©Kancelaria Sejmu s. 1/20
USTAWA
Opracowano na pod-
z dnia 3 lutego 1995 r.
stawie: tj. Dz. U. z
2004 r. Nr 121, poz.
1266 oraz z 2005 r.
o ochronie gruntów rolnych i le nych
Nr 175, poz. 1462, z
2006 r. Nr 12, poz.
63, z 2007 r. Nr 75,
poz. 493, Nr 80, poz.
541, Nr 191, poz.
Rozdzia 1
1374, z 2008 r. Nr
237, poz. 1657, z 2009
Przepisy ogólne
r. Nr 1, poz. 3, Nr
115, poz. 967, Nr 157,
poz. 1241, z 2011 r.
Nr 163, poz. 981.
Art. 1.
Ustawa reguluje zasady ochrony gruntów rolnych i le nych oraz rekultywacji i po-
prawiania warto ci u ytkowej gruntów.
Art. 2.
1. Gruntami rolnymi, w rozumieniu ustawy, s grunty:
1) okre lone w ewidencji gruntów jako u ytki rolne;
2) pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, s u cymi wy cznie
dla potrzeb rolnictwa;
3) pod wchodz cymi w sk ad gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi
oraz innymi budynkami i urz dzeniami s u cymi wy cznie produkcji rolni-
czej oraz przetwórstwu rolno-spo ywczemu;
4) pod budynkami i urz dzeniami s u cymi bezpo rednio do produkcji rolniczej
uznanej za dzia specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym
od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych;
5) parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami ródpolnymi, w
tym równie pod pasami przeciwwietrznymi i urz dzeniami przeciwerozyj-
nymi;
6) pracowniczych ogrodów dzia kowych i ogrodów botanicznych;
7) pod urz dzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpo-
arowych, zaopatrzenia rolnictwa w wod , kanalizacji oraz utylizacji cieków
i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszka ców wsi;
8) zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa;
9) torfowisk i oczek wodnych;
10) pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych.
2. Gruntami le nymi, w rozumieniu ustawy, s grunty:
1) okre lone jako lasy w przepisach o lasach;
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 2/20
2) zrekultywowane dla potrzeb gospodarki le nej;
3) pod drogami dojazdowymi do gruntów le nych.
3. Nie uwa a si za grunty rolne gruntów znajduj cych si pod parkami i ogrodami
wpisanymi do rejestru zabytków.
Art. 3.
1. Ochrona gruntów rolnych polega na:
1) ograniczaniu przeznaczania ich na cele nierolnicze lub niele ne;
2) zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów rolnych oraz szko-
dom w produkcji rolniczej, powstaj cym wskutek dzia alno ci nierolniczej i
ruchów masowych ziemi;
3) rekultywacji i zagospodarowaniu gruntów na cele rolnicze;
4) zachowaniu torfowisk i oczek wodnych jako naturalnych zbiorników wod-
nych;
5) ograniczaniu zmian naturalnego ukszta towania powierzchni ziemi.
2. Ochrona gruntów le nych polega na:
1) ograniczaniu przeznaczania ich na cele niele ne lub nierolnicze;
2) zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów le nych oraz szko-
dom w drzewostanach i produkcji le nej, powstaj cym wskutek dzia alno ci
niele nej i ruchów masowych ziemi;
3) przywracaniu warto ci u ytkowej gruntom, które utraci y charakter gruntów
le nych wskutek dzia alno ci niele nej;
4) poprawianiu ich warto ci u ytkowej oraz zapobieganiu obni ania ich produk-
cyjno ci;
5) ograniczaniu zmian naturalnego ukszta towania powierzchni ziemi.
Art. 4.
