rozumieniu przepisów
przynajmniej gruntownie go skonsul- giej strony zespoły projektowe powin- o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
tować, kosztorysant lub Cost Manager. ny zaangażować kosztorysanta/Cost (4) zawiera rażąco niską cenę w stosun-
W warunkach deregulacji kosztoryso- Managera po to, aby proponowane ku do przedmiotu zamówienia;
wania ofertowego11 i będącego jej wyni- przez nie koszty realizacji prac pro- (5) została złożona przez wykonawcę
kiem braku przepisów prawa powszech- jektowych były realne i wynikały wykluczonego z udziału w postępowa-
nego odnoszących się do kosztorysów z poziomu cen stosowanych na polskim niu o udzielenie zamówienia lub nieza-
ofertowych, konieczne jest bowiem rynku inwestycyjno-budowlanym. proszonego do składania ofert;
w pełni profesjonalne, eksperckie okre- (6) zawiera omyłki rachunkowe
ślenie wymogów zamawiającego co do 3.5. Zadania kosztorysanta/Cost w obliczeniu ceny, których nie można
żądanego w danym postępowaniu spo- Managera w fazie wykonawstwa poprawić na podstawie art. 88, lub błędy
sobu wyrażania cen ofertowych. Zadanie (realizacji robót budowlanych) w obliczeniach ceny;
Inżynier budownictwa V 19
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
(7) wykonawca w terminie 7 dni od dnia lub elementów od tej, jaka wynika rynku, w szczególności przez sprzedaż
otrzymania zawiadomienia nie zgodził z załączników do SIWZ, w sytuacji gdy towarów lub usług poniżej kosztów ich
się na poprawienie omyłki rachunkowej zamawiający zapisem SIWZ tego zabra- wytworzenia lub świadczenia albo ich
w obliczeniu oceny; nia (np. wycena trzech okien zamiast odsprzedaż poniżej kosztów zakupu
(8) jest nieważna na podstawie odręb- przewidzianych w załączniku do SIWZ w celu eliminacji innych przedsiębior-
nych przepisów . dziesięciu okien) , ców .
Ekspertyza kosztorysanta/Cost Managera Vbłędne zastosowanie w wycenie Tak więc ustalając, czy proponowana
jest niezbędna w przypadku badania kosztorysu ofertowego jednostek przez danego wykonawcę niska cena jest
przesłanek odrzucenia oferty zamiesz- miar np. dokonanie wyceny 100 kg czy nie jest w świetle powyższej definicji
czonych w punkcie 2, 3, 4 i 6 przywoła- stali prętowej, podczas gdy inwe- ceną dumpingową, komisja przetargowa
nego katalogu. stor wymagał w SIWZ wyceny musi odpowiedzieć na pytanie, czy cena
Ad. 2. Dosyć częsta niezgodność treści 100 ton tej stali. ta nie jest niższa od indywidualnych
oferty z treścią SIWZ w przypadku Osobą profesjonalnie przygotowaną do kosztów produkcji tego wykonawcy.
zamówień na roboty budowlane przeja- wychwycenia tego typu niezgodności Podstawą do udzielenia odpowiedzi na
wia się w takich sytuacjach, jak: oferty z zapisami SIWZ jest kosztorysant/ to pytanie powinna być analiza kosz-
Vpominięcie w wycenie kosztorysu Cost Manager. torysu ofertowego i/lub wyjaśnień zło-
ofertowego pewnych pozycji przedmiaru Ad. 3. Jednym z najczęściej spotykanych żonych przez wykonawcę w trybie art.
inwestorskiego wówczas, gdy inwestor w praktyce przetargów budowlanych 87 ust. 1 pzp. Profesjonalne wykonanie
wyraz
nie żąda w SIWZ wyceny wszyst- czynów nieuczciwej konkurencji jest tych czynności jest oczywistą domeną
kich pozycji przedmiarowych, czyn nieuczciwej konkurencji ceno- kosztorysanta/Cost Managera.
Vzastosowanie w wycenie kosztorysu wej, czyli dumping cenowy. Definicja Ad. 4. Ustawodawca w nowej usta-
ofertowego rozwiązań technologicznych dumpingu cenowego wynikająca wie pzp wprowadził, wdrażając jeden
odmiennych od tych, jakie wynikają z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16.04.1993 r. z przepisów odpowiedniej dyrektywy UE,
z załączników do SIWZ, w sytuacji gdy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji kategorię rażąco niskiej ceny, wiążąc
inwestor nie dopuścił możliwości składa- (Dz. U. z 2003 r. , nr 153, poz. 1503, ze ją zarazem z jedną z pozycji katalogu
nia ofert wariantowych, zm. ) jest następująca:  Czynem nie- odrzuceń oferty. Należy wskazać na dwa
Vuwzględnienie w wycenie koszto- uczciwej konkurencji jest utrudnianie istotne powody, dla których zastosowanie
rysu ofertowego mniejszej ilości robót innym przedsiębiorcom dostępu do tej kategorii w praktyce polskiego rynku
Tabela 1
Kryteria oceny ofert w postępowaniach na usługi projektowe, architektoniczne i kosztorysowe w latach 2000-2003 (I-VI)
Kryteria oceny ofert
Ocena ofero-
Liczba
Doświadczenie wanego sposo- Terminy Warunki Koszt realizacji Inne
Warunki płat- robót propo-
badanych
Cena oferty + wiarygod-
Lata
ności bu wykonania realizacji gwarancji nowanego kryteria
postępo-
ność oferenta
zamówienia projektu
wań
a b a b a b a b a b a b a b a b
2000 782 100,3 58,23 5,37 12,02 136,45 21,69 11,76 23,55 33,38 13,88 2,30 15,00 6,27 13,53 13,55 19,14
2001 755 101,46 61,74 6,75 13,13 121,59 22,23 9,40 23,18 27,28 14,85 3,31 12,00 2,65 18,30 12,58 19,24
2002 588 101,70 89,11 8,67 13,13 3,40 26,50 4,59 29,74 21,77 18,13 2,72 14,37 1,85 11,36 8,50 21,06
2003
281 100,36 93,79 2,49 12,14 1,07 23,23 3,91 33,63 15,30 15,58 2,14 10,00 2,49 18,57 6,05 15,58
(I-VI)
2406 100,96 71,07 6,28 12,78 83,46 21,99 8,35 24,80 26,52 15,16 2,70 13,23 3,62 14,98 11,14 19,31
(a) Wskaz
nik popularności kryterium oceny ofert obliczony jako udział postępowań, w których kryterium to miało zasto-
sowanie do ogółu badanych postępowań.
(b) Średnia wartość współczynnika wagowego wymaganego kryterium.
y
ródło: opracowanie własne na podstawie Biuletynów Zamówień Publicznych.
20 C Inżynier budownictwa
Razem
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
zamówień publicznych będzie zadaniem -budowlanym wysokie zróżnicowa- w sposób arbitralny unormował kwestię
trudnym. Są one następujące: nie oferowanych na przetargach cen omyłek w kalkulacji cen ofertowych.
