Komentarze odautorskie w cytatach
«ð Jeżeli cytowany fragment wymaga komentarza to w tekÅ›cie cytatu umieszcza siÄ™
stosowne wyjaśnienia (brakujące wyrazy lub ich części, równoznaczniki etc.)
ujęte w nawiasy kwadratowe
«ð Jeżeli do tekstu cytatu wprowadza siÄ™ dodatkowe wyróżnienia typograficzne,
należy oznaczyć ich autorstwo, e.g.  podkreślenie moje  A
K ,  podkr. autora ,
 podkr. tłum. .
«ð BÅ‚Ä…d merytoryczny lub jÄ™zykowy autora cytowanego tekstu oznacza siÄ™ przez
wykrzyknik, lub  sic! kursywÄ… w nawiasie kwadratowym.
«ð Dopuszcza siÄ™ poprawianie oczywistych bÅ‚Ä™dów w pisowni w cytowanym teÅ›cie
bez specjalnego oznaczania tego typu poprawek
«ð WyjÄ…tek stanowiÄ… publikacje naukowe, gdzie bÅ‚Ä™dy siÄ™ zostawia, a po cytacie
zamieszcza stosownÄ… informacjÄ™ w nawiasie kwadratowym ( ortografia zgodna z
oryginałem ). Można też umieścić tą informację w przypisie.
y
ródło cytatu
«ð Zakres cytowania cudzych prac i sposób wskazywania z
ródeł jest normowany
przez prawo autorskie
«ð Cytowanie jest prawnie dozwolone z chwilÄ… Å‚Ä…cznego speÅ‚nienia trzech
warunków:
1. cytuje się w dziele stanowiącym samodzielną całość
2. cytuje się w celu wskazanym przez ustawę (analiza, wyjaśnianie itp.)
3. cytat dotyczy urywka utworu lub drobnego samodzielnego utworu
«ð Cytat nie zastÄ™puje wÅ‚asnego toku rozważaÅ„ autora, e.g.  genezÄ™ powstania
styczniowego najlepiej przedstawił S. Kieniewicz i potem 10 stron cytatu z
Kieniewicza zamiast samemu się wysilić.
«ð Cytowanie jest prawnie dozwolone pod warunkiem podania twórcy i z
ródła.
«ð Cytat należy opatrzyć informacjÄ… bibliograficznÄ… w postaci przypisu
bibliograficznego lub adnotacji w tekście w systemie  autor-numer lub  autor-
rok .
«ð Zamieszczenie pracy, z której zaczerpniÄ™to cytat tylko w ogólnej bibliografii na
końcu książki nie jest spełnieniem warunku podania twórcy i z
ródła.
Podstawa cytatu
«ð Oryginalna publikacja cytowanego autora
«ð Należy przytaczać wg ostatniego (w uzasadnionych przypadkach najlepiej
dostępnego) wydania, chyba, że względy merytoryczne wymagają powołania się
na inne wydanie.
«ð Cytaty pochodzÄ…ce z dzieÅ‚ tÅ‚umaczonych na jÄ™zyk polski należy podawać w
brzmieniu takim, jak w przekładzie. Autorstwo przekładu należy zaznaczać obok
cytatu w przypisie lub na stronie redakcyjnej książki.
«ð Jeżeli przekÅ‚ad nie istnieje, lub z jakichÅ› (zwÅ‚. merytorycznych) wzglÄ™dów jest
niewłaściwy, wolno podać cytat w przekładzie dokonanym specjalnie dla danej
publikacji, zaznaczając autorstwo przekładu i dodając ewentualne wyjaśnienie,
zwłaszcza, gdy nie korzystamy z istniejącego przekładu.
