Pakiet GNOME Office
COVER STORY
Programy GNOME dla biura
Narzędzia biurowe
Kiedy użytkownicy GNOME chcą
napisać list lub wystawić kilka fak-
tur, nie są skazani na pakiety opro-
gramowania biurowego, takiego jak
OpenOffice czy też KOffice. GNO-
ME Office to zestaw aplikacji biuro-
wych dostosowanych specjalnie do
potrzeb środowiska GNOME.
FRANK WIEDUWILT
obre wiadomości dla użytkowni- ny przez różne grupy programistów, które nie Office można znalez
ć informację, że w przy-
ków korzystających podczas co- współpracowały ze sobą. W rezultacie część padku grafiki wektorowej do wyboru mamy
Ddziennej pracy ze środowiska programów ma wiele braków, jest niedopra- aż dwie aplikacje. Jest to kolejny dowód na
GNOME. Specjalnie dla GNOME opraco- cowana, a co najgorsze, programy pakietu słabe dopracowanie pakietu w porównaniu
wano zestaw programów biurowych przy- różnią się bardzo między sobą i nie tworzą z innymi zintegrowanymi pakietami aplika-
datnych podczas codziennej pracy. Jeżeli spójnej całości. cji biurowych. Ma to jednak swoje dobre
jednak szukasz ujednoliconego i zintegro- strony  użytkownik może zadecydować, któ-
wanego pakietu aplikacji, czeka Cię roz- Wszyscy za jednego re narzędzie wybrać do wykonania określo-
czarowanie. Biblioteka GTK jest dość często wykorzy- nego zadania.
W przeciwieństwie do pakietów KOffice stywana przez programistów w celu ujedno- Projekt jest otwarty na wszelkie rozwiąza-
i OpenOffice, oprogramowanie składające się licenia interfejsu graficznego użytkownika. nia i pomysły, niestety również w negatyw-
na GNOME Office nie zostało opracowane Różnice stają się widoczne natychmiast nym sensie. GNOME Office rości sobie pra-
przez jeden zespół programistów, ani nawet przy pierwszej próbie zintegrowania pro- wa do programu graficznego Sodipodi oraz
przez kilka zespołów zaangażowanych w pra- gramów ze środowiskiem GNOME. Arkusz do aplikacji Sketch, mimo iż używany przez
ce nad projektem  pakiet ten został stworzo- kalkulacyjny Gnumeric jest z pewnością nią interfejs graficzny XForms z
le integruje
najbardziej zaawansowaną aplika- się z pakietem GNOME. Co więcej, ludzie
cją w pakiecie. Edytor tekstu, Abi- tworzący projekt dopisują do listy swoich za-
Word, jest dość użytecznym na- sług również Impress, program do pracy
rzędziem, nie może się jednak z prezentacjami z rodziny OpenOffice, mimo
równać z aplikacją Writer, wcho- iż raczej słabo działa w środowisku GNOME.
dzącą w skład pakietu OpenOffice. GNOME Office pozwala także zarządzać in-
Z pozostałych programów nie ma formacjami osobistymi (PIM). Użytkownik
zbyt wiele pożytku. Na przykład ma do dyspozycji funkcje do zarządzania kon-
aplikacja graficzna Sodipodi bar- taktami i pocztą elektroniczną w programie
dzo często się zawiesza. Evolution. Jeżeli wolisz korzystać z łatwego
T
e pozostałe programy, o których w obsłudze programu pocztowego, wypróbuj
wspominałem, to zgodnie ze stroną aplikację Balsa [3]. MrProject [4] jest narzę-
projektu GNOME Office [1], nie dziem do zarządzania prostymi projektami,
mniej niż 15 aplikacji. Część z nich a Galeon to pełna przeglądarka internetowa.
