Szkoła Policji w Katowicach
Służba Prewencji
Postępowanie Policji w przypadku ujawnienia
niebezpiecznych przedmiotów
Opracowanie:
nadkom. mgr Janusz Ciszek
Zakład Prewencji
Wydawnictwo
Szkoły Policji w Katowicach
2005
S
P
A
O
A

L
O
I
C
K
J
Z
I
 2
 3
Spis treści
1. Wstęp 5
2. Postępowanie w przypadku zagrożenia bioterroryzmem 6
2.1. Procedura profilaktycznego postępowania w przypadku otrzymania
przesyłki niewiadomego pochodzenia
6
2.2. Procedura profilaktycznego postępowania policjantów
w przypadku wystąpienia zdarzeń związanych z bioterroryzmem
7
3. Postępowanie w przypadku zagrożenia katastrofą w ruchu lądowym 8
3.1. Procedura postępowania w przypadku zdarzenia z niebezpiecznymi
substancjami chemicznymi
9
4. Postępowanie z niewybuchami i urządzeniami wybuchowymi 10
4.1. Procedura postępowania Policji po uzyskaniu informacji o podłożeniu
materiałów i urządzeń wybuchowych
11
4.2. Procedura postępowania administratorów obiektów po uzyskaniu
informacji o podłożeniu ładunków wybuchowych
12
5. Podsumowanie 14
Załączniki 16
Przepisy 19
 4
 5
1. Wstęp
Policjanci wykonujący czynności patrolowo - interwencyjne mogą się znalez
ć
w sytuacji nietypowej, to znaczy takiej, która nie występuje często. Sytuacje te mogą
stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia wielu ludzi, w tym również policjantów
podejmujących prawem określone czynności. Zachowanie policjantów w tych
sytuacjach jest określone szeregiem różnych aktów prawnych, wytycznych, pism.
Zadaniem tej publikacji jest zebranie obowiązujący procedur dotyczących
w szczególności zachowania się policjanta w zetknięciu się z niebezpiecznym
przedmiotem lub sytuacją, w której występują niebezpieczne przedmioty.
W opracowaniu tym ograniczam się w przede wszystkim do tych aspektów działania
policjanta, które wpływają na bezpieczne wykonywanie czynności. Jednocześnie
w przedmiotowej pracy zostały przedstawione procedury zachowania obywateli,
których rozpowszechnianie wśród społeczeństwa jest również obowiązkiem Policji.
 6
2. Postępowanie w przypadku zagrożenia bioterroryzmem
Bioterroryzmem określa się zagrożenie wywołane atakiem terrorystycznym przy
użyciu broni biologicznej. Obowiązujące przepisy dokonują podziału zadań i sfer
odpowiedzialności poszczególnych organów i instytucji w zakresie przeciwdziałania
skutkom tego ataku. W tym zakresie został również ściśle określony obszar działania
Policji1, który będzie się odnosił do:
1. Przyjęcia zgłoszenia o wystąpieniu przypadku bioterroryzmu np. podłożony
proszek.
2. Podjęcia działań polegających w szczególności na2:
" izolacji i ochrony miejsca, obiektów i terenu,
" pilotowaniu pojazdów,
" asyście wykonujących zadania,
" kontroli przestrzegania przez ludność wprowadzonych zarządzeń,
" ustaleniu miejsca pobytu osób podejrzewanych o zakażenie lub kontakt.
Równocześnie inne podmioty, każdy według swoich kompetencji, podejmują
określone w procedurach działania.
2.1. Procedura profilaktycznego postępowania w przypadku otrzymania
przesyłki niewiadomego pochodzenia 3
W przypadku otrzymania jakiejkolwiek przesyłki niewiadomego pochodzenia lub
budzącej podejrzenia z jakiegokolwiek innego powodu np.:
- brak nadawcy,
- brak adresu nadawcy,
- przesyłka pochodzi od nadawcy lub z miejsca, którego jej się nie
spodziewamy należy:
1
Pismo Komendanta Głównego Policji G-II-2737/01 z dnia 18.10.2001r. w sprawie procedur działania
w przypadku zagrożenia atakiem terrorystycznym.
2
Zarządzenie nr 36 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23.04.1970 r w sprawie współdziałania organów
Milicji Obywatelskiej z organami społecznej służby zdrowia w zakresie zwalczania niektórych chorób
zakaz
nych, które stanowią szczególne zagrożenie dla zdrowia ludności. Dz. Urz. MSW nr 6 z dnia 25.06.1970.
