R A P O R T E P
R A P O R T E P
Duża popularność kitów Vellemana zachęciła nas do publikowania cyklu artykułów  Raport
EP , w których szczegółowo opisujemy konstrukcje wybranych zestawów (na podstawie oryginal-
nych instrukcji). Przedstawiamy Czytelnikom wrażenia z montażu i uruchomienia każdego opisywa-
nego kitu.
Wszystkie przedstawiane w  Raporcie EP urządzenia były zmontowane i uruchomione w labora-
torium EP przez doświadczonych konstruktorów.
Cyfrowy tuner FM, część 2
kit VELLEMAN K-4500
Kontynuujemy opis cyfrowego
tunera FM opracowanego przez
firm� Velleman.
W tej cz�ści artykułu
skupimy si� na om�wieniu
cyfrowej cz�ści układu.
Drugim blokiem tunera jest ściach wzmacniaczy A9 i A10
cz�śĘ cyfrowa. Jej schemat przed- w czasie strojenia - sygnał MUT;
stawia rys.2. Ze wzgl�du na zasto- -sterowanie cewką przeka�nika za-
sowanie mikroprocesor�w, a co za łączającego wybraną anten� A lub
tym idzie obwod�w oscylator�w B - sygnał ANT.
kwarcowych o cz�stotliwościach Dodatkowo mikroprocesor IC2
mogących mieĘ istotny wpływ na steruje zapisem do pami�ci szere-
jakośĘ odbieranego sygnału i po- gowej EEPROM - układu IC9. W tej
ziom zakł�ce�, konstrukcyjnie zo- pami�ci, o pojemności 256 bajt�w
stała ona oddzielona i umieszczo- (2 kilobity), zapami�tywane są
na na oddzielnej płytce drukowa- wszystkie nastawy dostrojonych sta-
nej. Moduł cz�ści cyfrowej odbior- cji i dodatkowo wprowadzone
nika jest jednocześnie płytą przez ułytkownika z klawiatury ich
�nośną� wszystkich wska�nik�w 4-literowe nazwy. Komunikacja
(LED) oraz układu klawiatury na mi�dzy pami�cią i mikroprocesorem
płycie czołowej odbiornika. odbywa si� tradycyjnie poprzez
Elementem sterującym cz�ścią magistral� I2C. Zastosowanie nie-
analogową odbiornika jest mikro- ulotnej pami�ci typu EEPROM
procesor IC2. Producent zastoso- gwarantuje pami�tanie wszystkich
wał popularną odmian� proceso- nastaw nawet po długotrwałym za-
ra rodziny PIC16 tj. układ niku napi�cia zasilającego.
PIC16C56. Dodatkowa dioda LD13 sygnali-
Zadaniem tego układu jest: zuje odbi�r wiązki podczerwieni
-dekodowanie sygnał�w z odbior- z opcjonalnego pilota. Jako jej od-
nika podczerwieni - układ IC1 biornik zastosowano diod� odbior-
(w przypadku sterowania tunerem czą D oraz scalony odbiornik fir-
za pomocą pilota K4101), ko�c�w- my Motorola typu MC3373 - układ
ka 10; IC1.
-sterowanie układu syntezera cz�s- Drugi mikroprocesor, układ IC3,
totliwości - układ IC10 (za po- steruje wyświetlaniem informacji
średnictwem magistrali I2C), syg- na wyświetlaczach LED oraz deko-
nały SDA i SCL; duje stan klawiatury, za pomocą
-detekcja sygnału dostrojenia do kt�rej odbywa si� sterowanie tune-
odbieranej stacji - sygnał STP; rem przez ułytkownika. Do wy-
-przełączenia dekodera stereo świetlania informacji o aktualnej
w tryb �mono� - sygnał MNO; cz�stotliwości odbieranej stacji za-
-wyciszanie sygnału m.cz. na wyj- stosowano efektowne 14-segmento-
Elektronika Praktyczna 1/97
&#
R A P O R T E P
Rys. 2.
Elektronika Praktyczna 1/97
86
R A P O R T E P
tury SW1..SW12. Po obsłułeniu
WYKAZ ELEMENTÓW
wszystkich sześciu znak�w wy-
Część cyfrowa
świetlacza zostaje on wygaszony,
Rezystory
otwarty zaś zostaje tranzystor T7,
R1: 1k&!
kt�ry podaje zasilanie na wsp�lną
R2, R3: 39k&!
szyn� wszystkich klawiszy. Wciś-
R4: 22&!
ni�cie kt�regoś z klawiszy powodu-
R5: 100k&!
je podanie dodatniego potencjału
R6: 47&!
na odpowiedni pin portu RA lub
R7...R11: 10k&!
RB, kt�ry w tej chwili ustawiony
R13: 820&!
odbieranym stacjom r�łne nazwy, jest jako wejście. Diody D1..D12
R14: 5,6k&!
np. �RZET�, �WAWA�, lub �RMF�. dodatkowo zabezpieczają piny por-
R15...R29: 470&!
Znaczenie poszczeg�lnych klawiszy t�w procesora przed jednoczesnym
R30....R44: 68&!
opiszemy w dalszej cz�ści artyku- zwarciem kilku, gdy sterowane są
R45: 33k&!
łu. znaki wyświetlacza. Niezastosowa-
R46: 330&!
Informacja na wyświetlaczach nie tych diod mogłoby doprowa-
R47: 470&!
