Steinberg Clean 3.0

Steinberg Clean 3.0
program do odnawiania nagrań




W przypadku Clean 3.0 edycja, obróbka i zapis odbywa się na materiale
16-bitowym, 44.1 kHz. Do edycji materiału dźwiękowego (nagrywania, cięcia,
optymalizacji poziomu, kompilacji, wyciszania) przeznaczony jest WaveLab
Lite, dołączony do pakietu.
Clean jest oferowany jako pakiet oprogramowania w wersji
standardowej lub w wersji rozszerzonej (Clean Plus), z dołączonym
przedwzmacniaczem gramofonowym o nowoczesnym kształcie obudowy, Jest on
wyposażony w korekcję RIAA, umożliwiającą bezpośrednie przegrywanie płyt
winylowych z gramofonów z wkładkami typu "moving magnet". Konstrukcję
wzmacniacza oparto o niskoszumne układy scalone. Posiada on niezależną
regulację poziomu na wejściu i wyjściu, co pozwala na optymalizację
sygnału w odniesieniu do czułości wejścia liniowego karty dźwiękowej,
Niezwykle eleganckim rozwiązaniem jest zasilanie przystawki z gniazda USB,
co eliminuje konieczność posiadania dodatkowego zasilacza,
Oprogramowanie Clean opiera się na filozofii tworzenia projektu
muzycznego. Projekt w rozumieniu programu składa się z szeregu utworów
(nagranych bez pośrednio z płyt lub kaset, importowanych z CD lub dysku
twardego przez Clean), tworzących zawartość płyty CD lub kasety DAT. Przy
nagrywaniu wykorzystywany jest mikser sytemu operacyjnego lub karty
dźwiękowej. Dodatkowymi funkcjami pakietu są: możliwość regulacji poziomu
sygnału uzyskiwanego z karty dźwiękowej, automatycznego wprowadzania
znaczników (markerów), w tym markerów "fade in" i "fade out" oraz "auto
stop". Umieszczenie markerów przeprowadza się w oknie obwiedni sygnału, a
pewnym ograniczeniem funkcjonalności jest brak możliwości zmiany wymiaru
tego okna,
Dołączone do pakietu próbki wzorcowe (80Hz, 100Hz, 1 kHz, 10kHz
wszystkie o poziomie 0dB) umożliwiają precyzyjną kalibrację toru
odtwarzania.
Do obróbki cyfrowej wykorzystywane są trzy zasadnicze części pakietu:
odnawianie (Restoration), efekty specjalne (F/X) i dźwięk przestrzenny
(Surround). Każda z tych sekcji posiada odpowiednie regulatory,
określające poziom efektu (podświetlony suwak) i wyłączniki danych
funkcji. Dodatkowo można wykorzystać tryb podpowiedzi kreatora, co pozwala
na bardzo efektywne wykorzystania wszystkich możliwości.
Odnawianie (Restoration)
Pakiet oferuje w tym zakresie pięć funkcji: usuwanie klików
(Declicker), usuwanie trzasków (Decrackler), usuwanie szumu (Denoiser),
usuwanie przydźwięku (Derumbier) i korekcję fazy (Phase Correction). Trzy
pierwsze funkcje mogą zostać zaaplikowane przez nastawy automatyczne
(Autoclean z opcjami Light, Medium, Heavy), z możliwością odsłuchu
efektu końcowego, Są to jednostronne procesory dźwięku, opierające się na
wewnętrznie zdefiniowanym algorytmie, który na podstawie próbkowania
fragmentu utworu określa spektrum zakłóceń i wypracowuje nastawy wstępne.
Nastawy parametrów mogą być korygowane ręcznie. Usuwanie przydźwięku jest
ograniczone do odfiltrowania częstotliwości poniżej 20Hz z sygnału
użytecznego. Unikalną funkcją tego pakietu jest korekcja fazy; znajdująca
zastosowanie przy obróbce nagrań taśm magnetycznych, szczególnie ze
starych taśm. Zadaniem tej korekcji jest zminimalizowanie zniekształceń
fazowych, wnoszonych przez odchylenie kątowe głowicy odtwarzającej
względem taśmy magnetycznej w magnetofonie. Zniekształcenia takie
objawiają się różnicą poziomów kanałów nagrania, brakiem tonów wysokich
lub ich okresowym pojawianiem się i zanikaniem. Funkcja ta może poprawić
jakość nagrania, niemniej jednak jak zastrzega Steinberg nie można
oczekiwać cudów po jej zastosowaniu.
Clean może w sposób automatyczny dobrać nastawy obróbki do jakości
sygnału, pozwala również na szybkie przełączenie między sygnałem po
obróbce i usuniętymi zakłóceniami. Pozwala to na takie dobranie nastaw, by
w materiale usuwanym nie było sygnałów użytecznych. W trybie odsłuchu
usuniętych zakłóceń można ocenić każdy efekt indywidualnie i odpowiednio
zmodyfikować nastawy.
Dzięki możliwości pracy wsadowej można dokonywać obróbki wielu ścieżek w
