satyry

Satyra jest to utwór literacki, posługujący się dowcipem, ironią, kpiną lub
szyderstwem, by wyrazić krytyczny stosunek do przedstawianych zjawisk,
ośmieszyć ludzkie wady, obyczaje, postawy światopoglądowe. Krasicki jest
autorem 22 satyr. Piętnują one i demaskują pasożytniczy charakter życia
szlachty, pokazują przejawy upadku moralnego klasy panującej. Do tzw.
satyr portretowych należą "Żona modna" i "Pijaństwo".
Satyra należała w czasach oświecenia do rozpowszechnionych utworów
literackich. Atakując wady społeczeństwa, zdrożność obyczajów,
niesprawiedliwość stosunków społecznych, włączała się ona w nurt
literatury krytycznej nasyconej troską obywatelską i poczuciem
odpowiedzialności społecznej. Satyry Krasickiego rozprawiają się przede
wszystkim z przejawami zepsucia wielkomiejskiego, z marnotrawstwem,
z lenistwem, karciarstwem, lekkomyślnym naśladowaniem cudzoziemskich
wzorów. Zawierają też krytykę życia dworskiego, ale poza tym godzą w
upodobania sarmackie, w pijaństwo i jego skutki, w konserwatyzm myślenia
politycznego, w nieludzkie obchodzenie się panów ze sługami, słowem we
wszystko, co stanowiło przedmiot troski patriotów i było tematem ich
działalności publicystycznej.
"Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka.
Wielbi urząd, czci króla, lecz sądzi człowieka"
Ten fragment wzięty z satyry "Do króla" dobrze oddaje charakter satyr
Krasickiego.
Krasicki pisał w "Satyrach" o wadach polskiego społeczeństwa. Pisał o
głupocie szlachty, o jej przywarach. Krasicki widział, że bezmyślne
działanie szlachty doprowadzi do ruiny kraju. Potępiał szlachtę za to,
że nie umie się połączyć i porozumieć w sprawach ważnych dla kraju
i przez to Polska powoli staje się słabsza i uzależnia od mocniejszych
sąsiadów, którzy już ingerują w jej sprawy.