Ilekro w ustawie jest mowa o:
1) gruntach bez bli szego okre lenia
rozumie si przez to grunty rolne i le ne;
2) budynkach i urz dzeniach s u cych wy cznie produkcji rolniczej oraz prze-
twórstwu rolno-spo ywczemu
rozumie si przez to budynki i urz dzenia
s u ce przechowywaniu rodków produkcji, prowadzeniu produkcji rolni-
czej, przetwarzaniu i magazynowaniu wyprodukowanych w gospodarstwie
produktów rolniczych;
3) osobach
rozumie si przez to osob fizyczn lub prawn albo jednostk or-
ganizacyjn nieposiadaj c osobowo ci prawnej;
4) w a cicielu
rozumie si przez to równie posiadacza samoistnego, zarz dc
lub u ytkownika, u ytkownika wieczystego i dzier awc ;
5) wójcie
rozumie si przez to równie burmistrza lub prezydenta miasta;
6) przeznaczeniu gruntów na cele nierolnicze lub niele ne
rozumie si przez to
ustalenie innego ni rolniczy lub le ny sposobu u ytkowania gruntów rolnych
oraz innego ni le ny sposobu u ytkowania gruntów le nych;
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 3/20
7) warstwie próchnicznej
rozumie si przez to wierzchni warstw gleby o za-
warto ci powy ej 1,5% próchnicy glebowej; mi szo tej warstwy okre la
si w decyzji, o której mowa w art. 11 ust. 1;
8) glebach pochodzenia organicznego
rozumie si przez to wytworzone przy
udziale materii organicznej, w warunkach nadmiernego uwilgotnienia, gleby
torfowe i murszowe;
9) glebach pochodzenia mineralnego
rozumie si przez to inne gleby ni wy-
mienione w pkt 8;
10) oczkach wodnych
rozumie si przez to naturalne ródpolne i ródle ne
zbiorniki wodne o powierzchni do 1 ha, niepodlegaj ce klasyfikacji glebo-
znawczej;
11) wy czeniu gruntów z produkcji
rozumie si przez to rozpocz cie innego ni
rolnicze lub le ne u ytkowanie gruntów; nie uwa a si za wy czenie z pro-
dukcji gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, je eli przerwa w rolni-
czym u ytkowaniu tych obiektów jest spowodowana zmian kierunków pro-
dukcji rolniczej i trwa nie d u ej ni 5 lat;
12) nale no ci
rozumie si przez to jednorazow op at z tytu u trwa ego wy -
czenia gruntów z produkcji;
13) op acie rocznej - rozumie si przez to op at roczn z tytu u u ytkowania na
cele nierolnicze lub niele ne gruntów wy czonych z produkcji, w wysoko ci
10 % nale no ci, uiszczan : w razie trwa ego wy czenia - przez lat 10, a w
przypadku nietrwa ego wy czenia - przez okres tego wy czenia, nie d u ej
jednak ni przez 20 lat od chwili wy czenia tych gruntów z produkcji;
14) obszarach ograniczonego u ytkowania
rozumie si przez to obszary tworzo-
ne na podstawie przepisów o ochronie rodowiska;
15) utracie albo ograniczeniu warto ci u ytkowej gruntów
rozumie si przez to
ca kowity zanik albo zmniejszenie zdolno ci produkcyjnej gruntów;
16) gruntach zdegradowanych
rozumie si przez to grunty, których rolnicza lub
le na warto u ytkowa zmala a, w szczególno ci w wyniku pogorszenia si
warunków przyrodniczych albo wskutek zmian rodowiska oraz dzia alno ci
przemys owej, a tak e wadliwej dzia alno ci rolniczej;
17) gruntach zdewastowanych
rozumie si przez to grunty, które utraci y ca -
kowicie warto u ytkow w wyniku przyczyn, o których mowa w pkt 16;
18) rekultywacji gruntów
rozumie si przez to nadanie lub przywrócenie grun-
tom zdegradowanym albo zdewastowanym warto ci u ytkowych lub przy-
rodniczych przez w a ciwe ukszta towanie rze by terenu, poprawienie w a-
ciwo ci fizycznych i chemicznych, uregulowanie stosunków wodnych, od-
tworzenie gleb, umocnienie skarp oraz odbudowanie lub zbudowanie nie-
zb dnych dróg;
19) zagospodarowaniu gruntów
rozumie si przez to rolnicze, le ne lub inne
