{1}{100}tłumaczenie: m06166
{150}{243}Trzy, dwa, jeden, zero.
{246}{371}(Muzyka: Planety |Kompozytor: Gustav Holst)
{573}{670}W sierpniu 1977 r. |dwa statki kosmiczne Voyager
{672}{721}rozpoczęły wyjątkową podróż.
{941}{1040}Gdyby przetrwały niebezpieczeństwa, czyhające na |miliardach kilometrów przestrzeni kosmicznej,
{1046}{1123}dotarłyby do planet |tak odległych i obcych,
{1125}{1190}że zaprzeczałyby wyobrażeniom -
{1236}{1287}gazowe giganty.
{2147}{2207}PLANETY
{2306}{2366}OLBRZYMY
{2457}{2520}Voyager zmierzał w kierunku |czterech olbrzymich planet,
{2522}{2594}które mogłyby pomieścić |tysiące planet wielkości Ziemi:
{2618}{2695}Jowisz ze swoimi |dziwnymi pasmami chmur
{2697}{2755}i wielką czerwoną plamą,
{2757}{2856}planeta trzaskająca promieniowaniem, |słyszalnym z Ziemi.
{2979}{3048}Za Jowiszem był Saturn.
{3050}{3163}Jak powstało wokół tej planety |to widowiskowe pasmo pierścieni?
{3228}{3282}Jeszcze dziwniejszy był Uran.
{3284}{3348}Wiedziano jedynie |jak orbitują jego księżyce.
{3350}{3453}Lecz Uran został |obrócony wzdłuż osi.
{3455}{3514}Dlaczego tak jest?
{3596}{3703}Neptuna było ledwie widać |nawet przez silne teleskopy.
{3746}{3809}Jakie to były planety?
{3811}{3879}Co mogły ujawnić na temat |Układu Słonecznego,
{3881}{3952}którego Ziemia jest |taką małą cząstką?
{3954}{4013}G zero, i czuję się dobrze.
{4015}{4064}Kapsuła obraca się.
{4085}{4138}Oo, ten widok jest wspaniały.
{4180}{4232}Na początku lat 60-tych
{4234}{4343}wysłanie statku daleko do tych |olbrzymów było nie do pomyślenia.
{4376}{4439}Ludzie latali kilkaset |kilometrów w górę
{4441}{4494}na orbitę okołoziemską.
{4519}{4587}Bezzałogowe sondy |latały dalej,
{4589}{4668}lecz tylko do najbliższych planet, |Wenus i Marsa.
{4670}{4719}Poziom sygnału spadł,
{4721}{4795}zgłaszam dalszy |niski poziom sygnału.
{4801}{4898}Nawet to było poza granicą |możliwości nauki.
{5081}{5222}W 1964 r. pierwszy statek kosmiczny |Mariner 4 przeleciał koło Marsa.
{5224}{5277}Ledwie tam dotarł.
{5279}{5312}Tak, jest tam.
{5314}{5369}Więc pomysł |polecenia na Jowisza,
{5371}{5427}oddalonego o prawie |800 tysięcy kilometrów,
{5429}{5514}Saturna około 1,5 miliarda, |Urana ponad 3 miliardy,
{5516}{5576}i Neptuna prawie |5 miliardów stąd
{5578}{5645}i całych 12 lat podróży -
{5647}{5741}był czymś trudnym |do wyobrażenia.
{5881}{5970}Rozwiązanie nadeszło |z najbardziej nieprawdopodobnego źródła.
{6029}{6111}Młodego studenta Laboratorium |Napędu Odrzutowców NASA
{6113}{6215}poproszono o obliczenie |toru dla lotu na Jowisza.
{6217}{6307}Byłem letnim studentem, |przygotowującym wtedy swój dyplom.
{6310}{6421}Więc kiedy zlecono mi |obserwowanie planet zewnętrznych
{6423}{6497}sądziłem, że to po to, |żebym się nie nudził.
{6499}{6544}Trzymano mnie |jakby z dala,
{6546}{6645}podczas gdy naprawdę ważną sprawą |było przygotowanie lotu na Marsa.
{6680}{6713}Flandro odkrył coś,
{6715}{6821}co uczyniło marzenie polecenia |do planet gigantów możliwym.
{6935}{7059}Oczywiście pierwsze, co musimy określić |to kiedy planety będą
{7061}{7105}w pozycji, w której możemy |do nich dotrzeć.
{7107}{7205}Więc rysowałem dokładne mapy |pozycji planet w tym czasie,
{7207}{7266}a jednym z najważniejszych szkiców
{7268}{7384}był ten, na którym naniosłem |pozycje planet i daty.
{7386}{7466}Moją uwagę przykuł fakt,
{7468}{7581}że linie dla Jowisza, Saturna, |Urana i Neptuna krzyżowały się
{7583}{7667}około przedziału lat 1975-76.
{7669}{7776}Innymi słowy, te cztery większe planety |były po tej samej stronie Słońca,
{7778}{7843}w tej samej ogólnej pozycji |w tym samym czasie.
{7845}{7890}Więc od razu pomyślałem,
{7892}{7982}że moglibyśmy zaliczyć te wszystkie |planety podczas jednego lotu.
{8032}{8147}Odkrycie Flandro było czymś więcej |niż tylko wygodnym połączeniem.
{8193}{8304}Sama moc rakiety mogła napędzać |statek kosmiczny najdalej do Jowisza.
{8330}{8439}Lecz naukowcy wiedzieli, że jeśli tor |nadlatującej sondy będzie prostopadły,
{8441}{8513}wpadnie ona
{8515}{8624}a następnie wyrzucony w innym kierunku |z większą prędkością.
{8748}{8831}Cała sztuka polega tu |na wystrzeleniu rakiety
{8833}{8878}z wystarczającą mocą tak, |aby dotarła do Jowisza,
{8880}{8977}który jest, jakby nie było, |5 razy dalej niż Słońce,
{9023}{9080}do Jowisza w taki sposób,
{9082}{9152}aby wykorzystać efekt |katapulty grawitacyjnej.
{9196}{9254}To wyrzuca cię na Saturna.
{9259}{9353}Ta sama sztuczka - jeśli Saturn będzie |we właściwym miejscu o właściwym czasie,
{9356}{9389}może cię wyrzucić w kierunku Urana,
{9391}{9495}jeśli Uran będzie we właściwym miejscu o właściwym |czasie, podążasz już na Neptuna.
{9497}{9590}To zdarza się co |około 175 lat.
{9592}{9690}To zdarzyło się, biorąc pod uwagę |termin wystrzelenia, w 1977.
