listopad 2010 listopad 2010 50 Podstawy montażu i regulacji instalacji gazowej (4) nien się zmieniać po przełączeniu na gaz. kach od razu możemy przystąpić do wymia- Poprawne zamontowanie instalacji gazowej to połowa sukcesu, aby w pełni Jeszcze bardziej precyzyjna regulacja jest ny reduktora, ewentualnie dokładamy drugi. przystosować samochód do bezproblemowej jazdy na gazie. Kolejnym krokiem jest po korekcjach STFT i LTFT, jednak do tego Istotne przy kalibrowaniu jest także obser- umiejętna regulacja. potrzebny jest skaner, który takie odczyty wowanie wskazań sondy lambda. Zacho- będzie rejestrował. W przypadku STAG-300 wanie sondy powinniśmy sprawdzić przede Premium skaner nie jest potrzebny. Wystar- Sterownik, jak wspomniałem w poprzed- obrotów silnika (najczęściej szarpnięcia po- czy kliknąć w okienko OBD, dostępne w za- nim artykule, odpowiada za cały proces ste- jawiają się w przedziale 2-3 tys. obr./min). kładce parametry . Po uruchomieniu okien- rowania działaniem instalacji gazowej. Przy Ustawiamy wówczas takie zubożanie, któ- ka OBD mamy możliwość podglądu korekcji niepoprawnym jego ustawieniu nie będzie re niweluje pojawiający się problem. Odpo- w stanie w całym zakresie pracy silnika na wiednią wartość zubożania dobieramy me- gazie ustalać odpowiedniej dawki gazu. todą prób i błędów. Nieodpowiednio wyregulowana instalacja Kolejną przydatną, a wręcz niezbędną może powodować problemy w pracy silnika opcją w niektórych samochodach jest próg na gazie. Nie jest to wina samych podze- obcinania dotrysków. W sterowaniu silni- społów instalacji gazowej, takich jak reduk- ka pojawiają się tzw. dotryski, czyli bardzo tor czy wtryskiwacze, lecz montażysty, który krótko trwający dotrysk benzyny (np. czas przez brak wiedzy, a może nieraz chęci, nie trwania wynosi 0,5 ms), pojawiający się wykonuje poprawnie regulacji. pomiędzy normalnymi wtryskami benzy- Adam Skrzypko, specjalista ds. technicznych W przypadku sterowników STAG do re- ny. Dostępne wtryskiwacze gazowe nie są w firmie AC Spółka Akcyjna gulacji instalacji gazowej niezbędny jest w stanie praktycznie obsłużyć tak krótkich Bluetooth. program AcGasSynchro oraz interfejs do czasów wtrysku. Wówczas stosujemy opcję komunikacji komputera ze sterownikiem. próg wycinania dotrysków , po której ste- kat ustaw mnożnik na drodze , który powi- krótko- oraz długoterminowych. Jak na pod- wszystkim przy gwałtownym przyśpiesza- Po podłączeniu się do gniazda sterowni- rownik nie będzie brał pod uwagę czasów nien już dać do myślenia. stawie tych korekcji ustawić mnożnik? Bar- niu samochodu. Prawidłowo powinna ona ka STAG, uruchamiamy program, który au- poniżej wartości, którą ustawimy, np. kiedy Do ustawienia mnożnika na trasie nie- dzo prosto& Korekcje w większości samo- pokazywać bogatą mieszankę. Jeżeli na- tomatycznie wykrywa połączenie. Program zadamy wartość 1ms, pojawiające się do- zbędny będzie laptop oraz druga osoba do chodów powinny oscylować w granicach 0 . tomiast jej wartość jest bliska ubogiej mie- uruchamia się z włączonym oknem, na któ- tryski 0,8ms są przez sterownik ignorowa- kierowania pojazdem. Po włączeniu zakład- Jeżeli idą na minus, oznacza to, że dawka szance, należy znalezć przyczynę. Przy- rym mamy podane parametry. Znajdujące ne. Dotryski bardzo często można spotkać ki mapa widzimy wykres o osiach piono- jest za bogata, zaś jeżeli na plus, to zbyt czyną może być duży spadek ciśnienia na się w nim opcje należy ustawić przed roz- w autach marki Rover. wych: mnożnik po lewej oraz podciśnienie kolektora ssącego po prawej, a na osi po- ziomej czas wtrysku benzyny. Po autokali- bracji wyrysowuje się wstępna linia mnożni- ka (kolor żółty). Umieszczane punkty na linii służą do regulacji dawki gazu w zależności od czasu wtrysku. Nasuwa się pytanie kie- dy będzie wiadomo, że mieszanka jest zbyt bogata lub zbyt uboga w danym zakresie obciążenia. Podczas jazdy sterownik