jest bardzo prosta i nieskompliko- Wszystkie te programy są nieustannie udosko-
wana, na przykład program do wy- nalane, a ich nowe wersje pojawiają się dość
syłania faksów Gfax lub przeglą- często. W tym artykule skupimy się aplika-
Rysunek 1: Solidny i kompaktowy, ale oferuje tylko darka obrazów Eye Of GNOME cjach biurowych, które są powszechnie
podstawowe funkcje  edytor tekstu AbiWord. [2]. Na stronie głównej GNOME uznawane za niezbędne: edytorze tekstu
28 Kwiecień 2004 www.linux-magazine.pl
Pakiet GNOME Office COVER STORY
i arkuszu kalkulacyjnym. w zwykły sposób i wybrać pole-
Niestety nie istnieje jeszcze cenie Insert / Mail merge field
jedno miejsce w sieci, z którego w celu wstawienia pól bazy da-
użytkownicy mogą pobierać pli- nych w żądanych miejscach. Po
ki z kodem z
ródłowym lub pliki wykonaniu wszystkich czynno-
binarne. Oznacza to, że w celu ści zamknij edytor tekstu i uru-
otrzymania całego pakietu trze- chom ponownie program, usta-
ba zebrać wszystkie jego ele- wiając flagę -p i podając nazwę
menty z wielu różnych serwerów. pliku w miejscu, w którym Abi-
Zajrzyj najpierw na stronę [1]. Word ma wstawić dokument ko-
Znajdziesz na niej łącza do po- respondencji seryjnej:
szczególnych witryn projektu.
Abiword-2.0 -m adresy.txt U
Edytor tekstu -p output.ps list.abw
Brak współpracy programistów
jest szczególnie widoczny AbiWord utworzy dla każdego
w przypadku edytora tekstu Rysunek 2: Gnumeric to arkusz kalkulacyjny z wieloma funkcjami, rekordu, znajdującego się w pli-
AbiWord, który jest dostępny przeznaczony dla użytkowników programu MS Excel. ku z adresami, plik PostScript
w wersjach dla kilku systemów z numerem seryjnym w katalogu
operacyjnych: Linuksa, QNX, Windowsa Szybkość pracy programu ma niestety lokalnym. Ostatnia czynność to wydruko-
i MacOS X. Dzięki temu użytkownicy mogą swoją cenę. W porównaniu z bardziej za- wanie plików. Programiści pracują obec-
przenosić bezproblemowo dokumenty mię- awansowanymi edytorami, AbiWord udostęp- nie nad uproszczeniem sposobu korzysta-
dzy poszczególnymi systemami. Niestety nia tylko podstawowe funkcje. Aplikacja nia z tej funkcji.
użytkownicy systemów innych niż Linux nie umożliwia pracę z tabelami i oferuje dla nich AbiWord czyta i zapisuje pliki w wielu for-
mają co liczyć na pełny zestaw aplikacji biu- szereg opcji formatowania. Błąd w bieżącej matach, co ułatwia pracę z dokumentami in-
rowych typu GNOME Office. wersji 2.0 uniemożliwia jednak przechodze- nych programów. Szczegółowe informacje na
Kod z
ródłowy bieżącej wersji AbiWord nie między komórkami przez naciśnięcie kla- ten temat znajdują się w T
abeli 1. Dostępne
(2.0.3) i pliki binarne dla różnych dystrybu- wisza [T rezultacie do poruszania się filtry robią wrażenie. Aplikacja czyta pliki
ab]. W
cji są dostępne pod adresem [5]. Jeżeli za- między komórkami trzeba korzystać z myszy. z zaawansowanym formatowaniem, takie jak
mierzasz skompilować kod z
ródłowy, Program pozwala także stosować przypisy pliki RTF oraz dokumenty programu MS
sprawdz
, czy masz bibliotekę FriBidi [6]. dolne i końcowe, więc można go użyć do na- Word, i wyświetla je poprawnie na ekranie.
Struktura i wygląd menu oraz okien dialo- pisania stosunkowo prostego tekstu, na przy- Tylko kilka z wielu filtrów importu dostęp-
gowych nie pozostawia wątpliwości, że edytor kład szkolnego zadania domowego. W Abi- nych w wersji 1.x jest nadal dostępnych, jako
AbiWord wzoruje się na programie MS Word brakuje jednak bardzo ważnych funk- że sam format pliku programu AbiWord
Word. Elementy interfejsu przypominają do cji, takich jak automatyczne tworzenie spisu uległ w międzyczasie zmianom.
