System J E K T kontroli dostÄ™pu P R Obezstykowej Y System bezstykowej kontroli dostÄ™pu kit AVT-886 Zadaniem systemu kontroli do- powtarzalne cechy, z ktÛrymi kaÅ‚- stÍpu jest identyfikacja obiektu dy z nas przychodzi na Å›wiat. (osoby lub przedmiotu), a nastÍp- MoÅ‚e to byĘ rysunek linii papi- Mamy nadziejÍ, Å‚e ten nie podjÍcie okreÅ›lonego dziaÅ‚ania. larnych naszego palca, wzÛr tÍ- Za tak ogÛlnÄ… definicjÄ… mogÄ… siÍ czÛwki oka, a w przyszÅ‚oÅ›ci moÅ‚e projekt i artykuÅ‚ spodoba siÍ kryĘ bardzo rÛÅ‚ne sposoby dzia- fragment sekwencji kodu genetycz- Czytelnikom zainteresowanym Å‚ania i zastosowania systemu. Mo- nego. Mniej skomplikowane syste- systemami kontroli dostÍpu. Å‚e on peÅ‚niĘ rolÍ elektronicznego my Å‚Ä…dajÄ… od kontrolowanej osoby SÄ…dzimy, Å‚e znajdÄ… coÅ› dla strÛÅ‚a przy drzwiach (wpuszczam przedstawienia specjalnego identy- siebie zarÛwno praktycy tego kogo znam), dyskretnego nad- fikatora, w ktÛrym ukryte jest has- chcÄ…cy samodzielnie zorcy rejestrujÄ…cego poruszanie siÍ Å‚o dostÍpu, najczÍÅ›ciej niepowta- uruchomiĘ taki minisystem osÛb wewnÄ…trz obiektu (biura, za- rzalny wielocyfrowy numer. Ze jak i Czytelnicy, ktÛrzy kÅ‚adu przemysÅ‚owego, chronionego wzglÍdu na wygodÍ, obecnie tÍ pragnÄ… jedynie o nim obiektu), elektronicznego sprze- rolÍ peÅ‚niÄ… plastykowe karty iden- poczytaĘ. Ponadto, piszÄ…cy dawcy, ktÛry moÅ‚e wydawaĘ lub tyfikacyjne znane np. posiadaczom oprogramowanie dla wypoÅ‚yczaĘ towar obliczajÄ…c na- kont bankowych. W kartach tych leÅ‚nośĘ, a nawet nieubÅ‚aganego oprÛcz dodatkowych informacji za- sterownikÛw procesorowych kadrowca, ktÛry pod koniec przed- pisany jest tzw. PIN-kod, ktÛrego znajdÄ… wskazÛwki, jak stawi dokÅ‚adne zestawienie czasu jednoczesne odczytanie z karty poradziĘ sobie z sortowaniem pracy kaÅ‚dego pracownika, bezli- i wpisanie przez uÅ‚ytkownika duÅ‚ych baz danych. toÅ›nie karzÄ…c spÛünialskich. umoÅ‚liwia np. dostÍp do swojego Øeby mÛc peÅ‚niĘ kaÅ‚dÄ… z tych konta i korzystanie z usÅ‚ug banko- rÛl, ukÅ‚ad musi najpierw rozrÛÅ‚- matu. Podobnego rodzaju karty niaĘ osoby i ich uprawnienia, a na- i sposÛb ich stosowania spotykany stÍpnie wykonywaĘ okreÅ›lone jest przy rÛÅ‚nego typu zamkach czynnoÅ›ci, np. zwalniaĘ rygiel szyfrowych. Jednak jeÅ‚eli ukÅ‚ad drzwi i ewentualnie zapamiÍtywaĘ kontroli dostÍpu miaÅ‚by byĘ zasto- dane wchodzÄ…cego. ChociaÅ‚ ludzi sowany w miejscach, gdzie prze- Å‚yjÄ…cych na Ziemi jest coraz wiÍ- pÅ‚yw ludzi jest bardzo duÅ‚y, to cej, ukÅ‚ad powinien mieĘ moÅ‚li- taki system nie jest najlepszy. woÅ›ci bezbÅ‚Ídnej identyfikacji oso- MoÅ‚na sobie wyobraziĘ tÅ‚um ki- by. NajnowoczeÅ›niejsze systemy bicÛw piÅ‚karskich przed wejÅ›ciem analizujÄ… w tym celu osobiste i nie- na stadion, gdy kaÅ‚dy z wchodzÄ…- Elektronika Praktyczna 10/2000 10 System bezstykowej kontroli dostÄ™pu cych musi przeciÄ…gnąĘ kartÍ przez Ze wzglÍdu na sposÛb dziaÅ‚a- rÛÅ‚nych formatach. Funkcje po- szczelinÍ czytnika, a potem jeszcze nia, czytnik moÅ‚e prawidÅ‚owo szczegÛlnych wyprowadzeÒ czyt- wystukaĘ na klawiaturze PIN-kod, zidentyfikowaĘ kartÍ z odlegÅ‚oÅ›ci nika sÄ… nastÍpujÄ…ce: ktÛry wÅ‚aÅ›nie zapomniaÅ‚. Awantu- kilku, kilkunastu centymetrÛw. 1.GND. ry i bitwy ze sÅ‚uÅ‚bami porzÄ…dko- Dystans ten zwiÍksza siÍ do metra 2.Kod karty odczytywany w forma- wymi sÄ… pewne. W takim przypad- lub wiÍcej w przypadku kart, ktÛ- cie 1-Wire DS1990 firmy Dallas. ku lepiej skorzystaĘ z kart trans- re do swojego zasilania wykorzys- 3.Kod karty w formacie transmisji ponderowych przekazujÄ…cych kod tujÄ… wewnÍtrzne miniaturowe ba- RS232 o parametrach: za pomocÄ… pola elektromagnetycz- terie. Zazwyczaj ze wzglÍdu na - prÍdkośĘ 2400bd, nego. Takie karty wymagajÄ… jedy- oszczÍdny sposÛb korzystania - 8 bitÛw danych, nie zbliÅ‚enia karty w okolicÍ czyt- z energii, karty takie mogÄ… praco- - 1 bit stopu, nika bez koniecznoÅ›ci potwierdza- waĘ przez kilka lat, jednak po - bez kontroli parzystoÅ›ci. nia kodu. Identyfikacja wchodzÄ…- wyczerpaniu siÍ baterii nie moÅ‚na 4.Kod karty w formacie 40 impul- cych jest rÛwnie skuteczna, a prze- juÅ‚ ich dalej wykorzystywaĘ. sÛw o rÛÅ‚nym czasie trwania. pÅ‚yw ludzi duÅ‚o wiÍkszy. Bitowi 0 odpowiada ujemny im- puls o dÅ‚ugoÅ›ci 120µs a bitowi Karta transponderowa Karta i czytnik 1 impuls 30µs. W sposÛb schematyczny budo- z rodziny UNIQUE 5.Pojedynczy ujemny impuls wÍ karty transponderowej pokaza- W projekcie naszego minisyste- o czasie trwania 