2009-10-20
Politechnika Śląska w Gliwicach
Politechnika Śląska w Gliwicach
Wydział Górnictwa i Geologii
Wydział Górnictwa i Geologii
Katedra Zarządzania i In\
ynierii Bezpieczeństwa
Katedra Zarządzania i In\
ynierii Bezpieczeństwa
PREZENTACJA
WYKA
ADU:
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE
dr in\
. TADEUSZ BURAK
p. 664
[e-mail]
Gliwice 2009 r.
Dane  Informacje - Wiedza
Dane  Informacje - Wiedza
Dane są to fakty uzyskiwane poprzez czytanie, obserwacje,
Dane są to fakty uzyskiwane poprzez czytanie, obserwacje,
liczenie, mierzenie itd., które są następnie rejestrowane.
liczenie, mierzenie itd., które są następnie rejestrowane.
(inaczej dane to wyizolowane surowe liczby i fakty bez
(inaczej dane to wyizolowane surowe liczby i fakty bez
\
adnego kontekstu)
\
adnego kontekstu)
Informacja są to dane prezentowane w kontekście, który ma
Informacja są to dane prezentowane w kontekście, który ma
określone znaczenie dla odbiorcy.
określone znaczenie dla odbiorcy.
Wiedza oznacza splot talentu, informacji, doświadczenia
Wiedza oznacza splot talentu, informacji, doświadczenia
i intuicji, metod i technik przetwarzania informacji oraz
i intuicji, metod i technik przetwarzania informacji oraz
kojarzenia i interpretacji faktów i zdarzeń a na ich
kojarzenia i interpretacji faktów i zdarzeń a na ich
podstawie formułowania wniosków.
podstawie formułowania wniosków.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 2
1
2009-10-20
Nadawanie kontekstu (ang. contextualized) - wiemy,
Nadawanie kontekstu (ang. contextualized) - wiemy,
w jakim celu dane są zbierane
w jakim celu dane są zbierane
Kategoryzacja (ang. categorized) - znamy jednostki
Kategoryzacja (ang. categorized) - znamy jednostki
analizy lub kluczowe składowe danych
analizy lub kluczowe składowe danych
Kalkulacja, obliczenia (ang. calculated) - dane mogą
Kalkulacja, obliczenia (ang. calculated) - dane mogą
być analizowane matematycznie lub statystycznie
być analizowane matematycznie lub statystycznie
Korekta, poprawianie (ang. corrected) - z danych
Korekta, poprawianie (ang. corrected) - z danych
usuwamy błędy
usuwamy błędy
Kondensacja, agregacja (ang. condensed) - dane
Kondensacja, agregacja (ang. condensed) - dane
mogą być podsumowywane - przetworzone w bardziej
mogą być podsumowywane - przetworzone w bardziej
zwartą formę.
zwartą formę.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 3
Jaka powinna być informacja:
Jaka powinna być informacja:
OPA
ACALNA
OPA
ACALNA
DOKA
ADNA
DOKA
ADNA
AKTUALNA
AKTUALNA
KOMPLETNA
KOMPLETNA
ZWARTA
ZWARTA
ISTOTNA
ISTOTNA
WIARYGODNA
WIARYGODNA
PRZEKAZYWANA PRZEZ WA
AŚCIWE
PRZEKAZYWANA PRZEZ WA
AŚCIWE
KANAA
Y KOMUNIKACYJNE
KANAA
Y KOMUNIKACYJNE
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 4
2
2009-10-20
Wartość i koszt informacji
Poprzez wartość informacji rozumiemy korzyść
Poprzez wartość informacji rozumiemy korzyść
jaką uzyskamy jej wykorzystaniu, jeżeli jej nie
jaką uzyskamy jej wykorzystaniu, jeżeli jej nie
wykorzystamy przyjmujemy, że jej wartość równa
wykorzystamy przyjmujemy, że jej wartość równa
jest zeru. Wartość informacji zależy też od jej
jest zeru. Wartość informacji zależy też od jej
ilości i jakości. Pozyskiwanie informacji
ilości i jakości. Pozyskiwanie informacji
obarczone jest kosztem. Konieczne jest aby
obarczone jest kosztem. Konieczne jest aby
korzyści płynące z wykorzystania informacji były
korzyści płynące z wykorzystania informacji były
większe od kosztów jej uzyskania, w przeciwnym
większe od kosztów jej uzyskania, w przeciwnym
wypadku system informacyjny będzie
wypadku system informacyjny będzie
nieefektywny
nieefektywny
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 5
A
ańcuch w procesie podejmowania decyzji J.A.F.
A
ańcuch w procesie podejmowania decyzji J.A.F.
Stonner,C.Wankel
Stonner,C.Wankel
DECYZJA,
INFORMACJA
DZIAA
ANIE
ZARZ
DCZA
wnioski dotyczące
INFORMACJE
działania
przeanalizowane,
odpowiednio
DANE przedstawoine dane
surowe fakty
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 6
3
2009-10-20
Badacze wyró\
niają trzy etapy ewolucji nowoczesnych
Badacze wyró\
niają trzy etapy ewolucji nowoczesnych
społeczeństw przemysłowych.
społeczeństw przemysłowych.
Pierwszy etap, przedindustrialny opierał ekonomię na
Pierwszy etap, przedindustrialny opierał ekonomię na
eksploatacji surowców naturalnych.
eksploatacji surowców naturalnych.
Drugi etap, industrialny opierał się głównie na
Drugi etap, industrialny opierał się głównie na
przetwarzaniu tych surowców.
przetwarzaniu tych surowców.
Trzeci etap, postindustrialny charakteryzuje się ekonomią
Trzeci etap, postindustrialny charakteryzuje się ekonomią
zale\
ną od wykorzystania zasobów wiedzy.
zale\
ną od wykorzystania zasobów wiedzy.