u ytkowanie gruntów zrekultywowanych;
20) drogach dojazdowych do gruntów rolnych i le nych
rozumie si przez to
drogi zak adowe prowadz ce do gospodarstw rolnych i le nych oraz drogi
wiejskie w rozumieniu przepisów o drogach publicznych;
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 4/20
21) urz dzeniach turystycznych
rozumie si przez to parkingi, pola biwakowe,
wie e widokowe, k adki, szlaki turystyczne ( cie ki dydaktyczne) i miejsca
widokowe;
22) planie urz dzenia lasu
rozumie si przez to plan urz dzenia lasu, okre lony
w przepisach o lasach;
23) typie siedliskowym lasu
rozumie si przez to jednostk klasyfikacji siedlisk
le nych, stosowan w planie urz dzenia lasu;
24) inwestycji
rozumie si przez to budow , jak równie modernizacj budowli
lub urz dze , które wymagaj wy czenia gruntów z produkcji;
25) zak adzie przemys owym
rozumie si przez to osob , której dzia alno mo-
e powodowa utrat lub ograniczenie warto ci u ytkowej gruntów;
26) dzia alno ci przemys owej
rozumie si przez to dzia alno nierolnicz i
niele n , powoduj c utrat albo ograniczenie warto ci u ytkowej gruntów;
27) przep ywie nienaruszalnym
rozumie si przez to przep yw minimalnej ilo ci
wody, niezb dnej do utrzymania ycia biologicznego w cieku wodnym;
28) ruchach masowych ziemi
rozumie si przez to ruchy masowe ziemi w ro-
zumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.
Prawo ochrony ro-
dowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z pó n. zm.1)).
Art. 5.
1. Je eli przepisy niniejszej ustawy nie stanowi inaczej, w a ciwym w sprawach
ochrony gruntów rolnych jest starosta, a gruntów le nych
dyrektor regionalnej
dyrekcji Lasów Pa stwowych, z wyj tkiem obszarów parków narodowych,
gdzie w a ciwym jest dyrektor parku.
2. Zadania starosty, o których mowa w ustawie, s zadaniami z zakresu administra-
cji rz dowej.
3. Zadania marsza ka województwa, o których mowa w art. 7 ust. 2 i 4, w art. 22c
oraz w art. 26 ust. 1, s zadaniami w asnymi samorz du województwa.
Art. 5a.
1. Ustawy nie stosuje si do gruntów rolnych i le nych obj tych decyzjami o usta-
leniu lokalizacji linii kolejowej, z tym e okre lone w ustawie nale no ci oraz
jednorazowe odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyr bu drze-
wostanu w odniesieniu do gruntów le nych i zadrzewionych przeznacza si na
Fundusz Le ny w Dyrekcji Generalnej Lasów Pa stwowych
z tytu u wy cze-
nia gruntów Skarbu Pa stwa, zarz dzanych przez Pa stwowe Gospodarstwo Le-
ne "Lasy Pa stwowe".
2. Nale no ci oraz jednorazowe odszkodowania, w wysoko ci ustalonej przez or-
gany w a ciwe w sprawach ochrony gruntów le nych, PKP Polskie Linie Kole-
jowe Spó ka Akcyjna przekazuj na rachunek bankowy Funduszu, o którym
mowa w ust. 1, po nabyciu przez spó k prawa u ytkowania wieczystego grun-
1)
Zmiany wymienionej ustawy zosta y og oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 115, poz. 1229, z 2002 r. Nr
74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 233, poz. 1957, z 2003 r. Nr 46, poz. 392, Nr
80, poz. 717 i 721, Nr 162, poz. 1568, Nr 175, poz. 1693, Nr 190, poz. 1865 i Nr 217, poz. 2124
oraz z 2004 r. Nr 19, poz. 177, Nr 49, poz. 464, Nr 70, poz. 631, Nr 91, poz. 875, Nr 92, poz. 880 i
Nr 96, poz. 959.
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 5/20
tów w danym obr bie ewidencji gruntów, w terminie do dnia 30 czerwca ka de-
go roku.
Art. 5b.
Przepisów ustawy nie stosuje si do gruntów rolnych stanowi cych u ytki rolne po-
o onych w granicach administracyjnych miast.
Rozdzia 2
Ograniczanie przeznaczania gruntów na cele nierolnicze i niele ne
Art. 6.
N pkt 1 ust. 2 w art.
