J.R.R. Tolkien
Legenda o Przebudzeniu Quendich
(Cuivienyarna)
Tłum. Marek Gołębiowski
mailto:[e-mail]
Poni\
szy tekst podlega swobodnemu rozpowszechnianiu, spełniając kryteria wymienione w art. 29 ż 1 ustawy o
prawie autorskim i własności intelektualnej z 4 II 1994. Publikacja nie narusza niczyich praw autorskich. W
trakcie dokonywania tłumaczenia nie zostały skrzywdzone \
adne elfy ;)
W czasie, kiedy ich ciała powstawały z prochów Ardy, Quendi1 spali w łonie
ziemi, pod murawą, a zbudzili się dopiero, gdy byli w pełni rozwinięci. Ale
Pierwsze Elfy (zwane równie\
Niezrodzonymi i Poczętymi z Eru) nie obudziły się
wszystkie razem. Eru rozporządził tak, by ka\
dy z nich le\
ał obok przeznaczonego
sobie współmał\
onka. Lecz trzy Elfy zbudziły się pierwsze ze wszystkich i były
One mę\
czyznami, gdy\
są oni silniejsi, oraz mniej boją się odwiedzać dziwne
miejsca, i są ich bardziej ciekawi. Tych trzech ojców Elfów nazywa się w
staro\
ytnych opowieściach Imin, Tata i Enel. Przebudzili się oni w tej kolejności, w
małych odstępach czasu i od nich, jak powiadają Eldarowie, pochodzą słowa
oznaczające jeden, dwa, i trzy - najstarsze ze wszystkich cyfr.2
Imin, Tata i Enel przebudzili się przed swoimi mał\
onkami i pierwszą rzeczą jaką
zobaczyli były gwiazdy, albowiem obudzili się oni w półmroku przed brzaskiem. A
następną rzeczą, jaką ujrzeli, były ich \
ony śpiące na trawie u ich boków. Wtedy
tak zachwycili się ich pięknem, \
e obudziło się w nich pragnienie mówienia, i
zaczęli wymyślać słowa, których mogliby u\
ywać w mowie, i śpiewie. I byli tak
niecierpliwi, \
e nie mogąc czekać dłu\
ej obudzili swe mał\
onki. W ten sposób,
mówią Eldarowie, pierwszą rzeczą, jaką zobaczyła ka\
da z kobiet, był jej
mał\
onek, i jej miłość do niego była jej pierwszą miłością, a miłość i podziw dla
cudów Ardy przyszły póz
niej.
Kiedy ju\
spędzili ze sobą trochę czasu i stworzyli wiele słów, Imin i Iminye, Tata i
Tatie oraz Enel i Enelye wędrowali razem, i opuścili zieloną dolinę w której
obudzili się do \
ycia, i wkrótce dotarli do większej doliny, gdzie znalez
li sześć par
śpiących Quendich, i znowu gwiazdy jasno świeciły przed brzaskiem, a mę\
czyzni
właśnie się budzili.
Wtedy Imin rzekł, \
e ze względu na to, i\
jest najstarszy z nich, ma prawo
pierwszeństwa wyboru. I powiedział: "Wybieram tych dwanaścioro na mych
towarzyszy". Wtedy mę\
czyz
ni obudzili swe mał\
onki. Kiedy grupa
osiemnaściorga Elfów spędziła ze sobą trochę czasu i nauczyli się Oni wielu słów, i
stworzyli jeszcze więcej, razem podą\
yli dalej, i niebawem znalez
li dziewięć par
Quendich w jeszcze głębszej i szerszej kotlinie, gdzie mę\
czyz
ni właśnie obudzili
się w świetle gwiazd.
Wtedy Tata rzekł, \
e ma prawo wybierania jako drugi, i powiedział: "Wybieram
tych osiemnaścioro na mych towarzyszy." I znowu mę\
czyz
ni obudzili swe \
ony, i
\
yli Oni, i rozmawiali razem, i stworzyli du\
o nowych dz
więków i dłu\
szych słów.
Wtedy cała trzydziestka szóstka ponownie ruszyła w nieznane, i wędrowała, dopóki
nie doszła do brzozowego gaju rosnącego nad brzegiem strumyka. Tam znalez
li oni
dwanaście par Quendich. Mę\
czyz
ni właśnie wstawali i patrzyli na gwiazdy
poprzez korony brzóz.
Wtedy Enel rzekł, i\
będzie wybierał jako trzeci i powiedział: "Wybieram tych
dwadzieścia czworo na mych towarzyszy". I znów mę\
czyz
ni obudzili swe \
ony, i
przez wiele dni sześćdziesięcioro Elfów mieszkało nad strumieniem, a wkrótce
zaczęło układać wiersze i piosenki do melodii wody.
