Blok3: Definicja grupy : właściwości grup, struktura formalna i nieformalna, normy, role, status. Myślenie grupowe. Polaryzacja sądów, GRUPY Gestalt całość, która jest czymś więcej, niż sumą (średnią) składników. Rodzaje grup 1) ZBIOROWOŚĆ (grupa niespołeczna) ludzie, którzy znajdują się w tym samym miejscu i w tym samym czasie, ale nie współdziałają ze sobą (widownia, pasażerowie) 2) GRUPA SPOAECZNA ludzie, którzy współzależą od siebie (muszą na sobie polegać w zaspokajaniu potrzeb i osiąganiu celów). 3) KATEGORIA SPOAECZNA ludzie posiadający wspólną cechę, która wyróżnia ich od reszty (studenci, Żydzi, kobiety). Charakterystyki grup: 1) wielkość 2) interakcje 3) przepuszczalność 4) wspólne cele 5) wspólny los 6) wspólne normy 7) podobieństwo 8) czas trwania Zbiorowości i kategorie społeczne mogą się przekształcić w grupy społeczne. Cechą wyróżniającą grupy jest NORMATYWNE ujednolicanie postaw i zachowań wewnątrz grupy oraz NORMATYWNA odrębność między grupami. Czy musi istnieć grupa obca? Grupy są USTRUKTURALIZOWANE ze względu na ROLE, jakie w nich pełnimy, nasz STATUS i możliwości komunikowania. Istnieje też STRUKTURA SOCJOMETRYCZNA odzwierciedlająca PREFERENCJE INTERPERSONALNE. NORMY (wypracowane na DRODZE POROZUMIENIA STANDARDY, które precyzują, JAK NALEŻY, a jak NIE NALEŻY zachowywać się w danej sytuacji) są emergentnymi i transcedentnymi właściwościami ludzkich interakcji. Upraszczają WYBÓR zachowania, nadają zachowaniu kierunek i motywację, organizują interakcje społeczne oraz pozwalają przewidywać i rozumieć zachowania innych ludzi. Normy ulegają INTERNALIZACJI. Naruszenie norm powoduje sankcje ze strony grupy, ale także wywołuje poczucie zakłopotania, wstydu, winy. Przykłady norm: Norma wzajemności na działania agresywne reagujemy agresją. Norma słuszności związek jest niesprawiedliwy gdy to, co otrzymujemy, nie równa się temu, co dajemy. Miłość definiowana jest przez normy społeczne preferujące związki długotrwałe nad przelotnymi. Badanie AUTOKINEZA 1 (Sherif, 1936) Przed końcem sesji badani ustalali normę grupy. W trakcie kolejnej sesji jedna z osób X wprowadzała bardzo skrajne oszacowanie. Spowodowało to przesunięcie normy w kierunku skrajnym. W następnej sesji X opuszczał grupę, ale grupa otrzymywała NOW NORM. Gdy wymieniano STARYCH członków grupy na NOWYCH, grupa wróciła do PIERWOTNEJ NORMY dopiero po PICIO- lub SZEŚCIOKROTNEJ zmianie składu grupy. Ten proces SOCJALIZACJI tłumaczy, w jaki sposób normy, gdy zostaną ustanowione, mogą stać się częścią TRWAAEJ STRUKTURY GRUPY. Chociaż osoby, które ukształtowały normy, nie są już członkami grupy, to NORMY są częścią grupowej tradycji. SOCJALIZACJA tłumaczy trwającą całe pokolenia ciągłość przekonań politycznych, religijnych, moralnych, interpersonalnych... Zaangażowane, nieustępliwe jednostki są w stanie zmienić normy grupy. Przykłady: 1) Normy nabyte podczas nauki w koledżu okazały się trwałe po 25 latach. Wpływ był najsilniejszy u najbardziej POPULARNYCH studentek, najsilniej związanych z uczelnią. 2) Pokazano też, że powodowanie wymiotów podczas napadów niekontrolowanego obżarstwa (BULIMIA) może być zachowaniem normatywnym w danym środowisku. 3) Normy w kolejce osoby naruszające normy zle się czują ROLE podobnie jak NORMY opisują i wyznaczają zachowania. Normy stosują się do wszystkich, zaś ROLE różnicują funkcje wewnątrz grupy są behawioralnymi zobowiązaniami przydzielanymi poszczególnym osobom po to, aby usprawnić funkcjonowanie grupy 1) odzwierciedlają podział pracy 2) wyrażają jednoznacznie oczekiwania społeczne, dostarczają informacji o relacjach w grupie 3) dostarczają członkom grupy autodefinicji i umieszczają ich w strukturze (rola klauna, milczka, aktywisty) STATUS Osoby o wyższym statusie 1) cieszą się ogólnym prestiżem 2) inicjują aktywność grupy Behawioralne przejawy: przerywanie, inicjowanie, pytania Grupy stanowią zródło ZNACZCYCH INNYCH , z którymi się porównujemy. Hierarchie statusów często zostają zinstytucjonalizowane. W nowo powstałych grupach osoby o wysokim statusie w społeczeństwie wywołują pozytywne oczekiwania i AUTOMATYCZNIE przyznaje się im w grupie role o wysokim statusie. Role mogą się zmieniać walka o pozycje. Właściwości jednostki status w społeczeństwie Właściwości jednostki status w grupie czy Status w społeczeństwie status w grupie POLARYZACJA GRUPOWA tendencja do podejmowania decyzji grupowych, które są bardziej skrajne, niż początkowe decyzje członków grupy. 3 wyjaśnienia zjawiska: 1) Teoria argumentów perswazyjnych. W trakcie dyskusji bardziej ekstremistycznie nastawione frakcje wytwarzają pule NOWYCH skrajnych argumentów, które skłaniają pozostałych do przyjęcia jeszcze bardziej skrajnego stanowiska (nowa informacja ma szczególna moc perswazyjną). 2) Teoria wartości kulturowych. Na podstawie dyskusji wyciągamy wnioski na temat tego, co jest kulturowo cenione, a następnie ABY OSIGNĆ APROBAT w wystąpieniach publicznych mocniej podkreślamy ten kraniec. 3) Teoria autokategoryzacji. Wewnątrzgrupowa norma jest tworzona zgodnie z przeważającym początkowo stanowiskiem. Norma ulega uskrajnieniu, aby odróżnić grupę własną od grupy obcej. MYŚLENIE GRUPOWE Warunki sprzyjające 1) duża spójność grupy 2) izolacja grupy 3) autorytarny przywódca 4) zagrożenie grupy 5) brak standardowych metod rozpatrywania alternatywnych poglądów Symptomy 1) Grupa odczuwa siłę i nieomylność 2) Przekonanie o moralnych racjach (Bóg) 3) Stereotypowe postrzeganie przeciwników 4) Autocenzura 5) Nacisk na dysydentów 6) Złudzenie jednomyślności 7) Strażnicy jednomyślności nie dopuszczają złych informacji do kierownictwa Podejmowanie błędnych decyzji 1) niepełna analiza alternatywnych poglądów 2) lekceważenie określania poziomu ryzyka dla preferowanych rozwiązań 3) opieranie się na niepełnej informacji 4) brak alternatywnych planów działania