3
Procedura przygotowana w formie ulotki przez Główny Inspektorat Sanitarny dla społeczeństwa.
 7
1. Nie otwierać tej przesyłki.
2. Umieścić przesyłkę w grubym worku plastikowym, szczelnie zamknąć.
3. Worek ten należy umieścić w drugim grubym plastikowym worku, który należy
szczelnie zamknąć: zawiązać supeł i zakleić taśmą klejącą.
4. Paczki nie należy przemieszczać. Należy pozostawić ją na miejscu.
5. Powiadomić Policję.
Odpowiednie służby podejmą wszystkie niezbędne kroki w celu bezpiecznego
przejęcia przesyłki. 4
W przypadku, gdy podejrzana przesyłka została otwarta i zawiera jakąkolwiek
podejrzaną zawartość w formie stałej (pył, kawałki, blok, galaretę, pianę itp.) lub
płynnej należy:
1. Możliwie nie naruszać tej zawartości: nie rozsypywać, nie przenosić, nie dotykać,
nie wąchać, nie powodować ruchu powietrza w pomieszczeniu (wyłączyć systemy
wentylacji i klimatyzacji, zamknąć okna).
2. Należy całą zawartość umieścić w worku plastikowym, zamknąć go i zakleić
taśmą lub plastrem.
3. Należy dokładnie umyć ręce.
4. Zaklejony worek umieścić w drugim worku, zamknąć go i zakleić.
5. Ponownie dokładnie umyć ręce.
6. Bezzwłocznie powiadomić Policję i stosować się do wskazówek policjanta.
7. Po przybyciu właściwych służb należy bezwzględnie stosować się do ich zaleceń.
2.2. Procedura profilaktycznego postępowania Policjantów w przypadku
wystąpienia zdarzeń związanych z bioterroryzmem5
1. Należy przyjąć zgłoszenie.
2. Przekazać wstępną informację do:
- Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody,
- Wojewódzkiej Stacji SANEPIDU,
4
Załącznik nr 1 przedstawia podział kompetencji w przypadku ujawnienia podejrzanej przesyłki.
5
Opracowanie Inspekcja Sanitarna MSWiA.
 8
- Inspekcji Sanitarnej MSWiA,
- Państwowej Straży Pożarnej.
3. W razie uzyskania wiadomości o potencjalnie zakaz
nej przesyłce Policja przede
wszystkim zabezpiecza miejsce składowania, oraz wyłącza je z użytkowania.
4. Policja nie wchodzi do tych pomieszczeń, ani nie styka się z ludz
mi, którzy
przebywali lub mieli styczność z przesyłką niewiadomego pochodzenia, izoluje
osoby mające styczność z podejrzaną przesyłką w celu zmniejszenia osób
z kontaktu i rozprzestrzeniania się ewentualnego zakażenia do czasu podjęcia
decyzji o hospitalizacji przez służby medyczne.
5. Po uzyskaniu informacji o pozostawieniu w pomieszczeniu substancji lub przesyłki
niewiadomego pochodzenia należy wyłączyć klimatyzację, zamknąć drzwi, które
należy opieczętować.
6. Miejsce zdarzenia powinno być zabezpieczone do czasu zakończenia dezynfekcji
miejsca akcji lub terenu kwarantanny przez SANEPIID. Dezynfekcje miejsca akcji
prowadzi wyspecja1izowana firma alarmowana przez dyżurnego SANEPIDU.
7. W przypadku podejrzenia zakażenia ratownika służb ratowniczych mundurowych
natychmiast powiadomić Inspektora Sanitarnego MSWiA.
8. Policja nie pobiera próbek materiału. Właściwe próbki do badań laboratoryjnych,
jeżeli zachodzi konieczność, pobierają pracownicy SANEPIDU albo ratownicy
PSP zastępu ratownictwa chemicznego wg określonej procedury.
9. Policja nie przewozi próbek materiału - może pilotować pojazdy na prośbę wyżej
wymienionych podmiotów.
