Wacom Tablet HOWTO Autor: Stefan Runkel [e-mail] v1.0.4, listopad 1999 WWeerrssjjaa ppoollsskkaa:: MMaarreekk GGuueevvaarraa BBrraauunn mmaarreekk@@aattmm..ccoomm..ppll v1.0, 2 kwietnia 2000 Instalacja graficznych tabletów (nie tylko) Wacoma pod Linuksem i/lub XFree86. ______________________________________________________________________ Spis treÅ›ci 1. Prawa autorskie 2. Wprowadzenie 2.1 Nowe wersje dokumentu 2.2 Uwagi i Poprawki 2.3 PodziÄ™kowania 3. Wymagania 3.1 Jaki sprzÄ™t jest obsÅ‚ugiwany 3.2 Jakiego oprogramowania potrzebujemy 3.3 Jakie oprogramowanie jest obsÅ‚ugiwane 4. Tablety jako zamiennik myszy dla konsoli Linuksa 4.1 Tablety i gpm 5. Tablety w XFree 5.1 Wymagana wersja XFree 5.2 PrzykÅ‚adowy wycinek XF86Config (prosty) 5.3 Sekcja moduÅ‚u 5.4 Rodzaje urzÄ…dzeÅ„ 5.5 Nazwa urzÄ…dzenia 5.6 Port 5.7 Poziom DebugLevel 5.8 Numer seryjny (tylko dla tabletów Intuos) 5.8.1 Jak uzykać numer seryjny danego urzÄ…dzenia 5.8.2 Numer seryjny - przykÅ‚ad tego co zostaÅ‚o zalogowane 5.9 Tryby pracy bezwzglÄ™dny (absolute) i wzglÄ™dny (relative) 5.10 Tryby pracy urzÄ…dzeÅ„ Extension, Core oraz AlwaysCore 5.11 Parametr HistorySize 5.12 Parametr Suppress 5.13 Parametr TiltMode (tylko Intuos) 5.14 Ustawienia TopX, TopY, BottomX, BottomY 5.14.1 OkreÅ›lanie maksymalnych wartoÅ›ci X, Y, aktualnej konfiguracji oraz rozdzielczoÅ›ci 5.14.2 OkreÅ›lanie rozdzielczoÅ›ci - przykÅ‚ad tego co zostaÅ‚o zalogowane 5.15 Ustawienie KeepShape 6. Zmiany konfiguracji pod dziaÅ‚ajÄ…cymi X-ami 6.1 Konfigurowanie Gimpa w celu wykorzystania urzÄ…dzeÅ„ XInput 6.2 UrzÄ…dzenie przeÅ‚Ä…cznika (SWITCH) 6.3 Przyciski 6.4 PrzyporzÄ…dkowywanie przycisków przy użyciu xmodmap dla urzÄ…dzeÅ„ pracujÄ…cych w trybie podstawowym 6.5 PrzyporzÄ…dkowywanie przycisków przy użyciu xinput dla urzÄ…dzeÅ„ pracujÄ…cych w trybie rozszerzonym 6.6 xsetmode - zmiany trybu pracy na wzglÄ™dny oraz bezwzglÄ™dny 6.7 xsetpointer - ustawianie domyÅ›lnego urzÄ…dzenia podstawowego 6.8 Klawisze 6.9 NarzÄ™dzia do korzystania z wiÄ™cej niż jednego tableta oraz do wÅ‚Ä…czania i wyÅ‚Ä…czania obsÅ‚ugi 7. Dalsze informacje/wykorzystane dokumenty 8. Od tÅ‚umacza ______________________________________________________________________ 11.. PPrraawwaa aauuttoorrsskkiiee Prawa autorskie należą do Stefana Runkela (c) 1999 [e-mail] Dokument ten opisuje proces instalacji tabletów Wacoma pod systemem Linux. NieskrÄ™powane używanie, rozpowszechnianie oraz reprodukowanie tego dokumentu jest możliwe pod nastÄ™pujÄ…cymi warunkami: · Nie wolno pomijać lub modyfikować informacji o prawach autorskich do tego dokumentu. · Nie wolno pomijać lub modyfikować numeru wersji oraz daty tego dokumentu. · Nie wolno pomijać lub modyfikować wskazania do aktualnej wersji WWW dokumentu. · Należy jednoznacznie oznaczać wszelkie skrócone, poprawione lub zmodyfikowane wersje tego dokumentu. 22.. WWpprroowwaaddzzeenniiee Tablety graficzne sÄ… obecnie niezbyt drogie i mogÄ… być bardzo pomocne przy obróbce obrazów. Obok tego czego możemy dokonać przy użyciu myszy tablety cechuje dodatkowa funkcjonalność: · możliwość okreÅ›lenie poziomu nacisku i nachylenia · precyzyjna kontrola ruchów · okreÅ›lanie poÅ‚ożenia kursora z dokÅ‚adnoÅ›ciÄ… do jednego punktu (pixela) · podobne do piórka i jak ono obsÅ‚ugiwane urzÄ…dzenie wejÅ›ciowe Dokument ten opisuje głównie produkty firmy Wacom. Powodem tego jest fakt posiadania przeze mnie trzech różnych urzÄ…dzeÅ„ tego producenta oraz to, że sÄ… one bardzo popularne w Europie. Niemniej jednak, sÄ…dzÄ™ że zaadaptowanie nakreÅ›lonej koncepcji do innych produktów nie powinno być rzeczÄ… trudnÄ…. Powodem napisania tego dokumentu byÅ‚o to, iż nigdzie w Sieci nie mogÅ‚em znaleźć niczego podobnego. Zamiast tego miaÅ‚em bardzo dużo dokumentów opisujÄ…cych temat tylko częściowo. Po ich przeczytaniu, wciąż pozostawaÅ‚y (i nadal pozostajÄ…) otwarte pytania, na które nie znaÅ‚em odpowiedzi. ZmusiÅ‚o mnie to do zadawania pytaÅ„ wielu różnym ludziom. Po tym wszystkim co zostaÅ‚o zrobione, nadal jestem przekonany, że