d) Przy jakim poziomie nakładów pracy krzywa krańcowej produkcyjności pracy przecina
Produkcji i koszty w przedsiębiorstwie
krzywą przeciętnej produkcyjności pracy?
Zadanie 1.
e) Jak zmieni się krzywa krańcowego produktu pracy w przypadku zmiany wielkości
Poni\
sza tabela zawiera dane o wielkości sprzeda\
y i cenach w przedsiębiorstwie
nakładów kapitału?
działającym w warunkach monopolu.
Wielkość sprzeda\
y Cena Utarg całkowity Utarg przeciętny Utarg krańcowy
Zadanie 3.
Uzupełnij tabelę:
0 18
L - nakłady pracy PC - produkt całkowity PP - produkt przeciętny PK - produkt krańcowy
1 16
(marginalny)
2 12
L PC PP PK
3 8
0 -
4 4
1 4
a) Oblicz wielkości utargu całkowitego, przeciętnego i krańcowego.
b) Narysuj na jednym wykresie krzywe utargu całkowitego, krańcowego i przeciętnego.
2 8
c) Przy jakiej wielkości sprzeda\
y przedsiębiorstwo to będzie maksymalizowało utarg
całkowity.
3 11
4 15
Zadanie 2.
W krótkim okresie przedsiębiorstwo nie mo\
e zmienić wielkości nakładów kapitału, mo\
e
5 15
natomiast dowolnie kształtować ilość zaanga\
owanej pracy. Tablica pokazuje, jak zmienia
się wielkość produkcji pod wpływem zmian nakładów pracy.
6 14
Nakład
Produkcja
7 13
pracy (liczba Krańcowy
(liczba Przeciętny
pracownikó produkt
jednostek na produkt pracy
Zadanie 4.
w na pracy
tydzień)
Pani Krawczyk prowadzi samodzielnie zakład krawiecki. W ubiegłym roku jej utarg
tydzień)
wyniósł 55 000 zł, a koszty bezpośrednie 27 000 zł. Kapitał finansowy wło\
ony w
0 0
działalność zakładu wynosił przez cały rok 25 000 zł. Stopa procentowa wynosiła 10%.
1 35
Gdyby p. Krawczyk zdecydowała się podjąć pracę zarobkową w du\
ej firmie, mieszczącej
się nieopodal, mogłaby tam zarobić 21 000 zł. Oblicz:
2 80
3 122 a) koszt księgowy, ______
4 156 b) zysk księgowy, ______
5 177 c) koszt alternatywny pracy własnej, ______
d) koszt alternatywny wyło\
onego kapitału, ______
6 180
a) Oblicz wielkość krańcowego oraz przeciętnego produktu pracy.
e) łączny koszt ekonomiczny, ______
b) Przedstaw na wykresie kształtowanie się tych wielkości.
f) zysk ekonomiczny (nadzwyczajny). ______
c) Od jakiego poziomu produkcji zaczynają działać niekorzyści skali (malejące
przychody)?
14
Zadanie 5.
Zadanie 7.
W tabeli zostały przedstawione wielkości wybranych kategorii produktu całkowitego (Pc),
Pewne przedsiębiorstwo ponosi koszty stałe w wysokości 45Ł oraz krótkookresowe
przeciętnego (Pp) i marginalnego (krańcowego) (Pk) dla ka\
dej wielkości zatrudnienia (od 0 do
koszty zmienne w wysokości wykazanej w tablicy.
12 pracowników) w przedsiębiorstwie produkującym skarpetki męskie, ceteris paribus:
Krótko- Krótko- Krótko- Krótko- Krótko-
L Pc Pp Pk
okresowy okresowy okresowy okresowy okresowy
0
- - Produkcja przeciętny przeciętny przeciętny koszt koszt
koszt koszt stały koszt całkowity krańcowy
1
10
zmienny całkowity
2
12
1 17
3
17 2 15
3 14
4
60
4 15
5
14
5 19
6
13
6 29
7
12
a) Przepisz tablicę i wypełnij puste kolumny.
8
2
b) Wykreśl krzywe: KPKZ, KPKC, KKK, sprawdz
, czy krzywa KKK przechodzi przez
9
87
wierzchołki (minima) dwóch pozostałych krzywych.
c) Gdyby przedsiębiorstwo zwiększyło produkcję z 5 do 6 jednostek tygodniowo, związany
10
0
z tym krótkookresowy koszt krańcowy byłby wysoki. Wyjaśnij, dlaczego tak jest, skupiając
11
-1
uwagę na kształtowaniu się krańcowej produkcyjności pracy.
