zas Past Simple jest podstawowym czasem w języku angielskim, który umożliwia
wyrażanie wydarzeń, które miały miejsce w przeszłości. O ile sama budowa czasu
Past Simple nie należy do skomplikowanych to konieczność zapamiętania
nieregularnych form przeszłych czasowników jest głównym z
ródłem kłopotów w
posługiwaniu się tym czasem. Zarówno budowa jak i zasady stosowania czasu Past
Simple zaprezentowane są szczegółowo poniżej. Dokładnie omówione zostanie
też dodawanie końcówki -ed do czasownika w formie past oraz zaprezentowane
zostaną czasowniki nieregularne. Na końcu przedstawione zostaną
dodatkowe uwagi i wyjÄ…tki zwiÄ…zane z tym czasem.
Czasowniki regularne i nieregularne
Czasowniki regularne w języku angielskim to takie, który formę przeszłą
przyjmują poprzez dodanie do czasownika w formie podstawowej kocówki -
ed lub -d (jeśli czasownik kończy się na 'e'). Szczegółowe informacje
dotyczące dodawania końcówki -ed do czasowników znajdują się w jednej z
kolejnych sekcji. Przeważająca większość czasowników w języku angielskim
należy do grupy czasowników regularnych. Co ciekawe, w miarę jak język
angielski rozwija się i wzbogaca o nowe czasowniki należą one zawsze do typu
regularnego.
Przykładowe czasowniki regularne w formie przeszłej wyglądają następująco:
·ð Like -> Liked
·ð Move -> Moved
·ð Die -> Died
·ð Inhale - Inhaled
Czasowniki nieregularne w języku angielskim, jak sama nazwa wskazuje, nie
posiadają ustalonego sposobu tworzenia formy przeszłej. Jest to spowodowane
zaszłościami historycznymi towarzyszącymi kształtowaniu się współczesnej formy
języka angielskiego. Forma przeszła czasownika nieregularnego jest inna dla
każdego czasownika z tej grupy. Co gorsze, nie istnieje żadna reguła według której
można by opanować tworzenie tych czasowników, trzeba się ich po prostu nauczyć
na pamięć. Na szczęście czasowników należących do tej grupy nie ma aż tak wiele.
Na naszej witrynie znajduje się oczywiście dokładna lista czasowników
nieregularnych wraz z właściwą dla nich formą przeszłą.
Przykładowe czasowniki nieregularne w formie przeszłej wyglądają następująco:
·ð Speak -> Spoke
·ð Have -> Had
·ð Go -> Went
·ð Drive -> Drove
Uwaga: Na szczególną uwagę zasługuje tu jak zwykle czasownik 'to be', który
w posiada dwie formy przeszłe: was i were. Formę 'was' stosujemy dla
wszystkich osób liczby pojedynczej zaś 'were'używamy z wszystkimi osobami
liczby mnogiej.
Dla przykładu:
·ð He was very rich. [ByÅ‚ bardzo bogaty]
·ð We were all students of OxfordUniversity. [Wszyscy byliÅ›my
studentami Oxfordu]
Konstrukcja czasu Past Simple
ĆWICZENIA DO GÓRY
Zdania twierdzÄ…ce
Czasownik w formie past (z końcówką -ed, -d lub nieregularny)
Zdania twierdzące w czasie Past Simple tworzymy w dużej mierze podobnie to
zdań w czasie Present Simple. Główną różnicą jest tu zastosowanie czasownika nie
w pierwszej, podstawowej formie, lecz w formie przeszłej (past form). Czasowniki
w języku angielskim możemy podzielić na regularne (te, których formę przeszłą
tworzymy poprzez dodanie kocówki -ed lub -d) oraz na nieregularne (czyli takie,
które maja formę przeszłą specyficzną dla każdego czasownika nieregularnego).
Zagadnienie czasowników regularnych i nieregularnych zostało szerzej omówione
w poprzedniej sekcji. Czasownik w czasie Past Simple pozostaje w takiej samej
formie we wszystkich osobach.
