10/22/2014
Katedra Rozrodu, Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Badanie ginekologiczne suki
Badanie ginekologiczne w
Wykonywane
praktyce-badanie kliniczne
i cytologia pochwy
Ewidentne objawy Ustalanie
Wojciech Niżaoski
schorzenia narządu optymalnego terminu
płciowego unasienniania
Zaburzenia płodności
( puste krycia )
Optymalny termin krycia suki wyznaczany jest w sytuacjach
!
Około 40% pustych kryd wynika z
Transport suki do krycia
Brak tolerancji
nieumiejętnego ustalenia optymalnego
terminu unasienniania
Wcześniejsze  puste krycia Zaburzenia cyklu płciowego
Około 20% pustych kryd wynika z zaburzeo
płodności samca
Określanie terminu porodu Samiec o obniżonej płodności
Przed badaniem, leczeniem suki w kierunku
płodności należy skontrolowad płodnośd samca
Konserwacja nasienia
!!!
Badanie ginekologiczne suki
Dostępnośd diagnostyczna narządu płciowego
suki jest ograniczona
Wywiad Cytologia
pochwy
Badanie
Oznaczenia
kliniczne
hormonów
Waginoskopia
USG
Bad
RTG
Koniecznośd wykonywania skomplikowanych
bakteriologiczne
badao laboratoryjnych!
inne
1
10/22/2014
Badanie kliniczne
Wywiad
Ogólny Cykl płciowy Ciąża i poród
Oglądanie Omacywanie
- wiek - regularnośd - czy rodziła
- rasa - okr. międzyrujowe - ilośd miotów
- profilaktyka - ostatnia cieczka - ciężkie porody
- żywienie - objawy cieczki - schorz poporodowe
- okrywa włosowa - próby krycia - ronienia
Srom Wypływ Per Przez powłoki
- wcz schorzenia - przebieg krycia - resorpcje
- stos hormony - monitor. cykli
vaginam brzuszne
" proestrus " proestrus
" oestrus " oestrus
" ocena budowy " wielkośd macicy
" st. zapalny " diestrus
" przeszkody " zmiany w cyklu
" o. poporod. " st. zapalny
" przestronnośd " endometritis
Przy podejrzeniu niepłodności
" o. przedpor.
Wcześniejsza antykoncepcja, śr.
" tolerancja " ciąża
należy bezwzględnie ustalid czy
" o. poporod.
poronne, endometritis, vaginitis " inwolucja
samiec jest płodny
Badanie kliniczne
Cytologia pochwy
c.d.
Ocena morfologii i
Pozwala ocenid zmiany
Gruczoł Powłoki
wybarwiania komórek
stężenia estrogenów
nabłonka
sutkowy brzuszne
" obecnośd blizn po kastracji lub
" laktacja
cesarkim cięciu
" laktomania
" mastitis
Estrogenizacja indukuje proliferację
" guzy
komórek nabłonka pochwy
Nabłonek pochwy-schemat i klasyfikacja komórek
Cykliczne zmiany w obrębie
nabłonka pochwy właściwej
anoestrus proestrus oestrus dioestrus
w. powierzchowna
kk. powierzchowne
skeratynizowane
w. pośrednia
k. pośrednia duża
k. pośrednia mała
17-�-estradiol
k. przypodstawna
w. przypodstawna
k. piankowata
k. metoestralna
estrogeny
2
10/22/2014
Klasyfikacja komórek nabłonka pochwy
Komórki powierzchowne jądrzaste
k. powierzchowna
Komórki pośrednie duże
Komórki przypodstawne
k. pośrednia duża
k. pośrednia mała
(barwienie Shorra, Hemacolor)
k. przypodstawna
(Niżaoski et. al.., 2003)
Cytologia pochwy
Proestrus
proestrus
(Hemacolor)
Proestrus Póz
ny proestrus
3
10/22/2014
Obraz cytologiczny
Oestrus
wczesny oestrus
(Shorr)
Oestrus
Oestrus
Dioestrus
Póz
ny oestrus
(Shorr)
(barw. Hemacolor)
4
10/22/2014
Dioestrus Dioestrus
Obraz cytologiczny
Anoestrus
Inne elementy komórkowe
Erytrocyty Leukocyty
Komórki nabłonka dołu
Bakterie i śluz
łechtaczkowego
Technika pobierania wymazu Technika pobierania wymazu
5
10/22/2014
Technika sporządzania preparatu Barwienie
Metody proste Metody złożone
" Wright-Giemzy(Diff-Quik)
" Błękit metylenowy
" Papanicolaou
" Barwnik Giemzy
" Shorra
Barwienie
Hemacolor
1. Metoda Shorra w modyfikacji Pundela (Kubicek, 1978)
- eter  alkohol 95% 1:1 30 minut
- alkohol 95% płukanie
- alkohol 70% płukanie
- alkohol 50% płukanie
- woda destylowana
- hematoksylina Harrisa 6 minut
- woda bieżąca płukanie
- alkohol  amoniak (3%) 1 minuta
- roztwór Shorr S III 2 minuty
- alkohol 70% płukanie
- alkohol 80% płukanie
- alkohol 95% płukanie
- ksylen
- balsam kanadyjski
Barwienie Cytologiczne określanie optymalnego
terminu unasienniania
1. Szybka metoda Shorra w modyfikacji Kubicka (1978)
- Mercofix spray utrwalenia
- woda destylowana płukanie
Indeks Indeks komórek
- etanol 70% płukanie
- hematoksylina Harrisa 4-6 minut
zrogowacenia bezjądrzastych
- woda bieżąca płukanie
- alkohol  amoniak (3%) 1 minuta
- roztwór Shorr S III 2 minuty
- alkohol 70% płukanie
- ksylen
- balsam kanadyjski
Indeks eozynofilii Indeks kariopyknozy
- preparaty ocenia się w mikroskopie świetlnym pod powiększeniem 200x - 400x
- ocenia się zwykle 200 komórek biorąc pod uwagę morfologię i sposób wybarwiania się
komórek
6
10/22/2014
anoestrus proestrus estrus diestrus
Znaczenie diagnostyczne cytologii pochwy
7 m-cy 5-9 dni 56-60 dni
6-11 dni
owulacja
Ustalanie terminu krycia Diagnostyka zaburzeo
szczyt
płodności
płodności
20 ng/ml
60-70 pg/ml
dojrzewanie
oocytów szczyt
21 dnia
Diagnostyka hiperestrogenizacji Diagnostyka vaginitis,
15-60ng/ml
estrogeny LH endometritis
progesteron
5-10 ng/ml
Monitorowanie cyklu, efektów
2,5-5 ng/ml
leczenia
 Mezalians
8-15 pg/ml
0,5 ng/ml 1-2,5 ng/ml
-13 -12 -11 -10 -9 -8 -7 - 6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Wyznaczanie terminu porodu
tolerancja
Guz Stickera
zainteresowanie psów
Indeks eozynofilny >80%
silny obrzęk zapadnięcie zapadnięcie+silne
waginoskopia
błony śluzowej ukątowania
7