Bootloadery: LILO, CHOS










 




 

Bootloadery

Bootloader to program który
odpowiada za wybór systemu operacyjnego podczas uruchamiania
komputera. Przeważnie znajduje się na początku partycji lub w
pierwszych sektorach dysku. Szczególnie przydatny jest w sytuacji,
gdy na dysku posiadamy kilka systemów operacyjnych i nie chcemy do
uruchamiania każdego z nich używać dyskietek startujących.
Najpopularniejszym tego typu programem rozpowszechnianym z
dystrybucjami Linuksa jest LILO (Linux Loader).
Posiada wiele możliwości i potrafi uruchamiać nie tylko Linuksa.
Niestety dla początkujących użytkowników jest dość trudny w obłudze
i konfiguracji.LILO nie jest jedynym programem tego typu na
Linuksa. Przyjrzymy się jednemu z jego konkurentów, który moim
zdaniem jest znakomitą aletrnatywą. Tym programem będzie CHOS
(Choose-OS).


1. LILO


LILO rozpowszechniany jest
praktycznie z każdą dystrybucją Linuksa, więc nie będzie
najmniejszych kłopotów z jego zdobyciem. Pozatym chyba wszystkie
dystrybucje używają go jako domyślnego bootloadera. Nie spotkałem
jeszcze takiej, która podczas instalacji umożliwiała by
zainstalowanie innego programu niż LILO.Plikiem konfiguracyjnym
jest /etc/lilo.conf.
Oto jego przykładowa zawartość:




boot = /dev/hda
default = linux
delay = 300
prompt
vga = normal

# Ustawienia Linuksa:
image = /vmlinuz
root = /dev/hda5
label = linux
read-only

#Ustawienia DOSa:
other = /dev/hda1
label = dos
table = /dev/hdaTak
skonfigurowany LILO umożliwia nam uruchomienie dwóch systemów:
Linuksa znajdującego się na partycji /dev/hda5, lub DOSa który jest na
partycji /dev/hda1.Niektórzy mogą nie wiedzieć
jak się w Linuksie oznacza partycje. /dev/ jest to katalog w którym
przechowywane są wszystkie pliki urządzeń. Jeżeli używamy dysku IDE
to pliki partycji na początku będą miały hd. Następna litera określa na jakim
kanale pracuje dysk i w jakim jest trybie (primary lub slave).
Litera a jest dla
dysku na pierwszym kanale pracującego jako master, b to dysk również na
pierwszym kanale, lecz w trybie slave. c to drugi kanał i dysk w trybie master.
d to dysk na kanale
drugim w trybie slave. Cyfra oznacza numer partycji. Tutaj już
musimy wiedzieć jaki numert ma partycja. Jeżeli mamy tylko jedną na
dysku to będzie to najprawdopodobniej 1. Najlepiej posłużyć się programem fdisk (ew. cfdisk). Informacje o
wszystkich partycjach jakie widzi Linux można uzyskać wydając
polecenie cat
/proc/partitions. Cyfry od 1 do 4 oznaczają partycję typu
primary, natomiast liczby większe od 4 są przeznaczone dla partycji
rozszerzonych.boot definiuje partycję/dysk na którym ma
zostać zainstalowany LILO. Zeżeli chcemy zainstalować go w sektorze
głównym dysku nie musimy podawać numeru partycji.Przy pomocy
default ustawiamy
który system ma być uruchomiony jeżeli użytkownik po czasie
określonym przy pomocy delay (w dziesiątych sekundy) nie
zareaguje. Tutaj trzeba wpisać to samo co w polu label pożądanego systemu.Jeżeli
zechcemy aby LILO zawsze pytał nas o system, a nie wyświetlał tylko
LILO i po pewnym
czasie uruchamiał domyślny system lub czekał na naciśnięcie klawisza
Shift, to musimy wpisać prompt.vga służy do zmiany rozdzielczości jakiej
będziemy używac podczas pracy na konsoli. Najlepiej ustawić tu ext lub ask. W przypadku wpisania ask system będzie się nas
pytał o tryb graficzny przy każdym uruchomieniu. Kiedy wybierzemy
sobie któryś z nich i będziemy chcieli go używac na stałe, wted
trzeba go ustawić jako parametr vga, np. vga = 0x0F06.


Teraz przechodzimy do częsci pliku
definiującego ustawienia konkretnego systemu. Na początku powinna
się znaleźć linjka image =
/sciezka_do_obrazu_jadra w przypadku Linuksa, lub other = /dev/nazwa_partycji
w przypadku dowolnego innego systemu operacyjnego. W przypadku
Linuksa dalej ustawiamy parametry root (nazwa naszej partycji podmontowanej
jako katalog główny /), label (etykieta dla systemu) i na końcu
wpisujemy read-only
żeby partycja główna była montowana w trybie tylko do odczytu.W
przypadku innych niz Linux systemów operacyjnych dalej definiujemy
label (etykieta
systemu) i table
(gdzie znajduje się tablica partycji). Oczywiście mozna ustawić
więcej systemów operacyjnych lub tylko jeden. Możemy też tak
skonfigurować LILO, aby zależnie od wybranej etykiety uruchamiał
Linuksa z różnymi wersjami jądra.

Gdy już skonfigurowaliśmy program,
teraz trzeba go zainstalować w miejscu ustawionym w pliku
konfiguracyjnym. Robimy to poleceniem lilo. Możemy dodać parametr -v, aby LILO pokazywał nam
dokładniej co robi.

