>(1) Sprawdź, czy zrozumiałeś
>
>1. Modele, które opisują zdarzenia ekonomiczne, należą do
>ekonomii................................... (pozytywnej, normatywnej).
>Modele, które przedstawiajÄ… wÅ‚aÅ›ciwe rozwiÄ…zania dla poli­tyki gospodarczej
>rządu, należą do ekonomii .................................. (pozytywnej,
>nor­matywnej).
>
>2. Dobra, których jest tak dużo, że każdy może konsumować je w
>dowolnych iloÅ›ciach, nazy­wane sÄ… dobrami
>..................................... (rzadkimi, wolnymi). Dobra,
>wystÄ™pujÄ…ce w ilo­Å›ciach nie wystarczajÄ…cych dla wszystkich, którzy
>chcieliby je mieć, nazywane są dobrami .....................................
>(rzadkimi, wolnymi).
>
>3. Które z przedstawionych niżej przykładów są dobrami produkcyjnymi?
>
>a. budynek fabryczny
>
>b. pieniÄ…dze na koncie w banku
>
>c. obrabiarka
>
>d. właściciel akcji
>
>e. kontener
>
>4. Które z pytań dotyczy problematyki mikroekonomicznej?
>
>a. jakie było bezrobocie w poprzednim roku w gospodarce polskiej?
>
>b. ile wynosiła inflacja w Polsce w pierwszym kwartale tego roku?
>
>c. ile wynosiły plony pszenicy w ostatnim roku?
>
>d. ile wynosi pensja na rynku pracy hydraulików?
>
>f. dlaczego tona stali kosztuje więcej niż tona pszenicy?
>
>5. Które dobro spośród niżej przedstawionych nie jest dobrem produkcyjnym?
>
>a. półka w sklepie spożywczym
>
>b. rachunek w banku
>
>c. dźwig stoczniowy
>
>d. hala produkcyjna
>
>e. samochód ciężarowy
>
>6. Który czynnik nie jest czynnikiem produkcyjnym?
>
>a. praca
>
>b. podatki
>
>c. surowce mineralne
>
>d. dobra produkcyjne
>
>e. ziemia
>
>
>7. Które stwierdzenie należy do ekonomii normatywnej?
>
> Ceny biletów komunikacji miejskiej:
>
>a. powinny wzrosnąć
>
>b. wzrosty
>
>c. wzrosnÄ…
>
>d. w tym roku wzrastają szybciej niż w zeszłym roku
>
>e. wzrosną, jeśli pensje kierowców zostaną podniesione
>
>8. Które z przedstawionych stwierdzeń należy do makroekonomii?
>
> Nastąpił gwałtowny wzrost:
>
>a. płac hutników
>
>b. inflacji
>
>c. cen stali
>
>d. cen rudy żelaza
>
>e. ilości dóbr kapitałowych w hutnictwie
>
>9. Kosztem alternatywnym Twojej edukacji jest:
>
>a. to, czego nie zarobisz wtedy, gdy siÄ™ uczysz
>
>b. to, co dostarczajÄ… Ci Twoi rodzice
>
>c. czesne, które płacisz
>
>d. koszt poniesiony na mieszkanie i wyżywienie
>
>e. pożyczka, jaką zaciągnąłeś
>
>10. Każdy system ekonomiczny musi posiadać narzędzie określające:
>
>a. co produkować
>
>b. jak produkować
>
>c. jak zorganizować dystrybucję dóbr i usług
>
>d. wszystkie podane odpowiedzi
>
>11. Gospodarowanie dotyczy:
>
>a. sprawiedliwości przy dystrybucji bogactwa
>
>b. problemu konfrontacji ograniczonych zasobów i nieograniczonych potrzeb
>ludzkich
>
>c. ochrony środowiska
>
>d. osiągnięcia największej ilości najbardziej pożądanych dóbr i usług z
>dostÄ™pnych zaso­bów czynników wytwórczych
>
>12. Ludzkie potrzeby są nieograniczone, gdyż:
>
>a. potrzebujemy różnorodności
>
>b. chcemy mieć to, co mają nasi sąsiedzi
>
>c. potrzebujemy komfortu i bezpieczeństwa
>
>d. wszystkie podane odpowiedzi
>
>13. Gospodarka centralnie planowana charakteryzuje siÄ™:
>
>a. dużym udziałem rynku w procesach gospodarczych
>
>b. prywatną własnością czynników wytwórczych
>
>c. ograniczona interwencjÄ… rzÄ…du w procesy gospodarcze
>
>d. silnym rządem centralnym, który decyduje co, jak i dla kogo
>produkować
>
>14. GospodarkÄ™ mieszana najlepiej charakteryzuje stwierdzenie:
>
>a. na pytania: co, jak, dla kogo produkować odpowiada mechanizm
>rynkowy
>
>b. rząd decyduje co, jak, dla kogo produkować
>
>c. rząd i sektor prywatny wspólnie odpowiadają na podstawowe pytania
>ekonomiczne
>
>d. każdy produkuje wyłącznie dla siebie
>
>15. Stwierdzenie: "Fordy są lepsze od Fiatów" jest przykładem:
>
>a. stwierdzenia normatywnego
>
>b. faktu gospodarczego
>
>c. zasady ekonomicznej
>
>d. stwierdzenia pozytywnego
>
>16. Problem rzadkości jest obecny w takiej lub innej postaci:
>
>a. we wszystkich społeczeństwach
>
>b. tylko w gospodarkach rynkowych
>
>c. tylko w gospodarkach centralnie planowanych
>
>d. tylko w krajach wysoko rozwiniętych
>
>17. Kosztem alternatywnym uzyskania dodatkowego jabłka jest:
>
>a. cena tego jabłka
>
>b. ilość pomarańcz, z których trzeba zrezygnować, aby wyprodukować to
>jabłko
>
>c. czas i nawozy sztuczne niezbędne do wyprodukowania tego jabłka
>
>d. różnica cen jabłek w zeszłym roku i w tym roku
>
>18. Które z podanych stwierdzeń jest stwierdzeniem ekonomii pozytywnej?
>
>a. rząd powinien podnieść płacę minimalną
>
>b. koncerny wydobywające ropę naftową powinny być podzielone na
>mniejsze przedsiÄ™­biorstwa
>
>c. władze lokalne powinny określać wysokość stawek podatku od
>nieruchomości
>
>d. konsumenci kupują mniejszą ilość dobra, którego cena wzrosła ceteris
>paribus
>
>19. Ponieważ rzadkie zasoby znajdują różne, alternatywne wykorzystania, to:
>
>a. rząd musi planować, który sektor w gospodarce ma otrzymać
>określone zasoby
>
>b. zanika problem rzadkości, gdy już zakończy się proces alokacji
>
>c. gospodarka musi mieć system alokacji zasobów
>
>d. konsumenci nigdy nie wiedzą, co chcą kupić
>
>20. Które z przedstawionych stwierdzeń jest stwierdzeniem ekonomii
>normatywnej?
>
>a. gospodarka rozwija siÄ™ szybciej
>
>b. stopa bezrobocia zmniejszyła się
>
>c. zwiększenie podaży pieniądza prowadzi do wzrostu cen
>
>d. gospodarka będzie lepiej funkcjonować przy niższej inflacji
>
>e. stopa procentowa jest wyższa niż w zeszłym roku
>
>21. Które z podanych niżej zagadnień jest przedmiotem zainteresowania
>mikroekonomii?
>
>a. inflacja
>
>b. bezrobocie
>
>c. stopa wzrostu zagregowanego popytu
>
>d. wpływ wydatków rządowych na funkcjonowanie gospodarki
>
>e. zatrudnienie na rynku mechaników samochodowych
>
>22. Makroekonomia zajmuje siÄ™:
>
>a. sposobem wyznaczania cen jabłek
>
>b. zmianami wielkości popytu na gruszki spowodowanymi zmianami cen gruszek
>
>c. wyznaczaniem dochodu narodowego
>
>d. przyczyną, dlaczego kucharki zarabiają więcej niż cukiernicy
>
>e. wpływem związku zawodowego na zachowanie się robotników
>
>23. Które z zasobów nie podlegają prawu rzadkości?
>
> a. nauczyciele
>
> b. pomidory
>
> c. ropa naftowa
>
> d. zajęcia z ekonomii
>
> e. powietrze
>
>24. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe, a które fałszywe?
>
>a. w nowoczesnej ekonomii mikroekonomia i makroekonomia są zupełnie
>oddzielnymi naukami
>
>b. z powodu istnienia zjawiska rzadkości ludzie są biedni
>
>c. zjawisko rzadkości wynika z natury ludzi, gdyż zawsze chcą mieć więcej
>niż mają
>
>d. pojęcie ceteris paribus oznacza, że to co jest prawdą w odniesieniu do
>całej gospodarki, jest także prawdą w odniesieniu do
>
> pojedynczego podmiotu gospodarczego
>
>e. mikroekonomia i makroekonomia są zupełnie rozłącznymi naukami, a nawet
>często w konflikcie między sobą
>
>f. mikroekonomia na ogół pomija takie zagadnienia, jak zachowanie się
>pojedynczych podmiotów gospodarczych
>
>g. specjalizacja nie byłaby możliwa bez wymiany
>
>h. zjawisko rzadkości występuje tylko w biednych krajach
>
>25. Jeśli krzywa ma nachylenie równe zero, to:
>
>a. krzywa osiÄ…ga swoje minimum
>
>b. krzywa osiÄ…ga swoje maksimum
>
>c. krzywa przechodzi przez początek układu współrzędnych
>
>d. krzywa osiÄ…ga albo minimum, albo maksimum
>
>26. Nachylenie prostej przechodzÄ…cej przez punkty A (x = 10; y = 5) oraz B
>(x = 20; y = 10) wynosi:
>
>a. 0,5
>
>b. 1,0
>
>c. 1,5
>
>d. 2,0
>
>27. Zależność pozytywną między zmiennymi opisują wszystkie podane niżej
>stwierdzenia, oprócz:
>
