Klucze do umysłu
Klucze do umysłu
Przewodnik
czyli jak skutecznie uczyć się języka obcego
1
Klucze do umysłu
KLUCZE DO UMYSA
U,
CZYLI JAK SKUTECZNIE UCZYĆ SI
J
ZYKA OBCEGO
Zachęcając Cię do podjęcia nauki języka obcego, chcemy podpowiedzieć Ci, w jaki spo-
sób to robić, by Twoja praca przynosiła jak najlepsze wyniki. Byś możliwie prędko mógł
skorzystać z owoców swych wysiłków, doskonale rozumiejąc, mówiąc i pisząc po angielsku,
niemiecku, francusku lub w innym języku w każdej życiowej sytuacji.
Uczenie się, a zwłaszcza uczenie
się języka, może kojarzyć Ci się
z nudnym i męczącym wkuwaniem
na pamięć. Wiele osób czuje przy
tym, że osiągane przez nie rezultaty
nie odpowiadają podjętemu trudowi,
że pomimo starań postępy są zbyt
wolne. I rzeczywiście: wyniki nauki
nie zależą tylko od tego, jak bardzo
ktoś się stara, ale również od tego,
w jaki sposób zabiera się do nauki
i z jakich metod korzysta, uczÄ…c siÄ™.
TWOJE MARZENIE  DOTRZESZ TAM, POD WARUNKIEM, ŻE DOBRZE WIESZ, GDZIE
CHCESZ SI
ZNALEy
Ć
Oczywiście można uczyć się języka, bo wypada znać jakiś język obcy, ale o wiele łatwiej
jest, kiedy ma się konkretny i precyzyjnie określony cel. Taki, który łatwo sobie wyobrazić,
którego bardzo pragniesz. Na przykład sportowiec znajduje motywację do treningu, myśląc
o złotym medalu  upragnionym symbolu zwycięstwa. Taki cel przyciąga swoim blaskiem
i pomaga systematycznie ćwiczyć.
Dobrze będzie, jeśli ustalisz sobie cel, dla którego zdobycia warto się uczyć i będziesz
wyobrażać go sobie często i w jak najbardziej obrazowy sposób, z wszelkimi możliwymi
szczegółami. Może to być zdobycie lepszej pracy, zrobienie kariery, wyjazd za granicę,
możliwość porozmawiania w języku obcym z konkretną osobą, np. taką, która Ci się podoba
 cokolwiek uznasz, że jest dla Ciebie naprawdę ważne i wzbudza w Tobie pozytywne
emocje. Jednak Twój cel powinien być przełożony na wyraziste obrazy, które możesz
przywoływać w swoim umyśle w stanie relaksu. Jak osiągać ten stan, opowiemy Ci za
chwilÄ™.
2
Klucze do umysłu
SPOKOJNA GA
OWA UCZY SI
LEPIEJ
Osiągnięcie odpowiedniej koncentracji podczas przyswajania wiedzy wiąże się ściśle ze
stanem odprężenia umysłu. Aby Twoja nauka była efektywna, musisz oddalić od siebie
napięcie fizyczne i psychiczne, a jego miejsce powinien zająć stan przyjemnego odprężenia
z jednoczesnym oczekiwaniem na osiągnięcie znakomitych rezultatów.
Abyś uczył się szybko i trwale zapamiętywał, Twój mózg powinien pracować  jak silnik
samochodu  na odpowiednim biegu, albo mówiąc inaczej, powinien być odpowiednio
nastrojony  jak radio czy telewizor.
Stan umysłu, w którym nauka przynosi najlepsze rezultaty nazywamy stanem ALFA.
Wczasie dziennej aktywności Twój umysł działa w stanie beta i zajmuje się tysiącem spraw,
przeskakujÄ…c chaotycznie od jednej do drugiej. Skupiasz siÄ™ po trosze na wszystkim,
a rozbiegane myśli nie sprzyjają koncentracji. Natomiast alfa jest to stan całkowitej relaksacji.
Znajdujesz się w nim czasem, kiedy Twoje myśli ulatują, kiedy marzysz, fantazjujesz.