«ð Gdy cytowany fragment nie pochodzi bezpoÅ›rednio z oryginalnego tekstu
przekładu lub z
ródła (gdy tekst jest niedostępny, tzw. cytat  z drugiej ręki )
należy opatrzyć go adnotacją  cyt. za: . Jest to przydatne, gdy dane z
ródło już
nie istnieje dzięki bratniemu narodowi niemieckiemu, ale Konopczyński zdążył
wydać je przed wojną, lub w sytuacji, gdy oryginał aktualnie znajduje się np. w
Moskwie Jð
Parafrazy
«ð Jest to powtórzenie cudzych treÅ›ci przy użyciu innych wyrażeÅ„. Jest powszechnie
stosowane w publikacjach niebeletrystycznych, gdy autorzy referujÄ… cudze
poglÄ…dy lub polemizujÄ… z opiniami innych.
«ð Parafraza nie wymaga cudzysÅ‚owu ani wyróżnieÅ„ typograficznych.
«ð BezwzglÄ™dnie należy podawać z
ródło danych w sposób formalny, z podaniem
autora i tytułu jego pracy.
Cytowanie aktów normatywnych
«ð Należy podawać odpowiedniÄ… jednostkÄ™ aktu normatywnego (ustawy,
rozporzÄ…dzenia, regulaminu)
«ð Przepisy prawne w ustawach ujÄ™te sÄ… w artykuÅ‚y, podzielone nastÄ™pnie na ustÄ™py,
punkty i litery. Niekiedy pod jedną jednostką jest więcej zdań, z których każde
jest przepisem  wówczas należy podać również numer zdania. Elementów
zapisu nie oddziela siÄ™ przecinkami.
«ð TytuÅ‚ polskiego aktu prawnego podaje siÄ™ w peÅ‚nej lub skróconej formie,
zaczynając go małą literą, e.g.  ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i
amunicji . WyjÄ…tek stanowi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
«ð TytuÅ‚ miÄ™dzynarodowego aktu prawnego zaczyna siÄ™ wielkÄ… literÄ… e.g. Karta
praw człowieka
«ð Historyczne akty normatywne podaje siÄ™ wielkimi literami [Wielka Karta
Swobód, Złota Bulla, Deklaracja Niepodległości, Red Flag Act, Ustawa
Rządowa z 3 V 1791], chyba, że przyjęło się inaczej [dekret grudniowy, dyplom
paz
dziernikowy, konwencja haska].
Cytowanie Pisma Świętego
«ð Należy podać odpowiedni tytuÅ‚ ksiÄ™gi lub jego siglum (skrót, e.g. A
k, Mt, J, Rdz,
ich wykaz podany jest zwykle na początku w każdym wydaniu Biblii) oraz nr
rozdziału i wersetu
«ð W tytuÅ‚ach ksiÄ…g biblijnych zwyczajowo wszystkie wyrazy zapisuje siÄ™ wielkÄ…
literą, poza spójnikami, przyimkami etc., e.g. Księga Rodzaju, Ewangelia według
św. A
ukasza, Drugi list do Koryntian.
«ð TytuÅ‚ ksiÄ™gi lub jego siglum oddziela siÄ™ od nr rozdziaÅ‚u spacjÄ…, a nr rozdziaÅ‚u od
nr wersetu  przecinkiem lub dwukropkiem bez spacji, e.g. Iz 38,7 lub Iz 38:7.
Powołując się na kilka kolejnych wersetów, oddzielamy je znakiem dywizu lub
półpauzy, e.g. Iz 38,7-9 lub Iz 38:7-9, Iz 38,19-39,3 lub Iz 38:19-39:3
«ð PrzytaczajÄ…c wersety nienastÄ™pujÄ…ce bezpoÅ›rednio po sobie, oddzielamy je
kropkÄ… bez spacji, e.g. Iz 38,7.12 lub Iz 38:7.12.
Tytuły książek, czasopism i innych dokumentów przytaczanych w
tekście
«ð Przytaczane tytuÅ‚y dokumentów (piÅ›mienniczych, audiowizualnych,
dz
więkowych itp.) podaje się w całej publikacji w sposób jednolity, zachowując
oryginalną pisownię i interpunkcję e.g. Stanisław Kutrzeba, Historja ustroju
Polski w zarysie, Lwów i Warszawa 1925.