Vbrak jednoznacznej ustawowej defini- (tab. 2) . W całkowitym zbiorze tych omyłek nale-
cji tej kategorii oraz Ad. 6. W obowiązującej ustawie pzp, ży obecnie wyróżnić 3 podzbiory, co ilu-
Vwystępujące na wielu rynkach inaczej niż to miało miejsce w poprzed- struje kolejna tabela 3.
związanych z procesem inwestycyjno- nim stanie prawnym, ustawodawca Czynności zamawiającego związane
Tabela 2
Zróżnicowanie cen ofertowych w postępowaniach o udzielenie zamówienia w procesie inwestycyjno-budowlanym
w procedurze podstawowej w latach 2000-2003 (I-VI)
Lata
2,25 1,47 - 2,00 2,43 2,89 1,98 2,46 1,70 1,36 1,85 2,05 1,77
2000 1425
3,39-1,12 2,12-1,11 - 7,15-1,00 8,74-1,02 14,16-1,06 6,79-1,06 26,69-1,00 12,41-1,00 3,79-1,00 5,64-1,01 17,00-1,00 2,53-1,33
2,25 1,48 3,35 2,44 2,56 3,10 2,34 2,59 1,63 2,49 1,95 1,83 1,62
2001 1660
5,00-1,13 3,32-1,10 25,71-1,00 11,15-1,00 21,88-1,00 9,83-1,10 15,16-1,01 18,24-1,00 15,42-1,00 10,59-1,00 7,22-1,00 15,00-1,00 5,83-1,00
2,15 1,92 1,99 2,64 2,54 3,83 1,72 2,61 1,66 1,27 1,20 1,96 2,18
2002 2556
3,10-1,21 5,76-1,10 5,97-1,06 26,03-1,00 16,50-1,00 11,60-1,16 5,28-1,00 28,61-1,00 17,83-1,00 10,01-1,00 3,13-1,00 25,00-1,00 2,18-2,18
1,84 1,53 1,63 2,28 2,78 2,98 1,76 2,64 2,08 1,62 1,60 1,34 8,00
2003
876
(I-VI)
6,14-1,01 2,70-1,05 3,60-1,04 8,79-1,00 14,36-1,00 4,93-1,77 4,53-1,00 9,42-1,00 23,53-1,00 12,73-1,03 4,44-1,00 3,50-1,00 8,00-8,00
2,02 1,70 2,24 2,34 2,58 3,14 1,95 2,56 1,71 1,34 1,52 1,88 2,05
6517
6,14-1,01 5,76-1,00 25,71-1,00 26,03-1,00 21,88-1,00 14,16-1,06 15,16-1,00 28,61-1,00 23,53-1,00 12,73-1,00 7,22-1,00 25,00-1,00 8,00-1,00
a) W liczniku podano dyspersje cen obliczone według wzoru:
gdzie:
= najwyższa i najniższa cena w danym postępowaniu, n - = liczba badanych postępowań.
b) W mianowniku podano granice rozpiętości przedziałów w badanym zbiorze postępowań.
y
ródło: opracowanie własne na podstawie Biuletynów Zamówień Publicznych.
Inżynier budownictwa V 21
Usługa
i kosztorysowe
Usługa inżyniera
Usługi geodezyjne
Kredyt inwestycyjny
Project Management
Nadzory inwestorskie
kontraktu (rezydenta)
Studium wykonalności
Zastępstwo inwestycyjne
w obrocie nieruchomościami
Liczba badanych postępowań
Emisja obligacji komunalnych
Studia uwarunkowań + plany
Zarządzanie nieruchomościami
zagospodarowania przestrzennego
Usługi projektowe, architektoniczne
Projekt i wykonanie robót budowlanych
Nabycie, najem dzierżawa oraz pośrednictwo
Ogółem
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
z omyłkami kalkulacyjnymi w postępo-  opracowanie kalkulacji ceny ofertowej/ z kosztorysów zamiennych oraz dodat-
waniach o udzielenie zamówień publicz- kosztorysu ofertowego, w sposób wyma- kowych.
nych na roboty budowlane w sposób gany w danym postępowaniu,
poprawny może wykonać jedynie kosz-  analiza cen ofertowych zaproponowa- 4. Odpowiedzialność kosztorysanta/
torysant/Cost Manager. nych przez innych wykonawców (kon- Cost Managera za czynności
Po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej kurentów) , wykonane w procesie inwestycyjno-
oferty i zawarciu umowy z wykonawcÄ…  ewentualna analiza kalkulacji/ -budowlanym
robót budowlanych, następuje przejście kosztorysów ofertowych innych wyko- Z licznymi bardzo istotnymi, jak wyni-
do etapu realizacji zamówienia. W etapie nawców biorących udział w danym ka z przeglądu dokonanego w punk-
tym podstawowe zadanie kosztorysanta/ postępowaniu, cie 3, czynnościami kosztorysanta/Cost
Cost Managera polega na weryfikowaniu  udzielenie pomocy wykonawcy, Managera w procesie inwestycyjno-
faktur wystawionych przez wykonawcę. w przypadku formułowania prote- -budowlanym wiąże się określona
Omówione powyżej czynności wykony- stu wobec czynności podjętych przez odpowiedzialność. Wyróżnić można
wane przez kosztorysanta/Cost Menagera zamawiającego lub zaniechania przez kilka rodzajów tej odpowiedzialności,
w fazie wykonawstwa odnoszą się do zamawiającego czynności obligatoryjnie a mianowicie: odpowiedzialność karną,
sytuacji, w której specjalista ten działa wymaganych przez pzp, cywilnoprawną oraz zawodową12.
po stronie inwestora/zamawiającego. Vetap realizacji zawartej umowy W dalszej części opracowania te rodzaje
Czynności kosztorysanta/Cost Managera, - współudział w wystawianiu faktur odpowiedzialności zostaną pominięte.
który w analizowanej fazie działa po sporządzanych w sposób i wysta- Oprócz tego jednak kosztorysant/Cost
stronie wykonawcy, stanowią swoistą wionych w terminach wynikających Manager wykonuje swoje czynności
replikę czynności omówionych poprzed- z zawartej umowy. w procesie inwestycyjno-budowlanym
nio. Listę tych czynności można przed- w obszarze ustawy pzp, pod rygorem
stawić w następujący sposób: 3.6. Zadania kosztorysanta/Cost odpowiedzialności za naruszenie dys-
Vetap wyboru wykonawców robót Managera w fazie rozliczeń cypliny finansów publicznych (ofp) ,
budowlanych końcowych oraz ewentualnych odpowiedzialności za naruszenie usta-
 dokonanie analizy zapisów SIWZ na roszczeń z tytułu gwarancji lub wy pzp (o pzp) oraz odpowiedzialności
temat wymaganego przez inwestora rękojmi merytorycznej (om) 13.
sposobu wyrażenia ceny oferty, W tej fazie kosztorysant/Cost Manager Poszczególne, wyróżnione powyżej
 w przypadku niedostatecznej jedno- działający na rzecz każdej ze stron rodzaje odpowiedzialności  zazębia-
znaczności tego zapisu, przygotowanie zawartej umowy o roboty budowlane ją się . Tak na przykład wykonanie
projektu zapytania, które powinno bierze udział w uzgadnianiu ewentual- przez kosztorysanta/Cost Managera
zostać skierowane do zamawiającego nych roszczeń z tytułu gwarancji/rękojmi kosztorysu inwestorskiego w sposób
w trybie art. 38 ust. pzp, oraz uwzględnieniu kwot wynikających niezgodny z ustawą pzp może skut-
kować zarzutem postawionym przez
Tabela 3
RIO wobec zamawiajÄ…cego, wykonania
Rodzaje omyłek w kalkulacji cen ofertowych w obecnym stanie prawnym
czynności określenia wartości zamó-
wienia publicznego bez wymaganej
art. 32 ust. 1 pzp należytej staranności,
Omyłki rachunkowe Omyłki rachunkowe
Błędy
a tym samym naruszenia dyscypliny
Rodzaje w obliczeniu ceny, w obliczaniu ceny, których
w obliczeniu
omyłek które można poprawić na nie można poprawić na
finansów publicznych (art. 138 ust.
ceny
podstawie art. 88 pzp podstawie art. 88 pzp
1 pkt 12 u. fin) . To z kolei może wywo-
łać zarzut zamawiającego postawiony
kosztorysantowi/Cost Managerowi, nie-
Podstawy  art. 89 ust. 1 pkt 6  art. 89
należytego wykonania zawartej z nim
 art. 89
prawne a contrario ust. 1 pkt 6
ust. 1 pkt 6
umowy cywilnoprawnej o sporzÄ…dzenie
w ustawie  art. 88
kosztorysu inwestorskiego w sposób
zgodny z pzp.
