Archiwum Gazety Wyborczej; Jelcyn wygrał w Czeczenii












WYSZUKIWANIE:
PROSTE
ZŁOŻONE
ZSZYWKA
?







informacja o czasie
dostępu


Gazeta Wyborcza
nr 129, wydanie waw (Warszawa) z
dnia 1996/06/04, dział
ŚWIAT, str. 7
Rozmawiała Irena Lewandowska
Rozmowa z Andranikiem Migranianem, doradcą prezydenta
Rosji
Jelcyn wygrał w Czeczenii
Rozmowy są potrzebne tylko po to, by ustalić, jak będzie się odbywać wymiana
jeńców oraz zdawanie broni. Opór bojowników, którzy nie zechcą się rozbroić,
zostanie złamany siłą, a oni sami - zlikwidowani.
Irena Lewandowska: Jakie są szanse na pokój w Czeczenii?
Andranik Migranian: - Wstępnym warunkiem podjęcia rozmów stawianym przez
Dżochara Dudajewa i jego zwolenników było wycofanie wojsk rosyjskich i uznanie
przez Rosję niepodległości Czeczenii. Niedawne
spotkanie na Kremlu jest przełomem: Jandarbijew podjął rozmowy bez bez żadnych
warunków wstępnych. To klęska moralna separatystów w sprawie niezawisłości
republiki. Zwyciężyła koncepcja Moskwy: Czeczenia
jest częścią Federacji, zostaną tam przywrócone prawo i porządek, nielegalne
formacje zbrojne będą rozwiązane i rozbrojone, następnie ukonstytuuje się
lokalna władza, jak w każdej republice w składzie Federacji.
Ale Jelcyn zgodził się na wycofanie wojsk rosyjskich również bez żadnych
warunków wstępnych.
- Nie. Nie będzie żadnego wycofywania. Zostanie garnizon, który zgodnie z
planem powinien tam pozostać. Odejdą tylko te jednostki, które brały udział w
działaniach wojennych. Są już niepotrzebne, skoro jest pokój. Chodzi o
rozwiązanie tych samych problemów: z jednej strony rząd rosyjski wyraźnie
deklaruje, że chce pokoju i dialogu w Czeczenii, z
drugiej, że nie dopuści do powtórki z Budionnowska i Pierwomajskoje, gdzie
partyzanci wzięli zakładników. Żadnych rokowań, w czasie których separatyści
mogą odpocząć i przegrupować wojska, nie będzie.
Rozmowy są potrzebne, ale tylko po to, by ustalić, jak będzie się odbywać
wymiana jeńców i innych przetrzymywanych siłą ludzi oraz zdawanie broni.
Natomiast opór bojowników, którzy nie zechcą się rozbroić, zostanie złamany
siłą, a oni sami - zlikwidowani. Istotne jest, co powiedział Jelcyn i co trzeba
właściwie rozumieć: zakrojone na szeroką skalę działania wojenne zostały
zakończone, co nie oznacza, że niewielkie bandy, które się nie poddadzą, nie
zostaną unicestwione. A więc to, że w Czeczenii
wciąż jeszcze strzelają, jest zupełnie normalne. Ale to, że nastąpił przełom,
także jest oczywiste.
Ale to Jelcyn polecił, by wojska federalne nie poddawały się żadnym
prowokacjom i ostrzegł, że każdy strzał będzie przedmiotem śledztwa.
- Tak, tylko z oświadczeń niektórych dowódców polowych widać, że tamta strona
nie ma jednolitego stanowiska. A to oznacza, że uczestnicy rozmów moskiewskich
nie mieli odpowiednich pełnomocnictw na podpisanie porozumienia i nie kontrolują
sytuacji.
To po co w ogóle z nimi rozmawiano?
- Jak to po co? To było moralne zwycięstwo Jelcyna. Separatyści przyjechali
do Moskwy, ukorzyli się i zgodzili zawrzeć pokój, a także złożyć broń, bez
żadnych warunków wstępnych. To jest także zwycięstwo polityczne, bo opozycja
oskarżała prezydenta o krwiożerczość i niechęć do prowadzenia rokowań. Prezydent
jest w znakomitej sytuacji - zgodził się na bezprecedensowe rozmowy, pojechał do
Czeczenii, zrobił wszystko, co w jego mocy, by
tylko zapanował pokój. A teraz dał do zrozumienia, że właściwie nie ma z kim
rozmawiać, gdyż ci, którzy formalnie są przedstawicielami separatystów, nie mają
wpływu na bieg wydarzeń. To daje prezydentowi carte blanche i rozwiązuje mu
ręce.
Doszłoby do tych rozmów, gdyby żył Dudajew?
- Nie. Zbyt mocno kojarzył się z ideą niepodległości Czeczenii, w imię której zginęły dziesiątki tysięcy
ludzi. Dlatego rozmowy bez warunków wstępnych dla Dudajewa oznaczałyby śmierć
polityczną, a może i fizyczną.
No właśnie, kto go zabił?
- Jest wiele wersji. Najbliższa prawdy wydaje mi się taka: to robota pewnych
federalnych służb specjalnych, z którymi współdziałali jacyś zwolennicy
Dudajewa. Natomiast między bajki włożyłbym opowieści o jakiejś rakiecie, która
nadleciała nie wiadomo skąd. Raczej bardziej prawdopodobny jest wariant z
ładunkiem wybuchowym umieszczonym w telefonie Dudajewa. Jego następca
Jandarbijew przyjechał do Moskwy, więc wie, że wojna jest przegrana. Żywy
Dudajew byłby oczywiście przeszkodą.
� Kruchy rozejm
Dzisiaj w samo południe w Nazraniu, stolicy Inguszetii, ma się rozpocząć
kolejna runda rozmów czeczeńsko-rosyjskich w sprawie uregulowania sytuacji w
Czeczenii - poinformował wczoraj wiceprezydent
Inguszetii Borys Agapow. Obie strony oskarżają się o zrywanie rozejmu, który
wszedł w życie 31 maja o północy - zgodnie z rozejmem podpisanym 27 maja na
Kremlu przez premiera Rosji Wiktora Czernomyrdina i czeczeńskiego przywódcę
Selima Chana Jandarbijewa. Oprócz przerwania ognia przewidywało ono wymianę
jeńców. Była to pierwsza na tak wysokim szczeblu próba zakończenia
półtorarocznego konfliktu w republice.
[Hasła: Migranian Andranik; Rosja; Czeczenia; Rosja - Czeczenia; Jelcyn Borys; jeńcy; rozejm;
polityka]

(szukano: Czeczenia)
© Archiwum GW, wersja 1998 (1) Uwagi
dotyczące Archiwum GW: [e-mail]