㎏ancelaria Sejmu s. 1/1
Dz.U. 1990 Nr 16 poz. 95
Opracowano na pod-
stawie: tj. Dz. U. z
2001 r. Nr 142, poz.
1591, z 2002 r. Nr 23,
USTAWA
poz. 220, Nr 62, poz.
z dnia 8 marca 1990 r.
558, Nr 113, poz. 984,
Nr 153, poz. 1271, Nr
214, poz. 1806, z 2003
o samorz膮dzie gminnym
r. Nr 80, poz. 717, Nr
162, poz. 1568, z 2004
r. Nr 102, poz. 1055,
Nr 116, poz. 1203, Nr
167, poz. 1759, z 2005
Rozdzia艂 1
r. Nr 172, poz. 1441,
Przepisy og贸lne Nr 175, poz. 1457, z
2006 r. Nr 17, poz.
128, Nr 181, poz.
1337, z 2007 r. Nr 48,
Art. 1.
poz. 327, Nr 138, poz.
1. Mieszka艅cy gminy tworz膮 z mocy prawa wsp贸lnot臋 samorz膮dow膮.
974, Nr 173, poz.
1218, z 2008 r. Nr
2. Ilekro膰 w ustawie jest mowa o gminie, nale偶y przez to rozumie膰 wsp贸lnot臋 sa-
180, poz. 1111, Nr
morz膮dow膮 oraz odpowiednie terytorium.
223, poz. 1458, z 2009
r. Nr 52, poz. 420, Nr
157, poz. 1241.
Art. 2.
1. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu w艂asnym i na w艂asn膮 odpowie-
dzialno艣膰.
2. Gmina posiada osobowo艣膰 prawn膮.
3. Samodzielno艣膰 gminy podlega ochronie s膮dowej.
Art. 3.
1. O ustroju gminy stanowi jej statut.
2. Projekt statutu gminy powy偶ej 300 000 mieszka艅c贸w podlega uzgodnieniu z
Prezesem Rady Ministr贸w na wniosek ministra w艂a艣ciwego do spraw admini-
Wyk艂adnia TK:
dot. art. 16 (Dz. U. z
stracji publicznej.
1994 r. Nr 39, poz. 149);
3. W sprawach spornych rozstrzyga Rada Ministr贸w.
dot. art. 101 ust. 1 (Dz.
U. z 1994 r. Nr 109, poz.
527);
dot. art. 85 i art. 87 (Dz.
Art. 4.
U. z 1994 r. Nr 113, poz.
1. Rada Ministr贸w, w drodze rozporz膮dzenia:
550); dot. art. 77 ust. 1 i
3, art. 85 ust. 1, art. 86,
1) tworzy, 艂膮czy, dzieli i znosi gminy oraz ustala ich granice,
art. 90 ust. 1 i 2, art. 96
ust. 1 i 2, art. 97 ust. 1-3
2) nadaje gminie lub miejscowo艣ci status miasta i ustala jego granice,
i art. 98 ust. 2 i 3 (Dz.
3) ustala i zmienia nazwy gmin oraz siedziby ich w艂adz. U. z 1994 r. Nr 113, poz.
551);
2. Rozporz膮dzenie, o kt贸rym mowa w ust. 1, mo偶e by膰 wydane tak偶e na wniosek
dot. art. 28 ust. 3 i 5
zainteresowanej rady gminy. (Dz. U. z 1995 r. Nr 114,
poz. 556).
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 2/2
3. Ustalenie i zmiana granic gmin dokonywane s膮 w spos贸b zapewniaj膮cy gminie
terytorium mo偶liwie jednorodne ze wzgl臋du na uk艂ad osadniczy i przestrzenny,
uwzgl臋dniaj膮cy wi臋zi spo艂eczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniaj膮cy
zdolno艣膰 wykonywania zada艅 publicznych.
4. Nadanie gminie lub miejscowo艣ci statusu miasta, ustalenie jego granic i ich
zmiana dokonywane s膮 w spos贸b uwzgl臋dniaj膮cy infrastruktur臋 spo艂eczn膮 i
techniczn膮 oraz uk艂ad urbanistyczny i charakter zabudowy.
5. Zmiany, o kt贸rych mowa w ust. 1, nast臋puj膮 z dniem 1 stycznia.
Art. 4a.
1. Wydanie rozporz膮dzenia, o kt贸rym mowa w art. 4 ust. 1, wymaga zasi臋gni臋cia
przez ministra w艂a艣ciwego do spraw administracji publicznej opinii zaintereso-
wanych rad gmin, poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z
mieszka艅cami, a w przypadku zmian granic gmin naruszaj膮cych granice powia-
t贸w lub wojew贸dztw - dodatkowo opinii odpowiednich rad powiat贸w lub sejmi-
k贸w wojew贸dztw, z zastrze偶eniem ust. 2.
2. Konsultacje z mieszka艅cami w sprawach zmiany granic gmin lub granic miasta
polegaj膮cej na wy艂膮czeniu obszaru lub cz臋艣ci obszaru jednostki pomocniczej
gminy i jego w艂膮czeniu do s膮siedniej jednostki pomocniczej tej gminy lub do s膮-
siedniej gminy mog膮 zosta膰 ograniczone do:
1) mieszka艅c贸w jednostki pomocniczej gminy obj臋tych zmian膮 - przez odpo-
wiednie rady gmin,
2) mieszka艅c贸w gmin obj臋tych zmian膮 naruszaj膮c膮 granice powiat贸w lub wo-
jew贸dztw - przez odpowiednie rady powiat贸w lub sejmiki wojew贸dztw.
3. W przypadku niewyra偶enia opinii, o kt贸rej mowa w ust. 1, w terminie 3 miesi臋-
cy od dnia otrzymania wyst膮pienia o opini臋, wym贸g zasi臋gni臋cia opinii uznaje
si臋 za spe艂niony.
Art. 4b.
1. Wydanie rozporz膮dzenia, o kt贸rym mowa w art. 4 ust. 1, na wniosek rady gminy
wymaga:
1) wniosku rady gminy poprzedzonego przeprowadzeniem przez t臋 rad臋 kon-
sultacji z mieszka艅cami, wraz z uzasadnieniem oraz niezb臋dnymi dokumen-
tami, mapami i informacjami potwierdzaj膮cymi zasadno艣膰 wniosku,
2) opinii rad gmin obj臋tych wnioskiem, poprzedzonych przeprowadzeniem
przez te rady konsultacji z mieszka艅cami, a w przypadku zmiany granic
gminy naruszaj膮cej granice powiat贸w lub wojew贸dztw - opinii odpowied-
nich rad powiat贸w lub sejmik贸w wojew贸dztw,
3) opinii wojewody w艂a艣ciwego dla gminy lub gmin obj臋tych wnioskiem.
2. Do wniosku i opinii, o kt贸rych mowa w ust. 1, przepisy art. 4a ust. 2 i 3 stosuje
si臋 odpowiednio.
3. Rada gminy wyst臋puje z wnioskiem, o kt贸rym mowa w ust. 1, do ministra w艂a-
艣ciwego do spraw administracji publicznej za po艣rednictwem wojewody, w ter-
minie do dnia 31 marca.
4. Rada Ministr贸w okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, tryb post臋powania przy sk艂a-
daniu wniosk贸w, o kt贸rych mowa w ust. 1, oraz dokumenty, kt贸re nale偶y do艂膮-
czy膰 do wniosku.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 3/3
Art. 5.
1. Gmina mo偶e tworzy膰 jednostki pomocnicze: so艂ectwa oraz dzielnice, osiedla i
inne. Jednostk膮 pomocnicz膮 mo偶e by膰 r贸wnie偶 po艂o偶one na terenie gminy mia-
sto.
2. Jednostk臋 pomocnicz膮 tworzy rada gminy, w drodze uchwa艂y, po przeprowadze-
niu konsultacji z mieszka艅cami lub z ich inicjatywy.
3. Zasady tworzenia, 艂膮czenia, podzia艂u oraz znoszenia jednostki pomocniczej
okre艣la statut gminy.
4. (skre艣lony).
Art. 5a.
1. W wypadkach przewidzianych ustaw膮 oraz w innych sprawach wa偶nych dla
gminy mog膮 by膰 przeprowadzane na jej terytorium konsultacje z mieszka艅cami
gminy.
2. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszka艅cami gminy okre艣la
uchwa艂a rady gminy.
Art. 5b.
1. Gmina podejmuje dzia艂ania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samo-
rz膮dowej w艣r贸d mieszka艅c贸w gminy, w tym zw艂aszcza w艣r贸d m艂odzie偶y.
2. Rada gminy na wniosek zainteresowanych 艣rodowisk mo偶e wyrazi膰 zgod臋 na
utworzenie m艂odzie偶owej rady gminy maj膮cej charakter konsultacyjny.
3. Rada gminy, powo艂uj膮c m艂odzie偶ow膮 rad臋 gminy, nadaje jej statut okre艣laj膮cy
tryb wyboru jej cz艂onk贸w i zasady dzia艂ania.
Rozdzia艂 2
Zakres dzia艂ania i zadania gminy
Art. 6.
1. Do zakresu dzia艂ania gminy nale偶膮 wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lo-
kalnym, nie zastrze偶one ustawami na rzecz innych podmiot贸w.
2. Je偶eli ustawy nie stanowi膮 inaczej, rozstrzyganie w sprawach, o kt贸rych mowa w
ust. 1, nale偶y do gminy.
Art. 7.
1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wsp贸lnoty nale偶y do zada艅 w艂asnych gminy.
W szczeg贸lno艣ci zadania w艂asne obejmuj膮 sprawy:
1) 艂adu przestrzennego, gospodarki nieruchomo艣ciami, ochrony 艣rodowiska i
przyrody oraz gospodarki wodnej,
2) gminnych dr贸g, ulic, most贸w, plac贸w oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodoci膮g贸w i zaopatrzenia w wod臋, kanalizacji, usuwania i oczyszczania
艣ciek贸w komunalnych, utrzymania czysto艣ci i porz膮dku oraz urz膮dze艅 sani-
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 4/4
tarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpad贸w komunalnych, zaopatrzenia
w energi臋 elektryczn膮 i ciepln膮 oraz gaz,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) ochrony zdrowia,
6) pomocy spo艂ecznej, w tym o艣rodk贸w i zak艂ad贸w opieku艅czych,
7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8) edukacji publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony
zabytk贸w i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym teren贸w rekreacyjnych i urz膮dze艅 spor-
towych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewie艅,
13) cmentarzy gminnych,
14) porz膮dku publicznego i bezpiecze艅stwa obywateli oraz ochrony przeciwpo-
偶arowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposa偶enia i utrzymania gminnego
magazynu przeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiekt贸w i urz膮dze艅 u偶yteczno艣ci publicznej oraz
obiekt贸w administracyjnych,
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ci膮偶y opieki socjal-
nej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorz膮dowej, w tym tworzenia warun-
k贸w do dzia艂ania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdra偶ania progra-
m贸w pobudzania aktywno艣ci obywatelskiej,
18) promocji gminy,
19) wsp贸艂pracy z organizacjami pozarz膮dowymi,
20) wsp贸艂pracy ze spo艂eczno艣ciami lokalnymi i regionalnymi innych pa艅stw.
2. Ustawy okre艣laj膮, kt贸re zadania w艂asne gminy maj膮 charakter obowi膮zkowy.
3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zada艅 w艂asnych wymaga zapew-
nienia koniecznych 艣rodk贸w finansowych na ich realizacj臋 w postaci zwi臋ksze-
nia dochod贸w w艂asnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje si臋
odpowiednio.
Art. 8.
1. Ustawy mog膮 nak艂ada膰 na gmin臋 obowi膮zek wykonywania zada艅 zleconych z
zakresu administracji rz膮dowej, a tak偶e z zakresu organizacji przygotowa艅 i
przeprowadzenia wybor贸w powszechnych oraz referend贸w.
2. Zadania z zakresu administracji rz膮dowej gmina mo偶e wykonywa膰 r贸wnie偶 na
podstawie porozumienia z organami tej administracji.
2a. Gmina mo偶e wykonywa膰 zadania z zakresu w艂a艣ciwo艣ci powiatu oraz zadania z
zakresu w艂a艣ciwo艣ci wojew贸dztwa na podstawie porozumie艅 z tymi jednostkami
samorz膮du terytorialnego.
2b. Spory maj膮tkowe wynik艂e z porozumie艅, o kt贸rych mowa w ust. 2 i 2a oraz w
art. 74, rozpatruje s膮d powszechny.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 5/5
3. Gmina otrzymuje 艣rodki finansowe w wysoko艣ci koniecznej do wykonania za-
da艅, o kt贸rych mowa w ust. 1, 2 i 2a.
4. Szczeg贸艂owe zasady i terminy przekazywania 艣rodk贸w finansowych, o kt贸rych
mowa w ust. 3, okre艣laj膮 ustawy nak艂adaj膮ce na gminy obowi膮zek wykonywania
zada艅 zleconych lub zawarte porozumienia.
5. W przypadku niedotrzymania termin贸w, o kt贸rych mowa w ust. 4, gminie przy-
s艂uguj膮 odsetki w wysoko艣ci ustalonej dla zaleg艂o艣ci podatkowych.
[Art. 8a.
Gmina ma obowi膮zek przej臋cia przekazanych przez Wojskow膮 Agencj臋 Mieszkanio-
w膮 zb臋dnych tej Agencji nieruchomo艣ci gruntowych, budynk贸w i lokali oraz urz膮-
dze艅 infrastruktury.]
Art. 8a niezgodny z Konstytucj膮 - wyrok TK (Dz.U. z 2006 r. Nr 181, poz.
1337)
Art. 9.
1. W celu wykonywania zada艅 gmina mo偶e tworzy膰 jednostki organizacyjne, a
tak偶e zawiera膰 umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarz膮-
dowymi.
2. Gmina oraz inna gminna osoba prawna mo偶e prowadzi膰 dzia艂alno艣膰 gospodar-
cz膮 wykraczaj膮c膮 poza zadania o charakterze u偶yteczno艣ci publicznej wy艂膮cznie
w przypadkach okre艣lonych w odr臋bnej ustawie.
3. Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gmin臋 za-
da艅 o charakterze u偶yteczno艣ci publicznej, okre艣la odr臋bna ustawa.
4. Zadaniami u偶yteczno艣ci publicznej, w rozumieniu ustawy, s膮 zadania w艂asne
gminy, okre艣lone w art. 7 ust. 1, kt贸rych celem jest bie偶膮ce i nieprzerwane za-
spokajanie zbiorowych potrzeb ludno艣ci w drodze 艣wiadczenia us艂ug powszech-
nie dost臋pnych.
Art. 10.
1. Wykonywanie zada艅 publicznych mo偶e by膰 realizowane w drodze wsp贸艂dzia艂a-
nia mi臋dzy jednostkami samorz膮du terytorialnego.
2. Gminy, zwi膮zki mi臋dzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorz膮du teryto-
rialnego mog膮 sobie wzajemnie b膮dz innym jednostkom samorz膮du terytorial-
nego udziela膰 pomocy, w tym pomocy finansowej.
Rozdzia艂 3
W艂adze gminy
Art. 11.
1. Mieszka艅cy gminy podejmuj膮 rozstrzygni臋cia w g艂osowaniu powszechnym (po-
przez wybory i referendum) lub za po艣rednictwem organ贸w gminy.
2. (skre艣lony).
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 6/6
Art. 11a.
1. Organami gminy s膮:
1) rada gminy,
2) w贸jt (burmistrz, prezydent miasta).
2. Zasady i tryb przeprowadzania wybor贸w do rady gminy oraz wyboru w贸jta
(burmistrza, prezydenta miasta) okre艣laj膮 odr臋bne ustawy.
3. Ilekro膰 w ustawie jest mowa o w贸jcie, nale偶y przez to rozumie膰 tak偶e burmi-
strza oraz prezydenta miasta.
Art. 11b.
1. Dzia艂alno艣膰 organ贸w gminy jest jawna. Ograniczenia jawno艣ci mog膮 wynika膰
wy艂膮cznie z ustaw.
2. Jawno艣膰 dzia艂ania organ贸w gminy obejmuje w szczeg贸lno艣ci prawo obywateli
do uzyskiwania informacji, wst臋pu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komi-
sji, a tak偶e dost臋pu do dokument贸w wynikaj膮cych z wykonywania zada艅 pu-
blicznych, w tym protoko艂贸w posiedze艅 organ贸w gminy i komisji rady gminy.