Z koncepcją społeczeństwa postindustrialnego wystąpił
Z koncepcją społeczeństwa postindustrialnego wystąpił
w 1959 D.Bell. Jako pierwszy z badaczy zwrócił on uwagę
w 1959 D.Bell. Jako pierwszy z badaczy zwrócił on uwagę
na rolę informacji i dostrzegł centralną rolę wiedzy
na rolę informacji i dostrzegł centralną rolę wiedzy
teoretycznej w społeczeństwie postindustrialnym.
teoretycznej w społeczeństwie postindustrialnym.
7
Badaczem, który zwraca uwagę na
Badaczem, który zwraca uwagę na
zakończenie się pewnej ery w rozwoju
zakończenie się pewnej ery w rozwoju
ludzkości jest P.Drucker:
ludzkości jest P.Drucker:
 Celem i funkcją ka\
dej organizacji jest
 Celem i funkcją ka\
dej organizacji jest
połączenie wspólnej wiedzy, które pozwoli
połączenie wspólnej wiedzy, które pozwoli
na osiągnięcie wspólnego celu. Poło\
enie
na osiągnięcie wspólnego celu. Poło\
enie
nacisku na aspekt wiedzy w organizacji
nacisku na aspekt wiedzy w organizacji
gospodarczej determinuje m.in. takie
gospodarczej determinuje m.in. takie
elementy zarządzania, jak marketing,
elementy zarządzania, jak marketing,
strukturę organizacji oraz procesy
strukturę organizacji oraz procesy
inwestycyjne .
inwestycyjne .
8
4
2009-10-20
Najwa\
niejszym i wyjątkowym osiągnięciem
Najwa\
niejszym i wyjątkowym osiągnięciem
zarządzania w XX wieku był pięćdziesięciokrotny
zarządzania w XX wieku był pięćdziesięciokrotny
wzrost wydajności pracowników fizycznych.
wzrost wydajności pracowników fizycznych.
Najwa\
niejszym celem zarządzania w wieku XXI
Najwa\
niejszym celem zarządzania w wieku XXI
jest osiągnięcie wzrostu wydajności przez
jest osiągnięcie wzrostu wydajności przez
pracowników umysłowych. Najcenniejszym
pracowników umysłowych. Najcenniejszym
zasobem firmy w XX wieku były maszyny
zasobem firmy w XX wieku były maszyny
i urządzenia wykorzystywane w procesie produkcji.
i urządzenia wykorzystywane w procesie produkcji.
W XXI wieku najcenniejszym zasobem instytucji,
W XXI wieku najcenniejszym zasobem instytucji,
zarówno w sektorze biznesu, jak i innych będą
zarówno w sektorze biznesu, jak i innych będą
pracownicy umysłowi i ich wydajność. (P.Drucker)
pracownicy umysłowi i ich wydajność. (P.Drucker)
9
Zarządzanie według A. Koz
mińskiego to:
Zarządzanie według A. Koz
mińskiego to:
konstruowanie rzeczywistości z dostępnych
konstruowanie rzeczywistości z dostępnych
zarządzającemu elementów: pomysłów,
zarządzającemu elementów: pomysłów,
ludzi i relacji miedzy nimi, instytucji
ludzi i relacji miedzy nimi, instytucji
formalno prawnych, środków materialnych i
formalno prawnych, środków materialnych i
pienię\
nych, a tak\
e praw do dysponowania
pienię\
nych, a tak\
e praw do dysponowania
nimi.
nimi.
Inaczej zarządzanie rozumiane jest jako
Inaczej zarządzanie rozumiane jest jako
działanie zmierzające do tego by to, co się
działanie zmierzające do tego by to, co się
dzieje działo się zgodnie z zamiarem tego,
dzieje działo się zgodnie z zamiarem tego,
który zarządza.
który zarządza.
10
5
2009-10-20
W zale\
ności od czasu, po jakim są spodziewane
W zale\
ności od czasu, po jakim są spodziewane
skutki działań zarządzającego mo\
na wyró\
nić
skutki działań zarządzającego mo\
na wyró\
nić
zarządzanie strategiczne
zarządzanie strategiczne
i zarządzanie operacyjne.
i zarządzanie operacyjne.
Celem zarządzania strategicznego jest zapewnienie
Celem zarządzania strategicznego jest zapewnienie
przetrwania, funkcjonowania i rozwoju
przetrwania, funkcjonowania i rozwoju
organizacji w długim okresie czasowym.
organizacji w długim okresie czasowym.
Zarządzanie operacyjne nazywane jest równie\

Zarządzanie operacyjne nazywane jest równie\

zarządzaniem produkcją i operacjami.
zarządzaniem produkcją i operacjami.
Podstawowym celem zarządzania operacyjnego
Podstawowym celem zarządzania operacyjnego
jest jak najlepsze wykorzystanie zasobów
jest jak najlepsze wykorzystanie zasobów
organizacji: osiągnięcie wysokiej produktywności,
organizacji: osiągnięcie wysokiej produktywności,
wysokiej wydajności pracy, wysokiej jakości
wysokiej wydajności pracy, wysokiej jakości
produktów i usług, niskiej energochłonności,
produktów i usług, niskiej energochłonności,
niskiego zu\
ycia materiałów etc.
niskiego zu\
ycia materiałów etc.
11
Wiedza jest definiowana, jako kluczowy
Wiedza jest definiowana, jako kluczowy
czynnik zapewniający wiodącym
czynnik zapewniający wiodącym
przedsiębiorstwom trwałą i silną pozycje na
przedsiębiorstwom trwałą i silną pozycje na
rynku.
rynku.
Inaczej wiedza jest to znajomość, świadomość
Inaczej wiedza jest to znajomość, świadomość
i zrozumienie uzyskane przez
i zrozumienie uzyskane przez
doświadczenie i studiowanie. Wiedza to jest
doświadczenie i studiowanie. Wiedza to jest
suma wszystkiego, co zostało
suma wszystkiego, co zostało
doświadczone, odkryte lub wynalezione.
doświadczone, odkryte lub wynalezione.