>a. wzrost jednej zmiennej zwiÄ…zany jest ze wzrostem drugiej zmiennej
>
>b. prosta będąca wykresem ma nachylenie dodatnie
>
>c. zmniejszenie siÄ™ jednej zmiennej jest zwiÄ…zane ze zmniejszeniem siÄ™
>drugiej zmiennej
>
>d. prosta będąca wykresem ma nachylenie ujemne
>
>28. Jeśli krzywa osiąga swój e maksimum, gdy x = 5 oraz y =10, to jej
>nachylenie w tym punkcie wynosi:
>
>
>a. 10/5=2
>
> 1 więcej niż 2
>
> 2 mniej niż O (jest ujemne)
>
> 3 nie można wyznaczyć z podanych informacji
>
> 4 zero
>
>29. Jeśli prosta przechodzi przez punkty o współrzędnych (x = 5; y = 13)
>oraz (x = 3; y = 8), to jej nachylenie wynosi:
>
>a. 5
>
>b. 2,5
>
>c. 2
>
>d. 0,4
>
>e. 0,2
>
>30. Nachylenie prostej poziomej jest:
>
>a. równe l
>
>b. dodatnie
>
>c. równe zero
>
>d. nieokreślone
>
>e. większe od jedności
>
>31. Nachylenie prostej pionowej jest:
>
>a. równe l
>
>b. dodatnie
>
>c. równe zero
>
>d. nieokreślone
>
>e. większe od jedności
>
>32. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe, a które fałszywe?
>
>a. zależność ujemną między dwiema zmiennymi zawsze ilustruje prosta o
>nachyleniu ujem­nym
>
>b. zmiana zmiennej niezależnej prowadzi do zmiany zmiennej zależnej
>
>c. Y = O dla każdego punktu leżącego na prostej pionowej
>
>d. prosta ilustrująca zależność między dwiema zmiennymi ma takie samo
>nachylenie w każ­dym punkcie
>
>e. styczna do krzywej w punkcie maksimum lub minimum jest pozioma
>
>f. nachylenie krzywej w każdym punkcie jest wyznaczone przez nachylenie
>stycznej wysta­wionej w tym punkcie
>
>Odpowiedzi, czyli: zrozumiałem, czy nie?
>
>
>
>
>
>(1): 1. pozytywna, normatywna; 2 wolne, rzadkie; 3. a, c. e; 4. c, d. e;
>5. b; 6. b; 7.a; 8. b; 9. a; 10. d; 11. d; 12. e; 13. d; 14. c; 15 a; 16. a;
>17. b; 18. d; 19. c; 20. d; 21. e; 22. c; 23. e; 24. a(F); b(F); c(P); d(F);
>e(F); f(F); g(P); h(F) (P prawdziwe, F fałszywe); 25. d; 26.
>a; 27. d; 28. e; 29. b; 30. c; 31. d; 32. a(P); b(P); c(F); d(P); e(P); f(P)
>(P praw­dziwe, F faÅ‚szywe).
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>(1) Podstawowe pojęcia i definicje
>
>Czynniki wytwórcze obejmują zasoby ludzi i wszystkich rzeczy
>wykorzystywanych do produkcji; dóbr i usług w celu zaspokojenia potrzeb
>ludzkich. Dzieli się je na cztery grupy: pracę, ziemię, kapitał i
>przedsiębiorczość.
>
>Dobra są to rzeczy służące do zaspokajania potrzeb ludzkich, np. odzież czy
>żywność.
>
>Dobra konsumpcyjne to dobra zużywane "zaraz" po ich wyprodukowaniu do
>zaspokajania
>
>potrzeb konsumpcyjnych.
>
>Dobra produkcyjne to dobra wyprodukowane po to, aby je zatrudnić do
>produkcji innych
>
>dóbr i usług.
>
>Dobra rzadkie to takie dobra, których jest zbyt mało, aby zaspokoić
>wszystkie potrzeby
>
>Dobra wolne są to dobra dostępne w nieograniczonych ilościach dla każdego.
>
>Dystrybucja dóbr i usług jest to podział tego wszystkiego, co zostało
>wyprodukowane,
>
>pomiędzy członków społeczeństwa.
>
>Ekonomia jest to nauka społeczna zajmująca się dokonywaniem wyborów
>dotyczących produkcji i dystrybucji dóbr i usług w świecie rzadkich
>czynników wytwórczych, inaczej: jest to nauka o tym, jak ludzie wykorzystują
>ograniczone zasoby w celu zaspokojenia swoich nieogra­niczonych potrzeb.
>
>Ekonomia normatywna jest to sposób przedstawienia tego, co w życiu
>gospodarczym być powinno.
>
>Ekonomia pozytywna jest to sposób przedstawienia tego, co jest w życiu
>gospodarczym.
>
>Firma (przedsiębiorstwo) stanowi jeden z rodzajów podmiotów gospodarujących
>i jest organizacja, która zajmuje się produkcja oraz sprzedażą dóbr lub
>usług.
>
>Gospodarka jest to mechanizm prowadzący do alokacji rzadkich czynników
>wytwórczych między konkurencyjne wykorzystania oraz do dystrybucji dochodów.
>
>Gospodarka centralnie planowana (kierowana) jest to taka gospodarka, w
>której o wyko­rzystaniu czynników wytwórczych, sposobach wymiany i
>możliwoÅ›ciach konsumpcyjnych decy­dujÄ… rzÄ…dy.
>
>Gospodarka mieszana jest to taka gospodarka, na która składa się zarówno
>sektor pu­bliczny, jak i sektor prywatny.
>
>Gospodarka rynkowa jest to taka gospodarka, w której kwestie: co?, jak?, dla
>kogo?, roz­strzygane sÄ… przez mechanizm rynkowy.
>
>Gospodarka tradycyjna jest to taka gospodarka, w której od wieków produkuje
>się to samo i tak samo, a wielkość produkcji wystarcza jedynie do
>przetrwania.
>
>Gospodarowanie jest to działalność polegająca na uzyskiwaniu jak największej
>ilości dóbr i usług z posiadanych zasobów czynników wytwórczych.
>
>Gospodarstwo domowe jest jednym z rodzajów podmiotów gospodarujących, który
>tworzy grupa ludzi żyjących razem i wspólnie podejmujących decyzje.
>
>Kapitał (zasoby kapitałowe) jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych,
>który two­rzÄ… dobra uprzednio wyprodukowane, po to, aby je wykorzystać do
>produkcji innych dóbr i u-sług. Zasoby kapitałowe zawierają również kapitał
>ludzki, czyli zakumulowane umiejętności i wiedzę ludzi nabyte dzięki
>edukacji i szkoleniu.
>
>Konsumpcja jest to proces zużywania dóbr i usług w celu zaspokojenia potrzeb
>ludzkich.
>
>Koszt alternatywny jest to najkorzystniejsza możliwość, z której
>zrezygnowano przy doko­naniu konkretnego wyboru.
>
>Koszt pieniężny jest to koszt poniesiony przy dokonywaniu zakupów, równy
>cenie zaku­pionych rzeczy.
>
>Makroekonomia zajmuje się problemami funkcjonowania gospodarki jako całości.
>
>Mikroekonomia koncentruje siÄ™ na decyzjach podejmowanych przez pojedyncze
>podmio­ty gospodarujÄ…ce lub na poszczególnych rynkach.
>
>Podział pracy jest to metoda wytwarzania dóbr i usług polegająca na podziale
>produkcji na poszczególne, wyspecjalizowane zadania.
>
>Potrzeby ekonomiczne jest to jeden z rodzajów potrzeb ludzkich, które można
>zaspokoić dzięki konsumpcji dóbr i usług.
>
>Praca (zasoby ludzkie) jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych, który
>tworzÄ… lu­dzie wykorzystujÄ…c siÅ‚Ä™ swoich mięśni i zdolnoÅ›ci umysÅ‚owe.
>
>Produkcja jest to proces, w którym zatrudniane są czynniki wytwórcze i
>dzięki któremu zostają wytworzone dobra lub usługi w celu zaspokojenia
>potrzeb ludzkich.
>
>Produkty są to wytworzone dobra i usługi służące zaspokojeniu potrzeb
>ludzkich.
>
>Przedsiębiorczość jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych obejmujący
>umiejÄ™t­ność zatrudnienia pozostaÅ‚ych czynników wytwórczych (ziemi, pracy,
>kapitału).
>
>Rzadkość jest to zjawisko polegające na tym, że potrzeby są większe od
>możliwości ich zaspokojenia, czyli od zasobów produktów i czynników
>wytwórczych.
>
>Rząd jest jednym z podmiotów gospodarujących, a jedną z jego funkcji jest
>kierowanie gospodarkÄ….
>
>Specjalizacja polega na tym, że producent wytwarza określony rodzaj dóbr lub
>usÅ‚ug prze­znaczony do wymiany, a wiÄ™c w iloÅ›ciach wiÄ™kszych niż potrzebuje
>sam dla siebie.
>
>Technologia są to metody wytwarzania lub przetwarzania czynników wytwórczych
>wyko­rzystywane przez firmy w celu wyprodukowania dóbr lub usÅ‚ug majÄ…cych
>zaspokoić potrzeby ludzkie.
>
>Usługi służą do zaspokajania potrzeb ludzkich, ale nie są fizycznie
>uchwytne, np. edukacja czy opieka medyczna.
>
>Wymiana polega na dobrowolnym przekazywaniu dóbr lub świadczeniu usług przez
>pro­ducentów na rzecz konsumentów, po uzgodnionej cenie.
>
>Zamienność jest to sytuacja charakteryzująca się tym, że z jednego dobra
>trzeba zrezygno­wać w celu otrzymania innego dobra.
>
>Ziemia (zasoby naturalne) jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych,
>który obej­muje wszelkie dary natury: surowce naturalne, gleby, lasy, rzeki,
>oceany.
>
>
>

