2014-04-02 Czy znacie te loga? Business Angels Business angels (informal investors) Charakterystyka BA } Określenie pojawiło się kilkadziesiąt lat temu dla wskazania grupy bardzo zamożnych osób } Dominacja inwestorów-mężczyzn inwestujących w produkcję spektakli teatralnych na Brodwayu (dla inwestorów prestiż, społeczna nobilitacja) } Dobre wykształcenie } Business angels (angel investors) to przedsiębiorcy i biznesmeni o dużym doświadczeniu A jak jest w Polsce? zawodowym, posiadający znaczny majątek, inwestujący z reguły na kilka lat w małe firmy nie powiązane z nimi osobiście, nienotowane na giełdzie, na ogół we wczesnym stadium rozwoju, oczekują wysokich zysków z inwestycji } Przedział wiekowy 45-65 } Lokalni inwestorzy, najczęściej lokują w firmy położone niedaleko ich miejsca zamieszkania, ułatwia to osobisty kontakt inwestorów z firmami, w których dokonali } Ludzie biznesu i sukcesu inwestycji } BA chcą z reguły być anonimowi, dyskretni Business Angels (BA) - kategorie Business Angels (BA) przykładowe typy inwestorów Lead dogs (animatorzy) Guardian angels (mentorzy) Core angels (doświadczeni inwestorzy) Silver spoons with silver wings Top-guns of high-tech (wyższe ryzyko) Dark angels (przejęcia) ROI angels (zorientowani na zysk) Arch angels (osoby publiczne) Cherubs (inwestycje syndykatowe) 7 8 1 2014-04-02 Business Devils Profil Anioła Biznesu } Zadufani w sobie inwestorzy } Inwestycja własnych pieniędzy } Bardzo wysokie ryzyko } Chcą dużej kontroli } Uczestnictwo w życiu firmy (wpływ na decyzje strategiczne, kontakty biznesowe, doświadczenie) } 100 tys. 1 mln zł (ograniczone zasoby finansowe } Nastawieni na wypłatę dywidendy wymuszają koncentrację na wczesnych fazach rozwoju) } Wysoki zwrot z kapitału (min. 40% rocznie), ale przykładowo } Realizacja indywidualnych celów kosztem firmy 40% inwestorów brytyjskich osiąga stopę ujemną (IRR) } Wyjście z inwestycji po 2-5 latach, z reguły IPO i sprzedaż } Blokują kolejne rundy finansowania akcji, sprzedaż inwestorowi branżowemu lub sprzedaż funduszowi VC/PE Business angels versus Venture capital Polskie przykłady KRYTERIUM BA VC Inwestor Osoba indywidualna Fundusz (pośrednik) } chce.to (internetowa lista prezentów) Przesłanki inwestowania Zysk, ale i inne cele Wyłącznie zysk Wielkość inwestycji Relatywnie małe kwoty Relatywnie duże kwoty } JakLeci.pl (portal społecznościowy) Faza rozwoju firmy Seed, start-up + Ekspansja Analiza projektu Ogólna, intuicyjna Sformalizowana, dokładna } Polymem (technologie chemiczne) Wymagania formalne Uproszczona umowa, mniejsze Obszerna umowa, rozbudowana wymogi formalne sprawozdawczość Położenie przedsiębiorstwa Blisko miejsca zamieszkania Nie ma znaczenia } Goldenegg (doradcy finansowi) Nadzór Nad przedsiębiorstwem Koncentracja na problemach strategicznych } OzumiFilms (produkcja filmów) Wyjście z inwestycji 2-5 lat Często po dłuższym okresie Modyfikacja: J. Węcławski, Nieformalni inwestorzy kapitału własnego w innowacyjnych przedsiębiorstwach za: P. Tamowicz, Business Angels, pomocna dłoń kapitału, Gdańsk 2007 \ Motywacje do inwestowania Bariery rozwoju polskiego rynku business angels Mało ważne motywacje Bardzo ważne motywacje - możliwość szybkiej aprecjacji kapitału - zyskanie uznania wśród społeczności } Niski poziom wiedzy na temat tego typu finansowania lokalnej - osobista satysfakcja (zaangażowanie w - przywileje innowacji biznes) - uzyskanie bieżących lub przyszłych - pomoc znajomym w założeniu biznesu dochodów - skorzystanie z korzystnych rozwiązań podatkowych } Brak ulg podatkowych } Niski stopień zamożności społeczeństwa Hedoniści RODZAJE WG MOTYWACJI Altruiści } Słabo rozwinięta kultura equity Economic investors 2 2014-04-02 Sieci aniołów biznesu (business angels network), czyli biura matrymonialne dla inwestorów i przedsiębiorców (match making) Co to jest European Business Angels Network? } Uzasadnienie ekonomiczne (obniżanie kosztów transakcyjnych, Paneuropejska organizacja non profit zrzeszająca krajowe sieci aniołów stworzenie kanałów przepływu informacji, narzucenie procedur biznesu, ściśle współpracująca z Komisją Europejską w zakresie rozwijania pozwala osiągnąć synergie i oszczędności) sektora BA Cele i zadania } Cele (kojarzenie inwestorów z przedsiębiorcami) Promowanie rynku aniołów biznesu Wymiana informacji pomiędzy sieciami w Europie } Platformy informacyjno-doradcze (angel portal) Wpływanie na kształt polityki UE wobec rynku aniołów biznesu } Duża dynamika rozwoju sieci w Europie Badanie trendów rynkowych } Większość afiliowana przy instytucjach nie działających dla zysku Reprezentowanie interesów inwestorów na forum unijnym } Ukierunkowane na fazę seed i start up Business Angels (BA) Przykład sieć aniołów biznesu (PolBAN) Projekt zgłaszany do PolBAN powinien spełniać następujące kryteria: European Trade Association for Business Angles and Early Poszukiwany kapitał w przedziale 100.000 PLN - 1.500.000 PLN (z wyjątkami - kwoty Stage Investors organizacja non-proft reprezentująca wyższe), w formie udziałowej (equity). interesy inwestorów, organizacji zrzeszających inwestorów w " Innowacyjność przedsięwzięcia - technologiczna, lecz także rynkowa/marketingowa (nowe technologie - IT, internet, biotechnologia, medycyna, elektronika, optyka, poszczególnych krajach UE (szacunkowo EBAN zrzesza ok. inżynieria...) lub inny projekt, którego najważniejszą częścią jest kapitał intelektualny. 125 tys. aktywnych inwestorów). " Projekt na etapie start-up (nowe lub młode przedsiębiorstwo). " "Mocny", oddany projektowi zespół, który dokładnie przeanalizował swoje Zakres działalności: przedsięwzięcie i możliwości jego realizacji, zdeterminowany do osiągnięcia sukcesu. -Reprezentowanie interesów inwestorów indywidualnych " Utworzona spółka kapitałowa (z o. o. lub S.A.), bądz gotowość jej założenia. -Prowadzenie badań na temat rynku BA " Gotowość współuczestniczenia finansowego w przedsięwzięciu i ponoszenia ryzyka -Promowanie możliwości, synergii, benefitów inwestycji BA wspólnie z Business Angel. -Spieranie międzynarodowej działalności inwestorów " Mile widziane są projekty, których potencjał wykracza poza Polskę. -Wdrażanie programów edukacyjnych dla początkujących BA yródło: www.polban.pl 23 34 Organizacje Business Angels (BA) Business Angels (BA) - case Spektakularna inwestycja Ian McGlinn a, który w 1976 r. zainwestował 4.000 Ł w firmę Anity Riddick. Wartość biznesu szacuje się na poziomie 150 mln Ł (w 1991 r. wartość biznesu osiągnęła nawet 700 mln Ł). Sieć liczy ponad 1900 sklepów w 50 krajach. 35 37 3 2014-04-02 Business Angels (BA) - case Tytuł Projekt sieci aniołów biznesu Opis problemu Na podstawie badań stwierdzono, że w regionie pomorskim nie działa rynek aniołów biznesu. Mali przedsiębiorcy z dobrymi pomysłami biznesowymi mają znaczne problemy z uzyskaniem środków finansowych na rozwój. Jednocześnie stwierdzono, że na terenie regionu pomorskiego mieszka większa liczba osób zamożnych niż w innych regionach. Z wywiadów przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie tych osób wynika, że chętnie podjęliby oni działalność polegającą na inwestowaniu swoich środków finansowych. Przedmiotem projektu jest przygotowanie koncepcji sieci Aniołów Biznesu. Zadania dla Studentów Należy zaproponować koncepcję sieci aniołów biznesu, która może pomóc aktywizować rynek aniołów biznesu w regionie pomorskim. Budując sieć należy uwzględnić następujące zagadnienia: 1) Nazwa i cel sieci 2) Zasady działania sieci (w jaki sposób sieć będzie kojarzyła inwestorów z przedsiębiorcami?) 3) Kto może być uczestnikiem sieci? 4) Jakie kryteria doboru projektów? Jakie dokumenty będą wymagane od przedsiębiorców? 5) W jaki sposób sieć aniołów biznesu będzie się utrzymywała? 6) Jakie korzyści może odnieść region pomorski z funkcjonowania sieci? 39 4