Mikologia Lekarska 2009, 16 (2): 73-76
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES
Copyright © 2009 Cornetis
www.cornetis.com.pl
ISSN 1232-986X
Ocena przydatności galaktomannanu Aspergillus w diagnostyce inwazyjnej aspergilozy
u pacjentów po przeszczepie komórek hematopoetycznych
Aspergillus galactomannan antigen testing in detection of invasive aspergillosis in hematopoietic stem cell transplant recipients
Urszula Nawrot 1, Marek Ussowicz2, Krzysztof Kałwak2, Alicja Chybicka2, Magdalena Pajączkowska1
1
Katedra i Zakład Mikrobiologii AM we Wrocławiu
2
Katedra i Klinika Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej AM we Wrocławiu
ADRES DO KORESPONDENCJI: Dr n. med. Urszula Nawrot
Katedra i Zakład Mikrobiologii AM we Wrocławiu
ul. Chałubińskiego 4, 50-368 Wrocław; tel.: [phone], e-mail: [e-mail]
STRESZCZENIE Wprowadzenie: Galaktomannan (GM) jest składnikiem ściany komórkowej Aspergillus, stosowanym jako marker diagnostyczny inwazyjnej aspergilozy (IA) u chorych
w immunosupresji.
Cel pracy: W pracy przedstawiono wyniki oznaczeń GM we krwi chorych leczonych w ciągu 2 lat w Katedrze i Klinice Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dzie-
cięcej AM we Wrocławiu.
Materiał i metody: Próbki krwi pobierano raz w tygodniu od chorych grupy wysokiego ryzyka wystąpienia aspergilozy. Obecność GM w próbkach surowic oznaczano
metodÄ… immunoenzymatycznÄ…. A
ącznie badaniami objęto 108 chorych, w tym 21 dorosłych i 87 dzieci. 98 chorych było po przeszczepieniu komórek hematopoetycznych,
a 10 w trakcie leczenia hematologicznego lub onkologicznego.
Wyniki: Wyniki dodatnie (GMIe"0,5) uzyskano u 10 chorych (10% ogółu badanych), przy czym 3 chorych było w trakcie terapii z powodu wcześniej rozpoznanej potwier-
dzonej lub prawdopodobnej aspergilozy, natomiast u pozostałych podejrzewano/rozpoznano świeżą infekcję grzybiczą. W grupie chorych z ujemnym GM 2 spełniało
kryteria możliwej aspergilozy. Najczęściej obserwowano aspergilozę płuc, u 2 chorych występowały również ogniska w wątrobie i śledzionie, a u 1 pacjenta w zatokach
obocznych nosa. Czułość testu oceniono na 83%, gdy rozpatrywano pojedynczy wynik dodatni, oraz 53%, gdy przyjęto zasadę 2 próbek dodatnich.
Wnioski: Galaktomannan jest wysoce specyficznym markerem aspergilozy, należy jednak pamiętać, że diagnostyka tego zakażenia u chorych hematologicznych wyma-
ga łącznej analizy czynników ryzyka, danych laboratoryjnych i obrazu klinicznego zakażenia.
SA
OWA KLUCZOWE: aspergiloza, galaktomannan, przeszczep komórek hematopoetycznych
ABSTRACT Introduction: Galactomannan (GM) is a component of Aspergillus cell wall used as diagnostic marker for invasive aspergillosis (IA) in immunocompromised patients.
The aim of study: The study presents the results of 2-years GM testing in patients treated in the Department of Paediatric Haematology, Oncology and Bone Marrow
Transplantation of Wroclaw Medical University.
Material and methods: Blood samples taken weekly from high risk patients were examined using immunoenzymatic method. A total number of 108 patients, incl. 21
adults and 87 children were tested. Ninety-eight patients underwent hematopoietic stem cell transplantation, and 10 were on intensive chemotherapy.
Results: Positive results (GMIe"0.5) were found in 10 patients (10% of all examined),among them 3 patients presented with history of aspergillosis, whereas the remaining
7 patients were treated for proven, probable, or possible aspergillosis. Among patients with negative GM results, two were classified as having possible aspergillosis.
Fungal lesions were most frequently found in lungs, and in two patients also in liver and spleen. Only one patient showed sinus aspergillosis. Test sensitivity was estima-
ted for 83%, when single positive results were considered, and 53%, when at least two consecutive positive results were required.