0

(1) Sprawdź, czy zrozumiałeś

1. Modele, które opisujÄ… zdarzenia ekonomiczne, należą do ekonomii................................... (pozytywnej, normatywnej). Modele, które przedstawiajÄ… wÅ‚aÅ›ciwe rozwiÄ…zania dla poli­tyki gospodarczej rzÄ…du, należą do ekonomii .................................. (pozytywnej, nor­matywnej).

2. Dobra, których jest tak dużo, że każdy może konsumować je w dowolnych iloÅ›ciach, nazy­wane sÄ… dobrami ..................................... (rzadkimi, wolnymi). Dobra, wystÄ™pujÄ…ce w ilo­Å›ciach nie wystarczajÄ…cych dla wszystkich, którzy chcieliby je mieć, nazywane sÄ… dobrami ..................................... (rzadkimi, wolnymi).

3. Które z przedstawionych niżej przykładów są dobrami produkcyjnymi?

a. budynek fabryczny

b. pieniÄ…dze na koncie w banku

c. obrabiarka

d. właściciel akcji

e. kontener

4. Które z pytań dotyczy problematyki mikroekonomicznej?

a. jakie było bezrobocie w poprzednim roku w gospodarce polskiej?

b. ile wynosiła inflacja w Polsce w pierwszym kwartale tego roku?

c. ile wynosiły plony pszenicy w ostatnim roku?

d. ile wynosi pensja na rynku pracy hydraulików?

f. dlaczego tona stali kosztuje więcej niż tona pszenicy?