120µs poprzed- no na rys. 1. GÅ‚Ûwnymi elemen- mu kontroli dostÍpu jako element zajÄ…cy poczÄ…tek nowej transmis- tami karty sÄ…: miniaturowy ukÅ‚ad identyfikujÄ…cy uÅ‚yte zostaÅ‚y karty ji 40-bitowego kodu. elektroniczny i doÅ‚Ä…czona do nie- transponderowe z rodziny UNI- 6.Zasilanie +5V (Å›redni pobÛr go pÍtla anteny. Do dziaÅ‚ania QUE. SÄ… to karty tylko do odczytu, prÄ…du 35mA). karty niezbÍdne jest zewnÍtrzne tzn. Å‚e informacjÍ, zakodowanÄ… na zmienne pole elektromagnetyczne. etapie produkcji w miniaturowej ZaÅ‚oÅ‚enia techniczne Pole wzbudza w antenie zmienny koÅ›ci kaÅ‚dej z kart, uÅ‚ytkownik i schemat ukÅ‚adu prÄ…d, ktÛry po wyprostowaniu moÅ‚e tylko odczytywaĘ. Pod wpÅ‚y- Do stworzenia chociaÅ‚by naj- i odfiltrowaniu zasila ukÅ‚ad karty. wem pola elektromagnetycznego prostszego systemu kontroli dostÍ- Z kolei ukÅ‚ad poprzez modulacjÍ czytnika karta wysyÅ‚a swÛj 64- pu sam czytnik jednak nie wy- pola, z ktÛrego pobiera energiÍ, bitowy kod. SkÅ‚ada siÍ on z 9 starcza. Potrzebny jest jeszcze moÅ‚e przesÅ‚aĘ do czytnika zako- bitÛw nagÅ‚Ûwka, 40 bitÛw numeru ukÅ‚ad sterownika, ktÛry bÍdzie dowanÄ… informacjÍ, np. swÛj nu- i 15 bitÛw kontrolno-korekcyjnych, decydowaÅ‚, co naleÅ‚y zrobiĘ po mer. Jak z tego widaĘ, caÅ‚y proces wykorzystywanych do eliminacji odczycie numeru karty oraz ste- wymiany danych zachodzi pomiÍ- bÅ‚ÍdÛw transmisji. Jak gwarantuje rowaÅ‚ ukÅ‚adami wykonawczymi. dzy antenami czytnika i karty za producent, 40-bitowy numer jest Przy opracowaniu konstrukcji ta- pomocÄ… pola elektromagnetyczne- unikatowy, co znaczy, Å‚e nie mogÄ… kiego sterownika przyjÍto nastÍ- go wytwarzanego przez czytnik. pojawiĘ siÍ dwie karty o takim pujÄ…ce zaÅ‚oÅ‚enia: Zazwyczaj czÍstotliwośĘ genero- samym numerze. DziÍki takiemu 1. Sterownik bÍdzie wspÛÅ‚pra- wanego pola wynosi 125kHz, cho- zaÅ‚oÅ‚eniu posiadacz karty moÅ‚e cowaĘ z zewnÍtrznym programem, ciaÅ‚ sÄ… systemy, w ktÛrych ta byĘ bezbÅ‚Ídnie zidentyfikowany, za pomocÄ… ktÛrego bÍdzie moÅ‚na czÍstotliwośĘ wynosi kilkanaÅ›cie a potencjalna pojemnośĘ bazy nu- ustalaĘ parametry pracy ukÅ‚adu megahercÛw. merÛw gwarantuje, Å‚e nawet gdy- kontroli dostÍpu. JednoczeÅ›nie kon- Systemy ìwewnÍtrznej elektro- by obdarowano kartami wszystkich strukcja sterownika powinna umoÅ‚- nikiî karty wytwarzane sÄ… maso- mieszkaÒcÛw planety, i tak wiele liwiĘ samodzielnÄ… pracÍ ukÅ‚adu. wo przez kilku wielkich wytwÛr- numerÛw pozostaÅ‚oby jeszcze nie 2. Sterownik powinien posia- cÛw. Chipy ukÅ‚adÛw elektronicz- wykorzystanych. daĘ blok pamiÍci nieulotnej, nych sÄ… po przetestowaniu Å‚Ä…czo- W zaprojektowanym systemie w ktÛrej byÅ‚aby przechowywana ne z uzwojeniem anteny, a na- do odczytu kart wykorzystano zin- baza danych o kartach, ich upra- stÍpnie caÅ‚ośĘ zalewana jest elas- tegrowany czytnik, w ktÛrym na wnieniach, a takÅ‚e gromadzone by tycznym Å‚elem. Tak przygotowane jednej, zabezpieczonej przed byÅ‚y informacje o odczytanych ukÅ‚ady wysyÅ‚ane sÄ… do koÒcowe- wpÅ‚ywami atmosferycznymi pÅ‚ytce w czasie pracy czytnika kartach. go producenta, ktÛry opakowuje znajduje siÍ elektronika oraz wy- 3. Sterownik wspÛÅ‚pracujÄ…cy ukÅ‚ady w plastikowe wafle. Na trawione zwoje anteny nadawczo- z czytnikiem kart powinien po tych plastikowych ochronnych odbiorczej. (DostÍpne sÄ… takÅ‚e czyt- kaÅ‚dym odczycie porÛwnywaĘ da- pÅ‚ytkach mogÄ… byĘ nadrukowane niki bez anteny, ktÛrÄ… jako zewnÍt- dane identyfikacyjne odbiorcy, rzny, samodzielnie wykonany ele- a nawet nazwisko i fotografia koÒ- ment doÅ‚Ä…cza siÍ do czytnika.) cowego uÅ‚ytkownika karty. Na rys. 2 pokazano schema- SposÛb budowy karty czyni jÄ… tycznie wyglÄ…d czytnika i rozkÅ‚ad znacznie odporniejszÄ… na znisz- jego wyprowadzeÒ. Do dwÛch z 6 czenie niÅ‚ karty z paskiem mag- wyprowadzeÒ podÅ‚Ä…cza siÍ zasila- netycznym. NajczÍÅ›ciej, nawet po nie czytnika (+5V), a na pozosta- przypadkowym zagiÍciu karta mo- Å‚ych po odczycie karty pojawia Rys. 1. Budowa karty transpondero- Å‚e byĘ jeszcze odczytana. siÍ jej 40-bitowy kod w kilku wej. Elektronika Praktyczna 10/2000 11 System bezstykowej kontroli dostÄ™pu ne karty z informacjami zapisany- czymi, np. ryglem drzwi lub mi w swojej bazie, a nastÍpnie sygnalizacjÄ…, za poÅ›rednictwem sterowaĘ urzÄ…dzeniem wykonaw- gniazda JP2. Kiedy odczytana kar- czym, np. ryglem zamka. Informa- ta posiada odpowiednie uprawnie- cja o odczytanej karcie powinna nia, procesor poprzez tranzystor byĘ zapamiÍtywana do pÛüniejsze- T1 wymusza na wyjÅ›ciu JP2-1 go wykorzystania przez uÅ‚ytkow- poziom niski o czasie trwania nika systemu kontroli dostÍpu. 