Na tle poszczególnych ustaleń i zapro-
 8 okien × 1000 zÅ‚ = 7 000 zÅ‚
ponowanych klasyfikacji, tabela 4 sta-
 roboty ogólnobudowlane
nowi swoistÄ… rekapitulacjÄ™ opracowa-
 zastosowanie
Przykłady 79 000 zł  powinno być 12,5
niewłaściwej
nia. Wyodrębnia się w niej 16 zadań
omyłek instalacje elektryczne jest 1,2
stawki VAT
kosztorysanta/Cost Managera usytu-
80 000 zł
razem 179 000 zł
owanych na tle procesu przygotowa-
nia, udzielania i realizacji zamówienia
publicznego na roboty budowlane, jak
y
ródło: opracowanie własne. również na tle tradycyjnie postrzega-
22 C Inżynier budownictwa
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
nej struktury procesu inwestycyjno- Przypisy: planowanych kosztów prac projektowych oraz pla-
1
-budowlanego. W tabeli tej ponadto pod- W. Behrens, P. H. Hawranek, Poradnik przygotowania nowanych kosztów robót budowlanych określonych
jęto próbę określenia rodzaju odpowie- przemysłowych studiów feasibility, UNIDO, Warszawa w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz. U. nr 130,
dzialności kosztorysanta/Cost Managera 1993  II wydanie w Polsce. poz. 1389) .
2 8
za każdą z wyodrębnionych czynności, Z. Pawlak, Biznesplan. Zastosowania i przykłady, Przepisem tym jest ż 6 ust. 5 rozporządzenia Rady
w podziale na odpowiedzialność za naru- Poltext, Warszawa 2001, s. 52. Ministrów z 2.10.2001 r. w sprawie szczegółowych
3
szenie dyscypliny finansów publicznych Z. Sołdak, Z. Witkowski, Z. Kończak, A. Włodarczyk, zasad finansowania inwestycji z budżetu państwa
(o fp) , odpowiedzialność za naruszenie J. Kiersnowski, Organizacja procesu inwestycyjnego, (Dz. U. nr 133, poz. 1480) .
9
pzp (o pzp) oraz odpowiedzialność mery- PZiTB, Warszawa 1970, s. 35-122; W. Wójcicka, I. Weiss, R. Jurga, Inwestycje budowlane, op. cit,
torycznÄ… (om) . Prawno-ekonomiczne zagadnienia inwestowania, s. 111-148.
11
PWN, Warszawa 1975, s. 79-197; W. Wójcikiewicz, Deregulacja kosztorysowania ofertowego, o której
Podsumowanie Wstęp do teorii inwestowania, Wydawnictwo UW, mowa, nastąpiła z dniem 12.12.2001 r. Jej powodem
Na skutek zmian wprowadzonych Warszawa 1975, s. 99-221; W. Wójcikiewicz, Elementy było zastąpienie ustawy z 26.02.1982 r. o cenach
w pzp, rola i odpowiedzialność koszto- nauki o inwestowaniu, Ossolineum, Warszawa 1977, (Dz. U. z 1988 r. nr 27, poz. 195, ze zm. ) ustawą
rysanta w procesie realizacji inwestycji s. 203-312; J. Słoniński, A. Stefański, Inwestycje z 5.07.2001 r. o cenach (Dz. U. nr 97, poz. 1050, ze zm).
12
w obszarze obowiązywania ustawy budowlane. Organizacja i podstawy prawne, PWN, Według S. Kalus desygnaty odpowiedzialności
Prawo zamówień publicznych w sposób Warszawa-Poznań, 1978, s. 48 70. zawodowej są następujące:
4
oczywisty wzrosła. Uzasadnia to ekwi- I. Weiss, R. Jurga, Inwestycje budowlane,  1) stosowanie się do przepisów prawa i standardów
walentowanie terminu  kosztorysant Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 1999, s. 99-219. zawodowych,
5
terminem  Cost Manager , czyli spe- Program funkcjonalno-użytkowy zadania budow- 2) kierowanie się zasadami etyki zawodowej,
cjalista od kosztów realizacji inwestycji lanego lub przedsięwzięcia inwestycyjnego jest 3) dochowywanie szczególnej staranności właściwej dla
budowlanych14. opracowaniem dokumentacyjnym, które ma dopre- zawodowego charakteru (& ) czynności,
cyzować opis przedmiotu zamówienia publicznego 4) stałe doskonalenie kwalifikacji zawodowych .
VDR. HAB. ANDRZEJ BOROWICZ na zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych S. Kalus, Status prawny osób zajmujących się zawo-
Pracownik naukowo-dydaktyczny Katedry Inwestycji (art. 31 ust. 2 pzp) . W takim przypadku opracowanie dowo rynkiem nieruchomości, Wydawnictwo Prawnicze
i Nieruchomości Uniwersytetu A
ódzkiego, autor to musi zostać wykonane. Lexis Nexis, Warszawa 2002, s. 43.
6 13
publikacji z zakresu organizacji procesu Pojęcie  zadania budowlanego nie zostało zdefi- Pod pojęciem odpowiedzialności merytorycznej
inwestycyjno-budowlanego i zamówień publicznych niowane ani w pzp, ani też w ustawie z 7.07.1994 r. rozumie się w opracowaniu konsekwencje decyzji
Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. , nr 207, poz. 2016, kosztorysanta/Cost Managera w odniesieniu do ogól-
ze zm. ) . Ta ostatnia ustawa wyróżnia w przepisie nej efektywności procesu inwestycyjno-budowlanego
Artykuł został opublikowany w materiałach
art. 33 ust. 1 pojęcie (niezdefiniowane)  zamierzenia oraz efektywności procesu udzielania zamówienia
X Konferencji naukowo-technicznej  Inżynier
budowlanego . publicznego.
Budownictwa w zarzÄ…dzaniu kontraktami
14
* Rozporządzenie ministra infrastruktury z 2.09.2004 r. Na ten temat również: A. Borowicz, Od kosztory-
w zamówieniach publicznych , Ciechocinek,
7
Jest to rozporzÄ…dzenie ministra infrastruktury sowania do zarzÄ…dzania kosztami, Ceny, Normowanie
paz
dziernik 2004 r., organizatorem której była
z 18.05.2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw i Kosztorysowanie Robót Budowlanych, nr 12 z 2000 r. ,
OWEOB Promocja Sp. z o.o.
sporzÄ…dzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania s. 3-23.