określonym czasie bez nadzoru operatora, np. w porze nocnej.
Efekty specjalne (F/X)
Do obróbki nagrań można wykorzystać opcje optymalizacji poziomu
(Loud Max), zmiany tempa (Vari Speed), poszerzenia bazy sygnału
stereofonicznego (Stereo Spread), przekształcanie dźwięku (Sound Morph).
symulację wzmacniacza lampowego, dodającą harmoniczne typowe dla
wzmacniaczy lampowych (Tube Simulation) pogłosu (Reverb), optymalizację
przy odtwarzaniu w samochodzie (Car Sim) . Optymalizacja poziomu
dopasowuje charakterystykę nagrania do krzywych czułości ucha ludzkiego.
Zmiana tempa jest dokonywana w czasie rzeczywistym i może być
przeprowadzona w zakresie do dwóch półtonów. Pozwala ona także na
dopasowywanie tempa dwóch kolejnych utworów, co może być wykorzystane przy
przygotowywaniu miksów przez DJ-ów. Przekształcanie dźwięku jest
specyficznym procesem. Polega ono na analizie spektrum częstotliwości
nagrania wzorcowego (funkcja Learn) i dopasowaniu spektrum nagrania
przetwarzanego do spektrum nagrania wzorcowego.
Funkcję tę można stosować do każdej ze ścieżek indywidualnie, jak i
do całego materiału dźwiękowego. Optymalizacja przy odtwarzaniu w
samochodzie polega na odpowiedniej kompresji i filtracji sygnału w taki
sposób, by sygnał akustyczny odtwarzany w samochodzie był jak najlepiej
słyszalny (przez podbicie częstotliwości, które są najczęściej wytłumiane
przez hałas we wnętrzu auta).
Dodatkową możliwością pakietu jest za stosowanie w procesie obróbki
dwóch zewnętrznych wtyczek VST będących uzupełnieniem efektów dostępnych w
pakiecie Clean. Można tu wykorzystać dwanaście wtyczek masteringowych,
wchodzących w skład wspomnianego już WaveLab Lite.
Surround
Opcja ta umożliwia wprowadzenie dodatkowych elementów tworzących
obraz dźwięku przestrzennego rozłożenia sygnału na cztery lub pięć
głośników dla wielokanałowej aparatury odtwarzającej, zachowując
jednocześnie charakterystykę przestrzenną przy odtwarzaniu w klasycznym
systemie stereofonicznym. Efekt ten opiera się na dodaniu dodatkowych
sygnałów przesuniętych i odwróconych w fazie, utworzonych z sygnału
oryginalnego. Lokalizacji źródeł dźwięku w przestrzeni dokonuje się metodą
"przeciągnij i upuść". bezpośrednio w oknie programu. Zastosowanie tego
efektu obejmuje wszystkie utwory w ramach aktualnego projektu. Pozycja i
położenie kątowe względem słuchacza są podawane w postaci liczbowej.
Niezależnie od opisanych powyżej opcji, w procesie obróbki dostępny
jest 8-pasmowy korektor graficzny, posiadający piętnaście predefiniowanych
ustawień i tyle samo ustawień do zdefiniowania przez użytkownika. Można
także dokonać normalizacji końcowego materiału dźwiękowego, jednak
czynność tę należy przeprowadzić jako ostatnią w łańcuchu obróbki.
Niestety, podczas rozpoczętej normalizacji pliku nie można zmienić
poziomu, co może w pewnych sytuacjach prowadzić do zniekształceń.
Przed nagraniem można wybrać konwersję materiału do postaci MP3. Z
uwagi na ograniczenia licencyjne program Clean standardowo oferuje
możliwość przeprowadzenia do 20 sesji, odblokowanie nieograniczonej liczby
konwersji jest możliwe po uiszczeniu dodatkowej opłaty licencyjnej. Co
istotne, w trakcie instalacji można zrezygnować z kodeka MP3,
wykorzystując w przyszłości do tego celu inne oprogramowanie.
Clean nagrywa płyty w formatach Audio CD i Data CD, korzystając z
własnych sterowników do nagrywarki. W procesie nagrywania można wybrać
opcje zapisu bezpośredniego (Direct Write), wykorzystania CD Text, UPC,
ISRC, ustawienia sesji na zapis DAO, TAO, SAO. Program wykorzystuje w
pełni sprzętowe możliwości nagrań typu Burnproof/Justlink, zabezpieczające
przed przerwaniem strumienia danych bufora ("buffer underrun").
Instrukcja do oprogramowania szczegółowo przedstawia możliwości,
jakie dają poszczególne funkcje. Producent oferuje na swojej stronie
internetowej poprawki do programu (patche), aktualizację sterowników do
nowych nagrywarek CD-R jak i dostęp do listy dyskusyjnej, umożliwiającej
wymianę poglądów przez użytkowników.
Podsumowanie