dokument ten byÅ‚ tego wart. 22..11.. NNoowwee wweerrssjjee ddookkuummeennttuu OryginaÅ‚ tego dokumentu znajduje siÄ™ pod adresem: http://www.runkeledv.de/linux.htm 22..22.. UUwwaaggii ii PPoopprraawwkkii Mile widziane sÄ… wszelkie komentarze, poprawki oraz uzupeÅ‚nienia. Skontaktować siÄ™ można ze mnÄ… pod adresem: [e-mail] 22..33.. PPooddzziięękkoowwaanniiaa ChciaÅ‚bym podziÄ™kować wszystkim autorom wymienionym w sekcji ``Dalsze informacje/wykorzystane dokumenty'' oraz wszystkim osobom, które odpowiedziaÅ‚y na moje pytania pocztÄ… elektronicznÄ…. Ten dokument jest odzwierciedleniem ich pracy. 33.. WWyymmaaggaanniiaa Ten rozdziaÅ‚ mówi co jest potrzebne aby tablet zaczÄ…Å‚ dziaÅ‚ać 33..11.. JJaakkii sspprrzzęętt jjeesstt oobbssÅ‚Å‚uuggiiwwaannyy Na poczÄ…tek powinieneÅ› zdobyć tablet. Ponieważ obsÅ‚uga USB pod Linuksem jest wciąż w fazie rozwoju, a ADB najprawdopodobniej dÅ‚ugo już nie pociÄ…gnie, powinien to być model wyposażony w port szeregowy (RS232) ObsÅ‚ugiwane sÄ… nastÄ™pujÄ…ce tablety Wacoma: · seria ArtZ II (znana w Europie jako UltraPad - ta sama nazwa używana byÅ‚a przez częściowo obsÅ‚ugiwane wczeÅ›niejsze modele) · ArtPad II · PL300 (poÅ‚Ä…czenie tableta i wyÅ›wietlacza LCD) · Pen Partner · Graphire (mysz i rysik, do ich obsÅ‚ugi musisz mieć sterownik przynajmniej w wersji alpha 11 - szczegóły poniżej) · seria Intuos (sterowniki zawarte w bieżących dystrybucjach XFree86 mogÄ… obsÅ‚ugiwać je tylko częściowo, aktualnÄ… wersjÄ™ alpha można znaleźć na stronie Frederica Lepieda: http://www.lepied.com/xfree86/) Pomimo, iż starsze tablety Wacoma z serii SD oraz HD nie sÄ… standardowo obsÅ‚ugiwane przez sterowniki XFree86, istnieje zmodyfikowany sterownik obsÅ‚ugujÄ…cy zarówno te, jak i inne urzÄ…dzenia (np. produkty OEM ze zintegrowanymi wyÅ›wietlaczami, takie jak IBM Thinkpad 360 PE oraz Toshiba T200). Wspomniany sterownik znajduje siÄ™ pod adresem: http://hwr.nici.kun.nl/pen-computing/pen-computing- formats.html 33..22.. JJaakkiieeggoo oopprrooggrraammoowwaanniiaa ppoottrrzzeebbuujjeemmyy · JeÅ›li potrzebujesz obsÅ‚ugi tableta pod linuksowÄ… konsolÄ™, Å›ciÄ…gnij najnowszÄ… wersjÄ™ programu gpm spod adresu ftp://ftp.prosa.it/pub/gpm lub z ftp://animal.unipv.it/pub/gpm (kopia) · JeÅ›li chcesz korzystać z tableta pod XFree86, musisz posiadać to oprogramowanie przynajmniej w wersji 3.3.3.1. Najnowsze aktualizacje znajdujÄ… siÄ™ pod adresem http://www.xfree.org 33..33.. JJaakkiiee oopprrooggrraammoowwaanniiee jjeesstt oobbssÅ‚Å‚uuggiiwwaannee · Jedynym programem jaki znam dla konsoli linuksowej jest gpm. · Dla XFree sÅ‚owem kluczowym jest XInput. Po pierwsze specyfikacja ta musi być obsÅ‚ugiwana przez sterownik urzÄ…dzenia, który dostarcza dodatkowe informacje. Po drugie programy, które chcÄ… używać alternatywnych urzÄ…dzeÅ„ wskazujÄ…cych, muszÄ… rozumieć XInput. Wiele programów bazuje na bibliotece gtk. Gtk posiada obsÅ‚ugÄ™ specyfikacji XInput dziÄ™ki czemu Å‚atwo jest z niej skorzystać. Wsparcie dla XInput zawieraja poniższe aplikacje: · The Gimp - potężny program do przetwarzania obrazów w stylu pakietu Photoshop. Niestabilna wersja rozwojowa 1.1.x standardowo obsÅ‚uguje XInput. W chwili pisania niniejszego dokumentu (10/99) Gimp 1.1.x znajdowaÅ‚ sie w fazie zamrażania funkcjonalnoÅ›ci. Mam nadziejÄ™ że do koÅ„ca roku 1999 wydana zostanie stabilna wersja 1.2. Gimpa można Å›ciÄ…gnąć spod adresu http://www.gimp.org, naprawdÄ™ na to zasÅ‚uguje! Jestem pewny, że wiÄ™kszość z Was zna ten program i że to wÅ‚aÅ›nie on byÅ‚ powodem kupna tableta. · gsumi - prosty, czarno-biaÅ‚y program do rysowania obsÅ‚ugujÄ…cy zmiany nacisku i nachylenia podczas kreÅ›lenia/wycierania. DostÄ™pny na stronie: http://www.gtk.org/~otaylor/gsumi/ · xink (autorstwa Ralpha Leviena) - kolejny prosty program graficzny dla X. xink można Å›ciÄ…gnąć z serwera plików: ftp://kiwi.cs.berkeley.edu/pub/raph/xink.tar.gz · RasMol - program do wizualizacji molekularnej obsÅ‚ugujÄ…cy specjalistyczne urzÄ…dzenie wejÅ›ciowe (dial box) przy użyciu XInput. Zajżyj