«ð Jeżeli tytuÅ‚ utworu powtarza siÄ™ w tekÅ›cie wielokrotnie należy przy kolejnych
wystąpieniach skracać go do pierwszych wyrazów zachowujących sens tytułu.
Miejsce urwania tytułu oznacza się wielokropkiem, e.g. Głos wolny& . Jeżeli
przy kolejnym wystąpieniu opuszczamy podtytuł, nie sygnalizujemy tego
wielokropkiem, e.g. Pan Tadeusz [czyli ostatni zajazd na Litwie].
«ð W tekstach specjalistycznych tytuÅ‚y dÅ‚ugie i czÄ™sto siÄ™ powtarzajÄ…ce można
zastąpić skrótowcem lub skrótem, e.g. WEP, MEW, SJP, Por. Jęz., PSB etc.
«ð Przy cytowaniu utworów poetyckich oznaczonych znakiem trzech gwiazdek
(asterysków) należy po gwiazdkach w nawiasie okrągłym lub kwadratowym
podać jego pierwsze słowa (incipit), a na końcu postawić kropkę.
Tytuły książek, czasopism i innych dokumentów przytaczanych w
tekście
«ð TytuÅ‚y książek i ich części, (tomy, rozdziaÅ‚y, artykuÅ‚y w czasopismach czy
gazetach), wierszy, artykułów, obrazów, rzez
b, sztuk teatralnych, filmów,
utworów muzycznych, audycji radiowych i telewizyjnych składa się zazwyczaj
kursywą ew. tekstem prostym w cudzysłowie.
«ð Znaki interpunkcyjne koÅ„czÄ…ce tytuÅ‚ (pytajnik, wykrzyknik) skÅ‚ada siÄ™ także
pismem pochyłym lub ujmuje w cudzysłów, w zależności od przyjętego systemu,
e.g. Katarzyna Grochola Nigdy w życiu!, lub: A
ucjan Wesołowski  Gott mit
uns? .
«ð W tytuÅ‚ach książek wielkÄ… literÄ… pisze siÄ™ tylko pierwszy wyraz tytuÅ‚u
wielowyrazowego (poza tytułami ksiąg biblijnych), zarówno całych utworów, jak
ich części, e.g. Wojna bez walnej bitwy.
«ð W tytuÅ‚ach gazet i czasopism wielkimi literami zapisuje siÄ™ wszystkie czÅ‚ony
tytułów odmieniających się, poza spójnikami i przyimkami, e.g. Gazeta
Wyborcza, Ekspres Wieczorny, Biuletyn Informacyjny. W tytułach, które się nie
odmieniają, wielką literą pisze się tylko pierwszy wyraz, e.g. Mówią wieki, W
służbie narodu.
«ð Obce tytuÅ‚y podaje siÄ™ w przekÅ‚adzie, o ile taki istnieje. Przy pierwszym
wystąpieniu można podać w nawiasie brzmienie oryginalne. Jeśli utwór nie był
tłumaczony, przytacza się tytuł w brzmieniu oryginalnym, a przy pierwszym
wystąpieniu w nawiasie polskie tłumaczenie tytułu, którego wtedy nie wyróżnia
siÄ™ kursywÄ….
«ð TytuÅ‚y pisane alfabetami nieÅ‚aciÅ„skimi podaje siÄ™ w transkrypcji [e.g. Izwiestia,
Krasnaja Zwiezda]
Przypisy
«ð W publikacjach należy stosować tylko przypisy rzeczywiÅ›cie niezbÄ™dne. Zawsze
należy się zastanowić, czy tekst przypisu nie mógłby być włączony do tekstu
zasadniczego.
«ð MuszÄ… być sformuÅ‚owane zwiÄ™z
le i jasno.
«ð Autorstwo przypisów  mogÄ… one pochodzić od autora książki, tÅ‚umacza,
redaktora naukowego lub merytorycznego. Przypisy pochodzÄ…ce od osoby innej
niż autor publikacji należy oznaczyć odpowiednią informacją po przypisie
(przyp. tłum., przyp. red., przyp. red. wyd. pol.), złożoną w nawiasie pismem
prostym lub po myślniku kursywą.