To właśnie stan alfa jest najważniejszy w przyspieszeniu procesu uczenia się. W tym
właśnie stanie Twój umysł zapamiętuje i rozwiązuje problemy najlepiej.
W ciÄ…gu dnia sÄ… zawsze dwa takie momenty, kiedy znajdujesz siÄ™ w opisywanym stanie:
tuż przed zaśnięciem oraz zaraz po przebudzeniu. Wówczas to twój umysł jest najbardziej
chłonny. Oczywiście trudno, żeby uczyć się tylko w tych krótkich chwilach, lecz mimo to
nauka poranna i wieczorna, kiedy aktywność Twojego umysłu jest zbliżona do stanu alfa,
daje bardzo dobre rezultaty.
Istnieje możliwość świadomego wywołania optymalnego stanu relaksacji w trakcie nauki,
bez względu na to, kiedy chcesz się uczyć. Przedstawimy Ci jeden z nich.
Jeśli masz taką możliwość, to usiądz
teraz wygodnie, a postępując według podanej
instrukcji, odprężysz się i zrelaksujesz. Jeśli nie  wypróbuj proponowaną metodę przy
bardziej sprzyjajÄ…cej okazji.
Trening relaksacyjny powinien odbywać się w warunkach ciszy i spokoju. Pamiętaj, aby
zrobić wszystko, by nikt nie przeszkadzał Ci w tym ważnym dla koncentracji i relaksu
kwadransie.
3
Klucze do umysłu
TRENING RELAKSACYJNY
 A teraz wez
trzy głębokie oddechy...
i znajdz
jakiÅ› punkt na suficie...
może to być punkt prawdziwy...
lub wymyślony...
zacznij się w ten punkt wpatrywać...
aż do momentu...
gdy oczy poczują się zmęczone...
i zechcą się zamknąć...
i gdy oczy same siÄ™ zamknÄ…...
bez Twojego najmniejszego udziału...
wez
znów trzy głębokie oddechy...
i zacznij wolno liczyć...
po cichu, w myśli...
od 1 do 7...
i w momencie, gdy wypowiesz liczbÄ™ siedem...
zapadniesz w stan głębokiego odpoczynku...
stan, w którym nie będziesz miał...
chęci ani ochoty...
aby poruszyć ręką czy nogą...
gdzie będzie Ci przyjemnie...
po prostu tak siedzieć...
i pozwolić swoim myślom...
zabrać Cię w przeszłość lub przyszłość...
do tych momentów...
kiedy było Ci dobrze...
kiedy czułeś się spokojny i opanowany...
pewny siebie i szczęśliwy...
pozwól się ponieść tam...
i odwiedzić stare miejsca...
a gdyby podczas transu...
wydarzyło się coś niezwykłego...
lub groziło Ci jakieś niebezpieczeństwo...
obudzisz siÄ™ natychmiast...
gotowy do działanie i reagowania...
w pełni przytomny i obudzony...
A teraz...
Kiedy zdecydujesz, że przyszła pora na zakończenie transu...
Zacznij liczyć od 7 do 1...
Wolno i miarowo...
I w momencie wypowiedzenia liczby jeden...
Otworzysz oczy...
Będziesz obudzony i odświeżony...
W pełni gotowy do normalnego życia...
Będziesz się czuł głęboko zrelaksowany...
Z odświeżonym umysłem...
Gotowy do działania...
I co? Jak siÄ™ czujesz?
4
Klucze do umysłu
Podstawowym celem treningu relaksacyjnego jest wprowadzenie Twojego mózgu w opisany
stan alfa oraz rozluz
nienie mięśni. Wtedy masz największą szansę na osiągnięcie wysokiej
koncentracji.
Oczywiście wraz z kolejnymi powtórzeniami Twoje samopoczucie i efekty nauki w stanie
relaksu powinny być coraz lepsze. Jeśli będziesz stosował powyższy trening raz w ciągu
dnia przez cały miesiąc, wówczas po tym okresie okaże się, że Twoje problemy z uzys-
kaniem wysokiej koncentracji zdecydowanie zmniejszyły się.