na stronÄ™ http://www.umass.edu/microbio/rasmol/distrib/rasman.htm. · xinput (autorstwa Frederica Lepieda) - bardzo przydatne narzÄ™dzie do konfigurowania i testowania urzÄ…dzeÅ„ XInput. xinput jest dostÄ™pny pod adresem: ftp://ftp.x.org/contrib/utilities/xinput-1.2.tar.gz 44.. TTaabblleettyy jjaakkoo zzaammiieennnniikk mmyysszzyy ddllaa kkoonnssoollii LLiinnuukkssaa 44..11.. TTaabblleettyy ii ggppmm Demon ``gpm'' obsÅ‚uguje caÅ‚kiem sporÄ… liczbÄ™ urzÄ…dzeÅ„ wejÅ›ciowych, w tym tablety. Jeżeli chciaÅ‚byÅ› otrzymać listÄ™ obsÅ‚ugiwanych przez TwojÄ… wersjÄ™ gpm urzÄ…dzeÅ„ wykonaj nastÄ™pujÄ…ce polecenie: _g_p_m _-_t _h_e_l_p Pomimo tego, że nie znalazÅ‚em nic na ten temat w dokumentacji, wydaje mi siÄ™ że zawarty w gpm-ie sterownik do Wacoma zostaÅ‚ napisany dla bardzo starych modeli UltraPad. TestowaÅ‚em go z modelami PenPartner, Graphire oraz Intuos ale nie dziaÅ‚aÅ‚. DopisaÅ‚em obsÅ‚ugÄ™ Graphire dla gpm, aby jej użyć potrzebna jest przynajmniej wersja 1.18.1 programu gpm. Jeżeli posiadasz starego ArtPada, spróbuj wykonać: _k_i_l_l_a_l_l _g_p_m _; _g_p_m _-_t _w_a_c_o_m _-_m _/_d_e_v_/_t_t_y_S_0 powinno zadziaÅ‚ać. JeÅ›li używasz modelu Graphire, polecenie powinno wyglÄ…dać nastÄ™pujÄ…co: _k_i_l_l_a_l_l _g_p_m _; _g_p_m _-_t _g_r_a_p_h_i_r_e _-_m _/_d_e_v_/_t_t_y_S_0 OczywiÅ›cie, uzyskasz dostÄ™p wyÅ‚Ä…cznie do funkcji ruchu i klawiszy, nacisk i pochylenie nie bÄ™dÄ… obsÅ‚ugiwane, gdyż tak naprawdÄ™ nie sÄ… to zbyt przydatne funkcje w aplikacjach tekstowych. Jeżeli równoczeÅ›nie korzystasz z gpm i XFree86 to możesz, choć nie musisz, popaść w kÅ‚opoty w zwiÄ…zku z tym, że w tym samym czasie urzÄ…dzenie zwykle może być używane tylko przez jeden program. IstniejÄ… dwa rozwiÄ…zania tego problemu: · Tryb powtarzania gpm. Jeżeli uruchomisz serwis gpm z opcjÄ… "-R protokół" to wszystkie otrzymane dane bÄ™dÄ… przesyÅ‚ane do urzÄ…dzenia /dev/gpmdata. Powiedzmy, że masz mysz typu ps2 i twoje wywoÅ‚anie gpm wyglÄ…da nastÄ™pujÄ…co: _g_p_m _-_t _p_s_2 _-_R_m_m_a_n. Serwis gpm otrzymuje dane od myszy ps2 i próbuje przetÅ‚umaczyć je na pakiety mman, które z kolei sÄ… przesyÅ‚ane do /dev/gpmdata. Niestety w chwili pisania tego dokumentu gpm potrafi przetÅ‚umaczyć dane tylko dla kilku protokołów. Jeżeli chciaÅ‚(a)byÅ› pominąć proces tÅ‚umaczenia i przesyÅ‚ać dane bajt po bajcie, wywoÅ‚aj po prostu _g_p_m _-_t _p_s_2 _-_R _r_a_w. NastÄ™pnie, umieszczajÄ…c linie _D_e_v_i_c_e _"_/_d_e_v_/_g_p_m_d_a_t_a_" w sekcji pointer lub Xinput pliku XF86Config umożliwiamy XFree korzystanie z tego drugiego urzÄ…dzenia. · Jeżeli używasz startx, możesz zmodyfikować to polecenie tak by wykonywaÅ‚o _g_p_m _-_k przed uruchomieniem serwera X. Ta opcja usuwa dziaÅ‚ajÄ…cy serwis gpm. 55.. TTaabblleettyy ww XXFFrreeee 55..11.. WWyymmaaggaannaa wweerrssjjaa XXFFrreeee MinimalnÄ… wersjÄ… ``XFree'' powinna być 3.3.3.1. Jest to zwiÄ…zane z rozszerzonÄ… obsÅ‚ugÄ… XInput, dziaÅ‚aniem drugiego przeÅ‚Ä…cznika oraz zlikwidowaniem efektu blokowania myszy. Jeżeli musisz korzystać z wersji wczeÅ›niejszej, obsÅ‚uga XInput powinna być dostÄ™pna od 3.1.2.d. ObsÅ‚uga XInput w XFree jest zwykle konfigurowana w pliku XF86Config. W wiÄ™kszoÅ›ci wypadków plik XF86Config umieszczony jest w katalogu /etc lub /etc/x11. Pokażę teraz bardzo krótkÄ… sekcjÄ™ konfiguracynÄ… i wyjaÅ›niÄ™ co może być zmienione i dlaczego jest to potrzebne. 55..22.. PPrrzzyykkÅ‚Å‚aaddoowwyy wwyycciinneekk XXFF8866CCoonnffiigg ((pprroossttyy)) Section "Module" # sterownik urzÄ…dzenia Wacom Load "xf86Wacom.so" EndSection Section "Xinput" # ustawienia dla rysika Wacoma SubSection "WacomStylus" # typ urzÄ…dzenia wejÅ›ciowego DeviceName "Pen1" # nazwa, wybierz dowolnÄ… Port "/dev/ttyS0" # port szeregowy Baudrate 9600 # użyteczne tylko dla Intuosa Mode Absolute # mapuj obszar tableta na ekran AlwaysCore # patrz opis HistorySize 200 # rozmiar bufora dla ruchu EndSubSection EndSection 55..33.. SSeekkccjjaa mmoodduuÅ‚Å‚uu ObsÅ‚uga XInput w XFree jest osiÄ…gana przez użycie modułów. ModuÅ‚ sterownika urzÄ…dzenia dla Wacoma