bazy danych
Sybase SQL
Anywhere Studio 9.0
Wojciech Zaremba
ybase SQL Anywhere Studio Producent zaleca instalację oprogra-
(SAS) to zestaw narzędzi do mowania w katalogu /opt/sybase/SYBS-
tworzenia i zarządzania bazami sa9, ale nie jest to konieczne (ja insta-
S danych na urządzeniach stacjo- lowałem w katalogu /sybase). Wymaga-
narnych i mobilnych. Jego najważniejszym ne jest natomiast, abyśmy posiadali
elementem jest Sybase Adaptive Server prawa zapisu/odczytu w katalogu,
Anywhere (ASA), relacyjna baza danych w którym będziemy instalować produkt.
o niewielkich wymaganiach sprzętowych. Ponadto, jeżeli będziemy uruchamiali
ASA to oprogramowanie, które zawie- serwer jako inny użytkownik, to powi-
ra w sobie wszystkie cechy współczesnych nien on mieć prawa dostępu do wyma-
profesjonalnych baz danych, czyli wyzwa- ganych plików/katalogów.
lacze bazodanowe (triggery), funkcje, pro- SQL Anywhere Studio oczekuje
cedury, wykonywanie kopii zapasowych jądra Linux w wersji co najmniej 2.4.18
oraz transakcyjność. Zapewnia wysoką (przy instalacji na maszynach z więcej
wydajność w przetwarzaniu danych niż jednym procesorem  SMP) lub co
poprzez wykorzystywanie technologii najmniej 2.4.2 (dla jednoprocesorowych
SMP (Symmetric Multiprocessing System). maszyn). Niezbędna jest również obec-
Posiada wsparcie dla środowiska .NET, ność biblioteki NCurses 5.2.
języka XML i Java oraz usług sieciowych. Kompletna instalacja zajmuje ok.
Ponadto, ASA jest systemem łatwym 140 MB, bez naszych baz danych.
do uruchomienia  jego instalacja prze- Wszystkie zrzuty ekranu prezentowa-
biega prawie automatycznie, podobnie ne w tym artykule pochodzą ze środo-
jak konfiguracja. wiska GNOME i systemu operacyjnego
W tym artykule chciałbym pokazać, Aurox Linux 9.2.
jak zacząć pracę z tym ciekawym opro-
gramowaniem. Instalacja
Plik, z którego instalujemy SAS, ma
Przed instalacją nazwę asaeval9linux_x86.tar.gz. Kopiu-
Wersja SQL Anywhere Studio, którą wyko- jemy go np. do katalogu /tmp, a następ-
rzystamy w artykule, jest tzw. wersją dewe- nie rozpakowujemy poleceniem tar xzvf
loperską. Oznacza to, że możemy używać asaeval9linux_x86.tar.gz. W wyniku
jej za darmo podczas procesu tworze- otrzymujemy katalog o nazwie SYBSa-
nia i testowania aplikacji/programów, ale
nie możemy wykorzystywać jej legalnie
w środowisku produkcyjnym.
Aby uaktywnić wersję deweloperską,
musimy zarejestrować się pod adresem
http://www.sybase.pl/ASA9. Dzięki temu
uzyskamy klucz. Bez niego, produkt bę-
Na płycie DVD
dziemy mogli zainstalować w wersji ewa-
Na płycie DVD znajduje się
luacyjnej, działającej tylko przez 60 dni.
pakiet instalacyjny Sybase SQL
Instalator SQL Anywhere Studio nie
Anywhere Studio 9 w wersji
Rysunek 1. Ekran powitalny instalatora
deweloperskiej. wymaga od nas uprawnień administratora
SAS-a
(roota).
42
maj 2004
sybase sas bazy danych
Podajemy katalog, w którym chcemy
umieścić instalowane pliki (np. wcze-
śniej utworzony /sybase), oraz katalog,
w którym będą trzymane pliki wspólne
(np. /sybase/shared).
Na koniec potwierdzamy opcje insta-
lacji oraz wybrane katalogi wciskając kla-
wisz [Y ]. Instalator sprawdzi ilość dostęp-
nego miejsca na dysku i rozpocznie insta-
Rysunek 2. Opcje instalacji SAS-a
lację (musimy jeszcze dwa razy wcisnąć
klawisz [Enter]).
saEval, do którego przechodzimy. Two-
rzymy jeszcze katalog /sybase, w którym Po instalacji
będziemy instalować oprogramowanie Aby skorzystać z zainstalowanego SQL
Rysunek 3. Uruchomienie przykładowej
(jako root wykonujemy: mkdir /sybase ; Anywhere Studio, musimy ustawić jesz-
bazy danych w ASA
chmod a+rwx /sybase). cze odpowiednie zmienne środowiskowe.