Pamiętaj, że:
l Czas trwania sesji powinien wynosić około 12 15 minut.
l Podstawowymi składnikami treningu powinny każdorazowo być:
1. Uspokojenie oddechu
2. Odczuwanie ciężkości
3. Odczuwanie ciepła
4. Przywoływanie do świadomości uspokajającego obrazu, np.: księżyca w pełni, szczytów
gór przyprószonych śniegiem, spokojnego jeziora lub morza z rytmicznymi falami.
Przywołuj te obrazy z wszystkimi szczegółami. Staraj się poczuć, jak napięcie opuszcza
Twoje mięśnie, pozostawiając Cię w przyjemnym stanie odprężenia. Bardzo pomocne
w uzyskaniu relaksu jest odnalezienie takiego miejsca w przyrodzie, gdzie możesz
uciec od codziennego zgiełku, hałasu i towarzyszących Ci problemów. Odtworzenie
tego miejsca z pamięci i przeniesienie się do niego tuż przed kolejną pracą intelektualną
przygotuje CiÄ™ fizycznie i psychicznie.
5. Powolny powrót do rzeczywistości (powinieneś wykonywać trening w pozycji siedzącej,
a nie leżącej, bo grozi to zaśnięciem).
Zanim Twoja koncentracja zdecydowanie poprawi siÄ™ na skutek systematycznego
stosowania treningów relaksacyjnych, zapoznaj się z innymi sposobami radzenia sobie
ze znużeniem i zmęczeniem, towarzyszącym Ci podczas nauki. Skorzystaj z nich, a prze-
konasz się, że działają.
5
Klucze do umysłu
Krótko, ale intensywnie
Technika ta pozwoli Ci pokonać tzw. odloty  momenty ucieczki myśli od nauki, kiedy
np. czytasz i nagle zdajesz sobie sprawę, że od dłuższej chwili myślami jesteś gdzieś
daleko. Kiedy podczas nauki Twoje myśli zaczynają zmieniać swój kierunek, jest to sygnał
ostrzegawczy  słabnie koncentracja. Każdy z nas może bowiem utrzymać koncentrację na
wysokim poziomie przez pewien ograniczony, właściwy dla niego czas. Co zrobić, aby go
wydłużyć? Otóż, gdy pojawią się owe niepożądane myśli (najczęściej przyjemne), nie walcz
z nimi za wszelką cenę. Wręcz przeciwnie. Zrób sobie krótką, ale intensywną przerwę
w trakcie nauki. Przez jakiś czas pozwól płynąć swoim myślom swobodnie, a nawet
postaraj się myśleć jeszcze intensywniej. Pamiętaj jednak, że jest to przerwa dla mózgu,
nie dla ciała. Nie wstawaj zatem od biurka. Gdy wyczerpiesz temat swoich myśli, powróć
do nauki, a wówczas Twój następny  odlot znacznie się opóz
ni.
 Rzut na taśmę
Metoda jest przeznaczona dla osób zdyscyplinowanych, czyli dla Ciebie. (Jeżeli nie
uważasz się za tego rodzaju osobę, spróbuj wykorzystać ją i tak, a wtedy może okazać
się... że z twoją dyscypliną nie jest tak najgorzej!).  Rzut na taśmę służy zwiększeniu
ilości przyswojonego materiału w trakcie jednego ciągu nieprzerwanej koncentracji. Jeśli
 krótko i intensywnie przestaje działać i przeszkadzające myśli jednak pojawiają się, jest
to właśnie najlepszy moment na zastosowanie  rzutu na taśmę . Musisz się zachować
jak biegacz dobiegający do mety  ostatnie 100 metrów to największa mobilizacja, walka
z czasem, a póz
niej... upragniona meta. Przed przerwÄ… postaw sobie cel: opanujÄ™ jeszcze
10 słówek, a potem tak oczekiwana przerwa. W ten sposób  stawiając sobie mały cel
i ustanawiając nagrodę za jego osiągnięcie  zwiększysz ilość wyuczonego materiału oraz
swojÄ… motywacjÄ™ do nauki.