Conclusions: GM represents highly specific marker of IA in hematologic patients, however it should be used together with classical mycology, as well as clinical picture
and risk factors analysis.
KEY WORDS: aspergillosis, galactomannan, hematopoietic stem cell transplantation
jają się w narządach wewnętrznych, takich jak: płuca, wątroba,
Wprowadzenie
nerki, śledziona, mózg. Stosując nowoczesne techniki radiologicz-
Galaktomannan (GM) jest składnikiem ściany komórkowej ne (tomografia komputerowa), można wykryć zmiany chorobowe
Aspergillus, który uwalnia się podczas wzrostu i lizy komórek grzy- w płucach we wczesnym okresie infekcji (5, 6), jednak ustalenie ich
ba w zakażonym organizmie (1). Jego obecność w płynach ustrojo- etiologii jest możliwe jedynie po pobraniu bioptatu i przeprowa-
wych (krwi, płynie mózgowo-rdzeniowym) chorego jest traktowa- dzeniu badań histopatologicznych i mikrobiologicznych (2, 3). Bar-
na jako marker diagnostyczny toczącej się infekcji. Testy na GM dzo często, z powodów medycznych (zły stan ogólny, małopłytko-
znalazły zastosowanie w diagnostyce inwazyjnej aspergilozy (IA), wość) nie jest możliwe pozyskanie materiałów technikami inwazyj-
głównie u pacjentów z obniżoną odpornością, a szczególnie u cho- nymi. Jednocześnie, mimo infekcji toczącej się w narządach
rych na ostre białaczki oraz po przebytym przeszczepieniu komó- wewnętrznych, posiewy mikologiczne próbek krwi, plwociny, bron-
rek macierzystych z krwi lub szpiku (2, 3). W wymienionej grupie choaspiratów pozostają najczęściej ujemne, wobec czego mają
chorych wczesna diagnostyka inwazyjnej aspergilozy jest szczegól- ograniczone znaczenie diagnostyczne. GM może zostać wykryty
nie trudna, zakażenie rozwija się w sposób podstępny, z mało spe- we krwi chorych z neutropenią nawet na kilka dni przed pojawie-
cyficznym obrazem klinicznym i cechuje się wysoką 45-90% śmier- niem się klinicznych cech zakażenia, szczególnie przy zastosowa-
telnością (4). Przeżycie zależy od wielu czynników, a przede wszyst- niu technik immunoenzymatycznych, które cechują się wyższą
kim od szybkiej i trafnej diagnozy, wczesnego rozpoczęcia terapii czułością niż wcześniejsza generacja testów lateksowych (7, 8). Przy
oraz przebiegu choroby podstawowej. Ogniska chorobowe rozwi- interpretacji wyników testów na GM należy liczyć się z możliwością
73
Nawrot U., Ussowicz M., Kałwak K., et al.
Aspergillus galactomannan antigen testing in detection of invasive aspergillosis... Mikologia Lekarska 2009, 16 (2)
występowania wyników fałszywych, zarówno dodatnich, jak i ujem- W grupie dziecięcej 79 pacjentów badano po megaterapii i prze-
nych. Wyniki fałszywie dodatnie mogą być rezultatem kontaminacji szczepieniu hematopoetycznych komórek macierzystych , w tym 72
leków przez antygeny grzybicze (9), reakcji krzyżowych z kompo- chorych było po przeszczepieniu allogenicznym, a 7 po autologicz-
nentami ściany komórkowej bakterii przewodu pokarmowego, np. nym. Pozostałych 8 dzieci badano w trakcie leczenia onkohemato-
kwasem lipotejchojowym Bifidobacterium (10, 11) lub kontaminacji logicznego.