5. Które dobro spośród niżej przedstawionych nie jest dobrem produkcyjnym?

a. półka w sklepie spożywczym

b. rachunek w banku

c. dźwig stoczniowy

d. hala produkcyjna

e. samochód ciężarowy

6. Który czynnik nie jest czynnikiem produkcyjnym?

a. praca

b. podatki

c. surowce mineralne

d. dobra produkcyjne

e. ziemia



7. Które stwierdzenie należy do ekonomii normatywnej?

Ceny biletów komunikacji miejskiej:

a. powinny wzrosnąć

b. wzrosty

c. wzrosnÄ…

d. w tym roku wzrastają szybciej niż w zeszłym roku

e. wzrosną, jeśli pensje kierowców zostaną podniesione

8. Które z przedstawionych stwierdzeń należy do makroekonomii?

Nastąpił gwałtowny wzrost:

a. płac hutników

b. inflacji

c. cen stali

d. cen rudy żelaza

e. ilości dóbr kapitałowych w hutnictwie

9. Kosztem alternatywnym Twojej edukacji jest:

a. to, czego nie zarobisz wtedy, gdy siÄ™ uczysz

b. to, co dostarczajÄ… Ci Twoi rodzice

c. czesne, które płacisz

d. koszt poniesiony na mieszkanie i wyżywienie

e. pożyczka, jaką zaciągnąłeś

10. Każdy system ekonomiczny musi posiadać narzędzie określające:

a. co produkować

b. jak produkować

c. jak zorganizować dystrybucję dóbr i usług

d. wszystkie podane odpowiedzi

11. Gospodarowanie dotyczy:

a. sprawiedliwości przy dystrybucji bogactwa

b. problemu konfrontacji ograniczonych zasobów i nieograniczonych potrzeb ludzkich

c. ochrony środowiska

d. osiÄ…gniÄ™cia najwiÄ™kszej iloÅ›ci najbardziej pożądanych dóbr i usÅ‚ug z dostÄ™pnych zaso­bów czynników wytwórczych

12. Ludzkie potrzeby są nieograniczone, gdyż:

a. potrzebujemy różnorodności

b. chcemy mieć to, co mają nasi sąsiedzi

c. potrzebujemy komfortu i bezpieczeństwa

d. wszystkie podane odpowiedzi

13. Gospodarka centralnie planowana charakteryzuje siÄ™:

a. dużym udziałem rynku w procesach gospodarczych

b. prywatną własnością czynników wytwórczych

c. ograniczona interwencjÄ… rzÄ…du w procesy gospodarcze

d. silnym rządem centralnym, który decyduje co, jak i dla kogo produkować

14. GospodarkÄ™ mieszana najlepiej charakteryzuje stwierdzenie:

a. na pytania: co, jak, dla kogo produkować odpowiada mechanizm rynkowy

b. rząd decyduje co, jak, dla kogo produkować

c. rząd i sektor prywatny wspólnie odpowiadają na podstawowe pytania ekonomiczne

d. każdy produkuje wyłącznie dla siebie

15. Stwierdzenie: "Fordy są lepsze od Fiatów" jest przykładem:

a. stwierdzenia normatywnego

b. faktu gospodarczego

c. zasady ekonomicznej

d. stwierdzenia pozytywnego

16. Problem rzadkości jest obecny w takiej lub innej postaci:

a. we wszystkich społeczeństwach

b. tylko w gospodarkach rynkowych

c. tylko w gospodarkach centralnie planowanych

d. tylko w krajach wysoko rozwiniętych

17. Kosztem alternatywnym uzyskania dodatkowego jabłka jest:

a. cena tego jabłka

b. ilość pomarańcz, z których trzeba zrezygnować, aby wyprodukować to jabłko

c. czas i nawozy sztuczne niezbędne do wyprodukowania tego jabłka

d. różnica cen jabłek w zeszłym roku i w tym roku

18. Które z podanych stwierdzeń jest stwierdzeniem ekonomii pozytywnej?

a. rząd powinien podnieść płacę minimalną

b. koncerny wydobywajÄ…ce ropÄ™ naftowÄ… powinny być podzielone na mniejsze przedsiÄ™­biorstwa

c. władze lokalne powinny określać wysokość stawek podatku od nieruchomości

d. konsumenci kupują mniejszą ilość dobra, którego cena wzrosła ceteris paribus

19. Ponieważ rzadkie zasoby znajdują różne, alternatywne wykorzystania, to:

a. rząd musi planować, który sektor w gospodarce ma otrzymać określone zasoby

b. zanika problem rzadkości, gdy już zakończy się proces alokacji

c. gospodarka musi mieć system alokacji zasobów

d. konsumenci nigdy nie wiedzą, co chcą kupić

20. Które z przedstawionych stwierdzeń jest stwierdzeniem ekonomii normatywnej?

a. gospodarka rozwija siÄ™ szybciej

b. stopa bezrobocia zmniejszyła się

c. zwiększenie podaży pieniądza prowadzi do wzrostu cen

d. gospodarka będzie lepiej funkcjonować przy niższej inflacji

e. stopa procentowa jest wyższa niż w zeszłym roku

21. Które z podanych niżej zagadnień jest przedmiotem zainteresowania mikroekonomii?

a. inflacja

b. bezrobocie

c. stopa wzrostu zagregowanego popytu

d. wpływ wydatków rządowych na funkcjonowanie gospodarki

e. zatrudnienie na rynku mechaników samochodowych

22. Makroekonomia zajmuje siÄ™:

a. sposobem wyznaczania cen jabłek

b. zmianami wielkości popytu na gruszki spowodowanymi zmianami cen gruszek

c. wyznaczaniem dochodu narodowego

d. przyczyną, dlaczego kucharki zarabiają więcej niż cukiernicy

e. wpływem związku zawodowego na zachowanie się robotników

23. Które z zasobów nie podlegają prawu rzadkości?

a. nauczyciele

b. pomidory

c. ropa naftowa

d. zajęcia z ekonomii

e. powietrze

24. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe, a które fałszywe?