3. Zasady dost臋pu do dokument贸w i korzystania z nich okre艣la statut gminy.
Art. 12.
Zasady i tryb przeprowadzania referendum gminnego okre艣la odr臋bna ustawa.
Art. 13. (skre艣lony).
Art. 14.
Uchwa艂y rady gminy zapadaj膮 zwyk艂膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w w obecno艣ci co najmniej
po艂owy ustawowego sk艂adu rady, w g艂osowaniu jawnym, chyba 偶e ustawa stanowi
inaczej.
Art. 15.
1. Z zastrze偶eniem art. 12 organem stanowi膮cym i kontrolnym w gminie jest rada
gminy.
2. Je偶eli siedziba rady gminy znajduje si臋 w mie艣cie po艂o偶onym na terytorium tej
gminy, rada nosi nazw臋 rady miejskiej.
Art. 16.
Kadencja rady gminy trwa 4 lata licz膮c od dnia wyboru.
Art. 17.
W sk艂ad rady wchodz膮 radni w liczbie:
1) pi臋tnastu w gminach do 20 000 mieszka艅c贸w,
2) dwudziestu jeden w gminach do 50 000 mieszka艅c贸w,
3) dwudziestu trzech w gminach do 100 000 mieszka艅c贸w,
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 7/7
4) dwudziestu pi臋ciu w gminach do 200 000 mieszka艅c贸w oraz po trzech na
ka偶de dalsze rozpocz臋te 100 000 mieszka艅c贸w, nie wi臋cej jednak ni偶 czter-
dziestu pi臋ciu radnych.
Art. 18.
1. Do w艂a艣ciwo艣ci rady gminy nale偶膮 wszystkie sprawy pozostaj膮ce w zakresie
dzia艂ania gminy, o ile ustawy nie stanowi膮 inaczej.
2. Do wy艂膮cznej w艂a艣ciwo艣ci rady gminy nale偶y:
1) uchwalanie statutu gminy,
2) ustalanie wynagrodzenia w贸jta, stanowienie o kierunkach jego dzia艂ania
oraz przyjmowanie sprawozda艅 z jego dzia艂alno艣ci,
3) powo艂ywanie i odwo艂ywanie skarbnika gminy, kt贸ry jest g艂贸wnym ksi臋go-
wym bud偶etu na wniosek w贸jta,
4) uchwalanie bud偶etu gminy, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania bu-
d偶etu oraz podejmowanie uchwa艂y w sprawie udzielenia lub nieudzielenia
absolutorium z tego tytu艂u,
5) uchwalanie studium uwarunkowa艅 i kierunk贸w zagospodarowania przes-
trzennego gminy oraz miejscowych plan贸w zagospodarowania przestrzen-
nego,
6) uchwalanie program贸w gospodarczych,
7) ustalanie zakresu dzia艂ania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania
im sk艂adnik贸w mienia do korzystania oraz zasad przekazywania 艣rodk贸w
bud偶etowych na realizacj臋 zada艅 przez te jednostki,
8) podejmowanie uchwa艂 w sprawach podatk贸w i op艂at w granicach okre艣lo-
nych w odr臋bnych ustawach,
9) podejmowanie uchwa艂 w sprawach maj膮tkowych gminy, przekraczaj膮cych
zakres zwyk艂ego zarz膮du, dotycz膮cych:
a) zasad nabywania, zbywania i obci膮偶ania nieruchomo艣ci oraz ich wy-
dzier偶awiania lub wynajmowania na czas oznaczony d艂u偶szy ni偶 3 lata
lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczeg贸lne nie stanowi膮 inaczej;
uchwa艂a rady gminy jest wymagana r贸wnie偶 w przypadku, gdy po
umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawieraj膮 kolejne
umowy, kt贸rych przedmiotem jest ta sama nieruchomo艣膰; do czasu
okre艣lenia zasad w贸jt mo偶e dokonywa膰 tych czynno艣ci wy艂膮cznie za
zgod膮 rady gminy,
b) emitowania obligacji oraz okre艣lania zasad ich zbywania, nabywania i
wykupu przez w贸jta,
c) zaci膮gania d艂ugoterminowych po偶yczek i kredyt贸w,
d) ustalania maksymalnej wysoko艣ci po偶yczek i kredyt贸w kr贸tkotermino-
wych zaci膮ganych przez w贸jta w roku bud偶etowym,
e) zobowi膮za艅 w zakresie podejmowania inwestycji i remont贸w o warto艣ci
przekraczaj膮cej granic臋 ustalan膮 corocznie przez rad臋 gminy,
f) tworzenia i przyst臋powania do sp贸艂ek i sp贸艂dzielni oraz rozwi膮zywania i
wyst臋powania z nich,
g) okre艣lania zasad wnoszenia, cofania i zbywania udzia艂贸w i akcji przez
w贸jta,
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 8/8
h) tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsi臋biorstw, zak艂ad贸w i innych
gminnych jednostek organizacyjnych oraz wyposa偶ania ich w maj膮tek,
i) ustalania maksymalnej wysoko艣ci po偶yczek i por臋cze艅 udzielanych
przez w贸jta w roku bud偶etowym,
10) okre艣lanie wysoko艣ci sumy, do kt贸rej w贸jt mo偶e samodzielnie zaci膮ga膰 zo-
bowi膮zania,
11) podejmowanie uchwa艂 w sprawie przyj臋cia zada艅, o kt贸rych mowa w art. 8
ust. 2 i 2a,
12) podejmowanie uchwa艂 w sprawach wsp贸艂dzia艂ania z innymi gminami oraz
wydzielanie na ten cel odpowiedniego maj膮tku,
12a) podejmowanie uchwa艂 w sprawach wsp贸艂pracy ze spo艂eczno艣ciami lokal-
nymi i regionalnymi innych pa艅stw oraz przyst臋powania do mi臋dzynarodo-
wych zrzesze艅 spo艂eczno艣ci lokalnych i regionalnych,
13) podejmowanie uchwa艂 w sprawach herbu gminy, nazw ulic i plac贸w b臋d膮-
cych drogami publicznymi lub nazw dr贸g wewn臋trznych w rozumieniu
ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2004 r. Nr
204, poz. 2086, z p贸zn. zm.1)), a tak偶e wznoszenia pomnik贸w,
14) nadawanie honorowego obywatelstwa gminy,
14a) podejmowanie uchwa艂 w sprawie zasad udzielania stypendi贸w dla uczni贸w i
student贸w,
15) stanowienie w innych sprawach zastrze偶onych ustawami do kompetencji rady
gminy.
3. (skre艣lony).
4. (skre艣lony).
Art. 18a.
1. Rada gminy kontroluje dzia艂alno艣膰 w贸jta, gminnych jednostek organizacyjnych
oraz jednostek pomocniczych gminy; w tym celu powo艂uje komisj臋 rewizyjn膮.
2. W sk艂ad komisji rewizyjnej wchodz膮 radni, w tym przedstawiciele wszystkich
klub贸w, z wyj膮tkiem radnych pe艂ni膮cych funkcje, o kt贸rych mowa w art. 19 ust.
1.
3. Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie bud偶etu gminy i wyst臋puje z wnioskiem
do rady gminy w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium w贸jtowi.
Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez regionaln膮 izb臋
obrachunkow膮.
4. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez rad臋 w zakresie kontro-
li. Uprawnienie to nie narusza uprawnie艅 kontrolnych innych komisji, powo艂y-
wanych przez rad臋 gminy na podstawie art. 21 ust. 1.
5. Zasady i tryb dzia艂ania komisji rewizyjnej okre艣la statut gminy.
Art. 19.
1. Rada gminy wybiera ze swego grona przewodnicz膮cego i 1-3 wiceprzewodni-
cz膮cych bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w w obecno艣ci co najmniej po艂owy
ustawowego sk艂adu rady, w g艂osowaniu tajnym.
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz.
2703 oraz z 2005 r. Nr 163, poz. 1362 u 1364, Nr 169, poz. 1420 i Nr 172, poz. 1440.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 9/9
2. Zadaniem przewodnicz膮cego jest wy艂膮cznie organizowanie pracy rady oraz
prowadzenie obrad rady. Przewodnicz膮cy mo偶e wyznaczy膰 do wykonywania
swoich zada艅 wiceprzewodnicz膮cego. W przypadku nieobecno艣ci przewodni-
cz膮cego i niewyznaczenia wiceprzewodnicz膮cego, zadania przewodnicz膮cego
wykonuje wiceprzewodnicz膮cy najstarszy wiekiem.
3. (skre艣lony).
4. Odwo艂anie przewodnicz膮cego i wiceprzewodnicz膮cych nast臋puje na wniosek co
najmniej 1/4 ustawowego sk艂adu rady gminy w trybie okre艣lonym w ust. 1.
5. W przypadku rezygnacji przewodnicz膮cego lub wiceprzewodnicz膮cego rada po-
dejmuje uchwa艂臋 w sprawie przyj臋cia tej rezygnacji nie p贸zniej ni偶 w ci膮gu 1
miesi膮ca od dnia z艂o偶enia rezygnacji.
6. Niepodj臋cie uchwa艂y, o kt贸rej mowa w ust. 5, w ci膮gu 1 miesi膮ca od dnia z艂o偶e-
nia rezygnacji przez przewodnicz膮cego lub wiceprzewodnicz膮cego jest r贸wno-
znaczne z przyj臋ciem rezygnacji przez rad臋 gminy z up艂ywem ostatniego dnia
miesi膮ca, w kt贸rym powinna by膰 podj臋ta uchwa艂a.
Art. 20.
1. Rada gminy obraduje na sesjach zwo艂ywanych przez przewodnicz膮cego w miar臋
potrzeby, nie rzadziej jednak ni偶 raz na kwarta艂. Do zawiadomienia o zwo艂aniu
sesji do艂膮cza si臋 porz膮dek obrad wraz z projektami uchwa艂.
1a. Rada gminy mo偶e wprowadzi膰 zmiany w porz膮dku bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮
g艂os贸w ustawowego sk艂adu rady.
2. Pierwsz膮 sesj臋 nowo wybranej rady gminy zwo艂uje przewodnicz膮cy rady po-
przedniej kadencji na dzie艅 przypadaj膮cy w ci膮gu 7 dni po og艂oszeniu zbior-
czych wynik贸w wybor贸w do rad na obszarze ca艂ego kraju.
2a. Po up艂ywie terminu okre艣lonego w ust. 2 sesj臋 zwo艂uje komisarz wyborczy na
dzie艅 przypadaj膮cy w ci膮gu 21 dni po og艂oszeniu zbiorczych wynik贸w wybor贸w
dla ca艂ego kraju lub w przypadku wybor贸w przedterminowych w ci膮gu 21 dni
po og艂oszeniu wynik贸w wybor贸w do rady gminy.
2b. W przypadku wybor贸w przedterminowych pierwsz膮 sesj臋 zwo艂uje osoba, kt贸r膮
Prezes Rady Ministr贸w wyznaczy艂 do pe艂nienia funkcji organ贸w jednostki sa-
morz膮du terytorialnego. Przepis ust. 2 stosuje si臋 odpowiednio.
2c. Pierwsz膮 sesj臋 nowo wybranej rady gminy, do czasu wyboru przewodnicz膮cego
rady, prowadzi najstarszy wiekiem radny obecny na sesji.
3. Na wniosek w贸jta lub co najmniej 1/4 ustawowego sk艂adu rady gminy przewod-
nicz膮cy obowi膮zany jest zwo艂a膰 sesj臋 na dzie艅 przypadaj膮cy w ci膮gu 7 dni od
dnia z艂o偶enia wniosku. Wniosek o zwo艂anie sesji powinien spe艂nia膰 wymogi
okre艣lone w ust. 1 w zdaniu drugim.
4. Do zmiany porz膮dku obrad sesji zwo艂anej w trybie okre艣lonym w ust. 3 stosuje
si臋 przepis ust. 1a, z tym 偶e dodatkowo wymagana jest zgoda wnioskodawcy.
5. Na wniosek w贸jta przewodnicz膮cy rady gminy jest obowi膮zany wprowadzi膰 do
porz膮dku obrad najbli偶szej sesji rady gminy projekt uchwa艂y, je偶eli wp艂yn膮艂 on
do rady gminy co najmniej 7 dni przed dniem rozpocz臋cia sesji rady.
Art. 21.
1. Rada gminy ze swojego grona mo偶e powo艂ywa膰 sta艂e i dorazne komisje do okre-
艣lonych zada艅, ustalaj膮c przedmiot dzia艂ania oraz sk艂ad osobowy.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 10/10
2. (skre艣lony).
3. Komisje podlegaj膮 radzie gminy, przedk艂adaj膮 jej plan pracy oraz sprawozdania
z dzia艂alno艣ci.
4. W posiedzeniach komisji mog膮 uczestniczy膰 radni nieb臋d膮cy jej cz艂onkami.
Mog膮 oni zabiera膰 g艂os w dyskusji i sk艂ada膰 wnioski bez prawa udzia艂u w g艂o-
sowaniu.
Art. 22.
1. Organizacj臋 wewn臋trzn膮 oraz tryb pracy organ贸w gminy okre艣la statut gminy.
2. Statut gminy podlega og艂oszeniu w wojew贸dzkim dzienniku urz臋dowym.
Art. 23.
1. Radny obowi膮zany jest kierowa膰 si臋 dobrem wsp贸lnoty samorz膮dowej gminy.
Radny utrzymuje sta艂膮 wi臋z z mieszka艅cami oraz ich organizacjami, a w szcze-
g贸lno艣ci przyjmuje zg艂aszane przez mieszka艅c贸w gminy postulaty i przedstawia
je organom gminy do rozpatrzenia, nie jest jednak zwi膮zany instrukcjami wy-
borc贸w.
2. Radni mog膮 tworzy膰 kluby radnych, dzia艂aj膮ce na zasadach okre艣lonych w sta-
tucie gminy.
Art. 23a.
1. Przed przyst膮pieniem do wykonywania mandatu radni sk艂adaj膮 艣lubowanie:
Wierny Konstytucji i prawu Rzeczypospolitej Polskiej, 艣lubuj臋 uroczy艣cie
obowi膮zki radnego sprawowa膰 godnie, rzetelnie i uczciwie, maj膮c na
wzgl臋dzie dobro mojej gminy i jej mieszka艅c贸w.
2. 艢lubowanie odbywa si臋 w ten spos贸b, 偶e po odczytaniu roty wywo艂ani kolejno
radni powstaj膮 i wypowiadaj膮 s艂owo 艣lubuj臋 . 艢lubowanie mo偶e by膰 z艂o偶one z
dodaniem zdania: 玊ak mi dopom贸偶 B贸g.
3. Radni nieobecni na pierwszej sesji rady gminy oraz radni, kt贸rzy uzyskali man-
dat w czasie trwania kadencji, sk艂adaj膮 艣lubowanie na pierwszej sesji, na kt贸rej
s膮 obecni.
4. (uchylony).
Art. 24.
Radny jest obowi膮zany bra膰 udzia艂 w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych
instytucji samorz膮dowych, do kt贸rych zosta艂 wybrany lub desygnowany.
Art. 24a.
1. Z radnym nie mo偶e by膰 nawi膮zywany stosunek pracy w urz臋dzie gminy, w kt贸-
rej radny uzyska艂 mandat.
2. Radny nie mo偶e pe艂ni膰 funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej
oraz jego zast臋pcy.
3. (skre艣lony).
4. (skre艣lony).
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 11/11
Art. 24b.
1. Osoba wybrana na radnego nie mo偶e wykonywa膰 pracy w ramach stosunku pra-
cy w urz臋dzie gminy, w kt贸rej uzyska艂a mandat, oraz wykonywa膰 funkcji kie-
rownika lub jego zast臋pcy w jednostce organizacyjnej tej gminy. Przed przyst膮-
pieniem do wykonywania mandatu osoba ta obowi膮zana jest z艂o偶y膰 wniosek o
urlop bezp艂atny w terminie 7 dni od dnia og艂oszenia wynik贸w wybor贸w przez
w艂a艣ciwy organ wyborczy.
2. Radny, o kt贸rym mowa w ust. 1, otrzymuje urlop bezp艂atny na okres sprawowa-
nia mandatu oraz 3 miesi臋cy po jego wyga艣ni臋ciu.