złudzenia rozwiązania zastosowane w aplika- treści oraz indeksów. Z tego powodu nie moż-
cjach pod Windowsa. Przykładowo, opcje na w nim napisać złożonego pod względem Arkusz kalkulacyjny
formatu strony są dostępne w menu File formatu tekstu naukowego. Programiści po- Arkusz kalkulacyjny Gnumeric [7] oferuje
(Plik), podobnie jak w MS Word. dejmują obecnie starania mające na celu usu- wiele funkcji do importowania i eksporto-
W przeciwieństwie do aplikacji pakietów nięcie powyższych ograniczeń. wania danych (T stanowi najlepiej
abela 2) i
Microsoft oraz OpenOffice i KOffice, Abi- Wersja 2.0 jest wyposażona w nową funk- dopracowany program pakietu GNOME Of-
Word działa z przyzwoitą szybkością rów- cję korespondencji seryjnej, jednak sposób fice. Bardzo dobrze działa opcja importowa-
nież na nieco starszym sprzęcie. Podsumo- korzystania z niej jest bardzo skomplikowany. nia plików w formacie MS Excel, mimo iż
wując: Abiword to dobrze zrobiony edytor Po pierwsze, należy stworzyć prosty plik tek-
tekstu (Rysunek 1) z intuicyjnym rozkła- stowy zawierający żądane dane adresowe.
Tabela 2: Niektóre formaty
dem funkcji. Pierwszy wiersz pliku musi zawierać nazwy
plików obsługiwane przez
pól rozdzielone przecinkami. Kolejne wier-
Gnumeric.
sze również muszą być rozdzielone przecin-
Tabela 1: Formaty plików
Format Import danych Eksport danych
kami i zawierać odpowiednie rekordy. Aby
obsługiwane przez Abi-
MS Excel x x
program AbiWord korzystał z tego pliku pod-
Word.
Applix x x
czas wykonywania zadań związanych z kore-
HTML x x
Format Import danych Eksport danych
spondencją seryjną, musisz ustawić flagę -m
dBase  x
MS Word x x
i podać nazwę pliku przy uruchamianiu pro-
Quattro Pro x x
RTF x x
gramu w wierszu polecenia:
Lotus 123 x x
XHTML x x
OpenOffice/ x x
Wieloczęściowe  x
Abiword-2.0 -m adresy.txt StarOffice Calc (.sxc)
e-maile w HTML-u
CSV/TSV x x
Tekst x x
Możesz również stworzyć dokument
www.linux-magazine.pl Kwiecień 2004 29
Pakiet GNOME Office
COVER STORY
importowanie plików zawierających dużo stępnia funkcje o jednolitym interfejsie gra-
kodu VisualBasic może spowodować kilka ficznym do zarządzania pocztą e-mail, kalen-
problemów. Aplikacja ta jest pomysłem jed- darzem, kontaktami i zadaniami. Otwarty
nego z założycieli projektu GNOME, Migu- format vCard umożliwia wymienianie da-
ela de Icaza, który nie ukrywa, że wzorował nych adresowych z innymi użytkownikami.
się na programie MS Excel. Program ten ma także funkcje ułatwiające
Graficzny interfejs użytkownika (Rysu- współpracę, które pozwalają organizować
nek 2) w bieżącej wersji 1.2.5 jest dobrze spotkania i rozdzielać zadania.
przemyślany i rozplanowany. W przypadku Odpowiednikiem programu MS Project
problemu użytkownik ma do dyspozycji pli- jest w pakiecie GNOME Office aplikacja
ki pomocy dostępne online. MrProject [4]. Oferuje ona użyteczne funkcje
Dzięki wielu funkcjom, które pozwalają Rysunek 3: GIMP umożliwia pracę z grafiką do zarządzania małymi i średnimi projektami
wykonać praktycznie każde zadanie, Gnume- rastrową i stanowi już de facto standard z niezbyt dużą liczbą uczestników i zadań.