a. w nowoczesnej ekonomii mikroekonomia i makroekonomia są zupełnie oddzielnymi naukami

b. z powodu istnienia zjawiska rzadkości ludzie są biedni

c. zjawisko rzadkości wynika z natury ludzi, gdyż zawsze chcą mieć więcej niż mają

d. pojęcie ceteris paribus oznacza, że to co jest prawdą w odniesieniu do całej gospodarki, jest także prawdą w odniesieniu do

pojedynczego podmiotu gospodarczego

e. mikroekonomia i makroekonomia są zupełnie rozłącznymi naukami, a nawet często w konflikcie między sobą

f. mikroekonomia na ogół pomija takie zagadnienia, jak zachowanie się pojedynczych podmiotów gospodarczych

g. specjalizacja nie byłaby możliwa bez wymiany

h. zjawisko rzadkości występuje tylko w biednych krajach

25. Jeśli krzywa ma nachylenie równe zero, to:

a. krzywa osiÄ…ga swoje minimum

b. krzywa osiÄ…ga swoje maksimum

c. krzywa przechodzi przez początek układu współrzędnych

d. krzywa osiÄ…ga albo minimum, albo maksimum

26. Nachylenie prostej przechodzÄ…cej przez punkty A (x = 10; y = 5) oraz B (x = 20; y = 10) wynosi:

a. 0,5

b. 1,0

c. 1,5

d. 2,0

27. Zależność pozytywną między zmiennymi opisują wszystkie podane niżej stwierdzenia, oprócz:

a. wzrost jednej zmiennej zwiÄ…zany jest ze wzrostem drugiej zmiennej

b. prosta będąca wykresem ma nachylenie dodatnie

c. zmniejszenie siÄ™ jednej zmiennej jest zwiÄ…zane ze zmniejszeniem siÄ™ drugiej zmiennej

d. prosta będąca wykresem ma nachylenie ujemne

28. Jeśli krzywa osiąga swój e maksimum, gdy x = 5 oraz y =10, to jej nachylenie w tym punkcie wynosi:



a. 10/5=2

więcej niż 2
mniej niż O (jest ujemne)
nie można wyznaczyć z podanych informacji
zero
29. Jeśli prosta przechodzi przez punkty o współrzędnych (x = 5; y = 13) oraz (x = 3; y = 8), to jej nachylenie wynosi:

a. 5

b. 2,5

c. 2

d. 0,4

e. 0,2

30. Nachylenie prostej poziomej jest:

a. równe l

b. dodatnie

c. równe zero

d. nieokreślone

e. większe od jedności

31. Nachylenie prostej pionowej jest:

a. równe l

b. dodatnie

c. równe zero

d. nieokreślone

e. większe od jedności

32. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe, a które fałszywe?

a. zależność ujemnÄ… miÄ™dzy dwiema zmiennymi zawsze ilustruje prosta o nachyleniu ujem­nym

b. zmiana zmiennej niezależnej prowadzi do zmiany zmiennej zależnej

c. Y = O dla każdego punktu leżącego na prostej pionowej

d. prosta ilustrujÄ…ca zależność miÄ™dzy dwiema zmiennymi ma takie samo nachylenie w każ­dym punkcie

e. styczna do krzywej w punkcie maksimum lub minimum jest pozioma

f. nachylenie krzywej w każdym punkcie jest wyznaczone przez nachylenie stycznej wysta­wionej w tym punkcie

Odpowiedzi, czyli: zrozumiałem, czy nie?







(1): 1. pozytywna, normatywna; 2 wolne, rzadkie; 3. a, c. e; 4. c, d. e; 5. b; 6. b; 7.a; 8. b; 9. a; 10. d; 11. d; 12. e; 13. d; 14. c; 15 a; 16. a; 17. b; 18. d; 19. c; 20. d; 21. e; 22. c; 23. e; 24. a(F); b(F); c(P); d(F); e(F); f(F); g(P); h(F) (P prawdziwe, F faÅ‚szywe); 25. d; 26. a; 27. d; 28. e; 29. b; 30. c; 31. d; 32. a(P); b(P); c(F); d(P); e(P); f(P) (P praw­dziwe, F faÅ‚szywe).
















(1) Podstawowe pojęcia i definicje

Czynniki wytwórcze obejmują zasoby ludzi i wszystkich rzeczy wykorzystywanych do produkcji; dóbr i usług w celu zaspokojenia potrzeb ludzkich. Dzieli się je na cztery grupy: pracę, ziemię, kapitał i przedsiębiorczość.

Dobra są to rzeczy służące do zaspokajania potrzeb ludzkich, np. odzież czy żywność.

Dobra konsumpcyjne to dobra zużywane "zaraz" po ich wyprodukowaniu do zaspokajania

potrzeb konsumpcyjnych.

Dobra produkcyjne to dobra wyprodukowane po to, aby je zatrudnić do produkcji innych

dóbr i usług.

Dobra rzadkie to takie dobra, których jest zbyt mało, aby zaspokoić wszystkie potrzeby

Dobra wolne są to dobra dostępne w nieograniczonych ilościach dla każdego.

Dystrybucja dóbr i usług jest to podział tego wszystkiego, co zostało wyprodukowane,

pomiędzy członków społeczeństwa.

Ekonomia jest to nauka spoÅ‚eczna zajmujÄ…ca siÄ™ dokonywaniem wyborów dotyczÄ…cych produkcji i dystrybucji dóbr i usÅ‚ug w Å›wiecie rzadkich czynników wytwórczych, inaczej: jest to nauka o tym, jak ludzie wykorzystujÄ… ograniczone zasoby w celu zaspokojenia swoich nieogra­niczonych potrzeb.

Ekonomia normatywna jest to sposób przedstawienia tego, co w życiu gospodarczym być powinno.

Ekonomia pozytywna jest to sposób przedstawienia tego, co jest w życiu gospodarczym.

Firma (przedsiębiorstwo) stanowi jeden z rodzajów podmiotów gospodarujących i jest organizacja, która zajmuje się produkcja oraz sprzedażą dóbr lub usług.

Gospodarka jest to mechanizm prowadzący do alokacji rzadkich czynników wytwórczych między konkurencyjne wykorzystania oraz do dystrybucji dochodów.

Gospodarka centralnie planowana (kierowana) jest to taka gospodarka, w której o wyko­rzystaniu czynników wytwórczych, sposobach wymiany i możliwoÅ›ciach konsumpcyjnych decy­dujÄ… rzÄ…dy.

Gospodarka mieszana jest to taka gospodarka, na która skÅ‚ada siÄ™ zarówno sektor pu­bliczny, jak i sektor prywatny.

Gospodarka rynkowa jest to taka gospodarka, w której kwestie: co?, jak?, dla kogo?, roz­strzygane sÄ… przez mechanizm rynkowy.

Gospodarka tradycyjna jest to taka gospodarka, w której od wieków produkuje się to samo i tak samo, a wielkość produkcji wystarcza jedynie do przetrwania.

Gospodarowanie jest to działalność polegająca na uzyskiwaniu jak największej ilości dóbr i usług z posiadanych zasobów czynników wytwórczych.

Gospodarstwo domowe jest jednym z rodzajów podmiotów gospodarujących, który tworzy grupa ludzi żyjących razem i wspólnie podejmujących decyzje.

KapitaÅ‚ (zasoby kapitaÅ‚owe) jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych, który two­rzÄ… dobra uprzednio wyprodukowane, po to, aby je wykorzystać do produkcji innych dóbr i u-sÅ‚ug. Zasoby kapitaÅ‚owe zawierajÄ… również kapitaÅ‚ ludzki, czyli zakumulowane umiejÄ™tnoÅ›ci i wiedzÄ™ ludzi nabyte dziÄ™ki edukacji i szkoleniu.

Konsumpcja jest to proces zużywania dóbr i usług w celu zaspokojenia potrzeb ludzkich.

Koszt alternatywny jest to najkorzystniejsza możliwość, z której zrezygnowano przy doko­naniu konkretnego wyboru.