V C
T E M A T M I E S I Ń C A
Tabela 4
Rodzaje odpowiedzialności kosztorysanta/Cost Managera w procedurze zamówienia publicznego oraz procesu
inwestycyjno-budowlanego
Stary nowy zawód
IX konferencja w Częstochowie
Kalkulator czy ekonomista, a może analityk kosztów lub Cost Manager  zastanawiali się uczestnicy konferencji
 chcąc zdefiniować rolę i miejsce kosztorysanta w nowej  budowlanej rzeczywistości .
Według klasyfikacji zawodów i specjal- z pogranicza budownictwa, ekonomii 140 osób z całej Polski. Referatom
ności, stanowiącej załącznik do rozpo- i prawa, analityk kosztów, na bieżąco i dyskusji przysłuchiwał się Tomasz
rządzenia ministra pracy i polityki śledzący rynek budowlany, znający Czajkowski prezes Urzędu Zamówień
społecznej z 10 grudnia 2002 roku świetnie nowe technologie i materia- Publicznych, Andrzej Warwas Zas-
 kosztorysant (symbol 311201)  to ły. Proces inwestycyjny wymaga, aby tępca Dyrektora Departamentu Archi-
osoba wykonujÄ…ca prace zwiÄ…zane ze analizy i kalkulacje finansowe doko- tektury i Budownictwa Ministerstwa
sporządzaniem kosztorysów budow- nywane były zarówno w fazie podej- Infrastruktury  przedstawiciele urzę-
lanych, analizująca koszty ponoszone mowania decyzji o realizacji określo- dów kluczowych dla regulacji zasad
przy realizacji robót budowlanych, nej inwestycji i tu szczególnie ważne pracy kosztorysantów. Uzupełnieniem
dokonująca opisu technologii i organi- jest umiejętne dokonanie wstępnego wysokiego merytorycznego poziomu
zacji wykonywania tych robót, ustala- studium wykonalności wraz z iden- konferencji była znakomita jej organi-
jąca ilości robót podane w przedmiarze tyfikacją finansowych ograniczeń, zacja - zapewniona przez WACETOB
lub obmiarze czy też ustalająca ceny jak i w fazie przygotowania projektu, i Stowarzyszenie Kosztorysantów Bu-
jednostkowe robót budowlanych. gdzie określa się większość uwarun- dowlanych, a także atmosfera auten-
Powyższy zakres czynności, w sytuacji kowań kosztowych przyszłych robót tycznie żywej i konstruktywnej dys-
gdy władze państwowe kolejnymi budowlanych. kusji.
zmianami przepisów rezygnowały Podczas konferencji w Częstochowie
z regulacji odgórnej, w konsekwen- omawiane były praktyczne uwa- Prawdziwym hitem okazała się
cji czego ceny robót budowlanych runkowania pracy kosztorysanta. rozprowadzana przez organizatora
w całości stały się umowne sprawia, że Uczestnicy dowiedzieli się jak wła- Konferencji, po raz pierwszy wydana
kosztorysant staje się jednym z waż- ściwie określić budżet inwestycji w Polsce, dla celów szkoleniowych,
niejszych uczestników procesu inwe- (rezerwy  to już historia), jak osza- przez WACETOB: WZORCOWA DOKU-
stycyjnego. To już nie jest pozostający cować wartość zamówienia na roboty MENTACJA PRZETARGOWA DLA
w cieniu projektanta i wykonawcy, budowlane, według jakiej metody ROBÓT BUDOWLANYCH.
ubezwłasnowolniony obligatoryjny- sporządzić kalkulacje w ofertach Publikacja powyższa opracowana
mi przepisami, obłożony katalogami przetargowych, jak wygląda kwestia na zlecenie Urzędu Zamówień Publi-
 człowiek od liczenia . Dziś to spe- kontroli realizacji zamówień na robo- cznych, uwzględniająca opracowania
cjalista o interdyscyplinarnej wiedzy ty budowlane. Obok wiedzy i praktyki FIDIC oraz Banku Światowego, służyć
nowe procedury realizacji inwestycji ma upowszechnieniu jednolitych wzor-
wymagają również nowych rozwiązań ców formularzy dokumentów przetar-
w organizacji pracy kosztorysanta. gowych  umów, ofert itp., niezbędnych
Dawne skromne biurko kosztorysant w procesie zamawiania robót budowla-
zamienić musi na wyspecjalizowane nych. Dokumenty te nie są obowiąz-
biuro inżynierskie, bo tylko takie kowe do stosowania w procedurze
podołać może nowym wyzwaniom przetargowej, stanowić jednak mogą
i konkurencji. wzorzec postępowania przy zawiera-
Nie do przecenienia jest fakt, że niu kontraktów o realizację inwestycji
wszystkie te zagadnienia przedstawia- budowlanych współfinansowanych ze
ne były przez wybitnych specjalistów środków publicznych, w tym pocho-
 ekspertów w obszarze kosztoryso- dzących z funduszy strukturalnych Unii
wania, a podczas referatów wyekspo- Europejskiej.
nowane zostały kwestie praktyczne, (red.)
z uwzględnieniem najnowszych, obo-
wiÄ…zujÄ…cych regulacji unijnych. Szkolenie z tego zakresu prowadzi
WACETOB
O potrzebie dyskusji na powyż- tel. [phone], faks 22-628 00 63
sze tematy świadczy frekwencja
uczestników - na IX Konferencję
Częstochowską przybyło ponad
Inżynier budownictwa V 25
O nowej roli inżyniera
Tematyka jubileuszowej X ciechocińskiej nych. Już na samym początku inau-
konferencji (14-15 paz
dziernika br.) guracyjnej sesji zwrócił na to uwagę
zdecydowanie różniła się od problemów Kazimierz Bulski, prezes zarządu Ośrodka
Zakład Obsługi Procesów
omawianych na podobnych spotkaniach Wdrożeń Ekonomiczno-Organizacyjnych
Inwestycyjnych  CENBUD
wcześniej. Ponad 150 uczestników zasta- Budownictwa  Promocja , organizatora
nawiało się nad rolą inżynierów w zarzą- konferencji. Tadeusz Nawracaj, przewod- 87-100 Toruń, ul. Krasińskiego 80/82
tel. [phone]
dzaniu kontraktami w kontekście nowej niczący Polskiego Związku Inżynierów
rzeczywistości, która stawia przed specja- i Techników Budownictwa, podkreślił, że
listami znacznie szersze zadania. Od kilku rola inżyniera w sprawach cen i kosztów
miesięcy polskie budownictwo funkcjonuje rośnie, ponieważ od jego decyzji zaczyna się
w ramach zjednoczonego obszaru gospo- proces inwestycyjny.
darczego Unii Europejskiej. W tym roku W referacie wprowadzajÄ…cym prof. Zbi-
zaczęło także obowiązywać nowe Prawo gniew Grabowski stwierdził, że po wejściu
zamówień publicznych zintegrowane do Unii Europejskiej firmy budowlane
z regulacjami unijnymi. i polscy specjaliści pracujący na rzecz
W uroczystym otwarciu konferencji wzięli budownictwa muszą mieć świadomość
udział m.in. przedstawiciele patronów powagi zachodzących zmian.
honorowych konferencji, prof. Zbigniew Wyzwaniem dla polskich inżynierów, jak
Grabowski, prezes Krajowej Rady Polskiej podkreślił, będzie udział w przygotowa-
Izby Inżynierów Budownictwa, Eliza niu programów inwestycyjnych związa-
Niewiadomska, dyrektor departamentu nych z uzyskaniem środków unijnych.
