WYKA
AD 12
LEKI STOSOWANE W CHOROBIE WIEC
COWEJ
Choroba wieńcowa:
ż choroba wieńcowa stanowi obraz kliniczny, na który składają się:
ü zawaÅ‚ serca
ü dusznica bolesna
ü ostra niewydolność wieÅ„cowa bez objawów zawaÅ‚u
ü nagÅ‚a Å›mierć serca
ż choroba wieńcowa spowodowana jest niedostatecznym ukrwieniem mięśnia sercowego na skutek zaburzenia
regulacji nerwowej krążenia wieńcowego przy współistniejącej miażdżycy tętnic wieńcowych lub niekiedy
zmian anatomicznych tętnic wieńcowych  miażdżycy tętnic wieńcowych przypisuje się największą rolę w
wywoływaniu choroby wieńcowej
ż wskutek zmniejszonego przepływu kwi przez naczynia wieńcowe serce jest niedostatecznie zaopatrywane w
tlen i substancje energetyczne
ż możliwości usunięcia objawów niedotlenienia mięśnia sercowego:
ü zwiÄ™kszenie przepÅ‚ywu wieÅ„cowego wskutek rozszerzenia naczyÅ„ i zmniejszenia oporów
obwodowych bez ogólnego zmniejszania ciśnienia krwi
ü zmniejszenie przemiany mięśnia sercowego tj, zmniejszenie zużycia tlenu przez serce
Podział leków stosowanych w chorobie wieńcowej:
ż w leczeniu choroby wieńcowej zastosowanie znalazły:
ü azotyny i azotany
ü metyloksantyny i pochodne pirymidyny
ü zwiÄ…zki adenozynowe
ü N-aryloalkilowe pochodne fenyloetyloaminy
ü benzopireny oraz benzofurany
ü zwiÄ…zki różne
1. Azotyny i azotany
ż działanie azotynów i azotanów w dusznicy bolesnej polega na rozszerzaniu naczyń wieńcowych, ujemnym
wpływie na intensywność czynności serca zmniejszającym częstość i siłę skurczu serca
ż azotyny alkilowe działają szybciej i krótkotrwalej niż estry kwasu azotowego  uważa się, że właściwe działanie
wywierajÄ… jony NO
2-, a jony NO
3- działają do redukcji do azotynów
ż azotany rozszerzają również naczynia bezpośrednio
ż nie mają one znaczenia jako leki stałego używania ze względu na krótkotrwałość działania oraz przyzwyczajenie
organizmu
ż niektóre estry kwasu azotowego są stosowane łącznie z innymi lekami rozszerzającymi naczynia wieńcowe lub
lekami uspokajajÄ…cymi
Najczęściej stosowane leki z grupy azotynów i azotanów:
NaNO  azotyn sodowy (Natrium nitrosum)  podawany doustnie oraz podskórnie +
2
H2C O NO2 H
H3C O2N O
H
O
CH CH2 CH2 O N
H2C O NO2
H3C CH2 O NO2
O
H2C
H2C O NO2
oraz
CH2 O NO2
O
H3C CH2 CH CH2 O N O
H2C O NO2
H
H2C O NO2
CH3 O NO2
H
tetraazotan
azotan amylu nitroglicerinum diazotan izosorbitolu
pentaerytrylu
Amylum nitrosum triazotan glicerolu Isoket
Pentaerithirolum
wziewny podjęzykowy podjęzykowy, doustny
doustny
2. Metyloksantyny i pochodne pirymidyny
ż charakteryzują się one krótkim i słabym działaniem  teofilina oraz aminofilina stosowane jedynie jako środki
pomocnicze
ż siła działania i czas trwania wzrastają wśród pochodnych metyloksantyn
Najważniejsze pochodne metyloksantynowe stosowane w leczeniu choroby wieńcowej:
a. Nikotynian ksantynolu, Sadanin, Klopanin
ż jest to pochodna teofiliny podstawiona w pozycji 7
ż związek bardzo łatwo rozpuszcza się w wodzie
ż w małym stopniu rozszerza naczynia wieńcowe, zmniejsza opory na obwodzie krążenia, powoduje
