MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Małgorzata Borucka Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich 734[02].Z1.01 Poradnik dla nauczyciela Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007 ___________________________________________________________________________ Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Recenzenci: mgr Bogusława Radolińska mgr inż. Adam Kanas Opracowanie redakcyjne: mgr inż. Małgorzata Borucka Konsultacja: mgr inż. Teresa Jaszczyk Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 734[02].Z1.01. Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich , zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu introligator. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 1 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Przykładowe scenariusze zajęć 7 5. Ćwiczenia 12 5.1. Wyrównanie i liczenie arkuszy, półproduktów i produktów introligatorskich 12 5.1.1. Ćwiczenia 12 5.2. Krojenie i cięcie 14 5.2.1. Ćwiczenia 14 5.3. Wykrawanie. Perforowanie. Wiercenie 16 5.3.1. Ćwiczenia 16 5.4. Złamywanie arkuszy i wstęgi papieru. Prasowanie 18 5.4.1. Ćwiczenia 18 5.5. Klejenie i zgrzewanie 20 5.5.1. Ćwiczenia 20 5.6. Uszlachetnianie druków. Gumowanie. Brązowanie 22 5.6.1. Ćwiczenia 22 6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 24 7. Literatura 37 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 2 1. WPROWADZENIE Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie introligator. W poradniku zamieszczono: - wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika, - cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem, - przykładowe scenariusze zajęć, - ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania uczenia oraz środkami dydaktycznymi, - ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego. Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia kierowanego, tekstu przewodniego. Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 3 734[02]Z1 Introligatorstwo przemysłowe 734[02]Z1.01 Wykonanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich 734[02]Z1.02 734[02]Z1.05 Wykonanie wkładów do opraw Wykonanie opakowań introligatorskich introligatorskich 734[02]Z1.06 Wykonanie galanterii 734[02]Z1.03 papierniczej Wykonanie wkładów do opraw introligatorskich 734[02]Z1.04 Wykonanie opraw introligatorskich Schemat układu jednostek modułowych w module Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 4 2. WYMAGANIA WSTPNE Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń, powinien umieć: - stosować jednostki układu SI, - przeliczać jednostki, - charakteryzować podstawowe procesy poligraficzne, - posługiwać się dokumentacją techniczną i technologiczną, - postępować zgodnie z przepisami bhp, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska, - korzystać z różnych zródeł informacji, - obsługiwać komputer, - współpracować w grupie. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 5 3. CELE KSZTAACENIA W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń, powinien umieć: dobrać maszyny i urządzenia do poszczególnych procesów introligatorskich, wyrównać stos arkuszy półproduktów i produktów introligatorskich, określić ilość arkuszy, składek oraz innych półproduktów i produktów, rozróżnić typy utrząsarek, scharakteryzować proces krojenia arkuszy w stosie z wykorzystaniem krajarek, zastosować zasady krojenia i cięcia, wykonać krojenie na urządzeniach jednonożowych i trójnożowych, obsłużyć urządzenia do krojenia arkuszy, rozróżnić rodzaje i przeznaczenie różnych typów wykrojników, wyjaśnić przebieg operacji perforowania i nadkrawania wyrobów papierniczych, wyjaśnić przebieg operacji wiercenia oraz budowę wiertła stosowanego w introligatorstwie, wykonać operacje wykrawania, perforowania, nadkrawania i wiercenia, wyjaśnić przebieg procesu złamywania arkuszy i wstęgi papieru, wyjaśnić działanie różnych rodzajów złamywarek, obsłużyć złamywarkę kasetową i kasetowo-nożową, dobrać i zastosować różne warianty złamywania, wyjaśnić budowę i zasadę działania introligatorskich pras do składek, wykonać operacje prasowania arkuszy, półproduktów i produktów poligraficznych, obsłużyć urządzenia do klejenia, wykonać operacje przyklejania, naklejania, oklejania i zaklejania z zastosowaniem różnego rodzaju klejów, dobrać metody zgrzewania materiałów termoplastycznych, obsłużyć urządzenia do zgrzewania, dobrać sposoby uszlachetniania druków, obsłużyć urządzenia introligatorskie służące do uszlachetniania druków, wykonać operacje jednostkowe zgodnie z określoną technologią, dobrać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy, zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska dotyczące wykonywania operacji introligatorskich. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 6 4. PRZYKAADOWE SCENARIUSZE ZAJĆ Scenariusz zajęć 1 Osoba prowadząca: & & & & & & & & & & & & & & & .. Modułowy program nauczania: Introligator 734[02] Moduł: Introligatorstwo przemysłowe 734[02].Z1 Jednostka modułowa: Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich 734[02]Z1.01. Temat: Okrawanie opraw zeszytowych. Cel ogólny: Wykonanie operacji okrawania z zastosowaniem krajarki trójnożowej. Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: - wyjaśnić przebieg operacji okrawania opraw, - uformować stos opraw, - obsłużyć krajarkę trójnożową, - wykonać operację okrawania z trzech stron zgodnie z zaplanowanymi wymiarami, - dobrać środki ochrony indywidualnej, - zastosować przepisy bhp podczas pracy przy maszynach, - planować i organizować wykonanie zadania, - uporządkować stanowisko pracy, - ocenić jakość wykonanych prac. Metody nauczania uczenia się: - metoda przewodniego tekstu. Formy organizacyjne pracy uczniów: - uczniowie pracują indywidualnie. Czas: 3 godziny dydaktyczne. Środki dydaktyczne: - przykłady opraw przed i po okrawaniu, - schemat budowy krajarki trójnożowej, - oprawy zeszytowe przeznaczone do okrawania, - krajarka trójnożowa z instrukcją obsługi i instrukcją bhp, - makulatura, - środki ochrony osobistej, - zestaw pytań prowadzących, - papier i przybory do pisania, - zestawy ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. Uczestnicy: - uczniowie kształcący się w zawodzie introligatora. Zadanie dla ucznia Wykonaj okrawanie z trzech stron opraw zeszytowych, zgodnie z podanymi wymiarami i przy użyciu krajarki trójnożowej. Przed wykonaniem ćwiczenia zapoznaj się z instrukcją obsługi maszyny. Stosuj zasady bezpieczeństwa pracy i postępuj zgodnie z instrukcją. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 7 Przebieg zajęć: Faza wstępna 1. Określenie tematu zajęć. 2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 3. Zaznajomienie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego. Faza właściwa Praca metodą tekstu przewodniego. Faza I. Informacje Pytania prowadzące: 1. Jaki jest przebieg procesu okrawania opraw z trzech stron? 2. Jaka jest zasada pracy krajarki trójnożowej? 3. Jakie elementy krajarki trójnożowej umożliwiają krojenie zgodne z założonymi wymiarami? 4. W jakim celu wykonuje się próbę krojenia? 5. Jakie czynniki wpływają na jakość wykonanego okrawania? 6. Jakie są zasady bezpiecznej pracy z krajarką trójnożową? 7. Jakie środki ochrony indywidualnej stosuje się podczas pracy z krajarką trójnożową? Faza II. Planowanie Uczniowie określają: 1. Jakie są wymiary opraw przed okrawaniem? 2. Jakie wymiary mają mieć oprawy po okrawaniu? 3. Jakich urządzeń należy użyć do wykonania zadania? 4. Jak uzyskać zaplanowane okrawanie na krajarce trójnożowej? Faza III. Ustalenie 1. Uczniowie zapoznają się z instrukcją obsługi i instrukcją bhp maszyny. 2. Uczniowie dobierają środki ochrony osobistej. 3. Uczniowie określają sposób okrawania jakie wymiary oprawy należy uzyskać, jaka jest kolejność krojenia. Faza IV. Wykonanie 1. Uczeń uruchamia kilkakrotnie krajarkę trójnożową i wykonuje próbę krojenia. 2. Uczeń formuje stos opraw przeznaczonych do okrawania. 3. Uczeń wykonuje okrawanie opraw z trzech stron zgodnie z założonymi wymiarami. 4. Uczeń unieruchamia maszynę i porządkuje miejsce pracy. Faza V. Sprawdzanie Uczeń ocenia jakość wykonanego okrawania zgodność z założonymi wymiarami i prostokątność opraw po okrawaniu, gładkość miejsc przekrawanych. Faza VI. Analiza końcowa Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności. Uczniowie porównują swoje prace i dokonują ich oceny. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 8 Scenariusz zajęć 2 Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & .. Modułowy program nauczania: Introligator 734[02] Moduł: Introligatorstwo przemysłowe 734[02].Z1 Jednostka modułowa: Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich 734[02].Z1.01 Temat: Wykonywanie składek 16-stronicowych metodą trzykrotnego złamywania arkusza. Cel ogólny: Wykonanie operacji złamywania z zastosowaniem złamywarki kasetowo- nożowej. Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: - wyjaśnić przebieg operacji złamywania, - rozróżnić sposoby złamywania, - zaplanować sposób złamywania arkusza, - obsłużyć złamywarkę kasetowo-nożową, - wykonać złamywanie zgodnie ze schematem, - uformować stos składek, - wykonać operację prasowania składek przy użyciu prasy, - dobrać środki ochrony indywidualnej, - zastosować przepisy bhp podczas pracy przy maszynach, - planować i organizować wykonanie zadania, - uporządkować stanowisko pracy, - ocenić jakość wykonanych prac. Metody nauczania uczenia się: - metoda przewodniego tekstu. Formy organizacyjne pracy uczniów: - uczniowie pracują indywidualnie. Czas: 2 godziny dydaktyczne. Środki dydaktyczne: - zestaw składek 4-, 8-, 16-stronicowych różnych formatów, - schemat budowy złamywarki, - arkusze papieru offsetowego przeznaczonego do wykonania składek, - złamywarka kasetowo-nożowa z instrukcją obsługi i instrukcją bhp, - prasa do składek, - środki ochrony osobistej, - zestaw pytań prowadzących, - papier i przybory do pisania, - zestawy ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. Uczestnicy: - uczniowie kształcący się w zawodzie introligatora. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 9 Zadanie dla ucznia Wykonaj składki 16-stronicowe z otrzymanych arkuszy papieru przy użyciu złamywarki kasetowo-nożowej. Przed wykonaniem ćwiczenia zapoznaj się z instrukcją obsługi maszyny. Stosuj zasady bezpieczeństwa pracy i postępuj zgodnie z instrukcją. Przebieg zajęć: Faza wstępna 1. Określenie tematu zajęć. 2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 3. Zaznajomienie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego. Faza właściwa Praca metodą tekstu przewodniego. Faza I. Informacje Pytania prowadzące: 1. Na czym polega złamywanie arkusza? 2. Co to jest złam? 3. Jakie są sposoby złamywania arkusza? 4. Jakie półprodukty otrzymujemy w wyniku złamywania arkuszy? 5. Jak przebiega proces złamywania arkusza w złamywarce kasetowo-nożowej? 6. W jakim celu umieszcza się składki w prasie? 7. Jakie czynniki wpływają na jakość złamu? 8. Jakie są zasady bezpiecznej pracy ze złamywarką kasetowo-nożową? 9. Jakie środki ochrony indywidualnej stosuje się podczas pracy ze złamywarką kasetowo- nożową? Faza II. Planowanie Uczniowie określają: 1. Ile stronic ma mieć składka po złamywaniu? 2. Ile złamów należy wykonać aby otrzymać składkę 16-stronicową? 3. Jakiego rodzaju złamy należy wykonać? 4. Jakich maszyn należy użyć do wykonania zadania? 5. Jak uzyskać zaplanowane złamy w złamywarce? Faza III. Ustalenie 1. Uczniowie zapoznają się z instrukcją obsługi i instrukcją bhp maszyny. 2. Uczniowie dobierają środki ochrony osobistej. 3. Uczniowie określają schemat złamywania ile i jakich złamów należy wykonać, jaka jest kolejność złamów. Faza IV. Wykonanie 1. Uczeń reguluje złamywarkę odpowiednio do formatu arkusza i schematu złamywania. 2. Uczeń wykonuje złamywanie arkuszy w złamywarce uzyskując składki 16-stronicowe. 3. Uczeń formuje stos składek i umieszcza go w prasie. 4. Uczeń unieruchamia maszynę i porządkuje miejsce pracy. Faza V. Sprawdzanie Uczeń po wyjęciu składek z prasy ocenia jakość prostokątność i otwieralność składek, jakość złamu, zgodność z planem liczby stronic i sposobu złamywania. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 10 Faza VI. Analiza końcowa Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 11 5. ĆWICZENIA 5.1. Wyrównywanie i liczenie arkuszy, półproduktów i produktów introligatorskich 5.1.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wyrównaj arkusze w stosie z zastosowaniem utrząsarki. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z instrukcją obsługi utrząsarki i zasadami bhp obowiązującymi na stanowisku pracy, 2) uruchomić kontrolnie utrząsarkę i wyłączyć ją, 3) nałożyć na stół utrząsarki stos arkuszy przeznaczonych do wyrównania, o parametrach zgodnych z parametrami pracy utrząsarki, 4) uruchomić utrząsarkę i wykonać operację wyrównania arkuszy, 5) wyłączyć utrząsarkę, 6) przenieść wyrównany stos na wyznaczone miejsce. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - nierówny stos arkuszy, - utrząsarka wraz z instrukcją obsługi i instrukcja bhp, - stół inrtoligatorski, - poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 2 Oblicz liczbę egzemplarzy i uformuj stos wkładów wieloskładkowych. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) policzyć otrzymane wkłady 2) uformować wkłady w stos z zaznaczeniem części stosu w odstępach co określoną liczbę egzemplarzy. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 12 Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - 30 100 egzemplarzy wkładów wieloskładkowych dowolnego formatu, - stół inrtoligatorski, - poradnik dla ucznia, - papier i przybory do pisania. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 13 5.2. Krojenie i cięcie 5.2.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przygotuj okładzinówki z zastosowaniem nożyc introligatorskich. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) nanieść wymiary okładzinówek na arkusz tektury tak, aby dłuższy bok okładzinówki był równoległy do dłuższego boku arkusza tektury, 2) wykonać próbę krojenia nożycami introligatorskimi na arkuszach makulatury, 3) wykonać krojenie według oznaczonych wymiarów z zastosowaniem nożyc introligatorskich, 4) sprawdzić dokładność wykonanego krojenia przy użyciu przymiaru liniowego, 5) uporządkować stanowisko pracy i zagospodarować odpady. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - arkusz tektury o kierunku włókien równoległym do dłuższego boku, - nożyce introligatorskie, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - makulatura, - poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 2 Wykonaj na krajarce jednonożowej operację krojenia arkuszy papieru formatu A3, tak aby otrzymać arkusze formatu A5. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z instrukcja obsługi oraz instrukcją bhp krajarki jednonożowej, 2) wykonać kontrolne uruchomienie krajarki jednonożowej oraz próbę krojenia na arkuszach makulatury, 3) przygotować stos arkuszy do krojenia, 4) umieścić stos arkuszy przeznaczonych do krojenia na stole krajarki jednonożowej, 5) wykonać odpowiednią ilość przekrawań, 6) umieścić przekrojone arkusze na stole introligatorskim, Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 14 7) wyłączyć krajarkę jednonożową, 8) sprawdzić dokładność wykonanego krojenia za pomocą przymiaru liniowego, 9) zagospodarować ewentualne odpady. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - arkusze papieru formatu A3 ok. 100 szt., - krajarka jednonożowa z instrukcja obsługi i instrukcją bhp, - makulatura, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 3 Wykonaj okrawanie z trzech stron 10 wkładów kartkowych łączonych klejowo, według podanych wymiarów. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z instrukcja obsługi oraz instrukcją bhp krajarki trójnożowej, 2) wykonać kontrolne uruchomienie krajarki oraz próbę krojenia na arkuszach makulatury, 3) uformować z wkładów kartkowych stos o wysokości zgodnej z parametrami pracy krajarki, 4) umieścić wkłady na stole krajarki trójnożowej, 5) wykonać okrawanie z trzech stron kolejno: boków górnego i dolnego, a następnie przedniego do podanych wymiarów, 6) wyłączyć krajarkę trójnożową, 7) umieścić okrojone wkłady na stole introligatorskim, 8) uporządkować miejsce pracy i zagospodarować odpady, 9) sprawdzić dokładność krojenia za pomocą przymiaru liniowego, Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - 10 szt. wkładów kartkowych łączonych klejowo o podanym formacie po okrawaniu, - krajarka trójonożowa, - makulatura, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - poradnik dla ucznia. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 15 5.3. Wykrawanie. Perforowanie. Wiercenie 5.3.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Dobierz wykrojnik odpowiedni do wykrawania elementu zgodnego ze wzorem. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) określić metodę wykrawania odpowiednią do otrzymanego produktu wzorcowego, 2) wybrać spośród wykrojników przeznaczonych do określonej metody taki, który umożliwi wykrawanie elementów zgodnych ze wzorem, 3) uzasadnić swój wybór. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - wykrojony element wzorcowy, - zestaw wykrojników różnych rodzajów (co najmniej 5), w tym wykrojnik przeznaczony do wykrawania elementu wzorcowego, - papier i przybory do pisania, - poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 2 Wykonaj perforowanie bloczka wzdłuż określonej linii perforacji w urządzeniu do perforowania. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przygotować bloczek do wykonania perforacji, 2) zapoznać się z instrukcją obsługi urządzenia do perforowania i uruchomić je kontrolnie, wykonać próbę perforowania, 3) wykonać perforowanie wzdłuż zaplanowanej linii, 4) uporządkować miejsce pracy, 5) ocenić jakość wykonanego perforowania. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 16 Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - bloczki 20 40 kartkowe formatu A6 A5 z określoną linią perforacji, - urządzenie do perforowania z instrukcją obsługi i instrukcją bhp, - makulatura, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - poradnik dla ucznia. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 17 5.4. Złamywanie arkuszy i wstęgi papieru. Prasowanie 5.4.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wykonaj 4 stronicowe składki formatu A5 z arkuszy formatu A4 z zastosowaniem złamywarki kasetowej. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z instrukcją obsługi złamywarki kasetowej i uruchomić ją kontrolnie, 2) przygotować arkusze A4 do złamywania, 3) wykonać jednakowe złamywanie arkuszy A4 w połowie długości arkusza, 4) uformować stos wykonanych składek i umieścić go w prasie introligatorskiej, 5) po upływie czasu niezbędnego do sprasowania składek wyjąć je z prasy introligatorskiej i ocenić jakość wykonanego złamu. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - papier formatu A4 ok. 50 arkuszy, - złamywarka kasetowa przeznaczona do formatów A4 i A5, - prasa introligatorska, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 2 Wykonaj ręczne złamywanie specjalne według wzoru. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z wyrobem wzorcowym i ustalić kolejność złamów, 2) zaznaczyć na elemencie przeznaczonym do złamywania linię złamu, 3) wykonać złamy przy użyciu kostki introligatorskiej, 4) ocenić jakość wykonanego złamywania, 5) umieścić złamane elementy w prasie introligatorskiej pod odpowiednim naciskiem. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 18 Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - wzór złamywania specjalnego (zaprojektowany produkt), - arkusze przeznaczone do złamywania wg wzoru, - stół introligatorski, - kostka introligatorska, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - prasa introligatorska, - poradnik dla ucznia. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 19 5.5. Klejenie i zgrzewanie 5.5.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wykonaj tablicę formatu A3(+) (305 x 430 mm) z arkusza tektury o grubości 1,8 mm. Naklej papierową planszę na tablicę i oklej brzegi tablicy taśmą lub materiałem pokryciowym. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) wybrać arkusz odpowiedniej grubości i formatu, 2) nanieść na arkusz tektury warstwę kleju umożliwiającą naklejenie planszy, 3) nakleić planszę na tekturę, 4) okleić brzegi tablicy taśmą lub materiałem pokryciowym (w tym drugim przypadku należy wymierzyć i wykroić odpowiedniej wielkości paski), 5) umieścić wykonaną tablicę w prasie, 6) po sprasowaniu ocenić jakość wykonanej pracy, 7) uporządkować stanowisko pracy. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - arkusze tektury różnej grubości i formatu w tym arkusz o formacie A3(+) i grubości 1,8 mm, - grubościomierz, - prasa introligatorska, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - klej introligatorski oraz pędzle do kleju, - plansza do naklejania, - materiał pokryciowy lub taśma do oklejania brzegów planszy, - środki czystości i czyściwo, - poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 2 Wykonaj połączenie wkładu z okładką z zastosowaniem urządzenia do klejenia. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 20 Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) przygotować wkłady do zaklejania i przeznaczone do nich okładki, 2) uruchomić kontrolnie urządzenie do klejenia, 3) wykonać zaklejanie grzbietów wkładów oraz przyklejenie okładki, 4) wyłączyć urządzenie do klejenia, 5) odłożyć wykonane oprawy na wyznaczone miejsce, 6) uporządkować stanowisko pracy. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - wkłady kartkowe i przeznaczone do nich okładki jednolite, - urządzenie do klejenia, - przymiar liniowy i przybory do pisania, - środki czystości i czyściwo, - poradnik dla ucznia. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 21 5.6. Uszlachetnianie druków. Gumowanie. Brązowanie 5.6.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Zaproponuj sposób uszlachetniania druków do trzech różnych wybranych produktów. Przedstaw wykonanie procesu uszlachetniania oraz sporządz wykaz niezbędnych materiałów i urządzeń. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z drukami przeznaczonymi do uszlachetniania i próbkami uszlachetnionych druków, 2) dokonać analizy jakości i przeznaczenia otrzymanych druków, 3) dobrać sposoby uszlachetniania otrzymanych druków, 4) przedstawić sposób uszlachetniania każdego z druków, 5) sporządzić wykaz materiałów i urządzeń niezbędnych do każdej z metod. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - próbki druków uszlachetnionych różnymi metodami, - produkty przeznaczone do uszlachetniania, - papier i przybory do pisania, - poradnik dla ucznia. Ćwiczenie 2 Wykonaj laminowanie trzech druków o różnych formatach i wydrukowanych na różnych podłożach z zastosowaniem laminatora. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni zapoznać się z odpowiednim fragmentem rozdziału Materiał nauczania. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) zapoznać się z drukami przeznaczonymi do laminowania, 2) dokonać analizy jakości i przeznaczenia otrzymanych druków, 3) przygotować materiały do laminowania, 4) uruchomić kontrolnie laminator i wykonać próbę laminowania, 5) wykonać laminowanie otrzymanych druków i odłożyć je na wyznaczone miejsce, Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 22 6) wyłączyć laminator i uporządkować miejsce pracy. 7) dokonać oceny jakości wykonanego laminowania i przeanalizować zmianę właściwości zalaminowanych druków. Zalecane metody nauczania uczenia się: - ćwiczenie, - metoda przewodniego tekstu. Środki dydaktyczne: - druki przeznaczone do laminowania 6 sztuk, - laminator, - folie do laminowania odpowiednie dla laminatora, - poradnik dla ucznia. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 23 6. EWALUACJA OSIGNIĆ UCZNIA Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego Test dwustopniowy do jednostki modułowej Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których: zadania 2, 3, 4, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 21, 22, 23, 24 są poziomu podstawowego, zadania 1, 5, 7, 9, 15 oraz 20 są poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt Za każdą prawidłową odpowiedz uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań uczeń otrzyma następujące oceny szkolne: - dopuszczający za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego, - dostateczny za rozwiązanie co najmniej 16 zadań z poziomu podstawowego, - dobry za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, - bardzo dobry za rozwiązanie 22 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. a, 4. b, 5. b, 6. a, 7. c, 8. c, 9. c, 10. c, 11. a, 12. b, 13. a, 14. c, 