{9692}{9800}Były administrator NASA, Tom Paine,
{9802}{9863}żartował, że poprzedni raz |gdy to miało miejsce,
{9866}{9940}Jefferson był prezydentem |i przepuścił okazję.
{10144}{10234}Dla NASA to była za dobra |okazja, żeby ją stracić.
{10236}{10349}Ogłosili misję na planety olbrzymy |i nazwali ją Voyager.
{10386}{10438}To rozpoczęło nową epokę |dla astronomów,
{10440}{10498}którzy z trudem starali się |zrozumieć niewyraźne obrazy,
{10500}{10581}które widzieli przez |teleskopy na Ziemi.
{10636}{10737}Na lidera zespołu obserwatorów| został wybrany Brad Smith.
{10739}{10845}Na poważnie zacząłem obserwować |Jowisza w latach 50-tych,
{10847}{10923}frustrowała nas trudność,
{10925}{10981}z jaką obserwowaliśmy |go z Ziemi.
{10983}{11097}A więc kiedy nadarzyła się sposobność |uczestniczenia w projekcie Voyager,
{11099}{11143}zdałem sobie sprawę, |że po raz pierwszy
{11145}{11245}będę miał okazję |zobaczyć Jowisza z bliska;
{11247}{11332}zobaczyć szczegóły, których nigdy |nie mogliśmy dostrzec z Ziemi.
{11384}{11493}Astronomowie swoje nadzieje składali teraz |w ręce inżynierów misji,
{11495}{11575}którzy stanęli przed, jak się wydawało, |niemożliwym zadaniem.
{11647}{11752}Często słyszałem od ludzi, z którymi |pracowałem następujący komentarz:
{11754}{11865}"Ta misja nigdy nie dojdzie do skutku. |Jest po prostu zbyt skomplikowana."
{11867}{11994}Musieliśmy zbudować maszynę, która mogłaby |lecieć przez 10 lat bez usterki,
{11994}{12037}i która stawiała |wyzwanie granicom
{12039}{12131}możliwości elektroniki |w owych czasach.
{12133}{12225}Po drodze musieliśmy przelecieć |przez pas asteroid.
{12227}{12274}Jak możemy przelecieć |takim dużym statkiem
{12276}{12380}przez ten bardzo niebezpieczny obszar |za Marsem bez żadnego zderzenia?
{12382}{12481}To wydawało się bardzo |wymagającym zadaniem.
{12483}{12571}Jednym z istotnych problemów | było przesyłanie danych.
{12573}{12693}Nawet gdybyśmy mogli sfinalizować ten lot, |czy byłoby możliwe przesłanie danych na Ziemię?
{12694}{12746}Tak więc było o co się martwić.
{12877}{12990}Inżynierowie mieli 10 lat |na przygotowanie misji Voyager.
{12992}{13064}Na całym świecie |wybudowano olbrzymie anteny,
{13066}{13124}Sieć Głębokiego Kosmosu |(Deep Space Network),
{13126}{13217}aby komunikowały sie z sondami |na przestrzeni miliardów kilometrów.
{13244}{13362}Lecz nadal nie było wiadome, czy statek |wytrzyma takie zagrożenia jak pas asteroid,
{13364}{13461}grupę dryfujących skał |pomiędzy Marsem a Jowiszem.
{13463}{13529}Voyager miałby tylko |jedną szansę.
{13531}{13607}Więc wysłano dwie mniej skomplikowane sondy, |aby sprawdziły drogę.
{13728}{13842}Wystrzelono sondy Pionier 10 i 11 |w kierunku Jowisza i Saturna.
{13845}{13923}Pionier 10 i 11 były ważną |częścią astrologii,
{13925}{13968}badającej zewnętrzną część |Układu Słonecznego.
{13970}{14040}Wystrzelenie tych dwóch sond |zwiadowczych było istotne,
{14042}{14146}dostarczając informacji o środowisku |i dokonując kilku ważnych odkryć,
{14148}{14238}które potem umożliwiły Voyager'owi |bezpieczny lot.
{14292}{14397}James Van Allen był weteranem |misji na Marsa i Wenus.
{14399}{14481}Teraz dowodził zespołem |naukowców na sondzie Pionier.
{14484}{14595}Pionier 10 był pierwszą |wyprawą poza Marsa.
{14597}{14677}Po raz pierwszy lecieliśmy |na tak duże odległości.
{14680}{14727}Po raz pierwszy mieliśmy |przekroczyć
{14730}{14833}pas asteroid znajdujący się |pomiędzy Marsem a Jowiszem.
{14835}{14923}Tak więc była to niebezpieczna |i ryzykowna misja.
{14925}{15020}Mieliśmy wyczucie jej |możliwości historycznych
{15023}{15120}w wytyczeniu szlaku |do planet zewnętrznych.
{15306}{15378}Pionier 10 przedostał się |przez pas asteroid.
{15380}{15429}I nadal doskonale |się sprawował.
{15431}{15511}Tak więc teraz wiedzieliśmy, |że można
{15513}{15553}bezpiecznie dotrzeć |do planet zewnętrznych.
{15555}{15624}Następnym ważnym pytaniem, |na które Pionier 10 miał znaleźć odpowiedź
{15626}{15722}było jak intensywne jest |promieniowanie wokół Jowisza?
{15752}{15878}Od lat 50-tych wykrywano |radioemisje pochodzące z Jowisza,
{15881}{15972}wskazujące na możliwość istnienia |intensywnego promieniowania wokół tej planety.
{16080}{16183}Człowiekiem, który miał to |zbadać był James Van Allen,
{16186}{16257}który odkrył pasma |promieniowania wokół Ziemi
{16259}{16322}przy pomocy pierwszego |amerykańskiego satelity.
{16376}{16456}Nazwano je później |pasami Van Allena.
{16459}{16535}Napotkaliśmy bardzo wysokie |natężenie promieniowania,
{16537}{16619}które jest 1000 razy |bardziej intensywne,
{16622}{16731}niż można by przypisać |normalnemu promieniowaniu kosmicznemu.
{16744}{16864}Van Allen przewidział istnienie pasa |większego promieniowania wokół Jowisza.
{16867}{16978}Ale nawet on nie przewidział tego, |co odkrył Pioneer.
{16980}{17110}Gdy weszliśmy w ten obszar, |natężenie promieniowania było coraz większe...
{17113}{17220}Istniała uzasadniona |obawa o przetrwanie
{17222}{17282}sprzętu elektronicznego na statku.
{17284}{17380}Lecz wzrosło do maksimum, |dalej rosło, a my przeżyliśmy,
{17382}{17418}potem znów zaczęło spadać,
{17420}{17520}więc oczywiście odetchnęliśmy z ulgą, |że w końcu udało nam się.