12
6
2009-10-20
Rozró\
nia się cztery kategorie wiedzy:
Rozró\
nia się cztery kategorie wiedzy:
a) wiedza typu know-what - Przykładem takiej wiedzy są fakty: ilu ludzi
a) wiedza typu know-what - Przykładem takiej wiedzy są fakty: ilu ludzi
mieszka w Gliwicach, składniki danej mieszaniny bądz
kiedy miała
mieszka w Gliwicach, składniki danej mieszaniny bądz
kiedy miała
miejsce bitwa pod Grunwaldem. Wiedza ma tutaj znaczenie
miejsce bitwa pod Grunwaldem. Wiedza ma tutaj znaczenie
bliskoznaczne informacji - mo\
e być przesyłana za pomocą danych i
bliskoznaczne informacji - mo\
e być przesyłana za pomocą danych i
bitów,
bitów,
b) wiedza typu know-why - to wiedza, która wyjaśnia rzeczywistość.
b) wiedza typu know-why - to wiedza, która wyjaśnia rzeczywistość.
Odnosi się ona do zasad i praw ruchu. Ten rodzaj wiedzy jest niezwykle
Odnosi się ona do zasad i praw ruchu. Ten rodzaj wiedzy jest niezwykle
istotny w pewnych obszarach nauki, na przykład w przemyśle
istotny w pewnych obszarach nauki, na przykład w przemyśle
chemicznym i elektronicznym. Dostęp do tego rodzaju wiedzy
chemicznym i elektronicznym. Dostęp do tego rodzaju wiedzy
przyśpiesza postęp i pozwala unikać błędów.
przyśpiesza postęp i pozwala unikać błędów.
c) wiedza typu know-how - odnosi się do umiejętności ludzi i zespołów,
c) wiedza typu know-how - odnosi się do umiejętności ludzi i zespołów,
to znaczy do zdolności robienia czegoś. Określenie  know-how
to znaczy do zdolności robienia czegoś. Określenie  know-how
( wiedzieć jak ) wywodzi się z sektora przemysłowego gdzie było
( wiedzieć jak ) wywodzi się z sektora przemysłowego gdzie było
określeniem pewnych umiejętności i zdolności nieopisanych za pomocą
określeniem pewnych umiejętności i zdolności nieopisanych za pomocą
patentów i licencji, lecz niezbędnych w momencie transferu technologii.
patentów i licencji, lecz niezbędnych w momencie transferu technologii.
d) wiedza typu know-who - Nowe produkty coraz częściej powstają w
d) wiedza typu know-who - Nowe produkty coraz częściej powstają w
oparciu o wiedzę z wielu ró\
nych obszarów, dziedzin i dyscyplin
oparciu o wiedzę z wielu ró\
nych obszarów, dziedzin i dyscyplin
naukowych, co nadaje znaczenia dostępowi do ró\
nych z
ródeł wiedzy.
naukowych, co nadaje znaczenia dostępowi do ró\
nych z
ródeł wiedzy.
Know-who określa posiadaczy wiedzy i opisuje wiedzę, którą posiadają,
Know-who określa posiadaczy wiedzy i opisuje wiedzę, którą posiadają,
dotyczy jednak tak\
e społecznych zdolności współpracy i komunikacji z
dotyczy jednak tak\
e społecznych zdolności współpracy i komunikacji z
ekspertami zewnętrznymi.
ekspertami zewnętrznymi.
13
Istnieje pięć cech wyró\
niających wiedzę:
Istnieje pięć cech wyró\
niających wiedzę:
Wiedza jest dominująca, bez wiedzy
Wiedza jest dominująca, bez wiedzy
przedsiębiorstwo nie jest w stanie istnieć
przedsiębiorstwo nie jest w stanie istnieć
i funkcjonować.
i funkcjonować.
Wiedza jako zasób organizacji jest
Wiedza jako zasób organizacji jest
niewyczerpalna.
niewyczerpalna.
Symultaniczność  ta sama wiedza mo\
e być
Symultaniczność  ta sama wiedza mo\
e być
wykorzystywana w ró\
nych miejscach w tym
wykorzystywana w ró\
nych miejscach w tym
samym czasie.
samym czasie.
Nieliniowość- mała wiedza mo\
e dawać du\
e
Nieliniowość- mała wiedza mo\
e dawać du\
e
rezultaty, nie jest wa\
na ilość tylko jakość i dobór
rezultaty, nie jest wa\
na ilość tylko jakość i dobór
właściwej wiedzy do danego problemu.
właściwej wiedzy do danego problemu.
Wartość wiedzy rośnie wraz z częstością
Wartość wiedzy rośnie wraz z częstością
i intensywnością jej wykorzystania.
i intensywnością jej wykorzystania.
14
7
2009-10-20
Przedsiębiorstwo, jako organizacja posiada dwa
Przedsiębiorstwo, jako organizacja posiada dwa
rodzaje wiedzy:
rodzaje wiedzy:
Wiedzę ukrytą, zawartą we wiedzy
Wiedzę ukrytą, zawartą we wiedzy
specjalistycznej i doświadczeniach pojedynczych
specjalistycznej i doświadczeniach pojedynczych
osób, ekspertów. Inaczej nazywana wiedzą cichą,
osób, ekspertów. Inaczej nazywana wiedzą cichą,
którą ka\
dy posiada, mniej lub bardziej rozległa,
którą ka\
dy posiada, mniej lub bardziej rozległa,
właściwa tylko danemu człowiekowi.
właściwa tylko danemu człowiekowi.
Wiedzę jawną, skodyfikowaną w organizacyjnych
Wiedzę jawną, skodyfikowaną w organizacyjnych
regułach, rutynach, procedurach. Inaczej
regułach, rutynach, procedurach. Inaczej
nazywana wiedzą formalną, uzewnętrznioną,
nazywana wiedzą formalną, uzewnętrznioną,
mo\
liwą do wykorzystania bezpośrednio.
mo\
liwą do wykorzystania bezpośrednio.