0,5s. OczywiÅ›cie, sterowanie ryg- Na rys. 3 pokazano schemat lem zamka, ktÛry do swojej pracy sterownika ukÅ‚adu kontroli dostÍ- potrzebuje duÅ‚ego prÄ…du, nie jest pu, speÅ‚niajÄ…cy przyjÍte wczeÅ›niej moÅ‚liwe przy uÅ‚yciu jedynie tran- zaÅ‚oÅ‚enia. CentralnÄ… czÍÅ›ciÄ… ste- zystora T1. Potrzebny jest wiÍc rownika jest procesor U2, ktÛry ukÅ‚ad poÅ›redniczÄ…cy np. przekaü- za poÅ›rednictwem ukÅ‚adu U8 nik lub ukÅ‚ad Darlingtona (np. i gniazda Zl1 moÅ‚e wymieniaĘ ULN2002). JeÅ‚eli odczytana karta dane z zewnÍtrznym programem nie ma uprawnieÒ do wejÅ›cia, na Rys. 2. WyglÄ…d czytnika i rozkÅ‚ad zainstalowanym na komputerze JP2-2 przez ok. 3s wystÍpuje jego wyprowadzeÅ„. PC. Wszystkie dane gromadzone poziom niski, ktÛry w podobny w czasie pracy systemu przecho- sposÛb jak opisany przed chwilÄ… docznego dla uÅ‚ytkownika spo- wywane sÄ… w pamiÍci RAM U3. impuls zezwolenia moÅ‚na wyko- wolnienia szybkoÅ›ci dziaÅ‚ania. Nawet jeÅ‚eli ukÅ‚ad nie jest zasi- rzystaĘ do sterowania ostrzegaw- Praktyka pokazuje, Å‚e najwiÍk- lany, zawartośĘ pamiÍci podtrzy- czym sygnaÅ‚em Å›wietlnym lub sze kÅ‚opoty sprawia przeszukiwa- mywana jest dziÍki baterii BT1. düwiÍkowym. nie bazy numerÛw zarejestrowa- UkÅ‚ad U11 peÅ‚ni rolÍ inteligent- Na pÅ‚ytce sterownika zamonto- nych w systemie kart. Im baza jest nego przeÅ‚Ä…cznika zasilania. Nie- wany jest takÅ‚e ukÅ‚ad U9, bÍdÄ…cy wiÍksza, tym napotykane kÅ‚opoty przerwanie monitoruje napiÍcie zegarem czasu rzeczywistego, sÄ… wiÍksze. +5V zasilajÄ…ce sterownik. W mo- z ktÛrego moÅ‚na rÛwnieÅ‚ odczy- Podstawowym problemem jest mencie zaniku zasilania, gdy jego tywaĘ aktualnÄ… datÍ. Zegar, po- czas potrzebny na porÛwnanie wartośĘ spadnie poniÅ‚ej 4,62V, dobnie jak pamiÍĘ danych, jest numeru odczytanej karty z nume- ukÅ‚ad bÅ‚yskawicznie przeÅ‚Ä…cza za- w czasie zaniku napiÍcia zasilania rami w bazie, aby stwierdziĘ, czy silanie pamiÍci na podtrzymanie podtrzymywany bateryjnie. jej wÅ‚aÅ›ciciel posiada prawo do bateryjne, jednoczeÅ›nie podajÄ…c Z kolei ukÅ‚ad U10 chroni pro- otwarcia drzwi. Dla ilustracji naj- na wejÅ›cie CS pamiÍci U3 poziom cesor przed zakÅ‚Ûceniami wynika- lepiej posÅ‚uÅ‚yĘ siÍ przykÅ‚adem. wysoki. DziÍki temu zablokowana jÄ…cymi z niebezpiecznego obniÅ‚e- Opisywany system kontroli ma jest moÅ‚liwośĘ przypadkowego za- nia siÍ napiÍcia zasilania. Gdy moÅ‚liwośĘ zapamiÍtania do 256 pisu bÅ‚Ídnych danych, co mogÅ‚o- spadnie ono poniÅ‚ej wartoÅ›ci kry- kart w swojej bazie. PrzeciÍtny by siÍ zdarzyĘ w czasie zaniku tycznej, procesor jest zerowany. czas trwania porÛwnania odczyta- napiÍcia zasilania, gdy dziaÅ‚anie UkÅ‚ad, zarÛwno funkcjonalnie, jak nego przez czytnik 5-bajtowego procesora moÅ‚e juÅ‚ byĘ zakÅ‚Ûco- i rozkÅ‚adem nÛÅ‚ek, odpowiada po- numeru karty z numerem na ko- ne. Gdy napiÍcie zasilania po- dobnemu ukÅ‚adowi zerujÄ…cemu lejnej pozycji w bazie trwa ok. nownie przekroczy poziom 4,62V, DS1812. 2 tysiÍcy cykli, co przy zastoso- bateria zostaje odÅ‚Ä…czona, napiÍcie UkÅ‚ad kontroli dostÍpu moÅ‚e wanym kwarcu procesora daje +5V podane na ukÅ‚ad pamiÍci, byĘ zasilany zarÛwno napiÍciem w przybliÅ‚eniu czas 2ms. JeÅ‚eli a moÅ‚liwośĘ zapisu do pamiÍci staÅ‚ym, jak i zmiennym podawa- caÅ‚a baza zostanie zapisana, a nu- ponownie jest przywracana. Do nym za poÅ›rednictwem gniazda mer odczytanej karty bÍdzie za- prawidÅ‚owej pracy ukÅ‚adu nie- JP4. WartośĘ tego napiÍcia powin- rejestrowany na ostatniej pozycji, zbÍdne jest, aby napiÍcie baterii na mieÅ›ciĘ siÍ w granicach 8..12V. to przy przeszukiwaniu bazy me- podtrzymujÄ…cej mieÅ›ciÅ‚o siÍ NapiÍcie moÅ‚e byĘ nawet wyÅ‚sze, todÄ… kolejnych porÛwnaÒ naleÅ‚y w przedziale od +2,5V do +4V. jednak ze wzglÍdu na pobierany caÅ‚y cykl powtÛrzyĘ 256 razy, co Z czytnikiem, ktÛry przekazuje przez ukÅ‚ad prÄ…d ok. 100mA ko- daje w sumie czas trwania caÅ‚ej dane odczytanych kart transpon- nieczny bÍdzie radiator przykrÍca- operacji rÛwny ok. 0,5s. Nie jest derowych, procesor komunikuje ny do ukÅ‚adu stabilizatora U12. to wiele, a w dodatku moÅ‚na by siÍ za poÅ›rednictwem zÅ‚Ä…cza JP1. sprÛbowaĘ zoptymalizowaĘ caÅ‚Ä… O odczycie nowej karty procesor Sortowanie bazy danych procedurÍ i jeszcze trochÍ ten jest informowany przez pojawie- NadszedÅ‚ czas, Å‚eby wspomnieĘ czas skrÛciĘ. Co jednak zrobiĘ, nie siÍ pojedynczego impulsu na o oprogramowaniu procesora za- gdy kart w bazie jest 1000 lub zÅ‚Ä…czu JP1-5, poprzedzajÄ…cego po- rzÄ…dzajÄ…cego pracÄ… systemu. 