prawnego Urzędu Zamówień Publicznych, W Narodowym Planie Rozwoju ze stycznia
oraz Andrzej Warwas, wicedyrektor depar- 2003 roku przewiduje się, że Polska może
tamentu architektury i budownictwa otrzymać z tych z
ródeł w latach 2004-2006
w Ministerstwie Infrastruktury. prawie 11,4 mld euro. Z tej kwoty ok. 60%
Motywem przewodnim  zarówno refera- ma być przeznaczone na budownictwo.
tów, jak i licznych dyskusji  stały się dwa Tymczasem wiadomo, że poziom przygo-
O Zakładzie Obsługi Procesów Inwestycyj-
podstawowe elementy: Unia Europejska towania dotychczasowych wniosków unij-
nych CENBUD z Torunia, który zdobył Złote
oraz nowe Prawo zamówień publicz- nych nie jest zbyt wysoki. AS
liczydło pisaliśmy obszernie w IB/8 na s. 37
Wydarzenia
VTARGOWE SPOTKANIA Z ARCHI-
X
TEKTUR
 organizowane co roku przy współ-
Budma 2005
pracy Stowarzyszenia Architektów Polskich
 BUDMA od lat należy do europejskiej czołówki. i Izby Architektów RP. Tematyka poświęcona
Obecnie to impreza obowiązkowa dla najważ- będzie w większości architekturze Ukrainy, moż- Targi odbędą się
niejszych europejskich i polskich firm  czy- liwościom współpracy z tamtejszym rynkiem.
tamy w opublikowanym przez AUMA raporcie Planowane jest zaproszenie przedstawicieli w dniach
branżowym, dotyczącym targów budowlanych ukraińskiego stowarzyszenia architektów.
odbywajÄ…cych siÄ™ w Europie Åšrodkowo-Wscho- 25-28.01.2005
dniej. Międzynarodowe Targi Poznańskie VMISJA OBWODU KALININGRADZ-
Sp. z o.o., wraz z odbywającymi się corocz- KIEGO  kierując się chęcią współpracy
nie w Poznaniu Międzynarodowymi Targami przedsiębiorstw Obwodu Kaliningradzkiego
Budownictwa BUDMA, są członkiem IBEC z partnerami polskimi, dla której nowe per-
(International Building Exhibition Committee) spektywy otworzyło członkostwo Polski w UE,
 stowarzyszenia skupiającego czołowych euro- Wielkopolska Izba Przemysłowo-Handlowa
pejskich organizatorów targów budownictwa. w Poznaniu i MTP zaprosiły misję gospodarczą
Obwodu Kaliningradzkiego do złożenia roboczej
VUkraina została wybrana jako kraj partnerski wizyty w Poznaniu i Wielkopolsce.
na BUDMIE 2005 w zwiÄ…zku z obchodami Roku
Ukrainy w Polsce i Roku Polski na Ukrainie. VINSTYTUT TECHNIKI BUDOWLANEJ
We współpracy z Polską Izbą Przemysłowo-  organizuje seminarium połączone z obchoda-
-Handlową Budownictwa organizowane jest mi 60-lecia Instytutu; przewidziana jest także
Forum Budowlane Polska-Ukraina. Celem prezentacja europejskich instytutów certyfiku-
Forum będzie wymiana informacji o wzajem- jących.
nym dostępie do rynków usług budowlano-
-montażowych, wyrobów budowlanych, usług VIV KONGRES DEKARZY POLSKICH
projektowych, geodezyjnych i kartograficznych,  wydarzenie organizowane corocznie, tym
konserwacji zabytków, usług badawczych, cer- razem połączone z poświęceniem sztandaru
tyfikacyjnych i doradczych, będzie okazją do Stowarzyszenia, otrzymanego w związku z przy-
zaprezentowania możliwości inwestycyjnych we należnością SDP do europejskiego stowarzysze-
wszystkich obszarach specjalności budowlanych. nia dekarzy.
VDZIEC
INŻYNIERA BUDOWNICTWA Ponadto BUDM
wzbogacÄ… liczne konkursy,
 wydarzenie organizowane już po raz drugi wieczór branżowy dla wystawców, impre-
we współpracy z Polską Izbą Inżynierów zy dla samorządów  np. BUDOWNICTWO
Budownictwa; tematyka obejmować będzie W REGIONACH  Fundusze strukturalne
wzajemne uznawanie kwalifikacji w UE; pro- w regionach europejskich.
cesy wdrażania zrównoważonego rozwoju
w budownictwie; budownictwo hydrotechnicz- (red.)
ne; budownictwo drogowe.
Znalez
ć tam można również wzory planów standardowych, wypełnione
Kurs na Niderlandy
przez specjalistów.
Spółki akcyjne (NV) lub z ograniczoną odpowiedzialnością (BV) muszą
Nowoczesna, ,,budowana wieloletnimi tradycjami, infrastruktura przedstawić dodatkowo akt założycielski. Na wszystkich firmach
czyni z Holandii wiarygodnego transportera towarów, osób i danych zarejestrowanych w Holandii spoczywa obowiązek posiadania konta
elektronicznych. Centralne położenie, elastyczny czas pracy oraz bankowego.
wielojęzyczne, dobrze wykształcone społeczeństwo stanowią zachętę Do założenia oddziału niezbędne jest: tłumaczenie umowy spółki,
dla zagranicznych firm. I rzeczywiście, w holenderskim  od lat sporządzone przez tłumacza przysięgłego, kopia sprawozdania rocznego,
X dodatnim  bilansie handlowym połowa PKB pochodzi z operacji wyciąg z rejestru handlowego przedsiębiorstwa zagranicznego, uchwała
międzynarodowych. zarządu poświadczona przez notariusza, powołanie menedżera oddziału,
ustanowienie jego uprawnień, pełnomocnictwo ustanawiające/
H
Królestwo Niderlandów na światowej liście eksporterów zajmuje szóste upoważniające menedżera oddziału.
miejsce, jest też szóstym, co do wielkości, inwestorem na świecie.
W największym sektorze gospodarczym - usługach - zatrudnia 64 Małe ostrzeżenie... W Holandii zabronione jest rejestrowanie
O
proc. zawodowo czynnych osób. Obejmuje on m.in. handel, transport, przedsiębiorstw o takiej samej lub chociaż podobnie brzmiącej
komunikację, przemysł budowlany, usługi dla firm i instytucji oraz nazwie. Zanim się na którąś zdecydujemy, zlećmy Izbie
L
bankowość i ubezpieczenia. Przemysłowo-Handlowej przeszukanie spisu wszystkich firm.