15
Zarządzanie wiedzą to proces kreowania i
Zarządzanie wiedzą to proces kreowania i
wykorzystywania wiedzy do poprawy
wykorzystywania wiedzy do poprawy
efektywności działań organizacji.
efektywności działań organizacji.
Inna definicja określa zarządzanie wiedzą,
Inna definicja określa zarządzanie wiedzą,
jako proces przy pomocy, którego
jako proces przy pomocy, którego
organizacja generuje bogactwo w oparciu o
organizacja generuje bogactwo w oparciu o
swoje intelektualne lub oparte o wiedzę
swoje intelektualne lub oparte o wiedzę
aktywa organizacyjne.
aktywa organizacyjne.
16
8
2009-10-20
Cele zarządzania wiedzą:
Cele zarządzania wiedzą:
Zarządzanie wiedzą powinno odcią\
yć
Zarządzanie wiedzą powinno odcią\
yć
pracownika umysłowego od zajęć intelektualnie
pracownika umysłowego od zajęć intelektualnie
banalnych na rzecz myślenia innowacyjnego i
banalnych na rzecz myślenia innowacyjnego i
aktywności twórczej.
aktywności twórczej.
Zarządzanie wiedzą ma prowadzić do
Zarządzanie wiedzą ma prowadzić do
równouprawnienia wiedzy pochodzącej z
równouprawnienia wiedzy pochodzącej z
ró\
nych z
ródeł, innych ni\
własne myślenie. Ma
ró\
nych z
ródeł, innych ni\
własne myślenie. Ma
wskazać, \
e pewne rzeczy są ju\
wymyślone i
wskazać, \
e pewne rzeczy są ju\
wymyślone i
wiedza z innych z
ródeł ma tą sama wartość, co
wiedza z innych z
ródeł ma tą sama wartość, co
posiadana lub większą.
posiadana lub większą.
Zmniejszenie rozdz
więku pomiędzy wiedzą
Zmniejszenie rozdz
więku pomiędzy wiedzą
teoretyczną, a jej praktycznym wykorzystaniem.
teoretyczną, a jej praktycznym wykorzystaniem.
Ma prowadzić do tego, aby wyniki badań
Ma prowadzić do tego, aby wyniki badań
teoretycznych były jak najszybciej i
teoretycznych były jak najszybciej i
najefektywniej wprowadzone do praktyki.
najefektywniej wprowadzone do praktyki.
17
Traktując zarządzanie wiedzą, jako proces mo\
na
Traktując zarządzanie wiedzą, jako proces mo\
na
wyró\
nić następujące etapy:
wyró\
nić następujące etapy:
Pozyskiwanie wiedzy, zarówno z wewnątrz
Pozyskiwanie wiedzy, zarówno z wewnątrz
organizacji, jak i z otoczenia.
organizacji, jak i z otoczenia.
Właściwe oszacowanie jakości pozyskanej wiedzy (czy
Właściwe oszacowanie jakości pozyskanej wiedzy (czy
wiedza jest kompatybilna do problemu).
wiedza jest kompatybilna do problemu).
Utrzymywanie i właściwe kodyfikowanie pozyskanej
Utrzymywanie i właściwe kodyfikowanie pozyskanej
wiedzy dla potrzeb organizacji tak, aby nadać jej
wiedzy dla potrzeb organizacji tak, aby nadać jej
odpowiednia formę by była dostępna dla tych, którzy
odpowiednia formę by była dostępna dla tych, którzy
ją potrzebują. Nale\
y wyartykułować wiedzę ukrytą,
ją potrzebują. Nale\
y wyartykułować wiedzę ukrytą,
uczynić ją podatną na nauczanie, schematyczną i
uczynić ją podatną na nauczanie, schematyczną i
prostą.
prostą.
Ewentualna sprzeda\
posiadanej wiedzy innym
Ewentualna sprzeda\
posiadanej wiedzy innym
podmiotom (licencje, patenty).
podmiotom (licencje, patenty).
18
9
2009-10-20
System Informacyjny - System Informatyczny
System Informacyjny - System Informatyczny
 System informacyjny jest zbiorem elementów, które zbierają, przetwarzają,
 System informacyjny jest zbiorem elementów, które zbierają, przetwarzają,
przechowują oraz przekazują informacje w celu osiągnięcia wydajnego
przechowują oraz przekazują informacje w celu osiągnięcia wydajnego
zarządzania przedsięwzięciem .
zarządzania przedsięwzięciem .
System informatyczny (SI) to system informacyjny, który wykorzystuje
System informatyczny (SI) to system informacyjny, który wykorzystuje
technologię komputerową do wykonywania niektórych lub wszystkich
technologię komputerową do wykonywania niektórych lub wszystkich
zamierzonych zadań.
zamierzonych zadań.
SIEĆ
SPRZ
T
INFORMATYCZNY
OPROGRAMOWANIE
PERSONEL
SYSTEMY BAZ DANYCH
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 19
Informacja w strukturach organizacji
Informacja w strukturach organizacji
Informacja w strukturze organizacji może pochodzić z dwóch
Informacja w strukturze organizacji może pochodzić z dwóch
zasadniczych z
ródeł:
zasadniczych z
ródeł:
1. z zewnątrz organizacji
1. z zewnątrz organizacji
2. z wewnątrz organizacji
2. z wewnątrz organizacji
Zadaniem menedżera jest przyjęcie informacji i podjęcie
Zadaniem menedżera jest przyjęcie informacji i podjęcie
decyzji co z nią zrobić: czy wykorzystać, przekazać,
decyzji co z nią zrobić: czy wykorzystać, przekazać,
przechować, czy też  wyrzucić
przechować, czy też  wyrzucić
Wykorzystanie
Inf. zewnętrzna
Przekazywanie
Menedżer
Inf. wewnętrzna Przechowanie
Wyrzucenie
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 20
10
2009-10-20
Informacja a poziom zarządzania
Informacja a poziom zarządzania
W organizacjach można wyróżnić trzy
W organizacjach można wyróżnić trzy
poziomy zarządzania:
poziomy zarządzania:
strategiczny, taktyczny, operacyjny
strategiczny, taktyczny, operacyjny
Poziom zarządzania
Poziom zarządzania
Informacja Informacja
zewnętrzna zagregowana
Strategiczny
Taktyczny
Informacja
Informacja
Operacyjny
szczegółowa
wewnętrzna
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 21
Informacja
Zewnętrzna
Informacja wewnętrzna
Podejmowanie decyzji
całkowicie zagregowana
strategicznych
Informacja wewnętrzna
częściowo zagregowana
Podejmowanie
Całkowita agregacja inf.
decyzji
taktycznych
Częściowa agregacja inf.