6
6
Klucze do umysłu
PROSTE RADY
Chcemy Ci jeszcze podsunąć kilka rad dotyczących uczenia się. Niektóre może wydadzą
Ci się banalne, ale może właśnie dlatego często nie pamiętamy, by z nich skorzystać. A to,
co ważne i przydatne nie musi być przecież skomplikowane.
Pij (wodÄ™)
Naucz siÄ™ systematycznego picia niegazowanej wody mineralnej. Pozwoli to na pozbycie
się zatruwających Twój organizm toksyn i dostarczenie odpowiednich soli mineralnych,
niezbędnych w procesach zachodzących w Twoim układzie nerwowym. Pewnie wiesz,
że składasz się właśnie... głównie z wody? Pij mało, ale często. Jeśli trudno Ci uwierzyć,
że warto to robić  wyobraz
sobie swój organizm jako akwarium z długo niewymienianą
wodÄ…...
Jedz
...ale pamiętaj, że łacińskie przysłowie mówi:  Plenus venter non studet libenter  z pełnym
brzuchem nie usiłuj się uczyć. Po prostu, żeby skutecznie pracować, musisz dysponować
 gotową energią w postaci odpowiednio stężonego cukru we krwi. Nie da się pracować
będąc głodnym, ponieważ wzmaga to senność i zmęczenie, wydłuża czas reakcji, a także
 co bardzo ważne  powoduje negatywne emocje. Ludzie, kiedy są bardzo czymś zajęci,
często nie uświadamiają sobie swego głodu. Zatem, kiedy jesteś głodny, nie przedłużaj
nauki, odkładając posiłek na potem, bo Twoja praca nie będzie efektywna.
Nie można również siadać do pracy bezpośrednio po obfitym posiłku, kiedy cały wysiłek
Twojego organizmu skupia się na trawieniu pokarmu. Dobrze jest też wytworzyć nawyk
spożycia kostki czekolady (dostarcza cukier i magnez) po około pół godziny po głównym
posiłku oraz tuż przed pracą.
Oddychaj (żuj gumę)
Tlen jest absolutnie konieczny  tak do życia, jak i do nauki. Zatem Twój mózg musi być
odpowiednio dotleniony. Dlatego zanim siÄ…dziesz za biurko, przewietrz pomieszczenie
i wykonaj jakieś proste ćwiczenia oddechowe. Pamiętaj, by dbać o dopływ świeżego po-
wietrza podczas całej pracy.
Jest jeszcze jeden sposób na dotlenienie Twojego umysłu  żucie gumy (najlepiej bez
cukru) pomaga dotlenić mózg bezpośrednio, bo poruszające się szczęki działają na
naczynia krwionośne doprowadzające tlen do mózgu jak tłok w strzykawce.
7
Klucze do umysłu
Lepiej mało i często niż długo i rzadko
To wspaniała, bo przynosząca doskonałe rezultaty zasada, ale też i najczęściej zaniedby-
wana. Ślad w pamięci jest trwalszy, a odtwarzanie treści szybsze, jeśli uczymy się po
trochu. Siedzenie nad książkami i wielogodzinne, monotonne kucie bywa po prostu grą,
udawaniem, uciszaniem sumienia. Nie interesuje Cię przecież, czy będziesz się uczyć wy-
starczająco długo, tylko czy rzeczywiście będziesz coś umieć.
Najbystrzejsi uczniowie potrzebujÄ…
powtórzeń, ponieważ, jak pewnie nie
raz się przekonałeś, jednorazowe
zrozumienie czegoÅ› nie oznacza,
że się to trwale opanowało. Dlatego
proponujemy Ci wytwarzanie w sobie
nawyków uczenia się w postaci
bardzo intensywnych i krótkich sesji
o określonym początku i końcu z jasno
wytyczonym celem. Np. teraz to
przeczytam, teraz tego posłucham,
teraz to napiszę... Prócz tego, że
będziesz dobrze zapamiętywać,
osiąganie małych, ale konkretnych
celów sprawi, że łatwo będzie Ci
być z siebie zadowolonym. Pomyśl
też zawsze o wynagrodzeniu się
jakąś drobną przyjemnością  za
osiągnięcie celu coś Ci się przecież
należy.