Program instalacyjny uruchamiamy W zależności od używanej powłoki, uru- miast dbsrv9 nie ma takiego ograniczenia.
poleceniem ./setup. Pojawi się ekran chamiamy plik asa_config.sh lub asa_con- Najprostsza składnia to:
powitalny (Rysunek 1), na którym wci- fig.csh (np. . /sybase/bin/asa_config.sh).
skamy klawisz [Enter]. Jeżeli chcemy użytkować serwer  na stałe , ./dbsrv9
Kolejny ekran informuje nas o tym, to najlepiej dodać wywołanie tego skryptu
że jeżeli nie podamy klucza, to ta wersja do pliku rc.local z katalogu /etc/rc.d. Przykładowo, uruchomienie załączonej
pozostanie wersją ewaluacyjną, a nie bazy demonstracyjnej wygląda tak, jak
deweloperską. Użytkowanie na Rysunku 3.
Wciskamy [Enter] i wybieramy region, To, co wykonaliśmy do tej pory, było samą W naszym przypadku baza danych
w którym mieszkamy: Polska to numer 31 instalacją oprogramowania SQL Anywhe- będzie nazywała się tak samo jak plik
(Europe, Middle East, and Africa  Gene- re Studio. Teraz musimy uruchomić serwer  ka (bo nie podaliśmy nazwy), a serwer
ral). baz danych i podłączyć do niego istnieją- bazodanowy (jego instancja) przejmie
Następnie możemy przeczytać i zaak- cą bazę (albo stworzyć nową). W katalo- nazwę bazy danych (bo też nie poda-
ceptować licencję, na której jest udostęp- gu /sybase/bin znajdują się programy słu- liśmy żadnej nazwy dla serwera). Te
niany omawiany produkt. Jeżeli nam ona żące do zarządzania serwerem baz danych parametry można oczywiście określić
odpowiada, to wciskamy klawisz [Y ], Adaptive Server Anywhere. Dla nas naj- przy uruchamianiu serwera, na równi
a jeśli nie, to klawisz [N ]. Po wybraniu ważniejsze z nich to: dbeng9 oraz dbsrv9. z innymi (np. ilością pamięci zadeklarowa-
klawisza [N ], instalacja kończy się. Obydwa uruchamiają serwer bazy danych, nej na początek). Dokładny opis dostęp-
Po wybraniu klawisza [Y ] pojawia się ale dbeng9 pozwala tylko na łączenie się nych parametrów uzyskamy przy próbie
prośba o podanie 25- znakowego klucza z serwerem z lokalnej maszyny, nato- uruchomienia dbsrv9 bez parametrów.
otrzymanego po rejestracji. Jeżeli go
posiadamy, to wpisujemy go. W przeciw-
nym razie będziemy instalować wersję
ewaluacyjną.
W dalszej części pojawi się ekran
(Rysunek 2), na którym możemy okre-
ślić opcje instalacji. Domyślnie wszystkie
z opcji są wybrane, ale możemy część z
nich pominąć, np. narzędzia do replikacji.
Po wybraniu żądanych opcji, insta-
lację zaczynamy wciskając klawisz [S].
Sybase Central
Sybase Central jest graficznym narzę-
dziem napisanym w języku Java. Umoż-
liwia ono wykonywanie wszystkich czyn-
ności administracyjnych dotyczących
komponentów SQL Anywhere Studio,
poczynając od tworzenia baz danych,
poprzez ich administrację, replikację, two-
rzenie tabel, indeksów, procedur wbudo-
wanych, aż do zarządzania wydajnością.
Jest intuicyjne, proste w obsłudze.
Rysunek 4. Sybase Central z SAS-a
43
www.linux.com.pl
bazy danych
Konfiguracja i rekompilacja
ASA i ODBC
PHP wraz ze sterownikami
Do serwera ASA najłatwiej podłączyć
ODBC Sybase
się poprzez interfejs ODBC. Jest to ste-
Uwaga! W celu wykonania poniższych
rownik rodzimy dla tego produktu. Dzięki
czynności, musimy posiadać kod z
ródło-
wykorzystywaniu ODBC, mamy moż-
wy PHP oraz poprawnie skompilowany
liwość prostego przeniesienia aplikacji
Rysunek 5. Przykładowa aplikacja
i zainstalowany serwer Apache.
używających innych baz danych na bazę
współpracująca z ASA
Konfigurujemy, kompilujemy i instalu- ASA. Oczywiście, mogą wystąpić małe
jemy PHP jako moduł Apache: nieprawidłowości w składni poleceń SQL
 ASA jest bazą o rozbudowanym języku
Bardzo pomocnym narzędziem admi-
SQL (zgodnym ze standardem ANSI92).
nistratora jest Sybase Central (opis w $./configure  with-custom-odbc=katalog_do
ramce Sybase Central). Uruchamia się go _instalacji_sybase  with-apxs=katalog_do_
w następujący sposób: apxs WWW (w moim przypadku Apache,
$ make ; make install zainstalowany lokalnie, którego parametr
/sybase/shared/sybcentral42/scjview DocumentRoot jest ustawiony na /www)
Musimy jeszcze ustawić zmienną środo- tworzymy podkatalog, np. o nazwie ka,
Instalacja aplikacji wiskową, w której jest przechowywany do którego kopiujemy skrypty PHP i bazę.