{17550}{17600}Pasy promieniowania |Jowisza
{17602}{17688}okazały się być 10 000 razy bardziej |intensywne niż Ziemi
{17709}{17791}Pionier także napotkał |olbrzymie pole magnetyczne,
{17793}{17900}rozciągające się ponad |11 mln km od planety.
{17903}{18002}To, co Pionier 10 odkrył to fakt, |że pole magnetyczne Jowisza
{18004}{18061}jest największą strukturą |w Układzie Słonecznym.
{18063}{18125}Gdyby można je zobaczyć |na niebie z Ziemi,
{18127}{18176}byłoby rozmiarów Słońca,
{18178}{18227}nawet będąc 5 razy dalej.
{18229}{18259}Lecz, oczywiście, jest niewidoczny,
{18261}{18367}i jest to bardzo szkodliwe dla statku |i może uszkodzić elektronikę.
{18387}{18458}Należało bardzo szybko |zmienić projekt sond Voyager,
{18460}{18580}tak aby przetrwały te intensywne |pola magnetyczne i promieniowanie Jowisza.
{18603}{18667}Pionier ocalił nasze życie.
{18670}{18736}Gdybyśmy wlecieli w ten obszar
{18738}{18804}wyposażeni w bardziej zaawansowaną elektronikę
{18806}{18887}i bardziej wyszukane mechanizmy |niż te na statku Voyager,
{18889}{18936}zginęlibyśmy natychmiast.
{18939}{19024}Byliśmy dość zaawansowani |w projekcie statku,
{19027}{19076}gdy nadeszły wyniki z Pioniera
{19078}{19133}i musieliśmy dużo zmienić |w projekcie.
{19236}{19351}Jako że termin wystrzelenia zbliżał się, |poczyniono ostatnie przygotowania dla Voyager'a.
{19354}{19430}Na wypadek spotkania |ciekawskich istot pozaziemskich
{19432}{19512}na pokładzie sond był dysk, |ukazujący skąd przybyły
{19512}{19575}i zbiór zdjęć z Ziemi.
{20148}{20255}To była chwila, którą wyobrażałem sobie |i o której myślałem od lat.
{20257}{20316}I to działo się, |nasz statek wyruszał
{20318}{20401}na Jowisza, Saturna, |Urana i Neptuna.
{20403}{20455}Naprawdę cudowne uczucie.
{20504}{20585}To był świat, do którego |zmierzał Voyager.
{20658}{20781}To było prawie 4 wieki po tym, jak Galileusz |skierował pierwszy teleskop na Jowisza.
{20784}{20887}i odkrył cztery punkty świetlne, |poruszające się wokół tej planety.
{20890}{20993}To były cztery księżyce. Pierwszy |dowód na to, że nie wszystko
{20995}{21065}we wszechświecie |obraca się wokół Ziemi.
{21118}{21171}Dla głównego naukowca Voyager'a
{21174}{21288}misja była obietnicą |nowej ery odkryć.
{21291}{21369}Myślę, że wszyscy czuliśmy się |jak kontynuatorzy tradycji Galileusza,
{21371}{21425}który jako pierwszy zobaczył |księżyce Jowisza,
{21428}{21512}i pierwszy użył instrumentu
{21515}{21612}aby zwiększyć nasze możliwości |obserwowania wszechświata.
{21614}{21752}Voyager jest po prostu najnowszym narzędziem, |jakie my, jako cywilizacja, zdołaliśmy wymyślić,
{21754}{21826}i oczywiście narzędzie to było |tak potężne, że zobaczyliśmy to,
{21828}{21930}co nikt nigdy wcześniej nie widział |i nikt nie wyobrażał sobie, że zobaczymy.
{22041}{22121}Sonda nadal była |80 mln km od Jowisza,
{22123}{22223}gdy przesłała zdjęcia, |na które wszyscy czekali.
{22548}{22619}Wszyscy zbliżaliśmy się do Jowisza |z wielkimi oczekiwaniami
{22621}{22709}i wszyscy mieliśmy wspaniałe teorie |na temat tego, co zobaczymy.
{22711}{22777}Ale oczywiście Jowisz |nas przechytrzył.
{22779}{22832}zachowywał się niezwykle.
{22835}{22890}Małe chmury przesuwające się,
{22892}{22937}a potem wciągnięte |w wielką czerwoną plamę,
{22939}{23013}a potem... znów wyrzucone.
{23044}{23112}Inne chmury przetaczały się |jedna koło drugiej,
{23114}{23213}kumulowały w jedną chmurę |i znów rozpadały się.
{23299}{23419}Takie zjawiska nie są zrozumiałe, |nawet teraz, 20 lat później.
{23621}{23721}Pierwsze zetknięcie z Jowiszem |było dla mnie cudownym doświadczeniem,
{23723}{23837}szczególnie zbliżenia, pokazujące |ruch obrotowy planety,
{23839}{23918}patrząc na wielką czerwoną plamę |obracającą się i zbliżającą,
{23920}{24047}aż wreszcie zobaczyliśmy, |że był to czubek olbrzymiej burzy.
{24049}{24141}Jako dziecko uczyłem się o tym |i zastanawiałem, czy to była burza,
{24143}{24214}lub czy była to wyspa |pływająca na oceanie.
{24216}{24246}Trudno było się dowiedzieć.
{24248}{24309}I wreszcie odpowiedzi ukazały się |naszym oczom.
{24498}{24590}Voyager odkrył atmosferę |złożoną z wodoru i helu,
{24596}{24719}której chmury były o wiele bardziej |dynamiczne niż wyobrażano sobie.
{24722}{24805}Wiatry na Jowiszu szalały |z prędkością setek kilometrów na godzinę.
{24808}{24911}A sama czerwona plama jest |trzy razy taka jak Ziemia.
{24913}{24979}Największa burza |w Układzie Słonecznym.
{25042}{25104}Voyager podpowiedział wyjaśnienie.
{25107}{25233}Odkrył, że Jowisz wydziela dwa razy tyle |energii, ile otrzymuje od Słońca,
{25236}{25310}sugerując, że jego jądro |musi być gorące.
{25322}{25405}Naukowcy obecnie wierzą, |że w środku tej olbrzymiej planety
{25408}{25517}gazy są kompresowane |az staną się ciekłym metalem.
{25519}{25644}To gorące ścierające się jądro mogłoby być |elektrownią napędzającą wiatry Jowisza,
{25647}{25775}i tak jak dynamo wytwarza |potężne pole magnetyczne wokół planety.
{25970}{26069}Następnie Voyager skierował swoje aparaty |w kierunku księżyców Jowisza.
{26168}{26285}W tym samym czasie |szefem JPL był Bruce Murray.
