medycyna naturalna popR 2/23/05 12:24 Page 118
ZDROWIE MEDYCYNA NATURALNA
podnieść
ciśnienie?
Bóle głowy, uczucie zmęczenia, drętwienie nóg, podatność
na choroby to najczęstsze konsekwencje niskiego ciśnienia.
Zamiast jednak ratować się kolejną filiżanką kawy,
przetestujcie sposoby naszych specjalistów
Dr Marek Bardadyn homeopata
po Kalium phosphoricum. Cactus i Crataegus są zaś szczególnie po-
mocne starszym osobom z miażdżycą. Gdy do spadków ciśnienia do-
Z punktu widzenia medycznego o niedociśnieniu możemy chodzi w okresie rekonwalescencji, polecam Lycopus virginicus.
mówić, gdy wynik pomiaru ciśnienia krwi jest niższy niż W wielu krajach Europy niskociśnieniowcy leczą się złotymi kroplami
100/60 mm Hg. Jednak subiektywne odczucia pacjentów  znanym od stuleci preparatem homeopatycznym, którego najważ-
nie mają ścisłego związku z tą formułką. Każdy ma nieco inny niejszym składnikiem jest złoto. Wzmacnia on serce i krążenie, dzia-
próg wrażliwości na obniżone ciśnienie i inaczej też je odczuwa ła silniej niż kawa i znacznie dłużej (nawet kilka godzin).
(od  zwykłego braku energii po wrażenie umierania połączone Pocieszające dla niskociśnieniowców mogą być dane statystyczne,
z napadami lęku). Typowe jest też nasilanie się przykrych obja- które mówią, że mimo uciążliwości ich stanu żyją dłużej&
wów wskutek zmian pogody, intensywnego wysiłku, przejedzenia,
Gabinet dr. Marka Bardadyna: tel. [phone]
osłabienia chorobą, a także przewlekłego stresu. Chociaż niskie
Więcej informacji: www.irydologia.com
ciśnienie nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia, jest
bardzo uciążliwe. Nierzadko chroniczne uczucie zmęczenia, za-
wroty i bóle głowy, napady senności, drażliwość, trudności z kon- Dr Verghese Franklin lekarz medycyny ajurwedyjskiej
centracją czy skłonności do depresji towarzyszą pacjentowi przez
całe życie. Aby pobudzić krążenie, sięgamy przede wszystkim
po kawę, herbatę i inne napoje z kofeiną. Niestety, są one mało Utrzymujące się niskie ciśnienie poza tym, że powoduje
efektywne, a w zbyt dużych ilościach nawet szkodliwe (już po 3-4 uczucie zimna, ospałość i brak energii, może niekorzystnie
filiżankach kawy mogą pojawiać się pierwsze objawy zatrucia: wpływać na funkcjonowanie układu pokarmowego. W orga-
niepokój, przyspieszone tętno i kołatanie serca). nizmie niskociśnieniowców najczęściej zaburzony jest element vata.
Przyczyną tego bywa czynnik dziedziczny lub nieodpowiedni styl ży-
Na dzień dobry napar cia. Zazwyczaj niskie ciśnienie nie jest traktowane jako oddzielny
Mieszamy po 50 g liścia rozmarynu, liścia ostropestu plamistego stan chorobowy, lecz jako objaw różnych dysfunkcji organizmu. Np.
i owocu róży. A
yżkę stołową mieszanki zalewamy rano 1/2 l wrząt- wychłodzenia (nieodpowiednia dieta, nadmierne przeczyszczenie
ku, odstawiamy na 20 min i przecedzamy. Napar popijamy w małych układu pokarmowego, głodówka), przegrzania (prowadzącego
ilościach (najwyżej po 1/2 szklanki), ale często, bo nawet 4-6 razy do odwodnienia) oraz anemii, biegunki, a nawet zaburzeń emocjo-
dziennie. Pozwoli nam zachować dobrą formę przez cały dzień. nalnych zrodzonych przez długotrwały stres, chroniczny stan lęko-
wy, agresję czy poczucie winy.
