W gospodarce rynkowej takie agregatowe wielkości jak:
- dochód narodowy, produkcja, konsumpcja, zatrudnienie, akumulacja i inwestycje,nie rosną równomiernie, ich tempo charakteryzuje się okresowymi wahaniami.Te okresowe zmiany poziomu aktywności gospodarczej nazywamy cyklem koniunkturalnym.
Klasyczne cykle (XIX w. i XX w. do lat 30-tych) wyróżniały się występowaniem czterech faz:- kryzysu, depresji, ożywienia, rozkwitu.
Przebieg cyklów był nieregularny, a poszczególne fazy różniły się długością i amplitudą wahań.
Współcześnie zamiast wyżej wymienionych czterech faz wyodrębnia się dwie fazy:
- fazę spadkową - stagnacji określaną jako fazę recesji, które łączy fazy kryzysu i depresji,
- fazę wzrostową
ekspansji odpowiadającą ożywieniu i rozkwitowi.
Modyfikacja przebiegu cyklu jest skutkiem interwencjonizmu państwowego, który ma na celu oddziaływanie stabilizacyjne na gospodarkę przez zmniejszenie amplitudy wahań, przedłużenie faz spadkowych, przy zmniejszeniu ich głębokości. Kryzys przedłuża się zmniejszając jego głębokość
przestaje pełnić rolę swoistego katharsis.