Stała pora, stałe miejsce
To też powszechnie znana prawidłowość. Każda czynność związana z nauką powinna
odbywać się w wyznaczonym do tego miejscu, które oczywiście należy odpowiednio
przygotować. Miejsce to powinno kojarzyć się z pracą i ze skupieniem. Świetnie jest
też wybrać stałą porę siadania do pracy, taką  godzinę zero , która tylko w rzeczywiście
wyjątkowych okolicznościach jest przesuwana. Dzięki temu można uniknąć wewnętrznej
walki z pojawiającym się czasem lenistwem, odsunąć od siebie rozterki, czy już siadać do
pracy, czy może najpierw np. zobaczyć, co leci w telewizji.
8
Klucze do umysłu
UCZ SI
SPRYTNIE  JAK ZAPAMI
TYWAĆ SA
ÓWKA
Uczenie się słówek rzadko jest ulubionym zajęciem ludzi, którzy próbują opanować obcy
język. Nie ma rady  trzeba wyuczyć się ich na pamięć, ale jest to o wiele przyjemniejsze,
kiedy wiesz, jak to robić i po pewnym czasie okazuje się, że rzeczywiście z Twojej pamięci
możesz odtworzyć prawie wszystko to, co próbowałeś w niej umieścić. Taka satysfakcja,
świadomość Twoich postępów, da Ci wiele motywacji i pozytywnej energii do dalszej nauki.
Chcemy podsunąć Ci kilka pomysłów, które mogą pomóc zmienić żmudne wkuwanie
w skutecznÄ… i przyjemnÄ… naukÄ™.
Metoda  notowania słówek
Tradycyjna metoda notowania słówek polega na zapisywaniu polskiego znaczenia obok
słówka w języku obcym, np. w angielskim:
dog  pies
star  gwiazda
room  pokój
Tak wygląda zwykły zeszyt do nauki języka większości z nas. Zapisujemy słowa i ich się
uczymy.
Jednak przedstawiający coś konkretnego obraz zapamiętujemy o wiele szybciej
i trwalej niż tylko abstrakcyjny zapis liter danego słowa.
Metoda skojarzeń swobodnych, z którą zaraz się zapoznasz, wykorzystuje możliwości
Twojej wyobraz
ni twórczej. Polega na tworzeniu rysunków odpowiadających znaczeniu
przyswajanych słówek oraz skojarzeń. Popatrz na przykład.
9
Klucze do umysłu
Tak wyglądają standardowe zapiski słówek:
A tak może wyglądać notatka wykonana metodą skojarzeń swobodnych:
10
Klucze do umysłu
Jak widzisz, metoda skojarzeń swobodnych jest bardzo prosta i przyjemna. Jej zasada
polega na dwóch krokach:
l rysowaniu znaczeń zapamiętywanych słówek (np. dom, matka, ojciec, dzieci, babcia
itp.),
l tworzeniu obrazowych skojarzeń do wcześniejszych rysunków (np. dach, ptaki, słońce,
lampa, las, ogień itp.).
Nasuwa Ci się pewnie pytanie: jak narysować pojęcia niekonkretne, abstrakcyjne? Odpo-
wiedz
jest prosta. użyj wyobraz
ni, kojarzÄ…c wyraz abstrakcyjny z konkretnym obrazem. Czy
to możliwe? Spróbuj wyobrazić sobie po kolei podane niżej słowa i wyrażenia:
l krowa jedzÄ…ca trawÄ™
l małe, bawiące się pieski
l tajemniczość
l radość
l miłość
l nienawiść
l ból zęba
l dobroczynność
l dzwoniÄ…cy telefon
l deszcz
l powoli upływający czas
l ulubiony kolor
Niektóre z powyższych pojęć miały charakter abstrakcyjny. Nie można przecież zobaczyć
czasu, bólu czy dobroczynności. Jednak zapewne udało Ci się wyobrazić sobie większość
z podanych wyrażeń. Przedstawiłeś je sobie w sposób charakterystyczny tylko dla Ciebie.
