S P R Z 
T
Doczekaliśmy wreszcie czasów, w których
Internet dociera do coraz większego
grona użytkowników. Jest dostępny przez
modem, sieć LAN, WLAN, a nawet przez
sieć energetyczną 230 V. Może się to
wydać dziwne, ale wkrótce wiele urządzeń
domowego użytku, jak chociażby lodówki,
będzie wyposażonych w charakterystyczne
gniazdo RJ-45 łączące je z Internetem.
Easy
Dzięki połączeniu lodówki z Interne-
tem stanie się możliwe np. automatycz-
ne zamawianie brakujących w niej pro-
duktów. Lodówka nie będzie przy tym
specjalnym wyjątkiem. Dostęp do Inter-
netu będzie miało również w przyszło-
ści prawie każde urządzenie domowego
użytku  telewizor, piekarnik, kuchenka
mikrofalowa, itp. Dziś spośród urządzeń TCP/IP
korzystających z dostępu do Internetu
niepodzielnie dominują pobierające spo- System uruchomieniowy
ro energii komputery. Wady tej nie mają Easy TCP/IP
proste systemy mikroprocesorowe. Sprzę- W skład tego systemu wchodzi jed-
gnięcie mikrokontrolera z siecią Internet, na dość rozbudowana płytka, na której
czy Ethernet było jak dotąd zadaniem można znalez
ć:
dosyć trudnym. Od czasu, gdy firma  złącze DB-9 służące do komunikacji
Wiznet opracowała układ W3100A sy- szeregowej RS232 z komputerem lub
tuacja zmieniła się radykalnie. Układ mikrokontrolerem,
W3100A oferuje tzw. 4 gniazda oraz  złącze DB-25, które jest zintegrowane
posiada własną pamięć na zapisywane z programatorem typu Sample Elec-
oraz odczytywane dane. Ponieważ układ tronics Programmer. Do zaprogramo-
W3100A jest dostępny w postaci spe- wania mikrokontrolera umieszczonego
cjalnych modułów, jak IIM7000A, który na płytce nie jest więc potrzebny
można używać nawet bez lutowania żaden dodatkowy programator,
(wystarczy odpowiednie złącze), firma  wyświetlacz LCD 2*16 znaków.
MCS Electronics postanowiła wspomóc  diody LED, które sygnalizują napięcie
wykorzystanie tego układu za pomocą zasilające, połączenie oraz prędkość
produkowanych przez siebie kompilato- transmisji przy danym połączeniu, Rys. 1
rów Basica: Bascom AVR i Bascom 51.  gniazdo, na którym wyprowadzo-
W tym celu MCS Electronics opracowa- ne zostały napięcia zasilające oraz
ła kompletny system uruchomieniowy wszystkie linie portów P1 i P3 mi-
Easy TCP/IP. System ten (jak wskazuje krokontrolera,
pierwszy wyraz nazwy) oraz dołączone  możliwość umieszczenia mikrokontro-
do niego oprogramowanie, umożliwia lera AVR: ATMEGA8515, ATMEGA162
posługiwanie się nim nawet przez po- lub mikrokontrolera rodziny  51, jak
czątkujących, nie znających protokołu 89S8252,
TCP/IP użytkowników. Oczywiście zapo-  uniwersalny obszar punktów lutow-
znanie się z układem W3100A z wyko- niczych, na którym można budować
rzystaniem systemu Easy TCP/IP znacz- własne bloki, współpracujące z TCP/IP,
nie upraszcza zastosowanie tegoż układu  typowe dla kart sieciowych gniazdo
w projektowanych przez siebie urządze- typu RJ-45.
niach, korzystających z dostępu do sieci Do obsługi Easy TCP/IP dostępna
Ethernet lub Internet. Jak się przekonałem jest dla Bascom AVR i 51 specjalna
testując system Easy TCP/IP, wysłanie lub biblioteka tcpip.lib. Biblioteka ta, jak na
odebranie e-maila nie wykorzystując kom- razie nie wchodzi standardowo w skład
putera jest naprawdę proste. pakietów Bascom i można ją uzyskać Rys. 2
Elektronika Praktyczna 8/2004
61
S P R Z 
T
cześnie można otworzyć do 4 gniazd. Na rys. 11 przedstawiono przykład
Gdy układ W3100A pracuje w roli informacji o liczbie maili w skrzynce
serwera, możliwe jest więc na przykład pocztowej i ich nagłówkach (tematach)
obsłużenie jednocześnie do 4 klientów. wysłanych do terminala z systemu
Można odczytywać i zapisywać dane, Easy TCP/IP obsługującego protokół
a także pracować z protokołem bezpo- POP3. Widoczna jest informacja o jed-
łączeniowym UDP. W skład biblioteki nym e-mailu posiadającym temat  Hel-
TCP/IP wchodzi kilkanaście funkcji oraz lo . Dostępnych jest też kilka innych
Rys. 3
procedur które umożliwiają w prosty przykładów programów, które umoż-
sposób zrealizowanie połączenia z wy- liwiają obsługę protokołu SMTP lub
korzystaniem protokołu TCP oraz UDP. DHCP. Interesującym programem jest
Nie jest przy tym wymagana znajomość program webserver.bas, który zamienia
powyższych protokołów. system Easy TCP/IP w serwer web
(stron www). W ramach zabaw z Easy
Przykładowe aplikacje dla TCP/IP postanowiłem zmodyfikować ten
Easy TCP/IP program tak, aby po połączeniu do
Dla systemu Easy TCP/IP zostało niego klienta wyświetlał własną stronę
stworzonych kilka przykładowych pro- (stworzoną przeze mnie) z dodatkowo
gramów oraz aplikacja easytcpip.exe, odczytaną temperaturą zewnętrzną.
