kręgowce - cechy ancestralne
zoologia kręgowców
jms 2015-1A
Kto jest kręgowcem? - niełatwe zadanie, formy kopalne
wspólny plan budowy Bauplan
wspólny program rozwojowy
dziedzictwo genetyczne
matronicowate
Po co uniwersytet ? L. Kołakowski
ponad 1 mln studentek i studentów
58 % studentki
strunowiec niekręgowcowy kręgowiec pierwotny
mózg i region głowowy
" struna grzbietowa - do końca głowy * " głowa przed struną grzbietową
" brak cranium " cranium (czaszka) - otacza mózg,
złożona z kapsuły wokół mózgu i jego
składników sensorycznych
" mózg trzyczęściowy + złożone
" prosty mózg, pęcherzyk mózgowy
narządy zmysłu (oko, n. węchu, ucho
brak wyspecjalizowanych narządów
wewnętrzne)
zmysłów (wyj. fotoreceptory )
" lepsze postrzeganie odległościowe:
słabe postrzeganie na odległość
poza oczyma i n. węchu, linia boczna
(skóra jest wrażliwa)
na głowie i wzdłuż ciała (ruch wody)
(śluzice słabo rozwinięty tylko na
głowie)
brak elektrorecepcji
elektrorecepcja - prawdop. pierwotna
utrata u śluzic
gardziel i oddychanie
" łuki - odżywienie przez filtrację " łuki skrzelowe (gardzielowe) oparcie dla
skrzel, główna funkcja oddychanie
" (oddychanie - dyfuzja całą pow. ciała)
" mniej szpar skrzelowych (6-10 par)
skrzela o złożonej strukturze (blaszki)
" liczne łuki/szpary skrzelowe
(do 100 par)
gardziel z wyspecjalizowanymi mięśniami
(m. branchiomerowe)
" gardziel bez mięśni
przepływ wody dzięki aktywnej pompie
(wyj. ściana atrium, zewn. jama ciała)
mięśniowej
ruch wody przez gardziel i łuki - rzęski
" łuki skrzelowe - chrząstka (elastyczna)
łuki skrzelowe - materiał
wspomaga pompowanie
kollagenopodobny
odżywianie i trawienie
jelito bez mięśni; ruch pokarmu - rzęski " jelito umięśnione: ruch pokarmu
perystaltyka
" trawienie pozakomórkowe: enzymy
trawienie wewnątrzkomórkowe,
wlewają się do światła, produkty
cząstki pokarmu pobierane przez komórki
trawienia absorbowane przez
wyścielające jelita
komórki wyścielające jelito
brak wyodrębnionej wątroby i trzustki:
" wyodrębniona wątroba i trzustka
część zwana caecum - prawodp.
homologiczna obu narządom
serce i krążenie krwi
brzuszna struktura pompująca (brak " skurcze serca położonego brzusznie,
serca; skurcze naczyń; = sinus venosus pompują krew (dodatkowe regiony
kręgowców). Dodatkowe regiony kurczliwe u śluzic, pierwotne?)
kurczliwe w innych obszarach.
serce trzyczęściowe (->zatoka żylna,
przedsionek, komora)
brak kontroli nerwowej; "serce" reguluje
nerwowa kontrola skurczów serca
skurcze
(wyj. śluzice)
otwarty system krążenia: duże zatoki;
zamknięty system krążenia: bez zatok
kapilary niewielkie
(niektóre zachowały się u śluzic i
minogów); rozległy system kapilar
krew niewyspecjalizowana do transportu
gazów (tlen, dwutlenek węgla - głównie
krew pełni rolę transportu gazów
dyfuzja) brak erytrocytów i barwników
oddechowych. Erytrocyty z hemoglobiną
oddechowych
(łączy się z O2 i C02, wspomaga ich
transport)
wydalanie i osmoregulacja
brak wyspecjalizowanych nerek. wyspecjalizowane nerki z kłębuszkami;
narządy segmentalne wzdłuż grzbietowej
Coeloma odfiltrowywana przez
ściany ciała; ultrafiltracja krwi. Uwalniają
solenocyty (komórki płomykowe),
przesącz do moczowodu pierwotnego
ujemne ciśnienie w ich wnętrzu.
prowadzącego do kloaki
Uwalniają przesącz do atrium
(pseudojama ciała) -> na zewnątrz przez
atriopor
płyny ciała mniej stężone niż woda
morska (wyj. śluzice).
płyny ciała - takie samo stężenie i skład Nerki regulują objętość płynów,
jonów jak woda morska. Brak potrzeby szczególnie w wodzie słodkiej). Jony
kontroli objętości czy stężenia jonów. jednowartościowe regulowane przez
skrzela,(także miejsce wydalania azotu),
jony dwuwartościowe regulowane przez
nerki
podpora i lokomocja
struna grzbietowa główną podporą struna grzbietowa główna podpora mięśni
mięśni ciała ciała; elementy kręgów wokół cewki
nerwowej (rdzenia kręgowego) u wszystkich
miomery - V kształtne
kręgowców, z wyj. śluzic
brak płetw bocznych, brak płetw
miomery b. złożone, W kształtne
medialnych poza płetwą ogonową
początkowo brak płetw bocznych,
ogonowa płetwa ze skórnymi promieniami.
Płetwa grzbietowa obecna, z wyj. śluzic.