próbek i odczynników przez zarodniki grzybów (11). Aby ograni-
czyć możliwość kontaminacji laboratoryjnej, zalecane jest wykony- Oznaczanie GM
wanie całej procedury w komorach z laminarnym przepływem
powietrza, stosowanie jałowych probówek, końcówek do pipet Obecność GM w próbkach surowic oznaczano metodą immuno-
oraz wykonywanie powtórnych oznaczeÅ„ próbek dodatnich. Przy- enzymatycznÄ…, za pomocÄ… testów Platelia® Aspergillus Ag (BioRad
czyny uzyskiwania wyników fałszywie ujemnych są mniej jasne. Laboratories, Marnes-la-Coquette, Francja). Testy wykonywano
Mogą one wynikać z zakażenia szczepem o niskiej zawartości GM w komorze z laminarnym przepływem powietrza, zgodnie z instruk-
w Å›cianie komórkowej, dziaÅ‚ania leków przeciwgrzybiczych, sÅ‚abej cjÄ… producenta. Do 300 µl surowic badanych oraz do surowic kon-
penetracji GM do krwiobiegu z ognisk pozapÅ‚ucnych (jak zatoki trolnych dodawano po 100 µl odczynnika Treatment Solution i ca-
przynosowe, mózg) lub szybkiego usuwania GM z krwiobiegu. łość ogrzewano 3 min w 100oC. Próbki następnie wirowano 10 min,
Krótki okres półtrwania kompleksów GM ze swoistymi przeciwcia- przy 10 000×g. Na mikropÅ‚ytkÄ™ opÅ‚aszczonÄ… przeciwciaÅ‚ami mono-
Å‚ami jest uważany za głównÄ… przyczynÄ™ niskiej przydatnoÅ›ci tego klonalnymi anty-GM nanoszono po 50 µl uzyskanych wczeÅ›niej
markera w diagnostyce różnych form aspergilozy u osób immuno- supernatantów oraz 50 µl koniugatu zawierajÄ…cego przeciwciaÅ‚a
kompetentnych (12). Biorąc pod uwagę zarówno zalety, jak i ogra- anty-GM znakowane peroksydazą. Płytki inkubowano 90 min
niczenia w badaniach GM u osób z grup ryzyka, a szczególnie w temp. 37oC, a nastÄ™pnie odpÅ‚ukiwano i nanoszono po 200 µl sub-
u chorych z długotrwałą neutropenią i poddawanych przeszcze- stratu (TMB-DMSO). Po 30 min inkubacji reakcję hamowano, doda-
pom, EORTC/MSG [European Organization for Research and Treat- jÄ…c po 100 µl 1,5N kwasu solnego. EkstynkcjÄ™ próbek (OD) mierzo-
ment of Cancer/Mycoses Study Group] zaleca oznaczanie GM w sy- no w czytniku DINATECH przy 450 nm. Wyniki przedstawiano w po-
stematycznie pobieranych próbkach krwi (2-3 razy w tyg.) (2). Uzy- staci indeksu (GMI), będącego ilorazem OD surowicy badanej przez
skanie dodatniego wyniku w co najmniej 2 kolejnych badaniach wartość średnią OD surowicy kalibracyjnej. Wartości e"0,5 przyjmo-
znacząco wskazuje na aspergilozę, choć o niej nie przesądza (moż- wano za dodatnie.
liwe wyniki fałszywe). Narastanie miana GM zwykle odzwierciedla
postęp choroby, jednocześnie jego spadek dobrze koreluje ze sku- Wyniki
tecznością stosowanej terapii (13-16).
W niniejszej pracy przedstawiono wyniki systematycznie prowa- A
ącznie w latach 2007 i 2008 przebadano 442 próbki krwi, pocho-
dzonych badań obecności GM wykonanych metodą immunoenzy- dzące od 108 chorych. U 30 pacjentów badano pojedyncze próbki
matyczną (testy Platelia Aspergillus, BioRad, Francja) u pacjentów krwi. Byli to w większości chorzy po transplantacji komórek hema-
leczonych w latach 2007 i 2008 w Katedrze i Klinice Transplantacji topoetycznych przeprowadzonej 2-3 lata wcześniej lub po chemio-
Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Akademii Medycznej we terapii na oddziale hematologicznym. Od pozostałych 78 chorych
Wrocławiu. badano 2-22 próbek krwi (średnio 5,28 próbki od pacjenta). Wyniki
dodatnie (GMIe"0,5) uzyskano u 10 chorych (10% ogółu badanych)
Materiał i metody (tab. I). Trzech chorych (pacjenci A, B, C) było w trakcie terapii z po-
wodu wcześniej rozpoznanej potwierdzonej lub prawdopodobnej
Badania prowadzono w okresie od marca 2007 do grudnia 2008 r. aspergilozy, natomiast u pozostałych podejrzewano/rozpoznano
Próbki krwi pobierano raz w tygodniu od chorych w okresie około- świeżą infekcję grzybiczą. W grupie chorych z ujemnym GM 2 speł-
przeszczepowym oraz chorych z ostrą lub przewlekłą chorobą prze- niało kryteria możliwej aspergilozy, w tym 1 był w trakcie terapii
szczep przeciwko gospodarzowi (GvHD), z utrzymującą się głęboką przeciwgrzybiczej. GMI u tych chorych wahał się między 0,13-0,37
neutropenią oraz z klinicznymi cechami infekcji. Próbki surowic były oraz 0,13-0,33. Wartości GMI w próbkach od pozostałych chorych
porcjowane po 0,3-0,5 ml i przechowywane w temp. -70oC. Ozna- bez aspergilozy wynosiły 0,02-0,33 (średnia=0,1; mediana=0,087),
czenia GM wykonywano w miarę gromadzenia kolejnych próbek, przy czym 91,7% próbek miało wartość niższą od 0,2.