15. a, 16. c, 17. a, 18. c, 19. a, 20. a, 21. a, 22. b, 23. c, 24. a. Plan testu Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz 1 Dobrać operacje jednostkowe do procesu krojenia C PP c 2 Zidentyfikować operację opaskowania A P a 3 Rozróżnić maszyny introligatorskie B P a 4 Rozróżnić elementy budowy krajarki B P b 5 Obliczyć liczbę arkuszy papieru do wykonania C PP b kompletu kartek 6 Zidentyfikować przeznaczenie krajarki A P a trójnożowej 7 Wybrać urządzenia do krojenia A P c 8 Wskazać urządzenie do wykrawania A P c 9 Obliczyć liczbę arkuszy do wykonania pudełek C PP c 10 Rozróżnić operacje krojenia, wykrawania B PP c i perforowania 11 Zdefiniować operację wiercenia A P a 12 Wskazać nazwę narzedzia do ręcznego A PP b złamywania 13 Zdefiniować złamywanie równoległe A P a 14 Rozróżnić maszyny introligatorskie B P c Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 24 15 Dobrać sposób złamywania C PP a 16 Wskazać nazwę urządzenia do kalibrowania A P c 17 Zdefiniować naklejanie A P a 18 Scharakteryzować proces laminowania folią C P c 19 Wskazać nazwę materiału zabezpieczającego A P a papier samoprzylepny 20 Dobrać maszynę do wykonania obwolut C PP a 21 Rozróżnić materiały poligraficzne B P a 22 Rozróżnić operacje jednostkowe w procesie B P b produkcji kopert 23 Wskazać sposób postępowania podczas obsługi A P c urządzeń pod napięciem 24 Wskazać sposób udzielania pomocy A P a przedlekarskiej w przypadku zatrucia Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uważnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 24 zadania. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa. 5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedz prawidłową. 6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie na pózniej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut. Powodzenia! Materiały dla ucznia: instrukcja, zestaw zadań testowych, karta odpowiedzi. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 25 ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Arkusze przed krojeniem należy koniecznie poddać operacji a) ważenia. b) nawilżania. c) wyrównywania. d) liczenia. 2. Operację ułatwiającą liczenie druków luznych jest a) opaskowanie. b) złamywanie. c) perforowanie. d) wykrawanie. 3. Wibrujący pochyły stół z listwami oporowymi jest elementem budowy a) utrząsarki. b) krajarki. c) laminatora. d) prasy. 4. Narzędziem krojącym w krajarce jednonożowej jest a) wykrojnik. b) nóż. c) belka. d) wiertło. 5. Liczba arkuszy papieru formatu A3 niezbędnych do wykonania 100-kartkowego kompletu kartek formatu A5 to a) 10 sztuk. b) 25 sztuk. c) 30 sztuk. d) 35 sztuk. 6. Krajarki trójnożowe są przeznaczone do wykonywania operacji a) okrawania. b) cięcia. c) wykrawania. d) wyrównywania. 7. Urządzenia przeznaczone do krojenia nożami krążkowymi to a) trójnoże. b) krajarki. c) krajalnice. d) gilotyny. 8. Operacja wykrawania przebiega z zastosowaniem a) krajarek jednonożowych. b) złamywarek. c) wykrawarek. d) pras kalibrujących. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 26 9. Z jednego arkusza formatu B2 wykrawamy wszystkie elementy do wykonania 4 pudełek. Liczba arkuszy formatu B2 potrzebna do wykonania 35 pudełek to a) 6. b) 8. c) 9. d) 12. 10. Operację polegającą na wykonaniu odcinkowych przekrawań w celu ułatwienia oddzielenia części arkusza nazywamy a) przekrawaniem. b) wykrawaniem. c) perforowaniem. d) okrawaniem. 11. Wiercenie jest operacją polegającą na a) wykonaniu otworów. b) mocowaniu nitów. c) wykonaniu perforacji. d) mocowaniu wkrętów. 12. Podczas ręcznego złamywania arkuszy używa się a) nożyc introligatorskich. b) kostki introligatorskiej. c) przymiaru liniowego. d) złamywarki nożowej. 13. Złamywanie równoległe polega na wykonaniu kolejnych złamów a) równolegle. b) prostopadle. c) dowolnie. d) ukośnie. 14. Złamywanie prostopadłe arkuszy wymaga zastosowania a) złamywarki lejowej. b) wykrojnika przelotowego. c) złamywarki kasetowej. d) zszywarki drutem. 15. Wykonanie składek formatu A5 z arkusza formatu A2 wymaga złamywania a) prostopadłego. b) równoległego. c) mieszanego. d) obwolutowego. 16. Kalibrowanie opraw wykonuje się za pomocą a) bigówki. b) perforówki. c) prasy. d) bindownicy. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 27 17. Naklejanie polega na a) sklejaniu materiałów na całej powierzchni styku. b) sklejaniu materiałów na części powierzchni styku. c) nałożeniu warstwy kleju na naklejankę. d) nałożeniu warstwy kleju na oklejarkę. 18. W procesie laminowania folią z tworzyw sztucznych stosuje się kleje a) kostne. b) dekstrynowe. c) topliwe. d) skrobiowe. 19. Powierzchnię klejącą papieru samoprzylepnego zabezpiecza się a) papierem silikonowym. b) papierem drukowym. c) tkaniną bawełnianą. d) folią metalizowaną. 20. Do wykonania obwolut kieszeniowych z tworzyw sztucznych stosujemy a) zgrzewarkę. b) złamywarkę. c) zszywarkę. d) zaklejarkę. 