ra i STOSUNKI MIDZYLUDZKIE
ZWISCHENMENSCHLICHE
VERHLTNISSE
in.ll LUDZIE. CZYLI NIE ŻYJEMY NA BEZLUDNEJ WYSPIE
MENSCHEN oder wir leben n ic h t a u f einer u n b e w o h n t e n insel
Słowa kluczowe
Schlsselwrter
antropolog - der Anthropologe, -n klan - der Klan; geschlossene Gesellschaft
antropologia - die Anthropologie; die Men kobiecy-weiblich; Frauen-
schenkunde kobieta - die Frau, -en
bezdomny - der Obdachlose, -n kolega (współpracownik) - der Kollege, -n;
bezrobocie - die Arbeitslosigkeit der Arbeitskollege, -n
bezrobotny - der Arbeitslose, -n kolega (znajomy) - der Freund, -e; der Be
cywilizacja - die Zivilisation, -en kannte, -n
cywilizowany - zivilisiert kolonizować - kolonisieren; besiedeln
człowiek - der Mensch, -en krąg (ludzi) - der Kreis, -e; der Zirkel, -; der
demografia - die Demografie; die Bevike- Kranz (von Menschen)
rungskunde kultura - die Kultur, -en
demograficzny - demografisch ludność - die Bevlkerung; Einwohner (PI.)
dobrosąsiedzki - gutnachbarlich ludny - volkreich; bevlkert
dyskryminacja (kogoś) - die Diskriminie ludzie - Menschen (PI.); Leute (PI.)
rung ludzki - menschlich; Menschen-
dyskryminować (kogoś) - diskriminieren ludzkość - die Menschheit
emigracja-d ie Emigration; die Auswanderung maleć - sich verringern; kleiner werden
emigracyjny - Emigrations-; Auswande malejący - immer kleiner
rungs męski - mnnlich; Mannes-; Mnner-
emigrant - der Emigrant, -en; der Auswan mężczyzna - der Mann, Mnner
derer, -
miasto - die Stadt, Stdte
emigrować - emigrieren; auswandem miejski - stdtisch; Stadt-
etniczny - ethnisch; volkig; Vlks-
mieszkaniec - der Einwohner, -
etnologia - die Ethnologie; vergleichende
międzynarodowy - international
Vlkerkunde
migracja - die Migration, -en; die Wande
%migracja - die Immigration, -en; die Einwan rung, -en
derung, -en
migrować - migrieren; wandern
imigracyjny - Immigrations-
mniejszość - die Minderheit, -en
imigrant - der Immigrant, -en; der Einwan
napływowy - eingewandert; zugewandert
derer, -
narodowość (obywatelstwo) - die Natio
imigrować - immigrieren; einwandem
nalitt; die Staatsangehrigkeit
jednostka (ludzka) - das Einzelwesen, -; das
narodowy - national; vaterlndisch; Volks-;
Individuum, -duen; der Mensch, -en
National-
189
Uniwersalny słownik tematycznyjęzyka niemieckiego
naród - das Volk, Vlker; die Nation, -en
rozwijać (się) - (sich) entwickeln
obcokrajowiec - der Auslnder, -
rozwój - die Entwicklung, -en
obywatel - der Brger, der Einwohner, -
ród - die Sippe, -n; das Geschlecht, -er; die
obywatelski - brgerlich; Brger-
Familie, -n
bomba demoi
obywatelstwo - die Staatsangehrigkeit sąsiad - der Nachbar, -n
Zeitbombe
osiedlić się - sich niederlassen; sich ansie
sąsiedzki - nachbarlich; nachbarschaftlich
dystrybucja ży
deln
socjologia - die Soziologie; die Gesellschafts
Versorgung
osoba - die Person, -en
lehre
eksplozja dem
państwo - der Staat, -en spadać - fallen; sinken
! Explosion
partner - der Partner, - spadający fallend; sinkend
gęstość zaludni
partnerstwo - die Partnerschaft spadek - der Rck|gang, -gnge
gospodarstwo
plemię - die Sippe, -n; der Stamm, Stmme społeczeństwo - die Gesellschaft, -en
I iość osób nć
pochodzenie - die Herkunft; die Abstam społeczność - die Gesellschaft, -en; die Ge
I -diePersone
mung meinschaft, -en
istota ludzka -
pochodzić (skądś) - herkommen; stammen; społeczny - sozial; Sozial-; gesellschaftlich;
Jednostka ludz