ekonomiczną pracę serca, zmniejsza stężenie cholesterolu we krwi  zmniejsza zagrożenie
miażdżycowe
ż dodatkowo poprawia ukrwienie naczyń włosowatych i oddychanie tkankowe (wpływ kwaus
nikotynowego)
ż stosowany w zaburzeniach krążenia wieńcowego
+ CH3
H2C CH CH2 N
O
CH2 CH2 OH
H
OH
N
H3C N
COO (-)
x
N
O
N
N
CH3
nikotynian ksantynolu
nikotynian-7-(3 N-metylo-N-hydroksyetylo)-amino-2 -hydroksypropylo) teofiliny
b. Dipirydamol, Curantyl, Persantin
ż już w małych dawkach powoduje znaczne i dość długotrwałe zwiększenie przepływu przez naczynia
wieńcowe
ż duże przekroczenie dawki leczniczej powoduje rozszerzenie naczyń obwodowych i obniżenie
ciśnienia krwi, w wyniku czego przepływ wieńcowy maleje
ż stosowany przez dłuższy czas zmniejsza także stężenie lipidów i cholesterolu we krwi
ż łatwo wchłania się z przewodu pokarmowego, jest mało toksyczny, nie kumuluje się, wydala się wraz z
kałem częściowo w formie niezmienionej, częściowo w postaci glukuronianów i siarczanów
ż jest stosowany w skojarzeniu z innymi lekami tej grupy (np. azotynami), z glikozydami naparstnicy i
barbituranami
N
CH2 CH2 OH
N
N N
HO CH2 CH2
CH2 CH2 OH
N N
HO CH2 CH2 N
N
Dipirydamol
2,6-dietanoloamino-4,8-dipiperydyno-pirymidyno-5,4-pirymidyna
3. Pochodne adenozyny
ż spośród nukleotydów jako substancja rozszerzająca naczynia wieńcowe stosowana jest adenozyna
ż powoduje ona krótkotrwałe, lecz znaczne zwiększenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe  podobnie
działa ester fosforowy adenozyny, ADP oraz ATP
H
ż w leczeniu choroby wieńcowej stosuje się zarówno
N
adenozynÄ™, jak i jej estry fosforanowe  dodatkowo
N
O CH2OH
wykorzystanie znalazły wyciągi z mięśni prążkowanych
H
zwierząt stałocieplnych, zawierające mieszaninę tych
N
H
H
związków
N
H
OH OH
4. Pochodne N-aryloalkilowe fenyloetyloaminy
Najważniejsze leki stosowane w chorobie wieńcowej:
a. Prenylamina, Segontin, Corontin
ż lek stosowany jest jako środek w chorobie wieńcowej w postaci mleczanów
ż zwiększa on przepływ przez naczynia wieńcowe, wydatnie wpływa na ekonomiczną pracę serca m.in.
poprzez nieswoiste blokowanie pobudzające działania układu współczulnego (zmniejszenie stężenia
amin katecholowych, które powodują zwiększanie pochłaniania tlenu)  ostatecznie zmniejsza się
zapotrzebowanie na tlen i zwiększa rezerwa tlenowa
ż dodatkowo działa uspokajająco
CH3
+
H2N CH2 CH2 HC
x
H3C CH COO-
OH
Prenylamina
N-(3,3-difenylopropylo-Ä…-metylofenyloetyloamina
b. Werapamil, Isoptin
ż podobnie jak prenylamina osłania mięsień sercowy przed bodz
cami układu współczulnego i
działaniem amin katecholowych, zmniejsza metabolizm fosforanów
ż doprowadza do znacznego i długotrwałego rozszerzenia naczyń wieńcowych przez co zwiększa się
przepływ krwi, wskutek czego poprawia się zaopatrzenie serca w tlen
ż jako antagonista jonów wapniowych ogranicza rozszczepianie połączeń fosforanowych bogatych w
energię, co przyczynia się do polepszenia wydajności serca oraz przeciwdziała niektórym postaciom
arytmii
ż jest to lek mało toksyczny, łatwo wchłanialny z przewodu pokarmowego