Jakkolwiek Polska jest dla Holandii drugim (po Rosji) partnerem Każdego prowadzącego własną działalność gospodarczą prawnie
handlowym w tej części Europy (a globalnie jedenastym), nasze obowiązuje rejestr wszystkich spraw, mających skutki finansowe
A
towary stanowią zaledwie 1 proc. jej importu. Sprzedajemy głównie dla przedsiębiorstwa. Holenderski fiskus pozostawia stosunkowo
wyroby przemysłowe: maszyny, urządzenia, sprzęt transportowy. dużą swobodę wyboru systemu i sposobu prowadzenia administracji
Polskich przedsiębiorców w KN interesuje odpowiednio budownictwo,  o ile będzie on dawał wystarczający wgląd w istotne z punktu
N
transport, sektory - instalacyjny i spożywczy. Holenderskie inwestycje widzenia podatkowego finanse firmy.
koncentrują się m.in. w mass mediach, bankowości i ubezpieczeniach, Dokumenty przechowujemy dziesięć lat, w tym  zapisane na papierze
D
przetwórstwie żywności czy branży browarniczej. O rozkręceniu lub w formie elektronicznej  księgę przychodów i rozchodów, otrzymane
własnego biznesu w tym przedsiębiorczym kraju z pewnością warto faktury, kopie wysłanych faktur, wyciągi bankowe, umowy i tym podobne
pomyśleć poważnie... oraz oprogramowanie baz danych.
I
Wysokość podatków płaconych przez firmę zależy od jej dochodów.
Zdecydowani, z chwilą wejścia Polski do UE, nie muszą okazywać wizy Do 22,6 tys. euro  wynosi 29 proc., powyżej tej kwoty  34,5 proc.
A ani pozwolenia na pobyt, jednak to ostatnie ułatwi w KN założenie firmy. Podobnie zróżnicowane są podatki od osób fizycznych, a ich wysokość
Niekiedy konieczna jest specjalna zgoda miejscowych władz, np. lokalne oscyluje w granicach 32  52 proc.
Z
urzędy gmin decydują o prowadzeniu działalności gastronomicznej Składka podstawowa VAT wynosi 19 proc., natomiast obniżona
i ustalają limity barów, kawiarni i restauracji w danej dzielnicy.  0 i 6 proc. Małe przedsiębiorstwa mogą być zwolnione
Najłatwiej i najszybciej zarabiać w Holandii na zasadzie z podatków. Jeżeli należny VAT po odliczeniu zapłaconych
samozatrudnienia, inne polskie firmy  obecne kapitałowo na należności wynosi mniej niż 1,8 tys. euro, może zostać odliczony.
tamtejszym rynku - to tzw. spółki prawa holenderskiego (BV) W przypadku sumy mniejszej niż 1,3 tys. euro zawiesza się
 odpowiedniki rodzimych spółek z o.o. obowiązek płacenia VAT-u.
Zarejestrowanie spółki zajmuje około dwóch miesięcy, jednak Holandia stale zachęca m.in. polskich biznesmenów do inwestowania
można w tym czasie działać na tzw. zasadach tymczasowych. w niej swego kapitału. Ci, którzy są zainteresowani współpracą
Na koszt rejestracji wpływa forma prawna przedsiębiorstwa z firmami niderlandzkimi, mogą ubiegać się o subwencje i pożyczki na
oraz liczba zatrudnianych osób. Rejestracja firmy jednoosobowej korzystnych warunkach.
w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Hadze to wydatek rzędu 69 euro. W określaniu profilu holenderskiego partnera handlowego pomogą
Przynależność do Izby jest obowiązkowa i rocznie kosztuje około 160 specjaliści z NedPol Business Link, których rady zasięgnąć można na
euro. Żeby zarejestrować firmę, niezbędne są kwalifikacje zawodowe, stronie http://www.nedpol.biz/
środki finansowe, ubezpieczenie. Trzeba również... cieszyć się dobrym
zdrowiem. Po uzyskaniu niezbędnych pozwoleń policja automatycznie Szczegółowe informacje można znalez
ć na następujących stronach:
skierowuje na badania w miejscowej przychodni lekarskiej. Europejski Bank Inwestycyjny: [e-mail], www.ifc.org
Działalność gospodarcza w Holandii stanie się możliwa po złożeniu Fundusz Inwestycyjny dla Rynków Rozwijających się:
w Urzędzie Imigracji i Naturalizacji kopii paszportu, opisu zakresu [e-mail], www.nibcapital.com
działania, deklaracji z Urzędu Podatkowego, decyzji administracyjnej Wsparcie Techniczne dla Europy Środkowej i Wschodniej:
o przyznaniu numeru identyfikacji podatkowej, kopii zakupu lub kontraktu [e-mail], www.fmo.nl
na wynajem powierzchni pod siedzibÄ™ firmy oraz biznes planu.
Jest takie powiedzenie, że wprawdzie to Bóg stworzył świat, ale
SporzÄ…dzenie biznes planu to osobny problem. Dobry dokument HolandiÄ™ stworzyli Holendrzy. Sporo w nim prawdy. Na ile - przekonajcie
powinien zawierać informację o statusie firmy i prognozę finansową się Państwo sami...
 tą ostatnią zajmuje się księgowy rejestrowany dla osób prawnych Diana Federowicz
albo biuro rachunkowo-księgowe dla firm jednoosobowych. Pomoc Przydatne adresy:
w utworzeniu biznes planu oferujÄ… wyspecjalizowane organizacje lub www.wehhaga.nl, www.kvk.nl,
firmy  pod adresami www.kvk.nl albo www.adviseurs.pagina.nl. www.polenconsulting.com, www.overheid.nl
28 C Inżynier budownictwa
X
Ambasador Królestwa Holandii
W
w Polsce - Jan Edward Craanen
Y
W
AL. Prezydencję - półroczną - w Unii Europejskiej
sprawuje obecnie do końca br. kraj, który w Warszawie
I
reprezentuje Wasza Ekscelencja. Znane są, wcześniej
ogłoszone przez premiera Holandii, priorytety tej prezy- A
dencji. Które z nich uważa pan za najpilniejsze?
D
JEC. Niderlandzka prezydencja w Unii Europejskiej przypada na
wyjątkowy moment. Niedawno Unia została rozszerzona o dzie-
sięć nowych państw członkowskich, a to ma znaczne konse-
kwencje dla procesu podejmowania decyzji w Brukseli. Ponadto Z
w okresie tym rozpocznie prace nowy Parlament Europejski, obawy odnośnie sprzedaży ziemi cudzoziemcom i nasz rząd
a także nowa Komisja Europejska. Niemałym wyzwaniem zatem zaakceptował też wnioskowane przez Polskę okresy przejścio-
jest umożliwienie normalnego funkcjonowania Unii. we. Jednak kiedy patrzę na pracę niderlandzkich rolników,
A
W tym samym czasie kalendarz przewiduje ważne zagadnienia. którzy już zamieszkali w Polsce, to myślę, że obawy te są
Nie tylko negocjacje akcesyjne z Rumunią i Bułgarią zbliżają się nieuzasadnione. Są to zazwyczaj młodzi ludzie, którzy ciężką M
do decydującego etapu, lecz także przewidziane jest ewentualne pracą rozwijają swoje gospodarstwa. Ich dzieci chodzą do pol-
B
rozpoczęcie negocjacji z Turcją i Chorwacją. Ponadto właśnie skich szkół, a oni tworzą nieraz nowe miejsca pracy dla lokalnej
rozpoczęła się dyskusja na temat przyszłego budżetu Unii społeczności i wprowadzają w Polsce nowe technologie rolnicze.