Może się zdarzyć, że podczas
uruchamiania komputera zapomnimy jakie nazwy nadaliśmy w pliku
konfiguracyjnym poszczególnym systemom. Przydatny w tej sytauacji
jest blawisz TAB. Po jego naciśnięciu program wyświetli listę
wszystkich dostępnych możliwości.

Jeżeli przy pomocy LILO uruchamiamy
Linuksa możemy po etykiecie podać parametry, które mają być
przekazane do jądra, np. linux
vga=ask. W ten sposób można również zmienić poziom (ang.
runlevel) w jakim uruchomi się system. Jest to szczególnie
niebezpieczne gdy osoba niepożądana "dobierze" się do naszego
komputera. Wystarczy wtedy, że wpisze linux single, aby uruchomić system z
uprawnieniami root'a bez podawania hasła. W celu zapezpieczenia się
przed taką ewentualnością możemy ustawić LILO tak, aby pytał o hasło
w przypadku próby przekazania do jądra dodatkowych parametrów. W tym
celu do sekcji z ustawieniami Linuksa w pliku /etc/lilo.conf należy dopisać dwie
linijki: password =
nasze_haslo oraz restricted.


2. CHOS


Jak już wspominałem alternatywą
wobec LILO jest CHOS. Osobiście preferuję właśnie, ten drugi
program. Jego zaletą jest niewątpliwie łatwiejsze dostosowanie
wyglądu, niż w przypadku LILO. Może się też okazać łatwiejszy w
konfiguracji.Program można znaleźć na kompakcie LinuxPlus 12/B/1999, lub na
kompakcie z dystrybucją Mandrake, w której skład program wchodzi.


Po zainstalowaniu programu musimy
utworzyć jego plik konfiguracyjny /etc/chos.conf. Oto przykładowa zawartość
tego pliku:




delay=30
selection=blue
autoboot=no
install=/dev/hda
password=nasze_haslo
default=1
infoline=off
background=ascii:/boot/bg/background.asc
menupos=0,12

linux "Linux" {
color=green
image=/boot/vmlinuz
position=21,7
password=yes
cmdline=vga=0x0F06 ro root=/dev/hda5
}

bootsect "Dos" {
image=/dev/hda1
color=green
position=21,11
password=no
}Opis
poszczególnych wpisów:

delay
ma takie same znaczenia, co identyczny parametr w przypadku
LILO, lecz tutaj czas podajemy w sekundach
selection
kolor tła dla aktualnie wybranego elementu, może to być jeden
z następujących: black, red, blue, magenta, green, brown, cyan,
lightgray
autoboot
mówi kiedy program ma uruchomić domyślny system, bez
pokazywania menu. Może mieć trzy wartości, no aby wyłączyć tą opcję, pressed aby uruchomić
domyślny system jeżeli użytkownik będzie trzymał klawisz
SHIFT podczas startu programu, lub not_pressed gdy klawisza nie przytrzyma

install
gdzie ma zostać zainstalowany CHOS. Znaczenie analogiczne do
boot z LILO
password
hasło jakiego chcemy uzywać
default
numer obrazu który ma być domyślny
infoline

czy chcemy aby program wyświetlał na dole erkanu pomoc. on dla tak, off dla nie
background
opcja jest konieczna w wyadku gdy chcemy używać tła. Między
znakiem = a : musimy jakiego rodzaju tła chcemy
używać. ascii dla
zwykłego pliku tekstowego, dump dla pliku binarnego lub cp437 jeżeli plik używa
strony kodowej 437 (codepage437). Po : podajemy ścieżkę do
pliku. Przykładowe tła znajdują się w katalogu /boot/bg.
menupos
w jakim, miejscu ma się zaczynać menu. Współrzędne (0,0) są dla górnego
lewego rogu


Obrazy skonfigurowane są według
następującego schematu: typ_obrazu "nazwa" {
opcje
}typ_obrazu może być następujący:

linux - dla
Linuksa
bootsect - dla
innych systemów nazwa to tekst, który pojawi się w menu



Opcje dla obrazu:

color
jakim kolorem czcionki będzie wyświetlana nazwa obrazu
image
w przypadku Linuksa podajemy ścieżkę do pliku z jądrem. Gdy
nie jest to obraz Linuksa podajemy nazwę partycji na jakiej
znajduje się system
position
ustalamy pozycję nazwy na ekranie
password
tutaj mogą być trzy odpowiedzi: yes dla tak, czyli będziemy zawsze
pytani o hasło po wybraniu danego obrazu. no - nigdy nie będziemy pytani o hasło.
restricted -
będziemy pytani o hasło, gdy wejdziemy do menu z opcjami jądra
(przy pomocy spacji)
cmdline
ta opcja jest wymagana tylko w wypadku Linuksa. Ustawiamy tu
dodatkoe opcje jądra. Obowiązkowo powinniśmy wstawić ro (tryb read-only) i
root=/dev/nasza_partycja. Ewentualnie
możemy dodac też vga .   root i vga mają takie same znaczenie jak w
przypaku LILO. Program instalujemy poleceniem chos (możemy dodać -v). Aby zobaczyć jak
będzie wyglądało menu wpisujemy chos -view. Jeżeli podczas wyboru systemu
będziemy chcieli zmienić opcje jądra, to zamiast potwierdzić wybór
klawiczem ENTER naciskamy spację.

 



 






Maciej Korzeń mailto:[e-mail]


Tuesday,
10.10.2000, 20:05:58