3. Radny otrzymuje urlop bezp艂atny bez wzgl臋du na rodzaj i okres trwania stosun-
ku pracy. Stosunek pracy zawarty na czas okre艣lony, kt贸ry usta艂by przed termi-
nem zako艅czenia urlopu bezp艂atnego, przed艂u偶a si臋 do 3 miesi臋cy po zako艅cze-
niu tego urlopu.
4. W przypadku radnego wykonuj膮cego funkcj臋 kierownika lub jego zast臋pcy w
jednostce organizacyjnej, przej臋tej lub utworzonej przez gmin臋 w czasie kaden-
cji, termin, o kt贸rym mowa w ust. 1, wynosi 6 miesi臋cy od dnia przej臋cia lub
utworzenia tej jednostki.
5. Niez艂o偶enie przez radnego wniosku, o kt贸rym mowa w ust. 1, jest r贸wnoznaczne
ze zrzeczeniem si臋 mandatu.
6. Przepisy ust. 1-5 stosuje si臋 odpowiednio w przypadku obsadzenia mandatu rady
w drodze uchwa艂y rady gminy podj臋tej na podstawie przepis贸w ustawy z dnia
16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiat贸w i sejmik贸w
wojew贸dztw (Dz.U. Nr 95, poz. 602 i Nr 160, poz. 1060 oraz z 2001 r. Nr 45,
poz. 497 i Nr 89, poz. 971).
Art. 24c.
Po wyga艣ni臋ciu mandatu pracodawca przywraca radnego do pracy na tym samym
lub r贸wnorz臋dnym stanowisku pracy z wynagrodzeniem odpowiadaj膮cym wynagro-
dzeniu, jakie radny otrzymywa艂by, gdyby nie przys艂uguj膮cy urlop bezp艂atny. Radny
zg艂asza gotowo艣膰 przyst膮pienia do pracy w terminie 7 dni od dnia wyga艣ni臋cia man-
datu.
Art. 24d.
W贸jt nie mo偶e powierzy膰 radnemu gminy, w kt贸rej radny uzyska艂 mandat, wykony-
wania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Art. 24e.
1. Radni nie mog膮 podejmowa膰 dodatkowych zaj臋膰 ani otrzymywa膰 darowizn mo-
g膮cych podwa偶y膰 zaufanie wyborc贸w do wykonywania mandatu zgodnie z art.
23a ust. 1.
2. Radni nie mog膮 powo艂ywa膰 si臋 na sw贸j mandat w zwi膮zku z podj臋tymi dodat-
kowymi zaj臋ciami b膮dz dzia艂alno艣ci膮 gospodarcz膮 prowadzon膮 na w艂asny ra-
chunek lub wsp贸lnie z innymi osobami.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 12/12
Art. 24f.
1. Radni nie mog膮 prowadzi膰 dzia艂alno艣ci gospodarczej na w艂asny rachunek lub
wsp贸lnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w
kt贸rej radny uzyska艂 mandat, a tak偶e zarz膮dza膰 tak膮 dzia艂alno艣ci膮 lub by膰 przed-
stawicielem czy pe艂nomocnikiem w prowadzeniu takiej dzia艂alno艣ci.
1a. Je偶eli radny przed rozpocz臋ciem wykonywania mandatu prowadzi艂 dzia艂alno艣膰
gospodarcz膮, o kt贸rej mowa w ust. 1, jest obowi膮zany do zaprzestania prowa-
dzenia tej dzia艂alno艣ci gospodarczej w ci膮gu 3 miesi臋cy od dnia z艂o偶enia 艣lubo-
wania. Niewype艂nienie obowi膮zku, o kt贸rym mowa w zdaniu pierwszym, sta-
nowi podstaw臋 do stwierdzenia wyga艣ni臋cia mandatu radnego w trybie art. 190
ustawy, o kt贸rej mowa w art. 24b ust. 6.
2. Radni i ich ma艂偶onkowie oraz ma艂偶onkowie w贸jt贸w, zast臋pc贸w w贸jt贸w, sekreta-
rzy gminy, skarbnik贸w gminy, kierownik贸w jednostek organizacyjnych gminy
oraz os贸b zarz膮dzaj膮cych i cz艂onk贸w organ贸w zarz膮dzaj膮cych gminnymi oso-
bami prawnymi nie mog膮 by膰 cz艂onkami w艂adz zarz膮dzaj膮cych lub kontrolnych
i rewizyjnych ani pe艂nomocnikami sp贸艂ek handlowych z udzia艂em gminnych
os贸b prawnych lub przedsi臋biorc贸w, w kt贸rych uczestnicz膮 takie osoby. Wyb贸r
lub powo艂anie tych os贸b na te funkcje s膮 z mocy prawa niewa偶ne.
3. (skre艣lony).
4. Je偶eli wyb贸r lub powo艂anie, o kt贸rych mowa w ust. 2, nast膮pi艂y przed rozpocz臋-
ciem wykonywania mandatu radnego albo dniem wyboru w贸jta lub przed za-
trudnieniem na stanowisku sekretarza gminy, powo艂aniem na stanowisko za-
st臋pcy w贸jta, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy oraz
osoby zarz膮dzaj膮cej i cz艂onka organu zarz膮dzaj膮cego gminn膮 osob膮 prawn膮,
osoby, o kt贸rych mowa w ust. 2, s膮 obowi膮zane zrzec si臋 stanowiska lub funkcji
w terminie 3 miesi臋cy od dnia z艂o偶enia 艣lubowania przez radnego albo w贸jta
czy te偶 od dnia zatrudnienia na podstawie umowy o prac臋 lub powo艂ania na sta-
nowisko. W razie niezrzeczenia si臋 stanowiska lub funkcji osoba, o kt贸rej mowa
w ust. 2, traci je z mocy prawa po up艂ywie terminu, o kt贸rym mowa w zdaniu
pierwszym.
5. Radni nie mog膮 posiada膰 pakietu wi臋kszego ni偶 10% udzia艂贸w lub akcji w sp贸艂-
kach prawa handlowego z udzia艂em gminnych os贸b prawnych lub przedsi臋bior-
c贸w, w kt贸rych uczestnicz膮 takie osoby. Udzia艂y lub akcje przekraczaj膮ce ten
pakiet powinny by膰 zbyte przez radnego przed pierwsz膮 sesj膮 rady gminy, a w
razie niezbycia ich nie uczestnicz膮 one przez okres sprawowania mandatu i
dw贸ch lat po jego wyga艣ni臋ciu w wykonywaniu przys艂uguj膮cych im upraw-
nie艅 (prawa g艂osu, prawa do dywidendy, prawa do podzia艂u maj膮tku, prawa po-
boru).
6. (skre艣lony).
Art. 24g. (skre艣lony).
Art. 24h.
1. Radny, w贸jt, zast臋pca w贸jta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jed-
nostki organizacyjnej gminy, osoba zarz膮dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮ce-
go gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osoba wydaj膮ca decyzje administracyjne w imie-
niu w贸jta s膮 obowi膮zani do z艂o偶enia o艣wiadczenia o swoim stanie maj膮tkowym,
zwanego dalej o艣wiadczeniem maj膮tkowym . O艣wiadczenie maj膮tkowe doty-
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 13/13
czy ich maj膮tku odr臋bnego oraz maj膮tku obj臋tego ma艂偶e艅sk膮 wsp贸lno艣ci膮 ma-
j膮tkow膮. O艣wiadczenie maj膮tkowe zawiera informacje o:
1) zasobach pieni臋偶nych, nieruchomo艣ciach, udzia艂ach i akcjach w sp贸艂kach
handlowych oraz o nabyciu od Skarbu Pa艅stwa, innej pa艅stwowej osoby
prawnej, jednostek samorz膮du terytorialnego, ich zwi膮zk贸w lub od komu-
nalnej osoby prawnej mienia, kt贸re podlega艂o zbyciu w drodze przetargu, a
tak偶e dane o prowadzeniu dzia艂alno艣ci gospodarczej oraz dotycz膮ce zajmo-
wania stanowisk w sp贸艂kach handlowych,
2) dochodach osi膮ganych z tytu艂u zatrudnienia lub innej dzia艂alno艣ci zarobko-
wej lub zaj臋膰, z podaniem kwot uzyskiwanych z ka偶dego tytu艂u,
3) mieniu ruchomym o warto艣ci powy偶ej 10 000 z艂otych,
4) zobowi膮zaniach pieni臋偶nych o warto艣ci powy偶ej 10 000 z艂otych, w tym za-
ci膮gni臋tych kredytach i po偶yczkach oraz warunkach, na jakich zosta艂y
udzielone.
2. Osoba sk艂adaj膮ca o艣wiadczenie maj膮tkowe okre艣la w nim przynale偶no艣膰 po-
szczeg贸lnych sk艂adnik贸w maj膮tkowych, dochod贸w i zobowi膮za艅 do maj膮tku od-
r臋bnego i maj膮tku obj臋tego ma艂偶e艅sk膮 wsp贸lno艣ci膮 maj膮tkow膮.
3. O艣wiadczenie maj膮tkowe wraz z kopi膮 swojego zeznania o wysoko艣ci osi膮gni臋-
tego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korekt膮 sk艂ada-
j膮 w dw贸ch egzemplarzach:
1) radny - przewodnicz膮cemu rady gminy,
2) w贸jt, przewodnicz膮cy rady gminy - wojewodzie,
3) zast臋pca w贸jta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki orga-
nizacyjnej gminy, osoba zarz膮dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮cego
gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osoba wydaj膮ca decyzje administracyjne w
imieniu w贸jta - w贸jtowi.
Dodany ust. 5a w art.
4. Radny i w贸jt sk艂adaj膮 pierwsze o艣wiadczenie maj膮tkowe w terminie 30 dni od
24h wszed艂 w 偶ycie z
dnia z艂o偶enia 艣lubowania. Do pierwszego o艣wiadczenia maj膮tkowego radny jest
dn. 25.10.2008 r. i ma
obowi膮zany do艂膮czy膰 informacj臋 o sposobie i terminie zaprzestania prowadze- zastosowanie do ka-
dencji nast臋puj膮cych
nia dzia艂alno艣ci gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, w kt贸rej uzyska艂
po kadencji, w czasie
mandat, a w贸jt informacj臋 o zaprzestaniu prowadzenia dzia艂alno艣ci gospodar-
kt贸rej wszed艂 w 偶ycie
czej, je偶eli tak膮 dzia艂alno艣膰 prowadzili przed dniem wyboru. Kolejne o艣wiad-
(Dz. U. z 2008 r. Nr
czenia maj膮tkowe s膮 sk艂adane przez radnego i w贸jta co roku do dnia 30 kwiet-
180, poz. 1111).
nia, wed艂ug stanu na dzie艅 31 grudnia roku poprzedniego, oraz na 2 miesi膮ce
przed up艂ywem kadencji.
5. Zast臋pca w贸jta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organiza-
cyjnej gminy, osoba zarz膮dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮cego gminn膮 oso-
b膮 prawn膮 oraz osoba wydaj膮ca decyzje administracyjne w imieniu w贸jta sk艂a-
daj膮 pierwsze o艣wiadczenie maj膮tkowe w terminie 30 dni od dnia powo艂ania na
stanowisko lub od dnia zatrudnienia. Do pierwszego o艣wiadczenia maj膮tkowego
zast臋pca w贸jta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organiza-
cyjnej gminy, osoba zarz膮dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮cego gminn膮 oso-
b膮 prawn膮 oraz osoba wydaj膮ca decyzje administracyjne w imieniu w贸jta s膮
obowi膮zani do艂膮czy膰 informacj臋 o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia
dzia艂alno艣ci gospodarczej, je偶eli prowadzili j膮 przed dniem powo艂ania lub za-
trudnienia. Kolejne o艣wiadczenia maj膮tkowe s膮 sk艂adane przez nich co roku do
dnia 30 kwietnia, wed艂ug stanu na dzie艅 31 grudnia roku poprzedniego, oraz w
dniu odwo艂ania ze stanowiska lub rozwi膮zania umowy o prac臋.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 14/14
<5a. Je偶eli terminy okre艣lone w ust. 4 lub 5 nie zostan膮 dotrzymane, odpo-
wiednio, przewodnicz膮cy rady gminy, wojewoda lub w贸jt w terminie 14 dni
od dnia stwierdzenia niedotrzymania terminu wzywa osob臋, kt贸ra nie z艂o偶y-
艂a o艣wiadczenia do jego niezw艂ocznego z艂o偶enia wyznaczaj膮c dodatkowy
czternastodniowy termin. Termin ten liczy si臋 od dnia skutecznego dostar-
czenia wezwania.>
6. Analizy danych zawartych w o艣wiadczeniu maj膮tkowym dokonuj膮 osoby, kt贸-
rym z艂o偶ono o艣wiadczenie maj膮tkowe. Osoby, kt贸rym z艂o偶ono o艣wiadczenie
maj膮tkowe, przekazuj膮 jeden egzemplarz urz臋dowi skarbowemu w艂a艣ciwemu ze
wzgl臋du na miejsce zamieszkania osoby sk艂adaj膮cej o艣wiadczenie maj膮tkowe.
O艣wiadczenie maj膮tkowe przechowuje si臋 przez 6 lat.
7. Analizy danych zawartych w o艣wiadczeniu maj膮tkowym dokonuje r贸wnie偶
urz膮d skarbowy w艂a艣ciwy ze wzgl臋du na miejsce zamieszkania osoby sk艂adaj膮-
cej o艣wiadczenie maj膮tkowe. Analizuj膮c o艣wiadczenie maj膮tkowe, urz膮d skar-
bowy uwzgl臋dnia r贸wnie偶 zeznanie o wysoko艣ci osi膮gni臋tego dochodu w roku
podatkowym (PIT) ma艂偶onka osoby sk艂adaj膮cej o艣wiadczenie.
8. Podmiot dokonuj膮cy analizy, o kt贸rej mowa w ust. 6 i 7, jest uprawniony do po-
r贸wnania tre艣ci analizowanego o艣wiadczenia maj膮tkowego oraz za艂膮czonej kopii
zeznania o wysoko艣ci osi膮gni臋tego dochodu w roku podatkowym (PIT) z tre艣ci膮
uprzednio z艂o偶onych o艣wiadcze艅 maj膮tkowych oraz z do艂膮czonymi do nich ko-
piami zezna艅 o wysoko艣ci osi膮gni臋tego dochodu w roku podatkowym (PIT).
9. W przypadku podejrzenia, 偶e osoba sk艂adaj膮ca o艣wiadczenie maj膮tkowe poda艂a
w nim nieprawd臋 lub zatai艂a prawd臋, podmiot dokonuj膮cy analizy o艣wiadczenia
wyst臋puje do dyrektora urz臋du kontroli skarbowej w艂a艣ciwego ze wzgl臋du na
miejsce zamieszkania osoby sk艂adaj膮cej o艣wiadczenie z wnioskiem o kontrol臋
jej o艣wiadczenia maj膮tkowego.
10. W przypadku odmowy wszcz臋cia kontroli o艣wiadczenia maj膮tkowego podmio-
towi, kt贸ry z艂o偶y艂 wniosek w tej sprawie, przys艂uguje odwo艂anie do Generalne-
go Inspektora Kontroli Skarbowej.
11. Do post臋powania w sprawie kontroli o艣wiadczenia maj膮tkowego stosuje si臋 od-
powiednio przepisy ustawy z dnia 28 wrze艣nia 1991r. o kontroli skarbowej
(Dz.U. z 1999 r. Nr 54, poz. 572 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 70, poz. 816, Nr
104, poz. 1103 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 14, poz. 143, Nr 81, poz. 877 i
Nr 110, poz. 1189 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365, Nr 74, poz. 676, Nr 89 poz.
804, Nr 141, poz. 1178 i Nr 153, poz. 1271) dotycz膮ce kontroli o艣wiadcze艅 ma-
j膮tkowych os贸b zatrudnionych lub pe艂ni膮cych s艂u偶b臋 w jednostkach organiza-
cyjnych podleg艂ych ministrowi w艂a艣ciwemu do spraw finans贸w publicznych.
12. Podmiot dokonuj膮cy analizy o艣wiadcze艅 maj膮tkowych w terminie do 30 paz-
dziernika ka偶dego roku przedstawia radzie gminy informacj臋 o:
1) osobach, kt贸re nie z艂o偶y艂y o艣wiadczenia maj膮tkowego lub z艂o偶y艂y je po
terminie,
2) nieprawid艂owo艣ciach stwierdzonych w analizowanych o艣wiadczeniach ma-
j膮tkowych wraz z ich opisem i wskazaniem os贸b, kt贸re z艂o偶y艂y nieprawi-
d艂owe o艣wiadczenia,
3) dzia艂aniach podj臋tych w zwi膮zku z nieprawid艂owo艣ciami stwierdzonymi w
analizowanych o艣wiadczeniach maj膮tkowych.