zbie- ra punkty mapy benzynowej i gazowej, na- stępnie umieszcza je na mapie w postaci linii zielonej (gaz) oraz niebieskiej (benzy- na). Zebranie tych dwóch map powinno od- bywać się przy identycznych warunkach. Ustalamy sobie jak będziemy przyśpieszać, Mapa benzynowa i gazowa. Parametry. uboga. Najlepiej na początku sprawdzić ja- poczęciem autokalibracji. Po lewej stronie kie korekcje są narzucane podczas pracy widoczne są parametry pracy silnika oraz silnika na benzynie, pózniej sugerując się podzespołów instalacji gazowej. Jeżeli któ- tymi wartościami ustawić mnożnik. Przełą- ryś z wyświetlanych parametrów posiada czamy na gaz, obserwujemy korekcje. Je- błędny odczyt, konieczne jest zlokalizowa- żeli schodzą na minus, punkt na mnożniku nie przyczyny i jej wyeliminowanie, zanim opuszczamy, jeżeli idą dużo na plus, punkt przystąpimy do kalibracji. na mnożniku stopniowo podnosimy, aż do W pierwszej zakładce ustawiamy stałe, momentu, kiedy przy określonym obciąże- wstępne parametry sterownika. W artykule niu będą oscylować w okolicach zera. OBDII EOBD w STAG 300 Premium. nie będę opisywał wszystkich dostępnych Przy regulacji instalacji również ważne opcji w tej zakładce, bo niektóre z nich są jest, aby obserwować zachowanie reduk- reduktorze, zbyt małe dysze wtryskiwaczy. oczywiste i opis poszczególnych dostępny tora. Jeżeli reduktor zaspokaja daną moc A być może wystarczy wzbogacić na mapie jest w instrukcji obsługi sterownika. Posta- silnika, to powinien utrzymywać w miarę 3D od obrotów. ram się skupić na najważniejszych. Zakład- stabilne ciśnienie gazu przy gwałtownym ka parametry podzielona jest na dwa więk- przyśpieszaniu. Spadki ciśnienia natural- Adam Skrzypko, Autokalibracja. sze segmenty: parametry samochodu oraz nie mogą występować, ale nie powinny być specjalista ds. technicznych w firmie ustawienia sterownika gazowego. W pierw- Wprowadzenie danych w zakładce pa- kiedy zmieniać biegi itp. i zbieramy w nie- większe niż 0,2 bara. Przy większych spad- AC Spółka Akcyjna szej wprowadzamy podstawowe dane tech- rametry jest pierwszym krokiem, który po- mal identyczny sposób obie mapy. Zebranie niczne samochodu jak liczba cylindrów, typ konujemy, następnie przechodzimy do map przy różnych obciążeniach spowoduje silnika, rodzaj sondy lambda itp. Druga na- zakładki autokalibracja. Jest to wstępne nieprawidłowe ustawienie mnożnika, jeżeli tomiast umożliwia wprowadzanie nastaw ustawienie sterownika na wolnych obro- montażysta ustawia po tzw. mapach. Bar- w samej pracy sterownika gazowego, tj. np. tach. Niektórzy niedoświadczeni montaży- dziej dokładne jest ustawianie po czasach temperatura przełączenia na gaz, wybór za- ści wykorzystują jedynie tę opcję kalibracji wtrysku i zabawa z przełączaniem benzy- stosowanych wtryskiwaczy czy maksymal- sterownika. Po zakończeniu tego procesu na/gaz, i na odwrót. Obserwujemy czasy ne obroty na gazie. W zakładce parametry uważają, że to już wszystko z ich strony, wtrysku benzyny przy określonych czasach są również opcje, które wykorzystujemy tyl- a klient opuszcza warsztat będąc w błęd- i przełączamy na gaz, po czym stwierdzamy ko w szczególnych przypadkach. W niektó- nym przekonaniu, że jego samochód nie czy czasy wtrysku benzyny rosną, czy ma- rych samochodach (Mazda) jest tzw. zubo- jest wyregulowany poprawnie. Pragnę pod- leją. Jeżeli wydłużają się, podnosimy punkt żanie, które polega na tym, że przy pewnym kreślić, że sterownik w opcji autokalibracja, na mnożniku, odpowiadający ustawianym obciążeniu zmienia się typ sterowania z se- ustawiany jest tylko na jałowym biegu, a nie czasom, natomiast jeżeli maleją, opuszcza- kwencyjnego na półsekwencyjny. Objawia na wszystkich obciążeniach. Po pomyślnie my punkt. Jeżeli mamy poprawnie ustawio- się to szarpaniem przy pewnym zakresie zakończonym procesie wyskakuje komuni- ny punkt, to czas wtrysku benzyny nie powi- Mapa 3D od obrotów.