H3C
CH3
CH3
CH
H3C O
+
HN CH2 CH2 C O CH3 x Cl (-)
H3C O
CH3
CN
O CH3
Werapramil
2(3 4 -dimetoksyfenylo)-2-izopropylo-5-(N-metylo-N-3 4 -dimetoksyfenyloamino)-waleronitryl
5. Benzopirany i benzofurany
Najważniejsze leki stosowane w chorobie wieńcowej:
a. Kelina
H3C O
ż wyodrębniona z rośliny Ammi vis naga (Umbelliferae) O
ż wykazuje działanie rozszerzające na naczynia wieńcowe
ż punkt uchwytu stanowią mięśnie gładkie  występuje również
działanie ogólne spazmolityczne na oskrzela, przewód
pokarmowy, macicÄ™ i drogi moczowe
ż zwiększa przepływ wieńcowy 3-4krotnie silniej od aminofiliny
CH3
O O
ż działania niepożądane: wywołuje zawroty głowy, nudności,
zaburzenia w przewodzie pokarmowym
O CH3
kelina
5,8-dimetoksy-2-metylo-4 5 -furochromon-6,7
b. Karbochromen, Carbochrom, Intenkordin
ż lek ma wybiórcze działanie rozszerzające na naczynia krwionośne, zwiększa przepływ krwi 2-krotnie
ż mechanizm działania karbochromenu polega na blokowaniu fosfodiesterazy, wynikiem czego jest
zahamowanie rozpadu cAMP
ż dodatkowo lek ten hamuje transport wolnych kwasów tłuszczowych do komórek serca, co powoduje
wykorzystanie glukozy w metabolizmie mięśnia sercowego i poprawia bilans tlenowy
ż długotrwałe stosowanie leku zapewnia stopniowe zwiększenie podaży tlenu do mięśnia sercowego,
zwiększa wydajność jego pracy i może zapobiegać napadom dusznicy bolesnej
ż stosowany jest do długotrwałego leczenia w zaburzeniach krążenia wieńcowego, miażdżycy naczyń,
w stanach przed- i pozawałowych
ż podawany bywa w lekach złożonych z glikozydami naparstnicy, barbituranami oraz lekami
psychotropowymi
CH3
C2H5
+
CH2 CH2 HN
C2H5
O
x Cl-
H5C2 O C CH2 O O
Karbachromen
chlorowodorek 3-dietyloaminoetylo-4-metylo-7-etoksy-karboksy-metoksykumaryny
c. Amiodaron, Cardaron
ż stosowany jest w niemiarowości przedsionkowej
Amiodaron, Cardaron
+
K
O
C2H5
+
C O CH2 CH2 HN
x
Cl (-)
C2H5
O
(CH2)3 CH3 CH3
Amiodaron
chlorowodorek 2-butylo-3-(3 5 -dijodo-4 -dietyloaminoetoksybenzoilo)-benzofuranu
6. Inne leki stosowane w chorobie wieńcowej
Najważniejsze leki stosowane w chorobie wieńcowej:
a. Nifedypina, Adalat, Cordafen, Corinfar
ż nifedipina hamuje dopływ jonów wapniowych do mięśnia sercowego, zmniejsza więc kurczliwość
zarówno serca, jak i naczyń wieńcowych
ż ostatecznie zmniejsza zapotrzebowanie na tlen, a zwiększa transport tlenu przez rozszerzenie naczyń
(wskutek zmniejszenia oporu naczyniowego)
ż poprawia także bilans energetyczny i tolerancję serca na niedobór tlenu przez zmniejszenie zużycia
bogato energetycznych fosforanów
ż dodatkowo w niewielkim stopniu blokuje receptory ²-adrenergiczne w sercu
Cordafen, Corinfar
O
C OH
H3C
HN
H3C C O CH3 NO2
O
Nifedypina
ester dimetylowy kwasu 2,6 dimetylo 4-nitrofurylo 4-dihydropirydyno 3,5-dikarboksylowego
Inne leki stosowane w chorobie wieńcowej: Dilazepam, gapi komina, lidoflazyna, molsidomina
LEKI PRZECIWMIAŻDZYCOWE
Leki zmniejszające stężenie lipidów we krwi (antiatheromatica)
Miażdżyca
ż miażdżyca jest zespołem polegającym na gromadzeniu w błonie wewnętrznej tętnic lipidów, metabolitów