Koszt pieniężny jest to koszt poniesiony przy dokonywaniu zakupów, równy cenie zaku­pionych rzeczy.

Makroekonomia zajmuje się problemami funkcjonowania gospodarki jako całości.

Mikroekonomia koncentruje siÄ™ na decyzjach podejmowanych przez pojedyncze podmio­ty gospodarujÄ…ce lub na poszczególnych rynkach.

Podział pracy jest to metoda wytwarzania dóbr i usług polegająca na podziale produkcji na poszczególne, wyspecjalizowane zadania.

Potrzeby ekonomiczne jest to jeden z rodzajów potrzeb ludzkich, które można zaspokoić dzięki konsumpcji dóbr i usług.

Praca (zasoby ludzkie) jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych, który tworzÄ… lu­dzie wykorzystujÄ…c siÅ‚Ä™ swoich mięśni i zdolnoÅ›ci umysÅ‚owe.

Produkcja jest to proces, w którym zatrudniane są czynniki wytwórcze i dzięki któremu zostają wytworzone dobra lub usługi w celu zaspokojenia potrzeb ludzkich.

Produkty są to wytworzone dobra i usługi służące zaspokojeniu potrzeb ludzkich.

PrzedsiÄ™biorczość jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych obejmujÄ…cy umiejÄ™t­ność zatrudnienia pozostaÅ‚ych czynników wytwórczych (ziemi, pracy, kapitaÅ‚u).

Rzadkość jest to zjawisko polegające na tym, że potrzeby są większe od możliwości ich zaspokojenia, czyli od zasobów produktów i czynników wytwórczych.

Rząd jest jednym z podmiotów gospodarujących, a jedną z jego funkcji jest kierowanie gospodarką.

Specjalizacja polega na tym, że producent wytwarza okreÅ›lony rodzaj dóbr lub usÅ‚ug prze­znaczony do wymiany, a wiÄ™c w iloÅ›ciach wiÄ™kszych niż potrzebuje sam dla siebie.

Technologia sÄ… to metody wytwarzania lub przetwarzania czynników wytwórczych wyko­rzystywane przez firmy w celu wyprodukowania dóbr lub usÅ‚ug majÄ…cych zaspokoić potrzeby ludzkie.

Usługi służą do zaspokajania potrzeb ludzkich, ale nie są fizycznie uchwytne, np. edukacja czy opieka medyczna.

Wymiana polega na dobrowolnym przekazywaniu dóbr lub Å›wiadczeniu usÅ‚ug przez pro­ducentów na rzecz konsumentów, po uzgodnionej cenie.

Zamienność jest to sytuacja charakteryzujÄ…ca siÄ™ tym, że z jednego dobra trzeba zrezygno­wać w celu otrzymania innego dobra.

Ziemia (zasoby naturalne) jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych, który obej­muje wszelkie dary natury: surowce naturalne, gleby, lasy, rzeki, oceany.




0
(1) Sprawdź, czy zrozumiałeś

1. Modele, które opisują zdarzenia ekonomiczne, należą do
ekonomii................................... (pozytywnej, normatywnej).
Modele, które przedstawiajÄ… wÅ‚aÅ›ciwe rozwiÄ…zania dla poli­tyki
gospodarczej
rządu, należą do ekonomii ..................................
(pozytywnej,
nor­matywnej).

2. Dobra, których jest tak dużo, że każdy może
konsumować je w
dowolnych iloÅ›ciach, nazy­wane sÄ… dobrami
..................................... (rzadkimi, wolnymi). Dobra,
wystÄ™pujÄ…ce w ilo­Å›ciach nie wystarczajÄ…cych dla wszystkich, którzy
chcieliby je mieć, nazywane są dobrami
.....................................
(rzadkimi, wolnymi).

3. Które z przedstawionych niżej przykładów są dobrami
produkcyjnymi?

a. budynek fabryczny

b. pieniÄ…dze na koncie w banku

c. obrabiarka

d. właściciel akcji

e. kontener

4. Które z pytań dotyczy problematyki mikroekonomicznej?

a. jakie było bezrobocie w poprzednim roku w gospodarce polskiej?

b. ile wynosiła inflacja w Polsce w pierwszym kwartale tego roku?

c. ile wynosiły plony pszenicy w ostatnim roku?

d. ile wynosi pensja na rynku pracy hydraulików?

f. dlaczego tona stali kosztuje więcej niż tona pszenicy?

5. Które dobro spośród niżej przedstawionych nie jest dobrem
produkcyjnym?

a. półka w sklepie spożywczym

b. rachunek w banku

c. dźwig stoczniowy

d. hala produkcyjna

e. samochód ciężarowy

6. Który czynnik nie jest czynnikiem produkcyjnym?

a. praca

b. podatki

c. surowce mineralne

d. dobra produkcyjne

e. ziemia


7. Które stwierdzenie należy do ekonomii normatywnej?

Ceny biletów komunikacji miejskiej:

a. powinny wzrosnąć

b. wzrosty

c. wzrosnÄ…

d. w tym roku wzrastają szybciej niż w zeszłym roku

e. wzrosną, jeśli pensje kierowców zostaną podniesione

8. Które z przedstawionych stwierdzeń należy do makroekonomii?

Nastąpił gwałtowny wzrost:

a. płac hutników

b. inflacji

c. cen stali

d. cen rudy żelaza

e. ilości dóbr kapitałowych w hutnictwie

9. Kosztem alternatywnym Twojej edukacji jest:

a. to, czego nie zarobisz wtedy, gdy siÄ™ uczysz

b. to, co dostarczajÄ… Ci Twoi rodzice

c. czesne, które płacisz

d. koszt poniesiony na mieszkanie i wyżywienie

e. pożyczka, jaką zaciągnąłeś

10. Każdy system ekonomiczny musi posiadać narzędzie określające:

a. co produkować

b. jak produkować

c. jak zorganizować dystrybucję dóbr i usług

d. wszystkie podane odpowiedzi

11. Gospodarowanie dotyczy:

a. sprawiedliwości przy dystrybucji bogactwa

b. problemu konfrontacji ograniczonych zasobów i nieograniczonych potrzeb
ludzkich

c. ochrony środowiska

d. osiągnięcia największej ilości najbardziej pożądanych dóbr i
usług z
dostÄ™pnych zaso­bów czynników wytwórczych