nosi nazwÄ™ ``xf86Wacom.so''. Jego wywoÅ‚anie umieszczamy w sekcji "Module" pliku XF86Config tylko jeden raz. 55..44.. RRooddzzaajjee uurrzzÄ…Ä…ddzzeeÅ„Å„ UrzÄ…dzeniem fizycznym może być: · czubek rysika · gumka umieszczona na rysiku · myszka - kursor z "celownikiem" Wacoma, mysz 4d, mysz Graphire · rozpylacz (airbrush) PenPartner oraz Graphire rozpoznaja typ urzÄ…dzenia ale nie potrafiÄ… ich rozróżnić. Dla przykÅ‚adu, nie możesz użyć dwóch różnych rysików, skonfigurowanych powiedzmy, jeden na czerwono, drugi na niebiesko - wszystko co te urzÄ…dzenia rozpoznajÄ… to: "ZnalazÅ‚em czubek rysika na mojej powierzchni", lub "ZnalazÅ‚em gumkÄ™ na mojej powierzchni", lub "znalazÅ‚em myszkÄ™ na mojej powierzchni". XInput przypisuje urzÄ…dzeniom ich rodzaj, które z kolei zostanÄ… później opisane w pliku XF86Config w podsekcjach sekcji Xinput: · WacomStylus czubek rysika lub rozpylacza · WacomErasor gumka na rysiku lub rozplaczu · WacomCursor myszy takie jak mysz Graphire, kursor "z celownikiem", mysz 4d 55..55.. NNaazzwwaa uurrzzÄ…Ä…ddzzeenniiaa Każdemu skonfigurowanemu urzÄ…dzeniu musisz nadać unikalnÄ… nazwÄ™. Nazwa ta bÄ™dzie później używana w Twoim programie do komunikacji z tym urzÄ…dzeniem. Wybór nazwy zależy od ciebie. 55..66.. PPoorrtt XInput chce wiedzieć do którego portu szeregowego podÅ‚Ä…czone jest nasze urzÄ…dzenie. Pozwala mi to na używanie dwóch różnych tabletów w tym samym czasie, na przykÅ‚ad Graphire podÅ‚Ä…czonego do /dev/ttyS0 i PenPartnera podÅ‚Ä…czonego do /dev/ttyS01. 55..77.. PPoozziioomm DDeebbuuggLLeevveell DziÄ™ki ustawieniu poziomu DebugLevel możemy kontrolować poziom "gadatliwoÅ›ci" sterownika Wacoma do logów. Poziomy mogÄ… przybierać wartoÅ›ci od 0 do 10. Jeżeli pominiemy to ustawienie przyjÄ™ta zostanie wartość domyÅ›lna DebugLevel równa 0, co odpowiada bardzo skÄ…pemu logowaniu. PPrrzzyykkÅ‚Å‚aadd:: SubSection "WacomStylus" # rysik DeviceName "PenRed" # nazwa, wybież dowolnÄ… ... DebugLevel 10 # generuj bardzo dużo komunikatów ... EndSubSection 55..88.. NNuummeerr sseerryyjjnnyy ((ttyyllkkoo ddllaa ttaabblleettóóww IInnttuuooss)) Tablety Intuos sÄ… bardziej wydajne niż PenPartner i Graphire ponieważ potrafiÄ… rozróżnić wiele urzÄ…dzeÅ„ tego samego rodzaju. Znaczy to tyle, że możemy już używać dwa rysiki, jeden skonfigurowany jako czerwony, drugi skonfigurowany jako niebieski. Jak widać rozróżnianie wyÅ‚Ä…cznie rodzajów urzÄ…dzeÅ„ nie daje wystarczajÄ…cej informacji do obsÅ‚ugi różnych rysików. Dlatego, każde urzÄ…dzenie Intuosa, niech bÄ™dzie to rysik, piórko, mysz lub cokolwiek, posiada numer seryjny, który możesz wyspecyfikować by umożliwić rozpoznanie konkretnego urzÄ…dzenia przez XInput. WyglÄ…da to nastÄ™pujÄ…co: Section "Xinput" SubSection "WacomStylus" # rysik DeviceName "PenRed" # nazwa, wybierz dowolnÄ… ... Serial 2609917443 # numer seryjny tego urzÄ…dzenia ... EndSubSection SubSection "WacomStylus" # inny rysik DeviceName "PenBlue" # nazwa, wybierz dowolnÄ… ... Serial 2609918664 # numer seryjny tego urzÄ…dzenia ... EndSubSection EndSection ChciaÅ‚bym zaznaczyć że zÅ‚ożone urzÄ…dzenia wejÅ›ciowe posiadajÄ… tylko jeden mumer seryjny. Sterownik używa otrzymany numer seryjny do rozpoznania specyficznego rysika, natomiast czubek rysika od gumki jest rozpoznawany na podstawie rodzaju urzÄ…dzenia. 55..88..11.. JJaakk uuzzyykkaaćć nnuummeerr sseerryyjjnnyy ddaanneeggoo uurrzzÄ…Ä…ddzzeenniiaa 1. Ustaw DebugLevel na 6 2. Uruchom serwer X wypisujÄ…c polecenie _X _2_>_t 3. Dotknij powierzchni tableta po kolei wszystkimi urzÄ…dzeniami, zapamiÄ™tujÄ…c kolejnosć. 4. UsuÅ„ proces serwera X (zwykle Ctrl+Alt+Backspace) 5. Uruchom _g_r_e_p _s_e_r_i_a_l___n_u_m _t PowinieneÅ› otrzymać listÄ™ z różniÄ…cymi siÄ™ numerami. 