65
10. TRAWERSOWANIE
Trawersowanie jest to przemieszczanie się w poziomie na pewnej wysokości. Może ono
odbywać się: po konstrukcji z użyciem liny do autoasekuracji lub bez kontaktu z konstrukcją,
po tzw. tyrolce.
Przemieszczając się w poziomie po konstrukcji,
pracownik asekuruje się rozpiętą liną asekuracyjną (rys
A). Powinna ona być lekko napięta i za pomocą węzłów
pośrednich, np. motyla, przymocowana co kilka metrów
do konstrukcji. Pracownik wpina się do liny
asekuracyjnej przy pomocy lonży biodrowej. W czasie
przechodzenia przez węzeł pośredni, wykorzystuje obie
części tej lonży, jak to pokazano na rys. B. Należy
przestrzegać zasady przechodzenia poniżej liny
i stanowisk asekuracyjnych.
Rys. A
Tyrolkę tworzą dwie liny: nośna
i asekuracyjna, do których
przymocowany jest pracownik za
pośrednictwem odpowiednich
przyrządów (rys. C). Mogą nimi
być, w zależności od sytuacji:
karabinek zakręcany, rolka
zjazdowa lub bloczek. Liny
tworzące tyrolkę muszą być
odpowiednio naciągnięte; lina
nośna bardzo mocno, lina
asekuracyjna nieco słabiej.
Rys. B
Tyrolkę należy rozpinać pomiędzy bardzo mocnymi punktami asekuracyjnymi,
bezwzględnie za pośrednictwem dwóch pętli dla każdej liny. Pamiętać, bowiem należy o tym,
że siły działające na punkty asekuracyjne mogą wielokrotnie przekraczać siły obciążające linę,
co wynika zarówno z naciągu liny, jak również z rozkładu sił (rys. D i rozdz. 5).
Rys. C
Rys. D
Naciągać linę można na wiele sposobów. Oto niektóre z nich:
" Naciąg z zastosowaniem przyrządu zaciskowego (rys. E). Wadą tego sposobu jest to,
że ząbki przyrządu bardzo niszczą oplot liny, oraz spore trudności w likwidacji tyrolki.
" Naciąg z zastosowaniem rolki zjazdowej z hamulcem (rys. F), znacznie lepszy, nie
niszczy liny.
66
" Dość praktycznym i chętnie stosowanym sposobem naciągu liny jest zastosowanie
półwyblinki lub gardy. Linę naciąga się za pomocą np. poignee. Po uzyskaniu odpowiedniego
naciągu należy węzły te zablokować węzłem flagowym, jak na rys. G.
Rys. E Rys. F
Rys. G
" Najlepszym sposobem naciągania liny jest tzw. system  pasabloq (rys. H). System
ten złożony jest z układu bloczków, karabinków i specjalnego węzła napinającego. Pozwala
on zluzować bez wysiłku nawet najsilniej napiętą linę. Nie niszczy liny. W układzie tym
można pominąć bloczki, przeciągając linę wprost przez karabinki. Można również węzeł
napinający zastąpić innym węzłem o podobnych własnościach np. wyblinką ewentualnie
ósemką.
Rys. H
Naciągnięte liny tyrolki należy zawsze dodatkowo zabezpieczyć  najlepiej węzłem
flagowym, nigdy przyrządem zaciskowym. Siłę naciągu lin można zwiększyć stosując
różnego rodzaju systemy naciągu, które mogą mieć charakter bezpośredni (rys. H i J) lub
pośredni (rys. K).
Rys. J Rys. K
67
Po naciągnięciu tyrolki należy ją sprawdzić poprzez obciążenie jej po środku zdwojonym
przewidywanym obciążeniem. Tak obciążona tyrolka nie może ocierać o elementy
konstrukcji a zawieszone przedmioty zahaczać o konstrukcję (rys. L).
Rys. L
Przemieszczając się po tyrolce należy być wpięty do obydwu lin za pomoc karabinków
zakręcanych lub za pośrednictwem bloczków. Aby ułatwić start, zwłaszcza na tyrolkach
usytuowanych ukośnie, można zastosować hamowanie przy pomocy dodatkowej liny wpiętej
w rolkę zjazdową, jak to ilustruje rys. M.
Rys. M
Jeśli zajdzie potrzeba przejścia po tyrolce ukośnie pod górę, wówczas można wykorzystać
przyrządy jak do wchodzenia po swobodnej linie. Przy małym nachyleniu tyrolki wystarczy
zastosować jeden przyrząd zaciskowy jak to przykładowo pokazano na rys. N i P lub dwa
przyrządy zaciskowe, jak na rys. R
Rys. N
68
Rys. P
Rys. R