2-4 razy w miesiÄ…cu. A
ącznie w wymienionym okresie badaniami Najczęściej obserwowano aspergilozę płuc, u 2 chorych wystę-
objęto 108 chorych, w tym 21 dorosłych (8 kobiet i 13 mężczyzn) powały również ogniska w wątrobie i śledzionie, a u 1 pacjenta
w wieku 18-48 lat (mediana=25,5 roku), oraz 87 dzieci (29 dziewczy- w zatokach obocznych nosa (tab. I). Poziom GM utrzymywał się na
nek i 58 chłopców) w wieku od 6 mies. do 17 lat (mediana=8 lat). wysokim poziomie (GMI=3-5) u 1 pacjenta (pacjent E), zaś u pozo-
Osoby dorosłe były leczone z powodu następujących schorzeń: stałych ulegał wahaniom, poniżej wartości granicznej 0,5 (ryc 1a-c).
ostra białaczka szpikowa (AML)  8 osób, ostra białaczka limfobla-
styczna (ALL)  6, przewlekła białaczka szpikowa (CML)  3, zespół Omówienie
mielodysplastyczny (MDS)  3 osoby, przewlekła choroba ziarninia-
kowa  1. W tej grupie chorych 19 osób przebyło przeszczep alloge- Testy Platelia Aspergillus (BioRad) zostały zaakceptowane do
niczny (ALLO), 1 była przygotowywana do przeszczepu i 1 była diagnostyki IA u chorych hematologicznych na początku XXI w. (2)
w trakcie konwencjonalnej terapii. Wśród dzieci 25 było z ALL, 15 i są obecnie stosowane na całym świecie. Galaktomannan pozosta-
z AML, 10 z MDS, 6 z ciężkimi wrodzonymi niedoborami odporności je jedynym markerem inwazyjnej aspergilozy, który jest wykrywany
(SCID), 6 z ciężką anemią aplastyczną (SAA), 5 z nerwiakiem zarod- za pomocą wystandaryzowanych, komercyjnych testów, przezna-
kowym współczulnym (NBL), 4 z CML, 4 z chłoniakiem nieziarniczym czonych do rutynowej diagnostyki. Mimo rozpowszechnienia, spo-
(NHL), 3 z młodzieńczą białaczką mielomonocytową (JMML), 2 z ad- sób interpretacji wyników oraz sposób ich wykorzystania w diag-
renoleukodystrofią sprzężoną z płcią (X-ALD), 1 z zespołem Wiskot- nostyce wciąż są przedmiotem dyskusji. Literatura medyczna
ta-Aldricha, 2 z przewlekłą chorobą ziarniniakową (CGD), 1 z guzem z ostatnich lat obfituje w publikacje opisujące zastosowanie GM
germinalnym, 1 z rdzeniakiem, 1 z mięsakiem Ewinga i 1 z innym w rutynowej diagnostyce, w badaniach retrospektywnych i pro-
niedoborem odporności. spektywnych (13-23). W niniejszej pracy przedstawiono wyniki
74
Nawrot U., Ussowicz M., Kałwak K. i wsp.
Ocena przydatności galaktomannanu Aspergillus w diagnostyce inwazyjnej aspergilozy...
badania GM w próbkach krwi pobieranych prospektywnie od cho- pod uwagę również wartości nieznacznie poniżej granicznych 0,5.
rych z wysokim ryzykiem IA. Względy ekonomiczne, a także częste W puli chorych bez aspergilozy w niniejszym badaniu dominowały
trudności w pobieraniu próbek krwi, szczególnie od dzieci, zdecy- niskie GMI (poni żej 0,1), a wartości poniżej 0,5, lecz większe lub
dowały o niższej częstotliwości badania (raz w tyg.), niż to sugeruje równe 0,3 odnotowano zaledwie w pojedynczych próbkach od
EORTC/ MSG (2-3×w tyg.). Zalecenie czÄ™stego badania wynika z ko- 3 chorych. Miana takie wielokrotnie wystÄ™powaÅ‚y u chorych z asper-
nieczności wykluczenia wyników fałszywych oraz zróżnicowanej gilozą (ryc. 1a-c).
