z
Instrukcja
INSTRUKCJA BHP
UR-4
dla elektryka
Podstawowe czynnoS
ci pracownika przed rozpoczęciem pracy
Elektryk powinien :
Pracę rozpoczynać punktualnie, będąc wypoczętym, trzex
wym, właS
ciwie ubranym i zabezpieczonym (ubranie
robocze, kombinezon, bez lux
no zwisających elementów, buty robocze z gumową podeszwą, nakrycie głowy,
rękawice robocze i gumowe, okulary ochronne, dielektryczny hełm, dielektryczne kalosze, wyposażenie
pomocnicze, przystosowane do pracy przy zagrożeniach elektrycznych),
Wysłuchać instruktażu zawodowego, udzielanego przez swojego przełożonego na temat bieżących zadań w
danym dniu roboczym oraz fachowego i bezpiecznego realizowania powierzonych zadań ,
Upewnić się, że sprzęt ochrony oraz narzędzia i pomoce są sprawne technicznie i nie mają przekroczonego
terminu ich używalnoS
ci,
Przygotować odpowiedni sprzęt i wyposażenie do wykonywania pracy na budowie, w warunkach
niejednokrotnie prymitywnych, a w szczególnoS
ci :
sprzęt izolacyjny, chroniący przed porażeniem elektrycznym (drążki izolowane do bezpieczników, narzędzia
izolowane takie jak S
rubokręty, cęgi uniwersalne, gumowe dywaniki, i chodniki, pomosty izolacyjne i.t.p.),
wskax
niki wysokiego napięcia (neonówki) takie jak uzgadniacze faz, wskax
niki niskiego napięcia, wskax
niki
prądu (cęgi Dietza),
przenoS
ne uziemienia ochronne (ogrodzenia i osłony, tablice ostrzegawcze i informujące i.t.p.),
sprzęt chroniący przed poS
rednim działaniem prądu elektrycznego (okulary ochronne, rękawice brezentowe i
gumowe, maski przeciwgazowe, pasy i szelki bezpieczeństwa i.t.p.),
Mieć na uwadze to, że praca jest bardzo niebezpieczna, należy przy niej niejednokrotnie samemu
podejmować odpowiednie decyzje, dla prawidłowego przyszłoS
ciowego działania okreS
lonych układów
elektrycznych i urządzeń, a także dla bezpieczeństwa zatrudnionych na innych stanowiskach,
Przygotować odpowiednią dokumentację techniczną, według której będą realizowane otrzymane zadania,
Przygotować częS
ci do montażu i uruchomienia układów elektrycznych,
Wszystkie zauważone lub przewidywane zagrożenia przekazać swojemu bezpoS
redniemu przełożonemu,
celem ich szybkiego zlikwidowania, a po upewnieniu się , że zostały one usunięte, przystąpić do realizacji
pracy.
Zasadnicze czynnoS
ci pracownika podczas realizacji pracy
Elektryk powinien :
1. Wykonywać powierzone obowiązki w sposób rzetelny, dokładny, według obowiązującej dokumentacji
technicznej oraz wytycznych i wskazówek swojego bezpoS
redniego przełożonego,
2. Stosować tylko bezpieczne metody pracy, nie stwarzając żadnych zagrożeń dla siebie i otoczenia,
3. Podczas pracy (montowania instalacji, aparatury, urządzeń elektrycznych i.t.p.) używać narzędzi i pomocy
tylko sprawnych technicznie, nie przeterminowanych, właS
ciwych, nie uszkodzonych,
4. W przypadku koniecznoS
ci wykonywania prac przy urządzeniach lub instalacji elektrycznej pod napięciem (w
warunkach niebezpiecznych), czynnoS
ci te wykonywać tylko pod nadzorem pracownika o odpowiednio
wysokich kwalifikacjach (IV grupa SEP),
5. Koniecznie stosować okulary ochronne przy sprawdzaniu napięcia czy też wymianie bezpieczników,
6. Podczas wykonywania powierzonej pracy, całą uwagę koncentrować na realizowanych czynnoS
ciach, nie
rozpraszać się,
7. Montując instalację i osprzęt w pomieszczeniach ogólnego użytku oraz w lokalach mieszkalnych podczas ich
budowy, szczególną uwagę zwracać na zagrożenia powstające podczas tej czynnoS
ci,
8. Tablice rozdzielcze wewnętrznych linii zasilających montować (przeprowadzać wszelkie prace naprawczo
konserwujące) rzetelnie i dokładnie, gdyż mogą one, podczas ich przyszłej eksploatacji, powodować
okreS
lone zagrożenia,
9. Po wykonaniu) zmontowaniu) pracach naprawczo konserwujących) układów elektrycznych instalacji, zawsze
sprawdzać prawidłowoS
ć ich połączeń, co powinno wyeliminować ewentualne awarie (zagrożenia),
10. Podczas pracy wykonywać tylko prace zlecone przez swojego bezpoS
redniego przełożonego,
11. Znać i przestrzegać zasady dotyczące zabezpieczenia się przed porażeniem prądem elektrycznym, a
mianowicie :
12. znać właS
ciwy sposób zasilania danego urządzenia,
13. orientować się w systemach połączenia przewodów prądowych,
14. nie dotykać gołymi rękami nie zaizolowanych przewodów instalacji elektrycznych oraz urządzeń, będących
aktualnie pod napięciem,
15. wiedzieć w jaki sposób ratować porażonego prądem elektrycznym, co jest okreS
lone odrębnymi przepisami.