21. Technologia laminowania wymaga zastosowania a) folii z tworzywa sztucznego. b) lakieru dyspersyjnego. c) folii aluminiowej . d) papieru samoprzylepnego. 22. Technologia produkcji kopert nie obejmuje operacji a) złamywania. b) oklejania. c) wykrawania. d) sklejania. 23. W przypadku zalania wodą urządzenia elektrycznego pod napięciem należy bezzwłocznie a) osuszyć urządzenie suchą ścierką. b) osuszyć urządzenie strumieniem powietrza. c) odłączyć zasilanie urządzenia. d) zastosować gaśnicę proszkową. 24. W przypadku podejrzenia zatrucia oparami rozpuszczalnika należy poszkodowanego a) niezwłocznie odwiezć do szpitala: b) napoić dużą ilością mleka. c) wykonać masaż serca. d) zastosować zimne okłady. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 28 KARTA ODPOWIEDZI Imię i nazwisko.......................................................................................... Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich Zakreśl poprawną odpowiedz. Nr Odpowiedz Punkty zadania 1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d 21 a b c d 22 a b c d 23 a b c d 24 a b c d Razem: Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 29 TEST 2 Test dwustopniowy do jednostki modułowej Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których: zadania 2, 4, 6-13, 18, 20 25 są poziomu podstawowego, zadania 1, 3, 5, 14, 15, 16, 17 oraz 19 są poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt Za każdą prawidłową odpowiedz uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań uczeń otrzyma następujące oceny szkolne: - dopuszczający za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego, - dostateczny za rozwiązanie co najmniej 16 zadań z poziomu podstawowego, - dobry za rozwiązanie 21 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, - bardzo dobry za rozwiązanie 23 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. a, 4. a, 5. a, 6. b, 7. d, 8. a, 9. d, 10. c, 11. a, 12. b, 13. b, 14. a, 15. b, 16. b, 17. a, 18. c, 19. a, 20. b, 21. a, 22. a, 23. b, 24. b, 25. b. Plan testu Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz 1 Dobrać urządzenie do wykrawania etykiet C PP b 2 Zidentyfikować zastosowanie utrząsarki A P b 3 Dobrać urządzenie do okrawania wkładu C PP a 4 Zdefiniować operację przekrawania A P a 5 Scharakteryzować sposób pracy krajarki C PP a trójnożowej 6 Rozróżnić narzędzia do krojenia B P b 7 Zidentyfikować operację cięcia A P d 8 Rozróżnić urządzenia do krojenia B P a 9 Rozpoznać urządzenie do wykrawania A P d 10 Rozróżnić sposoby krojenia i cięcia B P c 11 Rozróżnić operacje introligatorskie B P a 12 Zdefiniować złamywanie prostopadłe A P b 13 Zdefiniować złamywanie obwolutowe A P b 14 Dobrać sposób złamywania C PP a 15 Obliczyć liczbę arkuszy papieru do wykonania C PP b nakładek 16 Dobrać format do wykonania wkładu C PP b 16-stronicowego Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 30 17 Obliczyć czas pracy złamywarki w zależności od C PP a wydajności i formatu arkuszy 18 Zdefiniować operację kalibrowania A P c 19 Dobrać urządzenie do kalibrowania opraw C PP a 20 Zdefiniować operację przyklejania A P b 21 Rozróżnić produkty introligatorskie B P a 22 Rozróżnić cechy folii i lakierów przeznaczonych B P a do produkcji opakowań żywności 23 Zidentyfikować urządzenie do uszlachetniania A P b opakowań kartonowych 24 Rozpoznać zagrożenie w magazynie papieru A P b 25 Rozróżnić objawy wymagające pomocy B P b przedlekarskiej Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uważnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa. 5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedz prawidłową. 6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie na pózniej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut. Powodzenia! Materiały dla ucznia: instrukcja, zestaw zadań testowych, karta odpowiedzi. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 31 ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Wykonywanie etykiet o zaokrąglonych narożnikach wymaga zastosowania a) złamywarki. b) wykrojnika. c) montowarki. d) niciarki. 2. Utrząsarka jest urządzeniem przeznaczonym do a) kondycjonowania papieru. b) wyrównywania arkuszy. c) złamywania wstęgi. d) uszlachetniania druków. 3. Do okrawania wkładu z trzech stron stosuje się a) krajarki trójnożowe. b) noże krążkowe. c) nożyce introligatorskie. d) bigówko-perforówki. 4. Krojenie wzdłuż linii prostej nosi nazwę a) przekrawania. b) okrawania. c) wkrawania. d) perforowania. 5. Dwa równoległe noże w krajarce trójnożowej są przeznaczone do przekrawania we wkładzie a) boku dolnego i górnego. b) grzbietu i boku przedniego. c) boku dolnego i przedniego. d) boku górnego i grzbietu. 6. Rotacyjne krojenie pojedynczych warstw materiałów przebiega z zastosowaniem a) nożyc introligatorskich. b) noży krążkowych. c) wykrojników. d) noża introligatorskiego. 7. Ubytki materiału w postaci pyłu powstają podczas wykonywania operacji a) przekrawania. b) nadkrawania. c) wykrawania. d) cięcia. 