ric może śmiało mierzyć się z arkuszem kal- w świecie Linuksa. Aby użyć programu, należy najpierw utwo-
kulacyjnym pakietu OpenOffice  Calc. rzyć listę zadań wymaganych do ukończenia
Użytkownikom z pewnością przypadnie do tej korzysta także AbiWord. Niestety pro- projektu, następnie przypisać je grupom lub
gustu szeroka gama funkcji, zaczynając od gramiści zapomnieli dodać do pakietu pro- konkretnym osobom, określić czas rozpoczę-
prostych matematycznych funkcji, na za- gramu takiego jak Portabase [9], który po- cia i czas zakończenia prac, przybliżony czas
awansowanych analizach statystycznych koń- zwala korzystać z mniejszych zbiorów re- trwania i zdefiniować zależności między
cząc. Program udostępnia ponadto wiele ro- kordów baz danych i nie wymaga konfigu- określonymi częściami projektu. Wykresy
dzajów wykresów pozwalających przedstawić rowania serwera bazy danych. Gantta pozwalają śledzić na bieżąco postępy
wszystkie typy danych. Nie ma praktycznie Mergeant, dostarczany z poprzednią wersją prac i interweniować w razie problemów.
żadnych ograniczeń, jeżeli chodzi o sposób biblioteki GNOME-DB, to jedyne narzędzie Jeżeli dostępne funkcje nie spełniają
prezentacji danych na ekranie komputera do tworzenia łączy między tabelami i kweren- wszystkich Twoich potrzeb, poczekaj na ko-
czy też wydruku. GNOME-DB udostępnia dami baz danych oparte na graficznym inter- lejną wersję MrProject. Program będzie ofe-
interfejs bazy danych. Dzięki tej bibliotece fejsie użytkownika. Niestety Mergeant znaj- rować nowe możliwości, ale już pod inną na-
Gnumeric umożliwia łatwe korzystanie z baz duje się w znacznie mniej zaawansowanym zwą  w celu uniknięcia niebezpieczeństwa
danych zapisanych w formacie dBase. stadium rozwoju niż GNOME-DB. Różnica ta naruszenia prawa chroniącego znaki handlo-
jest na tyle duża, że GNOME-DB zainteresu- we: Planner [11]. Program otrzymał nową na-
Dostęp do baz danych je deweloperów tylko w bieżącej wersji. zwę w listopadzie 2003 roku, jednak zmiany
Określenie  biblioteka użyte odnośnie tej nie uwzględniono jak dotąd na stronie
GNOME-DB [8] sugeruje, że nie jest to Szczere chęci głównej pakietu GNOME Office [1]. Jest to
aplikacja do baz danych z interfejsem użyt- T
o jeszcze nie koniec podobieństw z pakietem kolejny dowód na to, że programiści mają
kownika. W rzeczywistości jest to zbiór Microsoft Office. GNOME Office obejmuje ciągle dużo do nadrobienia.
funkcji, które umożliwiają innym progra- edytor tekstu i arkusz kalkulacyjny. Brakuje
mom uzyskiwanie dostępu do rekordów ba- w nim aplikacji podobnej do MS Access, ale Grafika
zy przechowywanej zwykle na serwerze ba- oferuje za to odpowiednik programu Outlook Twórcy projektu uznają Impress, program
zy danych. Oprócz Gnumeric z biblioteki  aplikację Evolution [10]. Evolution udo- do prezentacji z pakietu OpenOffice, za na-
SA
OWNICZEK
CMYK: model kolorów używany na potrze- wania i eksportowania danych w tabelach HPGL:  Hewlett Packard Graphics Langu-
by profesjonalnych wydruków, w którym i bazach danych między różnymi aplikacja- age to język stworzony na potrzeby druka-
drukowane kolory są definiowane jako mi i systemami operacyjnymi. rek HP (i innych) w celu przesyłania danych
kombinacje czterech podstawowych barw: przygotowanych do wydruku.
DXF:  Drawing Exchange Format to for-
błękitnego (Cyan), amarantowego (Ma-
mat pliku służący do wymiany rysunków. RTF: czyli  Rich Text Format . Format pli-
genta), żółtego (Yellow) i czarnego (blacK).
Został opracowany dla potrzeb programu ku dla sformatowanych dokumentów tek-
Podstawowy element graficzny (primiti- AutoCADa i stał się standardowym forma- stowych, który umozliwia prace z dokumen-
ve): podstawowe figury geometryczne, ta- tem programów z rodziny CAD. tami w róznych programach i systemach
kie jak kwadraty i okręgi, których można operacyjnych.
