Nurty oświecenia.











Wtorek, 25 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marek, Jarosław, Elwira
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Oświecenie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???



Gdzie jestSciaga.pl
?
















Nurty
oświecenia.










kategoria:   J.polski
zakres:   Oświecenie
dodano:   1999-07-26




Kontrreformacja -
prąd powstały w Kościele wobec zagrożenia reformacją. Do walki z
re-formacją w 1531r. został powołany zakon jezuitów. Zadaniem jego
była edukacja w duchu katolickim oraz cenzurowanie ksiąg. Kościół,
dbając o nieskażenie dogmatów, określał co uznawać za katolickie w
dziedzinie nauki i sztuki. Popularność odzyskała hagiografia
("Żywoty świętych" Piotra Skargi). W centrum zainteresowań stały się
narodowe przekłady Biblii oraz sztuka. Marinizm - nurt
poetycki wprowadzony przez Włocha Giambattista Marino. Zakładał, że
poezja powinna zadziwiać czytelnika, zaskakiwać operacjami
językowymi; metaforami, para-doksami, antytezami i śmiałymi
porównaniami. Przykładem zastosowania tej techniki jest so-net "Cuda
miłości" J. Morsztyna. Obok marinizmu pojawia się konceptyzm
- nurt zwany gongoryzmem. Uwydatniał on za-równo harmonijne, jak i
sprzeczne zależności między zjawiskami. Poprzez środki stylistyczne:
anaforę (powtórzenia), oksymorony (zestawienie sprzeczne), gradację
(stopniowanie zjawi-ska), hiperbolę (jego wyolbrzymienie)
doprowadzał utwór do zaskakującej, nieoczekiwanej pointy. Poezja
była intelektualna i zmysłowa. Wszystkie zmysły odbierające
zróżnicowanie wrażenia świata nazywano "informato-rami duszy".
Racjonalizm - wywodził się z krytycyzmu cechował go kult
rozumu. Nurt zapoczątkował Rene Descartes w "Rozprawie o metodzie".
Kontynuatorami byli John Lock, Baruch Spinoza, Isaak Newton.
Kartezjusz głosił, iż rozum to jedyne źródło dochodzenia prawdy.
Najbardziej niezawodną była metoda dedukcji. Nurtem tym kierowali
się literaci francuscy: Wolter, Dide-rot (redaktor "Encyklopedii,
czyli słownika rozumowanego nauk, sztuk i rzemiosł") Racjona-lizm
odrzucał dogmaty wiary, których nie można rozumowo uzasadnić.
Powstały: deizm i ateizm. Przekonano się, że racjonalizm jest
jednostronny. W opozycji zrodził się irracjonalizm odwo-łujący się
do przekonań wypływających z instynktu, tradycji i wiary. Głosił, iż
rozum nie jest w stanie objąć rzeczywistości. Deizm - uznaje
istnienie Boga jako stwórcy świata bez dalszej ingerencji w nim.
Uznaje także nakazy moralne płynące z religii, odrzuca objawienie i
wyznaniowe formy wiary. De-istami byli Diderot, Wolter.
Ateizm - odrzuca istnienie Boga, uznaje tylko materię.
Pogląd pojawił się w pismach fran-cuskiego filozofa przyrody Paula
Holbacha. Empiryzm - jego prekursorem był angielski filozof
Francis Bacon. Pogląd kładł nacisk na rolę doświadczenia w
poznawaniu świata; preferował rozumowanie indukcyjne. Z empiry-zmem
łączy się sensualizm. John Locke uważał, że rozum to nie zapisana
karta i całą wiedzę człowiek gromadzi na podstawie obserwacji
zewnętrznych (zmysłów) i wewnętrznych (refleksji). Wyłącznym motywem
działania jest dążenie do szczęścia. Utylitaryzm - typowa
postawa oświecenia, która za najwyższy cel jednostki uważała jej
po-żytek. Każde działanie powinno dawać jak największe szczęście jak
największej liczbie ludzi. Cech użytkowych nabierała literatura,
której przypisywano wartości edukacyjne i wychowaw-cze. Utylitaryzm
spowodowany był wiarą w człowieka jako wolną, rozumną jednostkę,
wiarą że może on zbudować lepszą przyszłość. Z nurtem tym łączy się
dydaktyzm mający na celu rozpowszechnienie literatury, również w
niższych klasach społecznych. Za przykład stanowią "Bajki"
Krasickiego, który w zwięzły i dobitny sposób wyrażają krytykę
ustroju feudalnego, zachowań: próżności, głupoty,
niesprawiedliwości. Publicystyka okresu Sejmu Wielkiego podkreśla
patriotyzm, i to, że rozum może doprowadzić ojczyznę do dawnej
potęgi. "Powrót posła" J. Niemcewicza przestrzega przed zdradą i
doprowadzeniem do rozbioru kraju.







Autor: Nieznany

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000