Zastosowanie zasady odrzucania pojedynczych wyników dodat-
u poszczególnych chorych kinetyki uwalniania GM do krwiobiegu.
Wykonując badania w odstępie 7-dniowym, należy liczyć się z moż- nich do analizowanych danych powoduje zwiększenie liczby pacjen-
tów z fałszywie ujemnym GM o kolejne 3 osoby, a tym samym uzy-
liwością spadku GMI, poniżej wartości granicznej, szczególnie jeże-
skana czułość spada do 58%. Wyniki uzyskane w niniejszej pracy są
li chory otrzymywał leki przeciwgrzybicze. Istnieje więc ryzyko
w zgodzie z danymi opisywanymi przez większość innych autorów,
przeoczenia krótkotrwałej antygenemii i uzyskania wyłącznie wyni-
którzy wskazują na wysoką specyficzność testów Platelia Aspergil-
ków ujemnych lub pojedynczych dodatnich. Mając na uwadze
lus, sięgającą 94-99,6% (17-19, 21). Większe zróżnicowanie dotyczy
powyższe ograniczenia, każdy epizod z dodatnim wynikiem GM
czułości uzyskiwanych w poszczególnych badaniach, która waha się
rozpatrzono pod kątem możliwej infekcji grzybiczej. U wszystkich
między 50% (19, 21) a 90,6% (17). Wyjątek stanowi niedawno opub-
chorych z przynajmniej jednym dodatnim GM obraz kliniczny i kla-
likowana praca Tanriover i wsp. (23), którzy badali obecność GM
syczne metody diagnostyczne wskazywały na potwierdzoną, praw-
w prospektywnie pobieranych próbkach krwi u 45 dorosłych cho-
dopodobną lub możliwą IA (tab. I). W związku z powyższym żadne-
rych z nowotworami krwi, uzyskując zaledwie 20,8% specyficzność
go z tych wyników nie sklasyfikowano jako fałszywie dodatni. Pró-
i 60% czułość testów Platelia Aspergillus. W pracy tej zaskakuje duża
bując odpowiedzieć na pytanie, na ile często zastosowana przez
liczba wyników fałszywie dodatnich, które autorzy wiążą ze stoso-
autorów procedura nie wykryła toczącej się infekcji, przeanalizowa-
waniem leków beta-laktamowych, głównie amoksycyliny- sulbakta-
no dane kliniczne i laboratoryjne pozostałych chorych z ujemnym
mu oraz piperacyliny-tazobaktamu. W naszej pracy, żaden pacjent
GM. Dane te wykazały, że w oznaczonym okresie 2 innych pacjen- z dodatnim antygenem nie był leczony tymi preparatami. Powyższy
tów spełniało kryteria możliwej aspergilozy. Przy przyjęciu wyni- przykład ilustruje, że badanie próbek pobieranych w odstępie 2-3
ków uznanych u tych chorych za fałszywie ujemne uzyskana czu- dni nie chroni przed uzyskaniem wyników fałszywych, szczególnie
gdy czynniki je wywołujące działają przez dłuższy czas.