Deszcz wygląda zawsze jak deszcz  mniej więcej tak samo, a jedyną różnicą może być
jego intensywność. Tajemniczością natomiast może być zamaskowana kobieta w czerni,
mnich w kapturze, ciemny las z chatką na polanie i wiele innych skojarzeń. Gdy wyobrażamy
sobie miłość lub nienawiść, w naszej głowie mogą się pojawić obrazy konkretnych osób,
które obdarzamy tymi uczuciami. Powoli upływający czas może kojarzyć się z poczekalnią
u dentysty lub lekcją w szkole. Niektóre z powyższych wyobrażeń miały zapewne bardzo
osobisty i emocjonalny charakter. Jednak przyznaj, że były to raczej konkretne sytuacje,
osoby lub zdarzenia z życia wzięte.
Poniżej zamieszczamy dwa tematycznie dobrane zestawy słówek. W wolnej chwili do
każdego z możesz sporządzić rysunek, by przećwiczyć metodę skojarzeń swobodnych.
11
Klucze do umysłu
Zestaw I  Przedmioty codziennego użytku
pieniÄ…dze  money papier  paper
książka  book zabawka  toy
gazeta  newspaper zapałka  match
pióro  pen uśmiech  smile
ołówek  pencil stół  table
atrament  ink krzesło  chair
zeszyt  exercise book krzesło  chair
dzbanek  pitcher lampa  lamp
woda  water być  to be
kapelusz  hat gdzie  where
w  in z  from
wszystko  all bo  because
coÅ›  something dla  for
do  to
Zestaw II  Zmysły i części ciała ludzkiego
zmysł, rozum  sense słuch  hearing
część  part smak  taste
ludzki  human powonienie  smelling
ciało  body czucie  feeling
głowa  head łokieć  elbow
oko  eye paznokcie  nails
nos  nose żebro  rib
zÄ…b  tooth krew  blood
zęby  teeth mózg  brain
język  tongue całować  to kiss
policzek  cheek prawy  right
stopa  foot lewy  left
noga  leg ciemny  dark
szyja  neck kość  bone
stopy  feet często  often
warga  lip żołądek  stomach
ucho  ear serce  heart
usta  mouth włosy  hair
ręka  arm głos  voice
palec  finger płuca  lungs
kolor  colour ślina  saliva
imiÄ™  name Å‚zy  tears
wzrok  eyesight mówić  to speak
12
Klucze do umysłu
Poznałeś zatem nowy sposób zapisywania słówek, którego ideą jest zapamiętywanie
opierające się na wykorzystaniu symboli i obrazów oraz na swobodnych skojarzeniach. Do
tworzenia tego typu notatek nie trzeba posiadać szczególnych zdolności plastycznych.
Liczy się tu odrzucenie dotychczasowych, szkolnych nawyków uczenia się, fantazja
i kolorowa wyobraz
nia!
Mnemotechnika
Teraz proponujemy Ci, byś zapoznał się z zasadami zapamiętywania obcych słówek,
wykorzystując do tego celu mnemotechnikę, czyli zapamiętywanie z wykorzystaniem
obrazów.
Mnemotechniki to narzędzia stosowane w pracy umysłowej i w życiu codziennym.
Efektem ich wykorzystywania jest doskonała pamięć. Techniki te są oparte na naturalnych
możliwościach umysłu. Ich podstawową zasadą jest:
l Wykorzystanie prawidłowego współdziałania półkul mózgowych, z uwzględnieniem
półkuli prawej, odpowiadającej m.in. za obraz, wyobraz
niÄ™, kolor i emocje.
l Nadanie każdej informacji sensu i odwołanie się do swoich osobistych doświadczeń
 przez stworzenie własnego, osobistego skojarzenia.
Aby skutecznie zapamiętywać słowa, należy:
1. Zobaczyć zapamiętywaną informację i spróbować  powiększyć jej obraz w umyśle.
2. W trakcie tworzenia i oglądania obrazu uruchomić pozostałe zmysły, a przede wszyst-
kim włączyć swój dominujący kanał percepcji (wzrokowy, słuchowy lub kinestetyczny).