Przykładowe zdania w czasie Past Simple (czasowniki w formie przeszłej
pogrubiono):
·ð He went to school by bus everyday. [Jez
dził do szkoły autobusem każdego
dnia]
·ð She sent a birthday present to her moher. [WysÅ‚aÅ‚a swojej matce
prezent urodzinowy]
·ð They were very sick. [Byli bardzo chorzy]
·ð John never liked his history teacher. [John nigdy nie lubiÅ‚ swojego
nauczyciela hostorii]
Past Simple - twierdzenia z czas. regularnym
I played in the garden a lot.
You played in the garden a lot.
He played in the garden a lot.
She played in the garden a lot.
It played in the garden a lot.
We played in the garden a lot.
You played in the garden a lot.
They played in the garden a lot.
Past Simple
Twierdzenia z czas. nieregularnym
I was a doctor.
You were a doctor.
He was a doctor.
She was a doctor.
It was a doctor.
We were doctors.
You were doctors.
They were doctors.
Uwaga: W powyższym przykładzie zwróć uwagę na konieczność uzgodnienia
liczby podmiotu i dopełnienia w zdaniu. W liczbie pojedynczej zdanie brzmi I
was a doctor [Byłem lekarzem] jednak w liczbie mnogiej należy pamiętać o użyciu
dopełnienia również w liczbie mnogiej, czyli We were doctors[Byliśmy lekarzami].
Zdanie We were doctor jest niepoprawne.
Uwaga: Czasownik to be w formie przeszłej przyjmuję dwie formy - was dla
pierwszej i trzeciej osoby liczby pojedynczej oraz were dla drugiej osoby liczby
pojedynczej i dla liczby mnogiej.
Pytania
Did + podmiot + czasownik w I-formie
Was/were + podmiot
Pytanie w czasie Past Simple tworzymy w sposób bardzo podobny do pytań w
czasie Present Simple, to jest przy użyciu użyciu operatora. O ile w czasie Present
Simple używaliśmy operatorów do i does to w czasie Past Simple wystepuje już
tylko jeden operator - did. Pytanie tworzymy poprzez dodanie operatora did przed
podmiotem zdania. Bardzo ważna jest też reguła, według której w pytaniach
czasownik nie występuje już w formie przeszłej, ale w bezokoliczniku
(np. She swimmed a lot -> Did she swim a lot?)
Przykładowe pytania w czasie Past Simple:
·ð Did she like sweets? [Czy lubiÅ‚a sÅ‚odycze?]
·ð Did they have nice evening? [Czy miÅ‚o spÄ™dzili wieczór?]
·ð Did we pay the taxi driver? [Czy zapÅ‚aciliÅ›my taksówkarzowi?]
·ð Did you lend her any money? [Czy pożyczyÅ‚eÅ› jej jakieÅ› pieniÄ…dze?]
Uwaga: W zdaniach z czasownikiem 'to be' (I was/They were etc.) nie
używamy operatora did, lecz stosujemy inwersję. Na przykład: He was very
tired -> Was he very tired? They were busy -> Were they
busy?
Tworzenie pytań w czasie Past Simple podsumowuje poniższa tabela:
Past Simple - pytania
Did I give her your books?
Did you give her your books?
Did he give her your books?
Did she give her your books?
Did it give her your books?
Did we give her your books?
Did you give her your books?
Did they give her your books?
Przeczenia
Did not/Didn't + czasownik w I-szej formie
Was/Were + not
Przeczenia w czasie Past Simple tworzymy za pomocą operatora did, po którym
dodajemy wyraz 'not'wskazujący na negację (did not). Inaczej niż w przypadku
pytań operator did not umieszczamy nie przed a za podmiotem zdania.
Podobnie jak w pytaniach czasownik w zdaniu nie występuje już w formie
przeszłej, lecz w bezokoliczniku (np. I left her alone. -> I
didn't leave her alone.)
Uwaga: W zdaniach z czasownikiem 'to be' (I was/They were etc.) nie
używamy operatora did not, lecz dodajemy słowo 'not' (wskazujące na negację) po
czasowniku 'to be' (I was not/They weren't). Na przykład: He
was very happy -> He was not very happy? They were sad
-> They weren't sad?
Uwaga: Operator 'did not' bardzo często pojawia się w swojej skróconej fomie -
didn't. Podobnie przeczenia z czasownikiem 'to be' - were not oraz was
not przyjmują skrócone formy weren't iwasn't.