Informacja wewnętrzna
szczegółowa
Podejmowanie
Szczegółowe
decyzji
raporty
operacyjnych
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 22
11
2009-10-20
Informacja
Zewnętrzna
Informacja wewnętrzna
Podejmowanie decyzji
całkowicie zagregowana
strategicznych
Informacja wewnętrzna
częściowo zagregowana
Podejmowanie
Całkowita agregacja inf.
decyzji
taktycznych
Częściowa agregacja inf.
Informacja wewnętrzna
szczegółowa
Podejmowanie
Szczegółowe
decyzji
raporty
operacyjnych
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 23
Informacja
Zewnętrzna
Informacja wewnętrzna
Podejmowanie decyzji
całkowicie zagregowana
strategicznych
Informacja wewnętrzna
częściowo zagregowana
Podejmowanie
Całkowita agregacja inf.
decyzji
taktycznych
Częściowa agregacja inf.
Informacja wewnętrzna
szczegółowa
Podejmowanie
Szczegółowe
decyzji
raporty
operacyjnych
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 24
12
2009-10-20
Informacja
Zewnętrzna
Informacja wewnętrzna
Podejmowanie decyzji
całkowicie zagregowana
strategicznych
Informacja wewnętrzna
częściowo zagregowana
Podejmowanie
Całkowita agregacja inf.
decyzji
taktycznych
Częściowa agregacja inf.
Informacja wewnętrzna
szczegółowa
Podejmowanie
Szczegółowe
decyzji
raporty
operacyjnych
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 25
Informacja
Zewnętrzna
Informacja wewnętrzna
Podejmowanie decyzji
całkowicie zagregowana
strategicznych
Informacja wewnętrzna
częściowo zagregowana
Podejmowanie
Całkowita agregacja inf.
decyzji
taktycznych
Częściowa agregacja inf.
Informacja wewnętrzna
szczegółowa
Podejmowanie
Szczegółowe
decyzji
raporty
operacyjnych
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 26
13
2009-10-20
Informacja
Zewnętrzna
Informacja wewnętrzna
Podejmowanie decyzji
całkowicie zagregowana
strategicznych
Informacja wewnętrzna
częściowo zagregowana
Podejmowanie
Całkowita agregacja inf.
decyzji
taktycznych
Częściowa agregacja inf.
Informacja wewnętrzna
szczegółowa
Podejmowanie
Szczegółowe
decyzji
raporty
operacyjnych
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 27
ZARZ
DZANIE
ZARZ
DZANIE
Planować,
Organizować,
Przewodzić,
Kontrolować,
oznacza - ZARZ
DZAĆ
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 28
14
2009-10-20
Systemy informacyjne
Systemy informacyjne
Środowisko szybko ulega zmianom:
Środowisko szybko ulega zmianom:
1. Zwiększona konkurencja.
1. Zwiększona konkurencja.
2. Wzrost globalizacji produkcji i handlu.
2. Wzrost globalizacji produkcji i handlu.
3. Szybsze tempo zmian i rozwoju.
3. Szybsze tempo zmian i rozwoju.
4. Zmiany w schematach zatrudnienia.
4. Zmiany w schematach zatrudnienia.
5. Postęp technologiczny, komputeryzacja.
5. Postęp technologiczny, komputeryzacja.
Powoduje to:
Powoduje to:
Aby organizacja mogła trwać i rozwijać się w nowoczesnym świecie
Aby organizacja mogła trwać i rozwijać się w nowoczesnym świecie
niezbędne jest posiadanie przez nią sytemu który dostarczałby
niezbędne jest posiadanie przez nią sytemu który dostarczałby
informacje o odpowiedniej jakości, na podstawie których można
informacje o odpowiedniej jakości, na podstawie których można
skutecznie:
skutecznie:
planować, organizować, przewodzić i kontrolować
planować, organizować, przewodzić i kontrolować
jednym słowem - ZARZ
DZAĆ
jednym słowem - ZARZ
DZAĆ
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 29
Systemy informacyjne
Systemy informacyjne
Pod pojęciem systemu informacyjnego (SI)
rozumiemy system służący do przetwarzania
danych z zewnętrznych i wewnętrznych z
ródeł
w informacje, przekazywanie tychże
informacji we właściwej formie na wszystkie
szczeble zarządzania, tak aby umożliwiało to
podjęcie w odpowiednim czasie decyzji.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 30
15
2009-10-20
Systemy Informacyjne - Podział
Systemy Informacyjne - Podział
Elektroniczne Przetwarzanie Danych  EPD (Electronic Data
Elektroniczne Przetwarzanie Danych  EPD (Electronic Data
Procesing  EDP) przeznaczony do obsługi poziomu operacyjnego.
Procesing  EDP) przeznaczony do obsługi poziomu operacyjnego.
Informacyjne Systemy Zarządzania  ISZ (Managment Information
Informacyjne Systemy Zarządzania  ISZ (Managment Information
Systems  MIS) przeznaczone za zwyczaj dla poziomu taktycznego.
Systems  MIS) przeznaczone za zwyczaj dla poziomu taktycznego.