łość GM wynosiła 83%, a specyficzność  100%. Należy podkreślić,
że chociaż u obu pacjentów wartości GMI nie sięgały 0,5, to jednak Podsumowując, diagnostyka inwazyjnej aspergilozy u chorych
były bliskie tej wartości (0,37-0,33). W niedawno opublikowanej hematologicznych pozostaje niezmiennie trudnym zadaniem, któ-
pracy Mennik-Kersten i wsp. (22) podkreślają, że poziom GM u cho- rego rozwiązanie wymaga łącznej analizy czynników ryzyka, danych
rych z IA często jest niższy od limitu detekcji testów ELISA. Wymie- laboratoryjnych i obrazu klinicznego zakażenia. Galaktomannan
nieni autorzy opracowali dodatkową procedurę zwiększającą czu- jest wysoce specyficznym markerem tego zakażenia, którego przy-
łość detekcji GM, polegającą na zagęszczaniu próbek plazmy przez datność w diagnostyce jest niepodważalna. Autorzy pracy nie negu-
mikrofiltrację. Dzięki tej modyfikacji wykrywano GM nawet 2-17 ją konieczności wykonywania oznaczeń w próbkach krwi pobiera-
dni wcześniej niż tradycyjnym testem. Być może w niedalekiej przy- nych w odstępie 2-3 dniowym, niemniej jednak zwracają uwagę na
szłości procedura ta zostanie wprowadzona do rutynowej diagno- konieczność indywidualnej interpretacji wyników, w sytuacji kiedy
styki, jednak wydaje się, że już w tej chwili  analizując wyniki GMI z różnych przyczyn odstęp między pobraniem kolejnych próbek jest
u pacjentów z silnymi klinicznymi przesłankami do IA  warto brać wydłużony.
Tabela I: Wyniki badania GM u pacjentów z potwierdzoną (PvA), prawdopodobną (PbA) lub możliwą aspergilozą (PssA)
Table I: Results of GM examinations in patients with proven (PvA), probable (PbA), or possible (PssA) aspergillosis
Pacjent / Patient Rozpoznanie / Diagnosis Wiek [lata] / Age [years] Przeszczep GM Aspergiloza / zmiany
Transplantation Liczba próbek badanych chorobowe
/ dodatnich Aspergillosis / fungal
Number of samples tested lesions
/ positive
A ALL 17 ALLO 1/1 PbA, płuca / lungs
B SAA 11 Bez przeszczepu 1/1 PvA, zatoki / sinuses
Without transplantation
C SCID 4 ALLO 6/2 PbA, płuca / lungs
D AML 45 ALLO 6/2 PbA, płuca / lungs
E ALL 27 Przed przeszczepem 3/3 PbA, płuca / lungs
Before transplantation
F ALL 13 ALLO 16/4 PbA, płuca / lungs
G* SCID 0,5 ALLO 7/6 PbA, płuca / lungs
H* ALL 17 ALLO 6/4 PbA, płuca, wątroba
lungs, liver
I* AML 3 ALLO 6/4 PvA, płuca / lungs
J ALL 10 ALLO 11/1 PssA ,FUO
K NHL 17 ALLO 5/0 PssA, płuca, wątroba,
śledziona, oko
lungs, liver, spleen, eye
L AML 20 ALLO 7/0 PssA, płuca, / lungs
* Szczegółowe wyniki GM przedstawiono na rycinie 1 / Detailed results of GM testing are illustrated in figure 1
75
Nawrot U., Ussowicz M., Kałwak K., et al.
Aspergillus galactomannan antigen testing in detection of invasive aspergillosis... Mikologia Lekarska 2009, 16 (2)
of the National Institute of Allergy and Infectious Diseases: Defining opportunistic invasive
1,2
fungal infections in immunocompromised patients with cancer and hematopoietic stem cell trans-
plants: an international consensus. Clin. Infect. Dis., 2002, 34, 7-14.
1
3. DePauw B., Walsh T.J., Donnelly J.P., Stevens D.A., Edwards J.E., Calandra T., Pappas P.G., Ma-
ertens J., Lortholary O., Kauffman C.A., Denning D.W., Patterson T.F., Maschmeyer G., Bille J.,
0,8
Dismukes W.E., Herbrecht R., Hope W.W., Kibbler C.C., Kullberg B.J., Marr K.A., Muńoz P., Odds
F.C., Perfect J.R., Restrepo A., Ruhnke M., Segal B.H., Sobel J.D., Sorrell T.C., Viscoli C., Wingard
0,6
J.R., Zaoutis T., Bennett J.E., European Organization for Research and Treatment of Cancer/Inva-
sive Fungal Infections Cooperative Group, National Institute of Allergy and Infectious Diseases
0,4
Mycoses Study Group(EORTC/MSG) Consensus Group: Revised definitions of invasive fungal
disease from the European Organization for Research and Treatment of Cancer/Invasive Fungal
0,2 Infections Cooperative Group and the National Institute of Allergy and Infectious Diseases Mycoses
Study Group (EORTC/MSG) Consensus Group. Clin. Infect. Dis., 2008, 46, 1813-1821.