abstammen (aus/von D) Gesellschafts-
Sndivi|duum, -c
pomagać - helfen starzejący się - immer lter; alternd
I Jest przedsta'
pomoc - die Hilfe stosunek - das Verhltnis, -se
rodowej. - E
populacja - die Population, -en; die Bevl szczep - der Stamm, Stmme
naien Minderh
kerung, -en śmierć - der Tod
Hasa społeczn;
postęp - der Fortschritt, -e; die Entwicklung, śmiertelność - die Sterblichkeit; die Sterbe
I bołor skóry - c
-en ziffer; die Mortalitt
baje rozwijają
przeciętny (średni) - durchschnittlich średni (przeciętny) - durchschnittlich
F I)
przeludnienie - die bervlkerung tubylczy-einheimisch; eingeboren; autoch
kraje rozwińięt
przeludniony - bervlkert thon; rtlich; hiesig
kraje Trzeciegc
przetrwać - berstehen; berleben tubylec - der Eingeborene, -n; der Einhei
Welt
przetrwanie - das berleben; das ber mische, -n; der Autochthone, -n
krąg ludzi - de
dauern; das berstehen urbanizacja - die Verstdtung
przyjaciel - der Freund, -e wiejski - lndlich; drflich; Land-; Dorf-
przyjazń - die Freundschaft, -en większość - die Mehrheit -en
przyrastać (rosnąć) - steigen; Zuwachsen wspólnota - die Gemeinschaft, -en
przyrost - der Zuwachs; die Zunahme wyznanie (religia) - die Konfession, -en być (z kimś) w i
rasa - die Rasse, -n wzajemny - gegenseitig; wechselseitig Beziehungen li
rasizm - der Rassismus zaludnić - bevlkern; besiedeln men (mit D)
rasowy - Rassen- zaludnienie - die Bevlkerung Jest rodowitą!
rdzenny - bodenstndig zamieszkiwać - bewohnen borene Schwe
rodzić się - geboren sein; zu Welt kom znajomość - die Bekanntschaft, -en jest rodowityn
men znajomy - der Bekannte, -n geborener Ber
rodzimy - heimisch zubożały- verarmt; verelendet; herunterge
rodzina - die Familie, -n kommen
rosnący - wachsend; zunehmend; steigend związek (powiązanie) - die Beziehung, -en
rosnąć (przyrastać) - wachsen; zunehmen; życie - das Leben
steigen żyć - leben
Ul.1.1. Ludzie
W yrażenia
Redewendungen
oomba demograficzna - demografische liczba urodzeń - die Geburtenziffer
(Zeitbombe liczba zgonów - die Zahl der Todesflle
aystrybucja żywności - die Lebensmittel mieszkać na emigracji - im Exil leben
versorgung mieszkaniec miasta - der Stadtbewohner, -
[eksplozja demograficzna - demografische mieszkaniec wsi - der Dorfbewohner, -
%Explosion przeciętna długość życia - durchschnittli
gęstość zaludnienia - die Bevlkerungsdichte che Lebenslnge
gospodarstwo domowe - der Haushalt, -e Przyjął obywatelstwo szwajcarskie. - Er
Mość osób na gospodarstwo domowe hat die schweizerische Staatsangehrigkeit
r-d ie Personenzahl pro Haushalt erlangt.
istota ludzka - das Menschenwesen, - przyrost naturalny - die Geburtenziffer
Jednostka ludzka - das Einzelwesen, das rasa ludzka - menschliche Rasse
Ptndivi|duum, -duen Ten kraj liczy 10 milionów (ludzi). - Das
Jest przedstawicielem mniejszości na- Land hat 10 Milionen Einwohner.
[ rodowej. - Er ist ein Vertreter der natk> To miasto liczy 100.000 (mieszkańców).
I naien Minderheit. - Die Stadt hat 100.000 Einwohner,
klasa społeczna - die Gesellschaftsklasse, -n zaludnienie na metr kwadratowy - die Be
kolor skóry - die Hautfarbe vlkerungsdichte pro Quadratmeter
kraje rozwijające się - Entwicklungslnder zaludniony gęsto/rzadko - dicht/dnn be
siedelt
[(P I)
kraje rozwinięte - entwickelte Lnder zerowy przyrost zaludnienia - gleich blei
kraje Trzeciego Świata - Lnder der dritten bende Geburtenziffer
I Welt zwykli ludzie - Durchschnittsmenschen (PI.)
