Program ćwiczeń z Fizjologii Zwierząt dla studentów II roku Wydziału
Medycyny Weterynaryjnej - semestr zimowy 2009/2010
Ćwiczenie 1  5-6.10
1. Omówienie regulaminu ćwiczeń
2. Płyny fizjologiczne /skład fizjologicznego płynu Ringera/ dla zwierząt stałocieplnych i
zmiennocieplnych/
3. Wpływ prądu indukcyjnego na mięsień, określanie czasu latencji *
4. Wpływ siły bodz
ców elektrycznych na wielkość reakcji skurczowej mięśnia *
5. Rejestracja pojedynczego skurczu izotonicznego i izometrycznego mięśnia *
6. Warunki otrzymywania i zapisywania skurczu tężcowego zupełnego i niezupełnego *
7. Cechy skurczu mięśnia gładkiego
Ćwiczenie 2  12-13.10
1. Elastyczność i rozciągliwość mięśni szkieletowych
2. Rejestracja skurczu mięśnia wypoczętego i znużonego *
3. Zapis zmęczenia mięśnia *
4. Ergograficzne badanie zmęczenia mięśni szkieletowych u człowieka
5. Wpływ zaciśnięcia tętnicy ramieniowej na zmęczenie mięśni człowieka badanych ergograficznie
6. Zapis reakcji skurczowej mięśnia szkieletowego szczura  skurcz pojedynczy i tężcowy, zapis
zmęczenia mięśniowego
Ćwiczenie 3  19-20.10
1. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy komórki nerwowej, powstawanie impulsów nerwowych *
2. Wpływ pobudzający bodz
ców elektrycznych, mechanicznych, termicznych i chemicznych na nerwy *
3. Porównanie progu pobudliwości mięśni i nerwów *
4. Badanie szybkości przewodzenia w różnych włóknach nerwowych *
5. Sumowanie czasowe elektrycznych bodz
ców podprogowych działających na nerw *
6. Wpływ środków narkotycznych, anestetyków, neurotoksyn na przewodnictwo nerwowe *
7. Wpływ bodz
ców pobudzających na nerwy, badanie pobudliwości mięśni i nerwów  preparat nerwowo-
mięśniowy szczura
Ćwiczenie 4  26-27.10
1. Badanie odruchów obronnych u żaby rdzeniowej /wyciąganie kończyny, zrzucanie papierka/ - film
2. Mierzenie czasu odruchu wyciągania kończyny u żaby rdzeniowej /metoda T�rka/ - film
3. Badanie odruchów u człowieka:
a. na rozciąganie  z mięśnia trójgłowego łydki, czworogłowego uda, dwugłowego ramienia,
trójgłowego ramienia
b. skórnych  podeszwowy, Babińskiego /omówienie/
c. z
renicznych
Ćwiczenie 5 - 2-3.11
Zaliczenie fizjologii układu mięśniowego i nerwowego
Ćwiczenie 6  9-10.11
1. Zapisywanie podstawowego rytmu pracy serca żaby *
2. Automatyzm mięśnia sercowego, układ bodz
czo-przewodzący serca *
3. Wpływ pojedynczej i wielokrotnej stymulacji elektrycznej na czynność serca *
4. Wyzwalanie skurczu dodatkowego oraz przerwy wyrównawczej *
5. Wpływ stymulacji nerwu błędnego na czynność serca *
6. Wpływ temperatury na czynność serca *
7. Wpływ jonów Na +, K+ i Ca++ na czynność serca żaby *
8. Ocena wpływu eliminacji jonów Ca++ na czynność mechaniczną i elektryczną serca*
Ćwiczenie 7  16-17.11
1. Wpływ atropiny na czynność serca *
2. Wpływ pilokarpiny i acetylocholiny na czynność serca *
3. Wpływ adrenaliny, epinefryny i digoksyny na czynność serca *
4. Badanie odruchu oczno-sercowego u człowieka
5. Badanie odruchu nurkowania u człowieka
6. Wpływ elastyczności zbiornika tętniczego na ciśnienie i przepływ cieczy (manometr różniczkowy
Cybulskiego)
7. Wpływ średnicy i długości naczynia, ciśnienia i lepkości krwi na wielkość przepływu krwi *