{26314}{26369}Tuż przed misją
{26372}{26447}zainteresowanie skupiało się |na planecie, na tych pasach.
{26449}{26509}Tym, co można było zobaczyć |przez teleskop.
{26512}{26633}Zupełnie nie zajmowano się |satelitami tych planet,
{26636}{26692}ponieważ były jedynie |małymi punkcikami.
{26694}{26735}Niektórych z nich oczywiście |nie mogliśmy dojrzeć.
{26737}{26816}Musiałem przewodzić |jednoosobowej krucjacie,
{26818}{26916}aby sporządzić ich listę |jako cele misji Voyager.
{27003}{27086}Naukowcy spodziewali się, że księżyce |Jowisza okażą się zimne,
{27089}{27199}martwe i pokryte kraterami, |tak jak nasz Księżyc.
{27202}{27346}To co znaleźli to rozmaitość światów |tak różnych i zadziwiających jak same planety.
{27377}{27470}Io, najbliższy z wielkich |księżyców Jowisza,
{27472}{27554}okazał się bardziej aktywny |geologicznie niż Ziemia.
{27557}{27648}Potężna grawitacja Jowisza |rozciąga i zgniata Io,
{27650}{27753}rozgrzewając go tak, |że w środku jest ciekły.
{27756}{27838}Odkryliśmy osiem czynnych |wulkanów na Io,
{27840}{27955}najbardziej aktywny wulkanicznie obiekt w Układzie |Słonecznym, a będący tylko małym księżycem.
{27955}{28021}I to było tak nieoczekiwane.
{28024}{28106}To zupełnie zmieniło |nasze pojęcie
{28108}{28173}o tym, co się działo w zewnętrznej |części Układu Słonecznego,
{28175}{28261}gdzie jest bardzo zimno, i jak |zakładaliśmy, wszystko jest martwe.
{28265}{28383}Więc w tym znaczeniu to nadało |sens obserwowaniu obiektów,
{28385}{28427}o których nie myśleliśmy wcześniej.
{28429}{28521}I to było charakterystyczne |dla dalszej części misji.
{28552}{28625}Io krąży blisko Jowisza, |i dlatego
{28628}{28727}ciągle jest w zasięgu |pola magnetycznego tej planety.
{28754}{28835}Ten mały księżyc wytwarza |olbrzymi ładunek elektryczny,
{28838}{28961}który przepływa ciągle na Jowisza |jako prąd rzędu 3 milionów amperów,
{28963}{29047}powodując burze |na powierzchni planety.
{29277}{29335}Reszta jest czerwona, czerwonawa.
{29338}{29433}Następny księżyc, Europa, |był zupełnie inny, lecz równie zadziwiający.
{29455}{29566}Jego powierzchnię stanowił lód, |tak mocno zamarznięty jak skała.
{29684}{29738}Pod ta lodową skorupą
{29741}{29843}są, jak wierzą naukowcy, |oceany ciepłej wody.
{30187}{30320}Następny napotkany księżyc Ganymede, |był większy od Merkurego.
{30681}{30731}Jego skalno-lodowy |krajobraz
{30733}{30850}przypominał geologowi Voyager'a, |Laurence'owi Soderblom, Ziemię.
{30852}{30932}Ganymede okazał się |być naprawdę ekscytujący.
{30934}{31052}Znaleźliśmy popękaną powierzchnię, |złożone wzory.
{31055}{31172}To coś jak skrzyżowanie |dryfujących lodów Arktyki
{31174}{31224}i dryfu kontynentalnego |na Ziemi.
{31226}{31311}Więc jego lodowa skorupa jest |poprzecinana, poskręcana i popękana,
{31313}{31362}coś, czego nie spodziewaliśmy się.
{31444}{31565}Ostatni z większych księżyców, |Calisto, znów był inny.
{31567}{31637}Tak jak nasz Księżyc, |był pokryty kraterami.
{31640}{31753}Jego zimna lodowa skorupa zachowała |ślad burzliwego okresu,
{31755}{31829}gdy meteoryty |uderzały w jego powierzchnię.
{31969}{32099}Odkrycia na księżycach Jowisza |zmieniły resztę misji Voyager'a.
{32134}{32247}Pierwszą uderzającą rzeczą jest: |"Mój Boże, wszystko jest inne."
{32249}{32307}Różnorodność jest przytłaczająca,
{32309}{32374}ponieważ to odkrycie misji, |to jest Kapitan Cook.
{32375}{32464}To naprawdę się dzieje w Układzie Słonecznym, |widząc nowe rzeczy,
{32466}{32551}..więc, Io i Europa, jest bliźniak, |para tam, i para...
{32564}{32610}A co z materiałem |wydostającym się z pęknięć?
{32645}{32678}Pomyślałbym, że byłoby |wystarczająco ciepła...
{32692}{32748}Wszyscy naukowcy |poza mną
{32750}{32811}byli specjalistami od atmosfery |i astronomami.
{32813}{32896}I dopiero wtedy, |gdy rozpoznaliśmy
{32898}{32935}tą egzotyczną różnorodność
{32937}{32988}i odmienność tych satelitów
{32990}{33082}geologowie rzeczywiście dołączyli |do załogi Voyager'a.
{33084}{33116}...Obróć trochę tylko...
{33118}{33181}I rzeczywiście, moim zdaniem, |satelity stały sie gwiazdami
{33183}{33252}całego doświadczenia Voyager'a.
{33486}{33566}Księżyce Jowisza są jak |miniatura Układu Słonecznego.
{33599}{33670}Gdy Jowisz powstawał, |jego ogromna grawitacja
{33672}{33738}z pewnością przyciągnęła |chmurę pyłu i gazu,
{33741}{33804}z której powstały |jego księżyce,
{33806}{33866}tak jak planety |wokół Słońca.
{33893}{34000}Blisko Jowisza znajdują się |małe, gęste, aktywne światy,
{34002}{34057}Io i Europa.
{34060}{34175}Odbicie skalistych planet wewnętrznych, |Wenus, Ziemi i Marsa.
{34265}{34400}Dalej, Ganymede i Calisto |większe, lodowe światy,
{34403}{34473}olbrzymy układu Jowisza.
{34633}{34699}Następnym celem Voyager'a |był Saturn.
{34821}{34947}Dla wcześniejszych astronomów Saturn był |ostatnią planetą Układu Słonecznego.
{34985}{35077}Pierwszy, który zaobserwował pierścienie, |Giovanni Cassini,
{35080}{35163}zobaczył płaski dysk |z jedną tylko szczeliną.
{35247}{35330}Naukowcy mieli nadzieję, |że Voyager odkryje ślady
{35332}{35395}pochodzenia tych |tajemniczych pierścieni.