węglowodanów oraz nowotworzeni tkanki łącznej włóknistej i odkładaniu wapnia
ż zmiany te wiążą się ze zmianami w błonie środkowej tętnic
ż owrzodzenia miażdżycowe, krwotoki śródścienne i odkładanie włókniaka na powierzchni zmian
miażdżycowych przyczyniają się do zwężenia lub zamknięcia światła tętnicy
ż do czynników uczestniczących w powstawaniu miażdżycy zalicza się:
ü zaburzenia krzepliwoÅ›ci krwi
ü zaburzenia metabolizmu lipidów i hiperlipidemiÄ™
ü zmiany metabolizmu w Å›cianie tÄ™tnic
ü nadciÅ›nienie tÄ™tnicze
ü palenie tytoniu
ü hiperglikemia
ü otyÅ‚oÅ›ci i zmniejszona aktywność fizyczna
ü ujemne czynniki psychospoÅ‚eczne
ż stosowanie leków p/miażdżycowych ma na celu:
ü zmniejszenie stężenia lipidów przez ich wiÄ…zanie we krwi lub rozpad i przyspieszone wydalanie z
organizmu
ü zmniejszenie wchÅ‚aniania lipidów w przewodzie pokarmowym
ü hamowanie biosyntezy cholesterolu w wÄ…trobie
1. Kwas nikotynowy i jego estry
ż kwas nikotynowy wykazuje działanie hipolipemiczne  hamuje on uwalnianie kwasów tłuszczowych z tkanki
tłuszczowej, hamuje biosyntezę cholesterolu oraz przyspiesza wydalanie obojętnych steroli wraz z kałem
ż aktywność tę wykazuje wolny kwas nikotynowy oraz jego sole: sodowa i glinowa, natomiast nieczynne są
metabolity m.in. amid kwasu nikotynowego
ż dla opóz
nienia biotransformacji kwasu nikotynowego w lecznictwie stosuje się jego estry, najczęściej
wieloalkoholi, jak ester mezoinozytolowy (Hexanicit)
ż oprócz przedłużonego działania, estry wykazują również słabsze działanie toksyczne, jak podrażnienie skóry
czy jej zaczerwienienie:
OR OR O
O
C
OR
R =
OH
OR
N
OR
N
OR
hexanicit
kwas nikotynowy ester mezoinozytolowy kwasu nikotynowego
heksapirydyno-3-karboksylan mezoinozytolu
2. Kwasy arylooksyalkanowe i ich estry
CH3 CH3O
Cl O C COOH Cl O C C O C2H5
CH3 CH3
kwas klofibrowy klofibrat
kwas 2-p-chlorofenooksyizomasłowy ester etylowy kwasu klofibrowego
poprzez hamowanie czynności reduktazy hydroksymetylo-
glutarylo-CoA hamuje tworzenie cholesterolu w wÄ…trobie,
zmniejsza także szybkość syntezy kwasów tłuszczowych w
organizmie poprzez hamowanie karboksylazy acetylo-CoA, pod
jego wpływem następuje przyspieszony rozpad lipo-protein,
zmniejszenie transportu kwasów tłuszczowych w tkanki
tłuszczowej do wątroby
CH3
O
Cl O C C O CH2
CH3
O
O
CH3
Cl O C C O (CH2)2
O C
CH2
CH3
CH3 O
N
Cl O C C O CH2
CH3
Symfibrat, Cholesoluin Etofibrat, Lipo-Merz
bis (2 chlorofenoksyizomaslan)-propandiolu- ester nikotynoilooxyetylenowy kwasu klofibrowego
1,3 wykazuje działanie antykoagulacyjne
3. Inne leki p/miażdzycowe
Cynaryzyna, Stugeron
O
N HC
CH CH CH2 N
CH C
NH2
H3C CH2
Cynaryzyna, Stugeron Fenylobutyramid, Artosklerol
1-cynamylo-4-benzhydrylopiperyzyna amid kwasu fenyloetylooctowego
O
O
C O NH CH3
H3C NH C O CH2 CH2
N
Piridinol, Prodectin
2,6-bis-N-metylokarbamoiloksymetylopirydyna
jest to antagonista bradykininy, poprzez zmianę przepuszczalności błony hamuje dopływ lipoprotein do ścian
naczyń krwionośnych
LEKI OBNIŻAJ
CE CIÅšNIENIE KRWI