Przykładowe przeczenia w czasie Past Simple:
·ð He did not have a long holiday. [Nie miaÅ‚ dÅ‚ugich wakacji]
·ð I didn't do it. [Nie zrobiÅ‚em tego]
·ð We didn't go to chuch very often. [Nie chodziliÅ›my do koÅ›cioÅ‚a zbyt
często]
·ð They didn't like their boss. [Nie lubili swojego szefa]
·ð Although in the past anonymous surfing wasn't
possible, now Anonymous Proxy is perfectly
available. [Chociaż w przeszłości anonimowe użytkowanie Sieci było niemożliwe, obecnie anonimowe
proxy jest całkowicie dostępne.]
Tworzenie przeczeń w czasie Past Simple podsumowuje poniższa tabela:
Past Simple - przeczenia
an umbrella.
I did not / didn't take
an umbrella.
You did not / didn't take
an umbrella.
He did not / didn't take
an umbrella.
She did not / didn't take
an umbrella.
It did not / didn't take
an umbrella.
We did not / didn't take
an umbrella.
You did not / didn't take
They did not / didn't take
an umbrella.
Dodawanie końcówki -ed
ĆWICZENIA DO GÓRY
Jak wspomniano wyżej czasowniki regularne w formie przeszłej przyjmują
końcówkę -ed lub -d. O ile w większości przypadków dopisujemy po prostu
końcówkę do czasownika, to czasami końcówka wpływa w pewnym stopniu na
pisownie czasownika. Wszystkie przypadki zmiany pisowni czasownika przy
dodaniu końcówki -ed opisane zostały poniżej:
·ð JeÅ›li czasownik koÅ„czy siÄ™ na -e, dodajemy koÅ„cówkÄ™ -d zamiast -ed. Na
przykład: Like -> Liked, Smile -> Smiled
·ð JeÅ›li czasownik koÅ„czy siÄ™ na -y poprzedzone spółgÅ‚oskÄ… (-dy. -ry, -sy, -vy,
etc.) to 'y' zamienia się w 'i' przed dodaniem końcówki -ed. Na
przykład: Study -> Studied, Try -> Tried.
·ð W czasownikach zakoÅ„czonych na -y poprzedzone samogÅ‚oskÄ… ( -ay, -ey, -oy,
uy, etc.) 'y' nie ulega zmianie. Na przykład: Play -> Played,
Enjoy -> Enjoyed
·ð Zwróć uwagÄ™, że czasowniki pay -> paid oraz lay -> laid wydajÄ…
się być wyjątkami od tej reguły, nie są to jednak czasowniki regularne, lecz
nieregularne i ich forma jest ustalona.
·ð W czasownikach jednosylabowych zakoÅ„czonych na spółgÅ‚oskÄ™ poprzedzanÄ…
przez samogłoskę (np. stop) końcowa spółgłoska jest podwajana przed
dodaniem końcówki -ed. Dla przykładu:Stop -> Stopped, Thin -
> Thinned, Plan -> Planned
·ð JeÅ›li ta sama sytuacja ma miejsce w czasownikach wielosylabowych,
podwojenie ostatniej spółgłoski ma miejsce tylko w przypadku, gdy akcent
pada na ostatnią sylabę. Dla przykładu:PreFER ->
Preferred, ReGRET -> Regretted.
·ð JeÅ›li akcentowana jest inna sylaba niż ostatnia spółgÅ‚oski koÅ„cowej nie
podwaja się. Dla przykładu: HAPpen - Happened, ReMEMber -
Remembered.
·ð W British English w czasownikach zakoÅ„czonych na -l koÅ„cówka ulega
podwojeniu przed dodaniem -ed niezależnie od tego, która sylaba jest
akcentowana. Przykładu: Travel - Travelled, Cancel -
Cancelled.
·ð Nie podwajamy ostatniej spółgÅ‚oski, jeżeli czasownik koÅ„czy siÄ™ na
podwójną spółgłoskę (-rt, -lp, -ng, etc.). Dla przykładu: Start -
Started, Help - Helped
·ð Nie podwajamy ostatniej spółgÅ‚oski, jeżeli poprzedza jÄ… podwójna
samogłoska (-oil, -eed, etc.) Dla przykładu: Boil - Boiled, Need -
Needed.
