BANKOWO PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, BANKOWO PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, Jest on prze onym wszystkich pracowników NBP. [2] BANK CENTRALNY I POLITYKA PIENI NA Okre la szat graficzna banknotów Okre la zabezpieczenia banknotów i monet 2.1 Narodowy Bank Polski Termin wprowadzenia i wycofania banknotów Pyt. 1 Wymie i scharakteryzuj najwa niejsze funkcje banku centralnego w Polsce. Co jest podstawowym celem NBP? Okre la warto nominalna banknotów Sposób post powania z banknotami fa szywymi lub zniszczonymi Podstawowy Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki Okre la formy rozlicze pieni nych pomi dzy podmiotami gospodarczymi cel gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP. Bank emisyjny-NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Pyt. 5 Kiedy wygasa kadencja Prezesa NBP Narodowy Bank Polski określa wielkość ich emisji oraz moment wprowadzenia do obiegu, za którego płynność odpowiada. Po up ywie okresu sze cioletniego Ponadto, organizuje obieg pieniężny i reguluje ilość pieniądza w obiegu. W razie mierci Bank banków-NBP pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów Kadencja W razie z enia rezygnacji zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego. W razie odwo ania Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. Nie wype nia on swych obowi zków na skutek d ugotrwa ej choroby, Funkcje Narodowy Bank Polski jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego, Zosta skazany prawomocnym wyrokiem s du za pope nione przest pstwo, Odwo anie pełni funkcję banku banków, ponadto, nadzoruje systemy płatności w Polsce. Trybuna Stanu orzek wobec niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pe nienia funkcji zwi zanych ze Centralny bank państwa-NBP prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi rachunki bankowe szczególn odpowiedzialno ci w organach pa stwowych. rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze. 2 2 3 Zarz d NBP Pyt. 6 Scharakteryzuj podstawowe zadania Zarz du Dzia alno statystyczna. W ramach dzia alno ci statystycznej zbierane, przetwarzane i publikowane s m in. Dane dotycz ce: bilansu p atniczego i mi dzynarodowej pozycji inwestycyjnej, statystyka pieni na i bankowa, oczekiwania Sk ad inflacyjne osób prywatnych, inflacja bazowa. Analizy i badania ekonomiczne. NBP prowadzi i wspiera dzia alno analityczn i badawcz w zakresie szeroko Podejmowanie uchwa w sprawie udzielania bankom upowa nie do wykonywania czynno ci obrotu dewizowego rozumianej ekonomii i finansów. Wyniki tej dzia alno ci publikowane s m.in. W nast puj cych opracowaniach: Realizowanie zada z zakresu polityki kursowej Raport o inflacji kwartalna ocena sytuacji gospodarczej przez Rad Polityki Pieni nej, Okresowa wycena obiegu pieni nego i rozlicze pieni nych oraz obrotu dewizowego Informacja o kondycji sektora przedsi biorstw ze szczególnym uwzgl dnieniem stanu koniunktury raport kwartalny Nadzorowanie operacji otwartego rynku opracowywany na podstawie wyników bada ankietowych przedsi biorstw, Zadania Ocena funkcjonowania systemu bankowego Sytuacja na rynku kredytowym wyniki kwartalnej ankiety do przewodnicz cych komitetów kredytowych, Inne obszary Uchwalenie planu dzia alno ci i planu finansowego NBP Raport o stabilno ci systemu finansowego publikacja roczna, dzia alno ci Okre lenie zasad gospodarowania funduszami NBP Bank i Kredyt recenzowane pismo naukowe o ekonomii i finansach, ukazuj ce si 11 razy w roku, Uchwalenie rocznego sprawozdania z dzia alno ci NBP, sporz dzenie bilansu NBP oraz rachunku zysku i strat. Materia y i Studia nieperiodyczne zeszyty prezentuj ce badania i opracowania naukowe (tzw. Working papers) Okre lenie zasad polityki kadrowej i p acowej w NBP Edukacja ekonomiczna. W ramach Programu Edukacji Ekonomicznej podejmowane s dzia ania s ce upowszechnieniu tematyki ekonomicznej, zrozumieniu zasad funkcjonowania gospodarki rynkowej, promocji 2 2 4 Rada Polityki Pieni nej przedsi biorczo ci. Celem dzia jest przybli enie spo ecze stwu nie tylko zasad funkcjonowania i roli NBP, ale tak e Pyt. 7 Scharakteryzuj podstawowe zadania Rady Polityki Pieni nej. popularyzacja wiedzy o szeroko rozumianej ekonomii i finansach. Dotarcie do powszechnego odbiorcy nast puje Prezes NBP jako przewodnicz cy oraz dziewi ciu cz onków powo anych w równej liczbie przez Prezydenta RP, poprzez media, szkolenia, publikacje, konkursy, stypendia oraz Portal Edukacji Ekonomicznej nbportal. Sejm i Senat. (3 z ramienia Sejmu, 3 z ramienia Senatu, 3 od Prezydenta) Podpis elektroniczny. Bank prowadzi