Nadciśnienie i leki hipotensyjne
ż nadciśnienie jest najczęściej objawem innej choroby (np. nerek, nadnerczy, zaburzeń sercowo-naczyniowych,
neurologicznych, toksemii ciążowych)
ż jeśli przyczyna nadciśnienia nie jest znana (co zdarza się w 80-90% przypadków) to postać taką nazywa się
ciśnieniem samoistnym lub pierwotnym dla odróżnienia nadciśnienia wtórnego (objawowego) o znanej
etiologii i patogenezie
ż punkty uchwytu działania leków rozszerzających naczynia krwionośne są następujące:
ü oÅ›rodek naczynioworuchowy w rdzeniu przedÅ‚użonym (bezpoÅ›rednio lub za poÅ›rednictwem
kory mózgowej)
ü zwoje autonomiczne
ü receptory adrenergiczne, cholinergiczne, presoreceptory
ü mięśnie gÅ‚adkie Å›cian naczyÅ„ krwionoÅ›nych
Podział leków hipotensyjnych (obniżających ciśnienie krwi):
ż wśród leków rozszerzających naczynia krwionośne i obniżających ciśnienie krwi wyróżnia się:
ü leki dziaÅ‚ajÄ…ce oÅ›rodkowo
ü leki blokujÄ…ce zwoje
ü leki sympatolityczne
ü leki miolityczne
ü diuretyki benzotiazydowe i diazoksydowe
ü leki zmniejszajÄ…ce lepkość krwi
1. Leki działające ośrodkowo
ż wszystkie leki z tej grupy działają depresyjnie na ośrodek naczynioworuchowy
ż ponadto niektóre działają na presoreceptory oraz wywierają słabą aktywność symaptykolitylityczną
ż wśród leków działających ośrodkowo wyróżnia się następujące grupy chemiczne:
ü pochodne ftalazyny
ü alkaloidy ciemierzycy
ü alkaloidy Rauwolfii
ü dihydropochodne alkaloidów sporyszu
ü inne zwiÄ…zki o dziaÅ‚aniu oÅ›rodkowym
A. Pochodne ftalazyny
ż pochodne ftalazyny wykazują działanie depresyjne na ośrodek ruchowy oraz spazmolityczne w stosunku do
mięśni gładkich
ż najważniejsze pochodne z tej grupy chemicznej to:
HN NH2
N
N
N
N
ftalazyna hydrazynoftalazyna, Apresolin, Hydralazyna
nie jest lekiem, a jedynie strukturą wyjściową do budowy 1-hydrazynoftalazyna
leków hipotensyjnych z tej grupy
HN NH2
O
HN NH C O C2H5
N
N
N
N
HN NH2
dihydralazynoftalazyna, Napresol, Dihydralazyna todralazyna, Binazin
1,4-dihydrazynoftalazyna 1-(etoksykarbanylohydrazyno)-ftalazyna
charakteryzuje się mniejszą toksycznością niż
hydralazyna
ż pochodne ftalazyny poza działaniem na ośrodek naczynioworuchowy działają również obwodowo,
zwiększając wrażliwość presoreceptorów, zmniejszając opory naczyniach obwodowych i zwiększając
przepływ krwi przez naczynia (zwłaszcza nerek)
ż wykazują również działanie uspokajające na ośrodkowy układ nerwowy
ż związki te stosuje się w połączeniu z rezerpiną, diuretynami benzotiazynowymi (synergizm)
B. Alkaloidy ciemierzycy
ż w rożnych gatunkach roślin z rodz. Veratrum i Schoenoaculon występują alkaloidy weratrowe w postaci
wolnych alkoholoamin, glikozydów alkoholoamin i estrów alkoholoamin.
ż w lecznictwie pewne znaczenie maja alkaloidy estrowe (estry alkoholoamin germiny i protoweryny)
ü germina
ü protoweratryna A
ü protoweratryna B
ż wykazują silne działanie hipotensyjne prowadząc nawet do zapaści
ż dają przykre działania niepożądane, dlatego alkaloidy ciemierzycy stosuje się tylko w przypadkach opornych
na działanie innych leków.