Spowodować, aby nie organizowano stanowisk pracy, składowisk materiałów czy półfabrykatów, w odległoS
ci
mniejszej niż 2 metry w linii poziomej od napowietrznej linii energetycznej niskiego napięcia do 1,0 kV, 5 metrów
dla linii ponad 1 kV do 15 kV, 10 metrów dla linii do 30 kV, natomiast 15 metrów dla linii powyżej 30 kV,
ą
r
d
a
z
Z
a
n
m
i
a
e
t
s
B
y
e
S
z
y
p
n
i
e
a
c
w
z
e
o
r
ń
g
s
t
t
e
w
n
i
o
Z
z
Instrukcja
UR-4
1. Tak postępować, aby ewentualnie stosowane rozdzielnice przy wszelkiego typu pracach budowlanych
(remontowych) były rozmieszczone w taki sposób, by odległoS
ć najdalej usytuowanego urządzenia
zasilanego, nie przekraczała 50 metrów,
2. Przewidzieć, że zainstalowane na budowie (obiektach remontowanych) urządzenia elektryczne, będą
kontrolowane pod względem bezpieczeństwa, co najmniej dwa razy w roku,
3. w okresach najmniej korzystnych dla stanu izolacji i opornoS
ci oraz przed każdym uruchomieniem urządzenia
po naprawach, remontach czy przeróbkach,
4. Dopilnować, aby stanowiska urządzeń zasilających były odpowiednio zabezpieczone
5. i oznakowane,
6. Pracując na wysokoS
ci, koniecznie pamiętać o :
7. przenoszeniu narzędzi, bezpieczników, częS
ci zapasowych i wyposażenia tylko w torbach monterskich,
8. zabezpieczeniu i znakowaniu miejsc, nad którymi przebiega montaż instalacji lub urządzeń elektrycznych,
9. używaniu pasów lub szelek bezpieczeństwa oraz w zależnoS
ci od potrzeb kasku ochronnego,
10. używaniu urządzeń pomocniczych (drabiny, schodków, podestów) sprawnych i nie uszkodzonych,
11. używaniu tylko właS
ciwych, izolowanych narzędzi i pomocy, podczas realizowania zadań.
12. Przy korzystaniu z drabiny pamiętać o :
13. sprawdzeniu stanu technicznego drabiny,
14. odpowiednim ustawieniu drabiny (pod kątem do 600 ) na podłożu,
15. zabezpieczeniu końców drabiny przed obsunięciem się ,
16. nie przekraczaniu jej dopuszczalnego obciążenia ,
17. nie układaniu na drabinie żadnych narzędzi i przedmiotów,
18. nie przebywaniu na drabinie więcej niż jednej osoby .
19. Należy pamiętać o odpowiednim (nawet prowizorycznie) zabezpieczeniu kabli i przewodów na placu budowy)
obiekcie remontowanym) przed ich zniszczeniem czy uszkodzeniem,
20. Wykonując z koniecznoS
ci prowizoryczne montowanie instalacji elektrycznej, tak ją zabezpieczyć, aby przez
cały czas działania nie stwarzała zagrożeń porażeniem,
21. Każdy wypadek przy pracy natychmiast zgłaszać swojemu bezpoS
redniemu przełożonemu,
22. Z chwilą zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić miejsce w takim stanie w jakim wypadek się wydarzył,
aż do przybycia zespołu powypadkowego a poszkodowanym udzielić pierwszej pomocy ,
23. W przypadku jakichkolwiek wątpliwoS
ci co do fachowego i bezpiecznego wykonania powierzonego zadania
zwrócić się do swojego bezpoS
redniego przełożonego o wytyczne i wskazówki do dalszego bezpiecznego
realizowania pracy.