7 - obecnie: ministra
1. Na cele nierolnicze i niele ne mo na przeznacza przede wszystkim grunty
w a ciwego do spraw
oznaczone w ewidencji gruntów jako nieu ytki, a w razie ich braku
inne grun-
rozwoju wsi.
ty o najni szej przydatno ci produkcyjnej.
2. Przy budowie, rozbudowie lub modernizacji obiektów zwi zanych z dzia alno-
W pkt 2 ust. 2 w art.
7 - obecnie: ministra
ci przemys ow , a tak e innych obiektów budowlanych nale y stosowa takie
w a ciwego do spraw
rozwi zania, które ograniczaj skutki ujemnego oddzia ywania na grunty.
rodowiska.
Art. 7.
1. Przeznaczenia gruntów rolnych i le nych na cele nierolnicze i niele ne, wymaga-
j cego zgody, o której mowa w ust. 2, dokonuje si w miejscowym planie zago-
spodarowania przestrzennego, sporz dzonym w trybie okre lonym w przepisach
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
2. Przeznaczenie na cele nierolnicze i niele ne:
1) gruntów rolnych stanowi cych u ytki rolne klas I
III, je eli ich zwarty ob-
szar projektowany do takiego przeznaczenia przekracza 0,5 ha
wymaga
uzyskania zgody Ministra Rolnictwa i Gospodarki ywno ciowej,
2) gruntów le nych stanowi cych w asno Skarbu Pa stwa
wymaga uzy-
skania zgody Ministra Ochrony rodowiska, Zasobów Naturalnych i Le-
nictwa lub upowa nionej przez niego osoby,
3) (skre lony),
4) (skre lony),
5) pozosta ych gruntów le nych

wymaga uzyskania zgody marsza ka województwa wyra anej po uzyska-
niu opinii izby rolniczej.
3. Wyra enie zgody, o której mowa w ust. 2 pkt 1, 2 i 5, nast puje na wniosek wój-
ta (burmistrza, prezydenta miasta). Do wniosku dotycz cego gruntów le nych
stanowi cych w asno Skarbu Pa stwa wójt (burmistrz, prezydent miasta) do-
cza opini dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Pa stwowych, a w odniesie-
niu do gruntów parków narodowych - opini dyrektora parku.
4. Do wniosku dotycz cego gruntów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, marsza ek
województwa do cza swoj opini i przekazuje wniosek odpowiedniemu mini-
strowi w terminie do 30 dni od chwili z o enia wniosku przez wójta (burmistrza,
prezydenta miasta).
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 6/20
5. Organ wyra aj cy zgod , o którym mowa w ust. 2, mo e da z o enia wniosku
w kilku wariantach, przedstawiaj cych ró ne kierunki projektowanego prze-
strzennego rozwoju zabudowy.
6. (uchylony).
[Art. 8.
Przepisów art. 7 nie stosuje si do okresowego wy czania gruntów z produkcji,
zwi zanego z podj ciem natychmiastowych dzia a interwencyjnych wynikaj cych z
kl sk ywio owych lub wypadków losowych.]
8 wchodzi w ycie z
1. Przepisów art. 7 nie stosuje si do okresowego, na czas nie d u szy ni 10 lat,
dn. 1.01.2012 r. (Dz.
wy czenia gruntów z produkcji w zakresie niezb dnym do:
U. z 2011 r. Nr 163,
poz. 981).
1) podj cia natychmiastowych dzia a interwencyjnych niezb dnych do
zwalczania kl sk ywio owych i ich nast pstw, jak równie usuwania
nast pstw wypadków losowych;
2) poszukiwania lub rozpoznawania w glowodorów, w gla kamiennego,
w gla brunatnego, rud metali, z wyj tkiem darniowych rud elaza, me-
tali w stanie rodzimym, rud pierwiastków promieniotwórczych, siarki
rodzimej, soli kamiennej, soli potasowej, gipsu i anhydrytu, kamieni
szlachetnych.
2. Wy czenie, o którym mowa w ust. 1, nie zwalnia z obowi zków okre lonych
w rozdziale 5, a wy czenie dokonane na cele okre lone w ust. 1 pkt 2
z
obowi zków okre lonych w rozdziale 3.>
Art. 9.