3. Postępowanie w przypadku zagrożenia katastrofą w ruchu
lądowym
W ciągu roku na polskich drogach jest realizowanych około 1 mln przewozów
z ładunkami niebezpiecznymi, o całkowitej masie około 5 mln ton. Zdecydowaną
większość tych materiałów stanowią produkty ropopochodne. Należy zwrócić uwagę,
że skutki wypadków w transporcie materiałów niebezpiecznych są najczęściej
nieporównywalne ze skutkami innych wypadków w komunikacji. Dla przykładu
 9
wydostanie się 10 ton amoniaku, co stanowi zawartość jednej tylko komory
w cysternie samochodowej, po całkowitym rozrzedzeniu w powietrzu może
spowodować śmiertelne skażenie środowiska w promieniu 300 m. Natomiast
wydostanie się 25 ton chloru do atmosfery, a tyle może przewozić jedna cysterna na
wagonie kolejowym, przy prędkości wiatru do 2 m/s, może spowodować skażenie na
obszarze około 120 km kwadratowych, a śmiertelne zagrożenie w tym przypadku
może wystąpić na obszarze około 5 km kwadratowych. W tym stanie rzeczy bardzo
istotny jest sposób reakcji pierwszych służb przybyłych na miejsce zdarzenia, do
których niewątpliwie należy Policja.
3.1. Procedura postępowania w przypadku zdarzenia z niebezpiecznymi
substancjami chemicznymi6
1. Do miejsca zdarzenia zbliżać się od strony zawietrznej oraz z góry na dół, jeśli
do wypadku doszło na nierównym terenie.
2. Pojazd zaparkować w bezpiecznej odległości (ok. 100 metrów) i wyłączyć silnik.
3. Przeprowadzić rozmowę z kierowcą pojazdu, o ile jest to możliwe, lub podejść na
odległość umożliwiającą odczytanie tablic (oznakowań).7 Unikać kontaktu
z substancją, która wydostała się na zewnątrz. W pobliżu miejsca zdarzenia nie
palić, nie używać radiostacji oraz nie uruchamiać silników samochodowych.
4. W przypadku awarii instalacji na terenie zamkniętym (zakłady chemiczne,
magazyny) zatrzymać się przy wejściu, bramie, zewnętrznym ogrodzeniu itp., albo
w bezpiecznej odległości od miejsca zdarzenia.
5. Zapewnić bezpieczeństwo własne i osobom postronnym, poprzez ustawienie
znaków ostrzegawczych.
6. Nie zbliżać się do miejsca zdarzenia, chyba że jest to niezbędne dla ratowania
życia ludzkiego i nie stwarza zagrożenia dla innych osób.
6
Wytyczne 3/2000 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 2000r w sprawie postępowania Policji
w warunkach katastrofy naturalnej i awarii technicznej oraz w czasie innych zdarzeń zagrażających
bezpieczeństwu ludzi i środowiska.
7
Załącznik nr 2 i 3 przedstawia oznaczenia na tablicach ostrzegawczych dla zbiorników (cystern), oraz
przykładowe nalepki ostrzegawcze.
 10
7. Utrzymywać osoby postronne z dala od miejsca zdarzenia. Jeżeli istnieją
jakiekolwiek wątpliwości co do bezpieczeństwa okolicy, zarządzić i przeprowadzić
ewakuację wszystkich obecnych osób, w tym policjantów, oraz odizolować teren
w promieniu co najmniej 100 metrów.
8. Po przybyciu straży pożarnej poinformować jej dowódcę o podjętych działaniach,
od tej chwili kierowanie akcją zostaje przejęte przez straż pożarną.
4. Postępowanie z niewybuchami i urządzeniami wybuchowymi
Zgodnie z obowiązującymi przepisami8 Policja zajmuje się rozpoznaniem,
neutralizacją, unieszkodliwianiem, usuwaniem, transportem oraz niszczeniem
materiałów i urządzeń wybuchowych9  stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa
i porządku publicznego.
Oczyszczaniem terenów i obiektów z materiałów i urządzeń wybuchowych
pochodzenia wojskowego oraz z okresu działań wojennych zajmują się  na
podstawie odrębnych przepisów  oddziały, pododdziały inżynieryjne wojsk lądowych
oraz oddziały i pododdziały marynarki wojennej. W razie konieczności współdziałania
wymienionych podmiotów całością przedsięwzięć kieruje przedstawiciel tego
podmiotu, w którego strefie odpowiedzialności wykonywane są działania minersko-
pirotechniczne.
W Policji podstawowe zadania w tym zakresie realizowane są przez grupy
minersko  pirotechniczne (GM-P ) i nieetatowe grupy rozpoznania minersko 
pirotechnicznego (NGRM-P ).
W strukturach wojskowych funkcjonują minerskie patrole oczyszczania terenu
z przedmiotów niebezpiecznych i wybuchowych Wojska Polskiego (MPOT WP).