0
4. Castagnola E., Faraci M., Moroni C., Bandettini R., Granata C., Caruso S., Bagnasco F., Caviglia
I., Malgorzata M., Furfaro E., Natalizia A.R., DeFazio V., Morreale G., Lanino E., Haupt R., Dini
18.05.0724.05.0729.05.07 4.06.07 8.06.07 28.06.0713.08.07
G., Viscoli C.: Invasive mycoses in children receiving hemopoietic SCT. Bone. Marrow Transplant.,
Data badania / The date of the investigation 2008, 41, Suppl. 2, 107-111.
5. Greene R.E., Schlamm H.T., Oestmann J.W., Stark P., Durand C., Lortholary O., Wingard J.R., Her-
a. Pacjent G / Patient G
brecht R., Ribaud P., Patterson T.F., Troke P.F., Denning D.W., Bennett J.E., DePauw B.E., Rubin
R.H.: Imaging findings in acute invasive pulmonary aspergillosis: clinical significance of the halo
sign. Clin. Infect. Dis., 2007, 44, 373-379.
6. Caillot D., Couaillier J.F., Bernard A., Casasnovas O., Denning D.W., Mannone L., Lopez J., Couil-
1,7
lault G., Piard F., Vagner O., Guy H.: Increasing volume and changing characteristics of invasive
1,5
pulmonary aspergillosis on sequential thoracic computed tomography scans in patients with neu-
tropenia. J. Clin. Oncol., 2001, 19, 253-259.
1,3
7. Hurst S.F., Reyes G.H., McLaughlin D.W., Reiss E., Morrison C.J.: Comparison of commercial latex
1,1
agglutination and sandwich enzyme immunoassays with a competitive binding inhibition enzyme
0,9
immunoassay for detection of antigenemia and antigenuria in a rabbit model of invasive aspergil-
losis. Clin. Diagn. Lab. Immunol., 2000, 7, 477-485.
0,7
8. Sulahian A., Tabouret M., Ribaud P., Sarfati J., Gluckman E., Latgé J.P., Derouin F.: Comparison
0,5
of an enzyme immunoassay and latex agglutination test for detection of galactomannan in the
0,3
diagnosis of invasive aspergillosis. Eur. J. Clin. Microbiol. Infect. Dis., 1996, 15, 139-145.
0,1 9. Aubry A., Porcher R., Bottero J., Touratier S., Leblanc T., Brethon B., Rousselot P., Raffoux E., Me-
notti J., Derouin F., Ribaud P., Sulahian A.: Occurrence and kinetics of false-positive Aspergillus
13.12.07 20.12.07 2.01.08 10.01.08 11.01.08 16.01.08
galactomannan test results following treatment with beta-lactam antibiotics in patients with
Data badania / The date of the investigation hematological disorders. J. Clin. Microbiol., 2006, 44, 389-394.
10. Mennink-Kersten M.A., Ruegebrink D., Klont R.R., Warris A., Gavini F., Op den Camp H.J., Verweij
P.E.: Bifidobacterial lipoglycan as a new cause for false-positive platelia Aspergillus enzyme-linked
b. Pacjent H / Patient H
immunosorbent assay reactivity. J. Clin. Microbiol., 2005, 43, 3925-3931.
11. Asano-Mori Y., Kanda Y., Oshima K., Kako S., Shinohara A., Nakasone H., Kaneko M., Sato H.,
Watanabe T., Hosoya N., Izutsu K., Asai T., Hangaishi A., Motokura T., Chiba S., Kurokawa M.:
5
False-positive Aspergillus galactomannan antigenaemia after haematopoietic stem cell trans-
4,5 plantation. J. Antimicrob. Chemother., 2008, 61, 411-416.
12. Mennink-Kersten M.A., Donnelly J.P., Verweij P.E.: Detection of circulating galactomannan for the
4
diagnosis and management of invasive aspergillosis. Lancet Infect. Dis., 2004, 4, 349-357.
3,5
13. Boutboul F., Alberti C., Leblanc T., Sulahian A., Gluckman E., Derouin F., Ribaud P.: Invasive asper-
3
gillosis in allogeneic stem cell transplant recipients: increasing antigenemia is associated with
2,5 progressive disease. Clin. Infect. Dis., 2002, 34, 939-943.