1. Zasady zaliczania lasów do lasów ochronnych okre laj przepisy o lasach.
2. W lasach ochronnych mog by wznoszone budynki i budowle s u ce gospo-
darce le nej, obronno ci lub bezpiecze stwu pa stwa, oznakowaniu nawigacyj-
nemu, geodezyjnemu, ochronie zdrowia oraz urz dzenia s u ce turystyce.
3. W przypadkach uzasadnionych wa nymi wzgl dami spo ecznymi i brakiem in-
nych gruntów lasy ochronne mog by przeznaczone na inne cele ni okre lone
w ust. 2, po uzyskaniu zgody w a ciwego organu wymienionego w art. 7 ust. 2.
Art. 10.
1. Wniosek, o którym mowa w art. 7 ust. 4, powinien zawiera :
1) uzasadnienie potrzeby zmiany przeznaczenia gruntów, o których mowa w art.
7 ust. 2;
2) wykaz powierzchni gruntów, o których mowa w pkt 1, z uwzgl dnieniem klas
bonitacyjnych gruntów rolnych i typów siedliskowych gruntów le nych;
3) ekonomiczne uzasadnienie projektowanego przeznaczenia, uwzgl dniaj ce w
szczególno ci:
a) sum nale no ci i op at rocznych za grunty projektowane do przezna-
czenia na cele nierolnicze i niele ne,
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 7/20
b) przewidywany rozmiar strat, które poniesie rolnictwo i le nictwo w wy-
niku ujemnego oddzia ywania inwestycji lokalizowanych na gruntach
projektowanych do przeznaczenia na cele nierolnicze i niele ne.
2. Do wniosku powinna by do czona mapa gminy lub miasta, z oznaczeniem
gruntów zabudowanych, z wyj tkiem gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1
pkt 3 i 4 oraz ust. 2 pkt 1, klas bonitacyjnych gruntów rolnych i typów siedli-
skowych gruntów le nych oraz granic gruntów, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
wykonana w skali takiej jak mapa planu zagospodarowania gminy lub miasta. W
odniesieniu do gruntów le nych mapa stanowi ca za cznik do wniosku zawiera
tre mapy gospodarczej lasów.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, dotycz cy gruntów o obszarze ponad 10 ha
na cele inwestycji górniczych, powinien zawiera oprócz danych okre lonych w
ust. 1 i 2 tak e wariantowe rozwi zania w zakresie rekultywacji i zagospodaro-
wania gruntów w trakcie i po zako czeniu dzia alno ci przemys owej, okre laj -
ce dla ka dego wariantu koszty rekultywacji i zagospodarowania oraz straty,
które poniesie rolnictwo i le nictwo.
4. Organ wyra aj cy zgod , o którym mowa w art. 7 ust. 2, mo e w szczególnie
uzasadnionym przypadku odst pi od wymogu przedk adania uzasadnienia eko-
nomicznego oraz rozwi za wariantowych, o których mowa w ust. 3.
Rozdzia 3
Wy czanie gruntów z produkcji rolniczej lub le nej
Art. 11.
1. Wy czenie z produkcji u ytków rolnych wytworzonych z gleb pochodzenia mi-
neralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb, oraz u ytków
rolnych klas IV, IVa, IVb, V i VI wytworzonych z gleb pochodzenia organicz-
nego, a tak e gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2-10, oraz gruntów le-
nych, przeznaczonych na cele nierolnicze i niele ne - mo e nast pi po wyda-
niu decyzji zezwalaj cych na takie wy czenie.
1a. W decyzji dotycz cej wy czenia z produkcji u ytków rolnych wytworzonych z
gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa,
IIIb, a tak e gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2-10, oraz gruntów le-
nych, przeznaczonych na cele nierolnicze i niele ne okre la si obowi zki zwi -
zane z wy czeniem.
1b. Wniosek o wy czenie z produkcji u ytków rolnych klas IV, IVa, IVb, V i VI
wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego jest wi cy, a decyzja ma cha-
rakter deklaratoryjny.
2. W odniesieniu do gruntów wchodz cych w sk ad parków narodowych decyzje, o
których mowa w ust. 1 i 1a, wydaj dyrektorzy tych parków, z zastrze eniem art.
7 ust. 5.
