Przygotowano w ramach projektu pt. Wyposażenie laboratoriów Mechatroniki i Budowy Pojazdów Samochodowych na Wydziale Transportu Politechniki Śląskiej . BILANS MOCY NA KOAACH NAPDZANYCH SAMOCHODU Jeśli prędkość V wyraża się w [m/s], a opory F w [N] to moc oporu wynosi: Fop "V Nop = [kW] 1000 Fop [N] V [m/s] Jeśli V wyrażamy w [km/h] to: Fop "V Nop = [kW] 3,6 "1000 Moce oporów są wówczas następujące w [kW]: Ft "V Q " ft " cosą "V - moc oporu toczenia Nt = = [kW] 3600 3600 - Fw "V Q " hw "V - moc oporu wzniesienia Nw = = [kW] 3600 3600 "100 - 3 Fa "V 0,048 " Cx "V - moc oporu powietrza Na = = [kW] 3600 3600 - Fb "V Q " a " "V - moc oporów bezwładności Nb = = [kW] 3600 3600 " g Podstawowymi oporami są opory toczenia i wzniesienia zwane oporami drogi (przy jezdzie po wzniesieniu ze stała prędkością). Moc oporów drogi (tych podstawowych, które są zawsze), wynosi: Q "( ft " cosą + siną)"V N = [kW] 3600 Bilans mocy na kołach w najogólniejszym przypadku: Nk = Ns " m = Nt + Nw + Na + Nb V # hw Q ś# 2 Nk = Ns "m = ś#Q " f " cosą + Q " + 0,048 " Cx " A"V + " a " ź# ś# ź# 3600 100 g # # Przykładowy przebieg zmian mocy oporów podstawowych, tzn. takich, które są zawsze w ruchu pojazdu (Nt i Na) jest następujący: Krzywa Nk przedstawia moc na kołach przy wybranym biegu (jednym) i sztywnym przeniesieniu napędu (sztywnym kinetycznie) przy pełnej dawce paliwa. Krzywa Nk i Nk to jedne z możliwych do uzyskania mocy tzw. krzywych dławionych (częściowe obciążenia, niepełne dawki paliwa: podawane przez pompę lub przez dławienie mieszanki). Graficzny bilans mocy dla ostatniego biegu: źx źx ź1 ź1 ź2 ź2 rd " ns Należy pamiętać, że istnieje związek: V = 0,377 io "is Przeprowadzając bilans mocy dla całego samochodu możemy określić rzeczywisty zapas mocy na każdym biegu, a więc jego własności trakcyjne (max prędkość i hmax). Krzywa mocy oporów zwykle uzupełnia się oporami wzniesienia, aby móc analizować przyspieszanie przy jezdzie na wzniesieniu. !!! Popyt i podaż siły napędowej i mocy na kołach.