«ð Można również różnicować odnoÅ›niki do przypisów e.g. przypisy autorskie
oznaczać cyframi, a redakcyjne  gwiazdkami. Nie należy stosować więcej, niż
dwa różne oznaczenia w jednej książce1.
«ð Przypisy bibliograficzne i sÅ‚ownikowe nie wymagajÄ… oznaczenia ich autorstwa.
Odnośniki do przypisów
«ð Tekst Å‚Ä…czy siÄ™ z przypisami za pomocÄ… odnoÅ›ników:
1. Cyfry arabskie we frakcji górnej
2. Gwiazdki we frakcji górnej
3. Małe litery alfabetu łacińskiego we frakcji górnej (rzadko)2
«ð OdnoÅ›nik umieszcza siÄ™ bezpoÅ›rednio po wymagajÄ…cym objaÅ›nienia elemencie
(bez spacji) i przed następującym po nim znaku interpunkcyjnym  poza
cudzysłowami i nawiasami, gdy odnośnik umieszczamy po tych znakach.
«ð Gdy przypis odnosi siÄ™ do caÅ‚ego zdania lub kilku zdaÅ„, z których ostatnie
zakończone jest pytajnikiem lub wykrzyknikiem, to odnośnik umieszczamy po
znaku interpunkcyjnym.
«ð Gdy przypis odnosi siÄ™ do caÅ‚ego zdania lub kilku zdaÅ„, z których ostatnie
zakończone jest kropką, odnośnik stawiamy przed nią.
«ð OdnoÅ›niki skÅ‚ada siÄ™ tym samym krojem pisma, co tekst główny, bez wyróżnieÅ„
(pogrubienie, kursywa), lecz rozmiarem mniejszym o 2 punkty.
«ð W publikacjach o bardzo dużej liczbie przypisów cyfrowych zaleca siÄ™
stosowanie odrębnej numeracji dla każdej części lub rozdziału, by nie płoszyć
potencjalnego czytelnika oraz aby ułatwić poruszanie się w tekście.
Przypisy słownikowe
«ð ZawierajÄ… objaÅ›nienia słów, wyrażeÅ„ lub caÅ‚ych zdaÅ„ obcojÄ™zycznych,
archaicznych, gwarowych, slangowych, specjalistycznych etc.
«ð ObjaÅ›niany w przypisie element przytacza siÄ™ w takiej formie gramatycznej i
ortograficznej, w jakiej występuje on w tekście. Należy zachowywać też
wyróżnienia, e.g. kursywę.
«ð Pojedyncze wyrazy lub wyrażenia zapisuje siÄ™ w przypisie maÅ‚Ä… literÄ….
1
przypisy tekstowe w wydawnictwach z
ródłowych oznacza się literami alfabetu łacińskiego, zaś rzeczowe
cyframi arabskimi  por. instrukcja A. Wolffa dla z
ródeł średniowiecznych i K. Lepszego dla
nowożytnych.
2
por. przypis wyżej
«ð CaÅ‚ych zdaÅ„ nie trzeba powtarzać, wystarczy powtórzyć pierwszy wyraz wielkÄ…
literą, a resztę zdania zastąpić wielokropkiem.
«ð ObjaÅ›nienie obcego elementu jÄ™zykowego powinno zawierać skrót nazwy jÄ™zyka,
z którego ten element pochodzi, umieszczony po definicji wyrazu.
«ð Na koÅ„cu przypisu sÅ‚ownikowego zasadniczo nie stawia siÄ™ kropki. Inne znaki
interpunkcyjne zasadniczo się zachowuje. Jeśli jednak w tej samej publikacji
występują przypisy słownikowe i rzeczowe, to słownikowe można zaczynać
wielką literą i kończyć kropką.
«ð JeÅ›li wyrazu obcego lub archaicznego nie tÅ‚umaczymy, lecz omawiamy,
wówczas przypis taki redagujemy jak przypis rzeczowy.