Bardzo dobre rezultaty i to bez skutków ubocznych uzyskamy dzięki Aby ustalić stosowną dla danego przypadku kurację, konieczna jest
lekom homeopatycznym. Veratrum album może trwale wyleczyć na- więc konsultacja ze specjalistą medycyny ajurwedyjskiej. Jeśli np. ni-
wet z wrodzonej skłonności do spadków ciśnienia. Z kolei jeśli niedo- skociśnieniowcem okaże się osoba typu vata (w tej grupie częste są
ciśnienie jest efektem przeziębienia, polecam Arsenicum. W przy- problemy z krążeniem krwi), to m.in. zaleca się spożywanie czosnku,
padku wyczerpania nerwowego i przemęczenia warto sięgnąć tymianku, kardamonu i imbiru. Podobne zalecenia otrzymałaby ka-
118 ZWIERCIADA
O
118 ZWIERCIADA
O luty 2005
medycyna naturalna popR 2/23/05 12:24 Page 119
pha (u której niedociśnienie jest na ogół efektem zaburzeń związa- Wśród pacjentów zgłaszających się do mnie wielu skłonność do ni-
nych z przekrwieniem, tworzeniem się obrzęków i zatorów). Z kolei skiego ciśnienia ma genetycznie wpisaną w organizm. Po prostu tak
typ pitta, przeważnie cierpiący na niedociśnienie z powodu zaburzeń działa ich układ krążenia, lecz nie znaczy to, że nie można im pomóc.
hormonalnych, wątrobowych czy anemii, powinien zażywać szafran Do drugiej grupy należą chorzy z nabytym niedociśnieniem. Mogą to
i aloes w różnej postaci. być np. wrzodowcy, którzy miewają nieznaczne, ale dosyć częste
Można jednak podać ogólne zalecenia dla wszystkich niskociśnie- krwawienia z wrzodów żołądka czy dwunastnicy, czy osoby z chorobą
niowców  przy stosowaniu się do nich będą mieć więcej chęci do ży- zakrzepową lub skłonnością do tworzenia się skrzepów. Wtedy two-
cia. Powinni jadać pożywnie, lekkostrawnie, potrawy ciepłe (mniejsze rzące się zatory mogą utrudniać przepływ krwi. Wśród niskociśnie-
ilości jedzenia, ale częściej). Polecam orzechy (przede wszystkim niowców bywają też cierpiący na przewlekłe schorzenia układu pokar-
nerkowce), masło klarowane, chleb razowy, gotowane produkty zbo- mowego, w wyniku których często miewają biegunki czy wymioty.
żowe, soczewicę czarną i ciecierzycę na ostro oraz regularnie jadane Odwodnienie zaś sprzyja powstaniu niedociśnienia. Zdarzają się też
zupy i inne potrawy zaprawiane czosnkiem i cebulą, a także buliony pacjenci z anemią. U nich niedobór czerwonych ciałek krwi lub zawar-
mięsne, zwłaszcza na baraninie. Odradzam świeże owoce w nadmier- tej w nich hemoglobiny sprawia, że krew jest mniej odżywcza dla or-
ganizmu. Na niedociśnienie skarżą się też osoby, które prowadzą nie-
Wzmacniające co nieco: zdrowy tryb życia, czyli jadają nieregularnie i pokarmy mało
1. Do gotującej się wody wrzucić pokrojony w plasterki imbir, wartościowe, zbyt intensywnie pracują oraz żyją w ciągłym stresie.
zostawić na ogniu jeszcze przez 3 min, zdjąć. Jak napój nieco prze- Jak widać, każdy pacjent z tą przypadłością wymaga indywidual-
stygnie, można dodać sok z cytryny i miód. nego podejścia i innego leczenia. Są jednak pewne ogólne
2. A
yżeczkę tymianku, 2 łyżeczki lukrecji i imbir (kilka plasterków reguły, których przestrzeganie może pomóc niemal każdemu ni-
świeżego lub 1/2 łyżeczki sproszkowanego) wsypać do gotującej skociśnieniowcowi. Przede wszystkim radziłbym jadać bez po-
się wody lub czarnej herbaty. Gotować 5-10 min na słabym ogniu. śpiechu, regularnie, niewielkie posiłki składające się m.in. z ro-
Uwaga! Herbatki nie należy pić podczas przyjmowania antybiotyków sołu, mięsa, fasoli, szpinaku. Polecam też do obiadu czy kolacji
lub leków hormonalnych. kieliszek czerwonego wina.