krąg ludzi - der Menschenkreis, -e
W yrażenia idiom atyczne
Idiom atisch e Wendungen
być (z kimś) w dobrych stosunkach - gute na głowę - pro Kopf
Beziehungen haben (mit/zu D); gut auskom- nie mieć co do gęby włożyć - nichts zu
brechen und zu beien haben
men (mit D)
szary człowiek-der Durchschnittsmensch,-en
Jest rodowitą Szwajcarką. - Sie ist eine ge
borene Schweizerin. wyż demograficzny - demografisches Hoch
Jest rodowitym berlińczykiem. - Er ist ein zjadacz chleba powszedniego - der Durch
geborener Berliner. schnittsmensch; der kleine Mann
ZOB. IL3JL CHARAKTER: 1IL2.1. SPOAECZECSTWO: III3 2 KARIERA ZAWODOWA
191
IIL1.2. MAAŻECSTWO. CZYLI CZAS SI USTATKOWAĆ
EHE ODER ES IST ZEIT. EIN ORDENTLICHER MENSCH ZU WERDEN
Słowa kluczowe
Scfeliisselwrter
alimenty - Alimente (PI.); das Unterhaltsbei małżeństwo (akt ślubu) - die Ehe, -n; die
ltrag, -trge; Heirat, -en
awantura - der Streit, -e; der Krach, Krche małżeństwo (para małżonków/) - das Ehe
bezpłodność - die Unfruchtbarkeit; die Zeu paar, -e
gungsunfhigkeit małżonek (współmałżonek) - der Ehe|mann,
bezpłodny - unfruchtbar; zeugungsunfhig -mnner; der Mann, Mnner; der Gemahl,
bigamia - die Bigamie; die Doppelehe -en; der Gatte, -n
blizniaczy - sehr hnlich; Zwillings-; Zwillings- małżonka (współmałżonka) - die Ehefrau,
haft -en; die Frau, -en; die Gemahlin, -nen; die
blizniak - der Zwilling, -e Gattin, -nen
chłopak (partner) - der Freund, -e mąż - der Mann, Mnner
ciąża - die Schwangerschaft, -en mężczyzna - der Mann, Mnner
dbać (o kogoś) - sorgen (fr A); sich km miłość - die Liebe
mern (um A) narzeczeństwo - die Verlobungszeit
dbały - sorgfltig narzeczona - die Braut, Brute; die Verlobte,
dominować - dominieren; herrschen -n
dominujący - dominierend; herrschend narzeczony - der Brutigam, -e
druhna - die Brautjungfer, -n niemowlę - das Baby, -s; der Sugling, -e
drużba - der Brautfhrer, - nienawidzić - hassen
dziecko - das Kind, -er nienawiść - der Hass
dziewczyna (partnerka) - die Freundin, -nen nieszczęśliwy - unglcklich
gospodarny - wirtschaftlich; sparsam niewierność - die Untreue
gospodarz - der Wirt, -e; der Hauswirt, -e; noworodek-das Neugeborene, -n; neugebo
der Hausherr, -en renes Kind
gospodyni - die Wirtin, -nen; die Hauswirtin, nowożeńcy - Neuvermhlten (PI.); das jun
-nen; die Hausfrau, -en ge Ehepaar
intercyza - der Ehever|trag, -trge obrączka - der Trauring, -e
kawaler - der Junggeselle, -n osierocić - (sterbend) hinterlassen; zu Weise
kawalerski - Junggesellen- machen
kłócić się (sprzeczać) - streiten; sich aus oświadczyć się (komuś) - seine Liebe er
einander setzen klren (D)
kłótnia (sprzeczka) - der Streit, -e; die Aus oświadczyny - die Liebeserklrung, -en
einandersetzung, -en owdowiały - verwitwet
kobiecy - weiblich; Frauen- ożenek - die Heirat, -en
kobieta - die Frau, -en ożenić się (z kimś) - heiraten (A)
kochać - lieben panieński - jungfrulich; Mdchen-; Jung-
kochający - liebend frau-
kochanek - der Liebling, -e; der Liebhaber, - panna - das Frulein, -; die Jungfer, -n; die
małżeński - ehelich; Ehe- Jungfrau, -en
II1.1.2. Małżeństwo
pantoflarz - der Pantoffelheld, -en teściowa - die Schwiegermutter, -mtter
partner - der Partner, - teściowie (powinowaci/rodzice współmał
partnerski - Partner- żonka) - die Schwiegereltern
partnerstwo - die Partnerschaft teść - der Schwiegervater, -vter
pobrać się - heiraten tolerancja - die Toleranz; die Duldsamkeit
podarunek - das Geschenk, -e tolerancyjny - tolerant
poronić - abortieren; fehlgebren udać się - gelingen; {pot.) klappen
poronienie - die Fehlgeburt, -en udany - gelungen
posag - die Bildsule, -n; die Statue, -n; die ukochana - die Geliebte, -n
Figur, -en uroczystość (ceremonia) - die Feier, -n; das
posłuszeństwo - die Gehorsamkeit Fest, -e
poślubić - heiraten wdowa - die Witwe, -n
potomek - der Nachkomme, -n; der Nach wdowiec - der Witwer, -
wdowieństwo - der Witwestand; das Wit
fahre, -n
potomstwo - der Nachwuchs wentum
powinowaty - verschwgert welon - der Schleier, -
