Budowa i funkcje komórek roślinnych
Budowa i funkcje
komórek
roślinnych
" Komórka
eukariotyczna
Jądro komórkowe
Komórka roślinna
" Komórka roślinna stanowi najmniejszą zorganizowaną jednostkę żywej
materii,
" Jest zdolna do niezależnego istnienia w materii nieożywionej stanowiącej jej
środowisko wymieniając z nią substancje,
" W razie potrzeby syntetyzuje nowe składniki ze związków pochodzących z
otoczenia,
" Tworzy układ otwarty w sensie termodynamicznym ciało lub zespół ciał,
które mogą wymieniać z otoczeniem materię lub energię.
Różnice pomiędzy komórką
roślinną i zwierzęcą
" Rośliny " Zwierzęta
" Ściana komórkowa, " nagie komórki,
" Jedna lub kilka wodniczek " Wiele wodniczek,
o funkcji regulacji turgoru,
" Centriole,
magazynującej
i zapasonośnej,
" Brak plastydów,
" Plastydy,
" Rosną głównie w skutek
" Rosną głównie w skutek
zwiększania się objętości
zwiększania się objętości
cytoplazmy,
wodniczek,
" Glikogen,
" Skrobia,
" Chityna jako związek nadający
" Celuloza jako związek
wytrzymałość.
nadający wytrzymałość.
Składniki soku wakuolarnego
1. bezbarwne, rozpuszczalne w wodzie sole,
cukry proste-glukoza, fruktoza, sacharoza,
maltoza, inulina, glikogen,
2. śluzy u sukulentów,
3. wolne aminokwasy, białka enzymatyczne
odpowiadają za stężenie, turgor i pobieranie
wody.
4. garbniki smak ściągający, chronią przed
bakteriami (owoce brusznicy, borówki
czarnej, liście herbaty, kawa),
Ligustrum vulgare
dojrzewanie owoców
Barwniki flawonowe w formie glikozydowej
(antocyjany, antoksyny)
" Antocyjany (niebieskie, fioletowe, purpurowoczerwone):
Pelargonidyna - barwa łososiowa (Brassica, Centaurea, Dahlia,
Papaver, Pelargonium, Pulmonaria, Rosa),
Peonidyna (Paeonia, Impatiens),
Delfinidyna (Delphinium, Malva, Vitis),
Petunidyna (Petunia, Primula),
Malwidyna (Petunia, Malva),
Biała barwa płatków
Czerwone antocyjany (purpurowe liście buka, leszczyny),
Czerwone liście derenia powstają przez odcięcie dopływu cukru.
Centaurea cyanus
Gentiana pneumonanthe
Papaver rhoeas
Rosa glauca
Impatiens glandulifera
Delphinium xcultorum
Fagus sylvatica
Primula sp.
Antoksantyny - żółte
Alkaloidy
" Mają dużą aktywność (kofeina, teofilina,
teobromina u kakao, chinina, morfina u
maku, kokaina, strychnina, kurara)
" Solanaceae: solanina, atropina,
hioscyjamina, nikotyna, skopolamina.
" Liliaceae: kolchicyna (zimowit jesienny).
Glikozydy
" Marzanka wonna kumaryny,
" Gorczyca czarna, chrzan zinigryna,
" Goryczki, migały, owoce pestkowe
Kryształy
" Szczawiany, węglany, siarczany wapnia.
Tłuszcze
" Wakuole tłuszczowe,
" Olejki lotne (chrzan, tatarak, imbir, laur,
dyptam, pieprz, drzewo cynamonowe).
Acorus calamus
Dictamnus albus
Białka
" Ziarna aleuronowe
Triticum aestivum Hordeum vulgare
Żywice i balsamy
(zapobiegają gniciu)
" kalafonia, terpentyna z żywicy świerka
i innych Coniferae (szpilkowe)
" bursztyn z Picea i Pinus),
" kauczuk gatunki z Moraceae (Ficus),
Asteraceae, Euphorbiaceae.
Plastydy
" 1. Czynne w procesie fotosyntezy
" Chloroplasty (niebieskozielony chlorofil a,
żółtozielony chlorofil b),
" Rodoplasty (fikoerytryna u krasnorostów),
" Feoplasty (fukoksantyna u brunatnic).
" 2. Nieczynne w procesie fotosyntezy
" chromoplasty,
" 3. Plastydy bezbarwne
" leukoplasty.
Barwniki
Berberis vulgaris
Ściana komórkowa
" Substancje podłoża
" Pektyny, hemicelulozy
" S. szkieletowe
" celuloza
" S. inkrustujące
" Lignina, krzemionka, węglan wapnia,
" S. adkrustujące:
" Sporoppolenina, woski, kutyna, suberyna, kalloza,
śluzy, gumy
Jamki proste
Modyfikacje ściany komórkowej
" Drewnienie (lignifikacja)
" Korkowacenie (suberynizacja)
" Kutynizacja
Acer campestre f. suberosa
Tilia cordata
Plazmodesmy
Turgor
" Stan jędrności komórki, będący wynikiem
napięcia ścian komórkowych pod
wpływem wewnętrznego ciśnienia
protoplastu na ściany.
Cucurbita pepo
Wyszukiwarka