PRZESTRZEO PRACY: ANTROPOMETRIA
ROZKA
AD NORMALNY, CENTYLE, WYKORZYSTANIE DO PROJEKTOWANIA
PRZESTRZENI PRACY, ATLASY ANTROPOMETRYCZNE
PROJEKTOWANIE PRZESTRZENI PRACY, FIZYCZNE MODELE CZA
OWIEKA
Istotnym elementem dostosowania pracy do człowieka jest projektowanie prawidłowych stosunków
przestrzennych na stanowisku pracy, tzn. zapewnienie człowiekowi pracy w dogodnym dla niego
zasięgu rąk (obszar pracy) i w dogodnej pozycji ciała, tak aby mógł wykonywad ruchy swobodnie i bez
zbytniego wysiłku.
Projektowanie ergonomiczne:
Zasady uniwersalne wg Z. i K. Tomaszewskiego:
·ð UwzglÄ™dnianie wymiarów ciaÅ‚a użytkownika. Dostosowanie
przestrzeni pracy do operatora
·ð Zharmonizowanie postawy ciaÅ‚a, wywieranej siÅ‚y i ruchu ciaÅ‚a
·ð UrzÄ…dzenia sygnalizacyjne i sterownicze dostosowane do
percepcji i możliwości ruchowych użytkownika
·ð Åšrodowisko pracy neutralne lub pozytywnie wpÅ‚ywajÄ…ce na
ludzi
·ð Proces pracy zapewniajÄ…cy zdrowie, bezpieczeostwo, dobre
samopoczucie pracownika
Ergonomiczne zasady projektowania wg Jabłooskiego
·ð Proste użytkowanie
·ð Wygodne użytkowanie bez zbÄ™dnego wysiÅ‚ku
·ð Zachowanie odpowiednich wymiarów i przestrzeni
·ð UwzglÄ™dnianie wydolnoÅ›ci umysÅ‚owej
·ð Zapewnienie odpowiedniego Å›rodowiska
·ð CzytelnoÅ›d informacji
·ð Tolerancja dla bÅ‚Ä™dów
·ð Hierarchizacja celów ergonomicznych
Wymiary ciała ludzkiego:
·ð CiaÅ‚o ludzkie - najważniejszym elementem
stanowiska pracy.
·ð ZmiennoÅ›d wymiarów - podstawowa charakterystyka populacji użytkowników utrudnia
zadawalające wszystkich pracowników
ukształtowanie przestrzeni pracy.
Rozkład częstości cech antropometrycznych zwykle przybiera postad rozkładu Gaussa. Dlatego też w
przypadku, gdy nie ma możliwości projektowania dla 100% populacji, zaleca się w literaturze
przyjęcie jako graniczne przy projektowaniu miejsca pracy, wartości cech odpowiadające 5 i 95
centylowi.
Fantomy  czyli płaskie modele centylowych reprezentantów populacji. Modele te stanowią łaocuch
wielu wymiarów ciała ludzkiego i umożliwiają symulowanie różnych pozycji.
Probanci - są to osobnicy o prawidłowej budowie i proporcjach ciała, którzy swoimi wymiarami
odpowiadają wymiarom osobnika 5- , 50- , 95  centylowych. Stosowani są najczęściej podczas
projektowania stanowisk pracy
Manekiny  figury, modele, mające imitowad człowieka.
Analiza stanowiska pracy:
·ð Analiza wszystkich wykonywanych przez pracownika czynnoÅ›ci.
·ð Wybór odpowiedniego wyposażenia stanowiska pracy, a także odpowiedniego
rozmieszczenia.
·ð Wybór odpowiedniej pozycji.
·ð ZgodnoÅ›d stanowiska z normami (haÅ‚as, oÅ›wietlenie)
Obiekty pracy należy umieszczad wg następujących kryteriów:
·ð WażnoÅ›d
·ð czÄ™stoÅ›d użycia
·ð zasiÄ™g rÄ…k (obszar pracy)
·ð kolejnoÅ›d użycia  obiekty używane kolejno blisko siebie
·ð speÅ‚niane funkcje  Å‚Ä…czenie w grupy (bloki)
Wybór pozycji zależy od wykonywanej pracy
Programy komputerowe:
Obecnie znanych jest ponad sto, mniej lub więcej zaawansowanych, programów do komputerowo
wspomaganej oceny ergonomicznej stanowisk pracy. Najczęściej stosuje się je w fazie projektowania
nowych stanowisk i z tego powodu przyjęła się ich ogólna nazwa: programy (lub -w wypadku
programów bardziej rozbu-dowanych-systemy oprogramowania) typu ErgoCAD. Zazwyczaj programy
te powstawały w wersji dwuwymiarowej, następnie rozwinęły się do wersji trójwymiarowej.
Z najważniejszych programów należy wymienid:
·ð Antropos
·ð Apolinex
·ð ErgoSHAPE
·ð Manequin
·ð Oscar
·ð Fantom