ż można je stosować doustnie, gdyż wchłaniają się z przewodu pokarmowego - w razie potrzeby mogą być
również stosowane dożylnie i domięśniowo
C. Alkaloidy Rauwolfii
ż z rośliny Rauwolfia serpentina wyodrębniono w 1952 rezerpine, a następnie inne alkaloidy
ż alkaloidy z roślin rodziny Rauwolfia należą do kilku typów strukturalnych:
ü alkaloidy rezerpinowe
ü alkaloidy deserpidynowe
ż związki te zawierają w swojej budowie 5-pierscieniowy układ johimbanu
ż alkaloidy Rauwolfii obniżają ciśnienie krwi poprzez hamowanie magazynowania amin katecholowych
Zależność budowy od działania farmakologicznego:
ż do jednego z najważniejszych czynników warunkujących aktywność farmakologiczną alkaloidów z rodzaju
Rauwolfii należy stereochemia pierścieni D i E (rezerpina i pokrewne jej alkaloidy zawierają 6 asymetrycznych
atomów węgla i tworzy 64 izomery, jednak tylko jeden ma właściwości hipotensyjne)  pierścienie muszą
znajdować się w konfiguracji trans
ż istotnym czynnikiem jest również estryfikacja obu grup w położeniach 16 i 18  kwas rezerwowy mający
wolną grupę karboksylową przy C16 i grupę hydroksylową przy C18 nie obniża ciśnienia krwi
ż obecność grup metoksylowych w położeniach 11 i 17 nie jest konieczna
Najważniejsze alkaloidy o działaniu hipotensyjnym:
a. Rezerpina, Serpasil, Raupasil
ż rezerpina działa depresyjnie na podwzgórze, a ponieważ w podwórzu znajdują się nadrzędne ośrodki
układu współczulnego układu nerwowego pojawia się zmniejszona sympakotonia i zwiększona
aktywność parasympatykomimetyczna, co doprowadza do rozszerzenia naczyń i pojawienia się
rzadkoskurczu  obniżone zostaje ciśnienie krwi
ż dodatkowo usuwa zapasy amin katecholowych i osłabienie przewodzenia bodz
ców
ż nasila działanie hipotensyjne
N
H3C O
N
H
H
H
O CH3
H
O
H3C O C O C O CH3
O
O CH3
O CH3
Rezerpina
ester metylorezerpinowy kwasu 3,4,5-trimetoksybenzoesowego
b. Inne alkaloidy o podobnym działaniu:
N
N
H
H
H
O CH3
H
O
H3C O C O C O CH3
O
O CH3
O CH3
Deserpidyna, Harmonyl
11-demetoksyrezerpina
H3C O N
N
H
H
H
O CH3
H
O
H3C O C O C CH CH O CH3
O
O CH3
O CH3
Rescynamina, Moderil
ester metylorezerpinowy kwasu 18-(3 4 5 -trimetoksy)-cynamoilowego
ż oprócz związków naturalnych stosowane są również półsyntetyczne pochodne:
ü metozerpidyna
ü syrozyngopina
ü bietazerpina
ż półsyntetyczne pochodne charakteryzują się pełną aktywnością hipotensyjną, wykazują jednak o wiele
mniejsze działanie psychotropowe
D. Alkaloidy sporyszu
ż główną strukturą tych związków jest kwas lizergowy
ż uwodornienie alkaloidów sporyszu w położeniach 9-10 kwasu lizergowe, zwłaszcza należącego do grupy ergo
toksyny, prowadzi do zmniejszenia toksyczności tych związków oraz zmienia właściwości farmakologiczne, z
zwłaszcza całkowicie usuwa niemal całkowicie działanie kurczące mięśnie macicy oraz naczyń krwionośnych
ż cząsteczce zostaje w ten sposób aktywność depresyjna w stosunku do ośrodków naczyniowo-ruchowych oraz
aktywność adrenergiczna
ż jako leki hipotensyjne stosowane są dwa preparaty:
ü hydergin  mieszanina metanosulfonianów: dihydroergotoksyny, dihydroergokryptyny
ü brinerdin  dihydrokergokrystyna + klopamid (moczopÄ™dny) + rezerpina (w iloÅ›ci
homeopatycznej)
E. Inne związki o działaniu ośrodkowym
Cl N
+
NH2
x Cl-
Cl N
H
Clonidyna, Haemiton
chlorowodorek 2-(2 6 -dichlorofenyloamino)-2-imidazoliny