GTK: czyli GIMP Toolkit. Jest to biblioteka
użyć do tworzenia bardziej skomplikowa-
przydatna podczas programowania w C, SVG:  Scalable Vector Graphics , standar-
nych rysunków.
z funkcjami umożliwiającymi tworzenie gra- dowy format pliku dla grafiki wektorowej
CSV/TSV: formaty plików, w których warto- ficznych interfejsów użytkownika (GUI). oparty na formacie XML.
ści są odpowiednio rozdzielane przecinkami GTK została stworzona z myślą o progra-
UML:  Unified Modeling Language defi-
lub znakiem tabulatora. Format tekstowy mie graficznym GIMP, szybko stała się po-
niuje reguły i symbole umożliwiające wizu-
dla tabel, w którym kolumny są rozdzielane pularnym narzędziem i została wykorzysta-
alizację zadań w celu łatwiejszej implemen-
w wierszu przecinkami lub znakami tabula- na w szeroko zakrojonych projektach, ta-
tacji w aplikacjach.
tora. Ten format jest używany do importo- kich jak GNOME.
30 Kwiecień 2004 www.linux-magazine.pl
Pakiet GNOME Office COVER STORY
rzędzie należące do GNOME Office, co bu- wsze znaczy dobrze, ponieważ ograniczyli się
dzi zrozumiałe oburzenie. Postępowanie to jedynie do użycia niezbędnych elementów.
bardzo mnie dziwi, ponieważ pakiet GNO- Dzięki temu program uruchamia się i wyświe-
ME Office obejmuje kilka naprawdę do- tla strony bardzo szybko. Bardzo dobrze roz-
brych programów do pracy z obrazami. wiązane zostało zarządzanie zakładkami. Po-
Spójrzmy na przykład na GIMP[12], edytor dobnie jak Mozilla, Galeon umożliwia wyświe-
obrazów rastrowych (Rysunek 3). GIMPob- tlanie wielu stron w jednym oknie.
sługuje wiele formatów graficznych i oferu-
je szereg funkcji do pracy z grafiką, co czy- Wnioski
ni z niego doskonałe narzędzie do retuszo- Mimo wielu oferowanych funkcji pakiet
wania cyfrowych zdjęć i obróbki obrazów GNOME Office budzi we mnie mieszane
przed publikacją w sieci. Rysunek 4: Sodipodi zapełnia pulpit oknami, uczucia. Z jednej strony mamy dopracowa-
Do niedawna GIMPnie obsługiwał separa- zasłaniając przetwarzany obraz. ne programy, takie jak Gnumeric i GIMP
,
cji kolorów w standardzie CMYK z powodu które doskonale spełniają swoje zadania.
ograniczeń narzucanych przez prawo paten- Grafika biznesowa Z drugiej strony w pakiecie znajdują się
towe. Na szczęście na końcu tunelu pojawia Na szczęście nie trzeba korzystać z Sodipo- także niestabilne programy, jak Sodipodi,
się małe światełko: bieżąca wersja jest pierw- di do tworzenia typowo biznesowych grafik, które raczej nie przydadzą się w codziennej
szą, w której ta funkcja jest dostępna, dzięki takich jak schematy blokowe, schematy pracy z komputerem.
czemu można korzystać z GIMP w profesjo- struktur przedsiębiorstwa czy też wykresy Jednak największą wadą pakietu jest brak
nalnych zastosowaniach. Nowa wersja 2.0 UML. W tym celu można użyć wyspecjali- ujednoliconego interfejsu, co może powodo-
przyczynia się w ten sposób do zwiększenia zowanego narzędzia Dia [14]. Interfejs wać pewne trudności związane z używaniem
popularności GIMP Programiści włożyli obejmujący pasek narzędzi oraz duży ob- programów. T
. ego typu problemy nie powinny
mnóstwo pracy w poprawienie interfejsu szar do rysowania jest wzorowany na pro- się zdarzać w przypadku pakietów oprogra-
i zwiększenie funkcjonalności programu. gramie GIMP
. Dostęp do narzędzi i okien mowania. Tylko dwa programy zostały w pew-
Pakiet GNOME Office obejmuje także dialogowych można uzyskać klikając pra- nym stopniu ujednolicone: AbiWord i Gnu-
narzędzie Sodipodi [13], służące do pracy wym przyciskiem obrabiany rysunek. meric. Nie myśl zatem, że szybko będziesz
z grafiką wektorową. Interfejs przypomina Dia oferuje wiele szablonów do różnych korzystać na co dzień z pakietu GNOME Of-
nieco rozwiązanie zastosowane w GIMPSo- zadań. Jeżeli potrzebny formularz nie jest fice  na dobrze dopracowaną wersję przyj-
.