A
Europejskiej. Mam nadzieję, że ich wkład na dłuższą metę zostanie tak samo
pozytywnie oceniony, jak ich historycznych  poprzedników . S
AL. Polski bohater narodowy generał Krzysztof
A
Arciszewski w siedemnastym wieku zaczął służbę we AL. Przedsiębiorstwa holenderskie sporo już zainwe-
flocie Niderlandów i tam osiągnął stopień admirała... stowały w Polsce. W jakiej mierze Ambasada Królestwa
D
Obecnie Polska i Holandia wspólnie działają w NATO. Jak Holandii może wpływać na zwiększenie udziału kapitało-
ocenia Pan wykorzystywanie przez Wasze jednostki woj- wego biznesu ze swego kraju w Polsce? O
skowe polskich ćwiczebnych poligonów? JEC. Według polskich statystyk Niderlandy są drugim co do wiel-
R
JEC. Polska i Niderlandy mają długą i bogatą wspólną historię. kości zagranicznym inwestorem w Polsce. Niderlandzcy przed-
Admirał Arciszewski jest oczywiście wspaniałym tego przy- siębiorcy postrzegają Polskę jako atrakcyjny rynek, a przyciąga
E
kładem. Warto zauważyć, że przez te wszystkie wieki Polska ich tutaj przede wszystkim wysoko wykształcona siła robocza.
i Niderlandy nigdy nie prowadziły przeciwko sobie wojny. W tym Ambasada Niderlandów stara się niderlandzkich przedsiębior- M
roku obchodzimy 60 rocznicę udziału polskich wojsk w wyzwo- ców możliwie najszerzej informować o możliwościach, lecz
leniu Niderlandów spod niemieckiej okupacji. Wojskowa współ- decyzje oczywiście są podejmowane przez nich samodzielnie.
praca z PolskÄ… po wstÄ…pieniu Polski do NATO znacznie siÄ™
H
rozszerzyła. Polskie poligony dają rzeczywiście wojskom nider- AL. Co uważa Pan Ambasador za najistotniejsze spośród
landzkim możliwości ćwiczebne, których we własnym kraju nie działań, które podejmuje Pana placówka dyplomatyczna? O
mamy. Także w Iraku wojska polskie i niderlandzkie blisko ze Jak ocenia Pan swoją misję w Polsce?
L
sobą współpracują. JEC. Trudno jest określić, która część pracy ambasady jest
najważniejsza. Poza utrzymywaniem stosunków politycznych,
A
AL. Długie tradycje ma na ziemiach polskich osadnictwo wspomniała Pani o stosunkach handlowych i współpracy woj-
holenderskie. Powszechnie wiadomo, że przyczyniło skowej. Dodałbym do tego bardzo ważną współpracę organów N
się ono przed kilkoma wiekami do zagospodarowania ścigania oraz konsularne wsparcie Holendrów przebywających
D
nadmorskiej depresji na Żuławach. Mniej znane są w Polsce. Także wymiana kulturalna nabiera rozmachu i amba-
inne, choć podobnie budujące przykłady, jak choćby we sada stara się także tutaj ułatwiać kontakty. Jestem w Polsce już
I
wsi Wilamowice, na południu Polski, gdzie potomkowie ponad dwa lata i muszę powiedzieć, że wykonuję swoją pracę
przybyłych tam Holendrów przez kilkaset lat przechowali z wielką przyjemnością. Polska jest gościnnym i serdecznym I
własne narodowe obyczaje, a nawet stroje. Współcześnie krajem. Stosunki między naszymi państwami są intensywne,
Z
przepisy związane z wejściem Polski do UE uczyniły jesz- zatem, jak to mówią Anglicy,  there is never a dull moment .
cze bardziej możliwym zakup ziemi w naszym kraju przez
Holendrów zainteresowanych pracą na roli czy hodowlą Rozmawiała: Agnieszka Loc
bydła. Jak ocenia Pan Ambasador przyszłość tego proce-
su nowego osadnictwa?
JEC. Rzeczywiście Holendrzy, którzy w przeszłości przybywali
do Polski, pozostawili po sobie ślady, które przetrwały po dziś
dzień. Przybywali oni nie po to, by szybko się dorobić, lecz po
to, by rozpocząć tutaj zupełnie nowe życie. Rozumiemy polskie
Inżynier budownictwa V 29
Prasa branŻowa
X
Czasopisma specjalistyczne
Inżynieria
Polecamy najciekawsze propozycje tytułów branżowych
i Budownictwo
VEfekty ekonomiczno-ekologiczne moderni-
PrzeglÄ…d Budowlany
zacji kotła typu OR-10-040  mgr inż. Roman
Popiołkiewicz
VPorównanie instalacji c.o. w układzie rozdzie-
Gaz, Woda
laczowym i trójnikowym na przykładzie budynku
i Technika
jednorodzinnego  dr inż. Michał Strzeszewski,
Sanitarna
mgr inż. Michał Joński
Redakcja: ul. Czackiego 3/5, pokój 216
VPozyskiwanie energii promieniowania słonecz-
00-950 Warszawa, skr. poczt. 1004
nego na potrzeby grzewcze budynków (dokończe-
Ciepłownictwo,
tel./faks (0-22) 828 27 26 , tel. [phone]
nie z nr 10/2004)  Marian B. Nantka
www.sigma-not.pl, e-mail: [e-mail], Ogrzewnictwo,
VLEKSYKON (2) podstaw architechnologii budyn-
[e-mail] ków niskoenergochłonnych - Leszek Laskowski
Wentylacja
VEksperymentalne wyznaczanie korelacji na
Na naszej stronie www.cieplogaz.com.pl Czytelnicy współczynniki wnikania ciepła w wymiennikach
Gospodarka Wodna
znajdą spisy treści oraz streszczenia artykułów. kompaktowych. (Część I)  dr inż. Dawid Taler
Znajdują się tam również odnośniki do stron VStabilizacja temperatury wewnętrznej
www reklamujących się u nas firm. Autorzy w obiektach wielkokubaturowych  dr inż. Iwona
Wiadomości
artykułów publikowanych na łamach naszego Polarczyk, dr inż. Paweł Malinowski
Melioracyjne
czasopisma otrzymują 4 punkty od Ministerstwa VSystemy wentylacji hybrydowej. (Część I)
i A
Ä…karskie
Nauki i Informatyzacji (dawniej Komitetu Badań  Dorota Bzowska
Naukowych). VFundusze pomocowe dla polskiego ciepłownic-
W numerze listopadowym naszego czasopisma twa  mgr Ewa Warda-Drozd
INPE
ukażą się m.in. następujące artykuły:
VWykrywanie uszkodzeń i diagnostyka pracy sieci Zachęcamy do prenumeraty czasopisma
ciepłowniczej przy użyciu sztucznych sieci neuro-
Spektrum
nowych. Cześć I  mgr inż. Rafał Wawryk, dr inż.
 magazyn
Paweł Malinowski, dr inż. Iwona Polarczyk
informacyjny SEP
znajdą zestawienie wyników pomiarów i obliczeń
Drogownictwo
współczynnika oporu miejscowego. Dalej bardzo
interesujący jest artykuł poświęcony elementom
współczesnej eksploatacji systemów dystrybucji
Wiadomości naftowe
wody i odprowadzania ścieków, w którym autor
i gazownicze
zaprezentował nowe kierunki działań w tym zakre-
sie. Duże znaczenie projektowe i eksploatacyjne ma
Redakcja: ul. Czackiego 3/5, pok. 404
artykuł poświęcony płukaniu złóż dwuwarstwo- Inżynieria Morska
00-043 Warszawa, skr. poczt. 1004
wych, w którym przedstawiono zasady doboru tych
i Geotechnika
tel./faks (0-22) 827-02-49, 336-14-07
złóż oraz zależność ekspansji złoża i czasu hydrau-
www.sigma-not.pl
licznej segregacji warstw wymieszanego złoża od
e-mail:[e-mail]
Materiały Budowlane
intensywności płukania.