12. Ludzkie potrzeby są nieograniczone, gdyż:

a. potrzebujemy różnorodności

b. chcemy mieć to, co mają nasi sąsiedzi

c. potrzebujemy komfortu i bezpieczeństwa

d. wszystkie podane odpowiedzi

13. Gospodarka centralnie planowana charakteryzuje siÄ™:

a. dużym udziałem rynku w procesach gospodarczych

b. prywatną własnością czynników wytwórczych

c. ograniczona interwencjÄ… rzÄ…du w procesy gospodarcze

d. silnym rządem centralnym, który decyduje co, jak i dla kogo
produkować

14. GospodarkÄ™ mieszana najlepiej charakteryzuje stwierdzenie:

a. na pytania: co, jak, dla kogo produkować odpowiada
mechanizm
rynkowy

b. rząd decyduje co, jak, dla kogo produkować

c. rząd i sektor prywatny wspólnie odpowiadają na podstawowe
pytania
ekonomiczne

d. każdy produkuje wyłącznie dla siebie

15. Stwierdzenie: „Fordy sÄ… lepsze od Fiatów" jest przykÅ‚adem:

a. stwierdzenia normatywnego

b. faktu gospodarczego

c. zasady ekonomicznej

d. stwierdzenia pozytywnego

16. Problem rzadkości jest obecny w takiej lub innej postaci:

a. we wszystkich społeczeństwach

b. tylko w gospodarkach rynkowych

c. tylko w gospodarkach centralnie planowanych

d. tylko w krajach wysoko rozwiniętych

17. Kosztem alternatywnym uzyskania dodatkowego jabłka jest:

a. cena tego jabłka

b. ilość pomarańcz, z których trzeba zrezygnować, aby
wyprodukować to
jabłko

c. czas i nawozy sztuczne niezbędne do wyprodukowania tego
jabłka

d. różnica cen jabłek w zeszłym roku i w tym roku

18. Które z podanych stwierdzeń jest stwierdzeniem ekonomii pozytywnej?

a. rząd powinien podnieść płacę minimalną

b. koncerny wydobywające ropę naftową powinny być podzielone
na
mniejsze przedsiÄ™­biorstwa

c. władze lokalne powinny określać wysokość stawek podatku
od
nieruchomości

d. konsumenci kupują mniejszą ilość dobra, którego cena
wzrosła ceteris
paribus

19. Ponieważ rzadkie zasoby znajdują różne, alternatywne wykorzystania,
to:

a. rząd musi planować, który sektor w gospodarce ma
otrzymać
określone zasoby

b. zanika problem rzadkości, gdy już zakończy się proces
alokacji

c. gospodarka musi mieć system alokacji zasobów

d. konsumenci nigdy nie wiedzą, co chcą kupić

20. Które z przedstawionych stwierdzeń jest stwierdzeniem ekonomii
normatywnej?

a. gospodarka rozwija siÄ™ szybciej

b. stopa bezrobocia zmniejszyła się

c. zwiększenie podaży pieniądza prowadzi do wzrostu cen

d. gospodarka będzie lepiej funkcjonować przy niższej inflacji

e. stopa procentowa jest wyższa niż w zeszłym roku

21. Które z podanych niżej zagadnień jest przedmiotem zainteresowania
mikroekonomii?

a. inflacja

b. bezrobocie

c. stopa wzrostu zagregowanego popytu

d. wpływ wydatków rządowych na funkcjonowanie gospodarki

e. zatrudnienie na rynku mechaników samochodowych

22. Makroekonomia zajmuje siÄ™:

a. sposobem wyznaczania cen jabłek

b. zmianami wielkości popytu na gruszki spowodowanymi zmianami cen gruszek

c. wyznaczaniem dochodu narodowego

d. przyczyną, dlaczego kucharki zarabiają więcej niż cukiernicy

e. wpływem związku zawodowego na zachowanie się robotników

23. Które z zasobów nie podlegają prawu rzadkości?

a. nauczyciele

b. pomidory

c. ropa naftowa

d. zajęcia z ekonomii

e. powietrze

24. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe, a które fałszywe?

a. w nowoczesnej ekonomii mikroekonomia i makroekonomia są zupełnie
oddzielnymi naukami

b. z powodu istnienia zjawiska rzadkości ludzie są biedni

c. zjawisko rzadkości wynika z natury ludzi, gdyż zawsze chcą mieć
więcej
niż mają

d. pojęcie ceteris paribus oznacza, że to co jest prawdą w odniesieniu
do
całej gospodarki, jest także prawdą w odniesieniu do

pojedynczego podmiotu gospodarczego

e. mikroekonomia i makroekonomia są zupełnie rozłącznymi naukami, a
nawet
często w konflikcie między sobą

f. mikroekonomia na ogół pomija takie zagadnienia, jak zachowanie się
pojedynczych podmiotów gospodarczych

g. specjalizacja nie byłaby możliwa bez wymiany

h. zjawisko rzadkości występuje tylko w biednych krajach

25. Jeśli krzywa ma nachylenie równe zero, to:

a. krzywa osiÄ…ga swoje minimum

b. krzywa osiÄ…ga swoje maksimum

c. krzywa przechodzi przez początek układu współrzędnych

d. krzywa osiÄ…ga albo minimum, albo maksimum

26. Nachylenie prostej przechodzÄ…cej przez punkty A (x = 10; y = 5) oraz B
(x = 20; y = 10) wynosi:

a. 0,5

b. 1,0

c. 1,5

d. 2,0

27. Zależność pozytywną między zmiennymi opisują wszystkie podane
niżej
stwierdzenia, oprócz:

a. wzrost jednej zmiennej zwiÄ…zany jest ze wzrostem drugiej
zmiennej

b. prosta będąca wykresem ma nachylenie dodatnie

c. zmniejszenie siÄ™ jednej zmiennej jest zwiÄ…zane ze
zmniejszeniem siÄ™
drugiej zmiennej

d. prosta będąca wykresem ma nachylenie ujemne

28. Jeśli krzywa osiąga swój e maksimum, gdy x = 5 oraz y =10, to jej
nachylenie w tym punkcie wynosi:


a. 10/5=2

1 więcej niż 2

2 mniej niż O (jest ujemne)

3 nie można wyznaczyć z podanych informacji

4 zero

29. Jeśli prosta przechodzi przez punkty o współrzędnych (x = 5; y =
13)
oraz (x = 3; y = 8), to jej nachylenie wynosi:

a. 5

b. 2,5

c. 2

d. 0,4

e. 0,2

30. Nachylenie prostej poziomej jest:

a. równe l

b. dodatnie

c. równe zero

d. nieokreślone

e. większe od jedności

31. Nachylenie prostej pionowej jest:

a. równe l

b. dodatnie

c. równe zero

d. nieokreślone

e. większe od jedności

32. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe, a które fałszywe?

a. zależność ujemną między dwiema zmiennymi zawsze ilustruje prosta o
nachyleniu ujem­nym

b. zmiana zmiennej niezależnej prowadzi do zmiany zmiennej zależnej

c. Y = O dla każdego punktu leżącego na prostej pionowej

d. prosta ilustrująca zależność między dwiema zmiennymi ma takie samo
nachylenie w każ­dym punkcie

e. styczna do krzywej w punkcie maksimum lub minimum jest pozioma

f. nachylenie krzywej w każdym punkcie jest wyznaczone przez nachylenie
stycznej wysta­wionej w tym punkcie

Odpowiedzi, czyli: zrozumiałem, czy nie?





(1): 1. pozytywna, normatywna; 2 wolne, rzadkie; 3. a, c. e; 4. c,
d. e;
5. b; 6. b; 7.a; 8. b; 9. a; 10. d; 11. d; 12. e; 13. d; 14. c; 15 a; 16.
a;
17. b; 18. d; 19. c; 20. d; 21. e; 22. c; 23. e; 24. a(F); b(F); c(P);
d(F);
e(F); f(F); g(P); h(F) (P — prawdziwe, F — faÅ‚szywe); 25. d;
26.
a; 27. d; 28. e; 29. b; 30. c; 31. d; 32. a(P); b(P); c(F); d(P); e(P);
f(P)
(P — praw­dziwe, F — faÅ‚szywe).