3. Decyzje, o których mowa w ust. 1-2, dotycz ce gruntów wymienionych w art. 8,
mog by wydane po dniu faktycznego wy czenia gruntów z produkcji.
4. Wydanie decyzji, o których mowa w ust. 1-2, nast puje przed uzyskaniem po-
zwolenia na budow .
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 8/20
5. Osoba ubiegaj ca si o wydanie decyzji, o których mowa w ust. 1-2, celem wy-
dobywania torfów jest obowi zana przedstawi w a ciwemu organowi nast pu-
j ce dokumenty:
1) dokumentacj okre laj c po o enie, powierzchni i mi szo torfowiska
oraz rodzaj wyst puj cego tam torfu;
2) projekt eksploatacji, uwzgl dniaj cy podzia na etapy i termin jej zako cze-
nia;
3) projekt rekultywacji torfowiska i termin jej zako czenia;
4) ocen wp ywu eksploatacji torfowiska na rodowisko przyrodnicze, ze szcze-
gólnym uwzgl dnieniem gospodarki wodnej.
6. Nie wymaga si decyzji, o których mowa w ust. 1-2, je eli grunty rolne maj by
u ytkowane na cele le ne.
Art. 12.
1. Osoba, która uzyska a zezwolenie na wy czenie gruntów z produkcji, jest obo-
wi zana ui ci nale no i op aty roczne, a w odniesieniu do gruntów le nych

tak e jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyr bu
drzewostanu. Obowi zek taki powstaje od dnia faktycznego wy czenia gruntów
z produkcji.
2. W a ciciel, który w okresie 2 lat zrezygnuje w ca o ci lub w cz ci z uzyskanego
prawa do wy czenia gruntów z produkcji rolniczej lub le nej, otrzymuje zwrot
nale no ci, jak ui ci , odpowiednio do powierzchni gruntów niewy czonych z
produkcji. Zwrot uiszczonej nale no ci nast puje w terminie do trzech miesi cy
od dnia zg oszenia rezygnacji.
3. W razie zbycia gruntów, co do których wydano decyzje, o których mowa w art.
11 ust. 1-2, a niewy czonych jeszcze z produkcji, obowi zek uiszczenia nale -
no ci i op at rocznych ci y na nabywcy, który wy czy grunt z produkcji.
Zbywaj cy jest obowi zany uprzedzi nabywc o tym obowi zku.
4. W razie zbycia gruntów wy czonych z produkcji, obowi zek uiszczania op at
rocznych przechodzi na nabywc . Zbywaj cy jest obowi zany uprzedzi o tym
nabywc .
5. Wysoko jednorazowego odszkodowania za przedwczesny wyr b drzewostanu
stanowi ró nic mi dzy spodziewan warto ci drzewostanu w wieku r bno ci,
okre lonym w planie urz dzania lasu, a warto ci w chwili jego wyr bu. W
drzewostanach m odszych, w których nie mo na pozyska sortymentów drzew-
nych, odszkodowanie to stanowi warto kosztów poniesionych na za o enie i
piel gnacj drzewostanów.
5a. Minister w a ciwy do spraw rodowiska okre la, w drodze rozporz dzenia,
szczegó owe zasady ustalania jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w
ust. 5, za przedwczesny wyr b drzewostanu, uwzgl dniaj c warto drzewosta-
nów, stopie zadrzewienia drzewostanu w wieku wyr bu faktycznego, po-
wierzchni drzewostanu oraz aktualn cen sprzeda y 1 m3 drewna.
6. Nale no pomniejsza si o warto gruntu, ustalon wed ug cen rynkowych sto-
sowanych w danej miejscowo ci w obrocie gruntami, w dniu faktycznego wy -
czenia tego gruntu z produkcji.