13. Prezes Rady Ministr贸w okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, wz贸r formularza
o艣wiadczenia maj膮tkowego radnego oraz wz贸r formularza o艣wiadczenia maj膮t-
kowego w贸jta, zast臋pcy w贸jta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 15/15
jednostki organizacyjnej gminy, osoby zarz膮dzaj膮cej i cz艂onka organu zarz膮dza-
j膮cego gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osoby wydaj膮cej decyzje administracyjne w
imieniu w贸jta, uwzgl臋dniaj膮c zakazy okre艣lone w odniesieniu do tych os贸b w
przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia dzia-
艂alno艣ci gospodarczej przez osoby pe艂ni膮ce funkcje publiczne (Dz.U. Nr 106,
poz. 679, z 1998 r. Nr 113, poz. 715 i Nr 162, poz. 1126, z 1999 r. Nr 49, poz.
483, z 2000 r. Nr 26, poz. 306 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 214, poz.
Art. 24j zosta艂 uchy-
lony z dn. 25.10.2008
1806).
r. ma zastosowanie
do ko艅ca kadencji
nast臋puj膮cych po
Art. 24i.
kadencji, w czasie
1. Informacje zawarte w o艣wiadczeniu maj膮tkowym s膮 jawne, z wy艂膮czeniem in- kt贸rej zosta艂 uchylo-
ny (Dz.U. z 2008 r.
formacji o adresie zamieszkania sk艂adaj膮cego o艣wiadczenie oraz o miejscu po-
Nr 180, poz. 1111).
艂o偶enia nieruchomo艣ci.
2. Wojewoda i przewodnicz膮cy rady gminy przekazuj膮 w贸jtowi kopie o艣wiadcze艅
maj膮tkowych, kt贸re im z艂o偶ono.
3. Jawne informacje zawarte w o艣wiadczeniach maj膮tkowych s膮 udost臋pniane w
Biuletynie Informacji Publicznej, o kt贸rym mowa w ustawie z dnia 6 wrze艣nia
2001 r. o dost臋pie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 oraz z
2002 r. Nr 153, poz. 1271).
[Art. 24j.
1. Radny, w贸jt, zast臋pca w贸jta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jed-
nostki organizacyjnej gminy, osoba zarz膮dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮-
cego gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osoba wydaj膮ca decyzje administracyjne w
imieniu w贸jta s膮 obowi膮zani do z艂o偶enia o艣wiadczenia o dzia艂alno艣ci gospodar-
czej prowadzonej przez ich ma艂偶onka, wst臋pnych, zst臋pnych oraz rodze艅stwo, je-
偶eli dzia艂alno艣膰 ta wykonywana jest na terenie gminy, w kt贸rej osoba obowi膮za-
na do z艂o偶enia o艣wiadczenia pe艂ni funkcj臋 lub jest zatrudniona. Obowi膮zani s膮
oni r贸wnie偶 do z艂o偶enia o艣wiadczenia o umowach cywilnoprawnych zawartych
przez ich ma艂偶onk贸w, wst臋pnych, zst臋pnych i rodze艅stwo, je偶eli umowy te zawar-
te zosta艂y z organami gminy, jednostkami organizacyjnymi gminy lub gminnymi
osobami prawnymi i nie dotycz膮 stosunk贸w prawnych wynikaj膮cych z korzysta-
nia z powszechnie dost臋pnych us艂ug lub ze stosunk贸w prawnych powsta艂ych na
warunkach powszechnie obowi膮zuj膮cych.
2. Osoba, o kt贸rej mowa w ust. 1, kt贸rej ma艂偶onek, wst臋pny, zst臋pny lub rodze艅-
stwo w okresie pe艂nienia funkcji lub zatrudnienia tej osoby zostali zatrudnieni
na terenie danej gminy w jednostce organizacyjnej jednostki samorz膮du teryto-
rialnego, zwi膮zku jednostek samorz膮du terytorialnego albo rozpocz臋li 艣wiadczy膰
prac臋 lub wykonywa膰 czynno艣ci zarobkowe na innej podstawie w sp贸艂kach han-
dlowych, w kt贸rych co najmniej 50% udzia艂贸w lub akcji posiadaj膮 jednostki sa-
morz膮du terytorialnego, jest obowi膮zana do pisemnego poinformowania o tym
fakcie osob臋, kt贸rej sk艂ada o艣wiadczenie maj膮tkowe. Obowi膮zek z艂o偶enia infor-
macji dotyczy r贸wnie偶 przypadku zmiany stanowiska przez ma艂偶onka, wst臋pne-
go, zst臋pnego lub rodze艅stwo zatrudnionych w podmiotach, o kt贸rych mowa w
zdaniu pierwszym.
[3. O艣wiadczenia, o kt贸rych mowa w ust. 1, sk艂adane s膮 w ci膮gu 30 dni od dnia
wyboru, powo艂ania lub zatrudnienia, a w przypadku podj臋cia dzia艂alno艣ci go-
spodarczej albo zawarcia umowy, o kt贸rej mowa w ust. 1, w trakcie pe艂nienia
funkcji lub w czasie zatrudnienia - w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przy-
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 16/16
czyny z艂o偶enia o艣wiadczenia. Informacja, o kt贸rej mowa w ust. 2, sk艂adana jest
w terminie 30 dni od dnia zaistnienia przyczyny jej z艂o偶enia.]
Ust. 3 niezgodny z Konstytucj膮 RP ( wyrok TK Dz. U. z 2007 r. Nr 48, poz. 327);
utraci艂 moc z dn. 19.03.2007.
4. Do sk艂adania o艣wiadcze艅, o kt贸rych mowa w ust. 1, stosuje si臋 odpowiednio
przepis art. 24h ust. 3.
5. Do o艣wiadcze艅, o kt贸rych mowa w ust. 1, oraz informacji, o kt贸rej mowa w ust.
2, stosuje si臋 odpowiednio przepisy art. 24h ust. 6 i 8, z tym 偶e nie przesy艂a si臋
Nowe brzmienie ust.
ich w艂a艣ciwemu urz臋dowi skarbowemu i nie podlegaj膮 one analizie przez urz膮d
1 w art. 24k wesz艂o w
skarbowy. 偶ycie z dn. 25.10.2008
r. i ma zastosowanie
6. O艣wiadczenia, o kt贸rych mowa w ust. 1, oraz informacja, o kt贸rej mowa w ust.
do kadencji nast臋pu-
2, podlegaj膮 ujawnieniu na zasadach okre艣lonych w art. 24i, z tym 偶e ujawnie-
j膮cych po kadencji, w
niu nie podlegaj膮 informacje dotycz膮ce adres贸w zamieszkania os贸b je sk艂adaj膮-
czasie kt贸rej wesz艂o
cych oraz os贸b, kt贸rych one dotycz膮. w 偶ycie (Dz.U. z 2008
r. Nr 180, poz. 1111).
Ust. 1, 2 i 6 niezgodne z Konstytucj膮 RP w cz臋艣ci, w jakiej dotycz膮 wst臋pnych,
zst臋pnych oraz rodze艅stwa radnego, w贸jta, zast臋pcy w贸jta, sekretarza gminy,
skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osoby zarz膮dza-
j膮cej i cz艂onka organu zarz膮dzaj膮cego gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osoby wyda-
j膮cej decyzje administracyjne w imieniu w贸jta
- wyrok TK (Dz.U. z 2004 r. Nr 167, poz. 1759); utraci艂y moc we wskazanej
cz臋艣ci z dn. 27.07.2004 r.].
Art. 24k.
[1. Niez艂o偶enie o艣wiadczenia maj膮tkowego w terminie okre艣lonym w art. 24h ust. 4
i 5, o艣wiadcze艅, o kt贸rych mowa w art. 24j ust. 1, lub informacji, o kt贸rej mowa
w art. 24j ust. 2, w terminie okre艣lonym w art. 24j ust. 3 przez:
1) radnego - powoduje utrat臋 diety do czasu z艂o偶enia o艣wiadczenia lub infor-
macji,
2) w贸jta, zast臋pc臋 w贸jta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jed-
nostki organizacyjnej gminy, osob臋 zarz膮dzaj膮c膮 i cz艂onka organu zarz膮-
dzaj膮cego gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osob臋 wydaj膮c膮 decyzje administra-
cyjne w imieniu w贸jta - powoduje utrat臋 ich wynagrodzenia za okres od
dnia, w kt贸rym powinny by膰 z艂o偶one o艣wiadczenie lub informacja, do dnia
z艂o偶enia o艣wiadczenia lub informacji.]
<1. Niez艂o偶enie o艣wiadczenia maj膮tkowego mimo up艂ywu dodatkowego termi-
nu, o kt贸rym mowa w art. 24h ust. 5a przez:
1) radnego lub w贸jta - powoduje wyga艣ni臋cie mandatu w trybie odpo-
wiednio art. 190 ustawy, o kt贸rej mowa w art. 24b ust. 6 lub art. 26
ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpo艣rednim wyborze w贸jta, bur-
mistrza i prezydenta miasta (Dz. U. Nr 113, poz. 984, z p贸zn. zm.2)),
2) zast臋pc臋 w贸jta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jed-
nostki organizacyjnej gminy, osob臋 zarz膮dzaj膮c膮 i cz艂onka organu za-
rz膮dzaj膮cego gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osob臋 wydaj膮c膮 decyzje ad-
ministracyjne w imieniu w贸jta - powoduje utrat臋 ich wynagrodzenia za
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 127, poz. 1089, Nr 214, poz.
1806, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, z 2005 r. Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 218, poz. 1592 oraz z
2007 r. Nr 25, poz. 162 i Nr 48, poz. 327.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 17/17
okres od dnia, w kt贸rym powinno by膰 z艂o偶one o艣wiadczenie do dnia z艂o-
偶enia o艣wiadczenia.>
[2. Je偶eli sekretarz gminy lub skarbnik gminy nie z艂o偶膮 w terminie o艣wiadczenia
maj膮tkowego, o艣wiadcze艅, o kt贸rych mowa w art. 24j ust. 1, lub informacji, o
kt贸rej mowa w art. 24j ust. 2, rada gminy odwo艂uje ich, w drodze uchwa艂y, naj-
p贸zniej po up艂ywie 30 dni od dnia, w kt贸rym up艂yn膮艂 termin do z艂o偶enia o艣wiad-
czenia lub informacji.]
<2. Je偶eli skarbnik gminy nie z艂o偶y w terminie o艣wiadczenia maj膮tkowego,
rada gminy odwo艂uje go, w drodze uchwa艂y, najp贸zniej po up艂ywie 30 dni
od dnia, w kt贸rym up艂yn膮艂 termin do z艂o偶enia o艣wiadczenia.>
[3. Je偶eli zast臋pca w贸jta, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarz膮-
dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮cego gminn膮 osob膮 prawn膮 oraz osoba wy-
daj膮ca decyzje administracyjne w imieniu w贸jta nie z艂o偶膮 w terminie o艣wiadcze-
nia maj膮tkowego, o艣wiadcze艅, o kt贸rych mowa w art. 24j ust. 1, lub informacji,
Nowe brzmienie art.
o kt贸rej mowa w art. 24j ust. 2, w艂a艣ciwy organ odwo艂uje ich albo rozwi膮zuje z
24l wesz艂o w 偶ycie z
nimi umow臋 o prac臋 najp贸zniej po up艂ywie 30 dni od dnia, w kt贸rym up艂yn膮艂
dn. 25.10.2008 r. i ma
termin do z艂o偶enia o艣wiadczenia lub informacji.]
zastosowanie do ka-
<3. Je偶eli sekretarz gminy, zast臋pca w贸jta, kierownik jednostki organizacyj- dencji nast臋puj膮cych
po kadencji, w czasie
nej gminy, osoba zarz膮dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮cego gminn膮
kt贸rej wesz艂o w 偶ycie
osob膮 prawn膮 oraz osoba wydaj膮ca decyzje administracyjne w imieniu w贸j-
(Dz.U. z 2008 r. Nr
ta nie z艂o偶膮 w terminie o艣wiadczenia maj膮tkowego, w艂a艣ciwy organ odwo艂u-
180, poz. 1111).
je ich albo rozwi膮zuje z nimi umow臋 o prac臋 najp贸zniej po up艂ywie 30 dni
od dnia, w kt贸rym up艂yn膮艂 termin do z艂o偶enia o艣wiadczenia.>
4. Odwo艂anie i rozwi膮zanie umowy o prac臋 w trybie okre艣lonym w ust. 2 i 3 jest
r贸wnoznaczne z rozwi膮zaniem umowy o prac臋 bez wypowiedzenia na podstawie
art. 52 偶 1 pkt 1 Kodeksu pracy.
[Art. 24l.
Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o艣wiadczeniu maj膮tkowym, o艣wiadcze-
niach, o kt贸rych mowa w art. 24j ust. 1, albo informacji, o kt贸rej mowa w art. 24j
ust. 2, powoduje odpowiedzialno艣膰 na podstawie art. 233 偶 1 Kodeksu karnego.]
Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w o艣wiadczeniu maj膮tkowym, powo-
duje odpowiedzialno艣膰 na podstawie art. 233 偶 1 Kodeksu karnego.>
Nowe brzmienie ust.
2 i 3 w art. 24k we-
Art. 24m.
sz艂o w 偶ycie z dn.
1.01.2009 r. i ma
1. W贸jt, zast臋pca w贸jta, skarbnik gminy, sekretarz gminy, kierownik jednostki or-
zastosowanie do ka-
ganizacyjnej gminy, osoba zarz膮dzaj膮ca i cz艂onek organu zarz膮dzaj膮cego gmin-
dencji nast臋puj膮cych
n膮 osob膮 prawn膮 oraz osoba wydaj膮ca decyzje administracyjne w imieniu w贸jta
po kadencji, w czasie
w trakcie pe艂nienia funkcji lub trwania zatrudnienia oraz przez okres 3 lat po
kt贸rej wesz艂o w 偶ycie
zako艅czeniu pe艂nienia funkcji lub ustaniu zatrudnienia nie mog膮 przyj膮膰 jakie- (Dz. U. z 2008 r. Nr
223, poz. 1458).
gokolwiek 艣wiadczenia o charakterze maj膮tkowym, nieodp艂atnie lub odp艂atnie
w wysoko艣ci ni偶szej od jego rzeczywistej warto艣ci od podmiotu lub podmiotu
od niego zale偶nego, je偶eli bior膮c udzia艂 w wydaniu rozstrzygni臋cia w sprawach
indywidualnych jego dotycz膮cych, mieli bezpo艣redni wp艂yw na jego tre艣膰.
2. Podmiotem zale偶nym w rozumieniu ust. 1 jest podmiot, w kt贸rym:
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 18/18
1) przedsi臋biorca posiada bezpo艣rednio lub po艣rednio wi臋kszo艣膰 g艂os贸w w je-
go organach, tak偶e na podstawie porozumie艅 z innymi wsp贸lnikami i akcjo-
nariuszami,
2) przedsi臋biorca jest uprawniony do powo艂ywania albo odwo艂ywania wi臋k-
szo艣ci cz艂onk贸w organ贸w zarz膮dzaj膮cych podmiotu zale偶nego,
3) wi臋cej ni偶 po艂owa cz艂onk贸w zarz膮du przedsi臋biorcy jest jednocze艣nie
cz艂onkami zarz膮du albo osobami pe艂ni膮cymi funkcje kierownicze w pod-
miocie pozostaj膮cym z przedsi臋biorc膮 w stosunku zale偶no艣ci.
3. Zakaz, o kt贸rym mowa w ust. 1, nie dotyczy nabycia przedmiotu lub us艂ugi do-
st臋pnych w ramach publicznej oferty, a tak偶e nie dotyczy przedmiot贸w zwycza-
jowo wykorzystywanych w celach reklamowych i promocyjnych oraz nagr贸d
przyznawanych w konkursach na dzia艂alno艣膰 artystyczn膮.
Art. 25.
1. W zwi膮zku z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony prawnej prze-
widzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
2. Rozwi膮zanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy,
kt贸rej jest cz艂onkiem. Rada gminy odm贸wi zgody na rozwi膮zanie stosunku pra-
cy z radnym, je偶eli podstaw膮 rozwi膮zania tego stosunku s膮 zdarzenia zwi膮zane z
wykonywaniem przez radnego mandatu.