Przypisy rzeczowe
«ð W beletrystyce wyjaÅ›nia siÄ™ w nich nazwy wÅ‚asne, postacie historyczne,
mitologiczne, biblijne, mniej znane pojęcia, dawne lub mało znane jednostki
miar i wag [sążeń, stajanie, stadion, wiorsta] etc.
«ð W tekstach naukowych przypisy rzeczowe stanowiÄ… podstawowy element
aparatu naukowego. Zawierają uściślenia lub dyskusje terminologiczne,
interpretacje przytaczanych faktów, wypowiedzi czy tekstów, wszelkie
informacje pomagające bliżej wyjaśnić poruszaną problematykę.
«ð W tekstach naukowych czÄ™sto przenosi siÄ™ do przypisu informacje bardzo luz
no
związane z tokiem wykładu zasadniczego, mniejsze cytaty czy przykłady.
«ð Przypisy rzeczowe zaczyna siÄ™ wielkÄ… literÄ…, a koÅ„czy kropkÄ… lub innym znakiem
interpunkcyjnym.
Przypisy bibliograficzne
«ð ZawierajÄ… opis dokumentów przytaczanych w publikacji, na które autor siÄ™
powołuje, lub z których pochodzą cytaty
«ð MuszÄ… zawierać podstawowe elementy identyfikacyjne przytaczanego
dokumentu.
«ð W przypadku książki absolutnym minimum jest imiÄ™ i nazwisko autora (nie
odwrotnie!), tytuł publikacji, miejsce i rok wydania, oraz miejsca z których
pochodzi cytat, e.g. S. Korboński, W imieniu Rzeczpospolitej, Warszawa 1990, s.
203.
«ð W przypadku artykuÅ‚u w czasopiÅ›mie: nazwa autora, tytuÅ‚ artykuÅ‚u, tytuÅ‚
czasopisma, rok wydania, numer zeszytu, numery stron, z których pochodzi
cytat, e.g. K. Konarski, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego. Zasady
opracowania,  Archeion ,. t. 21, 1952, s. 192 201.
«ð ImiÄ™ autora należy skracać do inicjaÅ‚u i stawiać przed nazwiskiem.
«ð Numery stron podaje siÄ™ po polskim skrócie  s. , żadnych  ss. ani  str. .
«ð Jeżeli przywoÅ‚ywane informacje wystÄ™pujÄ… w wielu miejscach pracy
przywoływanej w przypisie, zamiast numerów stron umieszcza się informację
 passim [Å‚ac. w wielu miejscach].
«ð TytuÅ‚y w kolejnych przypisach należy skracać lub zastÄ™pować okreÅ›leniami op.
cit. lub dz. cyt.
«ð Stosować skróty: tamże (ibidem), tenże (idem), taż (eadem).
«ð W caÅ‚ej pracy należy stosować jednolicie polskie lub Å‚aciÅ„skie skróty, te ostatnie
można składać kursywą
«ð Skróty Å‚aciÅ„skie lepiej stosować w publikacjach stricte naukowych, odchodzi siÄ™
od nich w publikacjach powszechnego użytku.
Przypisy informacyjne
«ð MajÄ… uÅ‚atwić czytelnikowi korzystanie z książki. ZawierajÄ… informacje o
istnieniu w książce elementów dodatkowych, e.g. słownika użytych terminów,
tablic zbiorczych, wykresów, materiału ilustracyjnego etc. i odsyłają do nich, e.g.
Patrz aneks na końcu książki, Zob. mapa na s. 45, Szczegółowy opis podano w
rozdz. 7.
«ð MogÄ… także wyjaÅ›niać znaki i konwencje edytorskie zastosowane w książce e.g.
 Znakiem podniesionego kciuka oznaczono teksty preparowane o niewielkim
stopniu trudności ,  Znakiem trupiej czaszki oznaczono oryginalne teksty
łacińskie .
Umiejscowienie przypisów
«ð Przypisy zaleca siÄ™ stosować na dole strony, na której wystÄ™pujÄ… odpowiednie
odnośniki. Dotyczy to zwłaszcza publikacji o charakterze beletrystycznym,
popularnonaukowym, edukacyjnym.