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 9/20
7. Nale no za wy czenie z produkcji 1 ha gruntów rolnych wymienionych w art.
2 ust. 1 pkt 1, 3 i 5 wynosi:
Grunty orne i sady, pod budynkami i ki i pastwiska trwa e, pod bu-
urz dzeniami wchodz cymi w sk ad dynkami i urz dzeniami wchodz -
gospodarstw rolnych oraz pod za- cymi w sk ad gospodarstw rolnych
drzewieniami i zakrzewieniami ród- oraz pod zadrzewieniami i zakrze-
polnymi, w tym pod pasami przeciw- wieniami ródpolnymi, w tym pod
wietrznymi i urz dzeniami przeciwe- pasami przeciwwietrznymi i urz -
rozyjnymi dzeniami przeciwerozyjnymi
klasa nale no (w z ) klasa nale no (w z )
wytworzone z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego
I 437 175 i Ps I 437 175
II 378 885 i Ps II 361 398
IIIa 320 595 i Ps III 291 450
IIIb 262 305
wytworzone z gleb pochodzenia organicznego
IVa 204 015 i Ps IV 174 870
IVb 145 725 V 145 725
V 116 580 Ps V 116 580
VI 87 435 i Ps VI 87 435
8. (uchylony).
9. Nale no za wy czenie z produkcji parków wiejskich oraz gruntów wymienio-
nych w art. 2 ust. 1 pkt 4 i 10 ustala si jak za grunty pod budynkami i urz dze-
niami wchodz cymi w sk ad gospodarstw rolnych oraz grunty pod zadrzewie-
niami i zakrzewieniami ródpolnymi.
10. Nale no za wy czenie z produkcji 1 ha gruntów pod stawami rybnymi oraz za
grunty wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 6-9 wynosi 233 160 z .
11. Nale no za wy czenie z produkcji 1 ha gruntu le nego bez drzewostanu wyno-
si:
Równowarto ceny 1 m3 drewna
Lp. Typy siedliskowe lasów
w wysoko ci og aszanej przez
G ówny Urz d Statystyczny
Lasy: wie y, wilgotny, gowy i górski
2000
1
oraz ols jesionowy i ols górski
Lasy mieszane: wie y, wilgotny i ba-
1500
2
gienny, wy ynny, górski i ols
Bory mieszane: wie y, wilgotny, ba-
3 1150
gienny, wy ynny i górski
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 10/20
4 Bory: wie y, wilgotny, górski 600
5 Bory: suchy i bagienny 250
12. Nale no i op aty roczne za wy czenie z produkcji gruntów le nych w lasach
ochronnych s wy sze o 50% od nale no ci i op at, o których mowa w ust. 11.
13. Nale no uiszcza si w terminie do 60 dni od dnia, w którym decyzja sta a si
ostateczna.
14. Op at roczn za dany rok uiszcza si w terminie do dnia 30 czerwca tego roku,
przyjmuj c:
1) w odniesieniu do gruntów rolnych kwoty okre lone na podstawie ust. 7;
2) w odniesieniu do gruntów le nych za podstaw ustalenia cen 1 m3 drewna,
stosowan przy wymiarze podatku le nego w danym roku.
15. (uchylony).
16. Na wniosek organu wykonawczego jednostki samorz du terytorialnego marsza-
ek województwa
w odniesieniu do gruntów rolnych, dyrektor regionalnej dy-
rekcji Lasów Pa stwowych
w odniesieniu do gruntów le nych, a w odniesieniu
do obszarów wchodz cych w sk ad parków narodowych
dyrektor parku mog
umorzy ca o lub cz nale no ci i op at rocznych, a w odniesieniu do grun-
tów le nych równie jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przed-
wczesnego wyr bu drzewostanu w przypadku inwestycji o charakterze u ytecz-
no ci publicznej z zakresu o wiaty i wychowania, kultury, kultu religijnego oraz
ochrony zdrowia i opieki spo ecznej, je eli inwestycja ta s u y zaspokojeniu po-
trzeb lokalnej spo eczno ci, oraz dotycz cej powi kszenia lub za o enia cmenta-
rza, je eli obszar gruntu podlegaj cy wy czeniu nie przekracza 1 ha i nie ma
mo liwo ci zrealizowania inwestycji na gruncie nieobj tym ochron .
17. Na wniosek organu wykonawczego jednostki samorz du terytorialnego marsza-
ek województwa mo e umorzy ca o lub cz nale no ci i op at rocznych w
odniesieniu do gruntów rolnych w przypadku inwestycji zmierzaj cej do osi -
gni cia celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o go-
spodarce nieruchomo ciami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z pó n. zm.2)),
przeznaczonej na cele inne ni okre lone w ust. 16, je eli obszar gruntu podlega-
j cy wy czeniu nie przekracza 1 ha i nie ma mo liwo ci zrealizowania inwesty-
cji na gruncie nieobj tym ochron .