{35610}{35709}Tym razem, po sukcesie |Voyager'a na Jowiszu,
{35712}{35778}prasa i publiczność |czekali w kolejkach,
{35780}{35889}żeby spojrzeć na pierwsze zdjęcia |najbardziej ulubionej planety.
{36783}{36835}Myśleliśmy, że wszystko |to wiemy.
{36838}{36944}Ale jeszcze raz, stanęliśmy |w obliczu złożonej sytuacji.
{36947}{37058}Pierścienie były przełamane |w małe pierścienie ze szczelinami,
{37060}{37160}i miały tam miejsce różne dynamiczne zjawiska, |których nie rozumieliśmy.
{37289}{37403}Więc w dużym pośpiechu |przeprogramowaliśmy Voyager'a 2
{37405}{37459}aby bliżej się przyjrzał |tym pierścieniom.
{37597}{37676}Gdy zacząłem swoją pracę |mniej więcej w 1964,
{37678}{37779}zasugerowałem, że jedno co mogliśmy |zrobić podczas akurat tej misji
{37781}{37845}to przelecieć pomiędzy planetą |a pierścieniami.
{37847}{37899}Na szczęście nie zrobiliśmy tego,
{37901}{37994}ponieważ, gdy zbliżaliśmy się do Saturna, |zobaczyliśmy, że tamten obszar
{37996}{38044}przez który przelecielibyśmy byli |statkiem kosmicznym
{38046}{38080}był wypełniony |dalszymi pierścieniami.
{38082}{38154}Nie było wątpliwości, |że statek nie przetrwałby
{38156}{38221}próby lotu przez tą szczelinę.
{38272}{38434}Zespół zdjęciowy ledwie mógł sobie poradzić |z wszystkimi detalami odkrytymi przez Voyager'a 2.
{38484}{38576}Zobaczyli delikatne pierścienie, |które się przenikały,
{38587}{38685}i pierścienie, które utrzymywały się w danym miejscu |dzięki maleńkim księżycom zwanym pasterzami.
{38779}{38849}Istniały tam dziwne |formacje zwane "promieniami" (ang.spokes=szprychy),
{38851}{38959}małe obszary cząsteczek pyłu, |nieznacznie wzniesione ponad pierścienie.
{38979}{39070}Przyciągnęły wzrok pewnego |młodego magistranta.
{39096}{39156}Zaangażowałem się w badanie |tych radialnych form,
{39158}{39212}które były niewyraźnymi formacjami,
{39214}{39274}pojawiającymi się |i znikającymi.
{39276}{39381}Przyszło mi na myśl, żeby po prostu |pogrupować te zdjęcia.
{39383}{39492}Na jeden stos położyłem wszystkie te, |które wydawały się obfitować w te formacje,
{39494}{39555}na inny stos odkładałem |te zdjęcia,
{39557}{39613}które zdawały się być całkowicie |pozbawione tych promieni,
{39615}{39670}stworzyłem też |pośrednią kategorię.
{39672}{39743}Oczywiście każde zdjęcie |było opisane dokładnym czasem.
{39745}{39860}I w zasadzie przeprowadziłem tylko |analizę komputerową tego materiału,
{39862}{39979}i odkryłem, że te formacje |nie były sporadyczne,
{39981}{40048}lecz w rzeczywistości pojawiały się |i znikały okresowo.
{40317}{40431}Carolyn Porco odkryła, że te promienie |podążały za polem magnetycznym Saturna,
{40433}{40482}obracającym się wraz z planetą.
{40539}{40616}Dokonałam swojego pierwszego |odkrycia naukowego.
{40636}{40700}I wiedząc, że odkryłam coś,
{40702}{40775}czego nikt inny na świecie |nie wiedział
{40777}{40880}w tamtym czasie |było ekscytującym doznaniem.
{41147}{41207}Ale skąd pochodziły |pierścienie?
{41209}{41336}Prawdopodobna odpowiedź pojawiła się, |gdy Voyager napotkał księżyce Saturna,
{41338}{41428}kolekcję lodowych światów, |naznaczonych wielkimi kraterami
{41430}{41494}po zderzeniach z meteorami |dawno temu.
{41496}{41585}Układ Saturna był taki, jak |się spodziewaliśmy,
{41587}{41719}małe, zimne, lodowe księżyce, |gęsto pokryte kraterami; grupa obiektów.
{41721}{41777}Ale czekały też tam |prawdziwe niespodzianki.
{41779}{41885}Dużym księżycem położonym |najbliżej planety jest Mimas.
{41887}{41929}Zobaczyliśmy wielkie |ślady zderzeń.
{41931}{42003}Ten krater, zwany Herschel,
{42005}{42064}jest czwartym co do wielkości |na tym obiekcie -
{42066}{42139}prawie wystarczająco wielki, |żeby rozerwać go.
{42142}{42240}Odkrywamy podobny krater |na Tethys, następnym księżycu,
{42242}{42312}prawie 13 wielkości samego obiektu.
{42312}{42356}Więc jest oczywiste, |że w ich wczesnej historii
{42358}{42436}były one uderzane przez obiekty |wystarczająco duże,
{42438}{42478}żeby je rozerwać.
{42519}{42619}Skoro Mimas prawie |został rozbity na kawałki,
{42620}{42731}jest całkiem prawdopodobne, |że inne satelity zostały porozbijane.
{42733}{42843}A pierścienie Saturna |prawdopodobnie powstały z satelity,
{42845}{42945}który zbliżył się do planety, |został rozbity,
{42947}{43051}zaś pozostałości tej kolizji |zostały rozrzucone,
{43053}{43099}tworząc planetarny |system pierścieni.
{44058}{44126}Gdy Voyager zbliżył się |do samej planety,
{44128}{44237}odkryto, że Saturn składał się |z tych samych gazów co Jowisz.
{44239}{44346}Te dwie planety są gazowymi olbrzymami |w Układzie Słonecznym,
{44348}{44403}przyćmiewając rozmiarem pozostałe.
{44481}{44573}Jednak Saturn posiadał |swoje własne tajemnice.
{44575}{44650}Saturn jest mniejszy |i zimniejszy od Jowisza.
{44652}{44705}Wytwarza mniej |własnego ciepła ,
{44707}{44783}i otrzymuje mniej |energii słonecznej.
{44785}{44897}Aczkolwiek Voyager zarejestrował |szybsze wiatry na Saturnie niż na Jowiszu:
{44899}{44943}1,6 tys. km/h.
{44963}{45059}Dlaczego tak jest |jeszcze nie wiedziano.