3. Pracodawca obowi膮zany jest zwolni膰 radnego od pracy zawodowej w celu
umo偶liwienia mu brania udzia艂u w pracach organ贸w gminy.
4. Na zasadach ustalonych przez rad臋 gminy radnemu przys艂uguj膮 diety oraz zwrot
koszt贸w podr贸偶y s艂u偶bowych.
5. (skre艣lony).
6. Wysoko艣膰 diet przys艂uguj膮cych radnemu nie mo偶e przekroczy膰 w ci膮gu miesi膮-
ca 艂膮cznie p贸艂torakrotno艣ci kwoty bazowej okre艣lonej w ustawie bud偶etowej dla
os贸b zajmuj膮cych kierownicze stanowiska pa艅stwowe na podstawie przepis贸w
ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kszta艂towaniu wynagrodze艅 w pa艅stwowej
sferze bud偶etowej oraz o zmianie niekt贸rych ustaw (Dz.U. Nr 110, poz. 1255, z
2000 r. Nr 19, poz. 239 i z 2001 r. Nr 85, poz. 924 i Nr 100, poz. 1080).
7. Rada Ministr贸w okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia, maksymaln膮 wysoko艣膰 diet
przys艂uguj膮cych radnemu w ci膮gu miesi膮ca, uwzgl臋dniaj膮c liczb臋 mieszka艅c贸w
gminy, przy czym kwota wymieniona w ust. 6 oznacza maksymaln膮 wysoko艣膰
diet w gminach o najwi臋kszej liczbie mieszka艅c贸w.
8. Rada gminy przy ustalaniu wysoko艣ci diet radnych bierze pod uwag臋 funkcje
pe艂nione przez radnego.
9. (skre艣lony).
10. Minister w艂a艣ciwy do spraw administracji publicznej okre艣li, w drodze rozpo-
rz膮dzenia, spos贸b ustalania nale偶no艣ci z tytu艂u zwrotu koszt贸w podr贸偶y s艂u偶bo-
wych radnych, uwzgl臋dniaj膮c celowo艣膰 zwrotu rzeczywi艣cie poniesionych wy-
datk贸w zwi膮zanych z wykonywaniem mandatu oraz u艂atwienie dokonywania
rozlicze艅.
Art. 25a.
Radny nie mo偶e bra膰 udzia艂u w g艂osowaniu w radzie ani w komisji, je偶eli dotyczy
ono jego interesu prawnego.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 19/19
Art. 25b.
Mandatu radnego gminy nie mo偶na 艂膮czy膰 z:
1) mandatem pos艂a lub senatora,
2) wykonywaniem funkcji wojewody lub wicewojewody,
3) cz艂onkostwem w organie innej jednostki samorz膮du terytorialnego.
Art. 26.
1. Organem wykonawczym gminy jest w贸jt.
2. Kadencja w贸jta rozpoczyna si臋 w dniu rozpocz臋cia kadencji rady gminy lub wy-
boru go przez rad臋 gminy i up艂ywa z dniem up艂ywu kadencji rady gminy.
2a. W贸jtem (burmistrzem, prezydentem miasta) nie mo偶e by膰 osoba, kt贸ra nie jest
obywatelem polskim.
3. Burmistrz jest organem wykonawczym w gminie, w kt贸rej siedziba w艂adz znaj-
duje si臋 w mie艣cie po艂o偶onym na terytorium tej gminy
4. W miastach powy偶ej 100.000 mieszka艅c贸w organem wykonawczym jest prezy-
dent miasta. Dotyczy to r贸wnie偶 miast, w kt贸rych do dnia wej艣cia w 偶ycie ni-
niejszej ustawy prezydent miasta by艂 organem wykonawczo-zarz膮dzaj膮cym.
5. (skre艣lony).
Art. 26a.
1. W贸jt, w drodze zarz膮dzenia, powo艂uje oraz odwo艂uje swojego zast臋pc臋 lub za-
st臋pc贸w i okre艣la ich liczb臋.
2. Liczba zast臋pc贸w w贸jta nie mo偶e by膰 wi臋ksza ni偶:
Dodany ust. 3 w art.
1) jeden w gminach do 20 000 mieszka艅c贸w,
26a wszed艂 w 偶ycie z
2) dw贸ch w gminach do 100 000 mieszka艅c贸w,
dn. 1.09.2006 r. i ma
zastosowanie do ka-
3) trzech w gminach do 200 000 mieszka艅c贸w,
dencji nast臋puj膮cych
4) czterech w gminach powy偶ej 200 000 mieszka艅c贸w.
po kadencji, w czasie
kt贸rej weszed艂 w
3. W przypadku gdy okre艣lona przez w贸jta liczba jego zast臋pc贸w jest wi臋ksza ni偶
偶ycie (Dz. U. 2005 r.
jeden, w zarz膮dzeniu, o kt贸rym mowa w ust. 1, w贸jt wskazuje imiennie pierw-
Nr 175, poz. 1457, z
szego i kolejnych zast臋pc贸w.
2006 r. Nr 146, poz.
1055).
Art. 27.
Funkcji w贸jta oraz jego zast臋pcy nie mo偶na 艂膮czy膰 z:
1) funkcj膮 w贸jta lub jego zast臋pcy w innej gminie,
2) cz艂onkostwem w organach jednostek samorz膮du terytorialnego, w tym w
gminie, w kt贸rej jest w贸jtem lub zast臋pc膮 w贸jta,
3) zatrudnieniem w administracji rz膮dowej,
4) mandatem pos艂a lub senatora.
Art. 28.
Do w贸jta i jego zast臋pc贸w stosuje si臋 odpowiednio przepis art. 24e ust. 1.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 20/20
Art. 28a.
1. Uchwa艂a rady gminy w sprawie nieudzielenia w贸jtowi absolutorium, podj臋ta po
up艂ywie 9 miesi臋cy od dnia wyboru w贸jta i nie p贸zniej ni偶 na 9 miesi臋cy przed
zako艅czeniem kadencji, jest r贸wnoznaczna z podj臋ciem inicjatywy przeprowa-
dzenia referendum w sprawie odwo艂ania w贸jta. Przed podj臋ciem uchwa艂y w
sprawie udzielenia w贸jtowi absolutorium rada gminy zapoznaje si臋 z wnioskiem
i opini膮, o kt贸rych mowa w art. 18a ust. 3.
2. Uchwa艂臋 w sprawie absolutorium rada gminy podejmuje bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo-
艣ci膮 g艂os贸w ustawowego sk艂adu rady gminy.
3. Rada gminy mo偶e podj膮膰 uchwa艂臋 o przeprowadzeniu referendum w sprawie
odwo艂ania w贸jta z przyczyny okre艣lonej w ust. 1 na sesji zwo艂anej nie wcze艣niej
ni偶 po up艂ywie 14 dni od dnia podj臋cia uchwa艂y w sprawie nieudzielenia w贸jto-
wi absolutorium.
4. Przed podj臋ciem uchwa艂y, o kt贸rej mowa w ust. 3, rada gminy zapoznaje si臋 z
opini膮 regionalnej izby obrachunkowej w sprawie uchwa艂y rady gminy o nie-
udzieleniu w贸jtowi absolutorium oraz wys艂uchuje wyja艣nie艅 w贸jta.
5. Uchwa艂臋, o kt贸rej mowa w ust. 3, rada gminy podejmuje bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo-
艣ci膮 g艂os贸w ustawowego sk艂adu rady, w g艂osowaniu imiennym.
Art. 28b.
1. Rada gminy, po up艂ywie 9 miesi臋cy od dnia wyboru w贸jta i nie p贸zniej
ni偶 na 9 miesi臋cy przed zako艅czeniem kadencji, mo偶e podj膮膰 uchwa艂臋 o prze-
prowadzeniu referendum w sprawie odwo艂ania w贸jta z przyczyny innej ni偶 nie-
udzielenie w贸jtowi absolutorium jedynie na wniosek co najmniej 1/4 ustawowe-
go sk艂adu rady.
2. Wniosek, o kt贸rym mowa w ust. 1, wymaga formy pisemnej i uzasadnienia
przyczyny odwo艂ania oraz podlega zaopiniowaniu przez komisj臋 rewizyjn膮.
3. Rada gminy mo偶e podj膮膰 uchwa艂臋 o przeprowadzeniu referendum w sprawie
odwo艂ania w贸jta na sesji zwo艂anej nie wcze艣niej ni偶 po up艂ywie 14 dni od dnia
z艂o偶enia wniosku, o kt贸rym mowa w ust. 1.
4. Uchwa艂臋, o kt贸rej mowa w ust. 3, rada gminy podejmuje wi臋kszo艣ci膮 co naj-
mniej 3/5 g艂os贸w ustawowego sk艂adu rady, w g艂osowaniu imiennym.
Art. 28c.
Je偶eli zg艂oszony w trybie art. 28b wniosek o podj臋cie uchwa艂y o przeprowadzeniu
referendum w sprawie odwo艂ania w贸jta nie uzyska艂 wymaganej wi臋kszo艣ci g艂os贸w,
kolejny wniosek mo偶e by膰 zg艂oszony w tym trybie nie wcze艣niej ni偶 po up艂ywie 12
miesi臋cy od poprzedniego g艂osowania.
Art. 28d.
1. W przypadku wyga艣ni臋cia mandatu w贸jta przed up艂ywem kadencji, przeprowa-
dza si臋 wybory przedterminowe na zasadach okre艣lonych w ustawie o bezpo-
艣rednim wyborze w贸jta, burmistrza i prezydenta miasta oraz w ustawie - Ordy-
nacja wyborcza do rad gmin, rad powiat贸w i sejmik贸w wojew贸dztw.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 21/21
2. Wybor贸w nie przeprowadza si臋, je偶eli data wybor贸w przedterminowych mia艂a-
by przypa艣膰 w okresie 6 miesi臋cy przed zako艅czeniem kadencji w贸jta. Wybo-
r贸w przedterminowych nie przeprowadza si臋 tak偶e wtedy, je偶eli data wybor贸w
mia艂aby przypa艣膰 w okresie d艂u偶szym ni偶 6 a kr贸tszym ni偶 12 miesi臋cy przed
zako艅czeniem kadencji w贸jta i rada w terminie 30 dni od dnia podj臋cia uchwa艂y
stwierdzaj膮cej wyga艣ni臋cie mandatu w贸jta podejmie uchwa艂臋 o nieprzeprowa-
dzaniu wybor贸w.
Art. 28e.
Wyga艣ni臋cie mandatu w贸jta przed up艂ywem kadencji jest r贸wnoznaczne z odwo艂a-
niem jego zast臋pcy lub zast臋pc贸w.
Art. 28f.
W przypadku wyga艣ni臋cia mandatu w贸jta przed up艂ywem kadencji jego funkcj臋, do
czasu obj臋cia obowi膮zk贸w przez nowo wybranego w贸jta, pe艂ni osoba wyznaczona
przez Prezesa Rady Ministr贸w.
Art. 28g.
1. W przypadku przemijaj膮cej przeszkody w wykonywaniu zada艅 i kompetencji
w贸jta spowodowanej jedn膮 z nast臋puj膮cych okoliczno艣ci:
1) tymczasowym aresztowaniem,
2) odbywaniem kary pozbawienia wolno艣ci wymierzonej za przest臋pstwo nie-
umy艣lne,
Dodane art. 28g i 28h
wesz艂y w 偶ycie z dn.
3) odbywaniem kary aresztu,
1.09.2006 r. i maj膮
4) niezdolno艣ci膮 do pracy z powodu choroby trwaj膮cej powy偶ej 30 dni
zastosowanie do ka-
dencji nast臋puj膮cych
- jego zadania i kompetencje przejmuje zast臋pca, a w gminach, w kt贸rych powo-
po kadencji, w czasie
艂ano wi臋cej ni偶 jednego zast臋pc臋 pierwszy zast臋pca.
kt贸rej wesz艂y w 偶ycie
2. Je偶eli nie powo艂ano zast臋pcy albo pierwszego zast臋pcy w trybie okre艣lonym w (Dz. U. 2005 r. Nr
175, poz. 1457, z 2006
art. 26a, to w przypadku przemijaj膮cej przeszkody w wykonywaniu zada艅 i
r. Nr 146, poz. 1055).
kompetencji w贸jta spowodowanej przez jedn膮 z okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa
w ust. 1, zadania i kompetencje w贸jta przejmuje osoba, o kt贸rej mowa w art.
28h.
3. W przypadku przemijaj膮cej przeszkody w wykonywaniu zada艅 i kompetencji
przez zast臋pc臋 albo pierwszego zast臋pc臋, spowodowanej przez jedn膮 z okolicz-
no艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1, zadania i kompetencje w贸jta przejmuje osoba, o
kt贸rej mowa w art. 28h.
4. Potwierdzeniem zaistnienia okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1, s膮 odpo-
wiednio:
1) zawiadomienie pracodawcy, o kt贸rym mowa w art. 261 偶 3 Kodeksu post臋-
powania karnego w przypadku okoliczno艣ci, o kt贸rej mowa w ust. 1 pkt 1;
2) wezwanie s膮du do odbycia kary pozbawienia wolno艣ci albo aresztu w
przypadku okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 2 i 3;
3) za艣wiadczenie lekarskie, o kt贸rym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999
r. o 艣wiadczeniach pieni臋偶nych z ubezpieczenia spo艂ecznego w razie choro-
by i macierzy艅stwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267) - w przypadku oko-
liczno艣ci, o kt贸rej mowa w ust. 1 pkt 4.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 22/22
5. Wezwania, o kt贸rych mowa w ust. 4 pkt 2, s膮d przesy艂a przewodnicz膮cemu ra-
dy.
6. Zast臋pca, pierwszy zast臋pca albo osoba, o kt贸rej mowa w art. 28h, wykonuje
zadania i kompetencje w贸jta:
1) od dnia zatrzymania do dnia zwolnienia w przypadku okoliczno艣ci, o kt贸-
rej mowa w ust. 1 pkt 1,
2) od dnia wskazanego w wezwaniu do stawienia si臋 w zak艂adzie karnym do
dnia zwolnienia w przypadku okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1 pkt 2
i 3,
3) w okresie wskazanym w za艣wiadczeniu lekarskim w przypadku okolicz-
no艣ci, o kt贸rej mowa w ust. 1 pkt 4
- jednak nie d艂u偶ej ni偶 do dnia wyga艣ni臋cia mandatu w贸jta.
7. W terminie 48 godzin od powzi臋cia wiadomo艣ci o zaistnieniu jednej z okolicz-
no艣ci, o kt贸rych mowa w ust. 1, przewodnicz膮cy rady pisemnie informuje wo-
jewod臋 o zaistnieniu takiej okoliczno艣ci i:
1) przej臋ciu zada艅 i kompetencji w贸jta przez zast臋pc臋 albo pierwszego zast臋p-
c臋, albo
2) konieczno艣ci wyznaczenia osoby, o kt贸rej mowa w art. 28h - w zwi膮zku z
przepisem ust. 2, albo
3) konieczno艣ci wyznaczenia osoby, o kt贸rej mowa w art. 28 h - w zwi膮zku z
przepisem ust. 3.
Art. 28h.
W przypadkach, o kt贸rych mowa w art. 28g ust. 2 i 3, Prezes Rady Ministr贸w, na
wniosek wojewody przekazany niezw艂ocznie za po艣rednictwem ministra w艂a艣ciwego
do spraw administracji publicznej, wyznacza osob臋, kt贸ra przejmie wykonywanie
zada艅 i kompetencji w贸jta.
Art. 29.
1. Po up艂ywie kadencji w贸jta pe艂ni on swoj膮 funkcj臋 do czasu obj臋cia obowi膮zk贸w
przez nowo wybranego w贸jta.
2. Po up艂ywie kadencji w贸jta, zast臋pca w贸jta pe艂ni swoje obowi膮zki do czasu obj臋-
cia obowi膮zk贸w przez nowo powo艂anego zast臋pc臋 w贸jta.
Art. 29a.
1. Obj臋cie obowi膮zk贸w przez w贸jta nast臋puje z chwil膮 z艂o偶enia wobec rady gminy
艣lubowania o nast臋puj膮cej tre艣ci:
Obejmuj膮c urz膮d w贸jta (burmistrza, prezydenta) gminy (miasta), uroczy-
艣cie 艣lubuj臋, 偶e dochowam wierno艣ci prawu, a powierzony mi urz膮d spra-
wowa膰 b臋d臋 tylko dla dobra publicznego i pomy艣lno艣ci mieszka艅c贸w gmi-
ny (miasta). 艢lubowanie mo偶e by膰 z艂o偶one z dodaniem zdania: Tak mi
dopom贸偶 B贸g. .