Ćwiczenie 8  23-24.11
1. Rejestracja prądów czynnościowych serca u człowieka /E K G/
2. Ocena czasu trwania poszczególnych składowych EKG, określenie amplitudy załamków
3. Wyznaczenie położenia osi elektrycznej serca
4. Obserwacja czynności zastawek lewego serca krowy /preparat Gaada/ - film
5. Wyzwalanie bólu ischemicznego u człowieka
Ćwiczenie 9  30.11-1.12
1. Osłuchiwanie tonów serca u człowieka
2. Pomiar ciśnienia tętniczego u człowieka
3. Pomiar ciśnienia tętna u człowieka w spoczynku i po wysiłku mięśniowym
4. Zapis fali tętna u człowieka
5. Badanie cech tętna tętniczego
6. Oznaczanie objętości wyrzutowej i pojemności minutowej serca na podstawie pomiarów tętna i ciśnienia
tętniczego
7. Ocena wpływu ciężkości oraz pozycji ciała na wielkość ciśnienia tętniczego i częstość tętna (próba
ortostatyczna Martineta)
8. Badanie odruchu aksonowego u człowieka
9. Doświadczenie Harvey a
10. Działanie histaminy na naczynia krwionośne skóry człowieka
11. Ocena wydolności układu krążenia (próba Ruffiera)
Ćwiczenie 10  7-8.12
Zaliczenie fizjologii układu krążenia
Ćwiczenie 11  14-15.12
1. Mechanizm wdechu i wydechu
2. Wpływ surfaktantu i zmian ciśnienia śródpłucnowego na oddychanie *
3. Oznaczanie pojemności życiowej płuc i jej części składowych u człowieka (spirometr Barnesa)
2. Pneumografia i torakografia
3. Oznaczanie zawartości O2 i CO2 we krwi metodą Klisieckiego
4. Oznaczanie ilości CO2 w powietrzu pęcherzykowym u człowieka - demonstracja
Ćwiczenie 12  21-22.01
1. Oznaczanie wentylacji płucnej u człowieka w spoczynku, w czasie wysiłku i po wysiłku
2. Wpływ wysiłku fizycznego na częstość skurczów serca, E K G, ciśnienie tętnicze krwi i wentylację
płuc
3. Obliczanie pojemności całkowitej płuc u człowieka i zwierząt domowych
4. Obliczanie pojemności życiowej płuc wg wzoru: VG = O,O565 x masa ciała /kg/1.02
5. Obliczanie funkcjonalnej pojemności rezydualnej płuc wg. wzoru: FRC = 0,025 x masa ciała /kg/1,08
6. Obliczanie wentylacji minutowej płuc wg wzoru: VE = 0,375 x masa ciała /kg/0,75
7. Obliczanie wielkości przestrzeni martwej układu oddechowego, rezerwy oddechowej oraz
sekundowej objętości wydechowej u człowieka
8. Testy spirometryczne u człowieka, interpretacja wyników (ERV, FEF25, FEF50, FEF75, FET, FEV1,
wskaz
nik Tiffenau, FIVC, FIV1, FIV1%, Fr, FVC, IVC, MVV, PEF, PIF, Te, Ti, TV,TV/Ti, VE, VC,
FEV1/VC%)
Ćwiczenie 13  4-5.01
Reakcja organizmu na wysiłek fizyczny
1. Wysiłek dynamiczny o dużej intensywności i krótkim czasie trwania
2.Wysiłek dynamiczny o umiarkowanej intensywności
3.Wysiłek statyczny
Fizjologiczna ocena wydolności fizycznej organizmu na podstawie:
1. Próby Harwardzkiej
2. Testu Bergmana
3. Próby Liana
4. Testu Cramptona
5. Oznaczania maksymalnego zużycia tlenu metodą Astrand-Ryhming
Ćwiczenie 14  11-12.01
Zaliczenie fizjologii układu oddechowego i wysiłku fizycznego
Ćwiczenie 15  18-19.01
Odrabianie i zaliczanie opuszczonych ćwiczeń, zaliczanie zaległych kolokwiów
* - elementy ćwiczeń realizowane z wykorzystaniem programu komputerowego  PhysioEx�7.0 for
Human Physiology oraz Human Physiology System, MacLab, ADInstruments GmbH.