55..88..22.. NNuummeerr sseerryyjjnnyy -- pprrzzyykkÅ‚Å‚aadd tteeggoo ccoo zzoossttaaÅ‚Å‚oo zzaallooggoowwaannee BEGIN xf86WcmProc dev=0x8354d60 priv=0x833e3f0 type=stylus flags=9 what=1 xf86WcmProc pWcm=0x8354d60 what=ON END xf86WcmProc Success what=1 dev=0x8354d60 priv=0x833e3f0 device_id=0x96 serial_num=2595227137 type=cursor [cursor] abs prox=false x=0 y=0 z=0 button=false buttons=0 55..99.. TTrryybbyy pprraaccyy bbeezzwwzzggllęęddnnyy ((aabbssoolluuttee)) ii wwzzggllęęddnnyy ((rreellaattiivvee)) Jeżeli ustawisz tablet do pracy w trybie bezwzglÄ™dnym, caÅ‚a powierzchnia urzÄ…dzenia bÄ™dzie odpowiadaÅ‚a ekranowi komputera. Za każdym razem gdy opuÅ›cisz rysik na ten sam punkt tableta wskaźnik pojawi siÄ™ w odpowiadajÄ…cym mu tym samym punkcie ekranu. Jeżeli ustawisz urzÄ…dzenie do pracy w trybie wzglÄ™dnym, uzyskasz dobrze Ci znane zachowanie myszy. JeÅ›li podniesiesz myszkÄ™ z powierzchni, przesuniesz jÄ… i ponownie opuÅ›cisz, wskaźnik (idealnie) nie poruszy siÄ™. PPrrzzyykkÅ‚Å‚aadd:: Mode Absolute 55..1100.. TTrryybbyy pprraaccyy uurrzzÄ…Ä…ddzzeeÅ„Å„ EExxtteennssiioonn,, CCoorree oorraazz AAllwwaayyssCCoorree XFree zna dwa rodzaje wskaźników: pierwszy, posiadajÄ…cy tylko podstawowÄ… funkcjonalność (klawisze, możliwość ruchu), wykorzystywany jest do wybierania pozycji menu, zaznaczania tekstu, naciskania guzików i tym podobnych rzeczy. Jest to urzÄ…dzenie podstawowe _C_o_r_e. Drugi rodzaj wskaźnika wykorzystujÄ… aplikacje potrzebujÄ…ce dodatkowych informacji, takich jak poziom nacisku czy nachylenia. UrzÄ…dzenie to nazywamy rozszerzonym - _E_x_t_e_n_s_i_o_n. PoczÄ…wszy od wersji 3.3.3.1, ustawienie _A_l_w_a_y_s_C_o_r_e mówi sterownikowi by powinien osÅ‚ugiwać obydwa rodzaje zdarzeÅ„. Jeżeli w pliku XF86Config nie zostanie wyspecyfikowane ustawienie AlwaysCore, wskaźnik zostanie zainicjowany w trybie rozszerzonym - bÄ™dzie można z niego skorzystać wewnÄ…trz aplikacji, ale już nie do kontroli pozycji menu systemu zarzÄ…dzania oknem. Jeżeli pozycja AlwaysCore zostaÅ‚a wpisana, urzÄ…dzenie (obok myszy) bÄ™dzie dziaÅ‚ać jako wskaźnik podstawowy wysyÅ‚ajÄ…c dodatkowo informacje na temat nachylenia i nacisku do wszystkich programów, które uzyskaÅ‚y dostÄ™p do wskaźnika w trybie rozszerzonym. DziÄ™ki użyciu dwóch różnych urzÄ…dzeÅ„ logicznych możemy tak skonfigurować jedno fizycznie urzÄ…dzenie, by pracowaÅ‚o zarówno w trybie podstawowym jak i rozszerzonym. Aby tego dokonać musimy stworzyć dwie identyczne sekcje różniÄ…ce siÄ™ jedynie ustawieniem nazwy urzÄ…dzenia DeviceName. NastÄ™pnie musimy dodać wpis AlwaysCore od ostatniej z tych sekcji. PPrrzzyykkÅ‚Å‚aadd:: AlwaysCore 55..1111.. PPaarraammeettrr HHiissttoorryySSiizzee Ustawienie HistorySize okreÅ›la rozmiar bufora używanego do przechowywania informacji o zdarzeniach ruchu. 55..1122.. PPaarraammeettrr SSuupppprreessss Ustawienie to okreÅ›la liczbÄ™ jednostek, o które urzÄ…dzenie musi być przesuniÄ™te zanim sterownik poruszy wskaźnikiem. Jest ono zwykle niezbÄ™dne przy użyciu wysokich rozdzielczoÅ›ci. PPrrzzyykkÅ‚Å‚aadd:: Suppress 6 55..1133.. PPaarraammeettrr TTiillttMMooddee ((ttyyllkkoo IInnttuuooss)) TiltMode umożliwia wysyÅ‚anie informacji na temat pochylenia dla urzÄ…dzeÅ„ wejÅ›ciowych tableta Intuos. Jeżeli pominiemy ten parametr, przesyÅ‚ana zostanie jedynie informacja o nacisku. 55..1144.. UUssttaawwiieenniiaa TTooppXX,, TTooppYY,, BBoottttoommXX,, BBoottttoommYY Te cztery parametry pozwalajÄ… na zredukowanie aktywnego obszaru tableta. Dla przykÅ‚adu, mój Intuos A4 oversize jest tak wielki, że nie da siÄ™ na nim normalnie malować, gdyż ruchy rysika muszÄ… być zbyt duże. Używam tych parametrów aby tak poinstruować sterownik by przypisaÅ‚ do ekranu tylko lewÄ… dolnÄ… ćwiartkÄ™ tableta. PPrrzzyykkÅ‚Å‚aadd:: TopX 0 # współrzÄ™dne lewego górnego punktu TopY 5000 BottomX 5000 # współrzÄ™dne prawego dolnego punktu BottomY 10000 55..1144..11.. OOkkrreeśśllaanniiee mmaakkssyymmaallnnyycchh wwaarrttoośśccii XX,, YY,, aakkttuuaallnneejj kkoonnffiigguurraaccjjii oorraazz rroozzddzziieellcczzoośśccii JeÅ›li używasz powyższych ustawieÅ„, najprawdopodobniej bÄ™dziesz chciaÅ‚ obliczyć rozmiar oraz poÅ‚ożenie definiowanego prostokÄ…ta. Zwykle potrzebne sÄ… do tego maksymalne współrzÄ™dne oraz rozdzielczość. Aby poznać te wartoÅ›ci uruchom swój serwer: _X _2_>_t. NastÄ™pnie usuÅ„ proces serwera X (zwykle Ctrl+Alt+Backspace) i wykonaj _g_r_e_p _"_X_=_" _t. W odpowiedzi powinieneÅ› otrzymać wartoÅ›ci które CiÄ™ interesowaÅ‚y. 55..1144..22.. OOkkrreeśśllaanniiee rroozzddzziieellcczzoośśccii -- pprrzzyykkÅ‚Å‚aadd tteeggoo ccoo zzoossttaaÅ‚Å‚oo zzaalloo­­ ggoowwaannee (--) Wacom IV tablet maximum X=5103 maximum Y=3711 X resolution=1000 Y resolution=1000 suppress=6 (--) Wacom tablet top X=0 top Y=0 bottom X=5103 bottom Y=3711 (--) Wacom tablet top X=0 top Y=0 bottom X=5103 bottom Y=3711 (--) Wacom tablet top X=0 top Y=0 bottom X=5103 bottom Y=3711 55..1155.. UUssttaawwiieenniiee KKeeeeppSShhaappee Opcja ta korzysta ze zmiennych TopX i TopY (lub wbudowanych wartoÅ›ci domyÅ›lnych, jeÅ›li je pomineliÅ›my) do ustawienia parametrów BottomX i BottomY tak aby · współczynnik wysokość/szerokość ekranu byÅ‚ identyczny z tabletem · aktywny obszar tableta, poczÄ…wszy od punktu TopX, TopY, byÅ‚ jak najwiÄ™kszy z uwzglÄ™dnieniem powyższego warunku. Jakiekolwiek wczeÅ›niejsze ustawienia BottomX i BottomY sÄ… ignorowane, gdyż wartoÅ›ci tych zmiennych zostanÄ… obliczone. 66.. ZZmmiiaannyy kkoonnffiigguurraaccjjii ppoodd ddzziiaaÅ‚Å‚aajjÄ…Ä…ccyymmii XX--aammii 66..11.. KKoonnffiigguurroowwaanniiee GGiimmppaa ww cceelluu wwyykkoorrzzyyssttaanniiaa uurrzzÄ…Ä…ddzzeeÅ„Å„ XXIInnppuutt PoczÄ…wszy od wersji 1.1.x ``Gimp'' posiada wbudowanÄ… obsÅ‚ugÄ™ XInput. Aplikacja musi jednak wiedzieć, którego urzÄ…dzenia powinna użyć i w jakim trybie. Aby to ustawić powinieneÅ› otworzyć okno dialogowe _P_l_i_k_/_O_k_n_a _d_a_l_o_g_o_w_e_/_U_r_z_Ä…_d_z_e_n_i_a _w_e_j_Å›_c_i_o_w_e (w wersji angielskiej _F_i_l_e_/_D_i_a_l_o_g_s_/_I_n_p_u_t _D_e_v_i_c_e_s). U góry okna znajdziesz dwie rozwijane listy z etykietami _U_r_z_Ä…_d_z_e_n_i_e (_D_e_v_i_c_e) oraz _T_r_y_b (_M_o_d_e). Z pierwszej wybierz urzÄ…dzenie z drugiej tryb obsÅ‚ugi. Tryby te to: · WyÅ‚Ä…czone (disabled): Gimp nie wykorzystuje danego urzÄ…dzenia. · Okno (window): Gimp korzysta z urzÄ…dzenia. (Kursor jest rysowany przez tÄ… apliakcje ???) · Ekran (screen): Gimp korzysta z urzÄ…dzenia. (Kursor jest rysowany przez serwer X ???) Jeżeli widzimy, że znaszym urzÄ…dzeniem zwiÄ…zane sÄ… dwa kursory, mamy dwa rozwiÄ…zania: · Możemy użyć trybu ekranu, ale może to (choć nie musi) spowodować utrate specjalnych kursorów gimp-tool. JeÅ›li tak siÄ™ stanie, wszystkie kursory zostanÄ… zastÄ…pione przez kursor-ołówek. · Możemy też w pliku XF86Config skonfigurować dwa różne urzÄ…dzenia, jedno jako _A_l_w_a_y_s_C_o_r_e a drugie bez tej opcji. Musimy jeszcze powiadomić gimpa by drugie z urzÄ…dzeÅ„ wykorzystywaÅ‚ w trybie okna. JeÅ›li tak uczynimy, a w naszym pliku XF86Config używamy jednego z ustawieÅ„ _T_o_p_X_, _T_o_p_Y_, _B_o_t_t_o_m_X _o_r_a_z _B_o_t_t_o_m_Y_, musimy zadbać by obydwa urzÄ…dzenia logiczne miaÅ‚y te same ustawienia dla tych parametrów. W przeciwnym wypadku możemy być zaskoczeni, tym że X-y wyswietlÄ… kursor jednego z urzÄ…dzeÅ„ podczas gdy aktywne bÄ™dzie drugie. Efektem tego bÄ™dzie kursor znacznie odsuniÄ™ty od punktu akcji. Poniżej obydwu rozwijanych list znajdujÄ… siÄ™ pola kontrolne z zakÅ‚adkami _O_s_i_e _(_A_x_e_s_) oraz _K_l_a_w_i_s_z_e _(_K_e_y_s_). _O_s_i_e przypisujÄ… osiom funkcje. W wiÄ™kszoÅ›ci przypadków nie potrzeba zmieniać tych ustawieÅ„, ale możesz zastanowić siÄ™ nad ekranem dotykowym, który zostaÅ‚ zamontowany w pozycji obróconej o 90 stopni. W tym przypadku moglibyÅ›my chcieć zamienić ze sobÄ… osie x i y. Niektóre tablety posiadajÄ… umieszczone u góry specjalne klawisze makropoleceÅ„ (makro), kórym mogÄ… być przypisane czÄ™sto używane funkcje. ZakÅ‚adka _K_l_a_w_i_s_z_e pozwala na przypisanie do klawisza makro pwnego znaku. Na przykÅ‚ad do klawisza makro można przypisać kombinacjÄ™ Ctrl+Shift+R. Jeżeli zostanie on naciÅ›niÄ™ty, wywoÅ‚ana zostanie funkcja wÅ‚Ä…czenia/wyÅ‚Ä…czenia linijki. Obecne sterowniki do tabletów Wacoma obsÅ‚ugujÄ… klawisze makro jedynie w UltraPadach, pola klawiszy w tabletach Intuos nie sÄ… wykorzystane w ten sposob. PowinniÅ›my teraz omówić jak