W celu zademonstrowania działania bazy plik .odbc_ini: Po poprawnym zainstalowaniu SQL
danych Adaptive Server Anywhere stwo- Anywhere Studio, powinniśmy móc uru-
rzyłem w języku PHP prostą aplikację $ export ODBC_INI= ~/.odbc_ini chomić serwer baz danych. Jako parametr
typu Książka Adresowa. podajemy po prostu plik bazy danych,
Sybase na platformę linuksową dostar- Dodajemy wpisy dotyczące PHP do pliku czyli ks.db:
cza własne sterowniki ODBC, które konfiguracyjnego Apache (jeżeli jeszcze
posłużą nam także za menedżera ODBC tego nie zrobiliśmy): $ cd /sybase/bin
(w przypadku, gdy nie używamy innych $ ./dbsrv9 /www/ka.db
menedżerów typu iODBC czy uniODBC). LoadModule php4_module libexec/libphp4.so
Instalacja tej aplikacji będzie składała AddModule mod_php4.c Apache powinien mieć poprawnie skonfi-
się z czterech kroków. AddType application/x-httpd-php .php gurowane PHP. Uruchamiamy przeglądar-
kę i wywołujemy adres serwera i katalogu,
Konfiguracja ODBC Generowanie pliku DSN np. http://localhost/ka/index.php. Urucho-
Przechodzimy do katalogu lib w katalogu (Data Source Name) mi się aplikacja, która od razu podłączy się
instalacyjnym SQL Anywhere Studio: Generowanie pliku DSN polega na wyko- do naszej bazy danych  Rysunek 5.
naniu polecenia: Jeżeli wystąpi błąd z połączeniem, to
$ cd /sybase/lib musimy sprawdzić, czy działa nasz serwer
S
./dbdsn  w -c  uid= ASA, czy plik .odbc_ini istnieje i jest
S
Aby system rozpoznawał sterowniki jako użytkownik;pwd=hasło;Driver=S
menedżera ODBC, musimy stworzyć instalacyjny_sybase>/lib/ibdbodbc9.so; naszego pliku .odbc.ini.
kilka dowiązań symbolicznych: dbf= W aplikacji możemy dodawać, edyto-
wać i usuwać osoby, łącznie z ich adre-
$ ln  s libdbodbc9.so.1 libodbc.so czyli w naszym przypadku: sem, telefonem oraz emailem.
$ ln  s libdbodbc9.so.1 libodbc.so.1 Aplikacja wykorzystuje podstawowe
S
$ ln  s libdbodbc9.so.1 libodbcinst.so ./dbdsn  w ka -c  uid=dba;pwd=sql; możliwości bazy ASA (tj. przechowywanie
S
$ ln  s libdbodbc9.so.1 libodbcinst.so.1 Driver=/sybase/lib/libdbodbc9.so.1; danych) i jest przykładem, że podłączenie
dbf=/www/ka.db do SQL Anywhere Studio nie jest trudne.
a następnie ustawić odpowiednie zmien-
ne środowiskowe: Dodaje ono w pliku .odbc.ini odpowied- Uwagi
nie wpisy. Od tej chwili będziemy mogli Jeżeli mamy zainstalowany SQL Anywhe-
$ export CFLAGS= -DODBC_UNIX wywoływać połączenie do bazy danych re Studio w wersji wcześniejszej, to jest
$ export CUSTOM_ODBC_LIBS= -lodbc używając tylko etykiety nazwa_dns, bez zalecane, aby usunąć go przed instalacją
potrzeby podawania sterownika, nazwy wersji 9. Jeżeli tego nie wykonamy, to
użytkownika oraz hasła. możemy napotkać problemy z różnicami
Listing 1. Przykładowy (minimalny) plik
Przykładowy (minimalny) plik .odbc.ini wersji w zasobach językowych i współ-
.odbc.ini
wygląda tak, jak na Listingu 1. dzielonych bibliotekach.
[ODBC Data Sources]
Instalacja i uruchomienie
ka=Adaptive Server Anywhere 9.0
W Internecie:
[ka]
aplikacji
ServerName=ka
Aplikacja składa się z plików bazy danych
" Strona domowa firmy Sybase:
Driver=/sybase/lib/libdbodbc9.so.1
(ka.db, ka.log) oraz skryptów PHP.
http://www.sybase.pl/
DatabaseName=ka
W katalogu używanym przez nasz serwer
44
maj 2004