Budownictwo (NS) Rok ak. 2015/2016 Podstawy budownictwa komunikacyjnego Dr inż. Tomasz Kulpa Podstawy budownictwa Trasa drogi komunikacyjnego Budownictwo Rok 4 / Semestr 7 Trasa składa się z odcinków prostych Elementy składowe trasy drogi i krzywoliniowych Wskazniki charakteryzujące trasę drogi Ogólne warunki kształtowania drogi " jak najkrótsze połączenie zródła i celu, przy " wydłużenie dostosowaniu do ukształtowania " krętość i zagospodarowania terenu " w terenie płaskim rozwiązania eliminujące monotonię i promienie większe od minimalnych " w terenie falistym dopasowanie do ukształtowania terenu " w terenie górskim jak najpełniej wpisać drogę w teren 1 Budownictwo (NS) Rok ak. 2015/2016 Podstawy budownictwa komunikacyjnego Dr inż. Tomasz Kulpa Zasady ogólne (1) Zasady ogólne (2) " ekonomiczne " planistyczne analiza efektywności ekonomicznej wykorzystanie zarezerwowanych korytarzy ocena finansowa (drogi płatne) " techniczne i ruchowe etapowanie i wariantowanie wysoki poziom bezpieczeństwa " środowiskowe spełnienie funkcji przypisanych drodze redukcja negatywnego oddziaływania na zabudowę mieszkaniową i rekreacyjną zapewnienie odpowiedniego PSR ograniczenia wpływu otoczenia na bezpieczeństwo zachowanie jednorodności ochrona lasów, parków narodowych, gruntów ornych dostępność urządzeń dla osób niepełnosprawnych Zasady ogólne (3) Zasady trasowania dróg (1) " estetyczne " unikać małych kątów załomu poczucie bezpieczeństwa i wygody oraz wrażenie " unikać długich odcinków prostych piękna i harmonii pojęcie pięknej drogi " skrzyżowania z innymi drogami lub liniami " związane z utrzymaniem kolejowymi pod kątem 90� wyniesienie drogi ponad grubość pokrywy śnieżnej " jak najkrótsze połączenie między punktami wykorzystanie istniejących cech terenu w celu stałymi zmniejszenia zawiewania drogi " rzeki należy pokonywać w najwęższych kształtowanie minimalizujące wykorzystanie urządzeń brd miejscach Zasady trasowania dróg (2) Trasowanie ulic " dopasowanie drogi do krajobrazu " wytwarzanie przestrzeni architektonicznych i istniejącego terenu przez załamywanie kierunków " należy omijać tereny bagienne i osuwiskowe " zaleca się orientowanie osi ulic na interesujące obiekty " unikać przecinania gruntów ornych wysokich klas " omijać lasy, jeśli konieczne przecinać las odcinkami krzywoliniowymi 2 Budownictwo (NS) Rok ak. 2015/2016 Podstawy budownictwa komunikacyjnego Dr inż. Tomasz Kulpa Aleja Focha w Krakowie Odcinki proste w ulicach " korzystne: gdy ulica pełni rolę osi urbanistycznej lub widokowej gdy ulica jest równoległa do prostoliniowego elementu zagospodarowania przestrzennego w obrębie skrzyżowań w miejscu lokalizacji przystanków KZ gdy ulica jest intensywnie wykorzystywana do parkowania Żródło: Google Steeview Długości odcinków prostych " znudzenie i olśnienie " zapewnienie możliwości wyprzedzania Odcinki proste " dotyczy tylko odcinków o nieprzerwanej ciągłości widoczności " długości odcinków prostych zależą od Vp w wytycznych niemieckich przyjmuje się 20*Vp Dlaczego należy ograniczać długość Gdzie pożądane są odcinki proste? odcinków prostych? " na skrzyżowaniach i węzłach " na obiektach mostowych i dojazdach do nich " na jednojezdniowych