możemy korzystać z naszych urzÄ…dzeÅ„. Otwórz okno dialogowe _P_l_i_k_/_O_k_n_a _d_i_a_l_o_g_o_w_e_/_S_t_a_n _u_r_z_Ä…_d_z_e_n_i_a _(_F_i_l_e_/_D_i_a_l_o_g_s_/_D_e_v_i_c_e _S_t_a_t_u_s_). Otwórz dowolny plik z rysunkiem. Każde urzÄ…dzenie wejÅ›ciowe w gimpie jest konfigurowane osobno. Jeżeli bÄ™dziesz poruszaÅ‚ kursorem w oknie rysunku przy użyciu różnych urzÄ…dzeÅ„ zauważysz zmianÄ™ urzÄ…dzeÅ„ w oknie dialogowym Stan urzÄ…dzenia. JeÅ›li wybierzesz dowolne narzÄ™dzie, pÄ™dzel, wzór lub kolor zmiana także zostanie uwzglÄ™dniona. Aby wybrane ustawienia zostaÅ‚y odtworzone przy nastÄ™pnej sesji gimpa można je tam zapisać. 66..22.. UUrrzzÄ…Ä…ddzzeenniiee pprrzzeeÅ‚Å‚Ä…Ä…cczznniikkaa ((SSWWIITTCCHH)) Jest to, caÅ‚y czas aktywne, urzÄ…dzenie specjalne. Generuje ono zdarzenia za każdym razem gdy nowe urzÄ…dzenie przejmuje wskaźnik w trybie podstawowym. Posiada ono pseudo "oÅ›". "Wartość" na tej osi jest identyfikatorem urzÄ…dzenia bÄ™dÄ…cego wskaźnikiem podstawowym. Nie mam pojÄ™cia co użytkownik mógÅ‚by zrobić z urzÄ…dzeniem przeÅ‚Ä…cznika - głównie jest ono przydatne dla programistów. 66..33.. PPrrzzyycciisskkii Przyciski, w które sÄ… wyposażone urzÄ…dzenia wejÅ›ciowe mogÄ… być tak zróżnocowane jak same urzÄ…dzenia: Rysik posiada przynajmniej czubek, ale może też mieć jeden lub dwa przyciski na boku oraz gumke na drugim koÅ„cu. Myszy mogÄ… mieć do 32 klawiszy (choć zwykle majÄ… ich 3). Przyciski ponumerowane sÄ… od 1 do liczby klawiszy. Opisane poniżej dwa programy pozwalajÄ… na modyfikacje liczby wykorzystywanych klawiszy. 66..44.. PPrrzzyyppoorrzzÄ…Ä…ddkkoowwyywwaanniiee pprrzzyycciisskkóóww pprrzzyy uużżyycciiuu xxmmooddmmaapp ddllaa uurrzzÄ…Ä…ddzzeeÅ„Å„ pprraaccuujjÄ…Ä…ccyycchh ww ttrryybbiiee ppooddssttaawwoowwyymm xmodmap bÄ™dzie modyfikowaÅ‚ jedynie wskaźnik podstawowy (Core Pointer). Jako że w danym momencie istnieje tylko jeden wskaźnik podstawowy, nie majÄ… znaczenia różnice pomiÄ™dzy fizycznymi urzÄ…dzeniami, które mogÄ… stać siÄ™ takim wskaźnikiem. Na jakiÅ› czas zapomnijmy o caÅ‚ym tym XInput i pomyÅ›lmy o osobie leworÄ™cznej, która chciaÅ‚aby zamienić znaczenie prawego i lewego przycisku myszy. Aby poznać stan aktualny można wykonać polecenie _x_m_o_d_m_a_p _-_p_p. W odpowiedzi powinniÅ›my otrzymać nastÄ™pujÄ…cÄ… tabelÄ™: Physical Button Button Code 1 1 # ( lewy przycisk ) 2 2 # ( prawy przycisk ) 3 3 # ( Å›rodkowy przycisk ) Aby zamienić klawisze należy wykonać polecenie _x_m_o_d_m_a_p _-_e _"_p_o_i_n_t_e_r _= _2 _1 _3_", oraz _x_m_o_d_m_a_p _-_e _"_p_o_i_n_t_e_r _= _d_e_f_a_u_l_t_" aby przywrócić poprzednie przypisanie. Powinno to dziaÅ‚ać dla dowolnych urzÄ…dzeÅ„ posiadajÄ…cych przynajmniej dwa przyciski. Należy zaznaczyć, że wyrażenie _"_p_o_i_n_t_e_r _= _x _x _x_" musi być zawarte w cudzysÅ‚owach by zapobiec jego modyfikacji ze strony powÅ‚oki. 66..55.. PPrrzzyyppoorrzzÄ…Ä…ddkkoowwyywwaanniiee pprrzzyycciisskkóóww pprrzzyy uużżyycciiuu xxiinnppuutt ddllaa uurrzzÄ…Ä…ddzzeeÅ„Å„ pprraaccuujjÄ…Ä…ccyycchh ww ttrryybbiiee rroozzsszzeerrzzoonnyymm Wróćmy ponownie do XInput. JeÅ›li używasz gimpa, możesz chcieć zmienić przyporzÄ…dkowanie klawiszy dla każdego urzÄ…dzenia osobno (możesz być zadowolony z myszy, ale chciaÅ‚byÅ› zamienić znaczenia dwóch bocznych przycisków rysika). Frederic Lepied napisaÅ‚ w tym celu program o nazwie ``xinput''. Aby zamienić boczne przyciski powinieneÅ› wykonać polecenie _x_i_n_p_u_t _l_i_s_t w celu uzyskania listy urzÄ…dzeÅ„ wraz z ich aktualnymi ustawieniami. Zamiana realizowana jest przez wykonanie _x_i_n_p_u_t _s_e_t_-_b_u_t_t_o_n_-_m_a_p _P_e_n_1 _1 _3 _2 gdzie _P_e_n_1 jest urzÄ…dzeniem, które chcemy zmienić. PoczÄ…wszy od XFree 3.3.2 rozwiÄ…zanie to dziaÅ‚a dla urzÄ…dzeÅ„ skonfigurowanych (w pliku XF86Config) jako _A_l_w_a_y_s_C_o_r_e. 66..66.. xxsseettmmooddee -- zzmmiiaannyy ttrryybbuu pprraaccyy nnaa wwzzggllęęddnnyy oorraazz bbeezzwwzzggllęęddnnyy Przy pomocy xsetmode możliwe jest przeÅ‚Ä…czanie urzÄ…dzenia pomiÄ™dzy trybem bezwzglÄ™dnym (absolute) a wzglÄ™dnym (relative) trybem