Systemy Wspomagania Decyzji  SWD (Decision Supported Systems
Systemy Wspomagania Decyzji  SWD (Decision Supported Systems
DSS) budowane z przeznaczeniem dla poziomu strategicznego.
DSS) budowane z przeznaczeniem dla poziomu strategicznego.
Systemy Informowania Kierownictwa  SIK (Executive Information
Systemy Informowania Kierownictwa  SIK (Executive Information
Systems  EIS) przeznaczone dla najwyższego szczebla kierownictwa.
Systems  EIS) przeznaczone dla najwyższego szczebla kierownictwa.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 31
S.I. a Szczeble Zarządzania
S.I. a Szczeble Zarządzania
Szczeble
Systemy
zarządzania
Informatyczne
Pozom
Pozom
właściciela
właściciela
Naj
SIK
wy\
szy
Strategiczny
EWD  SE
ISZ
Taktyczny
Operacyjny
EPD
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 32
16
2009-10-20
Informacyjne Systemy Zarządzania ISZ
Informacyjne Systemy Zarządzania ISZ
Informacyjne Systemy Zarządzania są bardziej złożone
Informacyjne Systemy Zarządzania są bardziej złożone
od EPD, ich zadaniem jest dostarczanie danych w formie
od EPD, ich zadaniem jest dostarczanie danych w formie
zagregowanej, pozwalającej kierownictwu średniego szczebla,
zagregowanej, pozwalającej kierownictwu średniego szczebla,
na który za zwyczaj są przeznaczone, uzyskać znacznie
na który za zwyczaj są przeznaczone, uzyskać znacznie
głębsze spojrzenie.
głębsze spojrzenie.
ISZ zorientowany jest na informacje, uwidacznia trendy oraz
ISZ zorientowany jest na informacje, uwidacznia trendy oraz
odchylenia w działalności organizacji. Doskonale sprawdza
odchylenia w działalności organizacji. Doskonale sprawdza
się w dostarczaniu regularnych informacji o transakcjach,
się w dostarczaniu regularnych informacji o transakcjach,
ruchu zapasów, produkcji, sprzedaży, itp. Jednakże nie mają
ruchu zapasów, produkcji, sprzedaży, itp. Jednakże nie mają
one zdolności radzenia z wyjątkowymi problemami.
one zdolności radzenia z wyjątkowymi problemami.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 33
Systemy Wspomagania Decyzji SWD
Systemy Wspomagania Decyzji SWD
Obsługują średni szczebel zarządzania, zorientowane są na informacje w formie
Obsługują średni szczebel zarządzania, zorientowane są na informacje w formie
zagregowanej, potrafią podsuwać rozwiązania problemów, menadżer wybiera
zagregowanej, potrafią podsuwać rozwiązania problemów, menadżer wybiera
odpowiedni wariant.
odpowiedni wariant.
Pracuje on na podstawie interakcji z człowiekiem, dzięki temu ma on zdolność
Pracuje on na podstawie interakcji z człowiekiem, dzięki temu ma on zdolność
rozwiązywania problemów które tylko w części dają się opisać wzorami
rozwiązywania problemów które tylko w części dają się opisać wzorami
matematycznymi.
matematycznymi.
Znajdują się potężne bazy danych
Znajdują się potężne bazy danych
Wymagana jest duża liczba obliczeń
Wymagana jest duża liczba obliczeń
Analizy należy przeprowadzać etapami
Analizy należy przeprowadzać etapami
Potrzebna jest współpraca wielu osób w procesie rozwiązywania problemu
Potrzebna jest współpraca wielu osób w procesie rozwiązywania problemu
SWD najczęściej wykorzystuje techniki:
SWD najczęściej wykorzystuje techniki:
Modelowania i symulacji
Modelowania i symulacji
Prognozowania
Prognozowania
Metody programowania liniowego i nieliniowego
Metody programowania liniowego i nieliniowego
Modele regresji
Modele regresji
Analiza ryzyka i wrażliwości
Analiza ryzyka i wrażliwości
Sztuczną inteligencję
Sztuczną inteligencję
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 34
17
2009-10-20
Systemy Wspomagania Decyzji SE
Systemy Wspomagania Decyzji SE
Oddzielną grupą Systemów Wspomagania Decyzji są Systemy
Oddzielną grupą Systemów Wspomagania Decyzji są Systemy
Eksperckie SE, działają podobnie jak SWD także zbierają i
Eksperckie SE, działają podobnie jak SWD także zbierają i
przechowują dane, są interaktywnie zorientowane na użytkowników,
przechowują dane, są interaktywnie zorientowane na użytkowników,
pracują w trybie bezpośrednim, mogą manipulować danymi i budować
pracują w trybie bezpośrednim, mogą manipulować danymi i budować
modele, jednakże prowadzą użytkownika przez problem zadając
modele, jednakże prowadzą użytkownika przez problem zadając
uporządkowany zbiór pytań i wyciągając wnioski na podstawie
uporządkowany zbiór pytań i wyciągając wnioski na podstawie
uzyskanych odpowiedzi.
uzyskanych odpowiedzi.
W swojej pracy oparte są na sztucznej inteligencji. Systemy
W swojej pracy oparte są na sztucznej inteligencji. Systemy
Eksperckie są stosowane obszernie do :
Eksperckie są stosowane obszernie do :
Podział zasobów.
Podział zasobów.
Diagnozowanie problemów.
Diagnozowanie problemów.
Programowanie i przydzielanie zadań.
Programowanie i przydzielanie zadań.
Zarządzanie informacjami.
Zarządzanie informacjami.
& .
& .