12
7
Zadanie 8.
Ustal, które z wymienionych kosztów producenta odzie\
y roboczej zakwalifikujesz do
Uzupełnij poni\
szy tekst:
stałych, a które do zmiennych, stawiając znak X w odpowiedniej rubryce.
Produkcja całkowita osiąga swoje maksimum przy zatrudnieniu ________ pracowników.
Wydajność pracy jest największa przy zatrudnieniu _________ pracowników, natomiast produkt
Koszty Stałe Zmienne
marginalny jest ujemny od ________ pracownika.
Czynsz
Konserwacja maszyn
Zadanie 6.
Zakup surowców do
Pani Eleonora zało\
yła z siostrą mały zakład krawiecki  Guzik z Pętelką'" w
produkcji
wyremontowanej piwnicy własnego domu. Niezbędne wyposa\
enie zakładu zostało
zakupione za środki finansowe pochodzące z oszczędności współwłaścicielek. Przychody Płaca pracowników
zakładu przez pierwszych 5 miesięcy wynosiły 6700 j.p., a wydatki kształtowały się bezpośrednio
następująco: produkcyjnych
" zakup materiałów i dodatków: 3200 j.p. Energia elektryczna do
" energia elektryczna: 600 j.p. oświetlenia hal
" składki ubezpieczeniowe: 1400 j.p.
" pozostałe koszty: 1500 j.p.
Czy przez pierwszych 5 miesięcy zakład krawiecki  Guzik z Pętelką" był rentowny?
15
Zadanie 9. Test wielokrotnego wyboru
Inwestor ulokował kapitał o wartości 1 mln zł w nową firmę FANTAZJA. Prowadząc tę 1. Okres, w którym rozmiary przedsiębiorstw nie ulegają zmianie, a wielkość produkcji
firmę stracił mo\
liwość zarobkowania, która do tej pory przynosiła mu miesięczny dochód zmienia się wraz ze zmianami wykorzystania dostępnych zasobów nazywamy okresem:
w wysokości 2000 zł. Załó\
my, \
e miesięczny księgowy koszt uzyskania przychodów w a) rynkowym,
nowej firmie wynosi 100 tys. zł. Obecne oprocentowanie lokat bankowych wynosi 2% b) krótkim,
miesięcznie. Oblicz miesięczny ekonomiczny koszt uzyskania przy c) długim,
chodu, zysk księgowy oraz zysk ekonomiczny, gdy miesięczny przychód firmy d) bardzo długim.
FANTAZJA wynosi 150 tys. zł.
2. Tradycyjna teoria przedsiębiorstwa zakłada, \
e przedsiębiorstwo będzie
Zadanie 10. maksymalizowało zyski z prowadzonej działalności gospodarczej wówczas, gdy:
Uzupełnij następującą tabelę i przedstaw graficznie krzywe kosztów. a) produkt przeciętny będzie maksymalny,
b) produkt całkowity będzie osiągał swoje maksimum,
c) produkcyjność marginalna czynników produkcji jest malejąca,
Q K. Kz Kc KK KPS KPZ KPC
d) produkt marginalny jest równy przychodowi marginalnemu.
0 35 0
3. Kiedy firma zatrudniła piątą jednostkę czynnika zmiennego X, wielkość produkcji
1 24
wzrosła z 85 do 95 jednostek produktu A, natomiast zatrudnienie szóstej jednostki czynnika
spowodowało wzrost produkcji z 95 do 102 jednostek produktu A. Mamy zatem do
2 40
czynienia z:
a) malejącymi korzyściami skali,
3 60
b) działaniem prawa malejącej u\
yteczności marginalnej,
4 85
c) działaniem prawa malejącej produktywności marginalnej,
d) malejącą marginalną stopą technicznej substytucji.
5 115
4. Przedsiębiorstwo prowadzi produkcję w krótkim okresie i dysponuje stałą liczbą maszyn
6 155
i urządzeń wykorzystywanych w procesie produkcji. Zmiana produkcji mo\
e nastąpić
7 210
wyłącznie w wyniku wzrostu zatrudnienia. W tabeli przedstawiono zale\
ności między
wielkością zatrudnienia (L) a wielkością produkcji, ceteris paribus.
S 295
L P
Zadanie 11.
0 0
Przy kosztach całkowitych dotychczas wysokości 2000 j.p. firma wytwarzała 100 jednostek
1 2
dobra A dziennie. Koszt marginalny tej produkcji wynosił 2. W wyniku uruchomienia linii
2 5
produkcyjnej produkcja wzrosła do 150 jednostek, koszt marginalny do 2,5. Co się stało z
3 9
kosztem przeciętnym?