(1) Podstawowe pojęcia i definicje

Czynniki wytwórcze obejmują zasoby ludzi i wszystkich rzeczy
wykorzystywanych do produkcji; dóbr i usług w celu zaspokojenia potrzeb
ludzkich. Dzieli się je na cztery grupy: pracę, ziemię, kapitał i
przedsiębiorczość.

Dobra są to rzeczy służące do zaspokajania potrzeb ludzkich, np. odzież
czy
żywność.

Dobra konsumpcyjne to dobra zużywane „zaraz" po ich wyprodukowaniu
do
zaspokajania

potrzeb konsumpcyjnych.

Dobra produkcyjne to dobra wyprodukowane po to, aby je zatrudnić do
produkcji innych

dóbr i usług.

Dobra rzadkie to takie dobra, których jest zbyt mało, aby zaspokoić
wszystkie potrzeby

Dobra wolne są to dobra dostępne w nieograniczonych ilościach dla
każdego.

Dystrybucja dóbr i usług jest to podział tego wszystkiego, co zostało
wyprodukowane,

pomiędzy członków społeczeństwa.

Ekonomia jest to nauka społeczna zajmująca się dokonywaniem wyborów
dotyczących produkcji i dystrybucji dóbr i usług w świecie rzadkich
czynników wytwórczych, inaczej: jest to nauka o tym, jak ludzie
wykorzystujÄ…
ograniczone zasoby w celu zaspokojenia swoich nieogra­niczonych potrzeb.

Ekonomia normatywna jest to sposób przedstawienia tego, co w życiu
gospodarczym być powinno.

Ekonomia pozytywna jest to sposób przedstawienia tego, co jest w życiu
gospodarczym.

Firma (przedsiębiorstwo) stanowi jeden z rodzajów podmiotów
gospodarujÄ…cych
i jest organizacja, która zajmuje się produkcja oraz sprzedażą dóbr
lub
usług.

Gospodarka jest to mechanizm prowadzący do alokacji rzadkich czynników
wytwórczych między konkurencyjne wykorzystania oraz do dystrybucji
dochodów.

Gospodarka centralnie planowana (kierowana) jest to taka gospodarka, w
której o wyko­rzystaniu czynników wytwórczych, sposobach wymiany i
możliwoÅ›ciach konsumpcyjnych decy­dujÄ… rzÄ…dy.

Gospodarka mieszana jest to taka gospodarka, na która składa się
zarówno
sektor pu­bliczny, jak i sektor prywatny.

Gospodarka rynkowa jest to taka gospodarka, w której kwestie: co?, jak?,
dla
kogo?, roz­strzygane sÄ… przez mechanizm rynkowy.

Gospodarka tradycyjna jest to taka gospodarka, w której od wieków
produkuje
się to samo i tak samo, a wielkość produkcji wystarcza jedynie do
przetrwania.

Gospodarowanie jest to działalność polegająca na uzyskiwaniu jak
największej
ilości dóbr i usług z posiadanych zasobów czynników wytwórczych.

Gospodarstwo domowe jest jednym z rodzajów podmiotów gospodarujących,
który
tworzy grupa ludzi żyjących razem i wspólnie podejmujących decyzje.

Kapitał (zasoby kapitałowe) jest to jeden z rodzajów czynników
wytwórczych,
który two­rzÄ… dobra uprzednio wyprodukowane, po to, aby je wykorzystać
do
produkcji innych dóbr i u-sług. Zasoby kapitałowe zawierają również
kapitał
ludzki, czyli zakumulowane umiejętności i wiedzę ludzi nabyte dzięki
edukacji i szkoleniu.

Konsumpcja jest to proces zużywania dóbr i usług w celu zaspokojenia
potrzeb
ludzkich.

Koszt alternatywny jest to najkorzystniejsza możliwość, z której
zrezygnowano przy doko­naniu konkretnego wyboru.

Koszt pieniężny jest to koszt poniesiony przy dokonywaniu zakupów,
równy
cenie zaku­pionych rzeczy.

Makroekonomia zajmuje siÄ™ problemami funkcjonowania gospodarki jako
całości.

Mikroekonomia koncentruje siÄ™ na decyzjach podejmowanych przez pojedyncze
podmio­ty gospodarujÄ…ce lub na poszczególnych rynkach.

Podział pracy jest to metoda wytwarzania dóbr i usług polegająca na
podziale
produkcji na poszczególne, wyspecjalizowane zadania.

Potrzeby ekonomiczne jest to jeden z rodzajów potrzeb ludzkich, które
można
zaspokoić dzięki konsumpcji dóbr i usług.

Praca (zasoby ludzkie) jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych,
który
tworzÄ… lu­dzie wykorzystujÄ…c siÅ‚Ä™ swoich mięśni i zdolnoÅ›ci
umysłowe.

Produkcja jest to proces, w którym zatrudniane są czynniki wytwórcze i
dzięki któremu zostają wytworzone dobra lub usługi w celu zaspokojenia
potrzeb ludzkich.

Produkty są to wytworzone dobra i usługi służące zaspokojeniu potrzeb
ludzkich.

Przedsiębiorczość jest to jeden z rodzajów czynników wytwórczych
obejmujÄ…cy
umiejÄ™t­ność zatrudnienia pozostaÅ‚ych czynników wytwórczych (ziemi,
pracy,
kapitału).

Rzadkość jest to zjawisko polegające na tym, że potrzeby są większe
od
możliwości ich zaspokojenia, czyli od zasobów produktów i czynników
wytwórczych.

Rząd jest jednym z podmiotów gospodarujących, a jedną z jego funkcji
jest
kierowanie gospodarkÄ….

Specjalizacja polega na tym, że producent wytwarza określony rodzaj dóbr
lub
usÅ‚ug prze­znaczony do wymiany, a wiÄ™c w iloÅ›ciach wiÄ™kszych niż
potrzebuje
sam dla siebie.

Technologia są to metody wytwarzania lub przetwarzania czynników
wytwórczych
wyko­rzystywane przez firmy w celu wyprodukowania dóbr lub usÅ‚ug
majÄ…cych
zaspokoić potrzeby ludzkie.

Usługi służą do zaspokajania potrzeb ludzkich, ale nie są fizycznie
uchwytne, np. edukacja czy opieka medyczna.

Wymiana polega na dobrowolnym przekazywaniu dóbr lub świadczeniu usług
przez
pro­ducentów na rzecz konsumentów, po uzgodnionej cenie.

Zamienność jest to sytuacja charakteryzująca się tym, że z jednego
dobra
trzeba zrezygno­wać w celu otrzymania innego dobra.

Ziemia (zasoby naturalne) jest to jeden z rodzajów czynników
wytwórczych,
który obej­muje wszelkie dary natury: surowce naturalne, gleby, lasy,
rzeki,
oceany.