20000 (a po pewnych zmianach czÄ…tek kaÅ‚dej transmisji. NastÍp- Wbrew pozorom jego obowiÄ…zki konstrukcyjnych czytnik jest nie ujemne zbocza impulsÛw stro- sÄ… spore, musi bowiem wspÛÅ‚pra- w stanie takÄ… bazÍ kart obsÅ‚ugi- bujÄ…cych (JP1-4) wyznaczajÄ… mo- cowaĘ z czytnikiem kart, obsÅ‚ugi- waĘ)? ZaÅ‚oÅ‚enie, Å‚e wchodzÄ…cy na ment odczytu przesyÅ‚anych szere- waĘ port szeregowy RS232, prze- reakcjÍ urzÄ…dzenia bÍdzie czekaÅ‚ gowo bitÛw danych liniÄ… JP1-3. szukiwaĘ bazÍ danych i sterowaĘ 4 lub wiÍcej sekund jest nie do Procesor moÅ‚e sterowaĘ ze- urzÄ…dzeniami wykonawczymi. przyjÍcia. MoÅ‚na co prawda wnÍtrznymi ukÅ‚adami wykonaw- A wszystko jednoczeÅ›nie, bez wi- zwiÍkszyĘ szybkośĘ taktowania Elektronika Praktyczna 10/2000 12 System bezstykowej kontroli dostÄ™pu procesora, ale w pewnym momen- a.PrzypisaĘ zmiennej lim_h war- if (wynik == 0) return compare; cie i taka moÅ‚liwośĘ nie wystar- tośĘ compare, czyli lim_h = if (wynik > 0) czy, tym bardziej, Å‚e mamy do compare. { czynienia z maÅ‚ymi procesorami b.ObliczyĘ nowy adres compare lim_h = compare; jednoukÅ‚adowymi, a nie potÍÅ‚ny- korzystajÄ…c ze wzoru compare = compare = lim_l + (lim_h - lim_l)/2; mi procesorami do komputerÛw lim_l + (lim_h - lim_l)/2. } klasy PC. Jedynym wyjÅ›ciem jest c.SkoczyĘ do punktu 3 kontynu- if (wynik < 0) zastosowanie specjalnej procedury ujÄ…c porÛwnania. { sortujÄ…cej, ktÛra znaczÄ…co skrÛci 6. JeÅ›li numer pobrany z bazy lim_l =compare; czas wyszukiwania i porÛwnywa- jest mniejszy od numeru szuka- compare = lim_l + (lim_h - lim_l)/2; nia numerÛw kart. W czytniku nego, naleÅ‚y wykonaĘ nastÍpujÄ…ce } zastosowana zostaÅ‚a metoda wy- operacje: } szukiwania z podziaÅ‚em przez pÛÅ‚. a.PrzypisaĘ zmiennej lim_l war- } Metoda ta jest znana od daw- tośĘ compare, czyli lim_l = //Procedura porównania numeru z bazy na i stosowana takÅ‚e w kompute- compare. //z numerem szukanym rach PC do przeszukiwania baz b.ObliczyĘ nowy adres compare //parametr wejÅ›ciowy: adres elementu z bazy danych. Na poczÄ…tku wymaga korzystajÄ…c ze wzoru compare = //użyty do porównaÅ„ z numerem szukanym tylko przyjÍcia jednego zaÅ‚oÅ‚enia: lim_l + (lim_h - lim_l)/2. //parametr wyjÅ›ciowy: numery kart przechowywane c.SkoczyĘ do punktu 3 kontynu- // 0 - numery sÄ… sobie równe w bazie bÍdÄ… w sposÛb uporzÄ…d- ujÄ…c porÛwnania. // -1 - numer w bazie jest mniejszy od numeru kowany tzn. od najmniejszego do WykorzystujÄ…c taki algorytm, // szukanego najwiÍkszego albo odwrotnie, z zawÍÅ‚aniem przeszukiwanego // 1 - numer w bazie jest wiÄ™kszy od numeru przy czym numery nastÍpujÄ…cych obszaru w kaÅ‚dym kroku o poÅ‚o- // szukanego po sobie w bazie kart nie muszÄ… wÍ, w caÅ‚kowicie zapeÅ‚nionej ba- signed char ProceduraPorownania(unsigned char byĘ numerami kolejnymi. WaÅ‚ne, zie 200-elementowej szukany nu- compare) aby numer karty w bazie byÅ‚ np. mer zidentyfikujemy po maksy- { ìstarszyî od numeru go poprze- malnie 8 krokach. Dla bazy o po- if (baza[compare] == szukany_adres) return 0; dzajÄ…cego, a ìmÅ‚odszyî od nume- jemnoÅ›ci 2000 elementÛw potrze- if (baza[compare] < szukany_adres) return -1; ru nastÍpnego. GdybyÅ›my przy- ba maksymalnie 11 krokÛw, a wiÍc if (baza[compare] > szukany_adres return 1; kÅ‚adowo przyjÍli bazÍ o pojem- oszczÍdnoÅ›ci czasowe sÄ… znaczne. } noÅ›ci 200 numerÛw 1-bajtowych, Algorytm ten moÅ‚na przeÅ‚oÅ‚yĘ Przedstawiony fragment progra- to mogÅ‚aby ona wyglÄ…daĘ nastÍ- na fragment programu procesora. mu wymaga kilku sÅ‚Ûw komenta- pujÄ…co: 3, 4, 10, 16, 17, 44 itd. Najwygodniej bÍdzie to zrobiĘ po- rza. CaÅ‚a procedura skÅ‚ada siÍ PrzystÍpujÄ…c do sprawdzenia, czy sÅ‚ugujÄ…c siÍ zapisem w jÍzyku C. z dwÛch podprogramÛw: Procedu- np. numer 17 wystÍpuje w bazie raSzukania() i ProceduraPorowna- naleÅ‚y jedynie wiedzieĘ, ile nu- //zmienne globalne nia(). Drugi z podprogramÛw do- merÛw jest juÅ‚ w bazie zapisa- unsigned char baza[200]; konuje porÛwnania wartoÅ›ci zapi- nych. Kolejne kroki wyszukiwa- unsigned char najstarszy_adres_bazy; sanej w bazie z szukanÄ… wartoÅ›ciÄ… nia numeru bÍdÄ… wyglÄ…daÅ‚y na- unsigned char szukany_adres; i zwraca taki parametr, jak to stÍpujÄ…co: //Procedura odszukania w bazie pozycji opisano w komentarzu. Procedury 1. Zmiennej lim_l naleÅ‚y przy- //adresu