drogach ekspresowych " jeśli droga przebiega wzdłuż innego obiektu liniowego (np. linia kolejowa, kanał, obszar leśny) " w płaskim terenie, zgodnie z zasadami wkomponowania drogi w teren i ograniczeniu długości odcinków prostych 3 Budownictwo (NS) Rok ak. 2015/2016 Podstawy budownictwa komunikacyjnego Dr inż. Tomasz Kulpa Maksymalna długość odcinków prostych Prędkość 120 100 80 70 60 projektowa Maksymalna długość Odcinki krzywoliniowe odcinka 2000 2000 1500 1200 1000 prostego [m] Cele stosowania odcinków Odcinki krzywoliniowe krzywoliniowych " dopasowanie drogi do istniejącego terenu " estetyka drogi " ograniczenie monotonii jazdy " redukcja efektu olśnienia Przykładowe najmniejsze odległości Odcinki krzywoliniowe widoczności na zatrzymanie " warunek widoczności na zatrzymanie przed przeszkodą (na całej długości drogi) wyprzedzanie (pożądana na jak największej długości) " warunek na zsunięcie pojazdu " warunek komfortu pasażerów " warunek na wywrócenie 4 Budownictwo (NS) Rok ak. 2015/2016 Podstawy budownictwa komunikacyjnego Dr inż. Tomasz Kulpa Odcinki z możliwością wyprzedzania Promienie łuków poziomych Vp [km/h] 100 80 70 60 " zależą od Vp (Z i niższe) lub Vm (G i wyższe) Udział odcinków z możliwością 50 35 30 25 wyprzedzania [%] Promień łuku poziomego w [m] przy pochyleniu poprzecznym Prędkość jak na odcinku miarodajna [km/h] 2% 3% 4% 5% 6% prostym 80 950 550 450 350 300 250 Vm [km/h] 120 110 100 90 80 70 60 70 600 375 300 250 200 170 Odległość 60 380 250 200 160 140 120 widoczności na 700 650 600 550 500 450 400 50 220 150 120 100 80 70 wyprzedzanie Promienie łuku po odcinku prostym Promienie sąsiednich łuków " L e" 500 m R1 > 500 m, R2 > 500 m " L < 500 m R1 > L, R2 > L Długość łuków kołowych dla kątów Wstawka prosta między łukami o tych zwrotu mniejszych od 9� samych kierunkach zwrotu Vp [km/h] 100 80-60 50-40 Najmniejsza długość łuku 200 150 100 kołowego Najmniejsza dlugość Vp [m] 120 500 100 400 80 350 70 300 60 250 5 Budownictwo (NS) Rok ak. 2015/2016 Podstawy budownictwa komunikacyjnego Dr inż. Tomasz Kulpa Wstawki proste między łukami Krzywa przejściowa w ulicach " o przeciwnych zwrotach " stosuje się w celu 200 m dla S i GP wprowadzenia stopniowej zmiany wartości przyspieszenia dośrodkowego przy przejściu z 100 m dla G i Z prostej w łuk kołowy 20-30 m dla L i D uzyskania przechyłki i/lub poszerzenia jezdni na " o tych samych zwrotach łuku 300 m dla S i GP przeprowadzenie płynnej zmiany krzywizny drogi 150 m dla G i Z w planie 30-50 m dla L i D zapewnienia optycznej płynności trasy Przebieg drogi na odcinku Najczęściej stosowaną krzywą jest krzywoliniowym z krzywą przejściową klotoida Poszerzenie jezdni Rampa drogowa " Z i wyższe oraz L w strefach przemysłowych lub prowadzących linie KZ: P/2=40/R " pozostałe L i D: P/2=30/R 6 Budownictwo (NS) Rok ak. 2015/2016 Podstawy budownictwa komunikacyjnego Dr inż. Tomasz Kulpa Kiedy nie trzeba stosować krzywej przejściowej? " jeśli promień łuku kołowego jest większy od 1200 m dla Vp 120 km/h i 100 km/h większy od 1000 m dla vp 80 km/h " pochylenie poprzeczne jezdni w obrębie łuku kołowego jest takie jak na odcinku prostym " dla dróg klasy L i D mogą być stosowane proste przejściowe 7