14. Woods G., Miceli M.H., Grazziutti M.L., Zhao W., Barlogie B., Anaissie E.: Serum Aspergillus galac-
2
tomannan antigen values strongly correlate with outcome of invasive aspergillosis: a study of 56
1,5
patients with hematologic cancer. Cancer, 2007, 110, 830-834.
1
15. Miceli M.H., Grazziutti M.L., Woods G., Zhao W., Kocoglu M.H., Barlogie B., Anaissie E.: Strong corre-
0,5 lation between serum aspergillus galactomannan index and outcome of aspergillosis in patients with
hematological cancer: clinical and research implications. Clin. Infect. Dis., 2008, 46, 1412-1422.
0
16. Maertens J., Buvé K., Theunissen K., Meersseman W., Verbeken E., Verhoef G., Van Eldere J.,
28.11.08 04.12.08 11.12.08 18.12.08 08.01.09 15.01.09
Lagrou K.: Galactomannan serves as a surrogate endpoint for outcome of pulmonary invasive
Data badania / The date of the investigation aspergillosis in neutropenic hematology patients. Cancer, 2009, 115, 355-362.
17. Sulahian A., Boutboul F., Ribaud P., Leblanc T., Lacroix C., Derouin F.: Value of antigen detection
using an enzyme immunoassay in the diagnosis and prediction of invasive aspergillosis in two adult
c. Pacjent I / Patient I
and pediatric hematology units during a 4-year prospective study. Cancer, 2001, 91, 311-318.
18. Maertens J., Verhaegen J., Lagrou K., Van Eldere J., Boogaerts M.: Screening for circulating galacto-
Ryc. 1. GMI w kolejnych próbkach krwi chorych z aspergilozą płuc
mannan as a noninvasive diagnostic tool for invasive aspergillosis in prolonged neutropenic patients
Fig. 1. GMI in consecutive blood samples of patients with aspergillosis
and stem cell transplantation recipients: a prospective validation. Blood, 2001, 97, 1604-1610.
19. Pinel C., Fricker-Hidalgo H., Lebeau B., Garban F., Hamidfar R., Ambroise-Thomas P., Grillot R.:
Detection of circulating Aspergillus fumigatus galactomannan: value and limits of the Platelia test
for diagnosing invasive aspergillosis. J. Clin. Microbiol., 2003, 41, 2184-2186.
Praca finansowana ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
20. Nawrot U., Nowicka J., Juszczak K., Gusin B.: Problemy diagnostyki mikologicznej u chorych
Wyższego (projekt N 402 055 31/1808)
z ostrą białaczką oraz poddawanych przeszczepom szpiku. Mikol. Lek., 2003, 10, 101-109.
21. Foy P.C., van Burik J.A., Weisdorf D.J.: Galactomannan antigen enzyme-linked immunosorbent as-
say for diagnosis of invasive aspergillosis after hematopoietic stem cell transplantation. Biol. Blood
Marrow Transplant., 2007, 13, 440-443.
Piśmiennictwo
22. Mennink-Kersten M.A., Ruegebrink D., Klont R.R., Warris A., Blijlevens N.M., Donnelly J.P., Ver-
1. Latge J.P., Kobayashi H., Debeaupuis J.P., Diaquin M., Sarfati J., Wieruszeski J.M., Parra E., Bou- weij P.E.: Improved detection of circulating Aspergillus antigen by use of a modified pretreatment
chara J.P., Fournet B.: Chemical and immunological characterization of the extracellular galacto- procedure. J. Clin. Microbiol., 2008, 46, 1391-1397.
mannan of Aspergillus fumigatus. Infect. Immun., 1999, 62, 5424-5433.
23. Tanriover M.D., Ascioglu S., Altun B., Uzun O.: Galactomannan on the stage: prospective evalua-
2. Ascioglu S., Rex J.H., DePauw B., Bennett J.E., Bille J, Crokaert F, Denning D.W., Donnelly J.P., tion of the applicability in routine practice and surveillance. Mycoses, 2008, Published Online: 10
Edwards J.E., Erjavec Z., Fiere D., Lortholary O., Maertens J., Meis J.F., Patterson T.F., Ritter J., Nov 2008.
Selleslag D., Shah P.M., Stevens D.A., Walsh T.J., Invasive Fungal Infections Cooperative Group
of the European Organization for Research and Treatment of Cancer, Mycoses Study Group Praca wpłynęła do Redakcji: 20.05.2009. Zaakceptowano do druku: 1.06.2009.
76
GMI
GMI
GMI