3. Pamiętać o tym, że pierwsze skojarzenie jest najsilniejsze i nie warto go zmieniać.
13
Klucze do umysłu
Zasady stosowania mnemotechniki
We wszystkich przykładach opierać się będziemy na języku angielskim, jednak dokładnie
te same zasady mają swoje zastosowanie w innych językach. Ponieważ w naszej mnemo-
technice chodzi o zapamiętywanie wersji dz
więkowej danego słówka (oraz biorąc pod
uwagę fakt, że nie wszyscy umieją czytać znaki fonetyczne języka angielskiego) przy
każdym słówku umieszczony jest zapis fonetyczny w standardowej i polskiej wersji.
Zaczynamy.
Przykład I
Spróbujmy zapamiÄ™tać wyraz parish [ pćrjƒ] [perysz], oznaczajÄ…cy parafiÄ™.
parish [ pćrjƒ] [perysz]  parafia
Podobnie brzmiącym polskim wyrazem jest Paryż, który najczęściej kojarzymy z wieżą
Eiffla. Utwórz zatem silne skojarzenie między Paryżem (wieżą Eiffla) i parafią. Możesz
sobie wyobrazić dom parafialny w kształcie wieży Eiffla, znajdujący się przy Twoim miejscu
zamieszkania. Równie dobrze to ludzie z Twojej parafii mogli wyjechać na wycieczkę do
Paryża i zwiedzić to piękne miasto. Teraz gdy ktoś Cię zapyta:  jak w języku angielskim
brzmi słowo oznaczające parafię? , w Twojej głowie pojawi się... Paryż.
Przykład II
Zastanówmy się, czy możliwe jest znalezienie polskich odpowiedników fonetycznych
trudniejszych wyrazów angielskich. Tym razem naszymi słowami są: stormbound
[ stT:mbaund] [stormbaund] oznaczający uwięzionego przez burzę oraz obituary
[%DÅ„ bjtƒu%DÅ„ri] [obytjuari], które znaczy nekrolog.
1. stormbound [ stT:mbaund] [stormbaund]  uwięziony przez burzę
2. obituary [%DÅ„ bjtƒu%DÅ„ri] [obytjuari]  nekrolog
1. fonetycznie zbliżonymi polskimi słówkami są w tym przypadku sztorm i Bond (tak
 James Bond!). W związku z takim skojarzeniem nie jest trudno je połączyć z uwię-
zionym przez burzÄ™.
Każdy ma już przed oczyma uwięzionego Bonda na morzu i walczącego z wielkimi
falami i porywistym wiatrem (...ale nie bójmy się, on sobie poradzi).
2.  to słowo przypomina wyrażenia typu: ...obite ary, obite gary lub obite bary.
Spróbuj sam skojarzyć biedne, obite papugi ary z nekrologiem. Prawda, że to łatwe?
Każdy obcojęzyczny wyraz możemy skojarzyć z dobrze nam znanym, polskim sło-
wem lub wyrażeniem.
14
Klucze do umysłu
Przedstawiona powyżej mnemotechnika usprawnia proces zapamiętywania. Fonetyczne
odpowiedniki z języka polskiego stanowią ścieżkę dostępu do zupełnie nieznanych nam
pojęć angielskich albo niemieckich czy francuskich. Nikt przecież nie może zaprzeczyć, że
zdecydowanie łatwiej jest sobie przypomnieć słówko parish, znając fonetyczny odpowiednik
polski (Paryż) niż tylko jego znaczenie (parafia). Rolą takich wyrazów pośrednich jest
 naprowadzenie nas na odpowiednie skojarzenie, tak by w rezultacie przypomnieć sobie
brzmienie pożądanego słowa. Podczas powtórek wyrazy pośrednie będą samoistnie
zanikać, a efektem twojej nauki będzie automatyczne tłumaczenie słów z języka obcego.
I jeszcze na koniec dobitniej powtórzymy dwie ważne w uczeniu się języka obcego rady:
l Ucz się słówek przed pójściem spać  kiedy Twój umysł jest jeszcze aktywny
 i powtarzaj je tuż po przebudzeniu. Wówczas skuteczność zapamiętywania jest
zdecydowania wyższa niż o innych porach dnia.
l Najlepszą powtórką jest konwersacja. Ucz się języka razem z bratem, siostrą,
przyjacielem.
15