sredniowiecze029aangelsa

Temat: Jaka powieść historyczna dała ci największą wiedzę o średniowieczu?

Akcja powieści "Krzyżacy" Henryka Sienkiewicza rozgrywa się na bogatym tle
historycznym, przybliżając nam epokę średniowiecza opisami strojów, zbroi,
narzędzi, ówczesnej architektury i dawnych obyczajów. Sienkiewicz ukazał tu
potęgę Polski za czasów Jadwigi i Jagiełły, czego najlepszym wyrazem była
zwycięska bitwa pod Grunwaldem. Działalność Zakonu Krzyżackiego przedstawiona
została w rozdziałach opisujących życie na pograniczu mazowiecko-krzyżackim,
gdzie rozegrała się tragedia rycerza Juranda ze Spychowa, któremu Krzyżacy
zamordowali żonę i porwali córkę, a jego samego okaleczyli. Wątek ten jest
charakterystyczny dla pełnej okrucieństw epoki, której nieobce były
najwymyślniejsze rodzaje tortur, tj. palenie na stosach, ćwiartowanie, wyrywanie
języków. Losy Juranda, jego córki Danusi oraz Zbyszka z Bogdańca ubarwił pisarz
plastycznymi obrazami życia na dworach: królewskim w Krakowie, książąt
mazowieckich w Ciechanowie i Płocku, a nawet na zamku mistrza krzyżackiego w
Malborku. Powieść dostarcza także opisów życia ówczesnych ludzi w klasztorach i
sadybach rycerskich, takich jak Bogdaniec. Zachowanie bohaterów podczas podróży
i ich kontakty z ludźmi napotkanymi po drodze ukazują typy stosunków
międzyludzkich w tamtych czasach, obowiązującą na dworach hierarchię,
obyczajowość dworską oraz styl życia średniowiecznego rycerza. Dzięki tym opisom
czytelnik może także zapoznać się ze średniowieczną architekturą: np. zamek w
Malborku to znakomity przykład stylu gotyckiego. Ideał rycerza ukazują nie tylko
sceny batalistyczne, ale i samo postępowanie Zbyszka wobec Danusi, w którym
młody rycerz kieruje się etosem rycerskim, czyli honorem, męstwem i obowiązkiem
opieki nad kobietą. Codzienne życie ludzi średniowiecza ukazują sceny:
niedoszłej egzekucji Zbyszka na rynku krakowskim, jego rozprawa z rywalami w
gospodzie w Trześni, zagospodarowywanie bezludnych terenów puszczy, czy wreszcie
znakomite sceny myśliwskie, jak polowanie na żubra pod Bogdańcem lub książęce
łowy na tury na Mazowszu. Opisując postać Jagiełły, Sienkiewicz podsuwa
czytelnikowi średniowieczny ideał władcy: energię i szybkość postępowania,
bystrość orientacji politycznej, umiejętność wykorzystywania sytuacji, rozwagę i
przezorność, przejawiające się w taktyce prowadzenia walk. Pisarz zadbał
również, choć już w mniejszym stopniu, o ukazanie struktury społecznej
ówczesnego narodu. Przedstawił więc dokładnie stan rycerski i jego
przekształcenie się w szlachtę, mniej uwagi poświęcając wielmożom. Precyzyjnie
natomiast ukazał duchowieństwo.