«ð W publikacjach naukowych przypisy mogÄ… też być umieszczone na koÅ„cu
każdego rozdziału po nagłówku  PRZYPISY , z dwuwierszowym odstępem od
tekstu rozdziału
o LUB na końcu całej książki, od nowej kolumny, po nagłówku
 PRZYPISY .
«ð W wyjÄ…tkowych przypadkach przypisy umieszcza siÄ™ na specjalnie wydzielonym
łamie kolumny, e.g. liczne wyjaśnienia do tekstu z
ródłowego.
«ð Przypisy do tabel zamieszcza siÄ™ bezpoÅ›rednio pod tabelami.
Układ edytorski przypisów
«ð Przypisy skÅ‚ada siÄ™ tym samym krojem pisma, co tekst zasadniczy, ale stosuje siÄ™
stopień pisma mniejszy o 1-2 punkty i mniejszą interlinię.
«ð Przypisy umieszcza siÄ™ jeden pod drugim, znak odnoÅ›nika w indeksie górnym
należy umieszczać z wcięciem, a tekst przypisu od brzegu kolumny. Wcięcie
akapitowe powinno być takie samo jak w tekście zasadniczym.
«ð OdstÄ™p miÄ™dzy znakiem odnoÅ›nika a pierwszym wyrazem przypisu musi być
stały (trzeba zastosować  twardą spację ).
«ð Przypisy oddziela siÄ™ od tekstu zasadniczego cienkÄ… liniÄ… (separatorem) o
długości 30 do 60 pkt lub szerokości całej kolumny, zaczynając od lewego
brzegu kolumny [MS Word robi to automatycznie  przyp. red.]
«ð W dwu- i trzycyfrowych odnoÅ›nikach należy utrzymać pion z prawej strony
(jedności pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami).
«ð W odnoÅ›nikach gwiazdkowych jednowierszowych należy utrzymać pion z
prawej strony, składając pierwszą gwiazdkę z wcięciem akapitowym takim
samym jak w tekście zasadniczym.
«ð W odnoÅ›nikach gwiazdkowych wielowierszowych każdy przypis zaczyna siÄ™
wcięciem akapitowym jak w tekście zasadniczym a gwiazdki tworzą  schodki .
«ð Przypisy nie mogÄ… zajmować wiÄ™cej niż ¾ wysokoÅ›ci kolumny.
«ð Jeżeli przypis nie mieÅ›ci siÄ™ na stronie, na której znajduje siÄ™ odsyÅ‚acz, można
przenieść go na następną kolumnę. Na kolumnie z odnośnikiem muszą
znajdować się co najmniej dwa wiersze przypisu, przeniesiona część musi także
liczyć co najmniej dwa wiersze. Podział przypisu nie powinien następować na
granicy zdań przypisu, gdyż wtedy czytający pomyśli, że to już koniec przypisu.
«ð Dalszy ciÄ…g przypisu z poprzedzajÄ…cej kolumny zawsze wystÄ™puje na samym
początku przypisów na kolumnie następnej, przed przypisami z tej kolumny.
Bibliografia podmiotowa
«ð Jest wykazem tekstów z
ródłowych (literackich, filozoficznych, historycznych
etc.), które są przedmiotem analizy w danej publikacji. Pozwala wyodrębnić z
zestawienia bibliograficznego grupę dzieł autora, którego publikacja dotyczy.
«ð PRZYKA
AD: w bibliografii poświęconej problemowi walki
narodowowyzwoleńczej w dziełach A. Mickiewicza bibliografię
załącznikową (przedmiotową) stanowiłby spis wszystkich pozycji
wykorzystanych w pracy, a opisujących ten motyw w twórczości poety,
bibliografię podmiotową natomiast  lista dzieł samego Mickiewicza, w
których ten motyw występuje i które zostały wykorzystane w książce.
«ð BibliografiÄ™ podmiotowÄ… należy wyraz
nie oddzielić od literatury przedmiotu i
opatrzyć nagłówkiem, e.g. Teksty z
ródłowe, y
ródła etc.