3. Ryż z szafranem  najlepszy jest ryż basmati, ale może też być Trzeba o siebie dbać (wysypiać się, odpoczywać, utrzymywać or-
biały. Do ugotowanego ryżu dodać wcześniej prażone na patelni ganizm w cieple, zwłaszcza gdy plucha na dworze). Nieodzowny
ziarna kminku lub gorczycy czarnej, na koniec  szczyptę szafranu. jest też śmiech! Dobra komedia sprawi, że rozluz
nimy się i dotle-
Podawać z warzywami na ciepło przygotowanymi według uznania. nimy organizm. Przed snem przydałby się spacer (nawet gdy jest
zimno) szybkim marszowym krokiem.
nych ilościach (szczególnie jabłka i gruszki) oraz jogurty, sery, warzy- W ustabilizowaniu ciśnienia krwi na odpowiednim poziomie po-
wa kapustne. Niewskazane są zimne napoje, alkohol i kawa. Osoby mocna jest też akupunktura i akupresura. W domu możemy co-
z niskim ciśnieniem zachęcałbym do codziennych ćwiczeń (nie cho- dziennie masować przez 5 min: punkt DU-26 (znajdujący się
dzi o wyczerpujący wysiłek fizyczny, wystarczy kilka skłonów, przysia-
dów, itp. oraz szybki 15-20-minutowy marsz). Tak poprawimy krąże- Energia masażu
nie krwi i dotlenimy organizm. Poświęćmy też parę minut na poranny Rano zamiast sięgać po kawę szatana, lepiej przez kilka minut po-
automasaż. Zaczynamy od stóp, następnie okrężnymi ruchami prze- masować stopy. Zaczynamy od prawej. Najpierw ją głaszczemy, po-
chodzimy w górę ciała (można go też powtórzyć przed snem). tem zaczynamy intensywnie miejsce przy miejscu uciskać. Na ko-
niec mocno pocieramy podeszwę od palców w kierunku pięty.
W Polsce dr. Verghese Franklina reprezentuje Centrum Ajurwedy, Warszawa,
Potem kolej na lewą nogę. Każdej ze stóp poświęcamy ok. 3 min.
skwer Kardynała Stefana Wyszyńskiego 5/50, tel. [phone]
Taki masaż pobudzi zakończenia nerwowe i krążenie krwi, a nasz or-
ganizm odbierze go jako zastrzyk życiodajnej energii.
Dr Puntsagdory Bataa specjalista medycyny chińskiej w połowie odległości między górną wargą a nosem), najpierw lek-
ko, a potem mocniej. Następnie LI-11  znajdziemy go na obu rę-
kach. Wystarczy zgiąć łokieć, a koniec tworzącej się fałdki po
Kłopoty z niskim ciśnieniem nie ograniczają się wyłącz- zewnętrznej stronie ręki wyznaczy ten punkt. Potem BC-6, który
nie do przykrych dolegliwości, które odczuwa pacjent. jest zlokalizowany na obu rękach, trzy palce powyżej nadgarstka,
Bo według tradycyjnej medycyny chińskiej uczucie pomiędzy dwoma dobrze wyczuwalnymi naczyniami krwionośnymi.
zmęczenia, senność, brak energii czy kiepski nastrój są tylko ze-
wnętrznym przejawem problemów z krążeniem. Problem jest więc
Dr Puntsagdory Bataa przyjmuje w Gabinecie Medycyny Naturalnej, Warszawa,
znacznie głębszy i poważniejszy  nieprawidłowe ciśnienie nieko-
ul. Piękna 28/34 m. 60, tel. [phone]
rzystnie odbija się niemal na każdej komórce naszego organizmu. [Oprac. Donata Janowska]
luty 2005 ZWIERCIADA
O 119
ZWIERCIADA
O 119
Zdjęcia: FLASH PRESS MEDIA; Rafał Latoszek; Tomasz Terlecki