P O D Z E S P O A Y Cyfrowy tor audio, część 3 Jednym z najwaÅ‚niejszych elementÛw Analog Devices ma w swojej ofercie OstatniÄ… czÍśĘ tego krÛtkiego typowego cyfrowego toru przetwarzania 7 typÛw przetwornikÛw C/A do zastoso- cyklu poÅ›wiÍcamy przybliÅ‚eniu sygnaÅ‚u audio jest przetwornik C/A. Od waÒ audio (tabelaryczne zestawienie budowy scalonych przetwornikÛw jego dokÅ‚adnoÅ›ci i liniowoÅ›ci przetwa- publikowaliÅ›my w EP5/2000). SÄ… to no- C/A rzania w znacznym stopniu zaleÅ‚y ja- woczesne konstrukcje, w wiÍkszoÅ›ci po- kośĘ odtwarzanego sygnaÅ‚u audio, ktÛ- chodzÄ…ce z koÒca 1999 lub poczÄ…tku do zastosowaÒ audio oraz rego nawet niewielkie zafaÅ‚szowania - 2000 roku, co przejawia siÍ ich dosto- prezentacji przykÅ‚adowego jak pokazuje praktyka - ludzkie ucho sowanÄ… do wspÛÅ‚czesnych teorii prze- rozwiÄ…zania kompletnego, wyÅ‚apuje bez wiÍkszych trudnoÅ›ci. twarzania sygnaÅ‚Ûw budowÄ…. Pierwsze systemy cyfrowego audio Standardowym wyposaÅ‚eniem wiÍk- stereofonicznego operowaÅ‚y 14-bitowymi prÛbkami sygna- szoÅ›ci wspÛÅ‚czesnych przetwornikÛw C/ konwertera C/A. Å‚u, lecz dośĘ szybko standardem staÅ‚y A sÄ… cyfrowe systemy deemfazy (czÍsto siÍ systemy 16 i 18-bitowe. Ograniczenia z programowanym jej czasem), cyfrowe technologiczne wystÍpujÄ…ce podczas pro- regulatory gÅ‚oÅ›noÅ›ci i wyciszania (zazwy- dukcji struktur przetwornikÛw uniemoÅ‚- czaj z systemami likwidacji trzaskÛw) liwiaÅ‚y w latach ë80 osiÄ…gniÍcie wiÍk- oraz elastyczne interfejsy wejÅ›ciowe, ob- szej rozdzielczoÅ›ci i wyÅ‚szej czÍstotli- sÅ‚ugujÄ…ce wszystkie standardy przesyÅ‚a- woÅ›ci prÛbkowania. NiedoskonaÅ‚e kon- nia drogÄ… cyfrowÄ… sygnaÅ‚Ûw audio. strukcyjnie przetworniki wymagaÅ‚y sto- Na rys. 1 znajduje siÍ przykÅ‚ado- sowania bardzo rozbudowanych zewnÍt- wy schemat blokowy przetwornika rznych filtrÛw analogowych, ktÛrych AD1854. W strukturze tego ukÅ‚adu zin- trudne w ustaleniu i niestabilne w czasie tegrowano cyfrowy regulator gÅ‚oÅ›noÅ›ci parametry miaÅ‚y decydujÄ…cy wpÅ‚yw na o rozdzielczoÅ›ci 10 bitÛw (moÅ‚liwe ostateczny efekt przetwarzania. 1024 poziomy!) oraz - co bardzo istot- Stosunkowo szybko wiÍkszośĘ tych ne dla jakoÅ›ci konwersji - cyfrowe in- problemÛw rozwiÄ…zano, dziÍki czemu na terpolatory (po jednym dla kaÅ‚dego rynku pojawiÅ‚y siÍ ukÅ‚ady z wielokrotnym kanaÅ‚u), ktÛre dziaÅ‚ajÄ… z szybkoÅ›ciÄ… 8- nadprÛbkowaniem, czÍsto integrujÄ…ce krotnie wyÅ‚szÄ… od czÍstotliwoÅ›ci prÛb- w swojej strukturze elementy wyjÅ›ciowych kowania sygnaÅ‚u wejÅ›ciowego. WejÅ›cio- filtrÛw dolnoprzepustowych. W rozwiÄ…za- wy port szeregowy tego przetwornika niach wyÅ‚szej klasy standardem staÅ‚y siÍ automatycznie dostosowuje siÍ do dÅ‚- przetworniki z wyjÅ›ciem rÛÅ‚nicowym, ktÛ- ugoÅ›ci sÅ‚owa w prÛbce wejÅ›ciowej rych konstrukcja ogranicza wpÅ‚yw zakÅ‚Û- i moÅ‚e obsÅ‚uÅ‚yĘ maksymalnie prÛbkÍ ceÒ na jakośĘ sygnaÅ‚u wyjÅ›ciowego. 24-bitowÄ…. Rys. 1. Rys. 2. Elektronika Praktyczna 7/2000 87 P O D Z E S P O A Y Rys. 3. Nieco bardziej wyrafinowanÄ… kon- wnÍtrznych filtrÛw aktywnych - niezbÍd- Noty katalogowe przetwornikÛw C/A strukcjÍ majÄ… przetworniki AD1857/8 (rys. nych do uzyskania odpowiednio stromych firmy Analog Devices dostÍpne sÄ… w In- 2). Istotnym elementem ich wyposaÅ‚enia charakterystyk tÅ‚umienia - pozwoli zaob- ternecie pod adresem: sÄ… wewnÍtrzne filtry dolnoprzepustowe na serwowaĘ schemat kompletnego przetwor- http://products.analog.com/ wyjÅ›ciach (podobne zastosowano w ukÅ‚a- nika C/A, wykonanego w oparciu o jeden products_html/list_gen_91.html dzie AD1859), ktÛre w znacznym stopniu z najdoskonalszych ukÅ‚adÛw z wyjÅ›ciem pozwalajÄ… ograniczyĘ kÅ‚opoty konstrukcyj- rÛÅ‚nicowym AD1852 - jego schemat ArtykuÅ‚ przygotowano w oparciu ne - zewnÍtrzna czÍśĘ filtrujÄ…ca skÅ‚ada siÍ przedstawiamy na rys. 3. o materiaÅ‚y udostÍpnione przez firmÍ z zaledwie kilku elementÛw biernych! Piotr ZbysiÅ„ski, AVT Alfine, tel. (0-61) 820-58-11, www.al- TrudnoÅ›ci w praktycznych realizacjach ze- piotr.zbysinski@ep.com.pl fine.com.pl. Elektronika Praktyczna 7/2000 88