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 35
System Informowania Kierownictwa 1
System Informowania Kierownictwa 1
System Informowania Kierownictwa można zdefiniować jako sformalizowaną
System Informowania Kierownictwa można zdefiniować jako sformalizowaną
metodę dostarczania dokładnej i aktualnej informacji, ułatwiającej podejmowanie
metodę dostarczania dokładnej i aktualnej informacji, ułatwiającej podejmowanie
decyzji
decyzji
SIK dostarcza informacji o przeszłości, teraz
niejszości, przewidywanej przyszłości oraz
SIK dostarcza informacji o przeszłości, teraz
niejszości, przewidywanej przyszłości oraz
o istotnych zdarzeniach wewnątrz i na zewnątrz organizacji. Przeznaczony jest on dla
o istotnych zdarzeniach wewnątrz i na zewnątrz organizacji. Przeznaczony jest on dla
najwyższego szczebla zarządzania, jest łatwy w użyciu, przyjazny, bardzo prosty w
najwyższego szczebla zarządzania, jest łatwy w użyciu, przyjazny, bardzo prosty w
obsłudze.
obsłudze.
SIK dokonuje podsumowania, konsolidacji informacji dla członków zarządu. Ci z
SIK dokonuje podsumowania, konsolidacji informacji dla członków zarządu. Ci z
kolei mają możliwość schodzenia niejako w głąb celem uzyskania bardziej
kolei mają możliwość schodzenia niejako w głąb celem uzyskania bardziej
szczegółowych informacji.
szczegółowych informacji.
Można powiedzieć że struktura semantyczna danych zbieranych i przetwarzanych przez
Można powiedzieć że struktura semantyczna danych zbieranych i przetwarzanych przez
SIK sprowadza się do dwóch stwierdzeń :
SIK sprowadza się do dwóch stwierdzeń :
1. Użytkownikiem SIK jest kadra kierownicza traktowana jako zbiór stanowisk
1. Użytkownikiem SIK jest kadra kierownicza traktowana jako zbiór stanowisk
kierowniczych wraz z ich służbami sztabowymi,
kierowniczych wraz z ich służbami sztabowymi,
2. SIK jest związany z obsługą procesu decyzyjnego.
2. SIK jest związany z obsługą procesu decyzyjnego.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 36
18
2009-10-20
System Informowania Kierownictwa 2
System Informowania Kierownictwa 2
Do najistotniejszych cech Systemu Informowania Kierownictwa należy
Do najistotniejszych cech Systemu Informowania Kierownictwa należy
zaliczyć:
zaliczyć:
A
atwość w użyciu. System musi być szybki i niezwykle prosty w użyciu, jeśli ma
A
atwość w użyciu. System musi być szybki i niezwykle prosty w użyciu, jeśli ma
być wykorzystywany przez naczelne kierownictwo nie zawsze posiadające
być wykorzystywany przez naczelne kierownictwo nie zawsze posiadające
umiejętności informatyczne.
umiejętności informatyczne.
Dostęp do danych. Szybki dostęp do danych pozwalający na poziomą i pionową
Dostęp do danych. Szybki dostęp do danych pozwalający na poziomą i pionową
eksplorację baz danych.
eksplorację baz danych.
Analiza danych. Po uzyskaniu danych SIK powinien zapewniać możliwości takie
Analiza danych. Po uzyskaniu danych SIK powinien zapewniać możliwości takie
jak: obliczanie wskaz
ników i trendów, integrowanie danych, prognozy.
jak: obliczanie wskaz
ników i trendów, integrowanie danych, prognozy.
Jakość prezentacji. System powinien prezentować informacje w interesującej i
Jakość prezentacji. System powinien prezentować informacje w interesującej i
zrozumiałej formie wykorzystując do tego celu kolor, grafikę, diagramy itp.
zrozumiałej formie wykorzystując do tego celu kolor, grafikę, diagramy itp.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 37
Systemy klasy MRP
Systemy klasy MRP
MRP I czyli Material Requirements Planning (Planowanie Potrzeb Materiałowych).
MRP I czyli Material Requirements Planning (Planowanie Potrzeb Materiałowych).
Pozwala obliczyć dokładną ilość materiałów i terminarz dostaw tak, aby sprostać
Pozwala obliczyć dokładną ilość materiałów i terminarz dostaw tak, aby sprostać
ciągle zmieniającemu się popytowi na poszczególne produkty, uwzględniając więcej
ciągle zmieniającemu się popytowi na poszczególne produkty, uwzględniając więcej
niż jedna fabrykę.
niż jedna fabrykę.
dokładne określenie czasów dostaw surowców i półproduktów.
dokładne określenie czasów dostaw surowców i półproduktów.
dokładne wyznaczanie kosztów produkcji.
dokładne wyznaczanie kosztów produkcji.
lepsze wykorzystanie posiadanej infrastruktury (magazynów, możliwości
lepsze wykorzystanie posiadanej infrastruktury (magazynów, możliwości
twórczych).
twórczych).
szybsze reagowanie na zmiany zachodzące w otoczeniu.
szybsze reagowanie na zmiany zachodzące w otoczeniu.
kontrola poszczególnych etapów produkcji.
kontrola poszczególnych etapów produkcji.
W 1989 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i Zapasami 
W 1989 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i Zapasami 
APICS zdefiniowało i opublikowało standard MRP II (Manufacturing Resource
APICS zdefiniowało i opublikowało standard MRP II (Manufacturing Resource
Planning  Planowanie Zasobów Produkcyjnych)
Planning  Planowanie Zasobów Produkcyjnych)
Model MRP II został rozbudowany o elementy związane z procesem sprzedaży i
Model MRP II został rozbudowany o elementy związane z procesem sprzedaży i
dystrybucją wyprodukowanych dóbr oraz wspierające podejmowanie decyzji na
dystrybucją wyprodukowanych dóbr oraz wspierające podejmowanie decyzji na
szczeblach strategicznego zarządzania produkcją.
szczeblach strategicznego zarządzania produkcją.
Poza materiałami związanymi bezpośrednio z produkcją MRP II uwzględnia także
Poza materiałami związanymi bezpośrednio z produkcją MRP II uwzględnia także
materiały pomocnicze, zasoby ludzkie, pieniądze, czas, środki trwałe, itp..
materiały pomocnicze, zasoby ludzkie, pieniądze, czas, środki trwałe, itp..