szukany_adres porÛwnaÒ uÅ‚yte na poczÄ…tku pod- pisaĘ ìnajmÅ‚odszyî adres w bazie, //parametr wyjÅ›ciowy: odszukana pozycja programu ProceduraSzukania() ma- czyli 0, a zmiennej lim_h ìnajstar- //w bazie lub 0xFF gdy element nie wystÄ™puje / jÄ… za zadanie ustalenie, czy szu- szyî wykorzystany adres w bazie. /w bazie kany numer nie jest wpisany na 2. NaleÅ‚y obliczyĘ adres ele- unsigned char ProceduraSzukania(void) pierwszej lub na ostatniej pozycji mentu, ktÛry bÍdzie pobrany z ba- { bazy. JeÅ›li zaÅ› wartośĘ szukanego zy do porÛwnaÒ compare. Adres unsigned char compare, lim_l, lim_h; numeru jest mniejsza od wartoÅ›ci ten zostanie wyznaczony ze wzo- lim_l = 0; numeru zapisanego na pierwszej ru compare = (lim_h - lim_l)/2. lim_h = najstarszy_adres_bazy; pozycji bazy lub wartośĘ ta jest OczywiÅ›cie, gdy wystÄ…pi czÍśĘ wynik = ProceduraPorownania(lim_l); wiÍksza od wartoÅ›ci numeru za- uÅ‚amkowa wynik naleÅ‚y zaokrÄ…g- if (wynik == 0) return lim_l; pisanego na ostatniej pozycji bazy, liĘ w gÛrÍ lub w dÛÅ‚ tak, aby //szukany numer wpisany jest na 0 pozycji bazy to wiadomo, Å‚e szukanego numeru otrzymaĘ liczbÍ caÅ‚kowitÄ…. if (wynik == 1) return 0xFF; w bazie nie ma. 3. Z bazy naleÅ‚y pobraĘ numer // w bazie nie ma szukanego elementu Oprogramowanie procesora ste- spod adresu compare. NastÍpnie wynik = ProceduraPorownania(lim_h); rujÄ…cego ukÅ‚adem kontroli dostÍ- numer ten naleÅ‚y porÛwnaĘ z nu- if (wynik == 0) return lim_h; pu, w czÍÅ›ci zwiÄ…zanej z przeszu- merem szukanym. //szukany numer wpisany jest na ostatniej kiwaniem bazy danych kart, jest 4. Gdy numery sÄ… identyczne //pozycji bazy zbliÅ‚one do przedstawionego po- koÒczymy procedurÍ w tym miej- if (wynik == -1) return 0xFF; wyÅ‚ej. RÛÅ‚nice polegajÄ… na doda- scu. //w bazie nie ma szukanego elementu niu kilku zabezpieczeÒ, np. pusta 5. JeÅ›li numer pobrany z bazy compare = (lim_h - lim_l)/2; baza nie jest przeszukiwana. jest wiÍkszy od numeru szukane- while (compare != 0) I oczywiÅ›cie numery kart sÄ… 5- go, naleÅ‚y wykonaĘ nastÍpujÄ…ce { bajtowe, przechowywane w ze- operacje: wynik = ProceduraPorownania(compare); wnÍtrznej pamiÍci RAM. Elektronika Praktyczna 10/2000 13 System bezstykowej kontroli dostÄ™pu Transmisja pomiÍdzy sterownikiem a programem sterujÄ…cym Normalnie ukÅ‚ad kontroli do- stÍpu dziaÅ‚a jako autonomiczne urzÄ…dzenie, ktÛre odczytuje nu- mer zbliÅ‚onej do czytnika karty i odpowiednio do sytuacji steruje urzÄ…dzeniami wykonawczymi. Øe- by jednak tak funkcjonowaĘ, ukÅ‚ad musi byĘ najpierw ìnakarmionyî danymi. Dane o nu- merach kart uprawnionych, ogra- niczeniach dostÍpu czy chociaÅ‚- by ustawienia zegara czasu rzeczywistego pochodzÄ… z progra- mu sterujÄ…cego i przekazywane sÄ… za poÅ›rednictwem portu szerego- wego RS232. Program sterujÄ…cy zainstalowany na komputerze kla- sy PC zarzÄ…dza centralnÄ… bazÄ… kart, ktÛra w postaci pliku prze- chowywana jest w tym samym katalogu co program. W bazie tej kaÅ‚dy numer zarejestrowanej kar- Rys. 3. Schemat elektryczny sterownika ukÅ‚adu kontroli dostÄ™pu. Elektronika Praktyczna 10/2000 14 System bezstykowej kontroli dostÄ™pu ty (maÅ‚o czytelny dla osoby ob- sÅ‚ugujÄ…cej system) powiÄ…zany jest z okreÅ›leniem tekstowym - nazwÄ… (tzw. aliasem), ktÛrÄ… moÅ‚e byĘ np. nazwisko uÅ‚ytkownika karty - Jan Kowalski. PoniewaÅ‚ sterow- nikowi aliasy nie sÄ… do pracy potrzebne, program sterujÄ…cy przesyÅ‚a do czytnika jedynie ze- staw numerÛw kart oraz warunki ograniczeÒ dostÍpu, np. od go- dziny 8 do 16 z wyjÄ…tkiem nie- dziel, w okresie od stycznia do lipca. Program sterujÄ…cy musi takÅ‚e dbaĘ, aby baza danych w czytniku byÅ‚a identyczna z ba- zÄ… w komputerze i w przypadku niezgodnoÅ›ci powiadamiaĘ o tym uÅ‚ytkownika. Do realizacji tych zadaÒ i wymiany danych ze ste- rownikiem program sterujÄ…cy wy- korzystuje zestaw rozkazÛw. Roz- Rys. 4. Widok okna programu. kazem jest ciÄ…g bajtÛw wysyÅ‚a- nych do sterownika, zgodny AAH - zamykanie czytnika; Program sterujÄ…cy z okreÅ›lonym formatem. Format AFH - rozkaz zerowania czytnika. Do obsÅ‚ugi ukÅ‚adu kontroli ten jest nastÍpujÄ…cy: Komendy przesyÅ‚ania danych: dostÍpu napisany zostaÅ‚ program STR, Ile, Adres, Komenda, Suma A4H - przesyÅ‚anie czasu do zegara sterujÄ…cy, ktÛry dziaÅ‚a na kompu- Gdzie: czytnika; terze z okienkami WIN9x. Opisa- STR - to bajt poczÄ…tkowy, ktÛrego A5H - odczyt czasu z zegara czyt- nie poszczegÛlnych funkcji pro- wartośĘ wynosi zawsze 