{45124}{45231}A gdy Voyager opuszczał Saturna, |była na końcu jedna zagadka.
{45233}{45298}Największy księżyc |Saturna, Tytan,
{45300}{45401}jest jedynym księżycem w Układzie |Słonecznym, posiadającym gęstą atmosferę.
{45403}{45488}Kamery Voyager'a nie były w stanie |przedrzeć się przez pomarańczową mgłę
{45490}{45530}aby zobaczyć to, |co było poniżej.
{45759}{45862}Byłam sama w pokoju |zdjęciowym Voyager'a,
{45864}{45928}późno wieczorem, około 22.
{45930}{46000}Byłam tam tylko ja |i monitor telewizora.
{46002}{46031}I to monitor
{46033}{46118}ukazał nam wcześniej wszystkie te wspaniałe |zdjęcia ludzi zebranych dookoła a...
{46120}{46212}teraz ukazywał |widok Saturna,
{46214}{46298}jaki zarejestrował Voyager 1 |gdy wycofywał się z planety.
{46300}{46399}Byłam tym wszystkim |oczarowana,
{46401}{46493}myśląc o tym, że nikt wcześniej nie widział |Saturna z tej perspektywy,
{46495}{46574}ponieważ nigdy wcześniej nie byliśmy |po tej stronie Saturna.
{46576}{46709}Obcowanie sam na sam z Saturnem |w tym pokoju tak mnie poruszyło,
{46711}{46785}że zupełnie nie wiedziałam |co się dzieje.
{47018}{47108}Następnym celem Voyager'a |był Uran,
{47110}{47177}planeta odkryta |zaledwie 200 lat temu
{47179}{47236}i nadal prawie nie widziana.
{47297}{47374}Czy ta dziwna planeta, |przewrócona w stosunku do swojej osi,
{47376}{47461}będzie przypominać swoich wielkich sąsiadów, |Jowisza i Saturna?
{47648}{47728}Nawet przemieszczając się |z prędkością ponad 80 tys. km/h,
{47730}{47834}Voyager dotrze do Urana |za około 5 lat.
{47954}{48012}Każda chwila |była ważna dla inżynierów,
{48014}{48117}aby się przygotować |na swoje największe wyzwanie dotychczas.
{48119}{48195}Planowano, że Voyager przeleci ponad |1,5 miliarda km w kierunku Saturna.
{48197}{48262}teraz oczekiwano, że przeleci 3,2 miliardy |na Urana,
{48264}{48316}gdzie Słońce jest |ledwie widoczne.
{48318}{48417}Musieliśmy zmienić kilka rzeczy, |po o wiele dłuższych czasach naświetlań zdjęć.
{48419}{48512}Gdy czas ten jest za długi, |statek porusza się bardzo szybko,
{48514}{48545}zdjęcia są rozmazane.
{48547}{48666}Więc musieliśmy się dowiedzieć, jak zaprogramować |statek, żeby zmienić to tylko o tyle,
{48668}{48739}żeby zrekompensowało |ruch statku.
{48890}{49042}Lecz gdy Voyager dotarł na Urana, okazało się, |że niewiele tam jest do fotografowania.
{49057}{49143}Byliśmy tak rozpieszczeni blaskiem,
{49145}{49217}kolorami i zawiłościami tego, |co zobaczyliśmy
{49219}{49264}w atmosferach |Jowisza i Saturna,
{49266}{49399}że Uran zawiódł nas, |ponieważ był taki monotonny.
{49401}{49495}Jest więcej atmosfery |i więcej mgły nad chmurami,
{49497}{49561}więc trudno zobaczyć |zarysy.
{49595}{49654}Nawet podczas największego zbliżenia
{49656}{49733}Voyager ujawnił niewiele szczegółów |w atmosferze Urana.
{49779}{49833}Uran różni się od Jowisza I Saturna
{49835}{49908}tym, że nie posiada |wewnętrznego źródła ciepła.
{49910}{50002}Zarówno Jowisz jak i Saturn wydzielają |więcej energii niż otrzymują od Słońca,
{50004}{50064}ponieważ w środku tych planet |jest ciepło.
{50066}{50144}Z niewyjaśnionej przyczyny w Uranie |to źródło ciepła zanikło,
{50146}{50194}nie napędzało atmosfery,
{50196}{50242}więc atmosfera była rzadsza.
{50320}{50412}Voyager odkrył zupełnie |innego giganta.
{50414}{50517}Planetę wiele razy mniejszą i zimniejszą |niż Jowisz i Saturn.
{50550}{50679}Był spowity różnymi gazami, |przeważnie metanem i amoniakiem,
{50681}{50816}pod którymi, jak mniemali naukowcy, |mogły istnieć oceany wody i lodu.
{50831}{50954}Co to jest dokładnie? |Czy to jest tutaj? Czy sądzicie...?
{50956}{51026}Nawet jeśli Uran |rozczarował naukowców,
{51028}{51130}grupa zajmująca się zdjęciami odkryła |mnóstwo niespodzianek na księżycach tej planety.
{51350}{51449}Najbardziej zadziwiający ze wszystkich |był malutki księżyc Miranda.
{51530}{51608}Miranda wygląda jak |trójwymiarowa układanka,
{51610}{51736}w której widzimy obszary wyglądające |jak olbrzymie tory wyścigowe,
{51738}{51791}jakby poskładane razem |przez jakiś komitet.
{51793}{51849}Niektóre kawałki poukładane |na powierzchni
{51851}{51906}wyglądają tak, jakby należały |do innych planet.
{51908}{51983}Zasugerowano, że |został rozerwany,
{51985}{52079}a te wystające części |pozostały nietknięte,
{52081}{52180}a potem z powrotem scaliły się, |tak że wygląda to jak ten galimatias.
{53438}{53544}Być może takie zderzenie, |ale na większą skalę,
{53546}{53618}przewróciło Urana |wzdłuż osi
{53620}{53719}w najwcześniejszym okresie istnienia |Układu Słonecznego.
{53953}{54051}Z Urana dalej na Neptuna,
{54053}{54126}prawie 5 mln km |od Ziemi,
{54128}{54183}sonda będzie musiała obrać |bardzo precyzyjny tor lotu
{54185}{54238}nad biegunem północnym |tej planety,
{54240}{54361}aby najlepiej sfotografować |Neptuna i jego dużego księżyca Trytona.
{54363}{54461}Wyzwanie w przypadku Neptuna |było dla nas najtrudniejsze.
{54463}{54520}W ciągu sekundy |musieliśmy wiedzieć
{54522}{54609}kiedy będziemy przelatywać |nad biegunem północnym Neptuna.
{54611}{54676}Teraz była to duża |próba nawigacji.
{54678}{54759}Nigdy wcześniej nie działaliśmy |z taką dokładnością.
{54761}{54814}Jeśli mamy rację, |uda się.
{54816}{54872}Jeśli mylimy się, |nie będzie już następnej szansy.
{54878}{54999}Po 12 latach lotu |Voyager dotarł w okolice Neptuna.
{55048}{55143}Brad Smith ze swoim zespołem obawiali się, |po nijakim obliczu Urana,
{55145}{55240}że niewiele zobaczą |kiedy dotrą na ostatniego z olbrzymów.
{55248}{55288}Niepotrzebnie martwili się.
{55290}{55345}...Czy to nierówna powierzchnia |czy co?...
{56031}{56157}Ostatnie zetknięcie mogłem |obserwować tu, w JPL,
{56159}{56225}z moim najmłodszym synem.
{56227}{56339}Patrzyliśmy zafascynowani |na pojawiające się zdjęcia Neptuna.
{56341}{56441}Nagle pojawiło się coś, |czego nikt się tam nie spodziewał.
{56443}{56527}Oto była planeta |pełna życia,
{56529}{56592}miała własną wielką |plamę, ciemną plamę,
{56594}{56695}i w tym przypadku, białe chmury |płynące w jego atmosferze.
{56697}{56755}I to się pojawiło |przed naszymi oczyma.
{56757}{56882}Co za wspaniała niespodzianka. |Neptun był dla mnie wielką niespodzianką.
{57023}{57091}Było coś dziwnego |i złowróżbnego w Neptunie
{57093}{57185}ponieważ oto ostatnia planeta, |taki strażnik
{57187}{57258}na zewnętrznym końcu |naszego Układu Słonecznego,
{57260}{57369}wygląda jak Ziemia, |ze swoim pięknym głębokim błękitem
{57371}{57453}i białymi chmurami, |płynącymi w atmosferze.
{57596}{57690}Znów mieliśmy frapującą planetę, |teraz Neptuna.
{57692}{57795}Chmury poruszały się bardzo szybko, |w różnych kierunkach,
{57797}{57864}niektóre prawie |z prędkością dźwięku.
{57866}{57933}Złożoność atmosfery |tej planety
{57935}{57990}przeszła nasze |oczekiwania.
{58128}{58235}Okazało się, że na Neptunie |są najsilniejsze wiatry,
{58237}{58311}Tu, w najdalszych zakątkach |Układu Słonecznego,
{58313}{58379}gdzie Słońce |rzadko zagląda,
{58381}{58481}ostatni gigant |zaprzeczył naszym oczekiwaniom.
{58483}{58552}Należało się spodziewać, |że im dalej od Słońca,
{58554}{58585}gdzie było mniej energii
{58587}{58648}poruszającej wiatry, |tym wolniejsze one będą.
{58679}{58762}Już wiatry na Jowiszu wiały |z prędkością setek km/h.
{58764}{58858}Okazało się, że zamiast wolniejszych |wiatrów spotkaliśmy szybsze,
{58860}{58946}wiatry wiejące z prędkością |ponad 1,6 km/h na Neptunie.
{58949}{59012}Teraz rozumiemy dlaczego tak jest. |A mianowicie:
{59021}{59098}Jeśli jest wystarczająco energii, |wytwarza ona liczne turbulencje,
{59100}{59160}a to spowalnia wiatr.
{59162}{59278}Na Neptunie było tak niewiele energii, |że wiatr zaczynał wiać,
{59280}{59331}i dalej wiał, i wiał, i wiał.
{59349}{59444}Atmosfera Neptuna była |bardziej dynamiczna niż Urana,
{59446}{59545}lecz składała się |z takich samych gazów i lodów.
{59547}{59656}Ostatnie dwa giganty bardzo się różniły |od swoich masywniejszych kuzynów.
{59658}{59795}Uran i Neptun nie są gigantami |gazowymi, lecz lodowymi.
{59992}{60112}Z Ziemi nikt nigdy nie widział |całego zespołu pierścieni Neptuna.
{60114}{60209}Niektórzy naukowcy wierzyli, że widzieli |niekompletne segmenty pierścienia,
{60211}{60258}które nazwali łukami.
{60265}{60330}Ale w czasie, gdy |dotarliśmy na Neptuna,
{60332}{60464}przewodziłem tej małej grupie |ludzi, odpowiedzialnej za zdjęcia,
{60466}{60562}byliśmy odpowiedzialni za pierścień |i za łuki pierścienia.
{60565}{60632}W rzeczywistości, w zespole zdjęciowym |Voyager'a byli też ludzie,
{60634}{60705}którzy zupełnie wątpili |w istnienie tego pierścienia,
{60707}{60736}sądzili, że jesteśmy szaleni,
{60738}{60843}uważali, że marnujemy |cenne zasoby statku kosmicznego.
{60845}{60951}Tak więc była to nagroda |wreszcie zobaczyć to zdjęcie,
{60953}{61070}na którym uchwyciliśmy, "złapaliśmy na gorącym |uczynku", łuki pierścienia Neptuna.
{61074}{61155}Tak więc było to |ogromne osiągnięcie.
{61193}{61286}Neptun rzeczywiście |jest otoczony łukami pierścienia.
{61321}{61353}Jak się tam znalazły
{61355}{61487}i dlaczego pierścień jest niekompletny, |nadal niewiadomo.
{61868}{61959}Misja niemożliwa |prawie dobiegała końca.
{61961}{62050}Księżyc Neptuna, Tryton, |był ostatnim na jaki natknęliśmy się.
{62263}{62338}Tryton jest dużym księżycem,
{62340}{62411}jest tej samej wielkości |co sam Pluton.
{62413}{62490}Więc gdyby orbitował niezależnie wokół Słońca, |nazwalibyśmy go planetą,
{62492}{62541}lecz krąży |wokół Neptuna.
{62543}{62602}Lecz w przeciwieństwie |do pozostałych satelitów,
{62604}{62682}które krążą w tym samym kierunku |jak planeta się obraca,
{62684}{62797}Tryton porusza się po orbicie wstecznej, |krąży wokół Neptuna do tyłu,
{62799}{62910}co wskazywało na to, że |nie powstał on wokół Neptuna,
{62912}{62962}lecz został przechwycony |przez Neptuna.
{63054}{63140}Tryton jest księżycem, |który mógł kiedyś byś planetą.
{63150}{63275}Za bardzo zboczył ze swego toru ku Neptunowi |i został "złapany" przez jego grawitację.
{63444}{63555}Tryton był jednym z najdziwniejszych |napotkanych światów.
{63767}{63847}To zbyt wiele. |To za dużo, żeby uwierzyć.