przyjęcie - der Emp|fang, -fange; die Fest wesele - die Hochzeit, -en
mahlzeit, -en weselny - Hochzeits-
przysięgać (ślubować) - schwren wesoly - froh; frhlich; lustig
przywiązanie - die Anhnglichkeit; die Zu wierność - die Treue
neigung wiemy - treu; getreu
rodzeństwo - Geschwister (PI.) współmałżonek (małżonek) - der Ehepart
rozwieść się - sich trennen; sich scheiden ner, -
lassen współmałżonka (małżonka) - die Ehepart
rozwieść się (z kimś) - sich trennen (mit D) nerin, -nen
rozwodnik - der Geschiedene, -n zaborczy - despotisch
rozwód - die Scheidung, -en zakochany - verliebt
rozwódka - die Geschiedene, -n; geschie zamążpójście - die Heirat, -en; die Verhei
dene Frau ratung, -en
separacja - die Separation zamężna - verheiratet
sprzeczać się - sich streiten; sich zanken zaręczony - verlobt
sprzeczka - der Streit, -e; der Wortwechsel, -; zaręczyć się - sich verloben
die Auseinandersetzung, -en zaręczyny - die Verlobung; die Verlobungs
sukces - der Erfolg, -e feier
swatać - eine Heirat vermitteln zawistny - neidisch; beneidend
swatka - die Brautweiberin, -nen; die Heirats zawiść - der Neid
vermittlerin, -nen
zazdrosny - eiferschtig
szczęście - das Glck
zazdrościć (kogoś/czegoś) - beneiden (um A)
szczęśliwy - glcklich
zazdrość - die Eifersucht
szwagier - der Schwager, -
zdrada - der Ehe|bruch, -brche; die Untreue
szwagierka - die Schwgerin, -nen zdradzić - hintergehen; untreu werden; die
ślub-d ie Trauung, -en; die Eheschlieung, Ehe brechen
-en żeniaczka - die Heirat; das Heiraten
ślubny - ehelich; Ehe-
żona - die Frau, -en; die Ehefrau, -en
świadek - der Trauzeuge, -n
żonaty - verheiratet
Uniwersalny słownik tematycznyjęzyka niemieckiego
ttyrażeniia
Redewendungen
akt ślubu - der Eheschein, -e
otrzymać podarunek/prezent - ein Geschenk
apartament dla nowożeńców - die Hoch bekommen
zeitssuite
ożenić się (z kimś) - heiraten (A)
być kawalerem/panną - unverheiratet sein
pan młody - der Brutigam, -e
być niewiernym (wobec małżonka) - fremd- panna młoda - die Braut, Brute
gehen; untreu sein
para małżeńska - das Ehepaar, -e
być w ciąży - schwanger sein pocałować pannę młodą-die Braut kssen
być zamężną/żonatym - verheiratet sein podróż poślubna - die Hochzeitsreise, -n
być zaproszonym na wesele - zur Hoch podział obowiązków domowych - die Ver
zeit eingeladen sein teilung der Hauspflichten
być zazdrosnym - eiferschtig sein podzielić tort weselny - den Hochzeitsku
dostać rozwód - die Scheidung erlangen chen schneiden
drzewo genealogiczne - der Stamm jbaum, ponownie wyjść za mąż/ożenić się - noch
-bume mal heiraten; wiederheiraten
gospodarz przyjęcia weselnego - der Hoch poświęcać się mężowi - sich fr den Mann
zeitswirt, -e aufopfern
gospodyni domowa - die Hausfrau, -en poświęcać się rodzinie - sich fr die Familie
Kiedy spodziewasz się dziecka? - Wann aufopfern
erwartest du das Baby/Kind? poświęcać się żonie - sich fr die Frau auf-
kobieta niezamężna - unverheiratete Frau opfem
kobieta spodziewająca się dziecka - schwan powinność małżeńska - die Ehepflicht, -en
gere Frau pożycie małżeńskie - das Eheleben
kobieta w ciąży - die Schwangere, -n przysięga małżeńska - das Eheversprechen
konsumować małżeństwo - die Ehe voll przyszła żona - knftige Ehefrau
ziehen przyszły mąż - knftiger Ehemann
małżeństwo mieszane (międzynarodoweI robić zdjęcia ślubne - Hochzeitsfotos machen
/międzykulturowe/itp.) - die Mischehe rocznica ślubu - der Jahrestag der Hochzeit
małżeństwo powtórne - nochmalige Ehe rodzina współmałżonka - die Familie des
mężczyzna nieżonaty - unverheirateter Ehepartners
Mann składać gratulacje (komuś z powodu cze
miesiąc miodowy - der Honigmond; Honig goś) - gratulieren (jdm, zu D)
wochen (PI.); Flitterwochen (PI.) spodziewać się dziecka - das Kind erwarten
miłość małżeńska - die Eheliebe stan cywilny - der Zivilstand; der Stand
młoda para - das junge Ehepaar stan małżeński - der Familienstand
Możesz teraz pocałować Pannę młodą. szczęście małżeńskie - das Eheglck
- Du kannst jetzt die Braut kssen, szczęśliwe małżeństwo - glckliche Ehe