Pakiet oprogramowania Clean 3.0r2 jest przeznaczony do efektywnej
obróbki nagrań, a wszystkie potrzebne funkcje zawierają się w ramach
jednego programu. Program jest bardzo intuicyjny w obsłudze, mimo że
interfejs programu odbiega od interfejsów typowych edytorów plików
dźwiękowych i wymaga pewnego przyzwyczajenia. Dołączone dodatkowe
oprogramowanie (WaveLab Lite, Label Editor, AIST MovieXone) pozwała na
kompleksowe przygotowanie płyty CD.
Efektywność programu jest porównywalna z efektywnością innych
programów tej grupy, które jednak nie łączą w sobie tylu niezbędnych do
restauracji funkcji. Organizacja procesu obróbki jest ukierunkowana
bardziej na grupę plików niż na pliki pojedyncze, przez co preferowana
jest obróbka w trybie wsadowym. Oba dostępne pakiety: Clean jak i Clean
Plus z przedwzmacniaczem RIAA, mają bardzo dobrą proporcję możliwości do
ceny.

Dane techniczne:
Wymagania sprzętowe: Pentium II 233MHz, AMD Athlon K7 550MHz (zalecany
Pentium III lub Athlon), 64MB RAM, 20MB wolnej przestrzeni na dysku na
każdą minutę edytowanego materiału, system operacyjny Windows 98, Windows
ME, Windows 2000 lub Windows XP 16-bitowa karta dźwiękowa, nagrywarka IDE
lub SCSI (pracująca w trybie DA0).
Cena: Clean: 109 zł brutto, (Clean Plus: 299zł brutto,
Program jest dostępny także w sprzedaży wysyłkowej.
Dostarczył: Audio Factory, Warszawa, teł. (0-22) 826-18-89,
www.audiofactory.pl
www.steinberg.net

Wnioski z testu:
Bardzo intuicyjny w obsłudze. Dołączone oprogramowanie pozwala na
kompleksowe przygotowanie płyty CD. Doskonała proporcja możliwości do
ceny.

dr. inż. Janusz Biliński EiS Grudzień 2002
Copyright 2002 DSN.proaudio.prv.pl