8. Do ręcznego krojenia arkuszy należy użyć a) nożyc introligatorskich. b) wykrojnika płytowego. c) noża krążkowego. d) krajarki trójnożowej. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 32 9. Wykrawanie jest sposobem krojenia z zastosowaniem a) nożyc. b) pił. c) frezów. d) wykrojników. 10. Operacją podczas której wykonuje się ułożone w linii otwory ułatwiające podział arkusza na części jest a) wykrawanie. b) nadkrawanie. c) perforowanie. d) frezowanie. 11. Nadkrawanie jest sposobem na ułatwienie a) załamywania. b) perforowania. c) prasowania. d) oklejania. 12. Złamywanie prostopadłe polega na wykonywaniu kolejnych złamów, w stosunku do poprzedniego a) równolegle. b) prostopadle. c) dowolnie. d) ukośnie. 13. Złamywanie obwolutowe jest rodzajem złamywania a) prostopadłego. b) równoległego. c) mieszanego. d) harmonijkowego. 14. Składkę formatu ź A4 można otrzymać z arkusza formatu A4 w wyniku dwukrotnego złamywania a) równoległego. b) prostopadłego. c) mieszanego. d) obwolutowego. 15. Do wykonania 20 nakładek 4-stronicowych formatu A5 niezbędna jest następująca liczba arkuszy papieru formatu A4 a) 10 sztuk. b) 20 sztuk. c) 30 sztuk. d) 40 sztuk. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 33 16. Jednoskładkowy wkład 16-stronicowy formatu A6 wykonujemy z jednego arkusza papieru formatu a) A2. b) A3. c) ź A3. d) 1/8 A4. 17. Czterokrotne, prostopadłe złamanie arkusza w złamywarce przebiega z wydajnością 10 tys. egzemplarzy na godzinę. Czas niezbędny do złamania 5 tys. arkuszy formatu A1 do formatu A5 to a) 0,5 godziny. b) 1 godzina. c) 1,5 godziny. d) 2 godziny. 18. Kalibrowanie jest rodzajem a) krojenia. b) cięcia. c) prasowania. d) złamywania. 19. Do wyrównywania grubości opraw złożonych zastosujemy a) prasę kalibrującą. b) złamywarkę lejową. c) oklejarkę. d) krajarkę trójnożową. 20. Przyklejanie polega na a) sklejaniu materiałów na całej powierzchni styku. b) sklejaniu materiałów na części powierzchni styku. c) nałożeniu warstwy kleju na naklejankę. d) nałożeniu warstwy kleju na oklejarkę. 21. Technologii laminowania folią z tworzyw sztucznych nie stosuje się w produkcji a) gazet. b) okładek. c) czasopism. d) opakowań. 22. Najważniejszą cechą lakierów i folii przeznaczonych do opakowań żywności jest a) nietoksyczność. b) wodoodporność. c) odporność na starzenie. d) wytrzymałość na rozerwanie. 23. W celu zwiększenia połysku opakowań kartonowych zastosujemy a) oklejarkę. b) lakierówkę. c) krajarkę. d) złamywarkę. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 34 24. W magazynie papieru obowiązuje szczególna ochrona przed a) zatruciem. b) wybuchem pożaru. c) porażeniem prądem. d) urazem oczu. 25. Pierwsza pomoc na miejscu wypadku ratuje życie, gdy u poszkodowanego występuje a) zaburzenie równowagi. b) niewydolność układów krążenia i oddychania. c) otwarte złamanie. d) nudności i torsje. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 35 KARTA ODPOWIEDZI Imię i nazwisko.......................................................................................... Wykonywanie operacji jednostkowych w procesach introligatorskich Zakreśl poprawną odpowiedz. Nr Odpowiedz Punkty zadania 1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d 21 a b c d 22 a b c d 23 a b c d 24 a b c d 25 a b c d Razem: Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 36 7. LITERATURA 1. Jakucewicz S., Magdzik S.: Materiałoznawstwo dla szkół poligraficznych. WSiP, Warszawa 2001 2. Kołak J., Ostrowski J.: Maszyny i urządzenia. Maszynoznawstwo poligraficzne dla introligatorów. WSiP, Warszawa 1990 wyd. I 3. Magdzik S.: Ćwiczenia laboratoryjne z technologii introligatorstwa przemysłowego. OWPW, Warszawa 1996 4. Magdzik S.: Introligatorstwo przemysłowe. WSiP, Warszawa 1992 5. Panak J., Ceppan M., Dvonka V., Karpinsky L., Kordoa P., Mikuła M., Jakucewicz S.: Poligrafia. Procesy i technika. COBRPP, Warszawa 2005 6. Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1999 7. Praca zbiorowa. Poligrafia ogólna. WSiP, Warszawa 1993 8. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia Kadr Fundusz Współpracy, Warszawa1997 9. Kornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. Idee, Radom 2000 10. Kwiatkowski S.M.: Kształcenie zawodowe wyzwania, priorytety, standardy. IBE, Warszawa 2006 11. Praca zbiorowa: Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny. Ossolineum, Wrocław 1986 12. Czasopisma: Poligrafika, Poligrafia polska, Print Publishing, Przegląd Papierniczy, Opakowania, Świat Druku, Świat Poligrafii. 13. www.laminatorwarehouse.com/pouch 14. www.multi-graf.net/images/htm Czasopisma: - Poligrafika, - Poligrafia polska, - Print Publishing, - Przegląd Papierniczy, - Opakowania, - Świat Druku, - Świat Poligrafii. Literatura metodyczna: 1. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997 2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000 3. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Wyższa Szkoła Inżynierska, Radom 1998 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 37