msza ślubna - die Ehemesse, -n ślub cywilny-die Ziviltrauung; standesamt
Musieli się pobrać. - Sie mussten heiraten, liche Trauung
nazwisko panieńskie/rodowe - der Md ślub kościelny - kirchliche Trauung
chenname ślubna ceremonia - die Trauzeremonie, -n;
obowiązki małżeńskie - Ehepflichten (PI.) die Trauhandlung
obrączka ślubna - der Trauring, -e ślubna sukienka - das Hochzeitskleid, -er
odwzajemniać (czyjąś) miłość - (jds) Liebe ślubny podarunek/prezent-das Hochzeits
erwidern geschenk, -e
194
III.1.2. Małżeństwo
To chłopiec! - Der Junge!; Der Bubbe!; Sie wznieść toast (za kogoś) - einen Toast aus-
haben einen Buben! bringen (auf jds Gesundheit)
To dziewczynka! - Das ist ein Mdchen! z domu (nazwisko panieńskie) - geboren
traktować współmałżonka zle - den Ehe za młody na małżeństwo (pod względem
schenk
partner schlecht behandeln prawnym) - zu jung fr die Heirat
troszczyć się o współmałżonka - fur den zaniedbywać współmałżonka - den Ehe
Ehepartner sorgen; sich um den Ehepartner partner vernachlssigen
kmmern zaprosić (kogoś) na ślub - zur Trauung ein-
w separacji - in Separation laden (A)
weselne przyjęcie (wesele) - die Hochzeit, zaprosić (kogoś) na wesele - zur Hochzeit
cussen
-en; der Hochzeits|schmaus, -schmuse einladen (A)
>e, -n
weselny gość - der Hochzeits|gast, -gste zawrzeć małżeństwo - eine Ehe schlieen/
lie Ver-
weselny marsz - der Hochzeitsmarsch /eingehen
weselny tort - die Hochzeitstorte, -n zdjęcie ślubne - das Hochzeitsfoto, -s; das
eitsku-
Wszystkiego najlepszego! - Alles Gute! Hochzeitsbild, -er
wydać pizyjęcie weselne - den Hochzeits zdradzić współmałżonka - hintergehen;
-noch-
fremdgehen
schmaus geben
wygłosić przemówienie - eine Rede halten związek małżeński - die Ehe; der Ehebund
Mann
wyjść za mąż (za kogoś) - heiraten (A) żyć w separacji - in Separation leben
:amilie
ityrażeniia idiematyczne
Idiomatische Wendungen
3u auf- Kl
brać sobie (coś) do serca - sich zu Herzen stara panna - alte Jungfer
ht, -en
stary kawaler - der Hagestolz
nehmen (A)
być pod (czyimś) pantoflem - unter (jds) ślub z konieczności - die Vernunftehe; die
echen
Verstandesehe
Pantoffel stehen
być przy nadziei - guter Hoffnung sein; in an trzymać męża pod pantoflem - den Mann
deren Umstnden sein; gesegneten Leibes unter dem Pantoffel haben
lachen
wieczór kawalerski - der Polterabend
sein
chzeit
dobrze żyć ze współmałżonkiem - mit dem wieczór panieński - der Polterabend
ie des
Ehepartner gut auskommen wybranek (czyjegoś) serca - der Auserwhl
dowód miłości - der Beweis der Liebe te (jds) Herzen
u cze-
małżeństwo z miłości - die Heirat aus Liebe wybranka (czyjegoś) serca - die Auserwhl
małżeństwo z rozsądku - die Vernunftehe te (jds) Herzen
varten
wydać córkę za mąż - die Tochter unter die
moja stara (żona) - meine Alte
nd
niewolnica kuchenna die Kchensklavin, Haube bringen
k -nen wżenić się w pieniądze - in das Geld hinein
nosić spodnie (decydować o sprawach do heiraten
Ehe
mowych) - die Hose anhaben; Hen im Hau zatwardziały stary kawaler - alter Hagestolz
isamt-
se sein złapać faceta na męża - sich einen Mann
obowiązek małżeński - eheliche Pflicht angeln
słomiana wdowa - die Strohwitwe, -n związek nieślubny - wilde Ehe
ne, -n;
słomiany wdowiec - der Strohwitwer, - żyć na kocią łapę - eine wilde Ehe fhren
i, -er
lzeits-
ZOB. H U NARODZINY. WIEK I ŚMIERĆ; ILIA SEKS: III.L3. RODZINA:
111.1.4. ŚWITA I UROCZYSTOŚCI: IY.4.4. DOM I MIESZKANIE
195
m.1.3. RODZINA, c z y l i t o u n a s r o d z in n e
FAMILIE ODER DAS LIEGT BEI UNS IM BLUT
Słowa kluczowe
Schlsselwrter
adopcja - die Adoption
imieniny - der Namenstag, -e
adoptować - adoptieren imię - der Name, -n; der Vorname, -n
adoptowany - adoptiert; Adoptiert- jedynak - das Einzelkind, -er
autorytet - die Autoritt, -en kobiecy - weiblich; Frauen-
babcia - die Gro|mutter, -mtter; die Oma, kobieta - die Frau, -en
-s krewny - der Verwandte, -n
babunia - die Oma, -s kuzyn - der Cousin, -s; der Vetter, -n
bliscy - Verwandten (PI.)