Zadaniem GM-P, funkcjonujących jako etatowe pododdziały w strukturach
pododdziału antyterrorystycznego i komórek organizacyjnych Policji, jest dokonanie
8
Instrukcja działań minersko  pirotechnicznych Policji  Załącznik nr 2 do Zarządzenia nr pf 6/2003
Komendanta Głównego Policji z dnia 6 lutego 2003 r w sprawie metod i form działania pododdziałów
terrorystycznych oraz komórek minersko  pirotechnicznych Policji.
9
Materiały wybuchowe - związki chemiczne lub mieszaniny substancji chemicznych zdolne po zaincjonowaniu
do reakcji wybuchowej; urządzenia wybuchowe  wyroby przemysłowe, samodziałowe lub ich kombinacje,
których skutek działania stanowi zagrożenie dla zdrowia, życia lub mienia.
 11
lokalizacji, rozpoznania, neutralizacji i unieszkodliwienia, usunięcia, transportu lub
zniszczenia materiałów i urządzeń wybuchowych.
Zadaniem NGRM-P powołanych w podległych jednostkach przez komendanta
wojewódzkiego Policji jest dokonanie przeszukania terenu i obiektu, co do których
istnieje uzasadnione podejrzenie o podłożeniu materiału lub urządzenia
wybuchowego. Po zlokalizowaniu materiału lub urządzenia wybuchowego,
przedmiotu mogącego zawierać taki materiał dowódca grupy zabezpiecza miejsce
lokalizacji i wzywa GM-P lub MPOT WP.
4.1. Procedura postępowania Policji po uzyskaniu informacji o podłożeniu
materiałów i urządzeń wybuchowych
Nie wchodząc w zagadnienia taktyczne (które mają charakter niejawny) na
podstawie obowiązujących przepisów można określić następujące zasady
postępowania Policji:
1. Po uzyskaniu informacji przez Policję o podłożeniu ładunku wybuchowego
czynności związane z przeszukaniem terenu i obiektu materiałów i urządzeń
wybuchowych dokonują policjanci NGRM-P.
2. Po zlokalizowaniu materiału, lub urządzenia wybuchowego i zabezpieczeniu
miejsca lokalizacji wzywa się GM-P lub MPOT.
3. Decyzje o ewakuacji obiektu, terenu podejmuje administrator (gospodarz) obiektu
po otrzymaniu informacji o podłożeniu lub zlokalizowaniu materiału, urządzenia
wybuchowego, albo na wniosek uprawnionego minera- pirotechnika lub policjanta
NGRM-P.
4. Policja ma prawo podjęcia decyzji o ewakuacji obiektu na postawie przepisów
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w przypadku nieuzasadnionej
odmowy ewakuacji obiektu przez administratora (gospodarza) zagrożonego
obiektu.
5. W przypadku ewakuacji obiektu, wszyscy nie biorący bezpośredniego udziału
w akcji powinni się znajdować w odległości bezpiecznej (co najmniej 150 m) od
zagrożonego obiektu.
 12
6. Do działań rozpoznawczo  przeszukiwawczych w zagrożonym obiekcie należy
angażować jego użytkowników oraz pracowników ochrony zgodnie z zasadami
określonymi w instrukcji dotyczącej postępowania administratorów budynków.
4.2. Procedura postępowania administratorów (gospodarzy, właścicieli obiektów)
po uzyskaniu informacji o podłożeniu ładunków wybuchowych10
Alarmowanie
1. Osoba, która przyjęła zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego, albo
zauważyła w obiekcie przedmiot niewiadomego pochodzenia, mogący być
ładunkiem wybuchowym, jest obowiązana o tym powiadomić:
- administratora budynku,
- Policję.
2. Zawiadamiając Policję, należy podjąć:
- treść rozmowy ze zgłaszającym o podłożeniu ładunku wybuchowego, którą
należy prowadzić według wskazówek załączonych do instrukcji,
- miejsce i opis zlokalizowanego przedmiotu, który może być ładunkiem
wybuchowym,
- numer telefonu, z którego prowadzona jest rozmowa i swoje nazwisko,
- uzyskać od Policji potwierdzenie przyjętego powyższego zawiadomienia.
Akcja poszukiwawcza ładunku wybuchowego
1. Do czasu przybycia Policji akcją kieruje administrator obiektu, a w czasie jego
nieobecności osoba przez niego upoważniona.