CzynnoS
ci zakazane pracownikowi
Elektrykowi podczas pracy zabrania się przede wszystkim :
Używania przeterminowanego sprzętu, narzędzi i pomocy,
Stosowania niebezpiecznych metod pracy podczas realizowania zadań,
Wykonywania tzw.  fuszerek (dopuszcza się tylko wykonywanie instalacji tymczasowych, ale jedynie zgodnie
z obowiązującymi przepisami),
Posługiwania się narzędziami o rękojeS
ciach nie izolowanych przy urządzeniach i instalacjach będących
aktualnie pod napięciem,
Wykonywać jakiekolwiek połączenia, które mogą zmienić warunki bezpieczeństwa,
Niepotrzebnego dotykania instalacji lub urządzeń elektrycznych przed wyłączeniem napięcia,
Wykonywać prace na wysokoS
ci, gdy ma się przeciwwskazanie lekarskie lub bez zabezpieczenia,
Korzystania z niesprawnej drabiny podczas prac na wysokoS
ci,
Wykonywania pracy niezgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami,
Nie korzystania z ochron z ochron osobistych podczas realizowania niebezpiecznych operacji,
Dekoncentrowania się podczas wykonywania bardzo odpowiedzialnych i niebezpiecznych prac,
Lekceważenia ważnoS
ci wykonywanych prac,
Nie stosowania zabezpieczeń przed ewentualnym porażeniem prądem elektrycznym (n.p. wymiana
bezpieczników topikowych bez okularów),
Zezwalać, aby pod liniami napowietrznymi organizowano stanowiska pracy lub składowiska w mniejszej
odległoS
ci niż przewidziano przepisami,
Dopuszczać do nieprawidłowego instalowania rozdzielnic na placu budowy) obiekcie remontowanym),
używania rur gazowych jako uziomu i.t.p. ,
Zdejmowania osłon, zabezpieczeń i oznakowań z miejsc, gdzie powinny być zainstalowane,
Nie zabezpieczania przewodów i kabli ułożonych na budowie, nawet prowizorycznie,
Picia alkoholu podczas realizacji pracy, brania udziału w niebezpiecznych zabawach, żartach stwarzających
zagrożenie dla siebie i otoczenia .
ą
r
d
a
z
Z
a
n
m
i
a
e
t
s
B
y
e
S
z
y
p
n
i
e
a
c
w
z
e
o
r
ń
g
s
t
t
e
w
n
i
o
Z
z
Instrukcja
UR-4
CzynnoS
ci po zakończeniu pracy
Elektryk po zakończeniu pracy powinien :
Zdać swojemu bezpoS
redniemu przełożonemu relację z wykonanej pracy w danym dniu roboczym,
OczyS
cić i odłożyć na miejsce ich stałego przechowywania wszystkie używane narzędzia i pomoce,
Zabezpieczyć rozpoczęte prace (np. monterskie) tak, aby nie stwarzały zagrożeń dla otoczenia ,
Nie opuszczać stanowiska przed zakończeniem dnia pracy .
Uwagi dodatkowe
Elektryk powinien :
1. Zawsze dbać o higienę osobistą i schludny wygląd,
2. Szanować powierzone mienie, sprzęt, pomoce, ochrony osobiste,
3. Mieć pełną S
wiadomoS
ć, że głównymi zagrożeniami podczas jego pracy przede wszystkim są:
4. niezabezpieczone i lux
no zwisające przewody pod napięciem,
5. stykanie się przewodów pod napięciem ze stalową konstrukcją, urządzeniami, rurami i.t.p. ,
6. lekceważenie przepisów i instrukcji obsługi okreS
lonych urządzeń elektrycznych,
7. zły stan lub brak uziemień czy zerowań zainstalowanych odbiorników prądu elektrycznego,
8. zatarasowanie miejsc obsługi okreS
lonej aparatury, urządzeń rozdzielnicy czy tablic elektrycznych,
9. prowizorycznie zawieszone przewody, niezgodnie z przepisami,
10. zły stan wyłączników, oporników rozruchowych i różnych zabezpieczeń,
11. brak zabezpieczeń urządzeń będących pod napięciem,
12. brak oznakowań, oznaczeń, napisów informacyjnych lub znaków rozpoznawczych na urządzeniach,
aparaturze czy kablach będących pod napięciem,
13. niesumienne kontrole, które nie wykryły braku izolacji na elementach, które powinny posiadać taką izolację
lub innych zagrożeń powstałych podczas pracy,
14. brak schematów czy nawet szkiców układu sieci co utrudnia prawidłowe przeprowadzenie montażu, naprawy,
eksploatowanie i.t.p. ,
15. Przestrzegać zasad i przepisów podanych wyżej, gdyż za ich nie stosowanie można być pociągniętym do
odpowiedzialnoS
ci ,
16. W razie zaistnienia podczas pracy sytuacji nie wymienionych w wyżej podanej instrukcji, zwrócić się do
swojego bezpoS
redniego przełożonego o dodatkowy instruktaż, aby móc kontynuować pracę w sposób
fachowy i bezpieczny .
ą
r
d
a
z
Z
a
n
m
i
a
e
t
s
B
y
e
S
z
y
p
n
i
e
a
c
w
z
e
o
r
ń
g
s
t
t
e
w
n
i
o
Z