2. W celu z艂o偶enia przez w贸jta 艣lubowania przewodnicz膮cy rady zwo艂uje sesj臋 ra-
dy na dzie艅 przypadaj膮cy w ci膮gu 7 dni od dnia og艂oszenia wynik贸w wybor贸w
w贸jta. Przepisy art. 20 ust. 2a i 2b stosuje si臋 odpowiednio.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 23/23
Art. 30.
1. W贸jt wykonuje uchwa艂y rady gminy i zadania gminy okre艣lone przepisami pra-
wa.
2. Do zada艅 w贸jta nale偶y w szczeg贸lno艣ci:
1) przygotowywanie projekt贸w uchwa艂 rady gminy,
2) okre艣lanie sposobu wykonywania uchwa艂,
3) gospodarowanie mieniem komunalnym,
4) wykonywanie bud偶etu,
5) zatrudnianie i zwalnianie kierownik贸w gminnych jednostek organizacyjnych.
6) (skre艣lony).
3. W realizacji zada艅 w艂asnych gminy w贸jt podlega wy艂膮cznie radzie gminy.
Art. 31.
W贸jt kieruje bie偶膮cymi sprawami gminy oraz reprezentuje j膮 na zewn膮trz.
Art. 31a.
W贸jt opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzi膮 oraz og艂asza i odwo艂uje
pogotowie i alarm przeciwpowodziowy.
Art. 31b.
1. Je偶eli w inny spos贸b nie mo偶na usun膮膰 bezpo艣redniego niebezpiecze艅stwa dla
偶ycia ludzi lub dla mienia, w贸jt mo偶e zarz膮dzi膰 ewakuacj臋 z obszar贸w bezpo-
艣rednio zagro偶onych.
2. W przypadku wprowadzenia stanu kl臋ski 偶ywio艂owej w贸jt dzia艂a na zasadach
okre艣lonych w odr臋bnych przepisach.
Art. 32. (skre艣lony).
Art. 33.
1. W贸jt wykonuje zadania przy pomocy urz臋du gminy.
2. Organizacj臋 i zasady funkcjonowania urz臋du gminy okre艣la regulamin organiza-
cyjny, nadany przez w贸jta w drodze zarz膮dzenia.
3. Kierownikiem urz臋du jest w贸jt.
4. W贸jt mo偶e powierzy膰 prowadzenie okre艣lonych spraw gminy w swoim imieniu
zast臋pcy w贸jta lub sekretarzowi gminy.
5. Kierownik urz臋du wykonuje uprawnienia zwierzchnika s艂u偶bowego w stosunku
do pracownik贸w urz臋du oraz kierownik贸w gminnych jednostek organizacyj-
nych.
6. Status prawny pracownik贸w samorz膮dowych okre艣la odr臋bna ustawa.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 24/24
Art. 34. (skre艣lony).
Art. 35.
1. Organizacj臋 i zakres dzia艂ania jednostki pomocniczej okre艣la rada gminy odr臋b-
nym statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszka艅cami.
2. Statut mo偶e przewidywa膰 powo艂anie jednostki ni偶szego rz臋du w ramach jed-
nostki pomocniczej.
3. Statut jednostki pomocniczej okre艣la w szczeg贸lno艣ci:
1) nazw臋 i obszar jednostki pomocniczej,
2) zasady i tryb wybor贸w organ贸w jednostki pomocniczej,
3) organizacj臋 i zadania organ贸w jednostki pomocniczej,
4) zakres zada艅 przekazywanych jednostce przez gmin臋 oraz spos贸b ich reali-
zacji,
5) zakres i formy kontroli oraz nadzoru organ贸w gminy nad dzia艂alno艣ci膮 or-
gan贸w jednostki pomocniczej.
Art. 36.
1. Organem uchwa艂odawczym w so艂ectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym
- so艂tys. Dzia艂alno艣膰 so艂tysa wspomaga rada so艂ecka.
2. So艂tys oraz cz艂onkowie rady so艂eckiej wybierani s膮 w g艂osowaniu tajnym, bez-
po艣rednim, spo艣r贸d nieograniczonej liczby kandydat贸w, przez sta艂ych miesz-
ka艅c贸w so艂ectwa uprawnionych do g艂osowania.
3. So艂tys korzysta z ochrony prawnej przys艂uguj膮cej funkcjonariuszom publicznym.
Art. 37.
1. Organem uchwa艂odawczym w dzielnicy (osiedlu) jest rada o liczbie cz艂onk贸w
ustalonej wed艂ug art. 17, nie wi臋cej jednak ni偶 21.
2. Organem wykonawczym w dzielnicy (osiedlu) jest zarz膮d. Na czele zarz膮du stoi
przewodnicz膮cy.
3. Przewodnicz膮cy zarz膮du korzysta z ochrony prawnej przys艂uguj膮cej funkcjona-
riuszom publicznym.
4. Statut osiedla mo偶e ustali膰, 偶e w osiedlu organem uchwa艂odawczym jest og贸lne
zebranie mieszka艅c贸w. Og贸lne zebranie wybiera zarz膮d osiedla; art. 36 ust. 2
stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 37a.
Przewodnicz膮cy organu wykonawczego jednostki pomocniczej mo偶e uczestniczy膰 w
pracach rady gminy na zasadach okre艣lonych w statucie gminy, bez prawa udzia艂u w
g艂osowaniu. Przewodnicz膮cy rady gminy jest ka偶dorazowo zobowi膮zany do zawia-
damiania, na takich samych zasadach jak radnych, przewodnicz膮cego organu wyko-
nawczego jednostki pomocniczej o sesji rady gminy.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 25/25
Art. 37b.
1. Rada gminy mo偶e ustanowi膰 zasady, na jakich przewodnicz膮cemu organu wyko-
nawczego jednostki pomocniczej b臋dzie przys艂ugiwa艂a dieta oraz zwrot koszt贸w
podr贸偶y s艂u偶bowej.
2. Rada gminy mo偶e ustanowi膰 zasady, na jakich cz艂onkom organu wykonawczego
jednostki pomocniczej oraz cz艂onkom rady dzielnicy (osiedla), rady so艂eckiej,
b臋dzie przys艂ugiwa艂a dieta lub zwrot koszt贸w podr贸偶y s艂u偶bowej.
Art. 38.
Odr臋bno艣ci ustroju gmin, kt贸re wykonuj膮 zadania o szczeg贸lnym charakterze, okre-
艣laj膮 w艂a艣ciwe ustawy. Dotyczy to w szczeg贸lno艣ci gmin uzdrowiskowych.
Art. 39.
1. Decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje
w贸jt, o ile przepisy szczeg贸lne nie stanowi膮 inaczej.
2. W贸jt mo偶e upowa偶ni膰 swoich zast臋pc贸w lub innych pracownik贸w urz臋du gminy
do wydawania decyzji administracyjnych, o kt贸rych mowa w ust. 1, w imieniu
w贸jta.
3. (skre艣lony).
4. Do za艂atwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej rada
gminy mo偶e upowa偶ni膰 r贸wnie偶 organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz
organy jednostek i podmiot贸w, o kt贸rych mowa w art. 9 ust. 1.
5. Od decyzji wydanej przez w贸jta lub organ, o kt贸rym mowa w ust. 4, s艂u偶y od-
wo艂anie do samorz膮dowego kolegium odwo艂awczego, chyba 偶e przepis szcze-
g贸lny stanowi inaczej.
Art. 39a.
Prezes Rady Ministr贸w, w drodze rozporz膮dzenia, ustala instrukcj臋 kancelaryjn膮 dla
organ贸w gmin i zwi膮zk贸w mi臋dzygminnych.
Rozdzia艂 4
Akty prawa miejscowego stanowionego przez gmin臋
Art. 40.
1. Na podstawie upowa偶nie艅 ustawowych gminie przys艂uguje prawo stanowienia
akt贸w prawa miejscowego obowi膮zuj膮cych na obszarze gminy.
2. Na podstawie niniejszej ustawy organy gminy mog膮 wydawa膰 akty prawa miej-
scowego w zakresie:
1) wewn臋trznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych,
2) organizacji urz臋d贸w i instytucji gminnych,
3) zasad zarz膮du mieniem gminy,
4) zasad i trybu korzystania z gminnych obiekt贸w i urz膮dze艅 u偶yteczno艣ci pu-
blicznej.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 26/26
3. W zakresie nie uregulowanym w odr臋bnych ustawach lub innych przepisach po-
wszechnie obowi膮zuj膮cych rada gminy mo偶e wydawa膰 przepisy porz膮dkowe,
je偶eli jest to niezb臋dne dla ochrony 偶ycia lub zdrowia obywateli oraz dla zapew-
nienia porz膮dku, spokoju i bezpiecze艅stwa publicznego.
4. Przepisy porz膮dkowe, o kt贸rych mowa w ust. 3, mog膮 przewidywa膰 za ich naru-
szenie kar臋 grzywny wymierzan膮 w trybie i na zasadach okre艣lonych w prawie o
wykroczeniach.
Art. 41.
1. Akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwa艂y.
2. W przypadku niecierpi膮cym zw艂oki przepisy porz膮dkowe mo偶e wyda膰 w贸jt, w
formie zarz膮dzenia.
3. Zarz膮dzenie, o kt贸rym mowa w ust. 2, podlega zatwierdzeniu na najbli偶szej sesji
rady gminy. Traci ono moc w razie odmowy zatwierdzenia b膮dz nieprzedsta-
wienia do zatwierdzenia na najbli偶szej sesji rady.
4. W razie nieprzedstawienia do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia zarz膮-
dzenia rada gminy okre艣la termin utraty jego mocy obowi膮zuj膮cej.
5. W贸jt przesy艂a przepisy porz膮dkowe do wiadomo艣ci w贸jtom s膮siednich gmin i
staro艣cie powiatu, w kt贸rym le偶y gmina, nast臋pnego dnia po ich ustanowieniu.
Art. 42.
Zasady i tryb og艂aszania akt贸w prawa miejscowego okre艣la ustawa z dnia 20 lipca
2000 r. o og艂aszaniu akt贸w normatywnych i niekt贸rych innych akt贸w prawnych
(Dz.U. Nr 62, poz. 718 i z 2001 r. Nr 46, poz. 499).
Rozdzia艂 5
Mienie komunalne
Art. 43.
Mieniem komunalnym jest w艂asno艣膰 i inne prawa maj膮tkowe nale偶膮ce do poszcze-
g贸lnych gmin i ich zwi膮zk贸w oraz mienie innych gminnych os贸b prawnych, w tym
przedsi臋biorstw.
Art. 44.
Nabycie mienia komunalnego nast臋puje:
1) na podstawie ustawy - Przepisy wprowadzaj膮ce ustaw臋 o samorz膮dzie tery-
torialnym,
2) przez przekazanie gminie mienia w zwi膮zku z utworzeniem lub zmian膮 gra-
nic gminy w trybie, o kt贸rym mowa w art. 4; przekazanie mienia nast臋puje
w drodze porozumienia zainteresowanych gmin, a w razie braku porozu-
mienia - decyzj膮 Prezesa Rady Ministr贸w, podj臋t膮 na wniosek ministra w艂a-
艣ciwego do spraw administracji publicznej,
3) w wyniku przekazania przez administracj臋 rz膮dow膮 na zasadach okre艣lo-
nych przez Rad臋 Ministr贸w w drodze rozporz膮dzenia,
4) w wyniku w艂asnej dzia艂alno艣ci gospodarczej,
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 27/27
5) przez inne czynno艣ci prawne,
6) w innych przypadkach okre艣lonych odr臋bnymi przepisami.
Art. 45.
1. Podmioty mienia komunalnego samodzielnie decyduj膮 o przeznaczeniu i sposo-
bie wykorzystania sk艂adnik贸w maj膮tkowych, przy zachowaniu wymog贸w za-
wartych w odr臋bnych przepisach prawa.
2. (skre艣lony).
Art. 46.
1. O艣wiadczenie woli w imieniu gminy w zakresie zarz膮du mieniem sk艂ada jedno-
osobowo w贸jt albo dzia艂aj膮cy na podstawie jego upowa偶nienia zast臋pca w贸jta
samodzielnie albo wraz z inn膮 upowa偶nion膮 przez w贸jta osob膮.
2. (skre艣lony).
3. Je偶eli czynno艣膰 prawna mo偶e spowodowa膰 powstanie zobowi膮za艅 pieni臋偶nych,
do jej skuteczno艣ci potrzebna jest kontrasygnata skarbnika gminy (g艂贸wnego
ksi臋gowego bud偶etu) lub osoby przez niego upowa偶nionej.
4. Skarbnik gminy (g艂贸wny ksi臋gowy bud偶etu), kt贸ry odm贸wi艂 kontrasygnaty, do-
kona jej jednak na pisemne polecenie zwierzchnika, powiadamiaj膮c o tym rad臋
gminy oraz regionaln膮 izb臋 obrachunkow膮.
Art. 47.
1. Kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nie posiadaj膮cych osobowo艣ci
prawnej dzia艂aj膮 jednoosobowo na podstawie pe艂nomocnictwa udzielonego
przez w贸jta.
2. (skre艣lony).
Art. 48.
1. Jednostka pomocnicza zarz膮dza i korzysta z mienia komunalnego oraz rozporz膮-
dza dochodami z tego zr贸d艂a w zakresie okre艣lonym w statucie. Statut ustala
r贸wnie偶 zakres czynno艣ci dokonywanych samodzielnie przez jednostk臋 pomoc-
nicz膮 w zakresie przys艂uguj膮cego jej mienia.
1a. Przepis ust. 1 stosuje si臋 odpowiednio do jednostki ni偶szego rz臋du, o kt贸rej mo-
wa w art. 35 ust. 2.
2. Rada gminy nie mo偶e uszczupli膰 dotychczasowych praw so艂ectw do korzystania
z mienia bez zgody zebrania wiejskiego.
3. Wszystkie przys艂uguj膮ce dotychczas mieszka艅com wsi prawa w艂asno艣ci, u偶yt-
kowania lub inne prawa rzeczowe i maj膮tkowe, zwane dalej mieniem gminnym,
pozostaj膮 nienaruszone.
4. Do mienia gminnego maj膮 zastosowanie, z zastrze偶eniem ust. 3, przepisy doty-
cz膮ce mienia komunalnego.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 28/28
Art. 49.
1. Gmina nie ponosi odpowiedzialno艣ci za zobowi膮zania innych gminnych os贸b
prawnych, a te nie ponosz膮 odpowiedzialno艣ci za zobowi膮zania gminy.
2. W przypadku zniesienia lub podzia艂u gminy odpowiedzialno艣膰 za jej zobowi膮za-
nia ponosz膮 solidarnie gminy, kt贸re przej臋艂y jej mienie.
Art. 50.
Obowi膮zkiem os贸b uczestnicz膮cych w zarz膮dzaniu mieniem komunalnym jest za-
chowanie szczeg贸lnej staranno艣ci przy wykonywaniu zarz膮du zgodnie z przeznacze-
niem tego mienia i jego ochrona.
Rozdzia艂 6
Gminna gospodarka finansowa
Art. 51.
[1. Gmina samodzielnie prowadzi gospodark臋 finansow膮 na podstawie bud偶etu
gminy, zwanego dalej bud偶etem.]
<1. Gmina samodzielnie prowadzi gospodark臋 finansow膮 na podstawie uchwa-
艂y bud偶etowej gminy.>
[2. Bud偶et jest uchwalany na rok kalendarzowy.]
3. Statut gminy okre艣la uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospo-
darki finansowej w ramach bud偶etu gminy.
Nowe brzmienie ust.
1 w art. 51 wchodzi w
偶ycie z dn. 1.01.2010
[Art. 52.
r. (Dz. U. z 2009 r. Nr
1. Projekt bud偶etu przygotowuje w贸jt.
157, poz. 1241).
1a. Bez zgody w贸jta rada gminy nie mo偶e wprowadzi膰 w projekcie bud偶etu gminy
zmian powoduj膮cych zwi臋kszenie wydatk贸w nieznajduj膮cych pokrycia w plano-
wanych dochodach lub zwi臋kszenie planowanych dochod贸w bez jednoczesnego
ustanowienia zr贸de艂 tych dochod贸w.