2. Kierujący akcją zarządza, aby użytkownicy pomieszczeń dokonali sprawdzenia,
czy w tych pomieszczeniach znajdują się:
1) przedmioty, rzeczy, urządzenia, paczki itp., których wcześniej nie było i nie
wnieśli ich użytkownicy pomieszczeń (a mogły być wniesione i pozostawione
przez inne osoby , np. interesantów);
2) ślady przemieszczania elementów wyposażenia pomieszczeń;
10
Procedura zalecona pismem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji AP/443-62(3)/98/MS z dnia
21.10.1998, do powszechnego stosowania.
 13
3) zmiany w wyglądzie zewnętrznym przedmiotów, rzeczy, urządzeń, które
przedtem w pomieszczeniu były oraz emitowane z nich sygnały (np. dz
więki
mechanizmów zegarowych, święcące numery elektroniczne itp.).
3. Pomieszczenia ogólnodostępne, takie jak korytarze, klatki schodowe, holle, windy,
toalety, piwnice, strychy itp. oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektu powinno
być sprawdzone przez pracowników obsługi administracyjnej lub ochrony.
4. Zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń, których w ocenie użytkowników
obiektu - przedtem nie było, a zachodzi podejrzenie, iż mogą to być ładunki
wybuchowe, nie wolno dotykać. O ich umiejscowieniu należy natychmiast
powiadomić administratora obiektu i Policję.
5. W przypadku, gdy użytkownicy pomieszczeń stwierdzą obecność przedmiotów
(rzeczy, urządzeń), których wcześniej nie było lub zmiany w wyglądzie
i usytuowaniu przedmiotów stale znajdujących się w tych pomieszczeniach,
uprawnione jest przypuszczenie, że pojawienie się tych przedmiotów lub zmiany
w ich wyglądzie i usytuowaniu mogły nastąpić na skutek działania sprawcy
podłożenia ładunku wybuchowego. W takiej sytuacji kierujący akcją może wydać
decyzję ewakuacji osób z zagrożonego obiektu przed przybyciem Policji.
6. Należy zachować spokój i opanowanie, aby nie dopuścić do przejawów paniki.
Akcja rozpoznawczo  neutralizacyjna zlokalizowanych ładunków wybuchowych
1. Po przybyciu do obiektu policjanta lub policyjnej grupy interwencyjnej
administrator obiektu powinien przekazać im wszelkie informacje dotyczące
zdarzenia oraz wskazać miejsca zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń
obcego pochodzenia i punkty newralgiczne w obiekcie.
2. Policjant lub dowódca grupy przejmuje kierowanie akcją, a administrator obiektu
winien mu udzielić wszechstronnej pomocy.
3. Na wniosek policjanta, kierującego akcją, administrator obiektu podejmuje decyzję
o ewakuacji użytkowników i innych osób z obiektu - o ile wcześniej to nie
nastąpiło.
4. Identyfikacją i rozpoznaniem zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń
obcych oraz neutralizowaniem ewentualnie podłożonych ładunków wybuchowych
 14
zajmują się uprawnione komórki organizacyjne Policji, przy wykorzystaniu
specjalistycznych środków technicznych.
5. Po zakończeniu działań policjant kierujący akcją przekazuje protokolarnie obiekt
administratorowi.
Postanowienie końcowe
1. Osobie przyjmującej zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego oraz
administratorowi obiektu nie wolno lekceważyć żadnej informacji na ten temat
i każdorazowo powinni powiadomić o tym Policję, która z urzędu dokonuje
sprawdzenia wiarygodności każdego zgłoszenia.
2. Administrator obiektu powinien na bieżąco organizować szkolenie personelu
w zakresie niniejszej instrukcji, ewakuacji, architektonicznego układu obiektu,
w tym rozmieszczenia punktów newralgicznych, takich jak węzły gazowe,
energetyczne i wodne, oraz posiadać ich aktualny plan, który udostępnia na
żądanie policjanta kierującego akcją. Policjant udziela pomocy w realizacji
szkolenia.
3. Administrator obiektu winien podejmować wszelkie czynności zmierzające do
fizycznej i technicznej ochrony obiektu uniemożliwiającej podkładanie w nim
ładunków wybuchowych.
4. Z treścią niniejszej instrukcji należy zapoznać wszystkich pracowników
administracyjnych i ochrony.