Narodowe Centrum Certyfikacji, pe ni ce funkcj g ównego urz du certyfikacji w Cz onkowie Rady s powo ywani na 6 lat. ramach infrastruktury bezpiecznego podpisu elektronicznego w Polsce. Ponowne powo anie do sk ady Rady jest niedopuszczalne, chyba e poprzednie powo anie nast pi o w trakcie Pyt. 2 Wymie obszary niezale no ci NBP? Dlaczego NBP powinien by niezale ny? Sk ad kadencji na okres krótszy ni 3 lata (por, art. 13 1, 2 i 8 ustawa o NBP) Posiedzenie Rady zwo uje Prezes NBP co najmniej raz w miesi cu. Obszary Ustalenia Rady podejmowane a w formie uchwa y wi kszo ci g osów przy obecno ci co najmniej 5 cz onków, w niezale no ci tym Przewodnicz cego Rady. NBP W przypadku równej liczby g osów rozstrzyga g os Przewodnicz cego Rady. Ustala wysoko stóp procentowych NBP 2.2 Órgany NBP Ustala zasady i stopy rezerw obowi zkowych Pyt. 3 Wymie organy Narodowego Banku Polskiego Ustala zasady operacji otwartego rynku (skup i sprzeda skarbowych papierów warto ciowych oraz panierów warto ciowych NBP, okre la kursy walut, przyjmuje sprawozdania za dzia alno ci d zarz du banku oraz okre la Funkcje polityk pieni na na rok nast pny)) Organy Okre la górne granice zobowi za NBP z tytu u zaci ganych w zagranicznych instytucjach finansowych po yczek i kredytów. 2 2 2 Prezes NBP Zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdania z jego dzia alno ci Pyt. 4 Okre l tryb powo ywania prezesa NBP Jest powo ywany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na okres 6 lat Zgodnie z konstytucj nie mo e on nale do partii politycznej, zwi zku zawodowego, ani prowadzi dzia alno ci Prezes NBP publicznej nie daj cej si pogodzi z godno ci jego urz du. Ta sama osoba nie mo e by Prezesem NBP d ej ni przez dwie kolejne kadencje. Przewodniczy RPP, Zarz dowi NBP, Komisji Nadzoru Finansowego oraz reprezentuje NBP na zewn trz Bierze udzia w debatach ogólno wiatowych dotycz cych zapobiegania prania brudnych pieni dzy czy ich fa szowania. Zadania W imieniu RPP przedstawia Sejmowi i RM kwartalne informacje o bilansie p atniczym oraz roczne bilanse nale no ci i zobowi za p atniczych pa stwa Przekazuje RPP i MF projekt za polityki pieni nej, opinie w sprawie projektu ustawy bud etowej, prognozy bilansu p atniczego oraz ustalenia Rady 11 12 BANKOWO PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, BANKOWO PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, Pyt. 13 Wyja nij poj cia zwi zane z instrumentami polityki pieni nej 2.3 Mechanizm kreacji pieni dza Pyt. 8 Scharakteryzuj mechanizm kreacji pieni dza przez bank komercyjny. Za e do systemu bankowego wp ywa 5.000 z a rezerwa obowi zkowa wynosi 10 % Banki Depozyty [j.p.] Kredyty [j.p.] Rezerwy obowi zkowe [j.p] Bank I Rezerwa Bank II obowi zkowa Bank III Bank IV Bank V Bank VI 2.4 Polityka pieni na Pyt. 9 Wymie rodzaje polityki pieni nej Operacje otwartego Rodzaje rynku polityki pieni nej Pyt. 10 Jak zazwyczaj klasyfikuje si cele polityki pieni nej? Cele polityki Operacyjne Po rednie Strategiczne pieni nej Po dana wielko bazy Poziom nominalnych stóp Utrzymywanie niskiego poziomu Repo monetarnej procentowych cen Po dany poziom stóp Poda pieni dza Utrzymywanie wysokiej procentowych rynku pieni nego Limity kredytowe koniunktury i zatrudnienia Nominalny dochód narodowy Struktura stóp procentowych Reverese repo Pyt. 11 Na czym polega strategia tzw. Bezpo redniego celu inflacyjnego? Strategia bezpo redniego Podstawowa celu inflacyjnego Dostrajaj ca 2.5 Instrumenty polityki pieni nej Strukturalna Pyt. 12 [!!! ]Wymie i scharakteryzuj instrumenty finansowe, przy pomocy których NBP wp ywa na wielko poda y pieni dza na rynku. Jakie znasz klasyfikacje tych instrumentów? Klasyfikacja teoretyczna Klasyfikacja NBP 1. Instrumenty kontroli ogólnej 1. Stopy procentowe a. Rezerwa obowi zkowa a. Depozytowa b. Operacje otwartego rynku b. Referencyjna SBB sell-buy- i. Warunkowe (repo i reverse repo) c. Lombardowa back ii. Bezwarunkowe 2. Operacje otwartego rynku 2. Kredyt refinansowy a. Operacje podstawowe a. Kredyt lombardowy b. Operacje dostrajaj ce b. Kredyt redyskontowy c. Operacje strukturalne 3. Instrumenty kontroli selektywnej 3. Rezerwa obowi zkowa 4. Oddzia ywanie przez perswazj 4. Operacje depozytowo kredytowe 5. Polityka kursu walutowego a. Depozyt na koniec dnia b. Kredyt lombardowy Operacje 5. Interwencje walutowe depozytowo- kredytowe Kredyt refinansowy 13 14 BANKOWO PYTANIA I ZADANIA dr Adam Barembruch, Kredyt lombardowy Kredy redyskontowy Depozyt na koniec dnia Interwencja walutowa Stopa depozytowa Stopa referencyjna Stopa lombardowa Stopa redyskontowa NBP 15