Uchyla si臋 art. 52 i 53
wchodzi w 偶ycie dn.
2. Projekt bud偶etu wraz z informacj膮 o stanie mienia komunalnego i obja艣nieniami
1.01.2010 r. (Dz. U. z
w贸jt przedk艂ada radzie gminy najp贸zniej do 15 listopada roku poprzedzaj膮cego
2009 r. Nr 157, poz.
rok bud偶etowy i przesy艂a projekt regionalnej izbie obrachunkowej, celem zaopi-
1241).
niowania.
3. Bud偶et jest uchwalany do ko艅ca roku poprzedzaj膮cego rok bud偶etowy.
Art. 53.
1. Procedur臋 uchwalania bud偶etu oraz rodzaje i szczeg贸艂owo艣膰 materia艂贸w infor-
macyjnych towarzysz膮cych projektowi okre艣la rada gminy.
2. Do czasu uchwalenia bud偶etu przez rad臋 gminy, jednak nie p贸zniej ni偶 do 31
marca roku bud偶etowego, podstaw膮 gospodarki bud偶etowej jest projekt bud偶etu
przed艂o偶ony radzie gminy.
3. W przypadku nieuchwalenia bud偶etu w terminie, o kt贸rym mowa w ust. 2, regio-
nalna izba obrachunkowa ustala bud偶et gminy w zakresie obowi膮zkowych zada艅
w艂asnych oraz zada艅 zleconych w terminie do ko艅ca kwietnia roku bud偶etowego.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 29/29
Do dnia ustalenia bud偶etu przez regionaln膮 izb臋 obrachunkow膮 podstaw膮 go-
spodarki bud偶etowej jest projekt bud偶etu, o kt贸rym mowa w ust. 2.]
[Art. 54.
Art. 57 uchyla si臋 z
1. Dochodami gminy s膮: dn. 1.01.2010 r. (Dz.
U. z 2009 r. Nr 157,
1) podatki, op艂aty i inne wp艂ywy okre艣lone w odr臋bnych ustawach jako docho-
poz. 1241).
dy gminy,
2) dochody z maj膮tku gminy,
3) subwencja og贸lna z bud偶etu pa艅stwa.
Nowe brzmienie ust.
2. Dochodami gminy mog膮 by膰:
1 w art. 58 wchodzi w
1) (skre艣lony),
偶ycie z dn. 1.01.2010
r. (Dz. U. z 2009 r. Nr
2) dotacje celowe na realizacj臋 zada艅 zleconych oraz na dofinansowanie zada艅
157, poz. 1241).
w艂asnych,
Nowe brzmienie art.
54 wchodzi w 偶ycie z
3) wp艂ywy z samoopodatkowania mieszka艅c贸w,
dn. 1.01.2010 r. (Dz.
4) (skre艣lony),
U. z 2009 r. Nr 157,
poz. 1241).
5) spadki, zapisy i darowizny,
6) inne dochody.]
Art. 55 uchyla si臋 z
1. Dochody gminy s膮 okre艣lone w odr臋bnych ustawach.
dn. 1.01.2010 r. (Dz.
U. z 2009 r. Nr 157,
2. Dochodami gminy mog膮 by膰 tak偶e wp艂ywy z samoopodatkowania miesz-
poz. 1241).
ka艅c贸w.>
[Art. 55.
1. Subwencje og贸lne s膮 ustalane dla gmin wed艂ug zobiektywizowanych kryteri贸w,
kt贸re okre艣la odr臋bna ustawa.
2. Minister Finans贸w ustala, zgodnie z ust. 1, wysoko艣膰 i rozdziela subwencje og贸l-
ne na rzecz ka偶dej gminy bezpo艣rednio z bud偶etu pa艅stwa.]
Art. 56. (skre艣lony).
[Art. 57.
W uchwale bud偶etowej okre艣la si臋 zr贸d艂a pokrycia niedoboru bud偶etu, je偶eli plano-
wane wydatki bud偶etu przewy偶szaj膮 planowane dochody.]
Art. 58.
[1. Uchwa艂y i zarz膮dzenia organ贸w gminy dotycz膮ce zobowi膮za艅 finansowych
wskazuj膮 zr贸d艂a dochod贸w, z kt贸rych zobowi膮zania te zostan膮 pokryte.]
<1. Uchwa艂y i zarz膮dzenia organ贸w gminy dotycz膮ce zobowi膮za艅 finansowych
wskazuj膮 zr贸d艂a, z kt贸rych zobowi膮zania te zostan膮 pokryte.>
2. Uchwa艂y rady gminy, o kt贸rych mowa w ust. 1, zapadaj膮 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo-
艣ci膮 g艂os贸w w obecno艣ci co najmniej po艂owy ustawowego sk艂adu rady.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 30/30
Art. 59.
1. Dyspozycja 艣rodkami pieni臋偶nymi gminy jest oddzielona od kasowego jej wy-
konania.
Art. 63 uchyla si臋 z
2. (skre艣lony).
dn. 1.01.2010 r. (Dz.
U. z 2009 r. Nr 157,
poz. 1241).
Art. 60.
1. Za prawid艂ow膮 gospodark臋 finansow膮 gminy odpowiada w贸jt.
2. W贸jtowi przys艂uguje wy艂膮czne prawo:
1) zaci膮gania zobowi膮za艅 maj膮cych pokrycie w ustalonych w uchwale bud偶e-
towej kwotach wydatk贸w, w ramach upowa偶nie艅 udzielonych przez rad臋
gminy,
2) emitowania papier贸w warto艣ciowych, w ramach upowa偶nie艅 udzielonych
przez rad臋 gminy,
3) dokonywania wydatk贸w bud偶etowych,
4) zg艂aszania propozycji zmian w bud偶ecie gminy,
5) dysponowania rezerwami bud偶etu gminy,
6) blokowania 艣rodk贸w bud偶etowych, w przypadkach okre艣lonych ustaw膮.
Art. 61.
1. Gospodarka finansowa gminy jest jawna.
2. W贸jt niezw艂ocznie og艂asza uchwa艂臋 bud偶etow膮 i sprawozdanie z jej wykonania
w trybie przewidzianym dla akt贸w prawa miejscowego.
3. W贸jt informuje mieszka艅c贸w gminy o za艂o偶eniach projektu bud偶etu, kierunkach
polityki spo艂ecznej i gospodarczej oraz wykorzystywaniu 艣rodk贸w bud偶eto-
wych.
Art. 62.
1. Kontrol臋 gospodarki finansowej gmin i zwi膮zk贸w sprawuj膮 regionalne izby ob-
rachunkowe.
2. (skre艣lony).
[Art. 63.
Odr臋bne ustawy okre艣l膮:
1) spos贸b powo艂ywania, organizacj臋 i szczeg贸艂owe zasady dzia艂ania regional-
nych izb obrachunkowych,
2) podatki, op艂aty i wp艂ywy uznane za dochody gminy,
3) og贸lne zasady procedury bud偶etowej i gospodarki finansowej w gminach,
4) warunki zaci膮gania po偶yczek przez gminy.]
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 31/31
Rozdzia艂 7
Zwi膮zki i porozumienia mi臋dzygminne
Art. 64.
1. W celu wsp贸lnego wykonywania zada艅 publicznych gminy mog膮 tworzy膰
zwi膮zki mi臋dzygminne.
2. Uchwa艂y o utworzeniu zwi膮zku podejmuj膮 rady zainteresowanych gmin.
3. Prawa i obowi膮zki gmin uczestnicz膮cych w zwi膮zku mi臋dzygminnym, zwi膮zane
z wykonywaniem zada艅 przekazanych zwi膮zkowi, przechodz膮 na zwi膮zek z
dniem og艂oszenia statutu zwi膮zku.
4. Obowi膮zek utworzenia zwi膮zku mo偶e by膰 na艂o偶ony tylko w drodze ustawy, kt贸-
ra okre艣la zadania zwi膮zku i tryb zatwierdzenia jego statutu.
5. Do zwi膮zk贸w mi臋dzygminnych stosuje si臋 odpowiednio art. 8 ust. 2-5 i art. 39
ust. 4.
Art. 65.
1. Zwi膮zek wykonuje zadania publiczne w imieniu w艂asnym i na w艂asn膮 odpowie-
dzialno艣膰.
2. Zwi膮zek posiada osobowo艣膰 prawn膮.
Art. 66.
Gmina informuje wojewod臋 o zamiarze przyst膮pienia do zwi膮zku.
Art. 67.
1. Utworzenie zwi膮zku wymaga przyj臋cia jego statutu przez rady zainteresowanych
gmin bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w ustawowego sk艂adu rady gminy.
2. Statut zwi膮zku powinien okre艣la膰:
1) nazw臋 i siedzib臋 zwi膮zku,
2) uczestnik贸w i czas trwania zwi膮zku,
3) zadania zwi膮zku,
4) organy zwi膮zku, ich struktur臋, zakres i tryb dzia艂ania,
5) zasady korzystania z obiekt贸w i urz膮dze艅 zwi膮zku,
6) zasady udzia艂u w kosztach wsp贸lnej dzia艂alno艣ci, zyskach i pokrywania strat
zwi膮zku,
7) zasady przyst臋powania i wyst臋powania cz艂onk贸w oraz zasady rozlicze艅 ma-
j膮tkowych,
8) zasady likwidacji zwi膮zku,
9) inne zasady okre艣laj膮ce wsp贸艂dzia艂anie.
3. Zmiana statutu nast臋puje w trybie przewidzianym dla jego ustanowienia.
Art. 68.
1. Rejestr zwi膮zk贸w prowadzi minister w艂a艣ciwy do spraw administracji publicz-
nej.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 32/32
2. Zwi膮zek nabywa osobowo艣膰 prawn膮 po zarejestrowaniu, z dniem og艂oszenia sta-
tutu.
3. Minister w艂a艣ciwy do spraw administracji publicznej okre艣li, w drodze rozpo-
rz膮dzenia, spos贸b prowadzenia rejestru zwi膮zk贸w mi臋dzygminnych oraz og艂a-
szania statut贸w zwi膮zk贸w, uwzgl臋dniaj膮c dokumentacj臋 niezb臋dn膮 do wpisania
zwi膮zku do rejestru, dane podlegaj膮ce wpisaniu oraz spos贸b dokonywania
zmian wpis贸w w rejestrze.
Art. 69.
1. Organem stanowi膮cym i kontrolnym zwi膮zku jest zgromadzenie zwi膮zku, zwane
dalej zgromadzeniem.
2. W zakresie zada艅 zleconych zwi膮zkowi zgromadzenie wykonuje kompetencje
przys艂uguj膮ce radzie gminy.
3. Do zgromadzenia zwi膮zku stosuje si臋 odpowiednio przepisy dotycz膮ce rady
gminy.
Art. 70.
1. W sk艂ad zgromadzenia wchodz膮 w贸jtowie gmin uczestnicz膮cych w zwi膮zku.
2. Na wniosek w贸jta rada gminy mo偶e powierzy膰 reprezentowanie gminy w zgro-
madzeniu zast臋pcy w贸jta albo radnemu.
3. Statut mo偶e przyznawa膰 okre艣lonym gminom wi臋cej ni偶 jeden g艂os w zgroma-
dzeniu. Dodatkowych przedstawicieli wyznacza zainteresowana rada gminy.
Art. 71.
Uchwa艂y zgromadzenia s膮 podejmowane bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w statuto-
wej liczby cz艂onk贸w zgromadzenia.
Art. 72.
1. Cz艂onek zgromadzenia mo偶e wnie艣膰 pisemny sprzeciw w stosunku do uchwa艂y
zgromadzenia w ci膮gu 7 dni od dnia jej podj臋cia.
2. Wniesienie sprzeciwu wstrzymuje wykonanie uchwa艂y i wymaga ponownego
rozpatrzenia sprawy.
3. Sprzeciw nie mo偶e by膰 zg艂oszony do uchwa艂y podj臋tej w wyniku ponownego
rozpatrzenia sprawy.
4. Przepis贸w ust. 1-3 nie stosuje si臋 do zwi膮zk贸w mi臋dzygminnych utworzonych
na podstawie art. 64 ust. 4.
Art. 73.
1. Organem wykonawczym zwi膮zku jest zarz膮d.
2. Zarz膮d zwi膮zku jest powo艂ywany i odwo艂ywany przez zgromadzenie spo艣r贸d je-
go cz艂onk贸w.
3. O ile statut tak stanowi, dopuszczalny jest wyb贸r cz艂onk贸w zarz膮du spoza
cz艂onk贸w zgromadzenia w liczbie nie przekraczaj膮cej 1/3 sk艂adu zarz膮du zwi膮z-
ku.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 33/33
4. (skre艣lony).
5. (skre艣lony).
Art. 73a.
1. Do gospodarki finansowej zwi膮zku mi臋dzygminnego stosuje si臋 odpowiednio
przepisy o gospodarce finansowej gmin.
2. Plan finansowy zwi膮zku uchwala zgromadzenie zwi膮zku.
Art. 74.
1. Gminy mog膮 zawiera膰 porozumienia mi臋dzygminne w sprawie powierzenia jed-
nej z nich okre艣lonych przez nie zada艅 publicznych.
2. Gmina wykonuj膮ca zadania publiczne obj臋te porozumieniem przejmuje prawa i
obowi膮zki pozosta艂ych gmin, zwi膮zane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy
te maj膮 obowi膮zek udzia艂u w kosztach realizacji powierzonego zadania.
Art. 75. (skre艣lony).
Rozdzia艂 8
(skre艣lony)
Rozdzia艂 9
Stowarzyszenia gmin
Art. 84.
1. W celu wspierania idei samorz膮du terytorialnego oraz obrony wsp贸lnych intere-
s贸w, gminy mog膮 tworzy膰 stowarzyszenia, w tym r贸wnie偶 z powiatami i woje-
w贸dztwami.
2. Organizacj臋, zadania oraz tryb pracy stowarzyszenia okre艣la jego statut.
3. Do stowarzysze艅 gmin stosuje si臋 odpowiednio przepisy Prawa o stowarzysze-
niach, z tym 偶e dla za艂o偶enia stowarzyszenia wymaganych jest co najmniej 3 za-
艂o偶ycieli.
Art. 84a.
Zasady przyst臋powania gminy do mi臋dzynarodowych zrzesze艅 spo艂eczno艣ci lokal-
nych i regionalnych okre艣laj膮 odr臋bne przepisy.
Rozdzia艂 10
Nadz贸r nad dzia艂alno艣ci膮 gminn膮
Art. 85.
Nadz贸r nad dzia艂alno艣ci膮 gminn膮 sprawowany jest na podstawie kryterium zgodno-
艣ci z prawem.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 34/34
Art. 86.
Organami nadzoru s膮 Prezes Rady Ministr贸w i wojewoda, a w zakresie spraw finan-
sowych - regionalna izba obrachunkowa.
Art. 87.
Organy nadzoru mog膮 wkracza膰 w dzia艂alno艣膰 gminn膮 tylko w przypadkach okre-
艣lonych ustawami.
Art. 88.
Organy nadzoru maj膮 prawo 偶膮dania informacji i danych, dotycz膮cych organizacji i
funkcjonowania gminy, niezb臋dnych do wykonywania przys艂uguj膮cych im upraw-
nie艅 nadzorczych.
Art. 89.
1. Je偶eli prawo uzale偶nia wa偶no艣膰 rozstrzygni臋cia organu gminy od jego zatwier-
dzenia, uzgodnienia lub zaopiniowania przez inny organ, zaj臋cie stanowiska
przez ten organ powinno nast膮pi膰 nie p贸zniej ni偶 w ci膮gu 14 dni od dnia dor臋-
czenia tego rozstrzygni臋cia lub jego projektu, z zastrze偶eniem ust. 1a.
1a. Termin, o kt贸rym mowa w ust. 1, wynosi 30 dni, je偶eli zatwierdzenie, uzgodnie-
nie lub zaopiniowanie wymagane jest od organu stanowi膮cego jednostki samo-
rz膮du terytorialnego.
2. Je偶eli organ, o kt贸rym mowa w ust. 1 lub 1a, nie zajmie stanowiska w sprawie,
rozstrzygni臋cie uwa偶a si臋 za przyj臋te w brzmieniu przed艂o偶onym przez gmin臋, z
up艂ywem terminu okre艣lonego w ust. 1 lub 1a.