4 12
5 14
6 15
7 15
8 14
9 12
10 9
(Na podstawie danych liczbowych z tabeli udziel odpowiedzi na pytania 4-7).
16
Produkcja krańcowa dla piątego zatrudnionego pracownika wynosi: 13. W ujęciu ekonomicznym koszt całkowity obejmuje:
a) 4 jednostki produkcji, b) 3 jednostki produkcji, a) wydatki pienię\
ne związane z prowadzeniem określonej działalności,
c) 2 jednostki produkcji, d) 1 jednostkę produkcji. b) koszty amortyzacji,
c) koszt alternatywny,
5. Wydajność pracy przy zatrudnieniu czterech pracowników wynosi: d) koszty marginalne.
a) 1 jednostkę produkcji, b) 2 jednostki produkcji,
c) 3 jednostki produkcji, d) 4 jednostki produkcji. 14. Które z poni\
szych pozycji zaliczysz do kosztów stałych?
6. Produkcja marginalna jest równa zero dla: a) robocizna bezpośrednia,
a) czwartego pracownika, b) piątego pracownika, b) oprocentowanie kredytu,
c) szóstego pracownika, d) siódmego pracownika. c) koszty wyposa\
enia kapitału,
d) koszty utrzymania personelu administracyjnego.
7. Produkcja marginalna jest ujemna:
a) od piątego pracownika, b) od ósmego pracownika, 15. Funkcja kosztów produkcji prezentuje relację między:
c) od dziesiątego pracownika, d) dla szóstego pracownika. a) kosztami produkcji i odpowiednią wielkością produkcji,
b) kosztami kapitału a wielkością kapitału,
8. Ruch wzdłu\
izokwanty produkcji oznacza: c) wielkością produkcji a odpowiednim nakładem czynników produkcji,
a) zmianę wielkości nakładu czynników produkcji i poziomu produkcji, d) kosztami produkcji a wielkością zatrudnienia.
b) spadek jednego i wzrost drugiego czynnika wytwórczego, przy zachowaniu tego samego
poziomu produkcji, 16. Przedsiębiorstwo produkuje 500 jednostek dobra X po koszcie 100 zł za sztukę. Wzrost
c) zmianę ceny jednego z nakładu czynników produkcji, produkcji do 501 jednostek powoduje wzrost kosztów całkowitych do 110 zł za sztukę.
d) zmianę proporcji między czynnikami produkcji, przy nie zmienionym poziomie Oznacza to, \
e marginalny koszt ostatniej wytworzonej jednostki wynosi:
produkcji. a) 0,1, b) l, c) 10, d) 110.
9. Korzyści skali wynikają z: 17. Przedsiębiorstwo produkuje dobro X w ilości 1000 sztuk miesięcznie. Postanowiło
a) doskonalenia zarządzania, b) specjalizacji i nowoczesnych technologii, zwiększyć produkcję o 200 sztuk, w wyniku czego koszt całkowity wzrósł o 50 zł. Koszt
c) wzrostu zysku, d) wzrostu produkcji. wytworzenia jednej dodatkowej sztuki dobra X wynosi:
a) 0,05 zł, b) 0,25 zł, c) 4zł, d) 50zł.
10. Prawo malejących przychodów powoduje, \
e:
a) produkt przeciętny permanentnie rośnie, 18. W tabeli przedstawiono wielkość produkcji oraz koszty stałe i zmienne
b) produkcyjność marginalna czynników produkcji jest malejąca, przedsiębiorstwa wytwarzającego dobro X
c) produkcja całkowita nie mo\
e stale rosnąć,
d) wraz ze wzrostem zatrudnienia spada produkt marginalny.
Q Ks Kz
1 12 10
11. Zwiększenie zatrudnienia z 15 do 16 pracowników spowodowało zmniejszenie
2 12 16
marginalnego produktu pracy z 80 do 75 jednostek. Oznacza to, \
e:
3 12 21
a) produkcja całkowita zmniejszyła się o 5 jednostek,
4 12 28
b) produkt przeciętny pracy spadł,
(Na podstawie danych liczbowych z tabeli nale\
y odpowiedzieć na pytania 18-22).
c) produkcja całkowita wzrosła o 75 jednostek,
Przeciętne koszty zmienne czwartej jednostki produkcji wynoszą:
d) produkt przeciętny pracy wzrósł.
a) 10 zł, b) 8 zł, c) 7 zł, d) 6 zł.