kuzynka - die Cousine, -n; die Kusine, -n
bliski - der Verwandte, -n kuzynostwo - die Vetterschaft
blizniaczy - Zwillings- macierzyński - Mutter-
blizniak - der Zwilling, -e macocha - die Stiefmutter, -mtter
brat - der Bruder, Brder małżonek (współmałżonek) - der Gemahle,
bratanek - der Neffe, -n -n; der Ehegatte, -n; der Ehe|mann, -mnner
bratanica - die Nichte, -n małżonka (współmałżonka) - die Gemah
braterski - brderlich lin, -nen; die Gattin, -nen; die Ehefrau, -en
bratowa - die Schwgerin, -nen; die Bruder mama - die Mamma, -s; die Mutti, -s
frau, -en maminsynek - das Muttershnchen, -
chrzestna - die Patin, -nen matczyny - mtterlich; Mutter-
chrzestny - der Pate, -n matka - die Mutter, Mtter
chrześniaczka - das Patekind, -er mąż-d er Mann, Mnner der Ehe|mann, -mn
chrześniak - das Patekind, -er ner
ciotka - die Tante, -n męski - mnnlich; Mannes-
córka - die Tochter, Tchter mężatka - die Verheiratete, -n; verheiratete
czworaczki - Vierlinge (PI.) Frau
dom (ognisko rodzinne) - das Haus, das Zu miłość - die Liebe
hause najbliżsi - Nchsten (PI.)
dorastać - heranwachsen; growachsen; gro najstarszy (w rodzinie) - der lteste
werden narzeczona - die Braut, Brute
dwojaczki - Zwillinge (PI.) narzeczony - der Brutigam, -e
dziadek - der Gro|vater, -vter; der Opa, -s nazwisko - der Name, -n; der Nachname, -n
dziadkowie - Groeltern (PI.) niemowlę - das Baby, -s; der Sugling, -e
dziadziuś - der Opa, -s; der Gropapa, -s niezamężna - unverheiratet
dziecięcy - kindlich nieżonaty - unverheiratet
dziecinny (infantylny) - kindisch noworodek - das Neugeborene, -n; neuge
dziecko - das Kind, -er borenes Baby
dziedziczyć - erben; vererben obchodzić (świętować) - feiern
generacja - die Generation, -en ojciec - der Vater, Vter
historia - die Geschichte, -n ojcowski - vterlich
imieninowy - Namenstags- ojczym - der Stiefvater, -vter
HU. 3. Rodzina
siostrzeniec - der Neffe, -n; der Schwester-
opiekować się (kimś) - sorgen (fr A); sich
kmmern (um A) |sohn, -shne
spadek - das Erbe; die Erbschaft
osierocić - zu Waise machen
osierocony - elternlos spadkobierca - der Erbe, -n
pierworodny - erstgeboren; der Erstgebore spokrewniony - verwandt
starszy (w rodzinie) - lter
ne, -n
pięcioraczki - Fnflinge (PI.) syn - der Sohn, Shne
synowa - die Schwiegertochter, -tchter
pokolenie - die Generation, -en
szw agier - der Schwager, Schwger
pokrewieństwo - die Verwandtschaft
poświęcenie - die Aufopferung szwagierka - die Schwgenn, -nen
poświęcić się (komuś/czemuś) - sich auf tata - der Papa, -s; der Papi, -s
opfern (fr A) terazniejszość - die Gegenwart
potomek - der Nachkomme, -n; der Nach terazniejszy - gegenwrtig
fahre, -n; der Sprssling, -e testam ent - das Testament, -e
potomstwo - der Nachwuchs teściow a - die Schwieger/mutter, -mtter
powinowaci (rodzice współmałżonka) teściow ie - Schwiegereltern (PI.)