{63855}{63958}Ooo, Boże. |Spójrzcie na te ślady opon.
{63989}{64053}Ślady opon! Racja. |No proszę.
{64083}{64174}Tryton był światem zupełnie innym, |niż te, które widzieliśmy wcześniej.
{64176}{64240}Była to najzimniejsza powierzchnia, |jaką widzieliśmy w Układzie Słonecznym.
{64242}{64293}40 stopni powyżej |zera absolutnego.
{64297}{64404}Tak zimny, że azot, który składa się |na większą część atmosfery Ziemi,
{64406}{64472}jest zamarznięty, |stały lód.
{64474}{64599}A pokrywy polarne na Trytonie |są zamarzniętym azotem, a nie zamarzniętą wodą.
{64601}{64738}Mimo to, znaleźliśmy gejzery |na powierzchni Trytona.
{64740}{64793}Gejzery azotowe, |wysokie na kilometry.
{64795}{64885}Więc nawet w najodleglejszej |części naszego Układu Słonecznego
{64888}{64970}istnieje aktywność geologiczna - |jest wszędzie.
{64972}{65049}Układ Słoneczny |jest żywy, rozwija się.
{65051}{65140}To czyni go tak ekscytującym |i sprawia, że tyle można się tu dowiedzieć.
{65277}{65391}Voyager przetrwał, aby dotrzeć |do krańców Układu Słonecznego
{65393}{65461}i odkryć nie tylko same giganty,
{65463}{65570}ale cały system pierścieni i księżyców, |jakich nikt sobie nie wyobrażał.
{65602}{65672}Gdy planety oddaliły się |od punktu zbieżnego,
{65674}{65765}Uran i Neptun znów zniknęły |z naszego pola zasięgu.
{65777}{65877}Nie ma możliwości, żeby je odwiedzić |w naszym pokoleniu.
{66118}{66223}Lecz Voyager nie był ostatnią misją |do gazowych gigantów.
{66225}{66376}W 1994 r. sonda Galileo |powróciła na Jowisza i jego księżyce.
{66393}{66541}Odkryła, że powierzchnia Io pokryła się |świeżymi erupcjami siarkowej lawy.
{66613}{66683}Europa, która wyglądała |na taką gładką,
{66685}{66786}okazała się pokryta |wielkimi grzbietami i szczelinami.
{66959}{67073}Świeże ślady zostały odkryte |w nieziemskim krajobrazie Ganimedesa.
{67171}{67278}A na Callisto było więcej zniszczenia |niż sobie wyobrażano.
{67573}{67731}W październiku 1997 r. misja |pod nazwą Cassini wyruszyła w kierunku Saturna.
{67859}{67988}Przez następne 4 lata przesyłał na Ziemię |wysokiej rozdzielczości zdjęcia tej wielkiej planety,
{67990}{68064}jej księżyców i wielu satelitów.
{68192}{68287}Grupie zdjęciowej przewodzi |Carolyn Porco.
{68309}{68368}Jesteśmy zainteresowani, |dla celów naukowych,
{68370}{68438}zrobieniem zdjęć Tytana |a także wszystkich satelitów.
{68451}{68529}Więc jak sądzicie, ile zdjęć |trzeba zrobić w tym bloku?
{68531}{68584}Zwykle myśleliśmy o czterech.
{68586}{68650}4 zdjęcia? W 30 minut?
{68652}{68679}W porządku.
{68690}{68833}Specjalnie w tym celu, prócz innych rzeczy, |zaprojektowaliśmy system aparatów,
{68835}{68902}postanowiliśmy oglądnąć z góry |powierzchnię Tytana,
{68904}{68979}czego nie byliśmy w stanie |zrobić na Voyagerze.
{68987}{69120}I będziemy mogli zobaczyć formacje |wielkości budynków biurowych.
{69122}{69218}Zbieramy dane z sondy Cassini |od co najmniej 4 lat,
{69220}{69370}więc będziemy mieli szansę monitorować zmiany, |to będzie nowa era.
{69372}{69537}Ale nigdy wrażenie, czy też waga, |nie będą takie same,
{69539}{69685}jak historyczna rola, jaką odegrał Voyager, |ponieważ takiego dokonania nie można powtórzyć.
{69689}{69731}Następne nagrody
{69733}{69805}to Medal za Wyjątkowe Osiągnięcia Naukowe.
{69807}{69878}Pierwsza nagroda zostaje |przyznana Gary'emu Flandro,
{69880}{69994}za istotny wkład w zaprojektowanie |obsługę techniczną misji,
{69996}{70114}włączając w to możliwość przeprowadzenia |historycznych badań Voyager'a.
{70181}{70268}To, czego dowiedzieliśmy się |badając każdą z planet zewnętrznych
{70270}{70312}przeszło nasze oczekiwania,
{70314}{70431}ale przenikało nas uczucie, |że kiedyś już tam byliśmy,
{70433}{70530}ja sam w myślach w latach 60-tych |leciałem z tą misją.
{70541}{70618}Zaczęliśmy w tym biurze. |Zgadza się?
{70632}{70671}Budynek 180 |- to tam Pan pracował?
{70673}{70777}Siedziałem, wyglądając z tamtego okna |przez tamte drzewa na Słońce,
{70779}{70869}i mówiłem: "Moglibyśmy tam być. |Cztery planety podczas jednego lotu."
{70922}{71011}Zostawiając planety za sobą, |Voyager kontynuował poszukiwanie
{71013}{71075}krańca Układu Słonecznego,
{71077}{71144}gdzie kończy się wpływ Słońca,
{71146}{71212}a zaczyna przestrzeń |międzygwiezdna.
{71394}{71444}Misja Voyager'a |nie zakończyła się.
{71446}{71557}Mamy nadzieję, że będziemy mogli dalej nadsłuchiwać |przynajmniej przez następne 20 lat,
{71559}{71652}nim ostatecznie skończy się |paliwo na statku.
{71654}{71777}W 2015 r. Voyager 1 będzie 130 razy dalej |od Słońca niż Ziemia,
{71779}{71849}ponad 19 miliardów km od Ziemi,
{71851}{71926}i być może po raz pierwszy |w przestrzeni międzygwiezdnej.
{71928}{72014}Więc codziennie nadsłuchujemy |obydwu statków Voyager,
{72016}{72083}poszukując sygnału, |że zbliżamy się
{72085}{72131}do przestrzeni międzygwiezdnej.
{72205}{72305}Największy podróżnik |wszechczasów nadal podróżuje.
{72350}{72450}tłumaczenie: m06166
{72450}{72550}>> Napisy pobrane z http://napisy.org <<|>>>>>>>> nowa wizja napisów <<<<<<<<