12. Je\
eli przyrosty efektów produkcyjnych są mniejsze ni\
przyrosty nakładów, to
19. Koszt przeciętny stały trzeciej jednostki produkcji wynosi:
korzyści skali są:
a) 6 zł, b) 4zł, c) 3zł, d) 2 zł.
a) stałe, b) rosnące, c) malejące, d) niemo\
liwe do określenia.
17
20. Koszty przeciętne całkowite czwartej jednostki produkcji wynoszą:
Prawda/Fałsz.
a) 10 zł, b) 11 zł, c) 14 zł, d) 22 zł.
1. ___ Koszt ekonomiczny to koszt księgowy (tzn. udokumentowane
wydatki wraz z amortyzacją) plus koszt alternatywny (nakład kapitału i
21. Koszty marginalne drugiej jednostki produkcji wynoszą:
praca właściciela firmy)
a) 5 zł, b) 6zł, c)7zł, d) 10 zł.
22. Koszty marginalne są najni\
sze przy produkcji: 2. ___ Według klasycznego modelu funkcjonowanie przedsiębiorstw
a) jednej jednostki, b) dwóch jednostek,
podstawowym celem przedsiębiorstwa prywatnego jest minimalizacja
c) trzech jednostek, d) czterech jednostek.
kosztu jednostkowego.
3. ___ Utarg przeciętny to dochód ze sprzeda\
y jednej jednostki produktu.
23. W przypadku, gdy przeciętne koszty całkowite obni\
ają się, wówczas koszty
4. ___ Produkt przeciętny zawsze jest większy od produktu krańcowego.
marginalne:
a) są wy\
sze ni\
koszty przeciętne całkowite, 5. ___ Okres długi to przedział czasu dłu\
szy ni\
1 rok.
b) nie mogą się obni\
ać,
6. ___ Prawo malejących przychodów głosi, \
e zwiększenie nakładów
c) muszą być większe ni\
przeciętne koszty całkowite,
czynnika zmiennego (przy zało\
eniu, \
e nakłady pozostałych czynników nie
d) są ni\
sze ni\
przeciętne koszty całkowite.
zmieniają się) daje od pewnego momentu malejące przyrosty produkcji.
7. ___ W okresie krótki nakłady jednego z czynników u\
ywanych w
24. Je\
eli produkcyjność marginalna czynnika produkcji wzrasta, to koszt marginalny
produkcji: procesie produkcyjnym są stałe.
a) nie ulega zmianie, b) rośnie,
8. ___ Funkcja produkcji charakteryzuje się stałymi efektami skali, jeśli
c) maleje, d) osiąga swoje minimum.
rozmiary produkcji rosną szybciej ni\
nakłady czynników produkcji.
9. ___ Jeśli krańcowa stopa substytucji kapitału przez pracę jest równa
25. W punkcie maksimum produktu przeciętnego swoje minimum osiąga krzywa:
stosunkowi ceny pracy do ceny kapitału to firma powinna zwiększyć
a) kosztów stałych przeciętnych, b) przeciętnych kosztów zmiennych,
c) przeciętnych kosztów całkowitych, d) kosztów zmiennych. zatrudnienie czynnika pracy.
10. ___ W okresie krótki wszystkie koszty są stałe.
26. Wzrost produktu przeciętnego oznacza:
11. ___ Koszt krańcowy jest to przyrost kosztu zmiennego spowodowany
a) spadek przeciętnych kosztów zmiennych,
zwiększeniem produkcji o jednostkę.
b) wzrost kosztów marginalnych,
12. ___ Koszt całkowity jest rosnącą funkcją wielkości produkcji.
c) wzrost przeciętnych kosztów zmiennych,
d) spadek kosztów marginalnych. 13. ___ Pionowa odległość między krzywą kosztu całkowitego a krzywą
kosztu stałego jest równa kosztowi zmiennemu.
14. ___ Jeśli koszt krańcowy maleje, to maleć musi równie\
koszt
przeciętny.
15. ___ Krótkookresowa krzywa kosztu krańcowego zawsze przecina
krzywą krótkookresowego kosztu przeciętnego w jej minimum.
16. ___ Koszt krańcowy zawsze rośnie wraz ze wzrostem produkcji.
17. ___ Przeciętne koszty stałe rosną wraz ze wzrostem produkcji.
18. ___ Rosnąca część krzywej długookresowego kosztu przeciętnego
pokazuje niekorzyści skali.
19. ___ W okresie długi wszystkie koszty są zmienne.
18