Dwa końcowe artykuły poświęcone są zagadnie-
Numer paz
dziernikowy czasopisma  Gaz, Woda niom o charakterze analitycznym. W pierwszym
Wiadomości IPB
i Technika Sanitarna otwiera artykuł bardzo aktu- z nich przedstawiono zasady oznaczania ogólnego
alny, dotyczący bezpieczeństwa użytkowania sieci węgla organicznego w wodzie i ściekach metodą
gazowych w warunkach zagrożeń terrorystycz- utleniania chemicznego w fazie ciekłej, podając
nych. Dwa kolejne artykuły dotyczą stosowania jednocześnie charakterystyczne parametry oma-
biopaliw. W pierwszym z nich autor przedstawił wianej metody. Drugi z tych artykułów dotyczy
uregulowania prawne stosowania biopaliw w Unii mikrofauny osadu czynnego, w którym to artykule
Europejskiej i w Polsce oraz przeanalizował szacun- autor zwraca uwagę na przydatność obserwacji
kowe możliwości produkcji biopaliwa z rzepaku. składu mikrofauny przy monitorowaniu przebiegu
W drugim artykule dotyczącym tego zagadnienia i efektów pracy oczyszczalni ścieków.
zwrócono uwagę na wymagania związane z wpro- W numerze znalazło się również sprawozdanie
wadzeniem olei roślinnych do energetyki oraz z III Krajowego Zjazdu Polskiej Izby Inżynierów
badania procesu spalania oleju rzepakowego. Budownictwa, jak również z imprezy targowej
Pozostałe artykuły poświęcone są szeroko pojętej i konferencji  Wasser+Gas Berlin Spezial 2004 ,
dziedzinie wodociągów i kanalizacji. Unikatowy która odbyła się w Berlinie we wrześniu tego roku.
charakter ma pierwszy z tych artykułów poświęco-
ny stratom ciśnienia w układach kształtek z poli- Zachęcamy do lektury
propylenu. W końcowej części artykułu Czytelnicy
Inżynier budownictwa V 31
Prasa branŻowa
V Ogólne warunki wykonywania wykończenio-
X
wych gipsowych prac tynkarskich ;
V Wyroby z gipsu i koszty ich zastosowania .
Drugim tematem wydania paz
dziernikowego
miesięcznika  Materiały Budowlane były  Drogi,
Czasopismo
Mosty , a w nim wiele interesujących artykułów,
m.in.:
Redakcja: ul. Świętokrzyska 14a, pok. 409, 00-950 Warszawa
V Mosty z cementowych betonów niekonwencjo-
Stowarzyszenia
skr. poczt. 1004, tel./faks (0-22) 826-20-27, 827-52-55
nalnych ;
tel. [phone]
V Wpływ robót fundamentowych na cechy grun-
Inżynierów
e-mail: [e-mail]
tów ;
www.materialybudowlane.info.pl
V Kompleksowa naprawa obiektów mostowych
i Techników
metodÄ… natryskowÄ… ;
Miesięcznik  Materiały Budowlane  technologie
V Pale prefabrykowane w inwestycjach drogo-
 rynek  wykonawstwo to z
ródło wiedzy o nowo- wych ;
Przemysłu
czesnych wyrobach i technologiach budowlanych,
V Wzmacnianie wyeksploatowanych nawierzchni
ciekawych realizacjach, normalizacji i certyfikacji,
drogowych cienkimi nakładkami betonowymi ;
Materiałów
nowych uwarunkowaniach zwiÄ…zanych z przy- V Zabezpieczenie przed korozjÄ… nowych betono-
stÄ…pieniem Polski do UE, aktualnych przepisach
wych obiektów mostowych ;
prawnych i ekonomicznych z dziedziny budow- V Mosty PCS i Extradosed  konstrukcje XXI w. ;
Budowlanych
nictwa, rynku budowlanym. W każdym wydaniu
V Gabionowy mur oporowy na terenie szkód
znajdą Państwo wiele interesujących artykułów,
górniczych .
na wysokim poziomie merytorycznym, autorstwa
W paz
dziernikowym wydaniu miesięcznika
znanych w kraju autorytetów z różnych dziedzin
 Materiały Budowlane  technologie  rynek
budownictwa.
 wykonawstwo zachęcamy również do lektury
Paz
dziernikowe wydanie (nr 10/2004)  Materiałów
kolejnego odcinka Podręcznika Fizyki Budowli,
Budowlanych zawiera dwa tematy wydania.
w którym omawiane jest przenikanie ciepła przez
Pierwszym z nich jest  Gips w budownictwie , w
przegrody budowlane. W dziale  Praktyka budow-
którym Czytelnicy znajdą m.in. artykuły:
lana polecamy dwa bardzo interesujące artykuły,
V Sucha zabudowa w obiektach sportowych ;
jeden o poszukiwaniach nowych z
ródeł przewa-
V Zabezpieczenia przeciwpożarowe z płyt gipso- gi w budownictwie, a drugi o ocenie zgodności
wo-kartonowych ;
i zakładowej kontroli produkcji wyrobów budowla-
V A
ukowe ściany i sufity z płyt gipsowo-kartono- nych. Wielu ciekawych informacji dostarczy także
wych ;
lektura artykułów dotyczących produkcji wyrobów
V Najczęściej popełniane błędy przy wykonywa- oraz usług budowlanych, które znajdą Państwo
niu suchej zabudowy ;
w  Rynku budowlanym .
V Bezpieczne poddasze ;
Członków Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa,
V Właściwości akustyczne ścian Rigips ;
którzy nie są dotychczas stałymi Czytelnikami
V Płyty do gięcia na sucho ;
miesięcznika  Materiały Budowlane , zachęcamy
V Podział i zastosowanie modyfikowanych spoiw
do prenumeraty. Zainteresowanych prosimy o kon-
gipsowych ;
takt z redakcją. Dla członków PIIB mamy specjalną
ofertÄ™.
Podstawy organizacji budowy
Pierwsza w Polsce publikacja prezentująca w nowoczesny sposób proble-
matykę organizacji budowy ukazała się nakładem Wydawnictwa Naukowego
PWN. Książka autorstwa prof. Kazimierza Jaworskiego zawiera niezbędne
wiadomości o organizacji procesów i przedsięwzięć budowlanych. Au-
tor kompleksowo omówił metody planowania budowy ze szczególnym
uwzględnieniem metod sieciowych, zagospodarowanie placu budowy,
podstawy procesu inwestycyjnego, zasady organizowania przetargów na
wykonanie robót budowlanych oraz systemy zapewnienia jakości na budo-
wie. Publikacja zawiera ponadto zasady optymalnego doboru technologii
procesów budowlanych oraz optymalnego wyrównywania harmonogra-
mów zatrudnienia i zapotrzebowania na środki produkcji. Liczne przykłady
liczbowe ilustrujÄ… istotne zagadnienia projektowania organizacji budowy.
Książka jest skierowana do inżynierów zajmujących się projektowaniem
i realizacją przedsięwzięć budowlanych oraz do studentów wydziałów bu-
downictwa lądowego, wodnego i inżynierii sanitarnej oraz architektury uczelni
technicznych.
Książkę można zamówić w Dziale Marketingu Wydawnictwa Naukowego PWN, tel. [phone]
32 C Inżynier budownictwa