która przeznaczona jest do testowania Termometr typu DS1820 połączyłem
różnorodnych programów związanych do jednej z wolnych linii mikrokon-
z systemem Easy TCP/IP. Zakładka trolera systemu Easy TCP/IP. Zaimple-
TCP (rys. 1) aplikacji Easy TCP/IP mentowanie własnej strony web oraz
Rys. 4
umożliwia przetestowanie działania procedur pomiaru temperatury zajęło
systemu Easy TCP/IP w roli klienta mi kilka chwil. Efekt zmodyfikowanego
jak i serwera. Pozwala na przyłącze- programu serwera web widoczny jest
nie do serwera maksymalnie dwóch na rys. 12. Wyświetlana temperatura
klientów. Druga zakładka UDP apli- zmierzona została przez zewnętrzny
kacji Easy TCP/IP (rys. 2) pozwala czujnik. Na rys. 13 można zobaczyć
na przetestowanie działania systemu informacje, które serwer web (system
Easy TCP/IP pracującego z protoko-
łem bezpołączeniowym UDP. Jednym
z najprostszych przykładowych progra-
mów jest tcpip.bas, który umożliwia
przetestowanie układu W3100A. Na
rys. 3 przedstawiono zrzut ekranowy,
na którym widać poprawne działanie
układu W3100A. Jego adres IP został
skonfigurowany na 192.168.0.8 (rys. 4).
Program clienttest.bas umożliwia przete-
stowanie systemu Easy TCP/IP w roli
Rys. 5
klienta, co przedstawiają rys. 5 i 6.
Na rys. 6 widać dokładne informacje,
które otrzymał klient (system Easy
TCP/IP) od serwera. Program server-
test.bas umożliwia przetestowanie sys-
temu Easy TCP/IP w roli serwera. Do
serwera (systemu Easy TCP/IP) zostali
Rys. 7
przyłączeni dwaj klienci, którym serwer
na zapytanie Time zwraca czas. Działa-
nie systemu Easy TCP/IP jako serwera
przedstawiają rys. 7 i 8. Program udp-
test.bas ilustruje pracę systemu Easy
TCP/IP z protokołem bezpołączeniowym
UDP, do przetestowania którego można
wykorzystać aplikację Easy TCP/IP.
Rys. 6
Działanie systemu z protokołem UDP
przedstawiają rys. 9 i 10. System Easy
tylko przy zakupie modułu IIM7000A TCP/IP otrzymuje tekst  Elektronika
lub płytki PCB systemu Easy TCP/IP Praktyczna oraz wysyła tekst  Hello .
w firmie MCS Electronics. Dzięki tym Dostępny jest także przykład programu
bibliotekom jest możliwe otwieranie pop3.bas, który wykorzystuje protokół
gniazd dla pracy modułu zarówno POP3 do pobrania e-maili oraz ich na-
w trybie klienta jak i serwera. Jedno- główków z danej skrzynki pocztowej. Rys. 8
Elektronika Praktyczna 8/2004
62
S P R Z 
T
Rys. 12
Rys. 9
Rys. 13
ste i możliwe nawet w najprostszych
urządzeniach z mikrokontrolerami nie
osiągających dużej wydajności oblicze-
niowej. Jedyną wadą, jak na razie jest
brak standardowego dołączenia biblio-
Rys. 10
teki TCP/IP do pakietów Bascom. Ale
może z czasem się to zmieni. Temat
jest chyba interesujący i być może
powstanie cykl artykułów dokładnie
prezentujących procedury i funkcje
obsługi układu W3100A oraz aplika-
cje, takie jak serwer web przekazują-
cy zmierzoną temperaturę. Nie mniej
ciekawe mogą być także przykłady
programów umożliwiających sterowa-
nie urządzeniami poprzez przeglądarkę
www, czy pobieranie i wyświetlanie
treści maili i ich wysyłanie (co waż-
ne z autoryzacją). Na stronie firmy
MCS Electronics dostępna jest obok
Rys. 11
angielskiej wersji również polska in-
Easy TCP/IP) otrzymuje od przeglądarki strukcja obsługi Easy TCP/IP. System
www (w tym przypadku przeglądarki Easy TCP/IP nie jest dedykowany tylko
Microsoft Internet Explorer). Jak widać dla Bascomów. Z powodzeniem może
z powyższego przykładu serwer web być wykorzystany przy opracowywaniu
pokazuje ogromne możliwości układu programów w innych językach, jak
W3100A. choćby C. Dzięki modułowi IM7000A
(także dostępnemu w firmie Gamma)
Podsumowanie z pewnością TCP/IP trafi pod strzechy
Przedstawiony system Easy TCP/IP znajdując swoje miejsce w wielu urzą-
może konkurować swoimi możliwościa- dzeniach.
mi z wieloma innymi systemami TCP/ Dodatkowych informacji można szu-
IP, których cena czasem jest nieporów- kać na stronach:
nywalnie większa. Dzięki bibliotekom http://www.mcselec.com/easy_tcp_ip.htm
obsługi układu W3100A dostępnym dla http://www.i2chip.com
Bascom AVR i 51 korzystanie z dobro- Marcin Wiązania
dziejstw TCP/IP staje się bardzo pro- [e-mail]
na 8/2004 Elektronika Praktyczna 8/2004
63