W końcu znów wyruszyli razem. A Imin spostrzegł, ze za ka\
dym razem
znajdowali więcej Quendich ni\
poprzednio i pomyślał: "Mam tylko dwanaścioro
towarzyszy (chocia\
jestem najstarszy). Następnym razem ponownie dokonam
wyboru." I wkrótce dotarli oni do pachnącego lasu sosnowego, rosnącego na
zboczu wzgórza, i znalez
li tam osiemnaście par, śpiących jeszcze, Quendich. Była
noc, a niebo przysłonięte było chmurami. Ale przed świtem zadął wiatr i obudził
mę\
czyzn. A kiedy wstali i ujrzeli gwiazdy, zdumieli się, bo wiatr przewiał
chmury, i gwiazdy błyszczały na niebie od Wschodu do Zachodu. I przez długi
czas osiemnastu napotkanych Quendich nie zwracało uwagi na przybyszów, ale
patrzyło na światła Menelu. A kiedy wreszcie zwrócili Oni swe oczy z powrotem
ku ziemi, spostrzegli swe \
ony. Wtedy zbudzili je, by spojrzały na gwiazdy,
krzycząc do nich elen, elen! I tak gwiazdy dostały swe imię.
Wtedy Imin rzekł: "Tym razem nie będę jeszcze wybierał" i Tata wybrał owych
trzydziestu sześciu na swych towarzyszy. I byli oni wysocy i ciemnowłosi, i tak
silni jak sosny. Od nich pochodziła póz
niej większość Noldorów.
Dziewięćdziesięciu sześciu Quendich rozmawiało teraz razem, a ci którzy się
ostatni obudzili, wynalez
li wiele nowych i pięknych słów, i wiele przemyślnych
form mowy. I weselili się, i tańczyli na wzgórzu, a\
zapragnęli znalez
ć więcej
towarzyszy. Wtedy wszyscy Oni ponownie wyruszyli, wędrując do chwili, w której
dotarli w półmroku do ciemnego o tej porze jeziora. Na jego wschodnim brzegu
stała wielka skała, z której spływał wodospad. Na jego pianie połyskiwały
gwiazdy. Pod wodospadem kąpali się mę\
czyz
ni, obudziwszy ju\
swe wybranki.
Było ich dwadzieścia cztery pary, lecz nie utworzyli jeszcze mowy, lecz śpiewali
pięknie, a Ich glosy odbijały się od skał mieszając z hukiem wody.
Imin znów wstrzymał się, myśląc: "Następnym razem znajdziemy większą grupę".
A Enel rzekł: "Wybieram tych czterdziestu ośmiu na mych towarzyszy". I sto
czterdziestu czterech Quendich \
yło razem nad jeziorem, a\
upodobnili się do
siebie w myśli i słowie, i byli zadowoleni z tego.
Po jakimś czasie Imin powiedział: "Czas ju\
byśmy wyruszyli w poszukiwaniu
nowych towarzyszy." Ale większość Elfów była ju\
zadowolona. Tak wiec Imin i
Iminye, wraz z dwanaściorgiem towarzyszy wyruszyli na długą wędrówkę, idąc za
dnia i w mroku przez krainę otaczającą jezioro, w której przebudzili się wszyscy
Quendi, z którego to powodu nazywa się ono Cuivienen. Ale nigdy nie znalez
li Oni
więcej towarzyszy, gdy\
opowieść o Pierwszych Elfach dobiegła ju\
do swego
końca.
I tak Quendi zawsze liczyli dwunastkami, a 144 długo było ich największą liczbą,
tak, \
e w \
adnym z Ich póz
niejszych języków nie było słowa oznaczającego
większą liczbę. I tak te\
stało się, \
e "Towarzysze Imina", albo Najstarsza
Kompania (od których wywodzą się Vanyarowie) liczyła w sumie tylko
czternastu?, będąc najmniejsza grupą. A "Towarzysze Taty" (z których wywodzą
się Noldorowie) liczyli w sumie pięćdziesięciu sześciu. Natomiast "Towarzysze
Enela", mimo i\
byli Najmłodszą Kompanią, liczyli najwięcej. Od nich wywodzą
się Teleri (lub Lindarowie), a na początku było Ich w sumie siedemdziesięciu
czterech.
Quendi kochali wszystkie części Ardy, które ujrzeli, a zielone rośliny oraz letnie
słońce napawały Ich radością. Jednak zawsze najbardziej wzruszały Ich Gwiazdy, a
kiedy panował mrok, a pogoda była ładna, wtedy cieszyli się najbardziej.
Albowiem o tej porze, wiosną, obudzili się Oni do \
ycia na Ardzie. Ale
Lindarowie, najbardziej z wszystkich Quendich, od początku kochali wodę i
śpiewali zanim nauczyli się mówić.
1
Do Quendich odnoszę się w formie męskiej, albowiem Quendi oznacza w Quenyi
mówiący. - przyp. tłum.
2
Eldarińskie słowa o których mowa to Min, Atta (czy Tata), Nel. W rzeczywistości
było zapewne na odwrót. Tych troje nie miało imion dopóki nie rozwinęli języka i
nadano im je (bądz
sami je przyjęli) po wynalezieniu cyfr (lub przynajmniej
pierwszych dwunastu). - przyp. autora.