- Verschwgerten (PI.) teść - der Schwiegervater, -vter
prababcia - die Urgro|mutter, -mtter tradycja - die Tradition, -en; die Sitte, -n
pradziadek - der Urgro|vater, -vter tradycyjny - traditionell
prawnuk - der Urenkel, - trojaczki - Drillinge (PI.)
przodek - der Ahne, -n; der Vorfahr, -en urodzić (kogoś) - gebren
przyjęcie-der Emp|fang, -fnge; der Schmaus,
urodzić się - geboren sein
Schmuse urodziny - der Geburtstag, -e
przywiązanie - die Anhnglichkeit; die Zuneigung
urodzony - geboren
rodzeństwo - Geschwister (PI.) wdowa - die Witwe, -n
rodzic - der Erzeuger, -; der Vater, -
wdowiec - der Witwer, -
rodzicielski elterlich; Eltem-
wnuczka - die Enkelin, -nen
rodzina - die Familie, -n
wnuk - der Enkel, -
rodzinny - Familien-
wnuki - Enkel (Pl.); Enkelkinder (PI.)
rozw odnik der Geschiedene, -n współmałżonek (małżonek) - der Ehepart
rozwód - die Scheidung, -en
ner, -
rozwódka die Geschiedene, -n współmałżonka (współmałżonka) die Ehe
senior (nestor) der Senior, -en partnerin, -nen
sierocy Waisen- wujek - der Onkel, -
sierota - die Waise, -n; das Waisekind, -er; wychowanie - die Erziehung
elternloses Kind
wychowywać erziehen; groziehen
siostra - die Schwester, -n
zamężna verheiratet
siostrzany schwesterlich; Schwester-
zięć - der Schwiegersohn, -shne
siostrzenica die Nichte, -n; die Schwester-
żona die Frau, -en; die Ehefrau, -en
jtochter, -tchter
żonaty - verheiratet
tfyrażeniia
B edeven du jog-en
członek rodziny - das Familienmitglied, -er
jedyna córka - die Einzelltochter, -tchter
drzewo genealogiczne der Stammfbaum,
jedyne dziecko - einzelnes Kind; das Ein
-bume
zelkind, -er
197
Uniwersalny słownik tematycznyjęzyka niemieckiego
jedyny syn - der Einzel|sohn, -shne
rodzina daleka - entfernte Familie/Verwand-1
krąg rodzinny - der Familienkreis, -e
te (PI.)
krewny bliski - naher Verwandter
rodzina wielodzietna - kinderreiche Familie
krewny daleki - entfernter Verwandter
rodzina wielopokoleniowa - Familie, die aus
krewny najbliższy - der Nchstverwandte, -n
mehreren Generationen besteht; die Mehrge-
miłość braterska - brderliche Liebe; die
nerationen-Familie
Bruderliebe
rodzina z jednym rodzicem - unvollstndt-
miłość macierzyńska - mtterliche Liebe ge Familie
miłość ojcowska - vterliche Liebe
rodzina zastępcza - die Pflegefamilie, -n
miłość siostrzana - die Schwesterliebe Rodzinę przedkłada ponad wszystko. - Er
nazwisko panieńskie (z domu) - der Md stellt die Familie hher als alles Andere,
chenname, -n rodzinna firma - die Familienfir|ma, -men;
nie utrzymywać stosunków z rodziną - kei das Familiengeschft, -e
ne Beziehungen mit der Familie pflegen rodzinne miasto - die Heimatstadt, -Stdte
planowanie rodziny - die Familienplanung rodzinne wakacje - Familienferien (PI.)
pochodzenie rodzinne - die Abstammung; rodzinny dom - das Eltern|haus, -huser
die Familienherkunft rodzinny kraj - das Heimat|land, -lnder
przybrane dziecko - das Adoptivkind, -er; rodzinny posiłek - die Familienmahlzeit, -en
adoptiertes Kind; angenommenes Kind utrzymywać bliskie stosunki z rodziną
przybrany ro d zic -derAdoptiv|vater, -vter; - enge Beziehungen zu der Familie unter
die Adoptiv|mutter, -mtter halten
przyrodni brat-d e r Stiefbruder, -brder; der więzy rodzinne - Familienbande (Pi.)