ż w tej grupie związków występuje bardzo dużo pochodnych klonidyny w których:
ü można wymienić atom chloru na brom, jod lub flour bez zmiany aktywnoÅ›ci farmakologicznej
ü można wprowadzać grupy alkilowe i zmieniąć poÅ‚ożenie podstawników np.. z 2,6 na 2,4
ü azot centralny można wymieniać na grupÄ™ azowa-N=N- lub grupÄ™ metylenoaminowÄ…,
etylenoaminowÄ…, oxyetylenoaminowÄ…
2. Leki blokujÄ…ce zwoje
ż aminy II- i III-rzędowe (w postaci soli), a zwłaszcza zasady mono- i bisamoniowe o budowie zbliżonej do
acetylocholiny, powodują zmniejszenie wrażliwości zwojów nerwowych na acetylocholinę, a tym samym
zakłócenie jej czynności
ż może to wywoływać przerwanie przewodzenia bodz
ców w zwojach i obniżenie napięcia ścian naczyń
obwodowych, więc obniżenie ciśnienia krwi
ż leki hipotensyjne blokujące zwoje stosuje się głównie w klinikach do kontrolowanego obniżenia ciśnienia krwi
przy zabiegach chirurgicznych i przy ciężkich postaciach nadciśnienia
CH3
H3C CH3
H3C CH3
CH3
+
+ +
+
x Cl (-)
N CH3
N CH3 H3C N (CH2)6
H3C N (CH2)5
+
NH2 CH3
H3C
H3C
CH3
CH3
CH3
Pentametonium Heksametonium Mekamylamina, Inversin
dibromek pentametyleno-1,5-bis- dibromek heksametyleno-1,6-bis- chlorowodorek 3-
trimetyloamoniowy trimetyloamoniowy metyloaminoizokamfanu
CH3
+
H2C CH2 N CH3
CH3
N CH3
2 Br (-)
x
CH3
+
H2C CH2 N CH3
CH3
Azametonium, Hypotensin
dibromek 3-azopentametyleno-3-metylo-1,5-bis-(dimetyloetyloamoniowy)
3. Leki sympatykolityczne
ż działanie leków hipotensyjnych tej grupy polega na:
ü hamowaniu wytwarzania noradrenaliny
ü bezpoÅ›rednim unieczynnieniu receptorów na wpÅ‚yw amin katecholowych
ż zastosowanie mają niektóre pochodne guanidyny, debryzochina oraz metylodopa
ż zależność budowy związku od działania farmakologicznego;
ü hipotensyjnie czynne sÄ… zwiÄ…zki zawierajÄ…ce nasycony pierÅ›cieÅ„ 6-9czÅ‚onowy z jednym atomem
azotu
ü miÄ™dzy azotem heterocyklicznym i najbliższym azotem w Å‚aÅ„cuchu bocznym powinny być dwa
atomy węgla
ü koÅ„cowÄ… grupÄ… musi być polarna grupa guanidynowa lub amidoksymowa
NH
CH2 NH C
N CH2
NH2
NH
N C
NH2
Guanetydyna, Ismelin Debryzochina, Tendor
2-(oktahydro-1 -azacynylo-etylo-)guanidyna 1,2,3,4-tetrahydroizochinolino-2-karboksamidyna)
zmniejsza stężenie noradrenaliny poprzez hamowanie jej łatwo wchłania się z przewodu pokarmowego
uwalniania naruszając stężenie amin katecholowych w działa z podobną siłą jak pozostałe związki z tej grupy,
mózgu ale krócej, gdyż ulega powolnej oksydacyjnej dekarboksy-
w organizmie się nie rozkłada, wolno jest wydalana  lacji i hydroksylacji pierścienia benzoesowego
działa długotrwale
NH2
CH2 C COOH
HO
CH3
HO
Metylodopa, Aldomet
(3 4 -dihydroksyfenylo)-2-metyloamina
Działanie ą-metylodopy polega na hamowaniu czynności enzymu DOPA-karboksylazy, przekształcającej w cyklu
biotransformacji od fenyloalaninydoadrenaliny dopa w dopamine co prowadzi do zahamowania wytwarzania
noradrenaliny
metylodopa
HO
HO
CH2 CH2 NH2
CH2 CH NH2 HO
HO
COOH
dekarboksylaza
DOPAMINA
ż metylodopa w organizmie jest metabolizowana do ą-metylodopaminy a potem dekarboksylowana do
metylonoradrenaliny a ona uwolniona w zakończeniach nerwowych.
ż spełnia rolę fałszywego przenośnika pobudzenia
ż ma kilkakrotnie słabsze działanie presyjne od noradrenaliny
ż metylodopa działa też depresyjnie na OUN
ż jest ona mało toksyczna