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 38
19
2009-10-20
Systemy klasy ERP
Systemy klasy ERP
Kolejnym krokiem w rozwoju specyfikacji MRP jest ERP (Enterprise
Kolejnym krokiem w rozwoju specyfikacji MRP jest ERP (Enterprise
Resource Planning  Planowanie Zasobów na potrzeby Przedsięwzięć).
Resource Planning  Planowanie Zasobów na potrzeby Przedsięwzięć).
Celem specyfikacji ERP jest zapewnienie możliwie najpełniejszej integracji
Celem specyfikacji ERP jest zapewnienie możliwie najpełniejszej integracji
wszystkich szczebli zarządzania przedsiębiorstwem. ERP to system
wszystkich szczebli zarządzania przedsiębiorstwem. ERP to system
obejmujący całość procesów produkcji i dystrybucji, który integruje różne
obejmujący całość procesów produkcji i dystrybucji, który integruje różne
obszary działania przedsiębiorstwa, usprawnia przepływ ważnych dla jego
obszary działania przedsiębiorstwa, usprawnia przepływ ważnych dla jego
funkcjonowania informacji i pozwala błyskawicznie odpowiadać na
funkcjonowania informacji i pozwala błyskawicznie odpowiadać na
zmiany popytu. Informacje te są uaktualniane w czasie rzeczywistym i
zmiany popytu. Informacje te są uaktualniane w czasie rzeczywistym i
dostępne w momencie podejmowania decyzji. Ponadto, w ERP
dostępne w momencie podejmowania decyzji. Ponadto, w ERP
zastosowano funkcje umożliwiające symulowanie różnorodnych posunięć i
zastosowano funkcje umożliwiające symulowanie różnorodnych posunięć i
analizę ich skutków, z finansowymi włącznie.
analizę ich skutków, z finansowymi włącznie.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 39
Czas rzeczywisty
Czas rzeczywisty
System czasu rzeczywistego (ang. real-time system), to urządzenie
System czasu rzeczywistego (ang. real-time system), to urządzenie
techniczne, którego wynik i efekt działania jest zale\
ny od chwili
techniczne, którego wynik i efekt działania jest zale\
ny od chwili
wypracowania tego wyniku. Istnieje wiele ró\
nych definicji naukowych
wypracowania tego wyniku. Istnieje wiele ró\
nych definicji naukowych
takiego systemu. Ich wspólną cechą jest zwrócenie uwagi na
takiego systemu. Ich wspólną cechą jest zwrócenie uwagi na
równoległość w czasie zmian w środowisku oraz obliczeń realizowanych
równoległość w czasie zmian w środowisku oraz obliczeń realizowanych
na podstawie stanu środowiska. Z tego wyścigu dwóch stanów:
na podstawie stanu środowiska. Z tego wyścigu dwóch stanów:
zewnętrznego i wewnętrznego, wynikają kryteria ograniczające czas
zewnętrznego i wewnętrznego, wynikają kryteria ograniczające czas
wypracowywania wyniku.
wypracowywania wyniku.
(WIKIPEDIA http://pl.wikipedia.org/wiki/System_czasu_rzeczywistego)
(WIKIPEDIA http://pl.wikipedia.org/wiki/System_czasu_rzeczywistego)
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 40
20
2009-10-20
ZARZ
DZANIE KADRAMI OFERTA COIG.S.A.
System Informatyczny S Z Y K
System Informatyczny S Z Y K
Kompleks FINANSOWO-KSI
GOWY
Kompleks SPRZEDAŻY
Kompleks MAJ
TKOWY
Kompleks ZATRUDNIENIOWO-PA
ACOWY
RCP
KADRY
RACHUBA
PA
ACE
Kompleks PRODUKCYJNY
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 41
System SZYK2 Problemy zarządzania oraz mnogość danych i informacji w przedsię-
System SZYK2 Problemy zarządzania oraz mnogość danych i informacji w przedsię-
biorstwie, funkcjonującym w warunkach rynkowych i o złożonej strukturze organiza-
biorstwie, funkcjonującym w warunkach rynkowych i o złożonej strukturze organiza-
cyjnej, powodują konieczność zastosowania skutecznych rozwiązań informatycznych.
cyjnej, powodują konieczność zastosowania skutecznych rozwiązań informatycznych.
Takim rozwiązaniem jest druga generacja, stale przez nas rozwijanego i dostosowy-
Takim rozwiązaniem jest druga generacja, stale przez nas rozwijanego i dostosowy-
wanego do zmieniających się uwarunkowań prawnych, Zintegrowanego Systemu
wanego do zmieniających się uwarunkowań prawnych, Zintegrowanego Systemu
Wspomagającego Zarządzanie Przedsiębiorstwem SZYK2.
Wspomagającego Zarządzanie Przedsiębiorstwem SZYK2.
SZYK2 jest zbudowany z niezależnych modułów, które komunikują się między sobą
SZYK2 jest zbudowany z niezależnych modułów, które komunikują się między sobą
i odwołują do wspólnej bazy danych (opartej o motor bazy Oracle). Dzięki temu klient
i odwołują do wspólnej bazy danych (opartej o motor bazy Oracle). Dzięki temu klient
może wybrać te komponenty systemu, które są mu w danej chwili potrzebne i
może wybrać te komponenty systemu, które są mu w danej chwili potrzebne i
jednocześnie w póz
niejszym czasie rozbudować konfigurację posiadanego systemu,
jednocześnie w póz
niejszym czasie rozbudować konfigurację posiadanego systemu,
lepiej kontrolując cały proces wdrażania kolejnych modułów.
lepiej kontrolując cały proces wdrażania kolejnych modułów.
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 42
21
2009-10-20
ENIAC 1943 r.  pierwszy komputer
ENIAC 1943 r.  pierwszy komputer
Dziękuję
Dziękuję
za
za
uwagę
uwagę
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE 43
22