DY1..DY3 wyświetlana jest multi- dziĘ do bł�dnego wskazania na wy-
Kondensatory
pleksowo, tzn. w kałdej chwili za- świetlaczu.
C1, C2: 18pF
palona jest tylko jedna cyfra. Po- Na tym ko�czy si� rola cz�ści
C3: 3,9nF
zwala to na zaoszcz�dzenie ko�c�- cyfrowej odbiornika FM. Warto
C4: 47nF MKT
wek sterujących wyświetlaczem jeszcze wspomnieĘ, ił oba mikro-
C5, C6: 220nF MKT
oraz dodatkowo modulacj� jasnoś- procesory taktowane są wsp�lnym
C7: 2,2�F/16V
ci świecenia poszczeg�lnych cyfr, sygnałem zegarowym, generowanym
C8: 4,7�F/16V
w zalełności od wyświetlanej infor- przez procesor IC3 - elementy X1,
C9: 10�F/16V
macji. Te ostatnie zastosowanie jest C1 i C2, co zapewnia poprawną
C10: 47�F/16V
raczej czysto estetyczne, a efektem wymian� informacji mi�dzy nimi
Półprzewodniki
jego jest r�łnica w poziomie świe- poprzez 2-przewodową magistral�:
IC1: MC3373
cenia numeru aktualnej nastawy piny RC0, RC1 w układzie IC3 oraz
IC2: PIC16C56 (VKS4500)
i nazwy literowej stacji. Programo- RB0 i RB1 w IC2.
IC3: PIC16C55 (VKM4500)
wo mikroprocesor dokonuje tego Wbudowany zasilacz dostarcza
IC4: 74HCT138, 74LS138
poprzez �opuszczenie� co drugie- niezb�dnych napi�Ę zasilających ca-
IC5: ULN2803
go cyklu zapalania wyświetlacza ły układ tunera. Jako element�w
IC6: ULN2003
DY1, na kt�rym wskazywany jest stabilizujących zasilanie ułyto po-
IC7, IC8: LM339
numer pami�ci. pularnych stabilizator�w scalonych
IC9: X24C02
Aby zaoszcz�dziĘ ko�c�wki pro- VR1 - 7805 (+V1 i +V2 - napi�cia
D1...D12: 1N4148
cesora IC3 zastosowano dekoder +5V) oraz VR2 - 78L12 (+V3 - na-
ZD1: C3V3 Zener
8 z 3 w postaci popularnej kostki pi�cie +12V). Dodatkowe napi�cie
T1...T6: BC327 IC4, na wyjściach kt�rej w danej niestabilizowane -12V ograniczane
T7, T8: BC557 chwili panuje tylko jeden niski diodą Zenera ZD3 dost�pne jest na
DY1...DY3: PDA 54-11YWA stan logiczny. Umołliwia to zasi- wyjściu -V3.
Kingbright
lenie poprzez odpowiedni tranzys- Ze wzgl�du na mołliwośĘ ste-
LD1...LD8: LED 2x5mm zielone
tor T1..T6 wsp�lnej anody jednej rowania tunera z opcjonalnego pi-
LD9, LD10: LED 5x5mm czerwone
z cyfr wyświetlacza. W tym samym lota podczerwieni nie zastosowano
LD11, LD12: LED 5x5mm zółte
czasie odpowiednie wyjścia dri- wyłącznika sieciowego. Poza tym,
LD13: LED 2x5mm czerwona
ver�w mocy (układ�w IC5 i IC6) jak wydaje si� autorowi, umiesz-
D: BPW 41
są zwarte do masy co powoduje czenie go na estetycznie wykona-
Różne
zapalenie odpowiedniego segmen- nej płycie czołowej z folii byłoby
L1: 4,7mH dławik tu wyświetlacza. Zastosowanie 14- kłopotliwe. Tak wi�c układ tunera
X1: 4 MHz rezonator kwarcowy segmentowych wyświetlaczy wymu- jest zasilany przez cały czas, a po-
siło ułycie ał dw�ch driver�w b�r prądu w trybie uśpienia
ULN2803 i ULN2003 - w sumie 15 (�stand-by�) zmniejsza si� o ok.
we wyświetlacze LED. Dzi�ki ta- wyjśĘ. Rezystory R30..R44 ograni- 10mA w stosunku do poboru
kiemu rozwiązaniu mołliwe stało czają prąd płynący przez segmenty w czasie aktywnym. Ta niewielka
si� zaprogramowanie przez ułyt- wyświetlacza. r�łnica wynika z wygaszenia w tym
kownika 4-literowego skr�tu na- Wejścia driver�w dołączone są trybie wszystkich wyświetlaczy
zwy kałdej ze stacji, co znako- do port�w mikroprocesora RA i RB, i wska�nik�w LED.
micie ułatwia rozpoznanie odbie- kt�re podają na� odpowiednie, za- W kolejnym numerze EP przed-
ranej stacji podczas przeszukiwa- negowane stany logiczne. Zanego- stawimy szczeg�łowy opis monta-
nia. Za pomocą klawiszy sterują- wane bowiem drivery IC5 i IC6 od- łu oraz wrałenia z uruchamiania
cych jest mołliwe wprowadzenie wracają faz� sygnału wejściowego. i ułytkowania cyfrowego tunera
wszystkich liter alfabetu angielskie- Dodatkowo za pomocą port�w RA FM.
go, dzi�ki czemu mołna nadawaĘ i RB dekodowany jest stan klawia- Sławomir Surowiński, AVT
Elektronika Praktyczna 1/97
&%