02H. nika; gramu najlepiej pokaÅ‚e moÅ‚liwoÅ›- Ile - dwa bajty okreÅ›lajÄ…ce liczbÍ ADH - dopisanie nowego numeru ci urzÄ…dzenia. Trzeba zaznaczyĘ, bajtÛw w sekwencji Komenda. karty do bazy czytnika; Å‚e prawie dla wszystkich funkcji Adres - adres czytnika, do ktÛrego A2H - rozkaz odczytu kolejnej programu jest wymagane, aby kierowany jest rozkaz. W przy- pozycji logu zdarzeÒ, czyli daty czytnik byÅ‚ wÅ‚Ä…czony i poÅ‚Ä…czony padku urzÄ…dzenia w tej wersji i czasu odczytu kolejnych kart. z komputerem zawsze bÍdzie miaÅ‚ wartośĘ 01H. Rozkazy pomocnicze: Po uruchomieniu programu Komenda - w sekwencji komendy B5H - rozkaz odczytu 9 bajtÛw uÅ‚ytkownik ma do dyspozycji me- wysyÅ‚any jest bajt kodu komen- zawierajÄ…cych dane techniczne nu gÅ‚Ûwne skÅ‚adajÄ…ce siÍ z 5 opcji dy i ewentualnie dodatkowe baj- odpytywanego czytnika; (rys. 4). KaÅ‚da opcja zwiÄ…zana ty danych. B4H - odczyt 2 bajtÛw sygnatury jest z innÄ… grupÄ… funkcji ukÅ‚adu. Suma - dwa bajty sumy kontrol- pozwalajÄ…cych okreÅ›liĘ, czy ba- nej zabezpieczajÄ…cej przekaz za danych czytnika jest iden- 1. Raporty czytnika przed przekÅ‚amaniami w czasie tyczna z zawartoÅ›ciÄ… bazy Ta czÍśĘ menu zwiÄ…zana jest transmisji. Do obliczenia sumy w komputerze. z przeglÄ…daniem i edycjÄ… informa- kontrolnej uÅ‚yte sÄ… bajty Ile, Wszystkie rozkazy przesyÅ‚ane cji odczytywanych z ukÅ‚adu w for- Adres i Komenda traktowane ja- sÄ… z szybkoÅ›ciÄ… 19200 bodÛw mie raportÛw. Raporty przekazujÄ… ko liczby 2-bajtowe. JeÅ‚eli uÅ‚yta w formacie 8 bitÛw danych i 1 dane o efektach pracy ukÅ‚adu. do obliczenia sumy kontrolnej bitu stopu bez bitu parzystoÅ›ci. MoÅ‚liwe sÄ… do wyboru dwie liczba bajtÛw jest nieparzysta, MoÅ‚e siÍ wydawaĘ, Å‚e sposÛb podopcje: na potrzebÍ sumowania jako sterowania czytnikiem jest zbyt a. Odczyt raportÛw ostatni bajt dodaje siÍ liczbÍ skomplikowany jak na zadania, b. Edycja logu zdarzeÒ 00H. Z kolei gdy obliczona war- ktÛre ma speÅ‚niaĘ. Trzeba przy- Odczyt raportÛw tośĘ sumy przekracza 2 bajty znaĘ, Å‚e ta wersja systemu po- Po wybraniu tej funkcji wy- kontrolne, najstarszy bajt sumy wstaÅ‚a poprzez uproszczenie sys- Å›wietlane jest okienko z kilkoma jest odrzucany. Dla przykÅ‚adu, temu w wersji bardziej skompli- informacjami, ktÛre cyklicznie od- komenda otwierajÄ…ca czytnik do kowanej. PoniewaÅ‚ ukÅ‚ad pier- czytywane sÄ… z ukÅ‚adu (jeÅ‚eli czytania kart bÍdzie miaÅ‚a po- wotny sprawdziÅ‚ siÍ w praktyce, czytnik nie jest wÅ‚Ä…czony, wy- staĘ: 02H, 00H, 01H, 01H, A7H, wydawaÅ‚o siÍ sensowne uproÅ›ciĘ Å›wietlana zostanie informacja 01H, A8H. wyprÛbowane juÅ‚ urzÄ…dzenie (na- o bÅ‚Ídzie transmisji). W gÛrnej Lista rozkazÛw, na ktÛre reagu- wet zachowujÄ…c nadmiarowośĘ je- czÍÅ›ci okienka moÅ‚na odczytaĘ je czytnik jest dośĘ obszerna. go funkcji), niÅ‚ tworzyĘ od nowa czas i datÍ zapisane w zegarze SkÅ‚adajÄ… siÍ na niÄ… m.in. rozkazy ukÅ‚ad z nieznanÄ… liczbÄ… bÅ‚ÍdÛw czasu rzeczywistego PCF8583, bezpoÅ›rednio sterujÄ…ce czytnikiem: nie wykrytych w fazie testowa- ktÛry jest zamontowany na pÅ‚ytce A7H - otwieranie czytnika; nia. sterownika. Ustawienia te moÅ‚na Elektronika Praktyczna 10/2000 15 System bezstykowej kontroli dostÄ™pu zmieniĘ przez wysÅ‚anie do czyt- 2. Baza kart uwzglÍdniane, gdy speÅ‚niajÄ… nika czasu systemowego kompu- Ta czÍśĘ menu gÅ‚Ûwnego zwiÄ…- warunek sumy logicznej. JeÅ‚eli tera. NastÄ…pi to po naciÅ›niÍciu zana jest z tworzeniem, edycjÄ… w danym momencie chociaÅ‚ jeden znajdujÄ…cego siÍ obok symbolu i przesyÅ‚aniem bazy kart rozpoz- rodzaj ograniczenia bÍdzie aktyw- przycisku. nawanych przez ukÅ‚ad kontroli ny, karta nie uzyska uprawnieÒ W drugiej sekcji okienka wy- dostÍpu. Do wyboru sÄ… nastÍpu- do wejÅ›cia. Å›wietlany jest stan dwÛch liczni- jÄ…ce opcje: Po zakoÒczeniu dobierania kÛw czytnika: licznika liczby a. Zarejestuj kartÍ wszystkich ustawieÒ, kartÍ moÅ‚na wejśĘ uprawnionych i licznika b. Wyrejestruj kartÍ dodaĘ do bazy zarejestrowanych wszystkich prÛb wejśĘ. RÛÅ‚nica c. Edycja bazy kart. Zmodyfikowana baza jest wskazaÒ obu licznikÛw polega na d. Kasuj bazÍ automatycznie przesyÅ‚ana do pod- tym, Å‚e drugi z nich wyÅ›wietla Zarejestruj kartÍ Å‚Ä…czonego czytnika. takÅ‚e liczbÍ prÛb wejśĘ z kartami, Opcja dodawania do bazy no- Wyrejestruj kartÍ ktÛre nie miaÅ‚y uprawnieÒ i czyt- wej karty spowoduje wyÅ›wietlenie Opcja pozwala usuwaĘ wybra- nik zarejestrowaÅ‚ odczyt takiej okienka, w ktÛrym moÅ‚na ustaliĘ nÄ… kartÍ z bazy kart. Po