3. Do zatwierdzania, uzgadniania lub opiniowania przez organy gminy rozstrzy-
gni臋膰 innych organ贸w przepisy ust. 1, 1a i 2 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 90.
1. W贸jt obowi膮zany jest do przed艂o偶enia wojewodzie uchwa艂 rady gminy w ci膮gu
7 dni od dnia ich podj臋cia. Akty ustanawiaj膮ce przepisy porz膮dkowe w贸jt prze-
kazuje w ci膮gu 2 dni od ich ustanowienia.
2. W贸jt przedk艂ada regionalnej izbie obrachunkowej, na zasadach okre艣lonych w
ust. 1, uchwa艂臋 bud偶etow膮, uchwa艂臋 w sprawie absolutorium oraz inne uchwa艂y
rady gminy i zarz膮dzenia w贸jta obj臋te zakresem nadzoru regionalnej izby obra-
chunkowej.
Art. 91.
1. Uchwa艂a lub zarz膮dzenie organu gminy sprzeczne z prawem s膮 niewa偶ne. O
niewa偶no艣ci uchwa艂y lub zarz膮dzenia w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci orzeka organ nad-
zoru w terminie nie d艂u偶szym ni偶 30 dni od dnia dor臋czenia uchwa艂y lub zarz膮-
dzenia, w trybie okre艣lonym w art. 90.
2. Organ nadzoru, wszczynaj膮c post臋powanie w sprawie stwierdzenia niewa偶no艣ci
uchwa艂y lub zarz膮dzenia albo w toku tego post臋powania, mo偶e wstrzyma膰 ich
wykonanie.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 35/35
2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje si臋 do uchwa艂y lub zarz膮dzenia o zaskar偶eniu roz-
strzygni臋cia nadzorczego do s膮du administracyjnego.
3. Rozstrzygni臋cie nadzorcze powinno zawiera膰 uzasadnienie faktyczne i prawne
oraz pouczenie o dopuszczalno艣ci wniesienia skargi do s膮du administracyjnego.
4. W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nie-
wa偶no艣ci uchwa艂y lub zarz膮dzenia, ograniczaj膮c si臋 do wskazania, i偶 uchwa艂臋
lub zarz膮dzenie wydano z naruszeniem prawa.
5. Przepisy Kodeksu post臋powania administracyjnego stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 92.
1. Stwierdzenie przez organ nadzoru niewa偶no艣ci uchwa艂y lub zarz膮dzenia organu
gminy wstrzymuje ich wykonanie z mocy prawa w zakresie obj臋tym stwierdze-
niem niewa偶no艣ci, z dniem dor臋czenia rozstrzygni臋cia nadzorczego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si臋 do uchwa艂y lub zarz膮dzenia o zaskar偶eniu roz-
strzygni臋cia nadzorczego do s膮du administracyjnego.
Art. 92a.
W przypadku z艂o偶enia przez organ gminy skargi na rozstrzygni臋cie nadzorcze, s膮d
administracyjny wyznacza rozpraw臋 nie p贸zniej ni偶 w ci膮gu 30 dni od dnia wp艂yni臋-
cia skargi do s膮du.
Art. 93.
1. Po up艂ywie terminu wskazanego w art. 91 ust. 1 organ nadzoru nie mo偶e we
w艂asnym zakresie stwierdzi膰 niewa偶no艣ci uchwa艂y lub zarz膮dzenia organu gmi-
ny. W tym przypadku organ nadzoru mo偶e zaskar偶y膰 uchwa艂臋 lub zarz膮dzenie
do s膮du administracyjnego.
2. W przypadku, o kt贸rym mowa w ust. 1, wydanie postanowienia o wstrzymaniu
wykonania uchwa艂y lub zarz膮dzenia nale偶y do s膮du.
Art. 94.
1. Nie stwierdza si臋 niewa偶no艣ci uchwa艂y lub zarz膮dzenia organu gminy po up艂y-
wie jednego roku od dnia ich podj臋cia, chyba 偶e uchybiono obowi膮zkowi przed-
艂o偶enia uchwa艂y lub zarz膮dzenia w terminie okre艣lonym w art. 90 ust. 1, albo je-
偶eli s膮 one aktem prawa miejscowego.
2. Je偶eli nie stwierdzono niewa偶no艣ci uchwa艂y lub zarz膮dzenia z powodu up艂ywu
terminu okre艣lonego w ust. 1, a istniej膮 przes艂anki stwierdzenia niewa偶no艣ci,
s膮d administracyjny orzeka o ich niezgodno艣ci z prawem. Uchwa艂a lub zarz膮-
dzenie trac膮 moc prawn膮 z dniem orzeczenia o ich niezgodno艣ci z prawem.
Przepisy Kodeksu post臋powania administracyjnego co do skutk贸w takiego orze-
czenia stosuje si臋 odpowiednio.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 36/36
Art. 95. (skre艣lony).
Art. 96.
1. W razie powtarzaj膮cego si臋 naruszenia przez rad臋 gminy Konstytucji lub ustaw,
Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministr贸w, mo偶e w drodze uchwa艂y rozwi膮za膰
rad臋 gminy. W przypadku rozwi膮zania rady gminy Prezes Rady Ministr贸w, na
wniosek ministra w艂a艣ciwego do spraw administracji publicznej, wyznacza oso-
b臋, kt贸ra do czasu wyboru rady gminy pe艂ni jej funkcj臋.
2. Je偶eli powtarzaj膮cego si臋 naruszenia Konstytucji lub ustaw dopuszcza si臋 w贸jt,
wojewoda wzywa w贸jta do zaprzestania narusze艅, a je偶eli wezwanie to nie od-
nosi skutku - wyst臋puje z wnioskiem do Prezesa Rady Ministr贸w o odwo艂anie
w贸jta. W przypadku odwo艂ania w贸jta Prezes Rady Ministr贸w, na wniosek mini-
stra w艂a艣ciwego do spraw administracji publicznej, wyznacza osob臋, kt贸ra do
czasu wyboru w贸jta pe艂ni jego funkcj臋.
Art. 97.
1. W razie nie rokuj膮cego nadziei na szybk膮 popraw臋 i przed艂u偶aj膮cego si臋 braku
skuteczno艣ci w wykonywaniu zada艅 publicznych przez organy gminy, Prezes
Rady Ministr贸w, na wniosek ministra w艂a艣ciwego do spraw administracji pu-
blicznej, mo偶e zawiesi膰 organy gminy i ustanowi膰 zarz膮d komisaryczny na
okres do dw贸ch lat, nie d艂u偶ej jednak ni偶 do wyboru rady oraz w贸jta na kolejn膮
kadencj臋.
2. Ustanowienie zarz膮du komisarycznego mo偶e nast膮pi膰 po uprzednim przedsta-
wieniu zarzut贸w organom gminy i wezwaniu ich do niezw艂ocznego przed艂o偶enia
programu poprawy sytuacji gminy.
3. Komisarza rz膮dowego powo艂uje Prezes Rady Ministr贸w na wniosek wojewody,
zg艂oszony za po艣rednictwem ministra w艂a艣ciwego do spraw administracji pu-
blicznej.
4. Komisarz rz膮dowy przejmuje wykonywanie zada艅 i kompetencji organ贸w gmi-
ny z dniem powo艂ania.
Art. 98.
1. Rozstrzygni臋cia organu nadzorczego dotycz膮ce gminy, w tym rozstrzygni臋cia, o
kt贸rych mowa w art. 96 ust. 2 i art. 97 ust. 1, a tak偶e stanowisko zaj臋te w trybie
art. 89, podlegaj膮 zaskar偶eniu do s膮du administracyjnego z powodu niezgodno-
艣ci z prawem w terminie 30 dni od dnia ich dor臋czenia.
2. Przepis ust. 1 stosuje si臋 odpowiednio do rozstrzygni臋膰 dotycz膮cych organ贸w
zwi膮zk贸w i porozumie艅 mi臋dzygminnych.
3. Do z艂o偶enia skargi uprawniona jest gmina lub zwi膮zek mi臋dzygminny, kt贸rych
interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zosta艂y naruszone. Podstaw膮 do
wniesienia skargi jest uchwa艂a lub zarz膮dzenie organu, kt贸ry podj膮艂 uchwa艂臋 lub
zarz膮dzenie, albo kt贸rego dotyczy rozstrzygni臋cie nadzorcze.
3a. Do z艂o偶enia skargi na rozstrzygni臋cie organu nadzorczego, dotycz膮ce uchwa艂y
rady gminy, dor臋czone po up艂ywie kadencji rady, uprawniona jest rada gminy
nast臋pnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodnicz膮cego rady.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 37/37
4. Do post臋powania w sprawach, o kt贸rych mowa w ust. 1 i 2, stosuje si臋 odpo-
wiednio przepisy o zaskar偶aniu do s膮du administracyjnego decyzji w indywidu-
alnych sprawach z zakresu administracji publicznej.
5. Rozstrzygni臋cia nadzorcze staj膮 si臋 prawomocne z up艂ywem terminu do wnie-
sienia skargi b膮dz z dat膮 oddalenia lub odrzucenia skargi przez s膮d.
Art. 98a.
1. Je偶eli w艂a艣ciwy organ gminy, wbrew obowi膮zkowi wynikaj膮cemu z przepis贸w
art. 190 ust. 2 i 6 i art. 194 ust. 1 ustawy, o kt贸rej mowa w art. 24b ust. 6, art. 26
ust. 2 i 5 ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpo艣rednim wyborze w贸jta, bur-
mistrza i prezydenta miasta (Dz.U. Nr 113, poz. 984, Nr 127, poz. 1089 i Nr
214, poz. 1806) oraz art. 5 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograni-
czeniu prowadzenia dzia艂alno艣ci gospodarczej przez osoby pe艂ni膮ce funkcje pu-
bliczne, w zakresie dotycz膮cym odpowiednio wyga艣ni臋cia mandatu radnego,
obsadzenia mandatu radnego, wyga艣ni臋cia mandatu w贸jta, odwo艂ania ze stano-
wiska albo rozwi膮zania umowy o prac臋 z zast臋pc膮 w贸jta, sekretarzem gminy,
skarbnikiem gminy, kierownikiem jednostki organizacyjnej gminy i osob膮 za-
rz膮dzaj膮c膮 lub cz艂onkiem organu zarz膮dzaj膮cego gminn膮 osob膮 prawn膮, nie po-
dejmuje uchwa艂y, nie odwo艂uje ze stanowiska lub nie rozwi膮zuje umowy o pra-
c臋, wojewoda wzywa organ gminy do podj臋cia odpowiedniego aktu w terminie
30 dni.
2. W razie bezskutecznego up艂ywu terminu okre艣lonego w ust. 1, wojewoda, po
powiadomieniu ministra w艂a艣ciwego do spraw administracji publicznej, wydaje
zarz膮dzenie zast臋pcze.
[3. Przepisy art. 98 stosuje si臋 odpowiednio.
Ust. 3 niezgodny z Konstytucj膮 RP w zakresie, w jakim uniemo偶liwia radnemu zaskar偶enie za-
Nowe brzmienie ust.
rz膮dzenia zast臋pczego stwierdzaj膮cego wyga艣ni臋cie jego mandatu (wyrok TK Dz. U. z 2007 r.
3 w art. 98a wesz艂o w
Nr 138, poz. 974); utraci艂 moc w wymienionym zakresie z dn. 1.08.2007 r.].
偶ycie z dn. 25.10.2008
r. i ma zastosowanie
<3. Przepis art. 98 stosuje si臋 odpowiednio, z tym 偶e uprawniona do z艂o偶enia
do kadencji nast臋pu-
skargi jest r贸wnie偶 osoba, kt贸rej interesu prawnego lub uprawnienia doty-
j膮cych po kadencji, w
czy zarz膮dzenie zast臋pcze.>
czasie kt贸rej wesz艂o
w 偶ycie (Dz. U. z 2008
r. Nr 180, poz. 1111).
Art. 99.
1. (skre艣lony).
1a. Przepisy o nadzorze nad gminami stosuje si臋 odpowiednio do zwi膮zk贸w i poro-
zumie艅 mi臋dzygminnych.
2. W sprawach zwi膮zk贸w i porozumie艅 mi臋dzygminnych, wykraczaj膮cych poza
granice wojew贸dztwa, organy nadzorcze dzia艂aj膮 w zakresie swojej w艂a艣ciwo艣ci
miejscowej i za po艣rednictwem organ贸w nadzorczych w艂a艣ciwych ze wzgl臋du
na siedzib臋 w艂adz zwi膮zku lub porozumienia, chyba 偶e statut zwi膮zku lub poro-
zumienie przekazuje uprawnienia nadzorcze Prezesowi Rady Ministr贸w.
Art. 100.
Post臋powanie s膮dowe, o kt贸rym mowa w artyku艂ach poprzedzaj膮cych, jest wolne od
op艂at s膮dowych.
2009-11-19
㎏ancelaria Sejmu s. 38/38
Art. 101.
1. Ka偶dy, czyj interes prawny lub uprawnienie zosta艂y naruszone uchwa艂膮 lub za-
rz膮dzeniem podj臋tymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji pu-
blicznej, mo偶e - po bezskutecznym wezwaniu do usuni臋cia naruszenia - zaskar-
偶y膰 uchwa艂臋 lub zarz膮dzenie do s膮du administracyjnego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si臋, je偶eli w sprawie orzeka艂 ju偶 s膮d administracyjny i
skarg臋 oddali艂.
2a. Skarg臋 na uchwa艂臋 lub zarz膮dzenie, o kt贸rych mowa w ust. 1, mo偶na wnie艣膰 do
s膮du administracyjnego w imieniu w艂asnym lub reprezentuj膮c grup臋 mieszka艅-
c贸w gminy, kt贸rzy na to wyra偶膮 pisemn膮 zgod臋.
3. W sprawie wezwania do usuni臋cia naruszenia stosuje si臋 przepisy o terminach
za艂atwiania spraw w post臋powaniu administracyjnym.
4. W sprawach, o kt贸rych mowa w ust. 1, stosuje si臋 odpowiednio art. 94.
Art. 101a.
1. Przepisy art. 101 stosuje si臋 odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czyn-
no艣ci nakazanych prawem albo przez podejmowane czynno艣ci prawne lub fak-
tyczne narusza prawa os贸b trzecich.
2. W przypadkach, o kt贸rych mowa w ust. 1, s膮d administracyjny mo偶e nakaza膰
organowi nadzoru wykonanie niezb臋dnych czynno艣ci na rzecz skar偶膮cego, na
koszt i ryzyko gminy.
Art. 102.
Przepis贸w rozdzia艂u niniejszego nie stosuje si臋 do decyzji indywidualnych w spra-
wach z zakresu administracji publicznej, wydawanych przez organy gmin, ich
zwi膮zk贸w lub samorz膮dowe kolegia odwo艂awcze. Kontrol臋 instancyjn膮 w tym zakre-
sie oraz nadz贸r pozainstancyjny i kontrol臋 sprawowan膮 przez s膮d okre艣laj膮 przepisy
odr臋bne.
Art. 102a.
W sprawach, o kt贸rych mowa w niniejszym rozdziale, nie stosuje si臋 przepis贸w art.
52 偶 3 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o post臋powaniu przed s膮dami
administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270).
Rozdzia艂 11
Przepis ko艅cowy
Art. 103.
Ustawa wchodzi w 偶ycie w terminie i na zasadach okre艣lonych ustaw膮 - Przepisy
wprowadzaj膮ce ustaw臋 o samorz膮dzie terytorialnym, z wyj膮tkiem art. 5 ust. 4 i art.
17, kt贸re wchodz膮 w 偶ycie z dniem og艂oszenia.
2009-11-19
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Ustawa o samorz膮dzie gminnym 2
ustawa o samorzadzie gminnym
Ustawa o samorz膮dzie gminnym
USTAWA O SAMORZ膭DZIE GMINNYM 1pdf
ustawa o samorz膮dzie gminnym
Ustawa z dnia 8 marca 1990r o samorz膮dzie gminnym
145 Ustawa o samorz dzie gminnym
Ustawa o samorz膮dzie pielegniarki i po艂o偶nej
Samorz膮d gminny
Ustawa o samorz膮dzie piel臋gniarek i po艂o偶nych
ustawa o samorz膮dzie wojew贸dzkim
USTAWA O SAMORZ膭DZIE POWIATOWYM
039 Ustawa o samorzadzie pielegniarek i po oznych
ustawa o stra偶ach gminnych
wi臋cej podobnych podstron