Informacja bibliograficzna w systemie  Autor-rok (Harvard
System) i  Autor-numer (Vancouver system)
«ð Stosuje siÄ™ je w publikacjach akademickich i naukowych zawierajÄ…cych liczne
powołania na materiały z
ródłowe
«ð Bibliografia zaÅ‚Ä…cznikowa peÅ‚ni w tych systemach zarazem funkcjÄ™ przypisów
bibliograficznych
«ð Zasadniczo wymaga siÄ™, aby w tego rodzaju bibliografiach zamieszczać tylko te
publikacje, do których występuje bezpośrednie odwołanie w tekście głównym
publikacji.
System  Autor-rok (Harvard System)
«ð Każdorazowo po odwoÅ‚aniu siÄ™ w tekÅ›cie głównym do tekstu innego autora w
nawiasie kwadratowym lub okrągłym podaje się nazwę tego autora i rok wydania
jego pracy [Kutrzeba 1905].
«ð JeÅ›li nazwisko autora użyte zostaÅ‚o w zdaniu, w nawiasie wystarczy podać rok:
 Jak pisze Kutrzeba [1905], coÅ› tam, coÅ› tam .
«ð Przy powoÅ‚aniu na okreÅ›lony fragment pracy oprócz nazwy autora i roku należy
podać nr strony [Kutrzeba 1905, 123]. Dopuszcza się poprzedzenie numeru
strony skrótem  s. , wówczas po przecinku [Kutrzeba 1905, s. 123].
«ð Jeżeli powoÅ‚ujemy siÄ™ na publikacjÄ™ wielotomowÄ…, to należy podać nr tomu vel
części cyframi arabskimi po skrócie  t. lub  cz. .
«ð Nawias ze stosownymi informacjami umieszcza siÄ™  w zależnoÅ›ci od przyjÄ™tej
konwencji - po przywołanym w zdaniu nazwisku autora lub po zacytowanym
tekście.
«ð W nawiasie umieszczonym po cytacie można powtórzyć nazwisko autora
«ð JeÅ›li dana publikacja ma wiÄ™cej niż jednego autora, podaje siÄ™ wszystkie
nazwiska (z reguły alfabetycznie) oddzielając je przecinkami [Robótka,
Ryszewski, Tomczak 2001] lub tylko zastępując pozostałe skrótem  i in (=i
inni), e.g. [Robótka i in. 2001]. W przypadku cytowania dwóch autorów o
identycznym nazwisku, należy podać pierwszą literę imienia [W. Grabski, S.
Grabski], a jeśli nie rozwiązuje to wątpliwości, imię w pełnej formie [Jan
Śniadecki, Jędrzej Śniadecki].
System  Autor-numer (Vancouver-system)
«ð System ten wymaga po każdorazowym wprowadzeniu cytatu, powoÅ‚aniu siÄ™ na
opiniÄ™ innego autora etc. umieszczenia kolejnego numeru w nawiasie
kwadratowym na linii podstawowej pisma (nie we frakcji górnej!), e.g.  W
pracach Kowalskiego [1], Malinowskiego [2], Nowaka [3] i Adamskiego [4] .
«ð Pozycja raz zacytowana zachowuje swój numer, e.g.  Jak piszÄ… Adamski [4],
Kowalski [1] i Nowak [3] .
«ð Przy powoÅ‚ywaniu siÄ™ na konkretne fragmenty publikacji po numerze podaje siÄ™
po przecinku nr i nr-y stron, ew. nr tomu lub części.
«ð Jak pisze  Nowak [3, 71-77] ,  W pracy Adamskiego [4, t.2, s. 34] .
«ð W bibliografii zaÅ‚Ä…cznikowej w tym systemie poszczególne opisy zestawia siÄ™
wg kolejności ich wystąpienia w teście, koniecznie z podaniem numeru. Nr
można podać w nawiasie kwadratowym bez kropki lub bez nawiasu, ale z
kropkÄ….