Art. 12a.
Obowi zek uiszczenia nale no ci i op at rocznych, a w odniesieniu do gruntów le-
nych równie jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 1, nie
dotyczy wy czenia gruntów z produkcji rolniczej lub le nej na cele budownictwa
mieszkaniowego:
1) do 0,05 ha w przypadku budynku jednorodzinnego;
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta y og oszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz.
2782, z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 64, poz.
456, Nr 104, poz. 708 i Nr 220, poz. 1600 i 1601, z 2007 r. Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 59, poz.
369 i Nr 220, poz. 1412 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 100, Nr 42, poz. 335 i 340 i Nr 98, poz. 817.
2011-10-03
©Kancelaria Sejmu s. 11/20
2) do 0,02 ha, na ka dy lokal mieszkalny, w przypadku budynku wielorodzinne-
go.
Art. 13.
1. Przy wy czaniu gruntów z produkcji w celu budowy zbiorników wodnych na-
le no i op aty roczne okre la si proporcjonalnie do udzia u osób w eksploata-
cji tych zbiorników.
2. Je eli w eksploatacji zbiorników wodnych, o których mowa w ust. 1, przewiduje
si udzia osób wykorzystuj cych wod na cele produkcji rolniczej, le nej, wy-
twarzania energii elektrycznej w elektrowniach wodnych o mocy zainstalowanej
nie wi kszej ni 10 MW lub ochrony przeciwpowodziowej, zawiesza si na lat
10 uiszczenie proporcjonalnej cz ci sumy nale no ci i op at rocznych. Propor-
cjonaln cz sumy nale no ci i op at rocznych ustala si stosownie do udzia u
tych osób, okre lonego w dokumentacji technicznej eksploatacji zbiornika, z
tym e ustalony w tej dokumentacji przep yw nienaruszalny zalicza si do eks-
ploatacji zbiornika dla potrzeb rolnictwa. Zawieszon cz sumy nale no ci i
op at rocznych umarza si po up ywie 10 lat.
3. W razie zmniejszenia udzia u osób, o których mowa w ust. 2, w eksploatacji
zbiornika w okresie 10 lat od rozpocz cia jego eksploatacji, osoby przejmuj ce
cz lub ca o tego udzia u uiszczaj nale no ci i op aty roczne proporcjonal-
nie do wielko ci przej tego udzia u w eksploatacji zbiornika w oparciu o proto-
kó zdawczo-odbiorczy.
Art. 14.
1. W razie wy czania gruntów z produkcji, w decyzji o wy czeniu, o której mowa
w art. 11 ust. 1 i 2, mo na, po zasi gni ciu opinii wójta, na o y obowi zek
zdj cia oraz wykorzystania na cele poprawy warto ci u ytkowej gruntów próch-
nicznej warstwy gleby z gruntów rolnych klas I, II, IIIa, IIIb, III, IVa i IV oraz z
torfowisk.
2. W razie niewykonania obowi zku okre lonego w ust. 1, osoba wy czaj ca
grunty z produkcji uiszcza za ka dy 1 m3 wykorzystanej niew a ciwie próch-
nicznej warstwy gleby op at w wysoko ci obowi zuj cej w dniu wydania decy-
zji o ustaleniu wysoko ci op aty, która wynosi:
1) z gleb klasy I i II oraz gleb pochodzenia organicznego
291,45 z ;
2) z gleb pochodzenia mineralnego, zaliczonych do klas III, IIIa i IIIb
233,16
z ;
3) z gleb pochodzenia mineralnego, zaliczonych do klas IVa i IV
174,87 z .
Rozdzia 4
Zapobieganie degradacji gruntów
Art. 15.
1. W a ciciel gruntów stanowi cych u ytki rolne oraz gruntów zrekultywowanych
na cele rolne jest obowi zany do przeciwdzia ania degradacji gleb, w tym szcze-
gólnie erozji i ruchom masowym ziemi.
2011-10-03