Halb|bruder, -brder wyjść za mąż (za kogoś) - heiraten (A)
przyrodnia siostra - die Stiefschwester, -n; z domu (nazwisko panieńskie) - der Md
die Halbschwester, -n chenname, -n
rodzice współmałżonka (teściowie) - die założyć rodzinę - die Familie grnden
Eltern des Ehepartners zapewnić byt dzieciom - das Fortkommen
rodzina bliska - nahe Familie; nahe Verwand der Kinder sichern; Kinder versorgen
te (PI.) zjazd rodzinny - das Familientreffen, -
Wyrażenia idiomatycAne
Idiomatische Wendungen
I
być (z kimś) na dobrej stopie - auf gutem Moja krew. - Mein Blut,
Fu stehen (mit D) na łonie rodziny - im Sche der Familie;
być uczepionym matczynego fartucha im Familienkreis
- sich an der Schrze der Mutter festhal- najmłodsza latorośl - der jngste Spross
ten po kądzieli (ze strony matki) - mtterlicher
czarna owca w rodzinie - schwarzes Schaf seits
in der Familie po mieczu (ze strony ojca) - vterlicher
głowa rodziny - das Familienhaupt seits
jak babcię kocham! - so wahr ich lebe!; so po ojcowsku - vterlich
wahr ich hier stehe! rodzina najbliższa (rodzice i dzieci) - nchs
krew z mojej krwi i kość z mojej kości - mein te Familie
eigen Fleisch und Blut stanąć na ślubnym kobiercu - sich trauen
luka pokoleniowa (konflikt pokoleń) - der lassen
Generationskonflikt stara panna - alte Fungfer
III. 1.3. Rodzina
stary kawaler - der Hagestolz, -e więzy krwi - die Bnde des Blutes
syn pierworodny - erstgeborener Sohn zatwardziały stary kawaler - der Hagestolz,
tęsknota za domem - das Heimweh -e
ZOB. L3A PORÓWNANIA; IAU NARODZINY. WIEK I ŚMIERĆ: IIU 2 MAAŻECSTWO
III.IA ŚWITA I UROCZYSTOŚCI: IV.1L6. FOTOGRAFIA
m.l.4. ŚWITA I UROCZYSTOŚCI c z y l i o d w ielkieg o św ięta
FESTE UND FEIERLICHKEITEN oder a n g rossen Feiertagen
Słowa kluczowe
Schlsselwrter
Adwent - der Advent modlić się - beten
baranek - das Lamm, Lmmer modlitwa - das Gebet, -e
barszcz - rote Rbensuppe obchody - die Feier, -n; das Fest, -e
bierzmowanie - die Firmung; die Konfirma obchodzić (coś) (świętować) - feiern (A)
tion obrzęd - die Zeremonie, -n
bożonarodzeniowy - Weihnachts- obyczaj - die Sitte, -n; der Brauch, Bruche
ceremonia - die Zeremonie, -n odświętny - Fest-; festlich
choinka - der Tannen|baum, -bume odwiedzić (kogoś) - besuchen (A)
chrzciny - die Tauffeier, -n opłatek - die Oblate
chrzest - die Taufe, -n ostatki - die Fastnachtszeit; die Vorfesten
ciasto - der Kuchen, - zeit
parapetówka {przyjęcie w nowym domu/
dekoracja - der Schmuck; die Dekoration
dekorować - schmcken; dekorieren /mieszkaniu) - die Einweihungsparty, -s
Pascha (Pesach, judaizm) - das Passah
dożynki - das Erntefest; das Erntedankfest
Gwiazdor {Święty Mikołaj) -der Weihnachts pasterka - die Mitternachtmesse
mann, -mnner; Sankt Nikolaus Pesach {Pascha, judaizm) - das Passah
Pięćdziesiątnica (Zesłanie Ducha Świętego/
Halloween (święto duchów, obchodzone
w tradycji anglosaskiej, zwłaszcza w /Zielone Święta) - das Pfingsten; Pfingsten
USA, 31 pazdziernika) - das Halloween (PI.)
hymn - die Hymne, -n pisanka - bemaltes Osterei
imieniny der Namenstag, -e pocztówka - die Ansichtskarte, -n
jemioła - die Mistel, -n podarunek - das Geschenk, -e
jubileusz - das Jubi|lum, -len; der Jahres pogrzeb - das Begrbnis, -se; die Bestat
tag, -e tung, -en; die Beerdigung, -en
jubileuszowy - Jubilums Popielec (Środa Popielcowa) - der Ascher
kamawat - der Karneval mittwoch
karp - der Karpfen, - post - die Fastenzeit
kartka - die Karte, -n poświęcić - weihen
kolęda - das Weihnachtslied, -er potrawa - die Speise, -n; das Gericht, -e
kolędnicy - Teilnehmer am Weihnachtsum prezent - das Geschenk, -e
zug procesja - die Prozession, -en
komunia (przyjęcie) - die Komunionsfeier prywatka - die Party, -s
199
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Malzenstwo i rodzina w nauczaniu Jana Pawla II e49MAŁŻEŃSTWO I RODZINA W NAUCZANIU JANA PAWŁA II KATARZYNA DYMEKwspolnota malzenska i rodzinnaDuchowość kobiety w świetle jej zadań małżeńsko rodzinnychmalzenstwo i rodzinaMałżeństwo i rodzina w Bibliiwięcej podobnych podstron