·ð Nie podwajamy 'y' ani 'w' na koÅ„cu czasownika. Dla przykÅ‚adu: Stay -
Stayed, Sow - Sowed.
Stosowanie czasu Past Simple
ĆWICZENIA DO GÓRY
Czas Past Simple stosujemy do wyrażania:
1. Zdarzeń z przeszłości, które zostały zakończone oraz umiejscowione są w
konkretnym punkcie czasu (bezpośrednio lub pośrednio):
·ð John went to work three hours ago. [John poszedÅ‚ do pracy 3 godziny
temu] - Zdarzenie przeszłe, które zostało zakończone - John wyszedł.
Umiejscowione w jest bezpośrednio w czasie - 3 godziny temu.
·ð Columbus discovered America in 1492. [Kolumb odkryÅ‚ AmerykÄ™ w 1492
roku] - Ponownie zdarzenie przeszłe, zakończone. Punkt w czasie również
umiejscowiony bezpośrednio - rok 1492.
·ð She left the building before the fire broke
out. [Wyszła z budynku zanim wybuchł pożar] - Tym razem umiejscowienie w czasie
jest pośrednie - przed wybuchem pożaru.
2. Przeszłych nawyków, zwyczajów, stanów i czynności powtarzanych stale:
·ð He smoked a lot when he lived in Philadelphia [Kiedy
mieszkał w Filadelfii dużo palił] - Nawyk z przeszłości, kiedyś dużo palił, ale teraz już
nie pali.
·ð I used to buy new technology TV-sets every three
years, but now I do it even more often. [Kiedyś miałem w
zwyczaju kupować telewizory nowej technologi co trzy lata, lecz teraz robie to częściej] - Zwyczaj z
przeszłości, który wyraz
nie uległ zmianie.
·ð We used to like opera. [KiedyÅ› lubiliÅ›my operÄ™] - Stan z przeszÅ‚oÅ›ci, dziÅ›
już nie lubimy opery.
3. Zdarzeń z przeszłości następujących jedno po drugim:
·ð She stood up, waved her hand at me and smiled. [WstaÅ‚a,
pomachała do mnie ręką i uśmiechnęła się]
·ð Bond drew out his gun, aimed and pulled the
trigger. [Bond wyciągnął pistolet, wycelował i strzelił]
4. Unikalnych i wyjątkowych zdarzeń z przeszłości:
·ð WTC was hit on September 11th. [Atak na WTC nastÄ…piÅ‚ 11 wrzeÅ›nia] -
Unikalne zdarzenie z przeszłości.
·ð Tolkien wrote the 'Lord of the Rings'. [Tolkien napisaÅ‚ 'WÅ‚adcÄ™
pierścieni'] -Niepowtarzalne zdarzenie, nikt poza nim nie napisał tej ksiązki.
Uwagi
ĆWICZENIA DO GÓRY
Język angielski oferuje duży wybór czasów służących do wyrażania przeszłości (jest
ich aż sześć), co u użytkownika języka polskiego jest często z
ródłem niepewności
odnośnie tego, którego czasu należy użyć. Czasy przeszłe w języku angielskim
używane są bowiem nie tylko do wskazania na to, że coś miało miejsce w
przeszłości. Wybór właściwego czasu wskazuje też często na to czy dana czynność
została zakończona czy też nie lub sygnalizuje powiązania przeszłości z chwilą
obecną. Zaleca się zatem dokładne przestudiowanie zastosowania czasów
przeszłych, aby uniknąć niepotrzebnych błędów. W tym dziale nadmienić warto
tylko, że Past Simple jest uznawany za czas 'normalny', to jest typowy do mówienia
o przeszłości i stosowany jest, kiedy nie mamy intencji zwrócenia uwagi na aspekty
inne niż po prostu umiejscowienie zdarzenia w przeszłości. Bardziej szczegółowe
informacje można odnalez
ć w działach dotyczących innych czasów przeszłych
(patrz tematy pokrewne).
Uwaga: Dość częstą konstrukcją służącą do wyrażania przeszłych nawyków i
zwyczajów (kilkakrotnie zresztą użytą tu w przykładach) jest konstrukcja used to +
infinitive. Nie jest tu ona szczegółowo omawiana jednak informacje o niej można
odnalez
ć w tutaj.