pracy. PPrrzzyykkÅ‚Å‚aadd:: _x_s_e_t_m_o_d_e _G_r_a_p_h_i_r_e_M_o_u_s_e _A_B_S_O_L_U_T_E 66..77.. xxsseettppooiinntteerr -- uussttaawwiiaanniiee ddoommyyśśllnneeggoo uurrzzÄ…Ä…ddzzeenniiaa ppooddssttaawwoowweeggoo Jeżeli żadne z naszych urzÄ…dzeÅ„ nie zostaÅ‚o skonfigurowane jako _A_l_w_a_y_s_C_o_r_e a chcielibyÅ›my by jedno z nich zostaÅ‚o wskaźnikiem podstawowym musimy użyć programu xsetpointer. Wykonaj polecenie _x_s_e_t_p_o_i_n_t_e_r _N_a_z_w_a_U_r_z_Ä…_d_z_e_n_i_a. Stare urzÄ…dzenie podstawowe (zwykle jest to mysz) nie bÄ™dzie już dÅ‚użej wykorzystywane, jego miejsce zajmie urzÄ…dzenie wyspecyfikowane w naszym poleceniu. Dla przykÅ‚adu możliwe jest przypisanie funkcji wskaźnika podstawowego myszy Graphire w uruchomionych wczesniej XFree. _x_s_e_t_p_o_i_n_t_e_r _-_l wypisuje listÄ™ wszystkich urzÄ…dzeÅ„ oraz ich trybów pracy. 66..88.. KKllaawwiisszzee Niektóre urzÄ…dzena posiadajÄ… klawisze makro lub specjalne pola, którym można przypisać pojedyncze znaki sterujace lub też ich ciÄ…gi. DziaÅ‚a to wyÅ‚Ä…cznie dla urzÄ…dzeÅ„ pracujÄ…cych w trybie rozszerzonym, a co za tym idzie, realizowane jest przez te aplikacje, które chcielibyÅ›my by wykorzystywaÅ‚y klawisze. _x_i_n_p_u_t _-_l daje nam informacje na temat liczby klawiszy czy też wysyÅ‚anych znaków sterujÄ…cych. 66..99.. NNaarrzzęęddzziiaa ddoo kkoorrzzyyssttaanniiaa zz wwiięęcceejj nniiżż jjeeddnneeggoo ttaabblleettaa oorraazz ddoo wwÅ‚Å‚Ä…Ä…cczzaanniiaa ii wwyyÅ‚Å‚Ä…Ä…cczzaanniiaa oobbssÅ‚Å‚uuggii Posiadam 3 tablety Wacoma, które używam wraz z moim notebookiem. Za każdym razem gdy uruchamiam X-y, a żaden z tabletów nie jest podÅ‚Ä…czony do komputera, musi upÅ‚ynąć sporo czasu nim sterowniki siÄ™ poddadzÄ…. Jeżeli uruchamiany jest xdm okres oczekiwania znacznie siÄ™ wydÅ‚uża. StworzyÅ‚em dwa narzÄ™dzia, które powinny uÅ‚atwić życie wszystkim którzy sÄ… w takiej samej sytuacji: · Skrypt powÅ‚oki ssxx dla tych, którzy używajÄ… startx. sx korzysta z pola dialogowego do prezentacji caÅ‚kiem Å‚adnego menu pozwalajÄ…cego na wybór: · jednego z 10 urzÄ…dzeÅ„ (tablet, joystick, ...) · wykorzystywanego wyÅ›wietlacza dla notebooków (ekran wewnÄ™trzny lub zewnÄ™trzny) · używanego window managera · MaÅ‚a aplikacja gtk xxiinnppuutt--cchhoooosseerr dla tych, którzy używajÄ… xdm. Za każdym razem, gdy wyÅ›wietlany jest ekran logowania xdm, xinput- chooser prezentuje użytkownikowi listÄ™ menu, z której można wybrać jednÄ… z dziesiÄ™ciu różnych konfiguracji. KoncepcjÄ…, która leży u podstaw dziaÅ‚ania obu programów, jest podziaÅ‚ pliku XF86Config na plik XF86Config.bare, zawierajÄ…cy informacje wspólne dla wszystkich konfiguracji, oraz szereg maÅ‚ych plików zawierajÄ…cych specyficzne informacje na temat poszczególnych konfiguracji. Obydwa narzÄ™dzia Å‚Ä…czÄ… te części w dziaÅ‚ajÄ…cÄ… caÅ‚ość. Pakiet ten jest dostÄ™pny na stronie http://www.runkeledv.de/download, pod nazwÄ… xinput_chooser_sr. 77.. DDaallsszzee iinnffoorrmmaaccjjee//wwyykkoorrzzyyssttaannee ddookkuummeennttyy gpm: strona podrÄ™cznika (man) gpm, FAQ gpm, kod źródÅ‚owy pliku mice.c XInput: dokument XInput HOWTO autorstwa Owena Taylora XFree oraz Wacom: podrÄ™cznik XF86Config strona Web Frederica Lepieda dużo, dużo listów... 88.. OOdd ttÅ‚Å‚uummaacczzaa Dokument ten zostaÅ‚ napisany w standardzie ISO-8859-2. TÅ‚umaczenie to jest chronione prawami autorskimi (c) Marka Guevara Braun. Dozwolone jest rozprowadzanie i dystrybucja na prawach takich samych jak dokument oryginalny. Jeżeli znalazÅ‚eÅ›(Å‚aÅ›) jakieÅ› bÅ‚Ä™dy ortograficzne, gramatyczne, skÅ‚adniowe lub techniczne to napisz do mnie na adres [e-mail] OficjalnÄ… stronÄ… tÅ‚umaczeÅ„ HOWTO jest http://www.jtz.org.pl/ Aktualne wersje przetÅ‚umaczonych dokumentów znajdujÄ… siÄ™ na tejże stronie. DostÄ™pne sÄ… także poprzez anonimowe ftp pod adresem ftp://www.jtz.org.pl/pub/Linux/JTZ/ Zmiany wprowadzone przez tÅ‚umacza w stosunku do oryginaÅ‚u to odnoÅ›niki do polskich serwerów ftp i WWW oraz zmiana pisowni nazw produktów Wacoma (Intuos zamiast intuos, Graphire zamiast graphire, itp.)