Powstanie faszyzmu we Włoszech:
Przyczyny powstania: Włochy z I wojny wychodzą zwycięzko, zaczyna się
powojenny kryzys gospodarczy, zła syt. w rolnictwie, na pd. głód ziemi,
wzrost cen po wojnie (zarobki nie wzrastają), powracają kombatanci. którzy
stają się bezrobotni, trudna syt. polityczna (nie dostają np. obiecanej Dalmacji,
ani kolonii W Afryce i Albanii), w kraju korupcja, wzrastają nastroje rewolucyjne,
wybuchają strajki, w 1921 powstaje Włoska Partia Komunistyczna.
To powoduje wzrost obaw warstw posiadających. W tym momencie 'wypływa'
osoba Benito Mussolini - twórca faszyzmu. Tworzy on po wojnie związki walki.
Grupowały one początkowo kombatantów, później też drobnomieszczaństwo
i młodzież. Mussolini tworzy też bojówki tzw. czarne koszule. W 1921 z
przekszt. zw. walki tworzy on Narodową Partię Faszystowską (umundurowaną,
uzbrojoną, kult wodza, podporządkowanie wodzowi, symbolika starożytnego
Rzymu, pozdrowienie przez podniesienie ręki).
Mussolini jest też twórcą pojęcia Totalitaryzm-państwo totalne, ingerujące we
wszystkie dziedziny życia.
Program Mussoliniego (ewaluował): hasła nacjonalistyczne, stworzenie wielkiej
Italii, hasła demagogiczne i populistyczne, początkowo antyklerykalizm i
republikanizm.
W celu przejęcia władzy Mussolini organizuje marsz na Rzym w 1922 X 28.
Lecz już 29.X.!922 król Emanuel III mianuje Mussoliniego premierem.
Dlaczego Mussolini zdobył władzę: demagogia, poparcie wielkiego kapitału,
rozbicie włoskiego ruchu robotniczego.
W 1923 przejmuje oficjalnie tytuł dyktatora (duce), zmienia ordynację wyborczą-
faszyści otrzymują 70% mandatów w parlamencie. W 1926 delegalizuje partie
polityczne, prócz swojej. W 1923 powstaje też Wielka Rada Faszystowska,
której zadaniem było m.in. przygotowywanie projektów ustaw. Mussolini
rozwiązuje też zw. zawodowe, tworzy kolporacje, znosi wolności demokratyczne,
rozwija militaryzm.
Pod jego rządami poprawia się syt. gospodarcza Włoch, poprawia się stopa życiowa
ludności, otacza opieką matkę z dzieckiem, ochrona zdrowia, budowa dróg,
portów, mieszkań, koleim, rozwija się rolnictwo, zwalcza mafię. W 1929 podpisał
konkordat z Rzymem.