PRODUKT TURYSTYCZNY Produkt turystyczny zbiór dóbr i usług turystycznych nabywanych przez turystów, jak i walorów turystycznych, z których korzystają, a które są dla nich szczególnym podmiotem zainteresowania. Walory te stanowią właściwy cel wyjazdów i są atrakcja przyciągającą do danego miejsca. Aby walory turystyczne były dostępne muszą być zespolone z dobrami i usługami turystycznymi w jednolity produkt. Dwa znaczenia produktu turystycznego oferowanego przez przedsiębiorstwa turystyczne: 1. walory naturalne i krajoznawcze, przyciągające turystów a reklamowane przez biura podróży 2. cały zestaw dóbr i usług turystycznych umożliwiających turyście dotarcie do miejsca atrakcji turystycznej, pobyt i ich wykorzystanie Punktem wyjścia dla projektowania produktu turystycznego są przede wszystkim motywy podróżowania. Motywy te pozwalają turyście zaspokoić potrzeby: odpoczynku ( w górach, nad morzem czy nad jeziorem) poznania zjawisk przyrodniczych (np. wielkich kanionów, przełomów rzek, pustyń, wodospadów, wulkanów) korzystania z dóbr kultury (teatrów, kin, galerii, muzeów) poprawy zdrowia (SPA, sanatoria, uzdrowiska) uczestnictwa w wielkich imprezach (festiwalach filmowych, olimpiadach czy mistrzostwach) odwiedzin krewnych i znajomych potrzeby gospodarcze i zawodowe (podpisywanie kontaktów, konferencje, targi, negocjacje, sympozja) zaspokajanie potrzeb religijnych (pielgrzymki do miejsc objawień, sanktuariów...) Poszczególne składniki produktu spełniają odmienne role. Kompozycje składników zaspokajają rożne potrzeby turystów. Planując produkt trzeba jednak odnosić się do głównej potrzeby klienta. Planując produkt turystyczny powinno się projektować pakiety usług w 4 poziomach: 1. rdzeń produktu określa ściśle motyw podróży - odpowiada na pytanie co turysta rzeczywiście kupuje i jaką podstawową potrzebę zamierza zaspokoić (np. wypoczynek impreza typu wczasy, potrzeba poznania impreza objazdowa) 2. produkt rzeczywisty zestaw usług i dóbr turystycznych umożliwiających Marzena Wojciechowska dla AP Edukacja; Obsługa ruchu turystycznego, sem III; Poznań 2009 r. zaspokojenie potrzeb (np. wypoczynku, żywienia, informacji, bezpieczeństwa itp. To głównie: dojazd, noclegi, wyżywienie) 3. produkt poszerzony to dobra i usługi turystyczne uznawane za pożądane ale nie konieczne. Poszerzają produkt rzeczywisty (np. wycieczki fakultatywne, mapy, atlasy, informatory, mapki, przewodniki....) 4. produkt potencjalny bardziej działanie marketingowe. To element, który dodatkowo uatrakcyjnia produkt i przyciąga turystę do kupna. Ze względu na charakter produktów turystycznych wyróżniono 2 zasadnicze grupy: produkty proste produkty złożone Produkty proste wytworzone najczęściej przez jeden podmiot gospodarczy i składający się z jednej usługi lub dobra materialnego. Zalicza się tu: 1. usługa np. hotelarska, gastronomiczna, ubezpieczenie lub transport 2. rzecz dobro materialne będące dodatkiem do innych produktów np. sprzęt turystyczny, mapy, przewodniki itp. 3. obiekt jedna atrakcja i dodatkowo kilka usług towarzyszących, skupionych w jednym miejscu (obiekcie) np. muzeum, hotel, jaskinia czy centrum konferencyjne 4. wydarzenie np. prezentacja, wystawa, festiwal, impreza sportowa Produkty złożone składają się z mniejszej lub większej liczby produktów elementarnych. Wytwórcami tych produktów są organizatorzy turystyki (touroperatorzy). Ostateczny produkt powstaje w wyniku złożenia kilku produktów turystycznych, będących wytworem rożnych producentów (kontrahentów). Do produktów złożonych zaliczamy: 1. imprezy turystyczne pakiety usług jak: wycieczki, wczasy, rajdy, kolonie, obozy itp. 2. miejsce oferuje walory turystyczne oraz usługi świadczone przez rożne podmioty gospodarcze w oparciu o istniejące zagospodarowanie turystyczne, gościnność, przychylność mieszkańców, wizerunek obszaru, dziedzictwo kulturowe i historyczne 3. szlak składa się z szeregu miejsc lub obiektów związanych z pewną ideą i połączonych ze sobą wytyczona i zwykle oznakowaną trasą (samochodową, kolejową, rowerową czy wodną) oraz z infrastruktury turystycznej zlokalizowanej wzdłuż szlaku (np. Szlak Piastowski, Szlak Orlich Gniazd, Szlak Zamków Krzyżackich itp.) Szczególny wymiar produktu turystycznego z punktu widzenia touroperatora: " produkt potencjalny tworzą go elementy, które w przyszłości mogą wzbogacić produkt turystyczny, lecz obecnie z rożnych przyczyn jest to niemożliwe np. rekreacja w aquaparku, którego otwarcie przewiduje się w przyszłym roku. Marzena Wojciechowska dla AP Edukacja; Obsługa ruchu turystycznego, sem III; Poznań 2009 r. Szczególny wymiar produktu turystycznego z punktu widzenia turysty: " produkt oczekiwany zbiór cech i warunków, jakich oczekują turyści, którzy decydują się kupić dany produkt. W dużym stopniu zależy od dotychczasowego doświadczenia turysty. " produkt psychologiczny stanowi wszystko to, co pozostaje w pamięci turysty od momentu pierwszego kontaktu z produktem (z jego sprzedawcą) aż po zakończenie imprezy Poszczególne odczucia turysty odgrywają ważną rolę w kolejnych etapach przezywania produktu turystycznego . Można wyróżnić wśród nich: 1. faza przygotowań obejmuje działania związane z poszukiwaniem i kupnem odpowiedniej oferty, jak i działania związane z przygotowaniem do wyjazdu 2. faza konsumpcji od momentu wyjścia turysty z domu poprzez realizację imprezy aż do chwili powrotu 3. faza wspomnień tzw. echo produktu występuje po zakończeniu imprezy (inaczej wspomnienia zarówno pozytywne jak i negatywne) Podsumowując: Produkt turystyczny to zintegrowany układ oczekiwań, korzyści i wrażeń, tworzących unikalną kompozycję trzech podróży: " wyobrażonej " rzeczywistej " zapamietanej Marzena Wojciechowska dla AP Edukacja; Obsługa ruchu turystycznego, sem III; Poznań 2009 r.