wyÅ›wiet- karty jako prÛbÍ wejÅ›cia bez wszystkie parametry karty. leniu zawartoÅ›ci bazy naleÅ‚y uprawnieÒ. Najpierw naleÅ‚y wpisaĘ jej 5- wskazaĘ klikniÍciem wybranÄ… kar- Trzecia od gÛry sekcja zawie- bajtowy numer w kodzie heksade- tÍ, nacisnąĘ przycisk ìUsuÒî i po- ra jeden klawisz, ktÛrego naciÅ›- cymalnym. PoniewaÅ‚ zazwyczaj twierdziĘ swÛj zamiar. niÍcie spowoduje rozpoczÍcie od- jest to trudne zadanie, moÅ‚na je Edycja bazy czytu logu zdarzeÒ czytnika. uproÅ›ciĘ wybierajÄ…c wariant auto- Parametry karty zapisanej w ba- WiÍcej informacji o logu podamy matycznego zapisu numeru. Wy- zie mogÄ… byĘ zmieniane po wy- dalej. starczy wtedy zbliÅ‚yĘ rejestrowa- braniu tej opcji menu. Z wyÅ›wiet- Wreszcie ostatnia sekcja zawie- nÄ… kartÍ do czytnika, a jej numer lonego zestawienia zarejestrowa- ra takÅ‚e jeden klawisz, po naciÅ›- zostanie wyÅ›wietlony w odpo- nych kart naleÅ‚y wybraĘ dwoma niÍciu ktÛrego oba liczniki i zapis wiednim miejscu. Pole aliasu na- klikniÍciami nas interesujÄ…cÄ…. Wy- logu w czytniku zostanÄ… wyzero- leÅ‚y wypeÅ‚niĘ samodzielnie, wpi- Å›wietlone zostanie okienko podob- wane. TakÄ… operacjÍ moÅ‚na prze- sujÄ…c nazwisko uÅ‚ytkownika ne do tego, ktÛre jest wyÅ›wietlane prowadziĘ po zakoÒczeniu pew- (pseudonim, stanowisko) lub po- w czasie rejestracji nowej karty. nego okresu dziaÅ‚ania czytnika: zostawiĘ je puste. Dalej nastÍpuje Wszystkie pola bÍdÄ… wyÅ›wietlaÅ‚y dnia, tygodnia lub miesiÄ…ca pracy. sekcja ograniczeÒ podzielonych parametry edytowanej karty. Para- Klawisz ìZamknijî powoduje na 4 kategorie. metry - poza numerem karty - zamkniÍcie bieÅ‚Ä…cego okienka. MoÅ‚na ustaliĘ ograniczenie moÅ‚na dowolnie zmieniaĘ. Po Edycja logu zdarzeÒ liczby wejśĘ uÅ‚ytkownika posÅ‚u- zakoÒczeniu edycji nowe paramet- Okienko edycji logu zdarzeÒ gujÄ…cego siÍ kartÄ… w zakresie pozwala przeglÄ…daĘ plik logu od 1 do 254. DziaÅ‚anie ogra- przesÅ‚any uprzednio z ukÅ‚adu niczenia jest proste: po wy- kontroli dostÍpu. Log zawiera czerpaniu limitu wejśĘ karta informacje zwiÄ…zane z odczytany- utraci swoje uprawnienia. mi przez czytnik kartami od Dalej moÅ‚na ograniczyĘ czasu ostatniego kasowania licz- porÍ, w jakiej uÅ‚ytkownik nikÛw i logu. WyÅ›wietlane sÄ… karty moÅ‚e wejśĘ na teren informacje o stanie obydwu licz- obiektu. Na przykÅ‚ad, gdyby nikÛw w momencie odczytu logu system funkcjonowaÅ‚ jako oraz dane wszystkich kart, z ktÛ- system kontroli dostÍpu do rymi prÛbowano wejśĘ. Dane kart biura, wÅ‚aÅ›ciciel moÅ‚e sobie zawierajÄ… status (karta uprawnio- zaÅ‚yczyĘ, aby wstÍp na teren na, prÛba wejÅ›cia z kartÄ… bez byÅ‚ moÅ‚liwy jedynie w godzi- uprawnieÒ, prÛba wejÅ›cia z kartÄ…, nach np. 7-19, poza tymi ktÛra nie jest zarejestrowana godzinami upowaÅ‚nienia kar- w bazie), alias karty oraz datÍ ty byÅ‚yby zablokowane. i czas jej odczytu. Informacje Kolejnym ograniczeniem o kartach moÅ‚na wyÅ›wietlaĘ se- jest zezwolenie na dostÍp lektywnie wedÅ‚ug wybranego sta- w okreÅ›lone dni tygodnia tusu lub wszystkie jednoczeÅ›nie i dziaÅ‚anie tej funkcji jest w kolejnoÅ›ci w jakiej zostaÅ‚y od- podobne jak opisanej po- czytane. Dodatkowo zawartośĘ lo- wyÅ‚ej. gu moÅ‚e zostaĘ wydrukowana na Ograniczenie daty dostÍpu drukarce. takÅ‚e nie wymaga komentarza. Ostatnim elementem menu Ra- KaÅ‚dy rodzaj ograniczenia porty czytnika jest ìKoniecî. Jak moÅ‚na osobno wyÅ‚Ä…czyĘ lub Å‚atwo siÍ domyÅ›liĘ, jej wybranie w ogÛle nie nakÅ‚adaĘ na uÅ‚yt- powoduje zakoÒczenie dziaÅ‚ania kowanie karty Å‚adnych ogra- Rys. 5. Rozmieszczenie elementów na programu sterujÄ…cego. niczeÒ. Ograniczenia sÄ… pÅ‚ytce drukowanej. Elektronika Praktyczna 10/2000 16 System bezstykowej kontroli dostÄ™pu ry karty mogÄ… byĘ zapamiÍtane Jako zÅ‚Ä…cza JP2 i JP4 proponujÍ WYKAZ ELEMENTÓW w bazie kart i przesÅ‚ane do czyt- przystosowane do druku kostki Rezystory nika. zaciskowe do przewodÛw typu R1: 10&! Kasuj bazÍ ARK. ZÅ‚Ä…cze RS to 9-pinowe R2..R4: 1k&! Skasowanie dotychczasowej ba- gniazdo szufladowe (ìÅ‚eÒskieî), zy pozwala zaÅ‚oÅ‚yĘ nowÄ… bazÍ najlepiej do druku. BateriÍ pod- Kondensatory zarejestrowanych kart. trzymujÄ…cÄ… najlepiej zamontowaĘ C3: 100µF/16V na samym koÒcu, aby przez przy- C4, C14, C16..C18: 100nF 3. Sterowanie czytnikiem padkowe zwarcie nie doprowa- C5, C6: 27pF Ta czÍśĘ menu posiada 3 op- dziĘ do jej nagÅ‚ego rozÅ‚adowania. C8..C11: 47µF/16V cje: Podczas testÛw do zÅ‚Ä…cza JP2 C13: 6/40pF trymer a. OtwÛrz czytnik moÅ‚na podÅ‚Ä…czyĘ diody LED (obie C15: 1000µF/25V b. Zamknij czytnik anody do wyprowadzenia JP2-3). C19: 100µF/25V c. Zerowanie caÅ‚ego czytnika Zasilanie (8..12V napiÍcia staÅ‚ego Półprzewodniki Dwie pierwsze opcje zezwalajÄ… lub zmiennego) podÅ‚Ä…czamy do M1: mostek prostowniczy lub zabraniajÄ… czytnikowi na od- JP4. Na wszelki wypadek lepiej T1, T2: BC547 czyt kart. Normalnie po zerowa- sprawdziĘ, czy stabilizator U12 U2: 89C52 (zaprogramowany) niu czytnik jest otwarty. Trzecia dostarcza prawidÅ‚owo napiÍcie U3: KM62256A pamięć RAM opcja umoÅ‚liwia zerowanie caÅ‚ego +5V, a dopiero potem zamocowaĘ U5: 74ALS573 czytnika wymazujÄ…c zawartośĘ pozostaÅ‚e ukÅ‚ady w podstawkach U6: MAX232 licznikÛw wejśĘ, logu i bazy kart i wlutowaĘ bateriÍ. UkÅ‚ad U11 U9: PCF8583 zegar czasu (chodzi oczywiÅ›cie o bazÍ kart sprawia, Å‚e napiÍcie podtrzyma- rzeczywistego zapisanÄ… w czytniku). nia na wybranych ukÅ‚adach po- U10: MCP101 ukÅ‚ad resetu jawi siÍ dopiero po pierwszym procesora 4. Port komunikacyjny wÅ‚Ä…czeniu i wyÅ‚Ä…czeniu zasilania U11: BQ2201 przeÅ‚Ä…cznik zasilania Przedostatnia opcja menu po- caÅ‚ego ukÅ‚adu. bateryjnego zwala na wybÛr portu COM kom- Pierwszym sygnaÅ‚em, Å‚e ukÅ‚ad U12: 7805 putera, za poÅ›rednictwem ktÛrego dziaÅ‚a poprawnie bÍdzie migniÍ- Różne bÍdzie siÍ komunikowaÅ‚ z czytni- cie i zgaszenie diod LED doÅ‚Ä…czo- BT1: bateria 3V kiem. nych do JP2. Dla normalnej pracy ukÅ‚adu naleÅ‚y podÅ‚Ä…czyĘ do JP1: tzw. goldpiny 5. Informacje gniazda JP1 czytnik kart, a do JP2: kostka zaciskowa do druku typu ARK3 Ostatnia opcja pozwala wy- gniazda RS standardowy kabel Å›wietliĘ dane techniczne czytnika. Å‚Ä…czÄ…cy sterownik z komputerem. JP4: kostka zaciskowa do druku Po naciÅ›niÍciu przycisku ìOdczyt PoÅ‚Ä…czenie sterownika z czytni- typu ARK2 parametrÛw czytnikaî odczytane kiem kart moÅ‚na wykonaĘ 6- Zl1: zÅ‚Ä…cze DB9 żeÅ„skie do druku zostanÄ… z podÅ‚Ä…czonego czytnika Å‚yÅ‚owym przewodem; wyprowa- X1: 11,059MHz jego podstawowe dane technicz- dzenie JP1-1 sterownika powinno X2: 32,768kHz ne: numer seryjny i wersja, po- Å‚Ä…czyĘ siÍ z wyprowadzeniem 1 jemnośĘ bazy kart, pojemnośĘ ba- czytnika itd. zy logu, a takÅ‚e zakres obydwu Po uruchomieniu programu ste- odczytu logu i ewentualnie mody- licznikÛw wejśĘ. rujÄ…cego naleÅ‚y wybraĘ opcjÍ od- fikacji bazy kart. czytu raportÛw. JeÅ‚eli wszystkie ØywotnośĘ baterii podtrzymu- MontaÅ‚ i uruchomienie poÅ‚Ä…czenia sÄ… prawidÅ‚owe, na jÄ…cej zasilanie jest zwiÄ…zana z dÅ‚u- ukÅ‚adu kontroli dostÍpu ekranie powinien ukazaĘ siÍ czas goÅ›ciÄ… okresÛw, kiedy ukÅ‚ad kon- JeÅ‚eli ktoÅ› chciaÅ‚by zainstalo- zegara sterownika odliczajÄ…cy ko- troli pozostaje wyÅ‚Ä…czony. UkÅ‚ady waĘ system kontroli dostÍpu wy- lejne sekundy. Po naciÅ›niÍciu kla- wykonane w technologii MOS (pa- korzystujÄ…c opisany wczeÅ›niej wisza synchronizacji czas syste- miÍĘ i zegar) normalnie nie po- ukÅ‚ad i program sterujÄ…cy, to wy- mowy komputera zostanie przepi- bierajÄ… wiele prÄ…du, jednak gdy konanie i uruchomienie systemu sany do zegara czasu rzeczywis- zewnÍtrzne zasilanie jest wyÅ‚Ä…czo- jest bardzo proste. Na dwustron- tego czytnika. ne czerpiÄ… prÄ…d wyÅ‚Ä…cznie z ba- nej pÅ‚ytce drukowanej (schemat W zaleÅ‚noÅ›ci od wariantu czyt- terii podtrzymujÄ…cej, co stopnio- montaÅ‚owy przedstawiamy na rys. nika kart moÅ‚e on mieĘ postaĘ wo jÄ… rozÅ‚adowuje. Pomiar pozio- 5) naleÅ‚y zamontowaĘ jedynie pÅ‚ytki drukowanej z wytrawionÄ… mu napiÍcia baterii moÅ‚na wyko- kilka ukÅ‚adÛw scalonych i nieco antenÄ… lub caÅ‚y czytnik moÅ‚e juÅ‚ naĘ korzystajÄ…c ze zÅ‚Ä…cza JP3 elementÛw biernych. WyjÄ…tkowo, byĘ opakowany w plastykowÄ…, es- (uwaga na przypadkowe zwarcia!). ze wzglÍdu na niewielkie rozmia- tetycznÄ… obudowÍ nadajÄ…cÄ… siÍ do Ryszard Szymaniak, AVT ry, naleÅ‚y jako pierwszy wluto- zamontowania np. przy drzwiach. ryszard.szymaniak@ep.com.pl waĘ montowany powierzchniowo MontaÅ‚ czytnika, sterownika oraz ukÅ‚ad U11. JeÅ‚eli chodzi o pozo- ich zasilanie zaleÅ‚Ä… od potrzeb Wzory pÅ‚ytek drukowanych w for- staÅ‚e ukÅ‚ady scalone, gorÄ…co po- uÅ‚ytkownika i konkretnych wa- macie PDF sÄ… dostÍpne w Internecie lecam zastosowanie podstawek dla runkÛw. Trzeba jednak pamiÍtaĘ, pod adresem: http://www.ep.com.pl/ U2, U3 i U9. NastÍpnie naleÅ‚y Å‚e powinien istnieĘ dostÍp do pcb.html oraz na pÅ‚ycie CD-EP10/ zamontowaĘ pozostaÅ‚e elementy. gniazda RS w celu okresowego 2000B w katalogu PCB. Elektronika Praktyczna 10/2000 17