5. Podsumowanie
W przedmiotowym opracowaniu starałem się zwrócić uwagę na te aspekty
działania Policji, które dotyczą pierwszego kontaktu z potencjalnym czy też realnym
zagrożeniem. Stosując przedstawione procedury, instrukcje policjant zminimalizuje
zagrożenie wynikające z powstałej sytuacji, której skutki mogą dotyczyć znacznej
grupy osób. Zdarzenia, w których policjant ma kontakt z niebezpiecznych
przedmiotem, nie występują na każdej służbie. Powoduje to, że znaczna liczba
policjantów nie posiadła praktycznych umiejętności zachowania się w takiej sytuacji.
 15
W związku z tym bardzo ważna jest znajomość obowiązujących procedur, aby
w przypadku wystąpienia opisanych zdarzeń można było podjąć działania zmierzające
do zmniejszenia zagrożenia powszechnego.
 16
Załącznik nr 1
Schemat reagowania (podziału kompetencji) w przypadku zagrożenia
bioterroryzmem.
dochodzenie zabezpieczenie
Inspekcja podejrzana
Policja
Sanitarna przesyłka
epidemiologiczne obszaru
podjęcie przesyłki
Państwowa Straż
Pożarna
Transport wskazany przez Centrum Zarządzania
Kryzysowego Wojewody
Laboratoria PZH , Wojewódzkie
Zakłady Weterynaryjne
i inne
 17
Załącznik nr 2
Tablica ostrzegawcza dla zbiorników (cystern) z materiałami
niebezpiecznymi  oznaczenie cyfrowe
Numer rozpoznawczy rodzaju
Numer rozpoznawczy
niebezpieczeństwa
materiału z numerem
- pierwsza cyfra oznacza
rozpoznawczym rodzaju
2- emisje gazu spowodowana
niebezpieczeństwa, np.:
ciśnieniem lub reakcją
1005 -amoniak 268
chemiczną,
1017 - chlor 266
3- łatwopalność materiałów
1035 - etan 23
ciekłych (par) i gazu lub
1076 - fosgen 266
materiału ciekłego podatnego
1090- aceton 33
na samonagrzewanie,
1165- dioksan 33
4- łatwopalność materiału
1202- paliwo diesla 30
stałego podatnego na
1203 -benzyna 33
samonagrzewanie,
1223- nafta 30
5- działanie utleniające,
1400- bar 423
6- trujące,
1407- cez 423
7- promieniotwórcze,
1428- sód X423
8- żrące,
1558- arsen 60
9- niebezpieczeństwo
1692- strychnina 66
samorzutnej i gwałtownej
1713- cyjanek cynku 66
reakcji
1789- kwas solny 80
1814- ług potasowy 80
" podwójna cyfra oznacza
1833- kwas siarkowy 80
zwiększone niebezpieczeństwo
1872- tlenek ołowiu 56
np. 33
1969- izobutan 23
" zero po pierwszej cyfrze
1957- wodór ciężki 23
oznacza, że materiał nie
1971- metan sprężony 23
przedstawia dodatkowego
2257- potas X423
niebezpieczeństwa np. 30
2389- furan 33
" znak  X przed numerem
2809- rtęć 80
oznacza absolutny zakaz
zetknięcia się (kontaktu)
materiału z wodą np. X83
 18
Załącznik nr 3
Przykładowe nalepki ostrzegawcze oznaczenia niebezpieczeństwa
umieszczane na przesyłkach i pojazdach
Substancje i przedmioty wybuchowe
Gazy palne
Gazy trujące
Materiały wytwarzające w kontakcie z wodą gazy zapalne
 19
Przepisy
1. Wytyczne KGP z dnia 16.06.2000 r. w sprawie postępowania Policji w warunkach
katastrofy naturalnej i awarii technicznej oraz w czasie zdarzeń zagrażających
bezpieczeństwu ludzi i środowiska.
2. Zarządzenie nr 36 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23.04.1970 r. w sprawie
współdziałania organów Milicji Obywatelskiej z organami społecznej służby
zdrowia w zakresie zwalczania niektórych chorób zakaz
nych, które stanowią
szczególne zagrożenie dla zdrowia ludności.
3. Zarządzenie nr pf 6/2003 Komendanta Głównego Policji z dnia 6.02.2003 r.
w sprawie metod i form działania pododdziałów terrorystycznych oraz komórek
minersko  pirotechnicznych Policji.
4. Pismo Komendanta Głównego Policji G-II-2713/01 z dnia 15.10.2001r. dotyczące
procedur postępowania w przypadku zgłoszeń o zagrożeniach bioterrorystycznych.