Stoicyzm ZENON (336-264 p.n.e.) CHRYZYP (280-205 p.n.e.) SENEKA (3-65 n.e.) EPIKTET (50-130 n.e.) MAREK AURELIUSZ (121-180) 1.Ogólna charakterystyka szkoły. Opozycja względem Arystotelesa nie istnieje rzeczywistość ponadzmysłowa. Opozycja względem Epikura: Kosmosem nie rządzi przypadek lecz rozum kosmiczny (Logos). 2. Monizm materialistyczny: materia stanowi jednolitą całość, która zawiera w sobie zasadę życia i zasadę rozumności. Zasada ta wyprowadza z materii wszystkie rzeczy. Panteizm: Kosmos jest absolutny i rozumny. 3. Nauka o Kosmosie. logos (ogień) element powietrzny el. płynny el. Stały 4. Pojęcie pneumy jest to element powietrzny podgrzany przez ogień. Pneuma rozchodzi się w Kosmosie i przejawia się: - w roślinach, jako zasada wzrostu, odżywiania i rozmnażania - w zwierzętach, jako zasada życia (psyche); poznanie zmysłowe i instynkty - w człowieku, jako rozum. 5. Kosmosem rządzi przeznaczenie. Pożar świata i teoria wiecznych powrotów. 5. Centralna rola Logosu w filozofii stoickiej; - zasada prawdziwości;prawa myślenia i poznawania - zasada kosmiczna (prawa kierujące kosmosem) - zasada określająca sens każdej rzeczy 6. Etyka stoików. Najwyższym dobrem jest cnota a nie przyjemność. Cnota polega na życiu zgodnym z naturą. Natura jest rozumna zatem cnota polega na życiu zgodnym z rozumem. 7. Radykalizm stoików: tylko cnota jest dobrem w sensie ścisłym, tylko występność jest złem w sensie ścisłym. Wszystkie rzeczy zewnętrzne są obojętne. 8. Dystynkcja w obrębie rzeczy obojetnych: - godne przyjęcia (np. zdrowie, dobre urodzenie, dobra opinia) - godne odrzucenia (np. choroba, złe urodzenie, zła opinia). 9. Afekty (namiętności) przeszkadzają w osiągnięciu cnoty i szczęścia; pochodzą ze złego )błędnego) sądu rozumu. Tak powstają m. innymi zawiść, zazdrość, lęk smutek. 10. Ideał stoika: apatia (całkowity brak afektów i samowystarczalność) 11. Ocena stoicyzmu: co jest cenne, czego możemy się nauczyć, a co musimy odrzucić.