dipodi ma wiele funkcji i liczne okna po- dostępny jako szablon, możesz łatwo zdefi- dzie nam jeszcze poczekać.
zwalające konfigurować właściwości narzę- niować nowy formularz.
dzia i obiektu. Pliki tworzone przez to na- Oprócz plików we własnym formacie, pro-
rzędzie mają rozszerzenie SVG gram czyta również pliki z rozszerzeniami
.
INFO
Program jest obecnie dostępny w wersji DXF XFig. Niestety Dia nie obsługuje
, SVG i
[1] GNOME Office:
0.33 i można go z powodzeniem używać do formatu programu Microsoft Visio. Dane
http://www.gnome.org/gnome-office/
pracy z obrazami, tworzenia zaproszeń lub można zapisać także w formacie DXF
, HPGL,
[2] Eye Of GNOME: http://www.gnome.org/
kart menu. Sodipodi zapewnia standardowy EPS lub PNG i otwierać pliki w innych apli-
gnome-office/eog.shtml
zestaw narzędzi do tworzenia podstawowych kacjach graficznych i programach CAD.
[3] Balsa: http://balsa.gnome.org/
elementów graficznych, tzw. primitives. Po-
[4] MrProject:
nadto obsługuje wypełnianie przezroczystych Surfuj z GNOME
http://mrproject.codefactory.se/
obiektów, co pozwala osiągnąć ciekawe efekty. W przeciwieństwie do innych popularnych
[5] AbiWord do ściągnięcia:
Niestety, program pozostawia dużo do ży- pakietów biurowych dla Linuksa czy MS
http://www.abisource.com/download/
czenia pod kątem dopracowania. Oferuje Windows, GNOME Office obejmuje wła-
[6] FriBidi: http://fribidi.sourceforge.net/
między innymi funkcję przyciągania do sną przeglądarkę internetową z interfejsem
siatki, która jednak nie działa w bieżącej opartym na GTK. Galeon [15] korzysta [7] Gnumeric: http://www.gnome.org/
wersji, oraz funkcję wyświetlania pozycji z mechanizmów renderowania, wykorzy- gnome-office/gnumeric.shtml
kursora na pasku stanu, również niedziała- stanych w Mozilli i Gecko do wyświetlania
[8] GNOME-DB: http://www.gnome-db.org/
jącą w poprawny sposób. stron HTML.
[9] Portabase:
Do stabilnych narzędzi nie można też zali- Program nie jest jednak pozbawiony wad.
http://portabase.sourceforge.net/
czyć Sodipodi. Niestety zawiesza się dość Aktualna stabilna wersja 1.2.13 opiera się na
[10] Evolution:
często w czasie pracy. Na szczęście program Mozilli 1.3a, przy czym w ramach projektu
http://ximian.com/products/evolution/
zwykle zapisuje wynik pracy zanim ostatecz- Mozilla opracowano już wersję 1.6. Wersja
[11] Planner: http://planner.imendio.org/
nie przestanie działać. Po tym krótkim deweloperska programu Galeon 1.3.11a ko-
[12] GIMP: http://www.gimp.org/
wprowadzenia trudno się dziwić, że profe- rzysta z bieżącej wersji Mozilli, można zatem
[13] Sodipodi:
sjonalni graficy szerokim łukiem omijają założyć, że w kolejnej wersji zostaną nadro-
http://sodipodi.sourceforge.net/
Sodipodi. Co gorsza, program obsługuje bione wszelkie zaległości.
[14] Dia: http://www.lysator.liu.se/~alla/dia/
tylko swój własny format i nie zanosi się na Interfejs programu Galeon jest dobrze prze-
to, aby umożliwiał korzystanie z popularne- myślany i atrakcyjny. Programiści najwyraz
- [15] Galeon: http://galeon.sourceforge.net/
go formatu programu Adobe Illustrator. niej są zwolennikami zasady, że dużo nie za-
www.linux-magazine.pl Kwiecień 2004 31